1
Öğretim Tasarımında ASSURE Modeli The Heinich, Molenda, Russell and Smaldino Model ASSURE modeli, öğretmenlerin sınıflarında kullanmaları için değiştirilmiş bir Öğretim Sistemi Tasarımı (ISD) sürecidir. 2
ASSURE Modeli Öğretim Sistemi Tasarımı, öğretmenlerin öğrencileri için en uygun öğrenme ortamlarını tasarlamada ve geliştirmede kullanabilecekleri bir işlemdir. Bu metodu ders planı oluşturmada ve öğretime öğrenmeyi geliştirmede kullanabilmektedir. 3
ASSURE Modeli ASSURE, bir dersin geliştirilmesinde kullanılan adım-adım işlemler bütünüdür. Bilindiği gibi İngilizce de ASSURE sözcüğü garanti etmek, temin etmek anlamına da gelmektedir. Bu sözcük aynı zamanda, modelin öngördüğü aşamaların İngilizce yazılışlarının baş harflerinden oluşturulmuş bir kısaltmadır. 4
ASSURE Modeli ASSURE Modeli A S S U R E Öğrencilerin Analizi Amaç ve Hedeflerin Belirlenmesi Metod, Medya ve Materyal Seçimi Medya ve Materyallerin Kullanımı Öğrenci Katılımının Sağlanması Değerlendirme Güncelleme ASSURE modeli Gagne!nin Events of Instruction adımlarını esas alır. 5
ASSURE Modeli ASSURE Modeli nin Aşamaları A S S U R E Analyze Learners State Objectives Select Methods, Media, and MAterials Utilize Media and Materials Require Learner Participation Evaluate and Revise 6
ASSURE Modeli ve Gagne nin Öğrenme Koşulları Gagne nin öğrenme koşulları; iyi tasarlanmış dersler öğrencilerin dikkatinin çekilmesi ile başlar ve sonra yeni materyal sunulur, öğrenciler uygulama yapar, öğrenmeleri ölçülür ve sıradaki aktivitelere geçilir. ASSURE Modeli, tüm bu şartları kapsamaktadır 7
Gagne nin 9 Aşamalı Modeli 1. Dikkat Çekme 2. Öğrenciye hedefler hakkında bilgi verme 3. Ön bilgilerin hatırlatılması 4. Uyarıcı Materyalin Sunulması 5. Öğrenciye Rehberlik Etme 6. Davranışı Ortaya Çıkarma 7. Geri bildirim verme 8. Performansı değerlendirme 9. Kalıcılığı ve transferi sağlama 8
ASSURE Modeli ASSURE Modeli A S S U R E Öğrencilerin Analizi Amaç ve Hedeflerin Belirlenmesi Metod, Medya ve Materyal Seçimi Medya ve Materyallerin Kullanımı Öğrenci Katılımının Sağlanması Değerlendirme Güncelleme 9
Öğrencilerin Analizi ASSURE modelinin ilk aşamasında; öğrenme üzerinde etkili olduğu genel kabul gören ve öğretim teknolojileri planlamasında dikkate alınması gereken öğrenci özellikleri Genel karakteristikleri, Giriş yeterlilikleri Öğrenme stilleri incelenmektedir 10
Önemli Faktörler Öğrencilerin genel özellikleri Giriş yeterlilikleri Öğrenme Stilleri 11
Öğrencilerin Genel Karakteristikleri Genel karakteristikler yaş, öğrenme düzeyi, meslek, kültürel ya da sosyoekonomik faktörler gibi tanımlayıcı hususları kapsar. Bu özelliklerin yüzeysel bir analizi bile öğretim yöntemi seçiminde oldukça yol göstericidir. 12
Öğrencilerin Genel Karakteristikleri2 Çok genel Özellikler Yaş Öğrenim Durumu Mesleği veya Statüsü Kültürel ve Sosyo-ekonomik Faktörler 13
Giriş Yeterlilikleri Öğrenciler öğretmenlerin anlatacaklarını zaten biliyor olabilir ya da öğrenciler, öğretmenin anlatacaklarını anlayabilmek için önkoşul niteliğindeki çok temel yeterliliklere bile sahip olmayabilir. Hedef kitlenin halihazırda ne biliyor olduğunu ölçerek uygun ortam ve materyaller seçilebilir. 14
Giriş Yeterlilikleri Öğrencide varlığı veya eksikliği hissedilen bilgi ve beceriler Önkoşul becerileri Hedeflenen beceriler Tutum 15
Öğrenme Stilleri Öğrenme stili, bir bireyin nasıl algıladığını, öğrenme ortamları ile nasıl etkileşim içine girdiğini ve bu ortama duygusal olarak nasıl tepkide bulunduğunu tanımlayan psikolojik özellikler grubu anlamına gelmektedir. 16
Öğrenme Stilleri Literatürde tartışılan öğrenme biçimi değişkenleri şu kategorilere ayrılabilir: Algısaltercihler ve güçlülükler, Bilgi işleme alışkanlıkları, Motivasyonel faktörler Psikolojik faktörler. 17
Öğrenme Stilleri ASSURE modelinin uygulanacağı grubun öğrenme stillerin öğrenilmesi amacıyla Gregorc un zeka biçimleri modeli için bir ölçek bulunamadığından Kolb un öğenmestilleri envanteri kullanılmıştır. 18
Öğrenme Stilleri ASSURE modelinin uygulanacağı grubun öğrenme stillerin öğrenilmesi amacıyla Gregorc un zeka biçimleri modeli için bir ölçek bulunamadığından Kolb un öğenmestilleri envanteri kullanılmıştır. 19
Öğrenme Stilleri Algısal Tercihler ve Güçlükler Temel algısal tercihler; işitsel, görsel, dokunsal, adalesel duyulardır. Öğrencilerin farklı yönde algısal tercihleri ve güçlükleri dikkate alınarak materyaller seçilmelidir. 20
Öğrenme Stilleri Bilgi İşleme Alışkanlıklar Bu kategori de bireylerin bilginin bilişsel işlemesine yönelmeye nasıl meylettikleri ile ilgili birçok değişkeni kapsamaktadır. 21
Öğrenme Stilleri Motivasyonel Faktörler Endişe, kontrol odağı, yapı seviyesi, başarı motivasyonu, sosyal motivasyon, dikkatlilik ve idealistlik, çoğu kez öğrenme sürecinde kritik faktörler olarak görülmüştür. 22
Öğrenme Stilleri Psikolojik Faktörler Cinsiyet farklılıkları, sağlık ve çevresel koşullar öğrenmenin etkililiği üzerinde en etkili faktörler arasındadır. Sıcaklık, gürültü, ışık ve günün zamanı, konsantrasyon ve dikkati sürdürmeyi etkilediği bilinen unsurlardır. 23
Öğrencileri inceledikten sonra, ürün hakkında karar vermek önemlidir. Öğretimin sonucunda öğrenciden ne tür bilgi ve becerileri kazanmasını istiyoruz? 24
ASSURE Modeli Amaç ve Hedeflerin Belirlenmes 25
Amaç ve Hedeflerin Belirlenmesi Öğrencilerin ne tür öğrenme çıktıları oluşturmalarını bekliyoruz? Öğrencilerin öğrenme sonucunda ne tür yeni bilgi ve becerileri kazanmış olmalarını bekliyoruz? 26
Hedeflerin Belirlenmesi ASSURE Modelinde öğretim ortamlarını kullanmada ikinci aşama öğretimhedeflerinin belirlenmesidir. Her bir öğrencinin hangi öğrenme hedefine ulaşması beklenmektedir? Daha doğru bir ifade ile eğitim sonunda öğrenci hangi yeni kabiliyete sahip olacaktır. Bir hedef, öğreticinin derse ne koymayı planladığı değil, öğrencinin dersten ne alması gerektiğidir. 27
İyi belirlenmiş Hedeflerin ABCD si Amaçların yazımında ABCD yaklaşımı kullanılabilir: Audince (Topluluk) : Öğrencileriniz kimler? Behavior (Davranış): Öğretim sonucu kazanılacak ve gösterilecek davranışlar veya performanslar nelerdir? Conditions (Şartlar) : Davranışın gerçekleşeceği ortamın şartları nelerdir? Degree (Derece/Seviye): Gösterilecek öğrenme yetenekleri seviyesi nedir? 28
Hedeflerin Sınıflandırılması Bir hedef sonuçta ulaşılması amaçlanan öğrenme tipine göre sınıflandırılır: Bilişsel, Duyuşsal, Psiko-motor hedefler. Bilişsel öğrenme kategorisi; sözel/görsel bilgi ya da entelektüel kabiliyetler olarak sınıflandırılabilecek zihinsel kabiliyetleri kapsar. 29
Hedeflerin Sınıflandırılması Duyuşsal kategorideki kabiliyetler duygu ve değerleri içine alır. Psiko-motor kabiliyetlerde ise atletik kabiliyetler, elle yapılan kabiliyetler ve bunlar gibi fiziksel kabiliyetler söz konusudur 30
Neden amaç ve hedef belirlememiz gerekir? Uygun medya, materyal ve metodu seçebilmek için Uygun öğretim ortamını tasarlayabilmek için Uygun değerlendirme kriterlerini tanımlamak için 31
Amaç ve hedeflerin belirlenmesi Hedef kitle Davranış Durumlar Derece Kim? Ne? Hangi durumda? Kriter 32
Hedef Kitle Kim? Amaç ve hedeflerin yazıldığı öğrenci kitlesini anlatır 33
Davranış Ne? Öğrenme sonucunda öğrenciden beklenen performansı anlatır 34
Durumlar Hangi durumda? Performansın sergileneceği durumları/ortamları anlatır 35
Derece Kriter Kabul edilebilir performans ölçütünü anlatır 36
11. sınıf öğrencileri 50 ülke ve 50 başkent verildiği durumda öğrenciler %100 doğrulukla ülke ve başkentleri eşleyeceklerdir. 5. sınıf öğrencileri 1 dakika içerisinde 2000 kelimelik bir metni hiç hatasız okuyacaklardır. 37
Başlama (öğrenci özellikleri) ve bitiş noktalarını (hedefler) belirledikten sonra yapmamız gereken, uygun metod, medya ve materyalleri seçerek bu iki nokta arasında köprü kurmaktır. 38
ASSURE Modeli ASSURE Modeli A S S U R E Öğrencilerin Analizi Amaç ve Hedeflerin Belirlenmesi Metod, Medya ve Materyal Seçimi Medya ve Materyallerin Kullanımı Öğrenci Katılımının Sağlanması Değerlendirme Güncelleme 39
Metod, Medya ve Materyal Seçimi Yapılması gereken işlemler için uygun metodun seçilmesi Metodun uygulanması için en uygun medyanın seçilmesi Bu medyaya uygun materyallerin seçilmesi, güncellenmesi ve tasarlanması 40
Metod, Medya ve Materyal Seçimi Metodun Seçilmesi Öğrenci Özellikleri Öğretsel Durum İçerik/Konu Zaman Sınırı Maliyet 41
Metod, Medya ve Materyal Seçimi Medyanın Seçilmesi Medya, mesajın hazırlanması ve sunulması için kullanılan fiziksel bir biçimdir. Öğretim Ortamları (öğrenci sayısı) Öğrenci değişkenleri Hedefin türü Maliyet 42
Metod, Medya ve Materyal Seçimi Materyallerin Hazırlanması 1. Varolan materyaller arasından seçim yapmak 2. Varolan materyalleri güncellemek 3. Yeni materyal hazırlamak 43
Metod, Medya ve Materyal Seçimi Seçim Kriterleri Müfredata uygun mu? Yeterli ve güncel mi? Dil anlaşılır biçimde mi kullanılmış? Merak uyandıracak ve motivasyon sağlayabilecek mi? Teknik açıdan yeterli mi? Etkinliği hakkında kanıt/araştırma sonuçları var mı? Ticari ve özel kaygılar içeriyor mu? Bir kullanıcı klavuzu ve dokümantasyon içeriyor mu? 44
Metod, Medya ve Materyal Seçimi Varolan Materyalleri Güncellemek Kendi öğretim ihtiyaçlarımıza uygun biçimde varolan materyalleri değiştirerek ve güncelleyerek kullanabiliriz. 45
Metod, Medya ve Materyal Seçimi Yeni Materyal Tasarlamak Hedefler Öğrenciler ne öğrenecek? Hedef kitle Öğrenci özellikleri nedir? Maliyet Bütçede yeterli miktar var mı? Teknik uzmanlık Gerekli uzmanlığa sahip miyiz? Donanım Yeterli donanıma sahip miyiz? Zaman Yeteri kadar zaman ayırabilecek miyiz? 46
ASSURE Modeli ASSURE Modeli A S S U R E Öğrencilerin Analizi Amaç ve Hedeflerin Belirlenmesi Metod, Medya ve Materyal Seçimi Medya ve Materyallerin Kullanımı Öğrenci Katılımının Sağlanması Değerlendirme Güncelleme 47
Medya ve Materyallerin Kullanımı Kullanılacak materyallerin gözden geçirilmesi Kullanılacak Materyallerin hazırlanması Öğretim ortamının hazırlanması Öğrencilerin hazırlanması Öğretim içeriğinin aktarılması 48
ASSURE Modeli ASSURE Modeli A S S U R E Öğrencilerin Analizi Amaç ve Hedeflerin Belirlenmesi Metod, Medya ve Materyal Seçimi Medya ve Materyallerin Kullanımı Öğrenci Katılımının Sağlanması Değerlendirme Güncelleme 49
Öğrenci Katılımının Sağlanması En etkin öğrenme durumları öğrencilerin hedefe yönelik etkinlikleri gerçekleştirdiği durumlardır. 50
ASSURE Modeli ASSURE Modeli A S S U R E Öğrencilerin Analizi Amaç ve Hedeflerin Belirlenmesi Metod, Medya ve Materyal Seçimi Medya ve Materyallerin Kullanımı Öğrenci Katılımının Sağlanması Değerlendirme Güncelleme 51
Değerlendirme ve Güncelleme Kullanılan öğretim materyalleri etkin miydi? Öğretim materyalleri daha iyi olabilir miydi? Öğrenci başarısı açısından maliyet olarak etkin miydi? Öğretim içeriğinin aktarılması tahmin edilenden daha fazla zaman mı aldı? 52
KAYNAKLAR Heinich, R., Molenda, M., Russell, J. D. & Smaldino, S. E. (2002). Instructional Media nd Technologies for Learning (7th edition). Merrill Prentice Hall, USA. 53