Sektörel İnovasyon Sistemi (SİS) Kavramsal Çerçeve Mahmut Kiper Biyoteknoloji Sektörel İnovasyon Sistemi Semineri 3 Nisan 2013, Ankara
Neden SIS? Çoğu ülkenin kalkınma deneyimlerinde öncü sektörlerin oluşumunun ve özel bir şekilde desteklenerek gelişimlerinin sağlanmasının öndekileri yakalama ve küresel rekabetçilik politikalarında kritik bir rol oynadığı bilinmektedir. Bundan dolayı kalkınma stratejilerinin odağında duran yetişme unsurunu kavrayabilmek için sektörel perspektifle yapılan analizler ana problem konularının öğrenilmesini olanaklı kılmaktadır (Malerba 2002).
Ülkeye Özel SIS Şubat 1978 de, Çin Milli Kongresi, "Dört Modernizasyon Programı"nı kabul eder. Tarım Endüstri Bilim ve Teknoloji Savunma alanlarının, 1985 e kadar çağdaş şartlara kavuşturulması öngörülmektedir. Programın maliyeti 600 milyar doları bulmaktadır ve bu durum Çin'i yabancı sermayeye yöneltir. Şubat 1978'de Çin ile Japonya arasında 60 milyar dolarlık ticaret antlaşması ve Ağustos 1978'de Barış ve Dostluk antlaşması imzalanır. Ekim 1978'de Deng Xiaoping Japonya'yı ziyaret eder. Böylece, Çin ve Japonya arasında 1937'den beri devam eden savaş hali sona erer. Mao'nun ölümünden iki yıl sonra Çin, batıya açılmaya başlamıştır. 1978 yılından itibaren Amerika ile de ticaret anlaşmaları yapan Çin, bu ülkeden de silah satın alımını başlatır. Çin de artık Açık Kapılar politikası başlatılmıştır. Çin, Devlet planlı ekonomi modelinden tümüyle Pazara yönelik ekonomi ye kayar.
Sektör Tanımı (İktisat Penceresinden) bir ekonominin ortak ve birleştirilebilen niteliklere sahip ve diğer faaliyetlerden yalıtılarak incelenebilen bölümü
İnovasyon Sistemi fikirlerin fark yaratacak ve ekonomik bir değer kazandıracak şekilde ürün, proses ya da servislere dönüşmesini sağlamak üzere ihtiyaç duyulan bilgi ve teknolojilerin kişiler, firmalar, kurumlar arasında akışını kolaylaştıran ve ilgili aktörler arasında bu amaçlı etkileşimi mümkün kılan parçalar bütünü
Sektörel İnovasyon Sistemi bir ekonominin ortak ve birleştirilebilen niteliklere sahip bir bölümünün ihtiyaç duyduğu ya da ileride duymasının planlandığı ürünleri, süreçleri ve/veya servisleri yüksek katma değerli ve rekabetçi nitelikler taşıyacak şekilde tasarlamak, üretmek ve satmak üzere gerekli bilgi ve teknoloji setlerinin oluşmasını ve ilgili aktörler arasındaki etkileşimle küresel ölçekte pazar faaliyetlerine dönüşmesini sağlayacak şekilde birbiriyle ilişkilendirilebilecek parçalar bütünü
İnovasyon Kaynağına Göre Sektörel Sistem Sınıfları (Pavitt,1994) 1- Bilim Temelli Endüstriler (Science-based Industries) 2- Tedarikçi Egemen Endüstriler (Supplier-dominated Industries) 3- Üretim Yoğun Endüstriler. a-ölçek Yoğun Endüstriler (Scale-intensive Industries) b-uzmanlaşmış Tedarikçiler (Specialised Supplier)
Sektörel İnovasyon Sisteminin Başlıca Yapı Taşları 1. Bilgi altyapısı ve teknolojiler, 2. Aktörler ve ağyapılar, 3. Kurumsal Yapılar 4. Düzenleme ve Destekler
Bilgi Altyapısı ve Teknolojiler
Aktörler ve Ağyapılar birbiriyle etkileşimli olarak pazar ve pazar dışı faaliyetleri yürüten ve düzenleyen çok sayıda aktör. (tüketiciler, girişimciler, bilim adamları, firmalar, kamu kurumları, şemsiye örgütleri, üniversiteler )
Kurumlar ve Kurumsal Sistemler kurumlar ve onlarla ilgili kanunlar, kurallar, standartlar, normlar, alışkanlıklar, kültürel davranışlar..
Destekler ve Düzenlemeler Sektöre özel programlar ve destekler
Biyoteknoloji Sektörel İnovasyon Sistemi Çerçevesi Kaynak: Malezya Biyoteknoloji Odak Alanları (BiotechCorp,2006 Report) Şeması ndan esinlenerek geliştirilmiştir.
Biyoteknolojide Kritik Büyüklük için Kurumsal Yetkinlik Gereksinimleri Temel Araştırmalarla ilgili ulusal fonların seviyesi ve kapsamı Alanda önemli yabancı araştırma kurumları ile ilişkiler Temel bilimler ve diğer bilimsel alanlarda ulusal eğitim seviyesi Araştırma enstitülerinin araştırmalarını ticarileştirme yetenekleri Üniversite ve sanayi arasında uzmanların hareketliliği Risk sermayesi pazarı büyüklüğü Teknoloji yayınımında hükümetlerin ve kurumlarının başarısı İlgili alanlarda teknoloji biriktirme düzeyi
Başarılı Ülkelerde Gözlenen Yeterlilikler Dünyada söz sahibi araştırmacılara sahip, ileri konularda teknolojiler geliştirebilen üniversiteler ve bünyelerinde yıldız akademisyenler, Aktif ve başarılı risk sermayesi yapıları Hızlı ve başarılı patent ofisleri Gelişmelere ayak uydurabilen düzenleme kurumları İleri biyoteknoloji konularında işbirlikleri Kamu test ve araştırma laboratuarları Biyoteknoloji ürünlerine duyarlı, bilinçli tüketiciler İleri tarım uygulamalarına yatkın çiftçiler Biyoteknoloji alanında çok sayıda ileri teknoloji KOBİ leri Gelişmeleri hızlı test edip uygunluk verebilen sağlık ve değerlendirme kurumları Bilim parkları, bölgeleri
Bölüm Yazarlarına, Çalıştay Katılımcılarına ve emeği geçen TTGV deki Arkadaşlarıma içten katılım ve değerli katkıları için Teşekkürlerimle, Mahmut Kiper mahmut.kiper@gmail.com Tel: 0532 436 99 10