I.1-HASTANE ADI: Adana Numune Eğitim ve AraĢtırma Hastanesi

T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI TÜRKĠYE KAMU HASTANELERĠ KURUMU Adana Ġli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği Adana Numune Eğitim ve AraĢtırma Hastanesi ÜNĠTE ĠÇĠ ATIK YÖNETĠM PLANI 2013

I-GENEL BĠLGĠLER I.1-HASTANE ADI: Adana Numune Eğitim ve AraĢtırma Hastanesi I.2-ADRESĠ: Serinevler Mahallesi Ege Bağatur Bulvarı Üzeri Yüreğir/ADANA I.3-ĠLETĠġĠM: Tel: 0 322 3550101 fax:0 322 3550062 mail: www.adananumune.gov.tr II-ĠDARĠ BĠLGĠLER II.1-ÜNĠTENĠN BAĞLI OLDUĞU KURUM: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI TÜRKĠYE KAMU HASTANELERĠ KURUMU Adana Ġli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği II.2-ÜNĠTE TÜRÜ: Eğitim ve AraĢtırma Hastanesi II.3-YATAK KAPASĠTESĠ: 922 II.4-ATIK YÖNETĠM SORUMLUSU: Ergün ĠSPAHA II-5-ĠLETĠġĠM:0322 3550101 4927-4907 2

ÖNSÖZ Çağımızda teknolojik gelişmeler ve ilerlemelere bağlı olarak baş gösteren çevre kirliliğinin ulaştığı boyutları kaygı içinde izlemekteyiz. Çevre bilincinin arttığı günümüz dünyasında toplumun tüm bireyleri gibi bizlerde yaşanabilecek bir çevre için gereken önlemleri almaya kararlıyız. Biz sağlık çalışanları olarak gerek hasta insanların tedavisinde gerekse koruyucu sağlık hizmetlerinde ülkemiz ve insanlarımız adına gelecek nesillere iyi bir ortam bırakmak amacıyla çalışmaktayız. Çalıştığımız bu hastanede sağlık hizmetlerinden kaynaklanan, çevreye ve halk sağlığına zararlı etkileri olan atıklar oluşmaktadır. Bizler imkânlar çerçevesinde bu atıkları en aza indirecek önlemleri almaktayız. Fakat atık oluşumunu tamamen engelleme imkânı olmadığından oluşan atıkların çalışan personele, hastalara ve hasta ziyaretçilerine ve en nihayetinde çevreye zarar vermeyecek bir şekilde hastane ortamından uzaklaştırılıp bertarafını takip etmekteyiz. Bu ünite içi atık yönetim planı atık yönetiminin en iyi şekilde değerlendirilmesi adına 22.07.2005 tarih ve 25883 sayılı Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Tıbbi Atıkların kontrolü yönetmeliğine uygun olarak hazırlanmış olup hastanemiz atık yönetimindeki işleyişi, alınan gerekli önlemleri belirtmektedir. Uz.Dr.Fethullah Selçuk MOĞULKOÇ Hastane Yöneticisi 3

ATIK YÖNETĠMĠ III-1) ATIK MĠNĠMĠZASYONU Atıkların azaltılması atık yönetiminin en önemli hedeflerinden bir tanesidir. Azaltılan atıkların ve geri dönüģümün doğaya ve ekonomiye faydaları düģünüldüğünde atık minimizasyonunun atık yönetimindeki önemli yeri fark edilecektir. Atık minimizasyonu daha az atık veya tehlikeli atık oluģmasını sağlayacak metotların ve ürünlerin kullanılmasının sağlanması ve atıkların oluģtuğu yerde ayrılmasını içeren iģlemlerdir. Atıkların azaltılması aģağıdaki politikaların uygulanmasıyla sağlanabilir. *Kaynakta Azaltma: Daha az atık veya tehlikeli atık oluģmasını sağlayacak metotların kullanılmasının sağlanması. *Geri dönüģtürülebilir ürünler: Kullanılan ürünlerin kaynakta veya dıģarıda geri dönüģtürülebilir olmasının sağlanması. *Yeterli bir yönetim ve kontrol uygulanması: Ġlaçların ve kimyasalların satın alımının ve kullanımının kontrollü olmasının sağlanması. *Atıkların ayrıģtırılması: Tehlikeli atık miktarlarının azaltılması için mümkün olduğunca evsel atıkların tıbbi atıklardan ayrı olarak toplanmasının sağlanması. 1-a)Evsel atıkların oluģumunun azaltılması amacıyla ilgili olarak atığı kaynağında en aza indirecek geri dönüģüm (cam, kağıt, pilastik atıklar) sistemi uygulanmalıdır. 1-b)Ambalaj atıklarının oluģumunun ve miktarının azaltılması amacıyla kaynakta ambalaj atıklarının ayrı bir Ģekilde toplanıp kağıt atık konteynırına ulaģması sağlanmaktadır. Ünite içi denetimlerde ve hizmet içi eğitimlerde bu konu üzerinde hassasiyetle durulup gerekli uyarılarda bulunarak etkin bir Ģekilde geri dönüģüm sağlanmaya çalıģılmalıdır. 1-c)Tıbbi atıkların oluģumunun azaltılması amacıyla gereksiz tek kullanımlık ürünlerin alımından mümkün mertebe uzak durulmaktadır. OluĢan atıklar için kaynağında ayrım yapılmaktadır. Yeniden kullanılabilir ürünler titizlikle tespit edilip tekrar kullanımı sağlanmaktadır. Tıbbi müdahalelerde kullanılan tek kullanımlık ürünlerin ambalajları enfeksiyon ajanlarıyla temas ettirilmeden ayrı toplanarak geri dönüģümü sağlanmalıdır. Ġğne uçları için ayrı kutular bulundurulmaktadır. Tek kullanımlık tıbbi ürünlerin ambalajları geri dönüģüm için ayrı olarak toplanmaktadır. Hangi atıkların tıbbi atık hangi ürünlerin evsel atık ya da geri dönüģtürülebilir olduğu konusunda ünite içi denetimlerde ve hizmet içi eğitimde personellere bilgiler verilmektedir. 4

1-d) Tehlikeli atıkların minimizasyonu için laboratuarda cihazlardan çıkan sıvıların PH kontrolü yapılıp nötralize edildikten sonra kanalizasyona verilmesi sağlanmalıdır. Piller için ayrı toplama kapları kullanılarak Çevre ve ġehircilik Bakanlığı tarafından lisanslı Adana Büyük ġehir Belediyesine veya TAP a biriktirilen atık pillerin bertaraf edilmek üzere teslimi sağlanmalıdır. Röntgen banyo suları kanalizasyona verilmemeli Çevre ve ġehircilik Bakanlığı tarafından lisanslı geri dönüģüm firmalarına teslim edilerek teslim edildiğine dair tehlikeli atık taģıma bertaraf formu teslim alınarak dosyalanmalıdır. Yeni yapılacak röntgen ihalelerinde Elektronik röntgen kullanılarak röntgen banyo suyu atık röntgen filmi oluģmasının engellenmesi tehlikeli atık oluģumunu azaltacaktır. Miadı dolan ilaçlarla ilgili depolamada iyi bir takip sistemi kullanılarak ilaçların miadı dolmadan kullanımının sağlanması, miadı dolma sürecine yakın ihale sürecinde firmalara konulan Ģart gereği yeniden aynı ilaç firmasına iade edilmesinin sağlanması gerekmektedir. III.2-)ATIKLARIN KAYNAĞINDA AYRI OLARAK TOPLANMASI VE BĠRĠKTĠRĠLMESĠ 2-a)Evsel nitelikli atıkların kaynağında ayrı toplanması, bu amaçla kullanılacak toplama ekipmanları ve özellikleri: Evsel nitelikli atıkların kaynağında ayrı olarak toplanması ve biriktirilmesi amacıyla evsel nitelikli atıklar tıbbi atıklardan, tehlikeli atıklardan, ambalaj ve kâğıt atıklardan ayrı olarak siyah renkli torbalarda toplanmalıdır. Toplanan bu atıklar bu iģ için özel olarak ayrılmıģ taģıma araçları ile evsel atık geçici depolama bölümüne götürülmelidir. 2-b)Ambalaj Atıklarının kaynağında ayrı toplanması, Bu amaçla kullanılacak toplama ekipmanları ve özellikleri: Kâğıt, karton, cam, plastik ve metal ambalaj atıkları, kontamine olmamaları Ģartıyla diğer atıklardan ayrı olarak mavi atık poģetlerinde toplanmalıdır. Toplanan ambalaj atıkları hastane idaresi tarafından belirlenecek geri dönüģümlü atık geçici depolama alanında biriktirilmektedir. Serum ve ilaç ĢiĢeleri gibi cam ambalaj atıkları yine mavi renkli torbalarda toplanmalı, kullanılmıģ serum ĢiĢeleri toplanırken serum setlerinin çıkartılarak sadece cam ĢiĢe kısmın toplanmasına dikkat edilmelidir. Bunlar ayrı toplama araçlarıyla geçici ambalaj atığı depo alanına taģınmalıdır. 5

2-c)Tıbbi atıkların ( kesici delici atıklar dahil) kaynağında ayrı toplanması, bu amaçla kullanılacak toplama ekipmanları ve özellikleri: Tıbbi atıklar kaynağına en yakın noktalarda diğer atıklardan ayrı olarak kırmızı atık torbalarında toplanmalıdır. Tıbbi atıkların toplanmasında; yırtılmaya, delinmeye, patlamaya ve taģımaya dayanıklı; orijinal orta yoğunluklu polietilen ham maddeden sızdırmaz, çift taban dikiģli ve körüksüz olarak üretilen, çift kat kalınlığı 100 mikron olan, en az 10 kg kaldırma kapasiteli, her iki yüzeyinde Uluslararası Biyotehlike amblemi ile DĠKKAT TIBBĠ ATIK ibaresi taģıyan kırmızı renkli torbalar kullanılmaktadır. Torbalar en fazla ¾ oranında doldurulup,ağzı sıkıca kapatılmalıdır.ġçerisindeki sıvı tıbbi atıklardan dolayı sızdırma riski olan torbalar ikinci bir torbaya konularak tam sızdırmazlık sağlanmalı, tıbbi atıkların sıkıģtırılmamasına ve baģka poģetlere aktarılmamasına dikkat edilmelidir. Sıvı tıbbi atıklar da odun talaģı ile yoğunlaģtırılarak yukarıda belirtilen torbalara konulur. Kesici ve delici özelliği olan atıklar diğer tıbbi atıklardan ayrı olarak delinmeye, yırtılmaya, kırılmaya ve patlamaya dayanıklı, su geçirmez ve sızdırmaz, açılması ve karıģtırılması mümkün olmayan, üzerinde Uluslararası Biyotehlike amblemi ile DĠKKAT! KESĠCĠ ve DELĠCĠ TIBBĠ ATIK ibaresi taģıyan plastik konteynerler içinde toplanmaktadır. Bu biriktirme kapları, en fazla ¾ oranında dolduktan sonra, ağızları kapatılıp ve kırmızı plastik torbalara konulmalı, kesici-delici atık kapları dolduktan sonra kesinlikle sıkıģtırılmaz, açılmaz, boģaltılmaz ve geri kazanımı yapılmaz. Tıbbi atık torbaları ve kesicidelici atık kapları ¾ oranında dolduklarında derhal yenileri ile değiģtirilmelidirler. Bu atıkları toplayan personel iģlem sırasında turuncu renkli özel elbise, çizme, maske, eldiven ve gözlük kullanmalıdır. TaĢıma aracı olarak turuncu renkli üzerinde Uluslar Arası Biyotehlike amblemi ve Dikkat Tıbbi Atık ibaresi olan plastikten yapılmıģ, poģetlerin delinmesine yırtılmasına sebep verecek keskin köģeleri olmayan tekerlekli özel taģıma araçları kullanılmalıdır. 2-d) Tehlikeli atıkların kaynağında ayrı toplanması, bu amaçla kullanılacak toplama ekipmanları ve özellikleri: Laboratuvar kimyasal atıkları Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği ve Atık Yönetimi Genel Esaslarına ĠliĢkin Yönetmeliğe göre değerlendirilmelidir. Bu atıklar içerisinde toksik, korozif (ph<2 ve ph>12), yanıcı ve reaktif (su ile reaksiyon verebilen Ģoklara hassas) özellikleri ile ilgili yönetmelikler kapsamında değerlendirilerek bu özelliklerden en az birine sahip olmaları durumunda tehlikeli atık olarak kabul edilirler. 6

Bu özelliklerden hiç birine sahip olmayan tehlikesiz kimyasal atıklardan katı olanlar evsel atıklarla birlikte, sıvı olanlar ise nötralize edildikten sonra kanalizasyon sistemiyle uzaklaģtırılır. Tehlikeli atık olarak kabul edilen kimyasalların kullanım süreleri dolması veya kullanımlarından yöntem olarak vazgeçilmesi durumunda bu kimyasallar tehlikeli atıkların bertarafı konusunda lisanslı firma tarafından aldırılıncaya kadar laboratuar depolarında tutulur ve firmaya gerekli belgelerle teslimi sağlanır. Laboratuar kimyasallarının kullanımı sonucu oluģan sıvı atıkların kuvvetli asidik (ph<2 ) veya kuvvetli bazik (ph>12) olmaları durumunda bu cihazlardan çıkan atık sular nötralizasyon iģlemi sonrasında kanalizasyona verilir. Radyoloji ünitemizden kaynaklanan röntgen banyo suları banyo odalarında biriktirilmelidir. Bu biriktirilen sular hastane tarafından anlaģma yapılan lisanslı geri dönüģüm veya bertaraf firmasına düzenli olarak teslim edilmeleri sağlanmalıdır. Pillerin ayrı toplanması hastane içerisinde belli noktalarda atık pil toplama kapları konularak burada birikmeleri sağlanmalı, dolan bu kaplardaki piller herhangi bir geçici depolama iģlemine maruz bırakılmadan atık pil toplama lisansı bulunan Adana BüyükĢehir Belediyesi veya TAP a teslimi sağlanmalıdır. Ünitelerden oluģan atık floürosan lambalar arızalandığında veya değiģtirilmesi gerektiğinde hastanenin teknik servis personeli tarafından yeni takılan floürosan lambanın ambalajına konulmalı ve idare tarafından belirlenen tehlikeli atık geçici depolama alanına teslim edilmelidir. Nükleer tıp ünitesinde kullanılan radyoaktif ilaç kapları ve malzemeleri ünitede belirlenecek geçici depolama odasında radyoaktif maddenin yarı ömrü dikkate alınarak bekletme süreleri sonuna kadar bekletilerek bu süre sonunda radyasyon ölçümü yapılır ve ölçüm sonucu uygun çıkan atıklar tıbbi atık geçici deposuna gönderilmelidir. Sitotoksik ve sitostatik ilaçlar kullanıldığı birimlerde kullanım sonucu oluģan; Antineoplastik ilaçlar ve atıkları, Kemoterapi tedavisinde kullanılan serumlar, Flakon ampuller, Eldiven, enjektörler, iğnelerin konulduğu kesici ve delici kutularını kırmızı tıbbi atık poģetlerinde ağzı çember kapaklı 60 Lt lik plastik varillerde biriktirilir ve Geçici tehlikeli atık deposuna gönderilir. Hastane jeneratörleri bakım sonrası oluģan atık yağlar kategorilerine göre lisanslı geri dönüģüm firmasına teslim edilmek üzere firmaya bilgi verilir yeni konulan yağların orijinal ambalajlarına atık yağlar alınır ve jeneratör odasında firma alıncaya kadar bekletilir. 7

III.3.ATIKLARIN TAġINMASI, TAġIMADA KULLANILACAK EKĠPMAN VE ARAÇLAR 3-a) Evsel atıkların taģınması ve taģıma amacıyla kullanılacak ekipmanlar Evsel nitelikli atıklar tıbbi, tehlikeli ve ambalaj atıklarından ayrı olarak siyah renkli plastik torbalarda toplanmaktadır. Atık poģetlerinin 3/ 4 oranından daha fazla doldurulmamalıdır. Atık toplama poģetlerinin ağzı sıkıca bağlandıktan sonra atıklar bu iģ için ayrılmıģ tekerlekli genellikle rengi mavi olan taģıma araçlarıyla geçici atık depolama sahasına iletilmelidir. 3-b)Ambalaj atıklarının taģınması ve taģıma amacıyla kullanılacak ekipmanlar Ambalaj atıkları mavi renkli torbalara ayrı olarak toplandıktan sonra bu iģ için ayrılmıģ araçlarla geçici geri dönüģümlü atık biriktirme alanlarına götürülmelidir. 3-c)Tıbbi atıkların taģınması ve taģıma amacıyla kullanılacak ekipmanlar Tıbbi atıkların toplanmasında; yırtılmaya, delinmeye, patlamaya ve taģımaya dayanıklı; orijinal orta yoğunluklu polietilen ham maddeden sızdırmaz, çift taban dikiģli ve körüksüz olarak üretilen, çift kat kalınlığı 100 mikron olan, en az 10 kg kaldırma kapasiteli, her iki yüzeyinde Uluslararası Biyotehlike amblemi ile DĠKKAT TIBBĠ ATIK ibaresi taģıyan kırmızı renkli torbalar kullanılmaktadır. Torbalar en fazla ¾ oranında doldurulup, ağzı sıkıca kapatılmalı, içerisindeki sıvı tıbbi atıklardan dolayı sızdırma riski olan torbalar ikinci bir torbaya konularak tam sızdırmazlık sağlanmalıdır. Tıbbi atıkların sıkıģtırılmamasına ve baģka poģetlere aktarılmamasına dikkat edilmelidir. Tıbbi atık torbaları ünite içinde bu iģ için eğitilmiģ personel tarafından, tekerlekli, kapaklı, paslanmaz plastikten malzemeden yapılmıģ, yükleme-boģaltma esnasında torbaların hasarlanmasına veya delinmesine yol açabilecek keskin kenarları olmayan, yüklenmesi, boģaltılması, temizlenmesi ve dezenfeksiyonu kolay ve sadece bu iģ için ayrılmıģ araçlar ile toplanır ve taģınırlar. Tıbbi atıkların ünite içinde taģınmasında kullanılan araçlar turuncu renkli olacak, üzerlerinde Uluslararası Biyotehlike amblemi ile Dikkat! Tıbbi Atık ibaresi bulunacaktır. Tıbbi atık torbaları ağızları sıkıca bağlanmıģ olarak ve sıkıģtırılmadan atık taģıma araçlarına yüklenir, toplama ve taģıma iģlemi sırasında el veya vücut ile temastan kaçınılır. Atık torbaları asla elde taģınmazlar. TaĢıma iģlemi sırasında atık bacaları ve yürüyen Ģeritler kullanılmaz. Tıbbi atıklar ile evsel nitelikli atıklar aynı araca yüklenmez ve taģınmazlar. Atık taģıma araçları her gün düzenli olarak temizlenir ve dezenfekte edilirler. 8

Araçların içinde herhangi bir torbanın patlaması veya dökülmesi durumunda atıklar güvenli olarak boģaltılır ve taģıma aracı ivedilikle dezenfekte edilir. Tıbbi atıkları taģımakla görevlendirilen temizlik personeli çalıģma sırasında eldiven, koruyucu gözlük, maske kullanır; çizme ve özel koruyucu turuncu renkli elbise giyer. TaĢıma iģleminde kullanılan özel giysi ve ekipmanlar ayrı bir yerde muhafaza edilir. 3-d)Tehlikeli atıkların taģınması ve taģıma amacıyla kullanılacak ekipmanlar Piller, röntgen banyo suları biriktirilme yerinde yeterli seviyeye ulaģtığında konunun sorumlularıyla irtibata geçilerek atıklar anlaģma yapılan firma yetkilisine tutanak karģılığı teslim edilmelidir. Özellikli ünitelerden oluģan sitotoksik ve sitostatik ilaç atıkları günlük olarak tıbbi atık toplama personeli tarafından tıbbi atık toplama kıyafeti ve ekipmanlarıyla (koruyucu gözlük ve maske özellikle kullanılmalı) toplanmalıdır. Personel bu atıkları toplarken çöp kovasından çıkardığında poģetin ağzını sıkıca bağlamalı ve ikinci bir torbaya koyarak idare tarafından belirlenen bu atıkların geçici depolanacağı alana dikkatlice taģımalıdır. Alanda bulundurulacak ağzı çember kapaklı 60 Lt lik plastik varillere yerleģtirilerek ağzı kapanmalıdır. Varillerin üzerine tehlikeli atık kodunu ve adını belirten etiket yapıģtırılmalıdır. III.4)ATIK TOPLAMA VE BĠRĠKTĠRME EKĠPMANLARININ BULUNMASI GEREKEN YERLER, TOPLAMA PROGRAMI VE TAġIMA GÜZERGÂHI 4-a)Evsel nitelikli atık: Evsel nitelikli atık kapları servisler için; hemģire odası, doktor odası ve hasta odalarında bulundurulmalıdır. Ġdari bölümler için her bölüm alanında en az bir adet bulundurulmalıdır. Atıkların toplanma saati hasta yoğunluğunun en az olduğu; 07:00, 15:00 Saatlerinde yapılmalıdır. Ġzlenecek güzergah olarak hasta ve hasta yakınlarının en az olduğu yerler tercih edilmelidir. 4-b) Ambalaj atıkları: Servisler için HemĢire odası, doktor odası ve sekreterya nın olduğu bölümde birer adet bulundurulmalıdır. Ġdari bölümler için her odada birer adet bulunmalıdır. Atık toplama saati olarak sabah 07:00-15:00 belirlenmiģtir. 9

4-c) Tıbbi atıklar Tıbbi atık toplama kapları servisler için tedavi odası, müdahale odası, pansuman odası, muayene odası ve servis koridorunda olmak üzere birer adet bulundurulmalıdır. Laboratuar, röntgen, poliklinikler için tıbbi atıkların oluģacağı yerlere en yakın noktasına yerleģtirilmelidir. Tıbbi atıklar çalıģanları aksatmayacak Ģekilde serviste tıbbi atık oluģum miktarı da göz önüne alınarak saat olarak; 07:00-15:00 vardiyasında 07:00 14:00, 15:00-23:00 vardiyasında 20:30 21:30, saatlerinde toplanması planlanmıģtır. Atık oluģumunun fazla olduğu ameliyathane, acil, laboratuar, diyaliz gibi servislerde lüzum halinde saat 11:00 de (acil durumlarda saatine bakılmaksızın) toplama iģlemi gerçekleģtirebilir. Toplanan atıklar hasta ve hasta yakınlarının en az olduğu yerler tercih edilerek en kısa yoldan geçici tıbbi atık deposuna götürülmelidir. 4-d) Tehlikeli atıklar Tehlikeli atık olarak oluģan piller için her servis ve idari bölümde birer adet ayrı pil toplama kapları oluģturulmalıdır. Röntgen banyo suları için banyo bölümünde bidonlar içerisinde muhafaza edilmeli ve idare tarafından Çevre ve ġehircilik Bakanlığından Lisanslı bir geri dönüģüm firmasına verilmesi sağlanmalıdır. OluĢan Tehlikeli Sitotoksik ve sitostatik atıklar tıbbi atık toplama programı ile eģ zamanlı olarak tıbbi atık toplama personeli tarafından tıbbi atık toplama araçlarıyla ayrı olarak toplanmalıdır. III.5. GEÇĠCĠ DEPOLAMA SĠSTEMLERĠ 5-a)Evsel atıklar: Evsel atıkların depolanması için en az iki günlük atığı alabilecek boyutlarda geçici depolama alanı olmalıdır. Deponun tabanı ve duvarları sağlam geçirimsiz mikroorganizma ve kir tutmayan, kapısı maviye boyalı üzerinde siyah boya ile EVESL ATIK yazısı bulunmalı, kanalizasyona bağlı ızgaralı bir sistemi ve kolay temizlenebilmesi için basınçlı bir su musluğu mevcut olmalı, tıbbi atık deposuyla yan yana inģa edilmiģ geçici evsel atık depolama yeri mevcuttur. 10

5-b) Tıbbi atıklar: Tıbbi atıkların diğer atıklardan ayrı olarak depolanması için hastane bahçesinde en az iki günlük atığı alabilecek boyutta deponun tabanı ve duvarları sağlam geçirimsiz mikroorganizma ve kir tutmayan, dıģarıya açılır ve turuncu renge boyalı, üzerinde siyah renkle Uluslar Arası Biyotehlike amblemi ve Dikkat Tıbbi Atık ibaresi bulunmalı, bölge ikliminin sıcaklığı göz önüne alınarak kliması bulunan geçici evsel atık deposuyla yan yana inģa edilmiģ geçici tıbbi atık deposu mevcuttur. 5-c) Ambalaj Atıkları: Ayrı toplanan bu atıklar idare tarafından belirlenen geçici depolama alanlarında (konterynır veya odada) geçici olarak depolanır. 5-d) Tehlikeli Atık: Tehlikeli atıklar içerisinde yer alan floürosan lambalar idarece belirlenecek özel alanlarda geçici depolanması sağlanacaktır. Bu alanlar atığın kırılması ve diğer atıklarla karıģmasını engelleyecek kiģilerin rahatça girip çıkamayacağı tercihen teknik büroya yakın kilitli alanlar olacaktır. Sitotoksik ve sitostatik atıklar için variller geçici tıbbi atık deposunda depolanabileceği gibi aynı özelliklere sahip özel oluģturulmuģ alanlarda aynı iģletim Ģartlarında depolanacaktır. Piller için biriktirme kovalarında belirli bir seviyeye geldiğinde geçici depolama yapılmadan ilgili kuruma teslimi gerçekleģtirilecektir. Atık jeneratör yağları kendi orijinal bidonlarına alınarak ivedi olarak atık yağları alacak firmaya teslimi gerçekleģtirilecektir. Atık yağların ve sızıntılarının kanalizasyon sistemine karıģmamasına azami özen gösterilecektir. III.6. TOPLAMA EKĠPMANLARININ TEMĠZLĠĞĠ VE DEZENFEKSĠYONU 6-a) Tıbbi atık taģıma araçları ve geçici atık deposu: Tıbbi atık kovaları ve taģıma araçları günlük olarak temizlenmeli ve dezenfekte edilmelidir. Tıbbi atık geçici deposunun kuru olarak günlük temizliği ve dezenfeksiyonu yapılmalıdır. 6-b) Dezenfektanlar: Hypoklor ve deterjan kullanılmalıdır. 11

III.7.KAZA ANINDA ALINACAK ÖNLEMLERVE YAPILACAK ĠġLEMLER 7-a)Tıbbi atıkların toplanması ünite içinde taģınması ve geçici depolanması sırasında oluģabilecek yaralanmalarda alınacak önlemler ve yapılacak iģlemler: Tıbbi atıkların toplanması ve taģınmasında oluģacak yaralanma anında, yaralanan kiģi mesai saatleri içerisinde Ġntaniye polikliniğine, mesai saatleri dıģında ise acil servise baģvurup gerekli tedavilerini yaptırmalıdır. En kısa sürede olayı enfeksiyon komitesine bildirip gerekli kontrollerin ve takibin yapılması sağlanmalıdır. 7-b)Tıbbi atıkların toplanması, ünite içi taģınması ve geçici depolanması sırasında oluģabilecek dökülme ve yayılmalarda alınacak önlemler ve yapılacak iģlemler: Tıbbi atıklar ünite içinde tıbbi atıklar için ayrılmıģ olan kirli odalarında veya tıbbi atık konteynırlarında ilgili servisin temizlik personelleri tarafından toplanmalıdır. Hastane içerisinde tüm servis ve kliniklerin tıbbi atıklarını toplama ve taģıma ile görevli personeller atığın dökülmesini önlemekle ilgili gerekli tedbirleri almakla yükümlüdürler. Gerektiğinde sızdırmazlığın sağlanması için atık poģetini ikinci hatta üçüncü bir poģete daha koymalıdır. Eğer çöp kovasına, taģıma aracına ve depolama alnında kazayla tıbbi sıvı atık dökülmesi meydana gelirse bu bölgede derhal odun talaģı yardımıyla yoğunlaģtırılıp alınarak tıbbi atık poģetine konulmalıdır. Yüzey hemen Hypoklor ile dezenfekte edilmelidir. 7-c)Tıbbi atıkların toplanması, ünite içi taģınması ve geçici depolanması sırasında oluģabilecek yaralanmalar, dökülme-yayılma ve diğer kazaların bildirilmesi, kayıt altına alınması ve raporlanması: Bu konular Enfeksiyon kontrol komitesine ve atık yönetim sorumlusuna bildirilerek raporlanması sağlanmalıdır. III. 8.SORUMLU PERSONEL 8-a)Evsel nitelikli atıklar ile ambalaj atıklarının toplanması ve taģınmasından sorumlu personel ve görev tanımları: Evsel atıkları toplamaktan servislerdeki her vardiyada bulunan personeller sorumludur. Bu personeller atıkları toplamak, toplanan atıkları atık taģıma aracıyla geçici atık deposuna taģımakla ve çöp kovalarının temizliğini yapmaktan sorumludur. 12

8-b)Tıbbi atıkların toplanması ve taģınmasından sorumlu personel ve görev tanımları: Sorumlu Personeller ve Görev Yerleri: Görev Yeri / Sorumlular Tıbbi Atık Personeli ÇalıĢma saatleri Numune Eğt.ve ArĢ.Hast.Merk.: -Servis ve Polk.Sorm.BaĢhekim Yard. -Atıklardan sorm.müdür Yardımcısı, -Atık Yönetim Sorumlusu -Servis/klinik/Ünite sorumluları -Temizlik Ģirketi sorumluları Ramazan YÜKSEKKAYA Mustafa MENTEġOĞLU Vasfi ÖZDEMĠR Sönmez GÜNDOĞDU Orhan ÇELĠK 07:00-15:00 07:00-15:00 07:00-15:00 07:00-15:00 15:00-23:00 Seyhan Uygulama Merk.: -BaĢhekim Yard. -Hast.Müd.Yard. -Servis/klinik/Ünite sorumluları -Temizlik Ģirketi sorumluları Diyaliz Merkezi: -Diyaliz Merk.Sorm.BaĢhekim Yard. -Diyaliz Merkezi Sorm.HemĢiresi -Temizlik Ģirketi sorumluları Fatih BAYRAM Süleyman GÖKKAYA 07:00-15:00 15:00-23:00 Erdal GÖÇER 07:00-15:00 / 15:00-23:00 (Tıbbi atıkta görevlendirilen personellerin tıbbi atık sertifikalı olması öncelikli olacak, temizlik Ģirketi uhdesinde yeterli sayıda tıbbi atık sertifikalı personel bulunduracaktır.) Yukarıda ünvanı ve görevi yazılı olan sorumlular atıkların toplatılması ve taģıtılması hususunda gerekli tedbirleri almak ve uygulamakla yükümlüdürler. *Ġsmi geçen personeller ünite/kliniklerden tıbbi atıkları belirlenen saatlerde toplanmak, *Toplama esnasında yönetmelikte belirtilen özelliklere sahip turuncu renkli özel kıyafet ve koruyucu ekipmanları giymek *Topladıkları tıbbi atıkları, tıbbi atık taģıma araçlarıyla geçici atık deposuna taģımak, *TaĢıma araçlarının ve geçici atık depolarının, konteynırlarının temizliğinden ve dezenfeksiyonundan sorumludurlar. 8-c)Geçici atık deposunun iģletilmesinden sorumlu personel ve görev tanımları: Sorumlu personeller; -Numune Hastanesi Merkez: Vasfi ÖZDEMĠR, -Seyhan Uygulama Merkezi: Fatih BAYRAM -Diyaliz Merkezi: Erdal GÖÇER Sorumlu personellerin görevleri; *Depodaki atıkları atıkları belediye yetkililerine teslim edilmesi, *Teslimden sonra geçici atık depolarının günlük temizliklerinin yapılmasından, 13

*Tıbbi atıkların tesliminde kullanılan Ulusal Atık TaĢıma Formu nun D nüshasını teslim anında, B ve C nüshasını belediye görevlisi tarafından atık bertaraf tesisi sorumlusunun onayından sonra alıp atık yönetim sorumlusuna iletmekten, *Servislerden atıkların taģınması sırasında gördüğü olumsuzlukları idareye bildirmekten yükümlüdür. *Temizlik Ģirketi Ģefi tüm bu iģlemlerin takibinden ve günlük takip çizelgelerini gününde ve eksiksiz olarak imzalamaktan sorumludur. III.9. KAYIT TUTMA VE RAPORLAMA 9-a)OluĢan tıbbi atık miktarının belirlenmesi ve kayıt altına alınması Hastanede oluģan tıbbi atık miktarı geçici atık deposu sorumlu personelleri tarafından hastane atık yönetim sorumlusuna verilerek kayıt altına alınması sağlanır. 9-b)Raporlamadan sorumlu personel Kayıt altına alınan veriler sorumlu Müdür Yardımcısı tarafından raporlanacaktır. TASDĠK OLUNUR././ Uz.Dr.Fethullah Selçuk MOĞULKOÇ Hastane Yöneticisi 14