TÜRKİYE VOLEYBOL FEDERASYONU 3. KADEME ANTRENÖR KURSU Mevki Gerelilikleri ve Oyuncu Seçimi Dr.Barbaros Çelenk 1
Mevkilerin Oyuna katkıları. Blok %10 Servis % 7 Pasör hucumu % 4 Pasör Çaprazı hucumu % 30 I.tempo hucumlar % 10 II.tempo Hucumlar % 20 Rakip atağı % 19 2
Mevkilerin % oranlarına göre dağılımı. 12 kilşik kadro 14 kişilik kadro % 16.66 PASÖR % 14.28 % 16.66 PASÖR ÇAPRAZI % 14.28 % 25 I. TEM. OYUNCUSU % 28.57 % 33.33 II.TEM.OYUNCUSU % 28.57 % 8.33 LİBEO % 14.28 3
Uzun Vadeli Hedefler Bir takım yaratmanın ilk basamağı gereken hedefler ve uzun vadeli stratejiler üzerinde çalışmak, görüşmeler yapmak ve karar vermektir. Hedefler beklenen ilerlemelerle, düzeye yükselmek için gereken şartlarla ilgili olarak ve ulusal veya uluslararası şampiyonalardaki sıralamalarla bağlantılı olarak aşamalar içinde belirlenmelidir. Birinci, ikinci, dördüncü, vb. yıldan sonra nelere ulaşılması gerekiyor? Eğer mevcut düzey üst düzeyden çok uzaksa, planlama altı ila sekiz yıl arasında sürecek bir dönemi kapsamalıdır 4
Program Ekibin ve oyuncuların toplanması. Antrenman ve müsabaka programı. Organizasyon ve yönetim. Tıbbi ve sosyal güvence. Bilimsel destek. Maddi temel; ekonomik kaynaklar. Halkla ilişkiler Yönetim ve Organizasyon Bir Takım Yöneticisi (Menajeri) organizasyon ve yönetim görevleriyle ilgili konularda Antrenöre yardımcı olmak ve onunla işbirliği yapmak için tam gün veya en azından parttime çalışmalıdır. Takım Yöneticisi (Menajeri) organizasyon ekibini yönetmeli ve kontrol etmelidir 5
Oyuncular için Destek ve Sosyal Güvence Sözleşmeler, eğer oyuncu tam gün veya part-time profesyonelse. Meslek veya Okul Durumları. Burslar. Konaklama, eğer oyuncuların kalacağı yeri yoksa. Ulaşım, eğer oyuncular antrenman tesislerinin yakınlarında yaşamıyor veya çalışmıyorlarsa. Beslenme, bütün öğünleri kapsayacak şekilde veya antrenman sonrası ek öğünler şeklinde. Vb. Tesis ve Malzeme Temini Üst düzey bir takımın gelişimi antrenman ve müsabakalar için standartlarına uyan modern tesisler ve malzemeler gerektirir. Bu tesis ve malzemeler iyi şekilde korunmalı ve her an kullanıma hazır olmalıdır. Etkin bir antrenman için yeterli sayıda topun bulunması özellikle çok önemlidir 6
Antrenörün Felsefesi Bir takım geliştirmeyi amaçlayan bir Antrenörün belirli bir antrenörlük Felsefesine gereksinmesi vardır. Bu Antrenörün felsefesi orijinal olmalı ve Antrenörün ekibinin düşünceleriyle uyuşmalıdır. Ayrıca ulusal özellikler de göz önünde bulundurulmalıdır. Eğer dünyanın en iyi takımının müsabaka ve antrenman yöntemlerini kopyalarsanız, takımınız uluslararası üst düzeye ulaşamaz; çünkü bir kopya hiçbir zaman bir orijinal kadar iyi olamaz. 7
Antrenörün Felsefesi. Yani: Eğer oyuncu olarak Kübalılar`a sahip değilseniz veya Küba`da çalışmıyorsanız; Küba`nın stilini kopyalayamazsınız. Eğer Arap oyunculara ve Araplar`ın sahip olduğu koşullara sahipseniz, Kore`nin müsabaka ve antrenman yöntemlerini kopya etmeniz yanlış bir seçim olur. Her Antrenör Kendi Kişiliğine Uyan Bir Antrenörlük Felsefesi Geliştirmelidir 8
Gelecekteki Voleybol Gelişiminin Tahmin Edilmesi En azından önünüzdeki ilk dört yıl için Voleyboldaki olası uluslararası gelişimin tahmin edilmesi önemlidir. Eğer aklınızda en iyi takımların mevcut düzeyi varsa, bir takım oluşturamazsınız; uluslararası düzeyde gerçekleşecek ilerlemeyi önceden sezinlemelisiniz. Hatta eğer oldukça genç bir takımla işe başlıyorsanız, önünüzdeki 6 veya 8 yılda neler olacağını göz önünde bulundurmalısınız. Bu, eğilimler üzerinde çalışmanız ve eğilimleri göz önünde bulundurmanız gerektiği anlamına gelir. Ve takımınızı gelecekteki olası performans düzeyiyle uyuşacak ve hatta bu düzeyi geçecek şekilde hazırlamalısınız. zordur. Antrenman Sistemi ve Yöntemleri Antrenman bir takımın gelişiminin En Dinamik Faktörüdür. Bu nedenle, antrenman sistemleri ve yöntemleri için kademeli olarak çözüm yolları bulunmalıdır. Antrenman; Stratejilere ve Taktiklere Uygun ı ve Yaratıcı olmalıdır. Genellikle üst düzey bir takım oluşturan müsabaka içinde ve antrenmanlarda yeni bir şeyler yaratmıştır. Eğer diğer takımları geçmek istiyorsanız, daha sıkı (daha fazla ve/veya daha yoğun) ve daha iyi (daha yüksek kaliteyle) çalışmalısınız. Mevcut antrenman sistemlerini ve yöntemlerini geliştirmek için hala yeterince yer vardır. 9
Eğitim Bir eğitim programı olmaksızın, takımın hazırlığı için oluşturulan bir antrenörün felsefesi tam değildir. Antrenörün takımı nasıl oluşturup yapılandıracağına ve hangi temel eğitim aşamalarını ve yöntemlerini uygulayacağına ilişkin net fikirlere ihtiyacı vardır. Bizim deneyimlerimize göre eğitim süreci bir takım yaratmak için çok önemlidir ve antrenman ve müsabaka sisteminin içine yerleştirilmelidir 10
Yetnek Seçimi Eğer başlangıç düzeyi oldukça düşükse, bir takımın gelişimi yetenek seçiimi ve yetenek gelişimiyle başlamalıdır. Uygun yeteneklere sahip olmayan veya çok yaşlı olan oyuncularla üst düzeylere ulaşmaya çalışmak faydasızdır. Bu nedenle uzun vadeli bir gelişim programı için yeterince genç ve istekli olan yetenekli oyuncuları bulmak ve onları hazırlamak ilk basamağı oluşturur. 11
Oyuncuların Seçilmesi I Ümit vadeden bir takım toplamanın birkaç olanağı vardır: Eğer zaten bir takım varsa, antrenör her oyuncunun genç, yetenekli ve üst düzeye ilerleme yolunda takımla birlikte çalışmaya istekli olup olmadığını kontrol etmelidir. Antrenör gerçek bir takım için gereken ölçütlere uymayan oyuncuları elemeli ve takımı üst düzey sporcu olma konusunda gerekli yeteneklere sahip ümit vadeden (deneyimli veya genç) oyuncularla oluşturmalıdır. 12
Oyuncuların Seçilmesi II Yoğun bir antrenman programı sonrasında sporcu konumuna gelecek kadar iyi ve yetenekli oyuncular yoksa, antrenör bir grup genç yetenek seçmeli ve takımı bu oyunculardan oluşturmalıdır. Eğer antrenör en azından takım gelişiminin ilk aşaması için takıma yüksek antrenman ve mücadele gücüne sahip bazı iyi ve deneyimli oyuncuları katarsa, bu süreç kısaltılabilir. 13
Oyuncuların Seçilmesi III Diğer bir yol ise zaten var olan bir takımla çalışmaya başlamak ve buna paralel olarak ümit vadeden yetenekler den oluşan ikinci bir takımı geliştirmektir. Ve sonrasında, genç oyuncular yeterli bir performans düzeyine ulaştıklarında,antrenör yeni takımı oluşturmak için her iki grubun oyuncularını birleştirebilir. Bu, Voleybol`da önde gelen ülkelerin kullandığı bir yöntemdir. Bu ülkeler A milli takımlarının ardında, milli takımlarını en iyi genç oyuncularla desteklemek için, her zaman güçlü bir genç takım hazırlıyorlar veya bunun tam tersi olarak, bazen de genç takıma en iyi yaşlı oyuncuları dahil ederek onlarla işbirliği yapıyorlar. 14
Oyuncuların Seçilmesi IV Antrenör, programı başlatırken on iki oyuncudan fazlasını toplamalıdır. Üst düzeye giden uzun yolda bazı oyuncular gereken ilerlemeye uyum sağlamakta başarısız olacak ve ayrılacaktır. Sözleşmeye rağmen muhakkak bazı oyuncular beklentileri gerçekleştiremeyecektir. Birkaç oyuncu kaybı olağandır. Bu nedenle, anytenör yeni bir oyuncuya gereksinim duyduğunda takımı tamamlamak için bir yerlerden alternatif oyunculara ihtiyaç duyar. En iyi yol, takımın ardından gelen ve genç yetenekler den oluşan bir ekibe sahip olmaktır 15
Oyuncuların Seçilmesi V Pratikte, durumlara ve koşullara bağlı olarak bir takım toplamanın birçok olanağı vardır. Belirleyici olan şey, geleceğin üst düzey Voleybol`u için gerçekten elit sporcu konumuna gelebilecek kabiliyete ve ölçütlere sahip yeterli sayıda genç oyuncuyu erken bulabilmektir. Bir kulüp takımı söz konusuysa, koç mümkün olduğunca fazla sayıda oyuncusunu Yıldız, Genç ve A Milli Takım kadrosuna dahil etmek için çaba sarf etmelidir. Bu, takımın daha hızlı bir ilerleme kaydetmesi için onlara ek destek ve deneyim sağlar. Ama sorunları önlemek için koç ilgili Milli Takım antrenörüylegüvenilir bir işbirliği içinde bulunmalıdır 16
Anahtar Oyuncular Birkaç -veya en azından bir- Anahtar Oyuncusu olmayan üst düzey bir takım yoktur. Bu tür oyuncular Takımın Özünü oluşturur. Performans düzeyleri, deneyimleri ve bunların ötesinde de kişilikleri bu tür oyuncuları olmazsa olmaz yapar. Bu tür anahtar oyuncuların isimlerini herkes bilir ve anahtar oyuncularını kaybettiklerinde önde gelen rollerini de kaybeden takımlar için yeterli sayıda örnek vardır. 17
Anahtar Oyuncular II Anahtar oyuncuların kaptan, pasör veya köşe smaçör olarak görev yapmaları gerekmez. Benzer şekilde kaptanın, pasörün veya bir köşe smaçörün anahtar oyuncu olması faydalıdır. Bazı antrenörlin, antrenörlük felsefesine göre, pasör oyun kurucu olmalıdır ve bu nedenle de bir anahtar oyuncu olmalıdır. Benim görüşümce; bir anahtar oyuncu teknik ve taktik performans açısından en iyi oyuncu olmak zorunda değildir; ilk olarak kişiliğiyle bir karizma, takım arkadaşları tarafından saygı duyulan bir oyuncu olmalı; yönetici bir rol (hatta maçın kritik anlarında belirleyici bir rol) oynayacak güçlü irade ve yeteneğe sahip bir oyuncu olmalıdır. 18
Oyuncuların Rolleri ve Görevleri. Antrenör en yüksek performans düzeyine ulaştırmayı amaçladığı takımının Dengeli Bir Bileşime sahip olması gerektiğini göz önünde bulundurmalıdır. Normal bir orta sınıf takım için antrenörün, mevcut oyuncuları gerçekleştirebilecekleri görevler için uzmanlaştırması yeterlidir; sonrasındaantrenörün mevcut oyunculara ve onların yeteneklerine uyan bir takım sistemi kullanır. Antrenör bütün görevler ve roller için ihtiyaç duyduğu mükemmel düzeyde uzman oyuncuları kendisi seçmeli ve hazırlamalıdır. Antrenör uygun tipteki oyuncuları bulmalı ve bu oyuncuları takımdaki görevlerine göre uzun vadede yetiştirmelidir 19
Oyuncuların Rolleri ve Görevleri II.. Anntrenör yalnızca tek bir as smaçörle takım oluşturamaz;. Veya antrenör çok kısa bir pasör kullanamaz; çünkü o zaman çok kısa olan tek bir pasörü olmuş olur. Diğer taraftan antrenör çok dar kapsamlı bir uzmanlığı önlemelidir. Bu nedenle koç taktik değişiklikler için hazırlıklı olmalı ve oyuncularını çok yönlü bir kullanım için çalıştırmalıdır. Bu tek olan pasör oynayamayacak bir durumda olursa ne olur? Onun yerini kim alabilir? Eğer bir süre sonra iki pasörlü takım sistemleri moda olursa, ne yapılabilir? 20
Takımın Kurulması Oyuncuların toplanmasından sonra antrenman grubu bir takıma dönüştürülmelidir. Oyuncuları aynı amaç uğrunda çalışan ve mücadele eden bir sosyal birim olarak kaynaştırmak; antrenman ve müsabakayla birlikte yürüyen uzun bir eğitim ve sosyal etkileşim sürecidir. Spor etkinliklerinin yanı sıra, ekibin ve oyuncuların sosyal ilişkilerini destekleyecek çok sayıda başka takım etkinlikleri de olmalıdır. Ör: Ancak antrenör oyuncuları ve ekibi birbirine bağlı bir takım olacak şekilde kaynaştırmayı başarırsa ve eğitimle ilgili problemlerin üstesinden gelirse (zaman zaman doğacak krizlere rağmen), takım üst düzeye gerçekten ulaşabilir.. 21
Uzun Dönem Antrenman. Gelişim Programının Özü Uzun Vadeli Antrenman Kavramıdır. Uzun vadeli antrenman kavramı en azından iki yıllık bir süre için ayrıntılı olarak hazırlanmalı (dört yıllık bir dönem için hazırlanması çok daha iyi olur) ve şunları kapsamalıdır: Antrenman Sürecinin Hedefleri, Görevleri, Aşamaları ve Basamakları Teknik, Taktik ve Fiziksel Gelişimin Temel Önemi ve Anahtar Noktaları Planlama, Antrenman Döngüleri, Toparlanma Dönemleri Antrenman ve Eğitimin Temel İlkeleri ve Yöntemleri Antrenman ve Müsabaka Yüklerinin Gelişimi Antrenman ve Müsabakaların Tanısı ve Analizi.. 22
Takımın Oluşumu Düşündüğünden Daha Zor Olacak Düşündüğünden Daha Uzun Sürecek Doug Beal 23
Takımın Oluşumu Takımın Oluşunu Nasıl Düşünmeliyiz? Oluşturacağınız takım ne kadar süreli olacak? Bir takımı oluşturmak her ülke/ sehirde aynı sürede olmaya bilir. Bunu etkileyecek çeşitli faktörler olacak, Tecrübeye ihtiyaç olcak, Bu yolda başarısızlık olacak, İstenlen hedefe bazen ulaşılamıycak, Bu başarısızlıklardan pozitif motivasyon oluşacak, Bu zorlama sonucunda, bir artışmeydana gelecek, Yukarı çıkış kolay olabilir ama orda kalmak çok zor olacak İyi bir takım ne demek? İyi düzeyde klabilmek için rekabeti sürdüre bilme kabiliyeti, İyi performans, Belirli bir zaman dilimi, Standartları yüksek tutabilmek, 24
Zirveyi Yakalamak İyi bir takımı oluşturmada kimler sorumludur? Federasyon, oyuncular, antrenörler vs. Bu düzeye ulaşmak için neler yapmak gerekiyor? Düşündüğünden daha zor! Düşündüğünüzden daha uzun? Zirveye ulaşmak için kısa yol yoktur.. Belirli bir zaman alacaktır.. Bir çok tecrübe ile oluşacaktır. Bazen bu tecrübe yenilmek olacaktır Yenilmek tecrübe kazandırır Eğer antrenör yetrli kadar duyarlıysa bu yenilgiden pozitif sonuçlar çıkartabilir. Bu yenilgi takıma pozitif durumlar olaral görülebilir???? 25
Zirvede Kalabilmek Zirveye çıkmış takımlar 2-3 yıl orada kalabiliyor. Zirveye ulaşamak orada kalmaktan daha kolaydır. Zirvede kalbilmek, voleybola bakış açısı, anlıyışının pozitif olması gerekir. Başarılı bir gubun arakasına alamsı gerekmektedir.( Antrenör) Antrenör hergün önmeli kararlar alır. 1. Bilgi topalar oluşturur 2. Oluşturduğu çerçeveyi yönetir. 3. Karar vermekten korkmaz. 4. Kararın sorumluluğunu alamak gerekmektedir. 26
Teknik Direktör (Planlama ve organizasyon bilgisi olmal) Alan Antrenörü Kondisyon Ant İstatistik Ant Daktor, Mösör, Diyetisyen 27
Oyuncuların Seçimi Yarışma ortamında oyuncuları gözlemek, Performanslarını değerlendirmek, Yarışma ortamı içinde fiziksel potansiyellerini takip etmek, Sporcuların geçmiş performanslarını değerlendirmek, Oyuncuların gelecekteki performansları için bugunkü durumları değerlendirmek. 28
Takımın Oluşumu PROGRAM, TAKIMDAN DAHA ÖNEMLİDİR. TAKIM, OYUNCULARDAN DAHA ÖNEMLİDİR Programa göre oyuncular, Oyunculara göre program Oyuncular anlamalı ki,onları çevreleyen takım ve onun üzerindeki program onları başarıya götürüyor. 29
Takımın Oluşumundaki Süreç Misyon ve bakış açısısnın belirlenmesi (Üzerinede yoğun çalışmak gerekiyor) Hedef belirlemek Takımın iyi ve zayıf yanlarını analiz etmek Seçilen modelin geliştirilmesi Oluşturulan modelin kapasitesi Stratejiyi uygulamak Değerlendirmek 30
Başarılı sporcular yetiştirmeniz 12.03.2015 Dileğiyle 3. Kademe Antrenör Eğitimi