P A T O L O J İ B İ Y O P S İ SCHNIEDERJAN HUSAIN BRAT Santral Sinir Sistemi Biyopsilerinin Yorumu Santral Sinir Sistemi Biyopsilerinin Yorumu beyin ve omurilik içinde ve çevresinde ortaya çıkan, örtüşen klinik, nöroradyolojik ve histolojik özellikleri olan lezyonların birbirinden ayrımına odaklanmaktadır. Ayırıcı tanı; yaş, klinik prezentasyon, yerleşim yeri ve nörogörüntüleme temel alınarak oluşturulurken, patolojik tanı; histolojik ve immunohistokimyasal özellikler ile gerektiğinde yardımcı testlere dayanmaktadır. Bu kısa metinde, her antitenin ayırt edici özellikleri vurgulanmış, doğru tanı için gerekli yardımcı testler açıklanmış ve her lezyonun klinik önemi tartışılmıştır. Tam renkli fotoğraflar ile her antitenin tanısal özellikleri gösterilmiştir. Lokalizasyon ve tipik oluşma yaşı gibi diğer faktörlere dayalı ayırıcı tanı listeleri de kitaba dahil edilmiştir. S E R İ S İ Santral Sinir Sistemi Biyopsilerinin Yorumu Santral Sinir Sistemi Biyopsilerinin Yorumu MATTHEW J. SCHNIEDERJAN, MD DANIEL J. BRAT, MD, PHD Y O R U M L A R I Kitabın özellikleri: Santral sinir sistemi biyopsilerinin yorumu için pratik rehber ve masaüstü referans kitabı olması Doğru tanı için gerekli ayırt edici histolojik özellikler ve yardımcı testlere vurgu yapılması Her antitenin tanısal özelliklerini örnekleyen 300 den fazla, yüksek kaliteli, renkli fotoğraf içermesi MATTHEW J. SCHNIEDERJAN DANIEL J. BRAT ISBN: 978-605-335-096-5 Çeviren: Prof. Dr. Figen Söylemezoğlu
B İ YOPSİ YORUMLARI SERİ S İ SANTRAL SİNİR SİSTEMİ BİYOPSİLERİNİN YORUMU
BIOPSY INTERPRETATION SERIES Series Editor: Jonathan I. Epstein, MD Biopsy Interpreta on of the Central Nervous System Ma hew J. Schniederjan and Daniel J. Brat. 2011 Biopsy interpreta on of the Lung Saul Suster and Cesar Moran, 2011 Biopsy interpreta on of the Bladder. 2/e Jonathan l. Epstein, Mahul B. Amin, and Victor E. Reuter, 2010 Biopsy Interpreta on of So Tissue Tumors Cyril Fisher and Elizabeth A. Montgomery, 2010 Biopsy interpreta on of the Thyroid Sco L. Boerner and Sylvia L. Asa, 2009 Biopsy Interpreta on of the Skin A. Neil Crowson, Cynthia M. Magro, and Mar n C Mihm, 2009 Biopsy Interpreta on: The Frozen Sec on Jerome B. Taxy, Aliya N. Hussain, and Anthony C. Montag, 2009 Biopsy Interpreta on of the Uterine Cervix and Corpus Anais Malpica, Michael T. Deavers, and Elizabeth D. Euscher, 2009 Biopsy Interpreta on of the Liver, 2/e Stephen A. Celler and Lydia M. Petrovic, 2009 Biopsy Interpreta on of the Breast Stuart J. Schni and Laura C. Collins, 2008 Biopsy Interpreta on of the Prostate, 4/e Jonathan l. Epstein and George Ne o, 2007 Biopsy Interpreta on of the Upper Aerodiges ve Tract and Ear Edward B. Stelow and Stacey E. Mills, 2007 Biopsy Interpreta on of the Gastrointes nal Tract Mucosa Elizabeth A. Montgomery, 2005 Bladder Biopsy Interpreta on Jonathan I. Epstein, Mahul B. Amin, and Victor E. Reuter, 2004 Prostate Biopsy Interpreta on, 3/e Jonathan I. Epstein and Ximing J. Yang, 2002 Interpreta on of Breast Biopsies, 4/e Darryl Carter, 2002
B İ YOPSİ YORUMLARI SERİ S İ SANTRAL SİNİR SİSTEMİ BİYOPSİLERİNİN YORUMU Matthew J. Schniederjan, MD Clinical Assistant Professor Department of Pathology Children s Healthcare of Atlanta & Department of Pathology and Laboratory Medicine Emory University School of Medicine Atlanta, Georgia Daniel J. Brat, MD, PhD Professor and Vice Chair, Translational Programs Director, Neuropathology Department of Pathology and Laboratory Medicine Emory University School of Medicine Atlanta, Georgia Çeviren: Prof. Dr. Figen Söylemezoğlu Hace epe Ünı versıṫesı Tıp Fakültesı Patolojı Anabı lim Dalı NOBEL TIP KİTABEVLERİ
2015 Nobel Tıp Kitabevleri Tic. Ltd. Şti. SANTRAL SİNİR SİSTEMİ BİYOPSİLERİNİN YORUMU Çeviren: Prof. Dr. Figen Söylemezoğlu ISBN: 978-605-335-096-5 BIOPSY INTERPRETATION OF THE CENTRAL NERVOUS SYSTEM Matthew J. Schniederjan, Daniel J. Brat ISBN: 978-0-7817-9993-5 2011 by Lippincott Williams & Wilkins, a Wolters Kluwer business. Bu kitabın Türkçeye çeviri hakkı Lippincott Williams & Wilkins, a Wolters Kluwer business tarafından NOBEL TIP KİTABEVLERİ ne verilmiştir. 5846 ve 2936 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri yasası hükümleri gereğince herhangi bir bölümü, resmi veya yazısı, yazarların ve yayınlayıcısının yazılı izni alınmadan tekrarlanamaz, basılamaz, kopyası çıkarılamaz, fotokopisi alınamaz veya kopya anlamı taşıyabilecek hiçbir işlem yapılamaz. Yayımcı : Nobel Tıp Kitabevleri Tic. Ltd. Şti. Millet Cad. No:111 34104 Fatih-İstanbul Yayımcı Sertifika No : 15710 Bas kı / Cilt : No-bel Matbaacılık San. Tic. Ltd. Şti. Kurtini Mevki, General Şükrü Kanatlı Cad. Ömerli - Hadımköy - İstanbul Matbaa Sertifika No : 12565 Sayfa Tasarımı - Düzenleme : Nobel Tıp Kitabevleri Kapak Tasarım : Nobel Tıp Kitabevleri Baskı Tarihi : Kasım 2014 NOBEL TIP KİTABEVLERİ TİC. LTD. ŞTİ. MERKEZ - ÇAPA Millet Cad. No:111 Çapa-İstanbul Tel: (0212) 632 83 33 Fax: (0212) 587 02 17 CERRAHPAŞA Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Karşısı Park içi Cerrahpaşa-İstanbul Tel: (0212) 586 17 58 KADIKÖY Rıhtım Cad. Derya İş Merkezi No: 7 Kadıköy-İstanbul Tel: (0216) 336 60 08 ANKARA Sağlık Sokak No:17/C Çankaya (Sıhhiye) Tel: (0312) 434 10 87 ANTALYA Meltem Mah. Dumlupınar Bulv. Başkent Sitesi, B Blok No: 4 Meltem Tel: (0242) 238 15 55 BURSA Sakarya Mah. Bahriye Üçok Cad. Menekşe Sok. N: 21/18 Görükle Nilüfer Tel: (0224) 224 60 21 ELAZIĞ Yahya Kemal Cad. Üniversite Mah. No: 36/B Tel: (0424) 233 43 43 İZMİR Kazım Dirik Mahallesi, 186 Sokak No: 21/B Bornova Tel: (0232) 343 10 50 www.nobeltip.com SAMSUN Ulugazi Mah. 19 Mayıs Bulvarı 16/6 Tel: (0362) 435 08 03
İÇİNDEKİLER Önsöz...vii 1. Benign Kistler ve Seçilmiş Gelişimsel Anomaliler...1 2. İnflamatuar ve Enfeksiyöz Lezyonlar...10 3. Astrositik Neoplazmlar...39 4. Oligodendrogliomlar ve Mikst Oligoastrositomlar...92 5. Ependimal Neoplazmlar...110 6. Diğer Gliomlar...125 7. Nöronal ve Mikst Glionöronal Neoplazmlar...134 8. Sellar ve Suprasellar Lezyonlar...166 9. Meningial Lezyonlar...200 10. Embriyonel Neoplazmlar...234 11. Koroid Pleksus Tümörleri...261 12. Pineal Bölge Tümörleri...269 13. Kranial ve Spinal Sinir Kılıfı Tümörleri...280 14. Vasküler Malformasyonlar ve Diğer Seçme Vasküler Lezyonlar...296 15. Germ Hücreli Tümörler...306 16. Hematolenfoid Neoplaziler...314 17. Belirsiz veya Mezenkimal Diferansiyasyon Gösteren Seçme Tümörler...328 18. Metastazlar...342 19. Genel Yaklaşım ve Ayırıcı Tanı...352 İndeks...361 vii
ÖNSÖZ ix
ÇEVİRENİN ÖNSÖZÜ Biyopsi Yorumları Serisi kitaplarından Santral Sinir Sistemi Biyopsilerinin Yorumu kitabı, patoloji pra ğinde görece nadir olan ve kendilerine has morfolojileri ile zaman zaman tanısal sorun yaratan santral sinir sistemi lezyonlarına pra k olarak yaklaşan bir mikroskop başı başvuru kitabı niteliğindedir. Kitabın hedef kitlesi, cerrahi patologlar ve patoloji asistanları yanı sıra cerrahi örnekleme gerek ren nörolojik hastalıkları tedavi eden klinisyenlerdir. Kitapta lezyonlar, klinik ve nöroradyolojik bilgiler eşliğinde ayırt edici histolojik özellikleri ve yardımcı inceleme yöntemleri ile birlikte verilmektedir. Neoplas k lezyonların sınıflandırma ve derecelendirmesinde 2007 yılında yayımlanan Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Santral Sinir Sistemi Sınıflamasının 4. baskısı rehber olarak kullanılmış r. Bilginin yarılanma ömrünün hayli kısaldığı günümüzde bazı tümörlerin yardımcı testler ile değerlendirilmesindeki uygulamaların zenginleş ği göz önünde tutulmalıdır. Okuyucu, sözü edilen gelişmelerin ipuçlarını ve bir sonraki DSÖ sınıflamasının ge receklerini, kitabın yazarlarından Dr. Brat ve çevirenin otörleri arasında olduğu, 2014 yılında yayımlanan makalede bulabilir (Brain Pathol. doi: 10.1111/ bpa.12171). Yine de bu kitap ru n tanıda önemli ipuçlarını, ayırıcı tanı ve yardımcı testler ile sunma görevini hakkıyla yerine ge rmektedir kanısındayım. Çeviri, orijinal metne sadık kalınarak tara mdan yapıldığından, anlam bütünlüğü ve terminoloji birliğinin sağlanmış olduğu düşüncesindeyim. Çeviri, hedef kitleden üç farklı kıdemden patoloğa okutularak anlaşılabilirliği sorgulanmış r. Bu aşamadaki katkılarından dolayı Dr. Güneş Güner, Dr. İbrahim Kulaç ve Dr. Serap Gözel e çok teşekkür ederim. Önemli bir zaman harcayarak ve emekle çevirisini ve düzeltmesini yap ğım bu kitabı, beni ye ş ren, destekleyen ve yönlendiren aileme ve hocalarıma ithaf ediyor, Türk Patoloji eği mine katkıda bulunmasını diliyorum. Prof. Dr. Figen Söylemezoğlu xi