Doğum sonrası anksiyete bozukluğu için riskli dönem Sıklığı?? Klinik seyir??
Çocuğun ilk travmatik yaşam olayı emzirme bağlanma olumsuz sağlık koşulları yetersiz bakım
Doğum Değişim İyi anne olabilecek miyim? Destek sistemleri ANKSİYETE İlk gebelikte
Doğum Yeni bir yaşam Narsistik doyum
Psikososyal faktörler Evlilik düzenli bir ilişki Sosyal destek, yüklü yaşam olayları,ekonomik sorunlar Gebelik ve doğumla ilgili komplikasyonlar Beklentiler Kişilik özellikleri kişilerarası duyarlılık kendine güven belirsizliğe tahammülsüzlük mükemmelliyetçilik aşırı sorumluluk alma Kültürel faktörler
Ayrılma bireyleşme yaşam boyu devam eden bir süreç Kişiyi bağımsızlaştıracak her olay, her yeni bağımsız hareket nesne kaybı tehditi
Lohusalıkta Hormonal Değişiklikler ve Anksiyete Prolaktin Oxitosin HPA? Östrojen,progesteron, nörosteroidler ANKSİYETE
Kişisel duyarlılık (bilişsel, genetik, biyolojik) ANKSİYETE Yaşam Olayları (bebeğin bakımı, destek)
Panik bozukluk Perinatal dönemde görülme sıklığı %1.3 2 Kadınların %11 29 PB gebelikte başlamış
Panik Bozukluk Lohusalıkta PB alevlenme riski Doğum sonrası 4 7 ayda panik atak sıklığı %11 PB %1.5 Wenzel ve ark. 2003 Postpartum 6.hafta n=216 %2.7 n=192 %0.5 Matthey ve ark.(2003)
Yaygın anksiyete bozukluğu (en az 6 aydır süren) Yaşamın farklı alanlarıyla ilgili Aşırı, yatışmayan,kontrol edilemeyen Günlük işlevselliği etkileyecek düzeyde KAYGI
Yaygın anksiyete bozukluğu Bebeğin sağlığı ile ilgili normal kaygılar gebelerin %80 i Eşik altı anksiyete belirtileri eşik altı depresyon belirtilerine göre 3 kat
Yaygın anksiyete bozukluğu Doğum sonrası dönemde n=200 çift YAB %6 Ballard ve ark(1993) İlk kez anne olan kadınlarda anksiyete ile giden uyum bzk %3.1 6 ay süre dışında tüm YAB kriterleri (+) Matthey ve ark.(2003)
Travma sonrası stres bozukluğu Travmaya maruz kalan gebe kadında TSSB %58 Korku Çaresizlik Ağrı Travay ve doğum sırasında kontrolünü yitireceği korkuları TRAVMA
İlk doğum Önceki doğumla ilgili olumsuz bilişsel değerlendirmeler Öyküde psikiyatrik hastalık Çocukluk döneminde travmatik yaşam olayı Anksiyöz kişilik özellikleri TSSB riski
Gebelikte TSSB nokta prevalansı %8.1 Doğum sonrası 6. haftada %6.9 6. ayda %3.5 Ayers ve Dickery(2001)
Obsesif Kompulsif Bozukluk Gebelik ve doğum OKB bakımından en yüksek risk Perinatal dönemde OKB eşiği Doğum OKB hastalarında en sık tanımlanan yaşam olayı
Evrimsel açıdan bebeği korumaya yönelik uyumsal bir süreç Yenidoğanla beraber sorumluluk Olağan düşünceler ciddi, tehditkar ve dikkat edilmesi gereken gibi algılanır (normal zorlantılı düşüncelerin hatalı değerlendirilmesi) katastrofik yorumlar) Davranışsal değişiklikler ve distresin (bebeğin güvenliğini artırmaya yönelik) OKB
Ayırıcı Tanı Komorbidite Tıbbi ve doğumla ilgili komplikasyonlar Biyokimya, tiroid işlevleri
Stresi Desteği Kafein alımını azaltma Beslenme ve vitamin Uyku düzenlenmesi Gevşeme teknikleri Fiziksel egzersiz Hastalık şiddeti zorlanma uyum
Emzirme Anksiyolitik
Farmakoterapi Yarar Yarar zarar oranı Hastalığın anne ve bebek üzerine etkileri Alevlenme riski Eşik altı belirtilerle başetme becerisi Önceki hastalık şiddeti Tedaviye yanıt Hastalığın yenidoğana etkisi
Tedavi başlandıysa Etki en üst düzeye çıkartılmalı Hastalığın bebeğe etkileri en alt düzeye indirilmelidir
Eş tanı Özkıyım ve infantisid riski Anne ve bebeğin olumsuz sağlık koşulları Tedavi başlanmalı
Bilgilendirme Yakınla görüşme Yakın ve sık izlem Hastanın suçluluk duygularıyla ilgili dikkatli olmalı
Minimal etkin doz Çoklu ilaç kullanımından kaçınma En az riskli ilaç
doz benzodiyazepin kontrendike değil BZD süte geçme oranı Lorazepam hepatik oksidasyon Ø, süte geçme oranı %0,2 YD da sedasyon emme güçlüğü izlenmeli Buspiron nonbzd anksiyolitiklerden kaçınılmalı