İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ BİRİNCİ BASININ ÖNSÖZÜ İÇİNDEKİLER BİBLİYOGRAFYA KISALTMALAR V VII IX XLI XLV GENEL GİRİŞ BİLGİLER 1. AİLENİN ÖNEMİ, AİLE VE AİLE HUKUKU KAVRAMLARI 3 I- AİLENİN ÖNEMİ 3 II- AİLE KAVRAMI 4 A) DAR ANLAMDA AİLE 5 B) GENİŞ ANLAMDA AİLE 6 C) EN GENİŞ ANLAMDA AİLE 6 III- AİLE HUKUKU KAVRAMI 6 2. TÜRK AİLE HUKUKU 7 I- MEDENÎ KANUNUN AİLE HUKUKUNU DÜZENLEME BİÇİMİ 7 A) EVLİLİK HUKUKU 8 B) HISIMLIK 8 C) VESAYET 8 II- AİLE HUKUKUNUN ÖZELLİKLERİ 9 A) SÜREKLİLİK VE BİRLİK İLKESİ 9 B) ZAYIFLARIN KORUNMASI İLKESİ 10 C) DÜZENLEME SERBESTLİĞİNİN BULUNMAMASI İLKESİ 11 D) DEVLETİN KARIŞMASI İLKESİ 12 E) EŞLER ARASINDA EŞİTLİK İLKESİ 12
X 3. AİLE MAHKEMESİ 13 I- GENEL OLARAK 13 II- KURULUŞU 14 III- GÖREVLERİ 15 BİRİNCİ KISIM EVLİLİK HUKUKU BİRİNCİ FASIL EVLİLİĞİN KURULMASI BİRİNCİ BÖLÜM NİŞANLANMA 1. NİŞANLANMA KAVRAMI, NİŞANLANMANIN ÖNEMİ VE HUKUKÎ MAHİYETİ 23 I- NİŞANLANMA KAVRAMI 23 II- NİŞANLANMANIN ÖNEMİ 24 III- NİŞANLANMANIN HUKUKÎ MAHİYETİ 26 A) ÖN SÖZLEŞME GÖRÜŞÜ 26 B) BAĞIMSIZ SÖZLEŞME GÖRÜŞÜ 27 C) KARAR GÖRÜŞÜ 28 2. NİŞANLANMA SÖZLEŞMESİNİN KURULMASI 30 I- NİŞANLANMANIN ŞARTLARI 30 A) NİŞANLANMA EHLİYETİ 31 B) NİŞANLANMA İRADESİ 34 C) NİŞANLANMA ENGELLERİ 3 6 II- NİŞANLANMANIN HÜKÜMSÜZLÜĞÜ 38 A) BUTLAN HÂLLERİ 38 B) İRADE BOZUKLUĞU HALLERİ 38 3, NİŞANLILIĞIN HÜKÜMLERİ 3 9 I- NİŞANLANMADAN DOĞAN YÜKÜMLER 40 A) EVLENME YÜKÜMÜ 40 B) SADAKAT YÜKÜMÜ 41 II- NİŞANLANMADAN DOĞAN HAKLAR -.41 A) TANIKLIKTAN KAÇINMA HAKKI 41 B) HÂKİMLİKTEN KAÇINMA HAKKI 41 C) HAKSIZ FİİL FAİLİNDEN MADDÎ TAZMİNAT İSTEME HAKKI 42
Xı D) HAKSIZ FİİL FAİLİNDEN MANEVÎ TAZMİNAT İSTEME HAKKI 42 E) MAL REJİMİ SÖZLEŞMESİ YAPMA HAKKI.42 4. NİŞANLILIĞIN SONA ERMESİ 42 I- SONA ERME SEBEPLERİ 42 A) EVLENME 42 B) ÖLÜM VEYA GAİPLİK 43 C) ÇİFTE NİŞANLANMA 43 D) BOZUCU ŞARTIN GERÇEKLEŞMESİ 43 E) KESİN BİR EVLENME ENGELİNİN ORTAYA ÇIKMASI 43 F) İMKÂNSIZLIK (CİNSİYET DEĞİŞTİRME) 44 G) ANLAŞMA 44 H) İRADE BOZUKLUĞU HALLERİ 44 I) TEK YANLI DÖNME 45 II- SONA ERMENİN HUKUKÎ SONUÇLARI 45 A) HEDİYELERİN GERİ VERİLMESİ 45 B) TAZMİNAT 50 1) Maddî Tazminat Davası 51 2) Manevî Tazminat Davası 54 a) Nişanı bozan tarafın kusurlu olması 54 b) Tazminat isteyen nişanlının kusursuz olması 55 c) Kusursuz nişanlının kişilik hakkının çiğnenmiş olması 55 C) ZAMANAŞIMI 57 İKİNCİ BÖLÜM EVLENME 1. EVLENME KAVRAMI VE EVLENMENİN HUKUKÎ MAHİYETİ 59 I- EVLENME KAVRAMI 59 II- EVLENMENİN HUKUKÎ MAHİYETİ 60 A) SÖZLEŞME GÖRÜŞÜ 60 B) KURUM GÖRÜŞÜ 60 C) ŞART - TASARRUF GÖRÜŞÜ 60
XII 2. EVLENMENİN ŞARTLARI 61 I- EVLENMENİN MADDÎ ŞARTLARI 62 A) EVLENME EHLİYETİ 62 1) Ayırt Etme Gücü 62 2) Evlenme Yaşı 63 a) Olağan evlenme yaşı 64 b) Olağanüstü evlenme yaşı 66 aa) Erkeğin veya kadının 16 yaşını doldurmuş olması 67 bb) Olağanüstü durum ve pek önemli bir sebebin bulunması 67 cc) Karar vermeden önce ana ve babanın veya vasinin dinlenilmesi 68 dd) Evlenme izninin hâkimin kararıyla verilmesi 69 3) Yasal Temsilcinin İzni 69 B) EVLENME ENGELLERİ 71 1) Kesin Evlenme Engelleri 72 a) Hısımlık 72 aa) Kan hısımlığı 73 bb) Kayın hısımlığı 75 cc) Evlâtlık ilişkisi 75 b) Önceki (mevcut) evlilik 76 c) Akıl hastalığı 78 2) Kesin Olmayan P^vlenme Engelleri 80 a) Bekleme süresi t 80 b) Bulaşıcı hastalıklar 81 II- EVLENMENİN ŞEKLÎ ŞARTLARI 83 A) ŞEKLÎ ŞARTLARDA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER 83 B) EVLENMEDEN ÖNCEKİ İŞLEMLER 84 1) Evlenme Başvurusunda Bulunma 84 a) Başvuru şekli 85 b) Başvurunun yapılacağı makam 86 c) Başvuruya eklenecek belgeler 88 2) Başvurunun İncelenmesi 91 3) Evlenme İzin Belgesi 91 4) Evlenmeye İtiraz 92 5) Başvurunun Reddine İtiraz 94 a) İtiraz hakkı 94 b) Yargılama usulü 94
XIII C) EVLENME SIRASINDAKİ İŞLEMLER (EVLENME TÖRENİ) 94 1) Evlenme Töreninin Aslî Şartlan 95 a) Nişanlıların evlenme iradelerini açıklamaları 95 b) Evlenmenin yetkili memur önünde yapılması 96 2) Evlenme Töreninin Talî Şartları 98 a) Evlenmenin kanunun belirttiği yerde yapılması 98 b) Tanıkların katılması 99 c) Evlenmenin açık olarak yapılması 100 d) Evlenmenin sözlü yapılması 100 3) Evlenme Töreninde Şekle Uymamanın Sonuçları 103 a) Aslî şartlara uymama 103 b) Talî şartlara uymama 104 D) EVLENMEDEN SONRAKİ İŞLEMLER 104 1) Aile Cüzdanı Verilmesi 104 2) Evlenmenin Nüfus İdaresine Bildirilmesi 105 3) Evlenmenin Aile Kütüğüne Tescil Edilmesi 106 4) Savcılığa Bildirme 106 İKİNCİ FASIL EVLİLİĞİN GENEL HÜKÜMLERİ BİRİNCİ BÖLÜM EŞLERİN KİŞİSEL İLİŞKİLERİ İLE İLGİLİ HÜKÜMLER 1. EŞLERİN HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ 109 I- ORTAK HAKLAR 110 A) ORTAK KONUTU SEÇME 110 B) BİRLİKTE YAŞAMA 111 C) BİRLİĞİ YÖNETME 111 D) BİRLİĞİ TEMSİL ETME 112 II- ORTAK YÜKÜMLÜLÜKLER 112 A) BİRLİĞİN MUTLULUĞUNU SAĞLAMA 112 B) SADAKAT GÖSTERME 113 C) BİRLİKTE YAŞAMA 113 D) DAYANIŞMA VE YARDIMCI OLMA 113 E) ÇOCUKLARA BAKMA VE YETİŞTİRME 114 F) GİDERLERE KATILMA 114 G) MESLEK VEYA İŞ SEÇİMİNDE ÖZEN GÖSTERME 115
XV İKİNCİ BÖLÜM EŞLERİN MALÎ İLİŞKİLERİ İLE İLGİLİ HÜKÜMLER 1. MAL REJİMLERİ 143 I- YASAL MAL REJİMİ - SEÇİMLİK MAL REJİMİ AYIRIMI 144 A) YASAL MAL REJİMİ 144 B) SEÇİMLİK MAL REJİMİ 146 1) Seçimlik Mal Rejiminin Kurulması (Mal Rejimi Sözleşmesi) 147 a) Ehliyet 147 b) Şekil, 148 2) Seçimlik Mal Rejimi Türleri 148 C) OLAĞANÜSTÜ MAL REJİMİ 148 1) Başka Mal Rejimine Geçme 149 2) Mal Ayrılığı Rejimine Dönüşme 149 a) Kendiliğinden dönüşme 150 b) Hâkimin kararıyla dönüşme 150 aa) Eşlerden birinin istemiyle 150 bb) Alacaklının istemiyle 151 3) Önceki Rejimin Tasfiyesi 152 4) Mal Ayrılığına Geçişten Dönme 152 II- TASFİYE DAVALARINDA YETKİ 152 III- MALLARIN DİĞER EŞ TARAFINDAN YÖNETİLMESİ 153 IV- EŞLER ARASINDAKİ BORÇLAR 153 V- ENVANTER YAPILMASI 153 2. EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİ 154 I- EŞLERİN HAKLARI 155 A) MÜLKİYET BAKIMINDAN 155 1) Edinilmiş Mallar 155 a) Mal rejimi sürecinde edinilmiş olma 156 b) Emek karşılığı edinilmiş olma 157 2) Kişisel Mallar 158 a) Kanundan ötürü 159 b) Sözleşmeden ötürü 159 3) Paylı Mallar 159 B) YÖNETİM BAKIMINDAN 160 C) YARARIANMA BAKIMINDAN 160 D) TASARRUF BAKIMINDAN 160
XIV III- KADININ SOYADI IV- KADININ VATANDAŞLIĞI V- EŞLERİN HUKUKİ İŞLEMLERİ A) EŞLERİN SERBESTLİĞİ İLKESİ B) SERBESTLİK İLKESİNİN İSTİSNALARI 1. Aile Konutu ile ilgili işlemler a) Aile konutunun mülkiyetinin eşlerden birine ait olması b) Aile konutunun kira sözleşmesiyle sağlanmış olması 2. Tasarruf Yetkisinin Sınırlanması. t, 124 3. Paylı Mülkiyette Payın Devri işlemi 125 2. EVLİLİK BİRLİĞİNİN TEMSİLİ 125 I- KAVRAM 126 II- KONUSU A) AİLENİN SÜREKLİ İHTİYAÇLARI İÇİN TEMSİL 126 B) AİLENİN DİĞER İHTİYAÇLARI İÇİN TEMSİL 1 III- EŞLERİN SORUMLULUĞU IV- TEMSİL YETKİSİNİN KALDIRILMASI VEYA SINIRLANMASI 3. EVLİLİK BİRLİĞİNİN KORUNMASI 129 V- I- TEMSİL HÂKİMİN YETKİSİNİN MÜDAHALESİ GERİ VERİLMESİ 1 3 1 130 131 A) ŞARTLARI D Evlilik Birliğinden Doğan Yükümlülüklerin Yerine Getirilmemesi 2) Önemli Bir Konuda Uyuşmazlığa Düşülmesi 1 3 2 B) GÖREV VE YETKİ 1 3 3 C) HÂKİMİN ALACAĞI ÖNLEMLER 1 3 4 D Uyarıda Bulunma, Uzlaştırmaya Çalışma 1 3 4 2) Birlikte Yaşamaya Ara Verilmesi 1 3 6 3) Parasal Katkının Belirlenmesi L O U 4) Borçlulara Emir Verme 1 0 3 5) Tasarruf Yetkisinin Sınırlanması 1 4 1 D) ÖNLEMLERİN MAHİYETİ 1 4 1 117 119 120 121 121 131 119
XV İKİNCİ BÖLÜM EŞLERİN MALÎ İLİŞKİLERİ İLE İLGİLİ HÜKÜMLER 1. MAL REJİMLERİ 143 I- YASAL MAL REJİMİ - SEÇİMLİK MAL REJİMİ AYIRIMI 144 A) YASAL MAL REJİMİ 144 B) SEÇİMLİK MAL REJİMİ 146 1) Seçimlik Mal Rejiminin Kurulması (Mal Rejimi Sözleşmesi) 147 a) Ehliyet 147 b) Şekil. 148 2) Seçimlik Mal Rejimi Türleri 148 C) OLAĞANÜSTÜ MAL REJİMİ 148 1) Başka Mal Rejimine Geçme 149 2) Mal Ayrılığı Rejimine Dönüşme 149 a) Kendiliğinden dönüşme 150 b) Hâkimin kararıyla dönüşme 150 aa) Eşlerden birinin istemiyle 150 bb) Alacaklının istemiyle 151 3) Önceki Rejimin Tasfiyesi 152 4) Mal Ayrılığına Geçişten Dönme 152 II- TASFİYE DAVALARINDA YETKİ 152 III- MALLARIN DİĞER EŞ TARAFINDAN YÖNETİLMESİ 153 IV- EŞLER ARASINDAKİ BORÇLAR 153 V- ENVANTER YAPILMASI 153 2. EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİ 154 I- EŞLERİN HAKLARI 155 A) MÜLKİYET BAKIMINDAN 155 1) Edinilmiş Mallar 155 a) Mal rejimi sürecinde edinilmiş olma 156 b) Emek karşılığı edinilmiş olma 157 2) Kişisel Mallar 158 a) Kanundan ötürü 159 b) Sözleşmeden ötürü 159 3) Paylı Mallar 159 B) YÖNETİM BAKIMINDAN 160 C) YARARLANMA BAKIMINDAN 160 D) TASARRUF BAKIMINDAN 160
XVI II- EŞLERİN SORUMLULUKLARI 161 III- MAL REJİMİNİN SONA ERMESİ 161 A) EŞLERDEN BİRİNİN ÖLÜMÜ 161 B) BAŞKA BİR MAL REJİMİNE GEÇME 162 C) EVLİLİĞİN BOŞANMA VEYA İPTAL SEBEBİYLE SONA ERMESİ 162 D) MEVCUT REJİMİN HAKİMİN KARARIYLA MAL AYRILIĞINA DÖNÜŞTÜRÜLMESİ ı62 IV- MAL REJİMİNİN TASFİYESİ 163 A) MALLARIN GERİ ALINMASI VE BORÇLAR 1 63 B) EŞLERİN PAYLARININ HESAPLANMASI 163 C) MALLARIN DEĞERLERİNİN BELİRLENMESİNDE ESAS ALINACAK AN 166 1) Kural 166 2) İstisna 166 D) ÖLÇÜ ALINACAK DEĞERLER (DEĞERLERİN BELİRLENMESİ).^ 166 1) Sürüm Değeri 166 2) Gelir Değeri 166 3) Özel Hâl Değeri...167 E) ARTIK DEĞERİN HESAPLANMASI 167 1) Aktif Değerler 167 a) Tasfiye sırasında mevcut edinilmiş mallar 168 b) Eklenecek değerler 168 c) Kişisel mallara giden edinilmiş malların karşılığı 169 2) Pasif Değerler 170 a) Değer artış payı 171 b) Edinilmiş mallara giden kişisel malların karşılıkları 171 c) Borçlar 172 F) ARTIK DEĞERE KATILMA 172 1) Katılma Alacağı 172 2) Katılma Oranı 172 a) Kanuna göre 172 b) Sözleşmeye göre 172 3) Katılma Alacağının Belirlenmesi 173 4) Katılma Alacağının Alacaklısı ve Borçlusu 173 5) Katılma Alacağının ve Değer Artış Payının Ödenmesi 174
XVII 6) Alacakların Takası 175 7) Aile Konutu ve Ev Eşyası Üzerinde Aynî Hak istemi 176 G) PAYLI MÜLKİYETİN TASFİYESİ 177 3. MAL AYRILIĞI REJİMİ 178 I- EŞLERİN HAKLARI 179 A) MÜLKİYET BAKIMINDAN 179 B) YÖNETİM BAKIMINDAN 179 C) YARARLANMA BAKIMINDAN 180 D) TASARRUF BAKIMINDAN 180 II- EŞLERİN SORUMLULUKLARI 180 III- REJİMİN SONA ERMESİ VE TASFİYESİ 181 A) SONA ERMESİ 181 B) TASFİYE 181 4. PAYLAŞMALI MAL AYRILIĞI REJİMİ 181 I- EŞLERİN HAKLARI 182 A) MÜLKİYET BAKIMINDAN 182 B) YÖNETİM BAKIMINDAN 182 C) YARARLANMA BAKIMINDAN 182 D) TASARRUF BAKIMINDAN 183 II- EŞLERİN SORUMLULUKLARI 183 III- REJİMİN SONA ERMESİ VE TASFİYESİ 183 A) SONA ERME 183 B) TASFİYE 183 1) Malların Geri Alınması 183 2) Paylı Malın Özgülenmesi 184 3) Katkıdan Doğan Hak 184 4) Paylaştırma 184 a) Paylaştırma konusu mallar 184 aa) Ailenin ortak kullanım ve yararlanmasına özgülenmiş mallar 184 bb) Ailenin ekonomik geleceğini güvence altına almaya yönelik yatırımlar 185 cc) Bunların yerine geçen değerler 185 b) Paylaştırma dışı kalan mallar 185 aa) Miras yolu ile edinilen mallar 185 bb) Sağlararası veya ölüme bağlı tasarruflarla edinilen mallar 186
XVIII cc) Manevî tazminat alacakları 186 c) Paylaşmaya aykırı davranışlar 186 d) Paylaştırma isteminin reddi 186 e) Paylaştırma yöntemi 187 5) Aile Konutu ve Ev Eşyası 187 a) İptal ve boşanma hâlinde... 187 b) Ölüm hâlinde 8 1 8 5. MAL ORTAKLIĞI REJİMİ 1 8 8 I- EŞLERİN HAKLARI 1 8 9 A) MÜLKİYET BAKIMINDAN 189 B) YÖNETİM BAKIMINDAN 0 1 9 1) Ortaklık Mallarında 1 9 0 2) Kişisel Mallarda 1 9 0 C) YARARLANMA BAKIMINDAN 1 9 0 D) TASARRUF BAKIMINDAN 1 9 0 II- EŞLERİN ÖDEVLERİ 1 9 1 III- EŞLERİN SORUMLULUKLARI 1 9 1 IV- MAL REJİMİNİN SONA ERMESİ VE TASFİYESİ 192 A) SONA ERMESİ 1 9 2 B) TASFİYE 1 9 2 1) Kişisel Mala Ekleme 1 9 2 2) Denkleştirme 1 9 3 3) Değer Artış Payı 1 9 3 4) Paylaşma 1 9 3 a) Ölüm veya başka bir mal rejiminin kabulü hâlinde 193 b) Diğer hâllerde 1 9 3 5) Paylaşma Usulü 1 9 4 a) Kişisel mallar 1 9 4 b) Aile Konutu ve ev eşyası * 9 4
XIX ÜÇÜNCÜ FASIL EVLİLİĞİN SONA ERMESİ BİRİNCİ BÖLÜM EŞLERDEN BİRİNİN ÖLÜMÜ, GAİPLİĞİ VEYA CİNSİYET DEĞİŞTİRMESİ 1. EŞLERDEN BİRİNİN ÖLÜMÜ 195 2. EŞLERDEN BİRİNİN GAİPLİĞİ 196 I- GAİPLİK KAVRAMI 196 II- EŞİN GAİPLİĞİNE KARAR VERİLMESİ 196 3. EŞLERDEN BİRİNİN CİNSİYET DEĞİŞTİRMESİ 198 İKİNCİ BÖLÜM EVLENMENİN HÜKÜMSÜZLÜĞÜ 1. HÜKÜMSÜZLÜK KAVRAMI 203 2. EVLENMENİN YOKLUĞU 204 I- EVLENMENİN AYRI CİNSTEN İKİ KİŞİ ARASINDA YAPILMAMIŞ OLMASI 204 II- EVLENMENİN EVLENDİRME MEMURU ÖNÜNDE YAPILMAMIŞ OLMASI 205 III- TARAFLARDAN BİRİNİN İRADESİNİ AÇIKLAMAMIŞ OLMASI 206 IV- YOK EVLENMELERİN SONRADAN GEÇERLİ DURUMA GETİRİLİP GETİRİLEMEMESİ 207 3. EVLENMENİN BUTLANI 208 I- MUTLAK BUTLAN - NİSBÎ BUTLAN AYIRIMI 208 A) SEBEPLERİ BAKIMINDAN 209 B) DAVACILARI BAKIMINDAN 209 C) SÜRESİ BAKIMINDAN 209 D) ORTADAN KALDIRILMASI BAKIMINDAN 209 II- MUTLAK BUTLAN SEBEPLERİ 210 A) MEVCUT EVLİLİK 210 B) AYIRT ETME GÜCÜNDEN SÜREKLİ YOKSUNLUK 211 C) YASAK DERECEDE HISIMLIK 211 D) EVLENMEYE ENGEL NİTELİKTE AKIL HASTALIĞI 211 III- MUVAZAALI EVLENMELER 212
XX IV- NİSBî BUTLAN SEBEPLERİ 214 A) AYIR ETME GÜCÜNDEN GEÇİCİ YOKSUNLUK 215 B) İRADE BOZUKLUĞU 2 1 5 1) Yanılma 2 1 6 a) Evlenmenin mahiyetinde yanılma 216 b) Eşin kimliğinde yanılma 2 1 7 c) Eşin niteliğinde yanılma 2 1 8 2) Aldatma 2 2 0 a) Namus ve onur hakkında aldatma 221 b) Tehlikeli bir hastalık hakkında aldatma 221 3) Korkutma 2 2 2 C) YASAL TEMSİLCİNİN İZNİNİN BULUNMAMASI 223 4. BUTLAN DAVASI 2 2 5 I- MUTLAK BUTLAN DAVASI 2 2 5 A) DAVACI 2 2 5 B) DAVALI 2 2 6 C) DAVA HAKKININ SINIRLANMASI 2 2 6 II- NİSBÎ BUTLAN DAVASI 2 2 7 A) DAVACI 2 2 7 B) DAVALI 2 2 8 C) DAVA HAKKININ KALKMASI «2 2 III- BUTLAN DAVASINDA GÖREV, YETKİ VE YARGILAMA USULÜ 2 2 9 A) GÖREV VE YETKİ 2 2 9 B) YARGILAMA USULÜ 2 2 9 IV- İPTAL KARARININ HUKUKİ SONUÇLARI 30 2 A) EŞLER BAKIMINDAN 2 3 1 B) ÇOCUKLAR BAKIMINDAN 2 3 3 C) ÜÇÜNCÜ KİŞİLER BAKIMINDAN 2 3 3 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM BOŞANMA 1. BOŞANMA KAVRAMI, BOŞANMA KONUSUNDAKİ GÖRÜŞLER VE BOŞANMANIN DAYANDIĞI İLKELER 235 I- BOŞANMA KAVRAMI 2 3 5 II- BOŞANMA KONUSUNDAKİ GÖRÜŞLER 2 3 7 A) BOŞANMAYA YER VERMEYEN GÖRÜŞ 237
XXI B) BOŞANMANIN SERBEST OLMASI GÖRÜŞÜ 238 C) BOŞANMANIN SEBEBE VE HÂKİMİN HÜKMÜNE DAYANMASI GÖRÜŞÜ 239 III-BOŞANMANIN DAYANDIĞI İLKELER 240 A) KUSUR İLKESİ 240 B) İRADE İLKESİ 240 C) TEMELDEN SARSILMA İLKESİ 241 D) ELVERİŞSİZLİK İLKESİ 242 E) EYLEMLİ AYRILIK İLKESİ 242 F) MEDENÎ KANUNUN BENİMSEDİĞİ İLKELER 242 2. BOŞANMA SEBEPLERİ 243 I- ÖZEL BOŞANMA SEBEPLERİ 244 A) ZİNA 244 1) Şartları 245 a) Evlilik ilişkisinin bulunması 245 b) Başkasıyla cinsel ilişkide bulunma 245 c) Zina edenin kusurlu olması 246 2) İspatı 246 3) Dava Hakkının Düşmesi 247 a) Zina yapan eşin affedilmesi 247 b) Sürelerin geçmiş olması 248 B) HAYATA KAST, PEK KÖTÜ VEYA ONUR KIRICI DAVRANIŞ 248 1) Hayata Kast 249 2) Pek Kötü veya Onur Kırıcı Davranış 249 3) Dava Hakkının Düşmesi 251 C) SUÇ İŞLEME VEYA HAYSİYETSİZ HAYAT SÜRME 252 1) Suç işleme 252 2) Haysiyetsiz Hayat Sürme 253 D) TERK 254 1) Ortak Hayata Son Verme 254 2) Evlilik Birliğinden Doğan Yükümlülükleri Yerine Getirmemek Maksadının Bulunması 255 3) Ayrı Yaşamanın En Az Altı Ay Devam Etmiş Olması 256 4) Terkeden Eşe İhtarda Bulunulması 256 E) AKIL HASTALIĞI 259 1) Eşlerden Birinin Akıl Hastası Olması 259
XXII 2) Hastalığın İyileşmesinin İmkansız Olması 259 3) Ortak Hayatın Çekilmez Hâle Gelmiş Olması 260 II- GENEL BOŞANMA SEBEPLERİ 260 A) EVLİLİK BİRLİĞİNİN SARSILMASI 261 1) Şartları : 262 a) Evlilik birliğinin temelinden sarsılmış olması 262 b) Ortak hayatın çekilmez hale gelmiş olması 264 2) Kusur Sorunu 265 B) EŞLERİN ANLAŞMASI 269 1) Evliliğin En Az Bir Yıl Sürmüş Olması 270 2) Eşlerin Boşanmak Üzere Birlikte Başvurmaları veya Bir Eşin Açtığı Davayı Diğerinin Kabul Etmesi 270 3) Hâkimin Tarafları Bizzat Dinlemesi 270 4) Hâkimin Tarafların Boşanmanın Malî Sonuçlarına ve Çocukların Durumuna İlişkin Düzenlemelerini Uygun Bulması 271 C) ORTAK HAYATIN YENİDEN KURULAMAMASI 272 1) Boşanma Sebeplerinden Herhangi Biriyle Açılmış Davanın Reddedilmiş Olması 273 2) Red Kararının Kesinleşmesinin Üzerinden Üç Yıl Geçmiş Olması 273 3) Ortak Hayatın Yeniden Kurulamamış Olması 274 4) Eşlerden Birinin İstemde Bulunması 274 3. BOŞANMA DAVASI 2 7 4 I- DAVANIN KONUSU 2 7 4 A) AYRILIK 2 7 5 1) Boşanma - Ayrılık İlişkisi 7^ 2 2) Ayrılığın Hukukî Sonuçları 7^ 2 3) Ayrılığın Sona Ermesi " 2 7 B) BOŞANMA 2 7 6 II- TARAFLAR VE DAVA EHLİYETİ 277 A) DAVACI 277 B) DAVALI 278 C) DAVA EHLİYETİ 278 III- YETKİ VE YARGILAMA USULÜ 279 A) YETKİ VE GÖREV 279
XXIII B) YARGILAMA USULÜ 280 1) Hâkimin Vicdanen Kanaat Getirmesi 281 2) Yemin Önerilememesi 281 3) İkrarın Hâkimi Bağlamaması 281 4) Kanıtların Serbestçe Takdiri 282 5) Boşanmanın Fert Sonuçlarına İlişkin Anlaşmaların Onaylanması 282 6) Duruşmanın Gizli Yapılması 282 IV- GEÇİCİ ÖNLEMLER 283 A) EŞLERİN BARINMASI 283 B) EŞLERİN BAKIM VE GEÇİMİ (TEDBİR NAFAKASI) 284 C) ÇOCUKLARIN BAKIMI VE KORUNMASI (İŞTİRAK NAFAKASI) 285 D) EŞLERİN MALLARININ YÖNETİMİNE İLİŞKİN ÖNLEMLER 286 E) DİĞER ÖNLEMLER 286 4. BOŞANMANIN HUKUKÎ SONUÇLARI 287 I- BOŞANMANIN EŞLERLE İLGİLİ SONUÇLARI 288 A) KİŞİSEL SONUÇLAR 288 1) Evlilik Birliğinin Sona Ermesi 288 2) Yeniden Evlenme İmkânının Doğması 289 3) Kişisel Durumların Değişmesi veya Korunması 289 4) Kadın Hakkında Bekleme Süresi 291 5) Zamanaşımının İşlemeye Başlaması 291 6) Mirasçılık Sıfatının Kaybedilmesi 291 B) MALÎ SONUÇLAR 293 1) Ölüme Bağlı Tasarrufların Hükümsüz Hâle Gelmesi 293 2) Mal Rejiminin Tasfiyesi 294 3) Maddî Tazminat 295 a) Şartları 296 aa) Tazminat isteyen tarafın kusursuz ya da daha az kusurlu olması 296 bb) Davalı tarafın kusurlu olması 297 cc) Tazminat isteyen tarafın mevcut veya beklenen bir menfaatinin boşanma yüzünden zedelenmiş olması 297
XXIV b) Miktarı ve şekli 298 4) Manevî Tazminat 299 a) Şartları 299 aa) Davalı tarafın kusurlu olması 299 bb) Tazminat isteyen tarafın kişilik hakkının zedelenmiş olması 300 b) Miktarı ve şekli 300 5) Yoksulluk Nafakası 302 a) Şartları 303 aa) Taraflardan birinin istemde bulunması 303 bb) İstemde bulunan tarafın kusurunun daha ağır olmaması 303 cc) İstemde bulunan tarafın boşanma yüzünden yoksulluğa düşme tehlikesiyle karşılaşmış bulunması 303 dd) Nafakanın diğer tarafın malî gücüyle orantılı ee) olması 304 Kendisinden nafaka istenilen kadın refah hâlinde bulunmalı mıdır? 304 b) Süresi 305 c) Nafaka davasında yetki 307 6) Tazminatların ve nafakanın ödenme biçimi 307 C) ZAMANAŞIMI 310 II- BOŞANMANIN ÇOCUKLARLA İLGİLİ SONUÇLARI 310 A) ÇOCUKLARIN VELAYETİ 310 B) ÇOCUKLAR İLE KİŞİSEL İLİŞKİLER 313 C) ÇOCUKLARIN BAKIMI (İŞTİRAK NAFAKASI) 316 D) ÇOCUKLARLA İLGİLİ ÖNLEMLERİN DEĞİŞTİRİLMESİ 317
XXV İKİNCİ KISIM HISIMLIK HUKUKU BİRİNCİ FASIL SOYBAĞI BİRİNCİ BÖLÜM SOYBAĞININ KURULMASI 1. GENEL BİLGİLER 321 I- SOYBAĞI KAVRAMI 321 II- DOĞAL SOYBAĞI - YAPAY SOYBAĞI AYIRIMI 322 III- SAHİH NESEP (SOYBAĞI) - SAHİH OLMAYAN NESEP (SOYBAĞI) AYIRIMININ TASFİYESİ 322 2. EVLİLİK İÇİ - EVLİLİK DIŞI ÇOCUKLAR SORUNU 323 İKİNCİ BÖLÜM SOYBAĞININ KAYNAKLARI 1. SOYBAĞININ ÇOCUK İLE ANA ARASINDA KURULMASI 327 I- DOĞUM YOLUYLA KURULMA 327 II- EVLÂT EDİNME YOLUYLA KURULMA 328 2. SOYBAĞININ ÇOCUK İLE BABA ARASINDA KURULMASI 328 I- GENEL OLARAK 328 II- ANA İLE EVLİLİK YOLUYLA KURULMA 329 A) DOĞUM SIRASINDA EVLİ OLMA 329 1) Babalık Karinesi 329 a) Evlilik Devam Ederken Doğmuş Olma 329 b) Evlilik İçinde Ana Rahmine Düşmüş Olma 330 2) Babalık Karinelerinin Çakışması 331 a) Kadınm bekleme süresine uymadan evlenmiş ve üçyüz günlük süre içinde doğum yapmış olması 331 b) Kadının Sona Eren Evlilikten Sonraki Üçyüz Gün İçinde İki Doğum Yapması 333 B) DOĞUMDAN SONRA EVLENME 333 1) Şartı 333 2) Bildirim 334 3) İtiraz '. 334 4) İptal 335
XXVI 3. SOYBAĞININ REDDİ 3 3 5 I- SOYBAĞININ REDDİ HÂLLERİ 335 A) ÇOCUĞUN ANA RAHMİNE EVLİLİK İÇİNDE DÜŞMÜŞ OLMASI HÂLİ 335 D Cinsel İlişkinin İmkânsız Olduğunun ispatı İle 336 2) İlliyet Bağının Bulunmadığının İspatı İle 336 B) ÇOCUĞUN ANA RAHMİNE EVLİLİKTEN ÖNCE VEYA AYRI YAŞAMA SIRASINDA DÜŞMÜŞ OLMASI HÂLİ 337 II- SOYBAĞININ REDDİ DAVASI 3 3 9 A) DAVACI 3 3 9 1) Koca 3 3 9 2) Diğer İlgililer 3 4 0 3) Çocuk 3 4 1 B) DAVALI 3 4 2 D Ana ve Çocuk 3 4 2 2) Ana ve Koca 3 4 2 C) YETKİ VE GÖREV 3 4 2 D) DAVA HAKKININ DÜŞMESİ 3 4 2 E) DAVA HAKKININ DÜŞMESİNE ENGEL OLAN HÂL 343 P) SOYBAĞININ REDDİNİN SONUÇLARI 3 44 G) YAPAY DÖLLENME VE TÜP BEBEK 3 4 4 D Yapay Döllenme 3 4 4 2) Tüp Bebek Olayı 3 4 5 4. TANIMA 3 4 6 I- TANIMI VE HUKUKİ MAHİYETİ 3 4 6 A) TANIMI 3 4 6 B) HUKUKİ MAHİYETİ 3 4 6 II- ŞARTLARI 3 4 7 A) ESASA İLİŞKİN ŞARTLAR 3 4 7 D Tanıyanın Baba Olması 3 4 7 2) Çocuğun Başka Bir Erkekle Soybağı İlişkisinin Bulunmaması..348 B) ŞEKLE İLİŞKİN ŞARTLAR 3 5 0 1) Nüfus Memuruna Yazılı Başvuru 3 51 2) Mahkemeye Yazılı Başvuru 3^1 3) Resmî Senet 3^ 2 4) Vasiyetname 3^ 3
XXVII 5) Tanımanın Bildirilmesi 353 6) Çocuğun Nüfusa Kaydedilmesi 353 III-TANIMANIN HÜKÜMSÜZLÜĞÜ 354 A) TANIMANIN BUTLANI 354 B) TANIMANIN İPTALİ (İPTAL DAVASI) 354 1) İptal Davasının Taraflar 355 a) Davacı 355 aa) Tanıyan 355 bb) İlgililer 355 b) Davalı 355 aa) Ana ve Çocuk 355 bb) Tanıyan ve Mirasçıları 355 2) İspat Yükü 356 3) Hak Düşürücü Süreler 357 4) Ek Süre Tanınması 357 5) Yetkili ve Görevli Mahkeme 357 5. BABALIK DAVASI 357 I- DAVANIN KONUSU 358 II- DAVANIN TARAFLARI 358 A) DAVACI 358 1) Ana 359 2) Çocuk 359 B) DAVALI 361 1) Baba 361 2) Babanın Mirasçıları 361 III- HAK DÜŞÜRÜCÜ SÜRELER 361 IV- YARGILAMA USULÜ VE YETKİ 363 A) YARGILAMA USULÜ 363 B) YETKİ 363 C) GÖREV 363 V- İSPAT YÜKÜ 363 A) DAVACI BAKIMINDAN İSPAT 364 B) DAVALI BAKIMINDAN İSPAT 365 1) Babalığın imkânsız Olduğu Defi 365 2) Bir Başkasının Baba Olma Olasılığının Kuvvetli Olduğu Defi 365 3) Ananın Evli Olduğu itirazı 366
XXVIII VI- DAVANIN SONUCU 367 A) ÇOCUK BAKIMINDAN 367 1) Soybağının Kurulması 367 2) Nafaka 367 B) ANA BAKIMINDAN 368 1) Doğum Giderleri 368 2) Geçim Giderleri 368 3) Gebeliğin ve Doğumun Gerektirdiği Diğer Giderler 368 6. EVLÂT EDİNME 369 I- GENEL OLARAK 369 II- KÜÇÜKLERİN EVLÂT EDİNİLMESİ 370 A) GENEL ŞARTLAR 371 1) Küçüğün Bakılmış ve Eğitilmiş Olması 371 2) Evlât Edinmenin Küçüğün Yararına Olması 371 3) Diğer Çocukların Yararlarının Zedelenmemesi 371 B) ÖZEL ŞARTLAR 372 D Birlikte Evlât Edinmede 373 a) Eşlerin birlikte evlât edinme gerekliliği 373 b) Eşlerin birlikte evlât edinme şartları 373 aa) Ya beş yıldan beri evli olma 373 bb) Veya otuz yaşını doldurmuş bulunma 373 c) Eşlerin birlikte evlat edinme gerekliliğinin istisnaları 374 aa) Diğer eşin çocuğunu evlât edinme 374 bb) Birlikte evlât edinmenin mümkün olamaması 374 2) Tek Başına Evlât Edinmede 374 a) Otuz yaşını doldurmuş olma 374 b) Eşin birlikte evlât edinmesinin imkânsız olması 375 3) Evlât Edinen ile Edinilen Arasında Yaş Farkı 375 4) Küçüğün Rızası 375 5) Küçüğün Ana ve Babasının Rızası 376 a) Rızanın şekli 376 b) Rızanın zamanı 376 c) Rızanın aranması 377 aa) Rıza aramamanın şartları 377 bb) Rıza aramama kararı 377 6) Vesayet Dairelerinin İzni 378
XXIX III- ERGİNLERİN VE KISITLILARIN EVLÂT EDİNİLMESİ 378 A) EVLÂT EDİNENİN ALTSOYUNUN AÇIK MUVAFAKATİNİN BULUNMASI 378 B) EVLÂT EDİNİLENİN BELLİ ÖZELLİKLERİNİN OLMASI 378 C) EŞİN RIZASI 379 D) KIYAS YOLUYLA UYGULAMA 380 IV- EVLÂT EDİNMENİN ŞEKLİ VE USULÜ 380 A) ARAŞTIRMA VE DİNLEME 380 B) MAHKEME KARARI 382 C) BAŞVURUDAN SONRAKİ DEĞİŞMELER 383 V- EVLÂT EDİNMENİN HÜKÜMLERİ 383 A) KİŞİSEL SONUÇLAR BAKIMINDAN 383 1) Soyadı 383 2) Vatandaşlık 384 3) Hısımlık 384 4) Evlenme Yasağı 385 B) VELAYET VE BAKIM YÜKÜMLÜLÜĞÜ 385 C) MİRASÇILIK 386 D) NAFAKA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 387 E) KAYIT BİLGİ VE BELGELERİN GİZLİLİĞİ 388 VI- EVLÂTLIK İLİŞKİSİNİN KALDIRILMASI 388 A) SEBEPLERİ 388 1) Rızanın Bulunmaması 388 2) Diğer Noksanlar 388 B) HAK DÜŞÜRÜCÜ SÜRE 389 C) İLİŞKİNİN KALDIRILMASININ SONUÇLARI 389 VII- EVLÂTLIK İŞLEMLERİNDE ARACILIK 389 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM SOYBAĞININ HÜKÜMLERİ 1. SOYBAĞININ VELAYETE BAĞLI OLMAYAN HÜKÜMLERİ 391 I- ÇOCUĞUN VE ANA BABANIN KARŞILIKLI DURUMLARI 391 A) KARŞILIKLI YARDIMLAŞMA 392 B) SAYGI VE ANLAYIŞ GÖSTERME 392 C) AİLENİN ONURUNU GÖZETME 393
XXX II- ÇOCUĞUN DURUMU 303 A) SOYADI 393 B) VATANDAŞLIK 394 C) MİRASÇILIK 394 D) VELAYET 39(5 III- ÇOCUK İLE KİŞİSEL İLİŞKİ KURULMASI 39(5 A) ANA VE BABA İLE İLİŞKİ 39(5 1) Kural 39Ö 2) Sınırlan. 396 B) ÜÇÜNCÜ KİŞİLER İLE İLİŞKİ 397 C) YETKİ VE GÖREV 398 IV- ANA BABANIN DURUMU 399 A) ÇOCUĞUN BAKIMI VE EĞİTİMİ 399 B) BAKIM VE EĞİTİM GİDERLERİNİN KARŞILANMASI 400 1) Kapsamı 0 4 2) Süresi 1 4 0 3) Dava Hakkı 4 0 1 4) Nafakanın Takdiri ve Ödenme Biçimi 402 a) Nafaka miktarının belirlenmesi 402 b) Nafakanın ödenme biçimi 403 c) Durumun değişmesi 4^3 5) Geçici Önlemler 4 0 4 6) Güvence Verilmesi 4^ 2. VELAYET : 4 0 6 I- GENEL OLARAK 4 0 6 A) TANIMI VE MAHİYETİ 406 B) VELAYET HAKKINA SAHİP OLANLAR 407 C) VELAYETE TÂBİ OLANLAR 409 II- VELAYETİN KAPSAMI 4 1 0 A) ÇOCUĞUN ŞAHSI BAKIMINDAN 10 4 1) Çocuk Üzerinde Egemenlik 10 4 2) Çocuğun Özadı 410 3) Çocuğun Yerleşim Yeri 411 4) Çocuğun Yetiştirilmesi ve Eğitilmesi 412 5) Çocuğun Söz Dinleme Yükümlülüğü 414 6) Çocuğun Temsil Edilmesi 415
XXXI 7) Çocuğun Fiil Ehliyeti 418 8) Çocuğun Aileyi Temsil Etmesi 419 9) Çocuk İle Ana Baba Arasındaki Hukukî İşlemler 419 B) ÇOCUĞUN MALLARI BAKIMINDAN 420 1) Çocuk Malları =..420 2) Çocuk Mallarının Yönetilmesi 420 a) Yönetim hakkı ve yükümlülüğü 420 b) Yönetimin sona ermesi 422 aa) Sona erme sebepleri 422 aaa) Velayetin sona ermiş olması 422 bbb) Yönetimin ana ve babadan alınması 423 bb) Sona ermenin sonuçları 424 aaa) Malların devredilmesi 424 bbb) Ana babanın sorumluluğu 425 3) Çocuk Mallarının Kullanılması 426 4) Çocuk Mallarının Gelirlerinin Sarfedilmesi 428 5) Çocuk Mallarının Kısmen Sarfedilmesi 429 6) Çocuğun Serbest Malları 430 a) Kazandırmalar 430 b) Saklı pay 431 c) Meslek ve San'at İçin Verilen Mal 432 d) Kişisel Kazanç 432 7) Çocuk Mallarının Korunması 432 a) Hâkimin Müdahalesi ve Kontrolü 432 b) Güvence İstenmesi 433 c) Yönetimin Kayyıma Devredilmesi 433 d) Yönetimin Ana ve Babadan Alınması 434 e) Hâkimin Onayı 434 f) Hesap Verme 434 g) Yasak İşlemler 434 C) ÇOCUĞUN KORUNMASI 435 1) Koruma Önlemleri 435 2) Çocuğun Yerleştirilmesi 437 3) Velayetin Kaldırılması 438 a) Sebepleri 438 aa) Velayet görevinin gereği gibi yerine getirilememesi 439 bb) Ana ve babanın ilgisizliği ve ihmalkârlığı 439
XXXII b) Ana veya babanın yeniden evlenmesi 440.44 \ c) Sonuçları 441 4) Durumun Değişmesi İKİNCİ FASIL AİLE TOPLULUĞU BİRİNCİ BÖLÜM NAFAKA YÜKÜMLÜLÜĞÜ VE EV DÜZENİ 51. NAFAKA YÜKÜMLÜLÜĞÜ '^ 4 4 44.'} I- YARDIM NAFAKASI II- NAFAKA İLE YÜKÜMLÜ OLANLAR A) ÜSTSOY VE ALTSOY 4 4 5 B) KARDEŞLER 4 4 ( 5 III- YÜKÜMLÜLÜĞÜN SIRASI 4^ 4 IV- NAFAKA İSTEYEBİLECEK OLANLAR 4 4 7 44? A) USTSOY VE ALTSOY B) KARDEŞLER 4 4 7 C) RESMÎ VEYA KAMUYA YARARLI KURUMLAR 448 V- NAFAKA İSTEMENİN ŞARTLARI 4 4 9 A) YOKSULLUĞA DÜŞECEK OLMA 4 4 9 44S B) YÜKÜMLÜNÜN MALI GUCU C) KARDEŞLERİN REFAH İÇİNDE OLMASI 4 $ ( ) VI- NAFAKANIN MİKTARI-ÖDENME BİÇİMİ VE ZAMANI 451 451 A) MİKTARI 451 B) ÖDENME BİÇİMİ 452 C) ÖDENME ZAMANI VII- NAFAKANIN ARTIRILMASI, AZALTILMASI VEYA KESİLMESİ I VIII- YETKİ VE GÖREV 4 5 3 IX- NAFAKA ALACAĞININ ÖZELLİKLERİ 4 5 3 2. EV DÜZENİ 4 5 4 I- GENEL OLARAK 4 5 4 II- EV BAŞKANI 4 5 4 III- EV DÜZENİNE TÂBİ OLANLAR 4 5 IV- EV DÜZENİNİN HÜKÜMLERİ A) EV BAŞKANI BAKIMINDAN '" 44 '>
XXXIII 1) Haklan 456 2) Yükümlülükleri 456 3) Sorumluluğu 456 B) EV DÜZENİNE TÂBİ OLANLAR BAKIMINDAN 457 1) Hakları 457 2) Yükümlülükleri 457 3) Altsoyun Denkleştirme Alacağı 457 İKİNCİ BÖLÜM AİLE MALLARI 1. AİLE VAKFI 459 I- MAHİYETİ VE AMACI 459 II- AİLE FİDEİKOMISÎ YASAĞI 460 2. AİLE MALLARI ORTAKLIĞI 461 I- MAHİYETİ VE AMACI 461 II- KURULMASI 461 III- İŞLETİLMESİ 462 IV- ORTAKLARIN HAKLARI VE SORUMLULUKLARI 462 A) HAKLARI 462 B) SORUMLULUKLARI 462 V- SONA ERMESİ 462 3. AİLE YURDU 463 I- MAHİYETİ 463 II- KURULUŞU 463 III- HÜKÜMLERİ 464 IV- SONA ERMESİ 465 ÜÇÜNCÜ KISIM VESAYET HUKUKU BİRİNCİ FASIL VESAYETİN KURULMASI BİRİNCİ BÖLÜM VESAYET KAVRAMI VE TÜRLERİ ı. 2. VESAYET KAVRAMI VESAYET İLE VELAYET ARASINDAKİ FARK 469 469
XXXIV 3. VESAYETİN TÜRLERİ 4 7 2 I- KAMU VESAYETİ 4 7 3 II- AİLE VESAYETİ 4 7^ İKİNCİ BÖLÜM VESAYET ORGANLARI 1. KAMU VESAYETİ 3 4 7 I- VESAYET DAİRELERİ 7^ 4 II- VASİ VE KAYYIM > 47f A) VASİ > 47r B) KAYYIM $ 47 2. ÖZEL VESAYET (AİLE VESAYETİ) 5 4 7! I- ŞARTLARI 4 7 6 A) İSTEMDE BULUNULMUŞ OLMASI <3 47 B) BİR MENFAATİN BULUNMASI ö 4 7 C) GÜVENCE VERİLMİŞ OLMASI 4 7 7 D) DENETİM MAKAMININ KARARI 4 7 7 II- AİLE MECLİSİ 4 7 7 A) KURULUŞU 4 7 7 B) SÜRESİ 4 7 7 C) HAK VE GÖREVLERİ 4 7 8 D) SORUMLULUĞU 4 7 8 III- SONA ERMESİ 4 7 8 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM VESAYETİ GEREKTİREN HALLER 1. KÜÇÜKLÜK 4 7 9 2. KISITLAMA 4 8 1 I- GENEL OLARAK 4 8 1 II- KISITLAMA SEBEPLERİ 4 8 2 A) AKIL HASTALIĞI VE YA AKIL ZAYIFLIĞI 4 82 B) SAVURGANLIK, ALKOL VEYA UYUŞTURUCU MADDE BAĞIMLILIĞI, KÖTÜ YAŞAMA TARZI, KÖTÜ YÖNETİM 4 8 3 C) ÖZGÜRLÜĞÜ BAĞLAYICI CEZA 485 D) İSTEK ÜZERİNE KISITLAMA 486
XXXV III-YARGILAMA USULÜ VE YETKİ 487 A) YARGILAMA USULÜ 487 1) Kısıtlanacak Kişinin Dinlenilmesi 487 2) Bilirkişiye Başvurulması 488 3) Kısıtlama Kararının İlân Edilmesi 488 B) YETKİ 488 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM VASİNİN ATANMASI 1. VASİNİN KİŞİLİĞİ 489 I- EHLİYET VE ENGELLER 489 A) EHLİYET 489 B) ENGELLER 490 II- VASİ ATANMASINDA DİKKATE ALINACAK İSTEKLER VE ÖNCELİK HAKKI 491 A) İSTEKLER 491 B) ÖNCELİK HAKKI 491 III- VASİLİĞİ KABUL YÜKÜMLÜLÜĞÜ 492 IV- VASİLİKTEN KAÇINMA HAKKI 493 2. ATAMA USULÜ 493 I- YETKİ VE GÖREV 493 II- ATAMA 494 III- TEBLİĞ VE İLÂN 494 IV- VASİLİKTEN KAÇINMA VE İTİRAZ HAKKI 494 V- KAÇINMA BİLDİRİMİNİN VEYA İTİRAZIN KARARA BAĞLANMASI 495 VI- GÖREVİN VERİLMESİ 496 VII- KORUMA ALTINA ALINAN ÇOCUKLARA VASİ ATANMASI 496 BEŞİNCİ BÖLÜM KAYYIMLIK 1. GENEL OLARAK 497 2. TÜRLERİ 498 I- TEMSİL KAYYIMLIĞI 498 II- YÖNETİM KAYYIMLIĞI 498 III- İSTEĞE BAĞLI KAYYIMLIK 499
XXXVI 3. ATAMA USULÜ VE YETKİ 5 0, ) 4. SONA ERMESİ 5 0 ALTINCI BÖLÜM YASAL DANIŞMANLIK 1. GENEL OLARAK 5 0 1 2. TÜRLERİ 5 0 1 I- OY DANIŞMANLIĞI 5 0 2 II- YÖNETİM DANIŞMANLIĞI 5 0 ; j III- TAM DANIŞMANLIK 5 0 3 3. ATAMA USULÜ VE YETKİ 5 0 4 4. SONA ERMESİ 5 0 4 YEDİNCİ BÖLÜM KORUMA AMACIYLA ÖZGÜRLÜĞÜN KISITLANMASI I. GENEL OLARAK 5 0 5 2. KISITLAMA ŞARTLARI VE YETKİ 5 0 7 I- ŞARTLARI 5 0 7 A) KİŞİLERLE İLGİLİ ŞARTLAR 5 0 7 B) DİĞER ŞARTLAR 5 0 8 1) Özel Koruma Gereği 5 0 8 2) Toplum İçin Tehlike Oluşturma 5 0 8 C) KURUMA YERLEŞTİRME VEYA ALIKONULMA 509 II- YETKİ 5 1 0 3. BİLDİRİM VE İTİRAZ 5 1 0 I- BİLDİRİM YÜKÜMLÜLÜĞÜ 5 1 0 II- İTİRAZ 5 1 1 4. USUL 5 1 1 I- GENEL OLARAK 5 1 1 II- YARGILAMA USULÜ 5 1 2
XXXVII İKİNCİ FASIL VESAYETİN YÜRÜTÜLMESİ BİRİNCİ BÖLÜM VASİNİN HAKLARI VE GÖREVLERİ 1. VASİNİN HAKLARI 513 I- VASİLİKTEN KAÇINMA HAKKI 513 II- ÜCRET HAKKI 513 2. VASİNİN GÖREVLERİ 514 I- VASİLİĞE BAŞLAMA SIRASINDAKİ GÖREVLER 514 A) DEFTER TUTMAK 514 B) DEĞERLİ ŞEYLERİ SAKLAMAK 516 C) TAŞINIRLARI PARAYA ÇEVİRMEK 516 D) PARAYI İŞLETMEK 516 E) YATIRIMLARI GÜVENLİ YATIRIMA DÖNÜŞTÜRMEK 516 F) TİCARÎ VE SINAÎ İŞLETMELER HAKKINDA TALİMAT ALMAK 517 G) TAŞINMAZLARIN SATIŞI İÇİN İZİN İSTEMEK 517 II- VASİLİĞİN DEVAMI SÜRECİNDEKİ GÖREVLER 518 A) ÖZEN GÖSTERMEK VE BAKMAK 518 1) Küçükler 518 2) Kısıtlılar 519 B) MALVARLIĞINI YÖNETMEK 520 C) TEMSİL ETMEK 520 D) HESAP VERMEK 520 III- VESAYET ALTINDAKİ KİŞİNİN FİİL EHLİYETİ 521 A) HUKUKÎ İŞLEM EHLİYETİ 521 1) Ayırt Etme Gücüne Sahip Değilse 522 2) Ayırt Etme Gücüne Sahipse 522 a) Kendi başına yapabileceği işlemler 522 aa) Kişiye sıkı sıkıya bağlı hakların kullanılması 522 bb) Karşılıksız kazandırmaların kabulü 522 cc) Bir meslek veya san'atla uğraşmaya izin verilmiş olması 523 dd) Kendi tasarrufuna bırakılan malların yönetimi 523 ee) Vasinin izniyle çalışarak kazandığı malların yönetimi 523
XXXVIII b) Vasinin rızasıyla yapabileceği işlemler 523 aa) İzin 5 2 3 bb) Onama 5 2 3 cc) Onamanın verilmemesi 523 c) Hiç yapamayacağı (yasak) işlemler 524 d) Vasinin yaptığı işlemlere katılma 525 B) HAKSIZ FİİLLERDEN SORUMLU OLMA EHLİYETİ 525 C) DAVA EHLİYETİ 5 2 6 İKİNCİ BÖLÜM VESAYET DAİRELERİNİN GÖREV VE YETKİLERİ i, ŞİKÂYET VE İTİRAZLARI İNCELEMEK 527 I- ŞİKÂYET 5 2 7 II- İTİRAZ 5 2 7 2. İZİN VERMEK 5 2 8 I- VESAYET MAKAMININ İZNİNİ GEREKTİREN İŞLEMLER 528 II- VESAYET MAKAMININ İZNİYLE BİRLİKTE DENETİM MAKAMININ DA İZNİNİ GEREKTİREN İŞLEMLER 529 III- İZNİN BULUNMAMASI 5 2 9 3. RAPOR VE HESAPLARI İNCELEMEK 5 3 0 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM VESAYET ORGANLARININ SORUMLULUĞU 5I 1. ÖZEN YÜKÜMLÜLÜĞÜ 5 3 1-2 SORUMLULUĞUN MAHİYETİ 5 3 2 I- VASİ, KAYYIM VE YASAL DANIŞMANIN SORUMLULUĞU 533 ü- VESAYET DAİRELERİNİN SORUMLULUĞU 534 III-DEVLETİN SORUMLULUĞU 5 3 5 A) ASLÎ SORUMLULUK 5 3 5 B) TALİ SORUMLULUK 5 3 5 C) RÜCU HAKKI 5 3 6 3. TAZMİNAT VE RÜCU DAVALARI 536 I- TAZMİNAT DAVASI 5 3 6 A) TARAFLAR 5 3 6 1) Davacı 5 3 6
XXXIX B) GÖREV VE YETKİ 537 II- RÜCU DAVASI 537 A) TARAFLAR 537 1) Davacı 537 2) Davalı 537 B) GÖREV VE YETKİ 537 III- ZAMANAŞIMI 538 A) OLAĞAN ZAMANAŞIMI 538 B) OLAĞANÜSTÜ ZAMANAŞIMI 538 IV- VESAYET ALTINDAKİ KİŞİNİN ALACAĞI 539 ÜÇÜNCÜ FASIL VESAYETİN SONA ERMESİ BİRİNCİ BÖLÜM VESAYETİ SONA ERDİREN HÂLLER 1. KENDİLİĞİNDEN SONA ERME 541 I- KÜÇÜKLER BAKIMINDAN 541 II- HÜKÜMLÜLER BAKIMINDAN 542 2. MAHKEME KARARIYLA SONA ERME 543 İKİNCİ BÖLÜM VASİLİK SIFATINI SONA ERDİREN HÂLLER 1. GENEL OLARAK 545 2. VASİLİK SIFATINI ORTADAN KALDIRAN SEBEPLER 545 I- VASİNİN ÖLÜMÜ 545 II- VASİNİN FİİL EHLİYETİNİ YİTİRMESİ 546 III- VASİLİK SÜRESİNİN DOLMASI 546 IV- VASİNİN GÖREVİNDEN ÇEKİLMESİ 546 V- VASİNİN GÖREVDEN ALINMASI 546 A) ALINMA SEBEPLERİ 546 1) Güveni Sarsıcı Davranışlarda Bulunma 546 2) Yetkileri Kötüye Kullanma 547 3) Savsaklamada Bulunma 547 4) Borç Ödemede Acze Düşme 547 5) Görevi Yapmakta Yetersiz Olma 547
XL B) ALINMA USULÜ 54? 1) İstem Üzerine veya Kendiliğinden 54? 2) Araştırma ve Uyarı 548 3) Geçici Önlemler 54$ 4) Diğer Önlemler 54 5) İtiraz Hakkı 54$ ÜÇÜNCÜ BÖLÜM VESAYETİN SONA ERMESİNİN SONUÇLARI 1. RAPOR VE KESİN HESABIN VERİLMESİ 54 2. MALVARLIĞININ TESLİMİ 54Ç 3. RAPOR VE KESİN HESABIN İNCELENMESİ 55Q 4. VASİNİN GÖREVİNE SON VERİLMESİ 55(, KAVRAMLARA GÖRE ARAMA CETVELİ 551 MADDELERE GÖRE ARAMA CETVELİ 55 PROF. DR. TURGUT AKINTÜRK'ÜN YAYINLARI 577