Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 4, Sayı: 25, Mart 2016, s. 332-340

Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 4, Sayı: 25, Mart 2016, s. 332-340 Arda ÖZTÜRK 1 Betül BAYAZIT 2 BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR YÜKSEKOKULU ÖĞRENCİLERİNİN ATILGANLIK DÜZEYLERİ VE PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİNİN İNCELENMESİ (KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ REKREASYON BÖLÜMÜ ÖRNEĞİ) Özet Bu araştırmanın amacı, Kocaeli Üniversitesi Rekreasyon Bölümü öğrencilerinin atılganlık düzeyleri ve problem çözme becerilerinin incelenmesidir. Araştırma grubunu Kocaeli Üniversitesi, Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu, Rekreasyon Bölümünde eğitim alan 213 öğrenci oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak, Rathus (1977) tarafından geliştirilen ve Türkçeye uyarlaması Voltan (1980) tarafından yapılan Rathus Atılganlık Ölçeği ve Heppner ve Peterson (1982) tarafından geliştirilen, Türkçeye uyarlaması ise Şahin, Şahin ve Heppner (1993) tarafından yapılan Problem Çözme Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen verilere tanımlayıcı istatistik işlemler yapıldıktan sonra, Bağımsız Örneklem T- Testi, Tek Faktörlü Varyans Analizi ve Pearson Korelasyon Testi uygulanmıştır. Araştırma sonucunda; araştırma grubunun atılganlık düzeyi ve problem çözme becerilerinin cinsiyet değişkenine göre incelendiğinde hem atılganlık düzeyinde hem de problem çözme becerilerinde anlamlı bir farklılık bulunmuştur (p<0.05). Fakat, öğrencilerin atılganlık düzeyinin ve problem çözme becerilerinin lisanslı sporcu olma, spor branşı ve yaş değişkenlerine göre incelendiğinde anlamlı bir farklılık bulunamamıştır (p>0.05). Anahtar Kelimeler: Atılganlık, Problem Çözme, Rekreasyon 1 Arş. Gör. Kocaeli Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu, ardaozturk82@hotmail.com 2 Doç. Dr. Kocaeli Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu, betulbyzt@yahoo.com

333 Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Öğrencilerinin Atılganlık Düzeyleri ve Problem Çözme Becerilerinin İncelenmesi (Kocaeli Üniversitesi Rekreasyon Bölümü Örneği) THE INVESTIGATION OF PHYSICAL EDUCATION AND SPORTS SCHOOL STUDENTS ASSERTIVENESS LEVEL AND PROBLEM SOLVING SKILLS (SAMPLE OF DEPARTMENT OF RECREATION AT KOCAELI UNIVERSITY) Abstract In this study, the purpose of research is students of recreation department at Kocaeli University investigation of assertiveness level and problem solving skills. The research group is constitutes of 213 students. As data collection tool, consisting, Assertiveness Level Scale that developed by Rathus (1977) and Turkish adaptation of this scale Voltan (1980). Problem Solving Skills Scale that developed Heppner and Peterson (1982) and Turkish adaptation of this scale Sahin, Sahin and Heppner (1993). The data was analyzed using Descriptive Statistic, Independent Samples T-Test, One Way Anova and Pearson Correlation Test. As result of this study, research group of assertiveness level and problem solving skills was compare according to gender, its found statistically significant (p<0.05). But, assertiveness level and problem solving skills was compare according to licensed athletes, sports branches and age, its no found statistically significant all of variables (p>0.05). Key Words: Assertiveness, Problem Solving, Recreation GİRİŞ Atılganlık; İngilizcede assertiveness sözcüğünün karşılığı olarak kullanılan Türkçede girişken, kendini ortaya koyan sözcükleriyle kısmen ifade edilebilen bir kavramdır (Acar ve ark. 2008). Atılganlık; kendini etkili olarak ortaya koyma, etkili davranma, girişkenlik kavramları biçiminde kullanılmaktadır (Korkut, 2004). Atılganlık, bireylerin gerekli bir empati ortamının da oluşturularak, karşısındaki kişilerin kim olursa olsun haklarını gasp etmeden, davranışlarını yadırgamadan, hiçe saymadan kendi davranışlarını da ortaya koyarak, yeri geldiğinde hayır diyerek kendisini ifade edebilmektir. Gerek sosyal-kültürel gerek psikolojik doğasıyla çok yönlü araştırmalara konu olan atılganlık kavramı girişkenlik olarak da adlandırılmış; kişilerarası ilişkilerin nitelik ve niceliğinin iyileştirmesinde temel uyum öğesi olarak değerlendirmiş ve sosyal beceri bağlamında önem kazanmıştır (Tan, 2006). Özcan a göre (2006) atılganlık, bireyin; benliğine, onuruna, haklarına sahip çıkması, görüş duygu ve düşüncelerini pasif kalmadan, saldırgan da olmadan, kendi inanç gereksinmelerine saygı duyduğu kadar, başkalarının inanç ve gereksinmelerine de saygı duyarak dürüstçe ve doğrudan ifade etmesi demektir. Davranışlarında girişken özellikler gösteren bireyler, duygularını ve isteklerini ortaya koyarken başkalarını tehdit etmezler. Atılganlık; güvengenlik, kendini etkili olarak ortaya koyma, etkili davranma, güvenli davranış, güvenli girişken anlamlarında da kullanılmaktadır (Baltaş ve Baltaş, 1986; Cüceloğlu, 2004).

Arda Öztürk - Betül Bayazıt 334 Voltan-Acar (1980) atılganlığı, başkalarını küçük görmeden, onların haklarını yadsımadan bireylerin kendi haklarını koruyabilmeleri için geliştirilen bir çeşit kişiler arası ilişkiler biçimi olarak tanımlamaktadır. Atılgan davranış tarzı Gordon (2003) a göre, her birey için iletişim kurarken çevik ve dik bir duruş sağlayabilmeyi, özgüveni gösteren el ve vücut hareketlerini içeren açık bir konuşma tarzı ile kendini ifade edebilmeyi, iletişim kurduğu insanı başka meşguliyetleri bırakıp aktif olarak dinleyebilmeyi, düşüncelerin ifade edilmesinde hayır demeyi becerebilmeyi içeren bir davranış profilidir. Problem çözme; belli bir amaca ulaşmak için karşılaşılan güçlüklerin ortadan kaldırılmasına yönelik bilişsel ve psikolojik boyutları olan bir dizi çabayı içeren süreçtir (Oğuzkan, 1989). Problem çözme becerisi, bir amacımız olup da ona nasıl ulaşacağımızı bilmediğimiz zamanlarda ne yaptığımızdır. Bununla birlikte sorunun çözülme sürecinde yeni fikirler üretmeyi, stratejiler geliştirmeyi de içine alan zevkli bir uğraştır. Aynı zamanda, problem çözme uğraşısı, insan yaradılışına ilişkin ilk uyum davranışlarını geliştirmek için temel bir başlangıçtır (Düzakın, 2004). Birey yaşamının belli dönemlerinde, değişik biçimlerde küçük veya büyük birçok problemle karşı karşıya kalır. Problemlere verilen tepkiler ise kişiden kişiye farklılık gösterir. Aynı problemi birçok kişi farklı şekillerde çözme girişiminde bulunur ve bazıları başarılı olurken bazıları başarısız olur. Problem dendiğinde akla sadece matematik alanındaki problemler gelmez. Yaşam bir dizi problemin çözümünü gerektirir. Problem, bireyin varmak istediği bir amaca ulaşmasına ket vuran, engeller var olduğu zaman ortaya çıkar (Cüceloğlu, 2004). Problem çözme becerisi; kişiyi çözüme götürecek kuralların edinilip, kullanıma hazır kılınabilecek ölçüde birleştirilerek bir problemin çözümünde kullanılabilme durumudur (Bilen, 2006). Bütün bu tanımlara bakıldığında, araştırmanın amacı öğrencilerin atılganlık düzeyi ve problem çözme becerilerini inceleyerek bu davranış tarzları hakkında bilgi sahibi olmak ve bu konuda onları yönlendirmektir. Ayrıca insanın davranışlarını etkileyen, çevresiyle etkileşiminin niteliğini belirleyen ve davranış biçimini şekillendiren bu özelliklerin üniversite öğrencileri üzerindeki önemini incelemektir. Materyal ve Yöntem Araştırma grubunu, Kocaeli Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Rekreasyon Bölümü nde eğitim alan 457 öğrenciden gönüllü olarak araştırmaya katılan 74 kız ve 139 erkek olmak üzere toplam 213 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada, betimsel bir araştırma modeli kullanılmış olup ölçekler aracılığıyla veriler toplanmıştır. Veri toplama aracı olarak Rathus (1977) tarafından geliştirilen ve Türkçeye uyarlaması Voltan (1980) tarafından yapılan Rathus Atılganlık Ölçeği kullanılmıştır. Yine araştırmada Heppner ve Peterson (1982) tarafından geliştirilen, Türkçeye uyarlaması ise Şahin, Şahin ve Heppner (1993) tarafından yapılan Problem Çözme Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen verilere tanımlayıcı istatistik işlemler yapıldıktan sonra, Bağımsız Örneklem T-Testi, Tek Faktörlü Varyans Analizi ve Pearson Korelasyon Testi uygulanmıştır. Anlam düzeyi 0.05 olarak alınmıştır.

335 Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Öğrencilerinin Atılganlık Düzeyleri ve Problem Çözme Becerilerinin İncelenmesi (Kocaeli Üniversitesi Rekreasyon Bölümü Örneği) Bulgular Tablo 1: Araştırma Grubuna Ait Demografik Bilgilerin Dağılımı Değişkenler Alt Kategoriler N % Toplam Yaş Cinsiyet 18-20 21-23 24-26 Kız Erkek 69 94 50 74 139 32,4 44,1 23,5 34,7 65,3 213-100 213-100 Lisanslı Sporcu Olma Evet Hayır 93 120 43,7 56,3 213-100 Spor Branşı Takım Bireysel 110 103 51,6 48,4 213-100 Tablo 1 de görüldüğü gibi araştırma grubunu oluşturan öğrencilerin %32,4 ü 18-20 yaş aralığında, %44,1 i 21-23 yaş aralığında, %25,1 i 24-26 yaş aralığındaki öğrencilerden oluşmaktadır. Bu öğrencilerin %34,7 kız, %65,3 ü erkek öğrenciler oluşturmaktadır. Öğrencilerin %43,7 lisanslı sporcu, %56,3 ünü lisansız sporcu öğrenciler oluşturmaktadır. Öğrencilerin %51,6 takım sporu, %48,4 ü bireysel sporcu öğrenciler oluşturmaktadır. Atılganlık Düzeyi Problem Çözme Tablo 2: Araştırma Grubunun Atılganlık Düzeyi ve Problem Çözme Becerilerinin Cinsiyet Değişkeni T-Testi Dağılımı N M SS F P Kız 74 6,62 19,406 Erkek 139 13,22 19,913 Kız 74 107,24 15,351 Erkek 139 99,86 19,939,505,021* 7,426,006* Tablo 2 de görüldüğü gibi öğrencilerin atılganlık düzeyi ve problem çözme becerilerinin cinsiyet değişkenine göre anlamlı farklılık bulunmuştur (p<0.05). Tablo 3: Araştırma Grubunun Atılganlık Düzeyi ve Problem Çözme Becerilerinin Lisanslı Sporcu Olma Değişkeni T-Testi Dağılımı Atılganlık Düzeyi Problem Çözme N M SS F P Evet 93 10,02 19,829 Hayır 120 11,63 20,085,236,562 Evet 93 99,77 18,075 Hayır 120 104,48 19,115,005,070

Arda Öztürk - Betül Bayazıt 336 Tablo 3 de görüldüğü gibi öğrencilerin atılganlık düzeyi ve problem çözme becerilerinin lisanslı sporcu olma değişkenine göre anlamlı farklılık bulunmamıştır (p>0.05). Tablo 4: Araştırma Grubunun Atılganlık Düzeyi ve Problem Çözme Becerilerinin Spor Branşı Değişkeni T-Testi Dağılımı Atılganlık Düzeyi Problem Çözme N M SS F P Takım 110 11,65 19,554 Birey 103 10,16 20,417 Takım 110 100,67 19,196 Birey 103 104,29 18,214,369,587 1,622,160 Tablo 4 de görüldüğü gibi öğrencilerin atılganlık düzeyi ve problem çözme becerilerinin spor branşı değişkenine göre anlamlı farklılık bulunmamıştır (p>0.05). Atılganlık Düzeyi Problem Çözme Tablo 5: Araştırma Grubunun Atılganlık Düzeyi ve Problem Çözme Becerilerinin Yaş Değişkeni Tek Yönlü Varyans Analizi Dağılımı Gruplar Arası Grup İçi Gruplar Arası Grup İçi KT Sd KO F P 510,538 2 255,269 83804,260 210 399,068 895,409 2 447,704 73802,563 210 351,441,640,528 1,274,282 Tablo 5 de görüldüğü gibi öğrencilerin atılganlık düzeyi ve problem çözme becerilerinin yaş değişkenine göre anlamlı fark bulunmamıştır (p>0.05). Atılganlık Düzeyi Problem Çözme Tablo 6: Araştırma Grubunun Atılganlık Düzeyi ve Problem Çözme Becerileri Arasındaki İlişki Dağılımı N Ortalama SS R F 213 10,92 19,943 213 102,42 18,771 -,517,000* Tablo 6 da görüldüğü gibi öğrencilerin atılganlık düzeyi ve problem çözme becerileri arasında negatif yönde yüksek dereceli bir ilişkiye rastlanmıştır (p<0.01). Tartışma ve Sonuç Yapılan araştırmada, Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu nda öğrenim gören Rekreasyon bölümü öğrencilerinin atılganlık düzeyleri ve problem çözme becerilerinin

337 Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Öğrencilerinin Atılganlık Düzeyleri ve Problem Çözme Becerilerinin İncelenmesi (Kocaeli Üniversitesi Rekreasyon Bölümü Örneği) incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada, araştırma grubunun atılganlık düzeyi ve problem çözme becerilerinin cinsiyet değişkenine göre incelendiğinde hem atılganlık düzeyinde hem de problem çözme becerilerinde anlamlı bir farklılık bulunmuştur (p<0.05). Atılganlık düzeyi puan ortalamalarına bakıldığında, erkeklerin kızlara oranla daha atılgan olduğu görülürken, problem çözme becerilerinde ise, kızların erkeklere oranlara problem çözme becerilerinin daha yüksek olduğu sonucuna varılmıştır. Bezci (2010) un taekwando antrenörleri üzerine yaptığı araştırmada, cinsiyet değişkenine göre anlamlı bir fark olduğunu buna göre kadın taekwando antrenörlerinin problem çözme becerilerinin, erkek taekwando antrenörlerinin problem çözme becerilerinden daha yüksek olduğunu belirtmiştir. Sivrikaya, Özdayı, Adiloğulları, Uğurlu ve Şakar (2015) ın beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencileri üzerine yaptığı araştırmada problem çözme becerilerinin sınıf değişkeni yönünden 4. Sınıflar lehine anlamlı bir farkın oluştuğunu belirtmişlerdir. Şahin, Şahin ve Heppner (1993) in üniversite öğrencileri üzerine yaptığı araştırmada, bayan öğrencilerin erkek öğrenciler ile karşılaştırıldığında puanların birbirine benzerlik gösterdiğini ancak bayanların erkeklere göre daha fazla problem çözme güvenine sahip olduklarını belirtmiştir. Bayrak, İnan ve Kartal (2015) ın beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğretmen adayları ile sınıf öğretmenliği bölümü öğretmen adayları üzerine yaptığı araştırmasında öğretmen adaylarının problem çözme düzeylerinin yüksek olduğunu ancak yaş, cinsiyet ve bölüm değişkenine göre anlamlı bir farklılaşmanın olmadığı sonucuna varmışlardır. Yapılan araştırmada atılganlık düzeyinin erkeklerin kızlara oranla daha yüksek olduğu bulunmuşken (p<0,05), Pamuk (2013) ün araştırmasında ortaokul öğrencilerinin cinsiyet değişkenine göre atılganlık düzeyinde anlamlı bir farklılık bulunmamıştır (p<0.05). Yine Deryahanoğlu (2014) nun araştırmasında kick boks hakemlerinin cinsiyet değişkenine göre anlamlı bir fark bulunmamış ancak erkek hakemlerin puan ortalamalarının kız hakemlere oranla daha yüksek olduğu görülmüştür. Yapılan araştırmada, öğrencilerin atılganlık düzeyinin ve problem çözme becerilerinin lisanslı sporcu olma, spor branşı ve yaş değişkenlerine göre incelendiğinde anlamlı bir farklılık bulunamamıştır (p>0.05). Ferah ın (2000) Kara Harp Okulu öğrencilerinin problem çözme becerisi ile ilgili yaptığı çalışmada, öğrencilerin problem çözme beceri algıları ile problem çözme yaklaşım biçimleri arasında sınıf değişkeni açısından anlamlı bir farklılık bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Küçükkaragöz ve ark. nın (2013) yaptığı çalışmada, öğretmen adaylarının atılganlık düzeyleri ile kendilerini zeka ve yetenek bakımından değerlendirmeleri arasındaki farkın anlamlı olduğu bulunmuştur. Kendilerini çok yeterli görenlerin, kendilerini yeterli ve orta seviyede görenlere göre daha atılgan olduğunu belirtmişlerdir. Mollaoğulları ve Alptuğ un (2013) araştırmasında üniversite öğrencilerinin bölüm değişkenine göre atılganlık düzeyinde anlamlı fark olduğunu bulmuşlardır. Araştırmada besyo öğrencilerinin diğer bölümdeki öğrencilere nazaran daha atılgan eğilimli olduğunu

Arda Öztürk - Betül Bayazıt 338 belirtmişlerdir. Ayrıca, aynı araştırmada üniversite öğrencilerinde cinsiyet ve yaş değişkenine göre anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Deryahanoğlu (2014) nun araştırmasında kick boks hakemlerinin klasmanlarına göre atılganlık düzeyleri incelendiğinde, milli hakemlerin atılganlık düzeylerinin aday ve bölgesel hakemlere oranla da yüksek olduğunu belirlenmiş, hakemlerin klasman düzeyi arttıkça atılganlık düzeylerinin de arttığını sonucuna ulaşılmıştır. Gacar (2011) tarafından öğretim elemanlarına yönelik yapılan araştırmada, akademik unvan değişkeni ile atılganlık puanları arasında anlamlı bir ilişki bulunamadığı ancak akademik unvan yükseldikçe atılganlık düzeylerinde de pozitif yönde yükselme olduğunu belirtmiştir. Sonuç olarak, yapılan araştırmada beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinin atılganlık düzeyleri bakımından erkek öğrencilerin kız öğrencilere oranla daha atılgan olduğu bulunmuştur(p<0.05). Bunun nedenini, erkek öğrencilerin karşılarına çıkan durum ve olaylar karşısında kararlı, kendinden emin bir şekilde davranış göstermesi, ayrıca yaşanılan toplumun bir birikimi olarak erkeğe yüklenen sorumluluk duygusu ile atılganlık düzeyinin kız öğrencilere göre daha baskın olduğuna bağlamak mümkün olabilir. Ayrıca, problem çözme beceri düzeyi kız öğrencilerde yüksek bulunmuştur. Bu sonucun nedeni de, kız öğrencilerin erkek öğrencilere oranla karşılaştıkları sorunlar karşısında kız öğrencilerin daha sakin davranışlar göstermesine ve sorunun çözümüne odaklı düşünce olgusunu geliştirmesine bağlı olabilir. Yapılan araştırmada, diğer değişkenler olan lisanslı sporcu olma, spor branşı ve yaş değişkenleri açısından anlamlı bir farklılık bulunamamıştır (p>0.05). Sportif faaliyetlere katılmanın bireylerin davranış biçimlerinde olumlu ve pozitif yönlü etkisinin olduğu düşünülmektedir. Ancak, araştırmada bu yönde bir eğilimin olmaması beden eğitimi ve spor yüksekokulu rekreasyon bölümü öğrencilerinin kişisel özelliklerinden, çevresel faktörlerden ve geçmiş yaşantılarından dolayı getirmiş olduğu kültürel birikimden dolayı oluşmadığı düşünülmektedir. Beden eğitimi ve spor yüksekokulu rekreasyon bölümü öğrencilerine yapılan araştırma diğer bölüm öğrencilerine (beden eğitimi ve spor öğretmenliği, spor yöneticiliği ve antrenörlük eğitimi) uygulanıp, karşılaştırma olanağı sağlanabilir. Aynı zamanda diğer fakültelerdeki bölümlere uygulanıp Kocaeli Üniversitesi örneği çıkarılabilinir. Böylece üniversite öğrencilerinin düşünce ve davranış biçimleri belirlenip doğru yönlendirmeler yapılarak sağlıklı bireyler yetişmesine olanak sağlanabilir. KAYNAKLAR ACAR, V. N., ARICIOĞLU, A., GÜLTEKİN F. ve GENÇTARIM D. (2008). Üniversite Öğrencilerinin Güvengenlik Düzeylerinin İncelenmesi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (H. U. Journal of Education) 35: 342-350. BALTAŞ, A. ve BALTAŞ, Z. (1986). Stres ve Başa Çıkma Yolları. İstanbul: Remzi Kitabevi. BAYRAK, E., İNAN, H. ve KARTAL, M. (2015). Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Öğretmen Adayları İle Sınıf Öğretmen Adaylarının Problem Çözme Becerilerinin İncelenmesi, Sosyal Bilimler Dergisi (The Journal of Social Science) Yıl. 2, Sayı. 5, S:308-317

339 Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Öğrencilerinin Atılganlık Düzeyleri ve Problem Çözme Becerilerinin İncelenmesi (Kocaeli Üniversitesi Rekreasyon Bölümü Örneği) BEZCİ, Ş. (2010) Taekwando Antrenörlerinin Stresle Başa Çıkma ve Problem Çözme Becerileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Anabilim Dalı. Doktora Tezi. Ankara BİLEN, M. (2006). Plandan Uygulamaya Öğretim. Ankara: Anı Yayıncılık CÜCELOĞLU, D. (2004). İnsan ve Davranışı. İstanbul: Remzi Kitabevi. DERYAHANOĞLU, G., (2014) Kick Boks Hakemlerinin Karar Verme ve Atılganlık Düzeylerinin Algılanan Mesleki Yeterlilik Üzerine Etkisinin İncelenmesi. Sakarya Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Sakarya. DÜZAKIN, S. (2004). Lise Öğrencilerinin Problem Çözme Becerilerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Psikolojik Danışma ve Rehberlik Bilim Dalı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara HEPPNER PP., PETERSON C. (1982) The Development and Implication of a Personal Problem- Solving Inventory. Jour.of Coun. Psych, 29(1). pp. 66 75. GACAR, A. (2011). Türkiye deki Beden Eğitimi Ve Spor Öğretim Elemanlarının Karar Verme ve Atılganlık Düzeylerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Doktora Tezi. Fırat Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilimdalı, Elazığ. GORDON, T. (2003) Çocukta Dış Disiplin mi? İç Disiplin mi? İstanbul: Sistem Yayıncılık KORKUT, F. (2004). Okul Temelli Önleyici Danışma Rehberlik ve Psikolojik Danışma. Ankara: Anı Yayıncılık. KÜÇÜKKARAGÖZ, H., CANBULAT, T., AKAY, Y. (2013) Öğretmen Adaylarında Atılganlık Düzeyi ve İletişim Becerileri, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Cilt:10, Sayı: 22, s.123-133 MOLLAOĞULLARI, H., ALPTUĞ, E., C. (2013) Spor Yapan ve Yapmayan Öğrencilerin Benlik Saygısı ve Atılganlık Düzeylerinin Belirlenmesi Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı 31, 2013 Güz, 135-143. OĞUZKAN, F. (1989). Orta Dereceli Okullarda Öğretim. (2. Baskı). Ankara: Emel Matbaacılık ÖZCAN A. (2006). Hemşire-Hasta İlişkisi ve İletişim. 2. Baskı, Ankara, : 229-256. PAMUK, E. (2013) Ortaokul Öğrencilerinin Atılganlık Düzeyi ile Akran Baskısı Arasındaki İlişki (İstanbul İli Tuzla İlçesi Örneği), Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul. SİVRİKAYA, H., A., ÖZDAYI, N., ADİLOĞULLARI, G., E., UĞURLU, M.,F., ŞAVKAR, M. (2015). Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Öğrencilerinin İletişim Becerileri ile Problem Çözme Becerileri Arasındaki İlişkinin

Arda Öztürk - Betül Bayazıt 340 İncelenmesi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi. (The Journal of Academic Social Science), Yıl:3, Sayı:17, s.453-460. ŞAHİN, N. H., ŞAHİN, N., HEPPNER P. (1993). Psychometric Properties of The Problem Solving Inventory in A Group of Turkish University Students. Cognitive Therapy and Research. 17 (3), 379 385. TAN, Ş. (2006). Öğretimde planlama ve değerlendirme (10. Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık. VOLTAN, N. (1980). Rathus Atılganlık Envanteri Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Türk Psikoloji Dergisi, 10, s.23. VOLTAN-ACAR, N. (1980). Grupla Atılganlık Eğitiminin Bireyin Atılganlık Düzeyine Etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.