1 / 2 T.C. TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU BAŞKANLIĞI Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği Sayı : 69662481-621.03/E.38733 03.12.2015 Konu : Açıklama Sayın Ali Ekber YILDIRIM Dünya Gazetesi Köşe Yazarı İlgi : 25-26/10/2015 tarihlerinde Dünya Gazetesi'nde yayımlanan "Hayvancılık istatistikleri ne kadar doğru?" ve "Süt ve ette rakamlar doğru değil" başlıklı yazılarınız. Yayımlanmış olan yazılarınızın içeriğinde Kurumumuz tarafından yayımlanan Hayvancılık İstatistikleri ile ilgili ifadeleriniz yer almaktadır. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yayımlanan hayvan sayıları ile ilgili veriler, doğrudan Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı (GTHB) İl ve İlçe Müdürlüklerinden aşı, teşvik vb. sistemlere dayanılarak oluşturulan idari kayıt verileridir. Her yıl TÜİK'e aktarılan veriler kontrol ve tutarlılık analizlerinden sonra son şeklini almakta ve yayıma hazır hale getirilmektedir. Bazı yıllarda bazı iller için gerçekleşen artış ve azalış nedenleri sorgulandığında, GTHB tarafından desteklemeler, kurban bayramı hayvan satış etkileri, hayvan koruma tedbirleri, hayvan ticareti, kayıt sistemlerinin kullanılmaya başlanması vb. hususlar gerekçe olarak ifade edilmiştir. Diğer yandan çalışmaları devam eden Tarımsal Üretim Kayıt Sistemi (TÜKAS) GTHB tarafından tamamlandığında verilerin iyileştirilmesi ve AB'ye uyumlu şekle getirilmesi için işletme bazlı hayvansal üretim anketlerinin uygulanmasına başlanacaktır. Bu durum tüm tarımsal işletmelerdeki hayvan varlığının daha net bir şekilde ortaya çıkmasına aracılık edecektir. Kırmızı et üretim istatistikleri, 2010 yılına kadar hayvan türleri ayrımında mezbaha ve derisi THK'ye verilen kurban bayramı kesimlerini kapsamakta ve kesilen hayvan sayılarının karkas ağırlıkları ile değerlendirilmesinden elde edilmekte idi. 2010 yılından itibaren ise kapsamı genişletmek ve AB standartlarına uygun istatistikler üretmek amacıyla, kırmızı et üretimi mezbahane ve mezbahane dışı kesimleri kapsayacak şekilde üretilmeye başlanmıştır. Kırmızı et üretim istatistikleri, kesimhaneler ve tabakhanelerde aylık olarak yapılan iki çalışmanın sonuçlarından elde edilerek yayımlanmaktadır. Kesimhanelerden kesilen hayvanlara ilişkin karkas ağırlıklar belirlenmekte, tabakhanelerden ise üçer aylık dönemler halinde deri sayıları elde edilmektedir. Yapılan hesaplamalar sonucunda verilerdeki artışın sebebi bu kapsam değişikliği olup bu yöntem ile doğruya daha yakın veriler elde edilmeye başlanmıştır. Not: 5070 sayılı elektronik imza kanununun 5.maddesi gereği bu belge elektronik imza ile imzalanmıştır. Devlet Mahallesi Necatibey Caddesi No:114 Çankaya/Ankara Telefon: (312) 410 01 10 Faks: (312) 425 20 53 Bilgi için:mehruz GÜZELPINAR Ver.Haz.Kont.İşl. Telefon No:(312) 410 01 48
2 / 3 T.C. TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU BAŞKANLIĞI Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği Süt üretim rakamlarına ilişkin olarak TÜİK, sağılan hayvan sayısı ve bu hayvanlardan elde edilen süt miktarlarını hesaplarken, 2002 yılına kadar 1984 yılında yapılmış olan genel hayvan sayımı sonuçlarından elde edilen sağılma oranı ve süt verim katsayılarını kullanmıştır. 2001 yılında yapılan Genel Tarım Sayımında (GTS) bu katsayıları güncellemek için de bilgiler alınmıştır. 2001 yılı GTS sonuçlarından elde edilen geçici sağılma oranları ve süt verim katsayıları 2003 yılında hesaplamalarımızda kullanılmıştır. 2004 yılından itibaren 2001 GTS kesinleşmiş sağılma oranları ve süt verim katsayıları hesaplamalarda kullanılmaya başlanmıştır ve günümüzde de bu katsayılar hesaplamalarımızda kullanılmaktadır. Gerek hayvan türlerinin yıllar itibarıyla kültür ırkı yönünde artış göstermesi sebebiyle ve gerekse 2001 GTS sonuçlarından elde edilen yeni süt verim katsayılarının kullanılması ile süt verim miktarlarında artış meydana gelmiştir. Koyun ve keçi türü hayvanlar için de yeni katsayılar kullanılmıştır. Tarımsal işletme bazında anketlerin yapılması çiftlikte üretilen ve kullanılan süt miktarının tespiti ve ayrıca AB'ye uyum süreci açısından önemlidir. Bu anketlerin yapılabilmesi için gerekli olan örnekleme çerçevesinin oluşturulabileceği TÜKAS'ın kurulması çalışması GTHB tarafından devam etmektedir. Süreç GTHB tarafından tamamlandığında uygulanmaya başlayacak olan tarımsal işletme bazlı anketler aracılığıyla süt verim katsayıları güncellenecek ve sütün tarımsal işletmelerde kullanım şekilleri ayrıntısında da veri üretilmeye başlanacaktır. TÜİK, Resmi İstatistik Programı (RİP) kapsamında GTHB dışında da birçok bakanlık, kurum ve kuruluşa ait idari kayıt verilerinden faydalanarak istatistik üretmekte olup kullanılan kayıttan bağımsız herhangi bir veri üzerinde değişiklik yapması söz konusu değildir. Yazınızda yer alan "düşürüldüğü", "bilinçli olarak çarpıtıldığı", "yükseltildiği", "değiştirildiği" gibi yorumlarınız spekülatif olup, gerçeği yansıtmamaktadır. Bilgilerinizi rica eder, çalışmalarınızda başarılar dilerim. İlhan TARLACI Daire Başkanı Ek : Tablo (1 sayfa)
Tür ve ırklarına göre büyükbaş hayvan sayıları (baş) YIL SIĞIR-KÜLTÜRSIĞIR-KÜLTÜR MELEZİ SIĞIR-YERLİ MANDA 1991 1 253 865 4 033 375 6 685 683 366 150 1992 1 337 410 4 131 507 6 481 990 352 410 1993 1 442 000 4 342 000 6 126 000 316 000 1994 1 512 000 4 543 000 5 846 000 305 000 1995 1 702 000 4 776 000 5 311 000 255 000 1996 1 795 000 4 909 000 5 182 000 235 000 1997 1 715 000 4 690 000 4 780 000 194 000 1998 1 733 000 4 695 000 4 603 000 176 000 1999 1 782 000 4 826 000 4 446 000 165 000 2000 1 806 000 4 738 000 4 217 000 146 000 2001 1 854 000 4 620 000 4 074 000 138 000 2002 1 859 786 4 357 549 3 586 163 121 077 2003 1 940 506 4 284 890 3 562 706 113 356 2004 2 109 393 4 395 090 3 564 863 103 900 2005 2 354 957 4 537 998 3 633 485 104 965 2006 2 771 818 4 694 197 3 405 349 100 516 2007 3 295 678 4 465 350 3 275 725 84 705 2008 3 554 585 4 454 647 2 850 710 86 297 2009 3 723 583 4 406 041 2 594 334 87 207 2010 4 197 890 4 707 188 2 464 722 84 726 2011 4 836 547 5 120 621 2 429 169 97 632 2012 5 679 484 5 776 028 2 459 400 107 435 2013 5 954 333 6 112 437 2 348 487 117 591 2014 6 178 757 6 060 937 1 983 415 121 826 Sağılan hayvan sayısı ve süt üretim miktarı KOYUN KEÇİ SIĞIR VERİMLER (KG/BAŞ/YIL) YIL Sağ.hay.sayısı Süt Sağ.hay.sayısı Süt Sağ.hay.sayısı Süt (baş ) (ton) (baş ) (ton) (baş ) (ton) KOYUN SÜTÜ KEÇİ SÜTÜ İNEK SÜTÜ 1991 23 222 244 1 127 443 5 877 490 334 739 6 118 997 8 616 412 48,55 56,95 1.408,14 1992 22 399 264 1 089 173 5 602 136 319 349 6 070 175 8 714 878 48,63 57,00 1.435,69 1993 21 531 850 1 047 379 5 463 870 314 027 6 031 954 8 904 472 48,64 57,47 1.476,22 1994 20 507 469 991 801 5 162 536 296 726 6 082 178 9 128 873 48,36 57,48 1.500,92 1995 19 262 493 934 499 4 907 585 277 207 5 885 585 9 275 312 48,51 56,49 1.575,94 1996 18 890 083 921 662 4 725 875 265 455 5 968 210 9 465 627 48,79 56,17 1.586,01 1997 17 168 706 826 348 4 407 186 249 302 5 594 293 8 914 177 48,13 56,57 1.593,44 1998 16 776 236 813 077 4 247 188 245 580 5 489 042 8 832 059 48,47 57,82 1.609,03 1999 16 473 339 804 696 4 086 263 236 581 5 537 892 8 965 489 48,85 57,90 1.618,94 2000 15 920 159 774 380 3 792 708 220 211 5 279 569 8 732 041 48,64 58,06 1.653,93 2001 14 846 753 723 346 3 773 466 219 795 5 085 814 8 489 082 48,72 58,25 1.669,17 2002 13 637 193 657 388 3 553 438 209 622 4 392 568 7 490 634 48,21 58,99 1.705,30 2003 12 477 217 769 959 3 126 656 278 136 5 040 362 9 514 138 61,71 88,96 1.887,59 2004 9 919 191 771 715 2 476 574 259 087 3 875 722 9 609 326 77,80 104,62 2.479,36 2005 10 166 091 789 878 2 426 993 253 759 3 998 097 10 026 202 77,70 104,56 2.507,74 2006 10 245 895 794 681 2 420 642 253 759 4 187 932 10 867 302 77,56 104,83 2.594,91 2007 10 109 987 782 587 2 263 629 237 487 4 229 440 11 279 339 77,41 104,91 2.666,86 2008 9 642 170 746 872 1 997 689 209 570 4 080 242 11 255 176 77,46 104,91 2.758,46 2009 9 407 866 734 219 1 830 814 192 210 4 133 148 11 583 313 78,04 104,99 2.802,54 2010 10 583 608 816 832 2 582 539 272 811 4 361 840 12 418 544 77,18 105,64 2.847,09 2011 11 561 144 892 822 3 033 111 320 588 4 761 142 13 802 428 77,23 105,70 2.898,97 2012 13 068 428 1 007 007 3 502 272 369 429 5 431 400 15 977 838 77,06 105,48 2.941,75 2013 14 287 237 1 101 013 3 943 318 415 743 5 607 272 16 655 009 77,06 105,43 2.970,25 2014 14 524 264 1 113 937 4 400 168 463 270 5 609 240 16 998 850 76,69 105,28 3.030,51