İÇİNDEKİLER GİRİŞ...1 1. TÜKETİCİ KAVRAMI VE TANIM I...1 1.1. TÜKETİCİ KAVRAMI... 1 1.2. TÜKETİCİ TANIM I...2 1.3. TÜKETİCİ TANIMININ UNSURLARI... 4 1.3.1. Ticari ve Mesleki Amaçlı O lm am a...4 1.3.2. Gerçek veya Tüzel Kişi O lm a...7 1.3.3. Hareket Etm e...9 2. TKHK NİN KAPSAMININ BELİRLENMESİ... 9 2.1. GENEL OLARAK TÜKETİCİ İŞLEM İ... 9 2.2. SÖZLEŞMENİN TARAFLARI BAKIMINDAN...10 2.3. SÖZLEŞMENİN KONUSU BAKIMINDAN... 13 2.3.1. Genel Olarak... 13 2.3.2. M allar...13 2.3.3. Hizmetler... 16 2.4. SÖZLEŞMENİN AMACI BAKIMINDAN...19 2.5. HUKUKİ İŞLEMİN ÇEŞİDİ AÇISINDAN...20 2.5.1. Genel Olarak... 20 2.5.2. Satış Sözleşmesi...20 2.5.3. Mal Değişim (Trampa) Sözleşmesi...21 2.5.4. Bağışlama...21 2.5.5. Finansal Kiralama...22 2.5.6. Kullanma ve Tüketim Ödüncü (Karz ve Ariyet)...23 2.5.7. Kira...24 2.5.8. Eser (istisna) Sözleşm esi... 25 2.5.9. Vekalet...28 2.6. TÜKETİCİYE YÖNELİK UYGULAMALAR... 29 3. TÜKETİCİNİN KORUNMASINI GEREKTİREN SEBEPLER... 30 3.1. ÜRETİM ŞEKLİNDEKİ VE TEKNOLOJİDEKİ GELİŞMELER...30 3.2. TÜKETİM TOPLUMU... 31 3.3. REKLAM VE PAZARLAMA TEKNİKLERİNDEKİ GELİŞMELER... 32 3.4. EKONOMİK YOĞUNLAŞMA...33 3.5. KLASİK YASALARIN TÜKETİCİYİ KORUMAKTA YETERSİZLİĞİ...34 BÖLÜM I TÜKETİCİ HUKUKUNUN TARİHİ GELİŞİMİ VE YERİ 1. TÜKETİCİ HUKUKUNUN TARİHİ GELİŞİMİ... 37 1.1. GENEL OLARAK... 37
3.6.HAKSIZ TİCARİ UYGULAMALAR... 87 3.7.HAKSIZ SÖZLEŞME KOŞULLARI... 88 4. TÜKETİCİNİN EĞİTİMİ VE BİLİNÇLENDİRİLMESİ... 90 5. TÜKETİCİ ÖRGÜTLERİ VE TÜKETİCİNİN TEMSİLİ... 92 5.1. GENEL OLARAK... 92 5.2. TÜKETİCİYİ KORUMA AMAÇLI ÖRGÜTLERİN ÇEŞİTLERİ...93 5.2.1. Tüketici Sivil Örgütleri...93 5.2.2. Tüketiciyi Koruyucu Devlet Örgütleri...94 5.2.3. Ticari Kuruluşların Yan Örgütleri...95 5.2.4. Uluslararası Tüketici Kuruluşları...96 5.2.5. Tüketici Kooperatifleri...96 5.3. TÜRKİYE'DE TÜKETİCİ ÖRGÜTLERİ...96 5.3.1. Tüketici Sivil Örgütleri...96 5.3.1.1. Genel Olarak...96 5.3.1.2. Temsilci Seçme Hakları...98 5.3.1.3. Dava H akkı...99 5.3.1.4. Görüş Bildirme Hakkı... 100 5.3.2. Tüketiciyi Koruma Amaçlı Devlet ve Kamu Örgütleri... 100 5.3.3. Ticari Kuruluşların Yan Örgütleri...101 5.3.4. Basının R olü...102 5.4. TKHK İLE KURULAN TÜKETİCİ KURULUŞLARI VE MAHKEMELERİ...102 5.4.1. Reklam Kurulu...102 5.4.2. Tüketici Konseyi... 104 5.4.3. Reklam Konseyi... 105 5.4.4. Tüketici Hakem Heyetleri (THH)...105 5.4.5. Tüketici Mahkemeleri...106 6. TÜKETİCİNİN ÇEVRESEL TEHLİKELERE KARŞI KORUNMASI...107 7. SATIŞTAN KAÇINMA... 108 8. TÜKETİCİNİN EKONOMİK ÇIKARLARININ KORUNMASI...109 BÖLÜM III AYIPLI MAL VE HİZMETLER VE SATICININ AYIBA KARŞI TEKEFFÜL BORCU 1. AYIP KAVRAMI VE ÇEŞİTLERİ...111 1.1. GENEL OLARAK... 111 1.2. AYIP KAVRAMI...112 1.2.1. Ayıp Tanım ı...113 1.2.2. Ayıp Karinesi... 114 1.2.3. Karineden Kurtuluş... 116 1.2.4. Ayıp Kavramının Genişletilmesi...117 1.3. AYIP ÇEŞİTLERİ...118 1.3.1. Genel Olarak... 118 1.3.2. Maddi Ayıplar... 118 1.3.3. Hukuki Ayıplar... 119 1.3.4. Ekonomik Ayıplar...120
1.2. AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİNDEKİ GELİŞM ELER...38 1.3. AVRUPA BİRLİĞİNDEKİ GELİŞMELER...39 1.3.1. Tüketici Politikalarının Başlangıcı...41 1.3.2. Tüketiciyi Koruma Birinci ve ikinci Programlarının Başarısızlığı...41 1.3.3. Üçüncü Program... 43 1.3.4. Dördüncü Program (ikinci Üç Yıllık Eylem Planı 1993-1995)... 44 1.3.5. Son G elişm eler...45 1.3.5.1. Genel Olarak...45 1.3.5.2. Fiyat E tiketi... 46 1.3.5.3. Gıda Maddelerinde E tiket... 47 1.3.5.4. Garantili Mallar... 49 1.3.5.5. AB Tüketici Sorunları Hakem Heyetleri... 50 1.3.5.6. Tüketici Komitesi...55 1.3.5.7. AB 2002-2006 Program ı...56 1.3.5.8. Kanun'un Dikkate Aldığı AB M evzuatı...57 1.4. TÜRKİYE'DEKİ GELİŞMELER...58 1.4.1. Cumhuriyet Öncesi Dönemde...58 1.4.2. Cumhuriyet Döneminde... 59 2. TÜKETİCİ HUKUKUNUN ANAYASAL TEM ELLERİ...61 3. TÜKETİCİ HUKUKU'NUN ÇEŞİTLİ HUKUK DALLARI İLE İLİŞKİSİ... 63 3.1. GENEL OLARAK... 63 3.2. BORÇLAR HUKUKU...64 3.3. TİCARET HUKUKU...65 3.4. İDARE HUKU KU... 66 3.5. CEZA HUKUKU...66 3.6. REKABET H U KU KU...67 3.7. TÜKETİCİ HUKUKU NUN GENEL HUKUK SİSTEMİ İÇİNDE YERİ...67 4. TÜKETİCİ HUKUKU SİSTEMLERİ VE TÜRKİYE'DE D U R U M... 68 4.1. GENEL OLARAK... 68 4.2. SÜBJEKTİF SİSTEM...69 4.3. OBJEKTİF SİSTEM... 69 4.4. KARMA SİSTEM...69 4.5. TÜRKİYE'DE DURUM...70 BÖLÜM II TÜKETİCİ HUKUKUNUN GENEL ÇERÇEVESİ 1. GENEL OLARAK...71 2. TÜKETİCİNİN SAĞLIK VE GÜVENLİĞİNİN KORUNMASI... 74 3. TÜKETİCİNİN BİLGİLENDİRİLMESİ...79 3.1. GENEL OLARAK...79 3.2. ETİKET...81 3.3. GARANTİ BELGESİ... 84 3.4. TANITMA VE KULLANMA KILAVUZU...84 3.5. TİCARİ REKLAMLAR... 86
3.7.MALIN BİÇİMİNİ DEĞİŞTİRME... 171 3.8.BİRDEN ZİYADE ŞEYİN BİRLİKTE SATIMI VE EKLENTİLER... 172 4. SEÇİMLİK HAKLARIN KULLANILMA ZAMANI...173 4.1.GENEL OLARAK...173 4.2..SATICININ HİLESİ VEYA AĞIR KUSURU... 176 4.3. SEÇİMLİK HAKKIN DEF'İ OLARAK KULLANILMASI...177 4.4. GİZLİ AYIPLAR BAKIMINDAN... 177 4.5. ZAMANAŞIMI SÜRESİNİN DEĞİŞTİRİLMESİ...178 5. SÖZLEŞMEDEN DÖNME HAKKI...179 5.1. GENEL OLARAK...179 5.2. TÜKETİCİNİN FİİLİ DIŞINDA MALIN ZİYAI VEYA HASARI HALİNİN SÖZLEŞMEDEN DÖNME HAKKINA ETKİSİ... 181 5.3. SÖZLEŞMEDEN DÖNMENİN HÜKÜMLERİ... 182 5.3.1. Genel Olarak...182 5.3.2. Alıcının İade Borcu...184 5.3.3. Satıcının İade Borcu...186 6. SATIŞ BEDELİNİN İNDİRİLMESİNİ İSTEME HAKKI...188 6.1. HUKUKİ MAHİYETİ... 188 6.2. İNDİRİM MİKTARININ TESPİTİ... 190 6.2.1. Mutlak M etot...190 6.2.2. Tazminat Metodu...191 6.2.3. Nispi Metot... 191 7. MALIN YENİSİ İLE DEĞİŞTİRİLMESİNİ İSTEME HAKKI... 192 8. ÜCRETSİZ ONARIM TALEP HAKKI...197 9. TÜKETİCİNİN HAKLARININ YARIŞMASI...202 9.1. GENEL OLARAK... 202 9.2. YANILMA VE TÜKETİCİNİN KORUNMASI HAKKINDA KANUN'UN AYIBA KARŞI TEKEFFÜL HÜKÜMLERİNİN İLİŞKİSİ... 202 9.3. ALDATMA VE TÜKETİCİNİN KORUNMASI HAKKINDA KANUN'UN AYIBA KARŞI TEKEFFÜL HÜKÜMLERİNİN İLİŞKİSİ... 205 9.4. KÖTÜ İFA VE TKHK'UN AYIBA KARŞI TEKEFFÜL HÜKÜMLERİ İLİŞKİSİ...205 10.TAZMİNAT HAKKI... 207 BÖLÜM V ÜRETİCİNİN AYIPLI MALIN SEBEP OLDUĞU ZARARLARDAN SORUMLULUĞU 1. GENEL OLARAK...211 1.1. MAL VE ÜRÜN KAVRAMI...214 1.2. ÜRETİCİ KAVRAMI...218 1.3. ÜRETİM HATALARININ ÇEŞİTLERİ...220 1.3.1. Yapılış ve Birleşim Hatası... 220 1.3.2. Fabrikasyon Hatası veya Makine H atası...220 1.3.3. Uyarma ve Montaj H atası... 220 1.3.5. Mahiyeti icabı Sağlık için Tehlikeli M allar... 222 2. ÜRETİCİNİN SORUMLULUĞUNUN HUKUKİ MAHİYETİ... 222
1.3.5. Miktar Eksiklikleri...121 2. AYIBA KARŞI TEKEFFÜL BORCUNUN HUKUKİ MAHİYETİ... 122 3. AYIBA KARŞI TEKEFÜL BORCUNUN ŞARTLARI... 124 3.1. İFA...124 3.1.1. Genel Olarak...124 3.1.2. Başka Şeyin Teslim i... 125 3.2. SATILANIN AYIPLI O LM ASI...127 3.2.1. Genel Olarak...127 3.2.2. Zikir ve Vaat Edilen Vasıfların Yokluğu...127 3.2.3. idari ve Teknik Düzenlemesine Aykırılık... 128 3.2.4. Lüzumlu Vasıfların Eksikliği...130 3.2.5. Ayıbın Olması Gereken A n... 131 3.2.6. Ayıbın Ö nem i...132 3.2.7. Ayıbın Görünür Olmaması... 134 3.3. GÖZDEN GEÇİRME VE AYIBIN İHBARI... 137 4. AYIBA KARŞI TEKEFFÜL BORCUNU SINIRLANDIRAN KAYITLAR...142 5. GARANTİLİ MALLARIN AYIPLI ÇIKMASINDA SATICININ TEKEFFÜL BO RCU... 145 5.1. GENEL OLARAK... 145 5.2. ZORUNLU GARANTİ BELGELERİ... 147 5.2.1. Garanti Belgesi Düzenleme Zorunluluğu ve içeriği... 147 5.2.2. Garanti Belgesinin Tüketiciye Sağladığı Haklar...148 5.2.4. Garanti Belgesi ile Satılması Zorunlu Olan Mallar...151 5.3. ZORUNLU GARANTİ BELGESİNİN HUKUKÎ MAHİYETİ... 152 5.3.1. Genel Olarak... 152 5.3.2. Tüketicinin Seçimlik Haklarına Etkisi... 152 5.3.3. Zamanaşımına Etkisi... 154 5.4. İHTİYARİ GARANTİ BELGESİ...155 5.5. SERVİS SUNMA ZORUNLULUĞU... 156 5.5.1. Genel Olarak... 156 5.5.2. Servis İstasyonlarının Kuruluşu... 159 5.3.3. Servis İstasyonlarının Özellikleri ve Sayısı...161 5.3.4. Servis İstasyonlarından Tüketicinin Yararlanması...161 BÖLÜM IV MAL VEYA HİZMETİN AYIPLI OLMASI NEDENİYLE TÜKETİCİNİN HAKLARI 1. GENEL OLARAK...163 2. SEÇİMLİK HAKLARIN HUKUKÎ MAHİYETİ... 165 3. SEÇİMLİK HAKLARIN SINIRLARI......166 3.1. GENEL OLARAK...... 166 3.2. HAKLI SEBEPLER... 168 3.3. DEĞER NOKSANININ SATIŞ BEDELİNE ÇOK YAKIN OLM ASI...169 3.4. SATICININ T E K LİF İ... 170 3.5. MAUN ALICININ FİİLİ İLE TELEF OLM ASI... 170 3.6.MALIN T E M LİK İ... 171
2.2.2.3. Aldatma Kabiliyeti...267 2.2.3. Mukayeseli Reklam...268 3. TÜKETİCİNİN KORUNMASI HAKKINDA KANUN'DA REKLAMLARLA İLGİLİ DÜZENLEM ELER...269 3.1. GENEL OLARAK... 269 3.2. TİCARİ REKLAMLARDA UYULMASI GEREKEN GENEL İLKELER... 271 3.2.1. Genel Olarak... 271 3.2.2. Temel ilkeler... 272 3.2.3. Ahlaka Uygunluk... 273 3.2.4. Dürüstlük ve D oğruluk... 274 3.2.5. Satışı Özendirici Reklam lar...276 3.2.6. Doğrudan Satış Reklamları...277 3.2.7. Karşılaştırmalı Reklamlar... 278 3.2.8. Reklamlar ve Başka Firmalar...280 3.2.9. Küçüklere Yönelik Reklamlar...280 3.3. CAN VE MAL GÜVENLİĞİNİ TEHLİKEYE DÜŞÜRÜCÜ REKLAMLAR... 282 3.4. ZAYIF KİŞİLERİ İSTİSMAR EDİCİ REKLAMLAR... 283 3.5. ALDATICI REKLAM KISTASI... 284 3.6. REKLAMLARDA YER ALAN İDDİALARIN İSPATI... 285 3.7. REKLAMLARIN UYGUNLUĞUNDAN YÜKÜMLÜ OLANLAR... 286 4. TÜKETİCİNİN ALDATICI REKLAMLARA KARŞI BAŞVURABİLECEĞİ YOLLAR...287 4.1. TKHK ÇERÇEVESİNDE BAŞVURULABİLECEK YO LLAR...287 4.1.1. Ayıplı Maldan Doğan Seçimlik Haklar ve Tazm inat... 287 4.1.2. Reklam Kuruluna Şikayet... 287 4.2. GENEL HÜKÜMLER ÇERÇEVESİNDE BAŞVURULABİLECEK YOLLAR...288 4.2.1. Borçlar Kanunu nun Hileye ilişkin Hükümleri... 288 4.2.2. Türk Ticaret Kanunu'nun Haksız Rekabete ilişkin Hükümleri...289 4.2.2.1. Genel Olarak... 289 4.2.2.2. Haksız Rekabet Halleri...289 4.2.2.3. Haksız Rekabet Nedeniyle Açılabilecek Hukuk Davaları...292 4.2.2.4. Davacılar...294 4.2.2.5. Davalılar... 295 4.2.2.6. ispat Yükü...297 4.2.2.7. Ceza Davaları... 298 BÖLÜM VII TÜKETİCİ İŞLEMLERİNİN GENEL ESASLARI I C IV IlI L...... 1.1. ŞEKLİN ŞARTLARI...303 1.2. ALEYHE DEĞİŞTİRME YASAĞ I... 304 1.3. EK BEDEL İSTEME YASAĞI...... 304 1.4. ÜCRET VE MASRAF BİLGİLERİNİN AYRICA VERİLM ESİ...307 1.5. TÜKETİCİDEN KIYMETLİ EVRAK ALINMASI... 307 1.6. SAHSİ TEMİNATLARIN DURUMU...308
2.1. AKDİ SORUMLULUK... 222 2.1.1. Genel Olarak...222 2.1.2. Satış Sözleşmesine Göre Sorumluluğu... 223 2.1.3. Garanti Sorumluluğu... 228 2.1.4. Güven Sorumluluğu... 229 2.1.5. Öngörülebilecek Zararlardan Sorum luluk... 229 2.2. AKİT DIŞI SORUM LULUK... 229 2.2.1. Kusura Dayalı Sorum luluk... 229 2.2.2. Kusursuz Sorumluluk... 232 2.2.2.1. Tehlikelilik İlkesi...232 2.2.2.2. Hakkaniyet Düşüncesi... 234 2.2.2.3. Hakimiyet Düşüncesi...234 2.2.3. istihdam Edenin Sorumluluğu... 235 2.2.4. inşai Eser Malikinin Sorumluluğu...235 3. ÜRETİCİNİN SORUMLULUĞUNUN KOŞULLARI...236 3.1. GENEL OLARAK... 236 3.1. HUKUKA A YKIR ILIK... 237 3.2. MALIN AYIPLI OLMASI...238 3.3. ZARAR ORTAYA ÇIKMASI... 240 3.3.1. Zarar ve Ç eşitleri...241 3.3.2. Üreticinin Sorumlu Olduğu Zararlar... 243 3.3.2.1. Genel Olarak...243 3.3.2.2. Üreticinin Sorumluluğunun Azami Sınırı...247 3.3.2.3. Üreticinin Manevi Zararlardan Sorumluluğu... 247 3.3.2.4. Üreticinin Üçüncü Kişinin Zararlarından Sorum luluğu... 247 3.4. İLLİYET BAĞ I... 249 3.5. SORUMSUZLUK KAYD I...250 3.6. KURTULUŞ BEYYİNESİ...251 3.7. ZAMANAŞIMI... 253 4. İSPAT Y Ü K Ü... 255 5. HAKLARIN YARIŞM ASI...256 BÖLÜM VI ALDATICI REKLAM LARA KARŞI TÜKETİCİNİN KORUNMASI 1. REKLAM VE HUKUKİ M A H İYETİ... 259 1.1. REKLAMIN TA NIM I...259 1.2. REKLAMIN HUKUKÎ M A H İY E Tİ... 261 2. ALDATICI REKLAM KAVRAMI VE BU KONUDAKİ DÜZENLEMELER...262 2.1. GENEL OLARAK...262 2.2. HAKSIZ REKABET HÜKÜMLERİ ÇERÇEVESİNDE ALDATICI R EKLAM...263 2.2.1. Genel Olarak... 263 2.2.2. Aldatıcı Reklamın Unsurları... 265 ı, ı aı 1119 ı\o ı\ıa m... 2 2.2.2. Yanıltıcı Reklam... 266
2.3. TAKSİTLİ SATIŞLARIN HUKUKÎ MAHİYETİ... 355 2.4. ERKEN ÖDEME HAKKI...358 2.4.1. Genel Olarak...358 2.4.2. Erken Ödeme Hakkının Bağlı Olduğu Şart...359 2.4.3. Taksitlerin Kambiyo Senetlerine Bağlanmış Olması... 359 2.4.4. Erken Ödemenin Sonuçları... 360 2.5. MUACCELİYET ŞARTI (TEMERRÜT)... 361 2.6. GEÇERLİLİK ŞEKLİ VE HÜKÜMLERİ... 364 2.6.1. Genel Olarak...364 2.6.2. Zorunlu içerik Eksiklikleri...365 2.6.3. Yazılı Şekle Uym am a... 366 2.7. CAYMA HAKKI...367 3. TÜKETİCİ KREDİLERİ... 368 3.1. GENEL OLARAK... 368 3.2. HUKUKİ MAHİYETİ...369 3.3. TÜKETİCİ KREDİSİ SÖZLEŞMESİ...373 3.3.1. Tanımı ve Unsurları...373 3.3.2. Tüketici Kredisi Sözleşmesinin Tarafları... 373 3.3.3. Tüketici Kredisi Sözleşmesinin Konusu... 375 3.3.4. Tüketici Kredisi Sözleşmesinin Am acı...377 3.3.5. Sözleşme Şartlarının Tüketici Aleyhine Değiştirilememesi... 379 3.3.6. Tüketici Kredi Sözleşmesinin Şekli... 381 3.3.7. Tarafların Hakları ve Borçları... 384 3.3.7.1. Genel Olarak...384 3.3.7.2. Kredi Verenin Borçları... 385 3.3.7.3. Tüketicinin Borçları...386 3.3.8. Ön Bilgilendirme Formu...388 3.4. MUACCELİYET ŞARTI... 388 3.5. ERKEN ÖDEME... 390 3.6. SİGORTA YAPTIRILM ASI... 392 3.7. CAYMA HAKKI...393 3.8. BAĞLI KREDİLERDE KREDİ VERENİN SORUMLULUĞU...395 3.8.1. Tüketici Kredisi Ç eşitleri...395 3.8.1.1. Serbest Tüketici Kredileri...395 3.8.1.2. Bağlı Tüketici Kredileri... 396 3.8.2. Satıcının ifa Etmeme ya da Kötü ifa Hallerinde Kredi Verenin Sorumluluğu...399 3.9. KREDİYE BAĞLI HESAP A Ç M A... 401 4. KREDİ KARTLARI... 403 4.1. KREDİ KARTI SİSTEMİNİN İŞLEYİŞİ...403 4.1.1. Genel Olarak... 403 4.1.2. işleyiş Şekilleri...405 4.1.3. Kredi Kartına Tüketici Kredisi Hükümlerinin Uygulanması... 406 4.1.4. Ücretsiz Kredi Kartı Çıkarma Yükümlülüğü...408 4.2. HUKUKİ MAHİYETİ...409 4.3. KREDİ KARTININ KREDİ NİTELİĞİ... 411 4.4. TARAFLAR VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ...414
1.7.BİLEŞİK FAİZ YASAĞI...308 2. GENEL İŞLEM ŞARTLARI VE TÜKETİCİ SÖZLEŞMELERİNDEKİ HAKSIZ ŞARTLAR...308 2.1.GENEL OLARAK...308 2.2..GENEL İŞLEM ŞARTLARI...309 2.3. HAKSIZ SÖZLEŞME ŞARTLARI VE GENEL İŞLEM ŞARTLARINA İLİŞKİN DÜZENLEMELERİN UYGULAMA A LANI...312 2.3.1. GENEL O LARAK...312 2.3.2. TÜKETİCİ İŞLEMİNİN ÇEŞİDİNE G Ö RE...313 2.3.3. SÖZLEŞME ŞARTLARININ KONUSUNA G Ö R E... 313 2.4. HAKSIZ SÖZLESME ŞARTININ TANIMI VE UNSURLARI... 315 2.4.1. TANIMI...315 2.4.2. UNSURLARI...318 2.4.2.1. Tek Yanlı Olarak Konulm ası... 318 2.4.2.2. Hak ve Yükümlülüklerde Dengesizlik... 320 2.4.2.3. Dürüstlük Kurallarına Aykırılık...320 2.4.3. ÖNCEDEN HAZIRLANAN SÖZLEŞME ŞARTLARI...321 2.4.4. ANLAMI AÇIK OLMAYAN SÖZLEŞME ŞARTLARI...322 2.4.5. SÖZLEŞME ŞARTLARININ HAKSIZ OLMASININ YAPTIRIMI...323 2.5. YARGISAL DENETİM...326 2.6. BAKANLIĞIN YETKİSİ...328 2.7. HAKSIZ SÖZLEŞME ŞARTI Ö RNEKLERİ...330 2.7.1. GENEL O LARAK...330 2.7.2. TAZMİNAT SORUMLULUĞUNUN SINIRLANMASI...330 2.7.3. İFA İLE İLGİLİ SINIRLAMALAR...331 2.7.4. SÖZLEŞMEDEN DÖNME VE FESİH...332 2.7.5. SÖZLEŞMENİN TEK TARAFLI OLARAK DEĞİŞTİRİLMESİ...333 2.7.6. YÜKÜMLÜLÜKLERİ KISITLAYAN KAYITLAR...337 2.7.7. DAVA VEYA İSPAT HAKKININ KISITLANMASI... 337 3. SATIŞTAN KAÇINMA... 339 4. SİPARİŞ EDİLMEYEN MAL VE HİZMETLER... 340 BÖLÜM VIII TÜKETİCİ KREDİLERİNDE TÜKETİCİNİN KORUNMASI 1. GENEL OLARAK... 343 2. TAKSİTLİ SATIŞLAR...347 2.1. GENEL OLARAK... 347 2.2. TAKSİTLİ SATIŞLARIN TANIMI VE UNSURLARI...348 2.2.1. Tanımı... 348 2.2.2. Unsurları... 349 2.2.2.1. Bedele ilişkin U nsur...349 2.2.2.2. Teslime ilişkin Unsur...350 2.2.2.3. Şekle ilişkin U nsur... 350 2.2.3. Finansal Kiralamanın Taksitli Satış Sayılması... 352 2.2.4. Ön Ödemeli Satışlarım Taksitli Satış Sayılm ası...352
5.8.1. Konut Finansman Kredisi Çeşitleri...446 5.8.1.1. Serbest Tüketici Kredileri... 446 5.8.1.2. Bağlı Konut Finansman Kredileri...446 5.8.1.3. Sabit ve Değişken Faizli Krediler...447 5.8.2. Satıcının ifa Etmeme ya da Kötü İfa Hallerinde Kredi verenin Sorumluluğu...449 5.9. KREDİYE BAĞLI HESAP A Ç M A...451 6. ÖN ÖDEMELİ KONUT SATIŞI...453 6.1. GENEL OLARAK...453 6.2. ÖN ÖDEMELİ KONUT SATIŞ SÖZLEŞMESİ... 456 6.2.1. Tanım ı...456 6.2.2. Ön Bilgilendirme Form u...457 6.2.3. Sözleşmenin Ön Şartı... 457 6.2.4. Ş e kli... 457 6.3. TEMİNAT... 458 6.4. CAYMA HAKKI... 459 6.5. KONUTUN TESLİMİ... 461 6.6. SÖZLEŞMEDEN DÖNME... 462 BÖLÜM IX ÇEŞİTLİ TÜKETİCİ İŞLEMLERİ 1, İŞYERİ DIŞINDA KURULAN TÜKETİCİ İŞLEMLERİ...465 1.1. GENEL OLARAK...465 1.2. TA N IM I...466 1.3. YETKİLİ SATICI VEYA SAĞLAYICI...467 1.6. CAYMA HAKKI... 470 1.6.1. Genel Olarak Cayma H akkı... 470 1.6.2. Cayma Bildiriminin Ş e kli...472 1.6.3. Cayma Bildiriminin Süresi...473 1.6.4. Caymanın Sonuçları...474 1.6.4.1. Genel Olarak...474 1.6.4.2.Satıcının Geri Alma Borcu...475 1.6.4.3. Tüketicinin iade Borcu... 476 1.7. HUKUKİ MAHİYETİ...478 2. MESAFELİ SÖZLEŞMELER... 479 2.1. GENEL OLARAK... 479 2.2. TA N IM... 481 2.3. ÇEŞİTLERİ...483 2.3.1. Yazılı İletişim Araçları ile Yapılan Sözleşmeler... 483 2.3.2. Telefonla Yapılan Sözleşmeler...483 2.3.3. Teleshopping... 484 2.3.4. Elektronik Ticaret... 485 2.3.5. Diğer iletişim Araçları Aracılığı ile Yapılan Ticaret... 488 2.4. ÖN BİLGİLENDİRME...489 2.5. SÖZLEŞMENİN KURULMASI... 490
4.4.1. Genel Olarak...414 4.4.2. Kartlı Sistem Kuruluşu...415 4.4.3. Kart Çıkaran K u ruluş... 416 4.4.3.1. Kredi Kartı Vermede Yükümlülükleri...416 4.4.3.2. Kredi Kartını iptal Yüküm lülüğü...416 4.4.3.3. Güvenlik Sistemi Kurma Yükümlülüğü... 417 4.4.3.4. Kredi Kartı Limiti Sınırlamalarına Uyma Yükümlülüğü...417 4.4.3.5. Tüketicinin Sözleşmenin işleyişi Hakkında Bilgilendirilmesi Yükümlülüğü.418 4.4.3.6. Kartın Haksız Kullanımında Yükümlülükleri... 419 4.4.3.7. Kurumsal Yönetime ilişkin Hükümler...421 4.4.3.8. Koruyucu Hükümlere Uyma Yükümlülükleri... 421 4.4.4. Üye işyeri...422 4.4.4.1. Kartın Kontrolü ve Kabulüne ilişkin Yüküm lülükler...422 4.4.4.1.1. Genel Olarak...422 4.4.4.1.2. Kart Kullanımı Nedeniyle Komisyon vb istenem em esi...423 4.4.4.2..Bilgilendirme ve Sistemin Güvenliğinin Sağlanması Yüküm lülüğü... 425 4.4.4.3. Harcama ve Alacak Belgesine ilişkin Yükümlülükleri... 426 4.4.4.4. işlem Limitinin Aşılmasında Yükümlülükleri... 427 4.4.4.5. Bilgilerin Saklanmasında Yükümlülükleri...427 4.4.5. Üye işyeri Anlaşması Yapan Kuruluşlar... 428 4.4.6. Kart H am ili... 428 4.5. TÜKETİCİ KREDİSİ OLARAK KREDİ KARTI SÖZLEŞMESİ... 429 4.5.1. Genel Olarak...429 4.5.2. Tüketici Kredisinin Uygulanmayacak Hükümleri...430 4.5.3. Tüketici Kredisinin Uygulanacak Hükümleri...430 4.5.4. Şekli ve Zorunlu içeriği...431 4.5.5. Kefalet... 431 4.5.6. Sözleşme Değişiklikleri...432 4.5.6.1. Faiz Dışı Değişiklikler...432 4.5.6.2. Faiz Oranlarının Arttırılmasına ilişkin Değişiklikler...432 4.5.7. Faiz Hesaplanması...434 4.6. İSPAT YÜKÜ... 435 4.7. ASGARİ ÖDEME TUTARININ VADESİNDE ÖDENMEMESİ... 435 4.7.1. Genel Olarak... 435 4.8. KREDİ KARTI İHTİLAFLARINDA YETKİ VE GÖREV...437 5. KONUT FİNANSMANI...438 5.1. GENEL OLARAK...438 5.2. KONUT FİNANSMAN SÖZLEŞMESİ... 438 5.3. KONUT FİNANSMAN SÖZLEŞMESİNİN Ş E K Lİ...440 5.4. ÖN BİLGİLENDİRME FORM U...441 5.5. MUACCELİYET Ş A R T I... 441 5.5.1. Genel Olarak... 441 5.5.2. Muacceliyet Uyarısına Uyulmamasının Sonuçları... 442 5.6. ERKEN ÖDEME...443 5.7. SİGORTA YAPTIRILM ASI...445 5.8. BAĞLI KREDİLERDE FİNANSMAN KURULUŞUNUN SORUMLULUĞU...446
BÖLÜM X TATİL AMAÇLI SÖZLEŞMELER 1. TATİL AMAÇLI SÖZLEŞMELERDE TÜKETİCİNİN KORUNMASI... 527 1.1. GENEL OLARAK...527 1.2. ÇEŞİTLERİ...529 1.2.1. Devre Tatil Sözleşm esi...529 1.2.2. Devre Mülk Sözleşm esi...530 1.2.3. Uzun Süreli Tatil Sözleşmesi...530 1.2.4. Bunlarla Birlikte Düzenlenen Diğer Sözleşmesi...531 1.3. ÖN BİLGİLENDİRME FORM U... 531 1.4. SÖZLEŞMENİN ÖN ŞARTI...532 1.5. SÖZLEŞMENİN Ş E K Lİ...532 1.6. CAYMA HAKKI... 533 1.6.1. Genel O larak...533 1.6.2. Bağlı Kredi Olması Durumunda... 536 1.7. TEMİNAT... 536 1.8. SÖZLEŞMEDEN DÖNME... 537 1.9. DEVRE TATİL AMAÇLI TAŞINMAZIN TESLİM İ... 540 2. DEVRE TATİL SÖZLEŞMELERİ...541 2.1. Tanım ı...541 2.2. Unsurları...542 2.2.1. Taşınmazın Kullanım Hakkının Devri veya Devir Taahhüdü...542 2.2.2. Devre (Dönem )... 543 2.2.3. Sözleşmenin Süresi... 543 2.3. HUKUKİ NİTELİĞİ...544 2.4. TARAFLARIN BORÇLARI VE HAKLARI...546 2.4.1. Tüketicinin Borçları... 546 2.4.2. Sağlayıcının Borçları...547 2.5. SORUMSUZLUK KAYDI...549 2.6. BROŞÜR...549 2.7. DEVRE TATİL HAKKININ DEVRİ...550 3. DEVRE MÜLK SÖZLEŞMELERİ... 551 3.1. GENEL OLARAK... 551 3.2. TANIMI VE UNSURLARI...552 3.3. HUKUKİ MAHİYETİ...553 3.4. DEVRE MÜLK HAKKININ KURULMASI SIRASINDA TÜKETİCİNİN KORUNMASI...554 3.4.1. Genel Olarak...554 3.4.2. Devre Mülk Sözleşm esi... 555 3.5. DEVRE MÜLK HAKKININ DEVRİ VEYA BAŞKALARINA KULLANDIRILMASI... 557 3.5.1. Genel Olarak... 557 3.5.2. Devre Mülk Hakkı Devir Sözleşmesi...557 3.5.3. Ayni Bir Hak Tesis Ederek Devre Mülk Hakkının Başkasına Kullandırılması...559 3.5.4. Devre Mülk Kullanım Hakkının Tüketiciye Bırakılm ası...559 3.6. DEVRE MÜLK HAKKI SAHİBİNİN HAKLARI VE BORÇALRI... 560
2.6. SÖZLEŞMENİN Ş E K L İ...491 2.7. TARAFLARIN HAKLARI VE BO R Ç LA R I... 493 2.7.1. Satıcı-Sağlayıcının B o rçlan...493 2.7.2. Tüketicinin Borçları...493 2.8. TÜKETİCİNİN CAYMA HAKKI VE SONUÇLARI...494 2.8.1. Genel O larak...494 2.8.2. Cayma Hakkının Kullanılmasının Sonuçları... 495 2.8.2.1. Satıcı-Sağlayıcının iade B o rcu...495 2.8.2 2. Tüketicinin iade B orcu...496 2.9. KREDİ KARTLARI İLE Ö DEM E... 496 2.10. SİSTEM SAHİPLERİNİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ...497 3. MESAFELİ FİNANSAL HİZMET SÖZLEŞMELERİ...498 3.1. GENEL OLARAK... 498 3.2. TA N IM... 499 3.3. ÖN BİLGİLENDİRME... 499 3.4. SÖZLEŞMENİN Ş E K Lİ... 500 3.5. CAYMA HAKKI...502 3.6. SÖZLEŞMENİN FESH İ...503 4. PROMOSYONLU SATIŞLAR...504 4.1. GENEL OLARAK... 504 4.2. TANIM I... 508 4.3. HUKUKİ MAHİYETİ...510 4.4. SÜRELİ YAYINLARIN PROMOSYONLARI...510 4.4.1..Genel Olarak... 510 4.4.2. Promosyon Olarak Verilebilecek Ü rünler... 511 4.4.3. Promosyon Kampanyası Düzenleme Şartları... 512 4.4.4. Hukuki Mahiyeti...513 4.5. TARAFLARIN HAKLARI VE BO R ÇLARI... 516 4.5.1. Satıcı Sağlayıcının Borçları... 516 4.5.2. Tüketicinin Borçları...518 5. ABONELİK SÖZLEŞMELERİ... 518 5.1. GENEL OLARAK... 518 5.2. TANIM I...519 5.3. HUKUKİ MAHİYETİ...520 5.4. ABONELİK SÖZLEŞMESİNİN ŞEKLİ VE SÜRESİ... 522 5.5. ABONELİK SÖZLEŞMESİNİN FESHİ VE SONUÇLARI... 522 5.5.1. Belirsiz Süreli veya Bir Yıldan Uzun Süreli Sözleşmeler... 522 5.5.2. Bir Yıldan Kısa Süreli Sözleşm eler...523 5.5.3. Feshin Ş e kli...523 5.5.4. Satıcının Yüküm lülükleri... 524
2.1.2. Belirlenmesi gereken hususlar... 605 2.1.3. Bakanlığın Düzenleme Yapma Yetkisinin Hukuki Mahiyeti... 606 2.2. BAKANLIK'IN DİĞER GÖREVLERİ... 607 2.3. PARA CEZASI UYGULAMA YETKİSİ...612 2.4. DAVA AÇMA Y E TK İS İ... 614 3. REKLAM KURULU... 615 3.1. GÖREVLERİ VE YETKİLERİ... 615 3.1.1. Genel Olarak... 615 3.1.2. Geçici Durdurma...615 3.1.3. Durdurma... 617 3.1.4. Aynı Yöntemle D üzeltm e... 617 3.1.5. Para Cezası Vermek... 618 3.1.6. Kararların Aleniyeti... 618 3.2. REKLAM KURULU KARARLARININ UYGULANMASI...619 3.3. REKLAM KURULU KARARLARININ YARGISAL DENETİMİ...619 3.4. OLUŞUMU VE ÜYELERİN NİTELİKLERİ... 621 3.5. KURULUN ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI...623 4. TÜKETİCİ KO NSEYİ... 624 4.1. TÜKETİCİ KONSEYİNİN OLUŞM ASI...624 4.2. TÜKETİCİ KONSEYİNİN GÖREVLERİ...624 4.3. ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI... 625 5. REKLAM KONSEYİ... 625 6.TÜKETİCİ HAKEM H E Y E Tİ...626 6.1.GENEL OLARAK...626 6.2..TÜKETİCİ HAKEM HEYETLERİNİN OLUŞUMU...627 6.3. TÜKETİCİ HAKEM HEYETİNİN GÖREVLERİ... 629 6.4. ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI... 631 6.4.1. Raportör... 631 6.4.2. Heyetin Çalışma U sulü...632 6.5. YETKİLİ VE GÖREVLİ TÜKETİCİ HAKEM HEYETİ... 633 6.5.1. Yetkili T H H...633 6.5.2. Görevli T H H...633 6.6. THH KARARLARININ HUKUKİ MAHİYETİ... 633 6.7. THH KARARLARINA İTİRAZ...635 7..TÜKETİCİ MAHKEMELERİ... 636 7.1. GENEL OLARAK...636 7.2. HARÇ VE M ASRAFLAR... 637 7.3. USUL VE YETKİ... 638 7.4. KARARLARIN İLANI VE İZLENMESİ... 640 7.5. SERİ OLARAK AYIPLI MALLAR... 641 7.6. KREDİ KARTLARI İLE İLGİLİ İHTİLAFLAR... 641 8. PARA CEZALARI... 642 8.1. GENEL OLARAK... 642 8.2. BAKANLIK'IN YETKİSİNDE OLAN CEZALAR...647 8.3. REKLAM KURULU YETKİSİNDE OLAN CEZALAR...648 8.4. VALİLİKLERİN YETKİSİNDE OLAN CEZALAR...649
3.6.1, Hakları... 560 3.6.2. Borçlan... 561 3.7. DEVRE MÜLK HAKKI İLE İLGİLİ SÖZLEŞMELERE TKHK UYGULANM ASI...562 3.8. DEVRE MÜLK İLE DEVRE TATİLİN KARŞILAŞTIRILMASI... 563 4.UZUN SÜRELİ TATİL VE DİĞER SÖZLEŞMELER... 565 5..PAKET TUR SÖZLEŞMELERİ...566 5.1. GENEL OLARAK... 566 5.2. PAKET TUR SÖZLEŞMESİNİN KONUSU OLARAK PAKET T U R... 569 5.2.1. Genel O larak...569 5.2.2. Hizmetlerin Birleştirilmesi... 570 5.2.3. Herşey Dahil Fiyatlarla Satılm ası...572 5.2.4. Hizmet Süresi...573 5.3. PAKET TUR SÖZLEŞMESİNİN TANIM I... 574 5.4. PAKET TUR SÖZLEŞMESİNİN TARAFLARI... 575 5.4.1. Genel Olarak...575 5.4.2. Paket Tur Düzenleyicisi...576 5.4.3. Paket Tur Aracısı...576 5.4.4. Hizmet Sağlayıcı (Bireysel Edim Yükümlüleri)... 577 5.4.5. Tüketici ve Birlikte Seyahat Edenler... 578 5.4.6. Ticari ve Mesleki Amaçla Tur Alanlar...579 5.5. PAKET TUR SÖZLEŞMESİNİN HUKUKİ M AH İYETİ...579 5.6. PAKET TUR SÖZLEŞMESİNİN ŞEKLİ VE ZORUNLU İÇERİĞ İ...582 5.6.1. Şekil...582 5.6.2. Zorunlu içerik...583 5.7. TARAFLARIN BORÇLARI... 585 5.7.1. Paket Tur Düzenleyenin Borçları...585 5.7.1.1.Seyahat başlamadan önceki borçları...585 5.7.1.2.Seyahat başladıktan sonraki borçları...586 5.7.1.3. Tazm inat... 588 5.7.1.4. Sorumsuzluk Kaydı... 589 5.7.1.5. Tanıtım Broşürü Verme Zorunluluğu...589 5.7.2. Tüketicinin Borçları...591 5.8. SÖZLEŞMEDE DEĞİŞİKLİKLER...592 5.8.1. Tüketicinin Sözleşmeyi Devretm esi... 592 5.8.2. Program Değişiklikleri... 593 5.8.3. Fiyat Değişiklikleri... 595 3.9. SEYAHAT ACENTASININ SÖZLEŞMEYİ FESHETM ESİ...597 BÖLÜM XI TÜKETİCİ KANUNU NU UYGULAYACAK MAKAMLAR 1. GENEL OLARAK...601 2. GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI NIN GÖREV VE YETKİLER İ... 602 2.1. DÜZENLEYİCİ İŞLEM YAPMA YETKİS İ...602 2.1.1. Yönetmelik Çıkarma Yetkisi ve Görevi... 603
8.5. CEZALARDA ÜST L İM İT... 653 8.6. TEKERRÜR... 654 8.7. FİİLLERİN İÇ TİM A İ...654 8.8. YARGISAL D ENETİM... 655 8.9. ZAMANAŞIMI...655 KAYNAKLAR...657 YAZARIN ÖZGEÇMİŞİ VE YAYINLARI... 667