5. GÖSTERİ AYARLARI Sunumun başarısını düşünüyorsanız gösteri ayarlarını, sunum konusunu destekleyici biçimde kullanmalı gereksiz düzenlemelerle dikkati dağıtmaktan kaçınmalısınız. Animasyonlar, slaytlara geçiş efekti olarak uygulanabileceği gibi slayt üzerindeki nesnelere ayrı ayrı da uygulanabilir. 5.1. Geçiş Efekti Sunu programında, bir slayttan sonrakine geçerken slayt gösterisi görünümünde oluşan animasyon benzeri efektlere geçiş efekti denir. Her slayt geçişi efektinin hızını denetleyebilir ve ayrıca ses ekleyebilirsiniz. Geçiş efekti verilmek istenen slayt seçilir. Kenar çubuğundan slayt geçişi seçilir. Slayt geçişi için istenilen bir geçiş stiline tıklanılır. Örnekte geçiş stili Daire Şekli seçilmiştir. Geçiş hızını yavaş, orta ve hızlı olarak değiştirebilirsiniz. Sesten hoşunuza giden bir ses seçebilirsiniz. Eğer dışarından ses eklemek isterseniz Diğer Ses... özelliğini seçmelisiniz. 37
5.2. Özel Canlandırma Bir ögenin sununuzda ne zaman ve nasıl belireceğini belirlemek için özel canlandırma bölmesi openoffice programının içinde kullanılan bölümdür. Bir örnek üzerinden efeğin nasıl ekleneceğini anlatalım. İlk önce efekt vermek istediğimiz nesneyi seçelim. Efekt değiştir bölümünden düğmesine tıklayalım. ekle... Giriş sekmesinden içe Uçuş özelliğini seçmek için fare ile üzerine bir kez tıklayalım. Tamam düğmesine tıklayalım. Ekle düğmesinden başka bir efekt ekleyebiliriz. Değiştir düğmesinden aktif olan efeği değiştirebiliriz. Kaldır düğmesi ile seçili efekt kaldırılır. Başlat özelliğine tıklamada seçilirse, efekt fare tıklamasıyla geçerçekleştirilir. Öncekiyle seçilirse kendinden önce efekt ile aynı anda çalışır. Öncekinden sonra seçilirse, kendinden önceki efeğin çalışması bittikten sonra çalışır. 38
Aktif olan slayta seçilen efeğin hangi yönden geleceği belirlenebilir. Efeğe göre yön özelliği de değişmektedir. Efeğin hızını Çok hızlı, Yavaş, Orta, Hızlı ve Çok hızlı olarak belirleyebilirsiniz. Yandaki resimde efekt düğmesine tıklayalım. seçenekleri Efek sekmesinden ayarlar bölümünden efeğin başlangıç ve bitiş hızını ayarlayabilirsiniz. Efeğe hoşumuza giden sesi ekleyebiliriz. Yandaki oynat düğmesinden de seçilen sesi dinleyebiliriz. 39
Canlandırmadan sonra efekt verilen nesnenin durumunu belirleyen seçeneklerdir. Soldurma özelliği seçilirse efekt bittikten sonra aynı yerinde durur. Renkle soldur seçilirse solma rengini belirleriz. Sunu çalıştıktan sonra efeğin bittiği zaman fareye tıklarsak seçilen resmin solma rengine boyandığını görebiliriz. Canlandırmadan sonra gizleyi seçelim. Yanda resimde görüldüğü gibi efekt çalıştıktan sonra resim gizlenmiştir. Sonraki canlandırmada gizle seçeneği gizlemeyi bir sonraya bırakmaktadır. Bu sefer fareye tıklama olayından sonra gizlenmektedir. 40
Vurgu efeği vermek istediğimiz resmi seçelim. Vurgudan hoşumuza giden bir efekt belirleyelim. Kelebeğe papatya üzerinde gezinme efekti vermek için Sallanma efektini seçtim. Siz de hoşunuza giden vurgu efektini ekleyebilirisiniz. Tamam düğmesine tıklayınız. Efeğin başlatma seçeneğini öncekiyle olarak ayarlayalım. Böylece bir önceki efeğin çalışmasıyla beraber aynı anda çalışmaya başlayacaktır.şeklin hareket halinde iken hangi renkte olacağını renk özelliğinden belirleyebilirsiniz. Efekt seçenekleri düğmesine tıklayalım. Buradan efeğin başlangıç şeklini, gecikmesini, hızını ve ne kadar sürede tekrar edeceğini belirleyebilirsiniz. Slaytın sonuna kadar tekrar etmesini isterseniz Slayt Sonuna kadar özelliğini seçmeniz gerekir. Sayı olarak 2, 3, 4, 5 ve 10 değerlerini de girebilirsiniz. Tekrar istemiyorsanız hiçbiri özelliğini seçiniz. 41
5.3. Özel Slayt Gösterisi Sunu Programında özel gösteriler oluşturarak tek bir sunuyu çeşitli izleyicilere uyarlayabilirsiniz. Bir örnek üzerinden anlatmaya çalışalım. Slayt Gösterisi menüsünden Özel Slayt Gösterisi... seçilir. Yeni düğmesine özel slayt oluşturmak için tıklayalım. gösterisi Videolar adını isim olarak girelim. CTRL tuşu ayrı slaytları seçmek için kullanılırken; SHIFT tuşu ise ardışık (9,10,11) olan slaytları seçmek için kullanılır. Slaytları listeleyen kutular arasındaki düğmelerden seçili slaytları ekleyip çıkaratabiliriz. Seçili slaytların sırasını değiştirmek için; farenin sol tuşu ile değiştirmek istenen slayt seçilir ve bırakılmadan istenilen yere sürüklenir. Örnekte slayt11, slayt 9 ile slayt10 arasına yerleştirilmektedir. 42
Slayt11'in sırası değiştikten sonraki hali yanda gösterilmektedir. Tamam düğmesine tıklayalım. Özel Slayt Gösterisi Kullan özelliğinin onay kutusunu işaretledikten sonra göstermek istediğimiz slayt grubunun adını seçelim. Şu an için Videolar grubu var. Başlat düğmesine tıkladığımız zaman 4 slayttan oluşan sunumuz çalışmaya başlayacaktır. 5.4. Slayt Zamanlaması Slaytları otomatik ve fare ile tıklamayla ayarlayabiliriz. Her bir slaytın bekleme süresini otomatik olarak belirlemek istiyorsak, her bir slayta kaç saniye duracağını yazmak gerekecektir. En iyi yöntem bütün sunuları tek tek ayarlamaktır. Zamanlama provasından otomatik olarak sunuların zamanı ayarlanmaktadır. (Şu an için bu özelliği çalıştıramadım.) Slayt gösterisi menüsünden Slayt Gösterisi Ayarları menüsünden tüm slaytların süresi ayarlanabilmektedir. (Şu an için bu özelliği çalıştıramadım.) 43
5.5. Köprüler ve Eylem Düğmeleri 5.5.1. Köprüler Sunu programında köprü aynı sunu içinde bir slayttan başka bir slayta ya da başka bir sunudaki bir slayta, bir e-posta adresine, bir Web sayfasına veya bir dosyaya olan bağlantıdır. 5.5.1.1. Aynı Sunudaki Bir Slayta Köprü Oluşturma Yandaki gibi bir slayt oluşturunuz. Bayrak yazısını fare ya da ok tuşları ile seçiniz. Ekle menüsünden Köprüyü seçiniz. Sayfa içi bağlantı vermek için yandaki ana menüden Belge, belgedeki hedeften bayrak resminin olduğu slaytı seçiniz. Uygula ve kapat düğmesine tıklayanız. Tekrar uygula ve kapat düğmesine tıklayınız. Bayrak yazısının üzerinde mavi renkte köprü kurulduğu görülmektedir. 44
Bayrak resminin olduğu 4. slayta gidiniz. Galeriden Ev Sayfası bölümünden seçilen şekil üzerinde farenin sağ tuşuna tıkladıktan sonra Ekle / kopyalaya tıklayınız. Eklenen ev resmini, sayfanın sağ alt köşesine getiriniz. Ekleden köprü eklerken form özelliğinin düğme olduğuna dikkate ediniz. Sayfanın sağ alt köşedeki düğmeye fareyi getirdiğinizde köprü gösterilmektedir. 45
5.5.1.2. Farklı Bir Sunudaki Slayta Köprü Oluşturma Soru metni yazınız. Ekle menüsünden köprüye tıklayınız. Belge menüsünden Belge bölümünden yoldan başka bir sunuyu seçiniz. Soru yazan metne farenin sol tuşu ile tıkladığınız zaman ayrı bir pencerede sunum programı çalışır. 46
5.5.1.3. Bir e-posta Adresine Köprü Oluşturma E posta adresine köprü kurmak için düğme ekleyin. Posta ve Haberleri sekmesinden e-posta adresinizi ve konunuzu yazınız ve uygula ile kapat düğmesine tıklayınız. Tasarım ekranında bağlantı yanda gözükmektedir. Sunu çalıştıktan sonra yukarıda gösterilen düğmeye tıkladığınız zaman e posta göndermek için bilgisayarınızda kurulu e-posta yöneticisi açılır. 47
5.5.1.4. Web'deki Bir Sayfaya veya Dosyaya Köprü Oluşturma Openoffice resmine tıkladıktan sonra kurulum dosyasını internetten indirelim. Hedef kısmına http://sourceforge.net/projects/openoffice org.mirror/files/4.1.1/binaries/tr/apache_ OpenOffice_4.1.1_Win_x86_install_tr.exe /download yazalım ve uygula ile kapat düğmesine tıklalayalım. Openoffice resmine tıkladıktan sonra web sayfası açılır ve dosya indirme penceresi açılır. 5.5.1.5. Yeni Dosyaya Köprü Oluşturma Yeni belge oluşturmada kullanacağımız resmi seçelim. Standart araç çubuğundan köprüye tıklayalım. 48
Yeni Belge menüsünden dosya metin kutusundan kaydedileceği yeri belirleyelim. En sonuna da belirlediğimiz dosya adını yazalım ve dosya türünü seçelim. Uygula ve kapat düğmesine tıklayalım. Tekrar uygula ve kapat düğmesine tıklayalım. YeniSunu1.odp isimli dosyasının oluştuğunu göreceksiniz. Sunu çalışırken resme sağ alt köşedeki resme tıkladığımız zaman ortadaki yeni açılan belgeyi görmektesiniz. 5.5.2. Eylem Düğmesi Ekleme Eylem düğmeleri, sununuza ekleyip ilgili köprüler tanımlayabileceğiniz hazır düğmelerdir. Eylem düğmeleri, sol ve sağ oklar gibi şekiller ve sonraki, önceki, ilk ve son slaytlara gitmeye, film veya ses çalıştırmaya yarayan ve genel olarak tanınan simgeler içerir. Kenar çubuğundaki galeri sekmesinden ev sayfası bölümünden hazır tuşlardan hoşunuza gidenleri ekleyebilirsiniz. 49
Seçilen düğme üzerinde farenin sağ tuşuna tıklayalım. Etkileşim özelliğine tıklayalım. Etkileşim için hazır fonksiyonlardan birini seçelim. Tamam düğmesine tıkladıktan sonra üzerinde yapılacak işlem otomatik olarak yazmaktadır. Çalışma esnasında bu etkileşimli düğmeler slaytlara ulaşma, makro çalıştırma, ses çalma gibi bir çok işlemde kullanılabilmektedir. 50