T.C. SEYHAN KAYMAKAMLIĞI ĠLÇE MĠLLĠ EĞĠTĠM MÜDÜRLÜĞÜ YENĠLĠKÇĠ LĠDER ÖĞRETMENLER

T.C. SEYHAN KAYMAKAMLIĞI ĠLÇE MĠLLĠ EĞĠTĠM MÜDÜRLÜĞÜ YENĠLĠKÇĠ LĠDER ÖĞRETMENLER ADANA 2013 1

2

Proje Adı GiriĢ Yenilikçi Lider Öğretmenler Lider öğretmen, bireylerin çeşitli rollerini vurgulayan genel bir terimdir. Liderlik öğretmenin her geçen gün daha fazla mesleki yaşantısının önemli bir boyutunu oluşturmaktadır. Liderlik, kişilik ve örgüt birbirleriyle ilişkili kavramlardır. Liderlik gerçek ve kapsamlı bir olgudur. Belki insan bilimleri içinde en önemli konulardan biridir. Liderlik takım, grup ve örgütler hakkında bilgiler verir. İyi bir liderlik etkili bir grup ve takım performansı için önemlidir. Liderlik becerileri: Etkinlik ve takım kurma becerileri için örnek yetenekler; Başarı için yön, destek ve standartları sağlamak, Zorlayıcı bir vizyon açıklamak, Önemsediğini, gelişme ve raporlarla göstermek, Grupta bulunan kişileri motive etmek, Etkili bir takım kurmak şeklinde tanımlanmaktadır. Öğretmen liderliği; Öğretmenin eğitimsel etkinlik ve süreçlerde istekli görevler üstlenmesi, Bağımsız projeler oluşturması, Çevresini etkilemesi, Meslektaşlarının gelişimine destek olma yeterliliği olarak belirtilmektedir. Bazı araģtırmalarda; öğretmen liderlerin bazı özellikleri sıralanmaktadır: Öğretimde uzman olup, bilgilerini meslektaşlarıyla paylaşırlar, Sürekli mesleksel öğrenme sürecindedirler, Çalışmalarında sıkça çocuklar için en iyi olan üzerinde dururlar, Sürekli araştırma projeleriyle ilgilenirler, Meslektaşlarıyla, velilerle ve topluluklarla birlikte çalışır, Onların değişim için araştırma modellerine katımlarını sağlarlar, Sosyal olarak bilinçli ve politik konularda katılımcı olurlar, 3

Yeni öğretmenlere rehberlik ederler, Üniversitelerin öğretmen yetiştirme programlarına ve okul kararlarının alınması sürecine katılırlar ve risk alırlar. Bazı araģtırmacılara göre lider öğretmenlerin görevleri; Sınıftaki öğretme/öğrenme deneyimlerini dolaylı olarak destekleyen konular ve programlar konusunda öğretmenlerle, müdürlerle, topluluk üyeleriyle ve öğrencilerle çalışmak Öğretim dışı destek görevlerinde çeşitli öğelerle çalışmak Sınıf ortamlarında öğretmenlerle bireysel çalışmak Laboratuvar ve karşılaştırılabilir mesleki gelişim ortamlarında öğretmenlerle grup halinde çalışmak gibidört grupta incelenmektedir Proje Konusu Proje kapsamında yer alacak öğretmenlerin iletişim becerilerine sahip, sınıf dışına taşan etkinlikleri olan, birlikte çalışmayı, birlikte üretmeyi, demokratik davranışları, eğitim ve geliştirmeyi benimseyen özelliklere sahip olması beklenmektedir. Okullarında Yenilikçi öğretmenlerin, okuldaki öğrencilere ve diğer öğretmenlere belirgin yararları ortaya çıkmaktadır. Lider öğretmenlerin koşullara göre görevleri farklılaşabilmektedir. Bir okul bölgesinde, öğretim stratejilerini geliştirmek için mesleğe yeni başlayan öğretmenlerle çalışma görevi verilebilir, başka bir bölgede rehber öğretmen rolünde, kendinden yardım isteyen sınıf öğretmenine örnek bir ders sunabilir. Kısaca lider öğretmen kapsamı iyi bilen ve deneyimini meslektaşlarına aktarabilen biri olmalıdır. Okullarda eğitim ve öğretimin kalitesini artırmayı amaçlayan öğretmenlerin gelişimine yönelik öğrenme fırsatları sunmak, öğrencilerin öğretim sürecinde daha etkin ve katılımcı olmasını ve okul-öğretmen-veli işbirliğinin etkili olarak kurulmasını sağlayacak uygulamaların geliştirilmesini sağlamak amacıyla Yenilikçi Lider Öğretmenler projesi hazırlanmıştır. Yenilikçi Lider Öğretmenler projesi,, öğretmenlerin gelişimine yönelik öğrenme fırsatları sunmak, okullarda eğitim ve öğretimin kalitesini arttırmak için hazırlanmıştır. Proje İstanbul Maltepe Kaymakamlığı tarafından uygulanan Yeni Nesil Lider Öğretmen Projesi ve Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürlüğü tarafından uygulanan Okul Temelli Mesleki GeliĢim Projesi nin harmanlanması ile oluşturulmuştur. 4

Uygulanacak eğitim modülleri ile mesleki açıdan ihtiyaç duyulan alanlarda gelişimin sağlanmasında yol gösterici olurken, öğrencilerin öğretim sürecinde daha etkin ve katılımcı olmasını ve okul-öğretmen-veli işbirliğinin etkili olarak kurulmasını sağlayacaktır. Öğrencilerin öğrenme ihtiyaçlarını karşılamak, öğretmenlerin mesleki yeterliklerini geliştirmek ve öğretmenlerin mesleki gelişimini okul ortamında yakın çevre olanakları ile sağlamak için bir yol haritası oluşturulmuştur. Yenilikçi Lider Öğretmenlerin sınıfta ve okul dışında eğitimsel etkinlik ve süreçlerde istekli görevler üstlenme, bağımsız projeler oluşturma, meslektaşlarının gelişimine destek olma, çevresini etkileyerek farkındalık yaratmaları beklenmektedir. Tüm öğretmenlerin önerilen etkinlikleri kendi mesleki gelişim ihtiyaçlarına göre seçerek yapabilecekleri şekilde tasarlanmıştır. Projenin Gerekçesi Çağımızda bilgi herkese yakın bir hale gelmiştir. Bu yüzden eğitim bilimlerinde öğretme-öğrenme anlayışındaki gelişmelerle öğretmenin ve öğrencinin rolünde değişiklik olmuştur. Yapılandırmacı yaklaşımı temel alan yeni öğretim programı öğretmek ten çok öğrenme yi merkeze alan bir anlayışı esas alır. Öğrencinin neyi öğrendiği değil, nasıl öğrendiği önemlidir. Bunu yapabilmek için öğretmen tarafından öğrencinin aktif olarak öğrenebilmesi adına uygun öğrenme ortamları sağlanmalı, çeşitli öğretim ve öğrenme yöntemlerine yer verilmelidir. Bu doğrultuda,öğretmenlerimizin yeterli alan bilgisine sahip olması, bu bilgiyi öğrencilerine yeni program anlayışı doğrultusunda, yapılandırmacı bir yaklaşımla aktarabilmeleri, yönetme ve organize etme yanında öğrencileriyle iletişim ve meslektaşları ile işbirliği yapabilme becerilerine sahip olmaları, aileler başta olmak üzere ilgili tüm paydaşlarla etkin görüş alış verişinde bulunabilmeleri beklenmektedir. Yenilikçi Lider Öğretmen Projesi öğrenme ihtiyaçlarını karşılayacak uygulamalar geliştirmede ve okulu iyileştirmede öğretmenin bizzat kendisine belirleyici bir rol alma fırsatı sağlayacaktır. Edinimlerini hemen o anda uygulamaya koyma, meslektaşıyla paylaşma, öğrenciye yansıtma tutumu içinde kalmalarına olanak tanıyacaktır. Okul gelişimi ve yükselen standartları destekleyen öğretmenlerin iş birliği içinde çalışmaları ve mesleki bilgi paylaşımı kültürünün oluşturulması yoluyla bunun sürekliliği de sağlanmış olacaktır. 5

Projenin Amacı Öğretmenlerin eğitimsel etkinlik ve süreçlerde istekli görevler üstlenme, bağımsız projeler oluşturma, çevresini etkileme, meslektaşlarının gelişimine destek olma yeterliliği gösterme, okul içinde ve dışında mesleki bilgilerinin, becerilerinin, değerlerinin ve tutumlarının gelişimini desteklemek, etkili öğrenme ve öğretme ortamları oluşturmada öğretmene katkı sağlayarak, öğretmenlerin eğitim öğretimin niteliğini arttıracak uygulamalar geliştirilmesini desteklemek. 1- Öğrencinin öğrenme ihtiyaçları temelinde ve okul gelişim hedefleri doğrultusunda öğretmenin mesleki gelişimini planlaması, 2- Okuldaki insan ve materyal kaynaklarının etkili kullanımının sağlanması için daha fazla olanak yaratılması bağlamında öğretmenlerin mesleki gelişim ihtiyaçlarının okul ortamında karşılanması, 3- Öğrenciler için öğretim ve öğrenim kalitesinin artırılması, 4- Öğretmenlerin kendi gelişimleri için daha fazla sorumluluk almaları ve öz değerlendirmelerini geliştirilebilir yönleri için gelişim planı uygulaması, 5- Öğretmenlerin deneyimlerini paylaşmaları ve daha az deneyimli meslektaşlarını desteklemeye özendirilmesi, 6- Öğretmenlerin öğretme-öğrenme stratejileri ile ilgili yeni yaklaşım ve bilgiler konusunda daha bilinçli duruma gelmeleri, meslektaşlarının yardım ve desteği ile bu yaklaşım ve stratejileri kendi uygulamalarına yansıtmaları, 7- Okul çalışma kültürü ve değerler sisteminin gelişimine bağlı olarak okulun çevre ile bütünleşmesi ve çevre olanaklarının okul sorunlarının çözümünde daha fazla işe koşulması amaçlarının gerçekleştirilmesi beklenmektedir. Projenin Hedefleri Öğretmen Açısından; Kendisinin ve meslektaşlarının öğrenme ve gelişim ihtiyaçlarını tespit edebilme becerisi geliştirmek. Öğrenme fırsatları oluşturmasına olanak tanımak, öğrenmeyi yapılandırabilmeleri için zaman ayırmaya teşvik etmek. Rehberlik becerileri ile mesleki tartışma ve geri dönüt verebilme becerilerinde yeni farkındalıklar oluşturmak. Okulun iyileştirilmesi ve başarılı uygulamaların geliştirilmesi sürecinde sürükleyici bir rol alma fırsatı sağlamak. 6

Öz güven ve öz saygılarının artmasını, kendilerini çalışmalarında ve girişimlerinde daha değerli ve desteklenmiş hissetmelerini mümkün kılmak. Okul Açısından; Öğrenen öğrenci, öğrenen öğretmen temelinde sürekli gelişim içinde olan bir okul yapısı ortaya koymak. Öğrenci Açısından; Veli Açısından; Öğretmek ten çok Öğrenme yi merkeze alan bir anlayışı esas alarak öğrencinin neyi öğrendiği değil, nasıl öğrendiğinin gözetildiği uygun öğrenme ortamları oluşturmak Velilerin okulda öğrenme ve öğretme süreçlerinin geliştirilmesi için gösterilen çabalar konusunda farkındalıklarının oluşmasında ve bu konuda ihtiyaç duyulan katkıları getirmelerinde yönlendirici olmak. Projelendirmede Cambridge Üniversitesi öncülüğünde hazırlanan dünyanın farklı kıtalarından Esas Alınan 14 ayrı ülkede ve İstanbul Maltepe Kaymakamlığı tarafından Eğitimci/Yazar Uygulamalar Özgür BOLAT danışmanlığında 2009-2012 yılları arasında uygulanan Yeni Nesil Lider Öğretmenler projesi ile Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürlüğü tarafından 2009-2011 yılları arasında pilot uygulanan Okul Temelli Mesleki Gelişim Projesinin yüksek fayda sağlayacak modülleri birleştirilerek Yenilikçi Lider Öğretmenler projesi hazırlanmıştır. Millî Eğitim Bakanlığı nın sürdürmekte olduğu eğitim reformu kapsamında Öğretmen Yetiştirme ve Eğitimi Genel Müdürlüğü, bu reformu destekleyici çalışmalar yürütmektedir.öğretmenlerin yeterliklerini geliştirmek için hazırlanan Okul Temelli Mesleki Gelişim OTMG, problem çözmede eleştirel bakış açısına sahip, ekip çalışması yapabilen bireylerin yetiştirilmesine katkı sağlayacaktır. OTMG, öğretmenlerin mesleki yeterliklerini sorgulama, gelişime açık yönlerini belirleme, öğrenen ihtiyacını karşılamaya yönelik mesleki gelişimlerini planlama, uygulama ve çalışmalarını okul müdürü ve meslektaşlarıyla birlikte izleme süreçlerinde öğretmenlere en temel desteği sunacaktır. Öğretmen, öğrenci ve velilere yeni bir bakış açısı getirecek, Seyhan İlçesi ve 7

Adana İli için eğitimde devrim niteliği taşıyan bu uygulama, rutin eğitim anlayışının yerine yenilikçi bir eğitim anlayışı getirmektedir. Dayanak 1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu nun 43 ve 45. Maddeleri, 2590 sayılıtebliğlerdergisi Öğretmen Yetiştirme ve Eğitimi Genel Müdürlüğü nün 2007 yılından beri yürüttüğü ve 500 ün üzerinde okulda uygulanan Okul Temelli Mesleki Gelişim Projesi Maltepe Kaymakamlığı tarafından yürütülen Lider Öğretmen Projesi Ġlkeler Proje destek ve uygulaması Seyhan Kaymakamlığı nca sağlanacaktır. Proje, yukarıda sözü geçen hedef gruba yönelik uygulanacaktır. Yürütülen faaliyetler sürekli Proje Ekibi ve uzmanlardan destek alınarak eğitimlerle desteklenecek ve mevcut durum analizi yapılacaktır. Gerçekleştirilen olumlu faaliyetlerin tanıtımı ve paylaşımı Proje Ekibi tarafından sistematik olarak yapılacak, İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü pilot okullar arası koordinasyon sağlanacaktır. Proje Ekibi ve pilot okullar proje sonunda nihai rapor hazırlayacaktır. Projeyi Düzenleyen Kurum Projeyi Düzenleyen Kurum Yetkilisi Proje Destek ve Uygulama Birimi Seyhan Kaymakamlığı Ahmet OKUR Kaymakam Recep İNCE İlçe Milli Eğitim Müdürü Kapsam Bu proje, uygulama okullarının öğretmen ve idarecileri yanı sıra projenin sonuçları itibari ile eğitimin bütün paydaşlarıdır ve Ekim 2013 Haziran 2017, 4 yıllık süreyi kapsar. Hedef Grup Seyhan İlçe genelinde 20 okulun öğretmen ve idarecileri projenin hedef grubunu teşkil eder. 8

Proje DanıĢmanı Tel Web/Mail Ġlçe Proje Yürütme Kurulu Mehmet Duran ÖZNACAR 0 505 5153884 mehmetduranoznacar@gmail.com Ahmet OKUR Kaymakam Recep İNCE İlçe Milli Eğitim Müdürü Mehmet Duran ÖZNACAR Bilim ve Sanat Merkezi Müdürü Proje Yürütücüsü Proje Ekibi ve Yeterlikleri Ayşen ÖZNACAR 0 505 5153885 aysenoznacar@gmail.com AyĢen ÖZNACAR 24 Kasım Ġlkokulu Sınıf Öğretmeni Ayşen ÖZNACAR, Çukurova Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü nden 1995 de mezun oldu. Kahramanmaraş İli Pazarcık İlçesinde 1995-2004 yılları arasında sınıf öğretmenliği yaptı. 2004 yılından itibaren Adana İli Seyhan İlçesinde sınıf öğretmeni olarak çalışmaktadır. Yürüttüğü Projeler 1- Eğitimde işbirliğine dayalı öğrenmeye veli katılımın başarıya etkisi projesini yürüttü. 6. Eğitimde iyi örnekler konferansında poster sunum yaptı. 2- Bir fincan kahvenin kırk yıl hatırı var, evimizde bir yıldız var projesini yürüttü. 3- Parlayan yıldızlar şenliği proje koordinatörü olarak projeyi tamamladı. 4- I. Başöğretmen eğitimde iyi örnekler konferansında Sözlü sunum yaptı ve Proje yürütme ekibinde görev aldı. 5- Annemi destekliyorum, sorumluluk alıyorum projesini yürüttü. 10. 9

eğitimde iyi örnekler konferansında poster sunum yaptı. Projenin il geneli yaygınlaştırılması için Valilik oluru alınmış olup İl Milli Eğitim Müdürlüğünce yaygınlaştırma çalışması devam etmektedir. 6-2010 yılında TEMA ve TURMEPA nın Geleceğimiz Erimesin! Eğitimleri kapsamında Adana İlinde Eğitimler vermiştir. 7- Öğretmen Akademisi Vakfı Öğretmenin Sınırı Yok Projesi Kapsamında Toplam 46 Grupta 1500 Öğretmen Ve Yöneticiye; * Etkili İletişim Becerileri * Dirençle Baş Etme * Kurallar ve Uygulama Adımları * Takımı Yönetmek * Öğrenme Liderliği * Akış ve Ritmin Sürekliliği * Ölçme ve Değerlendirme * Sorun Davranışların Yönetimi * Olumlu Davranışların Pekiştirilmesi modüllerinde Öğrenen Lider Öğretmen Eğitimleri Vermiştir. Halen Adana Seyhan 24 Kasım İlkokulunda sınıf öğretmeni olarak görev yapmakta ve Okul aile işbirliğine dayalı proje hazırlama yöntemleri ve etkinlikler üzerinde çalışmaları devam etmektedir. Mihrunisa DURAN Bilim ve Sanat Merkezi Fizik Öğretmeni Mihrunisa DURAN, Dicle Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Fizik Bölümü nden 1991 de mezun oldu. Van İli Gevaş İlçesinde 1995-1998 yılları arasında sınıf öğretmenliği yaptı. Van İli Gevaş İlçesinde 1998-1999 yılları arasında Fen ve Teknoloji öğretmenliği yaptı.1999-2007 yılları arasında Adana İlinde Fen ve Teknoloji öğretmenliği yaptı. 2007 yılından 10

itibaren Adana İli Seyhan İlçesinde Fizik öğretmeni olarak çalışmaktadır. Yürüttüğü Projeler 1-2009 Dünya Astronomi Yılı etkinlikleri kapsamında Adana İlindeki çalışmaları yürüten ekipte yer aldı. Galileo Elçileri adlı proje ile 6. Eğitimde iyi örnekler konferansında sözlü sunum yaptı. 2-2009 yılında Türksat tarafından yürütülen 2023 Cacabey Uzay İstasyonu Maket ve Resim Yarışmasını İl Geneli yaygınlaştırma çalışmasında yer aldı. 3-2010 yılında TEMA ve TURMEPA nın Geleceğimiz Erimesin! Eğitimleri kapsamında Adana İlinde Eğitimler vermiştir. 4- I. Başöğretmen eğitimde iyi örnekler konferansında Sözlü sunum yaptı ve Proje yürütme ekibinde görev aldı. 5- Ulusal ve Uluslararası proje yarışmalarında öğrenci proje danışmanlığı yaptı ve birçok proje ödüle layık görüldü. 6- İl Milli Eğitim Müdürlüğü nün Proje Tabanlı Öğrenmeyle Başarıya projesi kapsamında eğitimlerde eğitim görevlisi olarak görev yaptı. 7- Öğretmen Akademisi Vakfı Öğretmenin Sınırı Yok Projesi Kapsamında Toplam 42 Grupta 1260 Öğretmen Ve Yöneticiye; * Etkili İletişim Becerileri * Dirençle Baş Etme * Kurallar ve Uygulama Adımları * Takımı Yönetmek * Öğrenme Liderliği * Akış ve Ritmin Sürekliliği * Ölçme ve Değerlendirme * Sorun Davranışların Yönetimi 11

* Olumlu Davranışların Pekiştirilmesi modüllerinde Öğrenen Lider Öğretmen Eğitimleri Vermiştir. Halen Adana Seyhan Bilim ve Sanat MerkezindeFizik öğretmeni olarak görev yapmakta ve öğrenci proje hazırlama yöntemleri ve etkinlikler üzerinde çalışmaları devam etmektedir. Eğitimlerde Pilot Uygulama Yapılacak Eğitim Kurumları 1- Ġlkokul 1.1.Şehit Erhan Taştimur İlkokulu 1.2.Cafer Recai Gizer İlkokulu 1.3.Dede Korkut İlkokulu 1.4.Taşkent İlkokulu 1.5. 24 Kasım İlkokulu 1.6. Hürriyet İlkokulu 1.7. Necatibey İlkokulu 1.8. I. İnönü İlkokulu 1.9. İsmet İnönü İlkokulu 1.10. Mimar Kemal İlkokulu 2- Ortaokul 2.1. Mehmet Akif Ortaokulu 2.2. Ramazanoğlu Ortaokulu 2.3. Havuzlubahçe Ortaokulu 2.4. Mevlana Ortaokulu 2.5. İsmail Hazar Ortaokulu 2.6. Semiha Uruninandı Ortaokulu 2.8. Celalettin Sayhan Ortaokulu 2.9. Cebesoy Ortaokulu 2.10.Gazi Ortaokulu Yüz Eğitimler Yüze Proje süresince uzman desteği alınarak izleme değerlendirme çalıģmaları uzmanların desteği ile Proje Ekibi tarafından yapılacaktır. Eğitimlerde 1- Akran Öğrenimine Dayalı Sürecin Yönetilmesi 2- Geri Bildirim Alma ve Verme Becerisi Kazanma 3- Akran Dayanışmasına Bağlı Gelişim Sağlanması 4- İletişim Becerileri 5- Planlama Becerisi 12

Proje Süresi Uygulama 6- Gözlem Becerisi 7- Öğrenme Toplulukları Oluşturma 8- Okul Kültürü Oluşturma 9- Öğrencilerin Akademik Becerilerinin Geliştirilmesi 10- Öğrencilerin Eğitim Öğretim İhtiyaçlarının Karşılanması 11- Meslektaş Koçluğu Süreci 12- Stratejik Yönetim Becerisi 13- İzleme ve Değerlendirme 14- Sorun Çözme Becerileri ve Uygulama Örnekleri 15- Materyal Geliştirme 16- Sorun Davranışlar ve Yönetimi 17- Okul ve Sınıf Kuralları 18- Motivasyon 19- Takım ve Liderlik 20- Çatışma Süreci Yönetimi eğitimlerden ihtiyaca yönelik olanlarda destek verilecektir. Uygulama okullarındaki yönetici ve öğretmenlerle yapılan toplantıda odak çarkları ve önceliklendirme matrisi kullanımı uygulamalı olarak anlatılacak. Her okul kendi ihtiyacına göre yüz yüze eğitim talebinde bulunacak ve öğretmenlerden imza alarak yüz yüze eğitim isteklerini belirtilecek. Aynı eğitimi isteyen okullar bir araya getirilerek hizmetiçi eğitim kapsamında yüz yüze eğitimler yapılacak. Her öğretmen kendi sınıfında odak çarkları ve önceliklendirme matrisi kullanarak mesleki gelişime yönelik planlama yapacak ve bu plan doğrultusunda sınıfındaki çalışmaları yürütebilecekler. Aynı okuldan birden fazla öğretmen aynı konu üzerinde çalışma yapabilecekler. Daha önce herhangi bir soruna yönelik Yenilikçi çalışmalar yapmış öğretmenler bu çalışmalarını makale haline getirebilecekler. Ekim 2013 Haziran 2014Pilot Uygulama Eylül 2014-Haziran 2017 Yaygınlaştırma 1 Yıl Pilot 3 Yıl Yaygınlaştırma Bu proje 2013 eğitim öğretim yılından 4 yıl boyunca uygulanacak, ortaya çıkan sonuçlar Proje Ekibi tarafından projenin nihai raporu haline dönüştürülerek proje analizi yapılacak, 2017 Seyhan Eğitim Vizyonu kapsamındagelişime açık yönler ve bunların iyileştirilmesine yönelik yeni projelerin neler olabileceğine dair İl MEM ne görüş ve öneriler sunulacaktır. Uygulama Milli Eğitim Müdürlüğü: İlçe Milli Eğitim Müdürlüğünü, Proje: Seyhan İlçe Milli Eğitim Müdürlüğüne bağlı ilkokul ve ortaokullarda uygulanacak Yenilikçi Lider Öğretmen Projesi ni, Ġlçe Proje Koordinatörü: Projenin ilçe genelinde uygulanması ve takibinden sorumlu yöneticiyi, 13

Uygulama Süreci Proje Okulları: Projenin uygulanacağı tüm resmi/özel eğitim kurumları, Proje Ekip Lideri: Projenin ilçede uygulanması ve takibinden sorumlu öğretmeni Değerlendirme: Milli Eğitim Müdürlüğü Proje Yürütme Kurulu tarafından göstergeler doğrultusunda projenin eğitime katkısının ölçülmesini ifade eder. Sekretarya: Projenin sekretarya iş ve işlemleri Strateji Geliştirme Hizmetleri bürosu tarafından yürütülür. Öğretmenler ve yöneticiler, edinimlerinden yola çıkarak, Okulda pozitif bir değişim süreci içinde kurum kültürünün geliştirilmesi; okulu bir takıma dönüştürme; Ortak hedefler gerçekleştirme; Tartışma grupları ile okulun doğal liderlerini tespit etme ve aktif hale getirme; Aralarında beyin fırtınası oluşturma; Tartışma ve meslektaş deneyimlerinden, analizlerinden yararlanarak, iyileştirme; Yeni yaklaşımlar keşfetme süreci içine gireceklerdir. Şu an neredeyim?, Neleri bilmem gerekiyor? Gelişimim için neler yapabilirim? sorularına cevap arayacaklar, aldıkları cevaplardan elde ettikleri başlangıç noktasıyla kendi kişisel ve mesleki planlamalarına yönelecek ve uygulamaya koyacaklardır. Eylem planının tamamına süreç içinde aksaklık göstermeden etkin katılım sağlayan öğretmenlere belirlenen takvimin sonunda sertifika verilecektir. Her yıl yapılacak bir çalıştayda yönetici ve öğretmenler yenilikçi çalışmalarını sunacaklardır. Öğretmenler okulda küçük bir grup içerisinde çalışırlar. Öğretmenlere yönelik olarak yapılan seminerler, danışman hizmetleri, ilkeler konusunda verilecek kurs, öğretmenlerin çalışmaları için öneriler, öğretmenlerin performansını artıracaktır. Bazen de öğretmenlere meslekleriyle ilgili olarak verilen spesifik bir problem, performans düzeylerinin artmasına katkıda 14

bulunacaktır. Ziyaretler: Öğretmenlerin başka okullara yapacakları okul ziyaretleri ya da bir danışmanın sınıfa yapacağı bir ziyaret, mesleki açıdan hatalı yapılanların düzeltilmesine, beğenilen çalışmaların alınmasına, etkileşim yoluyla öğrenmeye uygun ortam sağlar. Ziyaretler, öğretmenler arasında güçlü bir etkileşim ortamının doğmasına yol açar. Ziyaret öncesi yapılacak çalışmaların planlanması, ziyaretin amaçlarına ulaşmasını sağlar. Öğretmenlere yönelik olarak yapılacak seminerlerde, öğretmenlerin kendilerini değerlendirmelerine fırsat verilecektir. Kurul çalıģmaları: Bu tip bir çalışma, okuldaki bir yönetsel ya da öğretimle ilgili bir sorunun çözülmesine yardımcı olabilir. Ders kitaplarının seçimi, yeni araç ve gerecin seçimi ve kullanımı, ders programlarının geliştirilmesi, yeni bir öğretim tekniğinin uygulanması gibi etkinliklere katılan öğretmenler, bu uygulamaları öğrenme ve eğitim ortamlarında kullanma eğilimi göstereceklerdir. Bu durum, öğretmenlerin kapasitelerini artırdığı gibi, okulda da sürekli öğrenme ortamları yaratacaktır. Üniversite kursları ve yüz yüze eğitimler : Öğretmenlere yönelik üniversitelerde verilecek kurslar, öğretmenlerin öğretim teknikleri, sınıf yönetimi, öğrenci psikolojisi gibi alanlarda bilgi ve becerisini artıracaktır. Bireysel çalıģmalar: Öğretmenin mesleki kitapları, dergileri, bültenleri okuması ve bilgi düzeyini artırması, performans düzeyinin artmasına neden olacaktır. Bu tür mesleki eserlerin listesi ve tanıtım katalogları öğretmenlere ulaştırılmalı ve okullarda mesleki eserlerden oluşan bir kitaplık oluşturulmalıdır. Ayrıca, öğretmenler araştırma yapmaya, mesleki eser ve makale yazmaya özendirilmelidir. BaĢarılı öğretmenlerle iletiģim kurulması: Başarılı bir öğretmenle kurulacak bir iletişim, öğretmenin mesleki bilgi ve becerisini artıracağı gibi, herhangi bir sorunla karşılaştığında, kolayca yardım da alabilecektir. Workshoplar: Öğretmenin herhangi bir sorunun çözümüne ilişkin olarak katılacağı düzenli workshoplar, yararlı bilgilerin elde edilmesini sağlar. Bu toplantılar, öğretmenin bir grup üyesi olma, karara katılma ve liderlik becerilerini de geliştirmesine yardımcı olacaktır. Mesleki örgütler ve çalıģmalar: Öğretmenin yerel ya da ulusal düzeyde bir gruba katılması, onun aidiyet duygularını geliştirmesine yardımcı olacaktır. Bu durum öğretmenin kendine yatırım yapmasını teşvik edecektir. 15

Proje Yürütme Kurulu nun Yürüteceği Eylem Adımları: Proje Ekibinin kurulması ve proje üzerinde çalışması Proje metninin hazırlanması ve onaya sunulması Pilot okullarda projenin tanıtımı ve başlatılması Resmi yazı ile ilçe genelinde oyunlarla öğretimde materyal hazırlayan öğretmenlerin tespiti ve çalışma örneklerinin istenmesi Uygulama okullarından gönüllü öğretmenlerin tespit edilmesi Yüz yüze eğitimlerin başlatılması. Pilot okullarda saha ziyaretleri ile sürecin izlenmesi. Yenilikçi Öğretmenler Konferansları Eğitim Vizyonu kapsamında gelişime açık yönler ve bunların iyileştirilmesine yönelik yeni projelerin neler olabileceğine dair İlMEM ne görüş bildirmesi şeklinde uygulanacaktır. Finansman Proje okul aile birlikleri, ilçe belediyeleri ve sponsorlar tarafından desteklenecektir. Yürürlük Proje SeyhanKaymakamlığı nca onaylandığı tarihten itibaren yürürlüğe girer. Yer Aktivite Amaçlar Yer alan aktörler TaĢkent Tanıtım toplantısı Projenin yürütülmesini Seyhan İlçe Ortaokulu ve görev dağılımı sağlama ve duyarlılığı Milli Eğitim artırma Müdürlüğü Okul Müdürlükleri Sonuçlar & Ürünler Projenin Uygulama Aşamasının Planlanması ve Program Oluşturulması TaĢkent Ortaokulu Yüzyüze Eğitim Talep Toplantısı Bu çalışmayı tamamlayan bir katılımcıdan öğretim tasarım kavramlarını kullanarak bir eğitim tasarlaması beklenmektedir. Dersin, okumalar, İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü 1. Mesleki gelişiminin sınıfına olan etkisine ilişkin gerekli veriyi toplar. 2. Mesleki gelişime ilişkin planlama sürecini fark eder. 16

tartışmalar, örnek olaylar ve proje üzerinden yürütülmesi planlanmaktadır. 3. Bireysel mesleki gelişim planını hazırlar. 4. Diğer planlarla birleştirilerek ortak uygulamaları belirler. 5. Mesleki gelişim sürecinde yapılacak çalışmaları bilir. 6. Planlamaya uygun olarak çalışmalarını gerçekleştirir. 7. Çalışmalarının yeterliklerle ilişkisini tanımlar. 8. Mesleki gelişim planı yapar. 9. Mesleki gelişim planının gerekçesini yazar. 10. Mesleki gelişim sürecine ilişkin eylem adımlarının belirler. 11. Uygulama sürecinde yapacağı etkinlikleri belirler. 12. Gelişim planını gözden geçirir. TaĢkent Ortaokulu İzleme Değerlendirme Projenin Uygulanması Değerlendirme ve Yaygınlaştırma Çalışmaları İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü Mesleki gelişim süreci Mesleki gelişim sürecinde kullanılacak araçlar Mesleki gelişim planı 17

Yaygınlaştırma İzleme Değerlendirme Projenin Uygulanması İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü Sürecin değerlendirmesi Mesleki gelişim gerekçesi ve dayanakları Mesleki gelişim süreci Mesleki gelişim sürecinde kullanılacak araçlar Mesleki gelişim planı TaĢkent Ortaokulu TaĢkent Ortaokulu Sürecin değerlendirmesi Oynayarak Öğreniyorum Sınıfları Matematik Fen ve Teknoloji Hayat Bilgisi Yenilikçi Öğretmenler Konferansı Sözlü Sunumlar Poster Sunumlar Proje Kitapları Proje CD 18

YENİLİKÇİ LİDER ÖĞRETMEN PROJESİ ÖĞRENEN LİDER ÖĞRETMEN ÖĞRENEN ÖĞRENCİ 19

A-Kişisel ve Mesleki Gelişim- Mesleki Değerler F-Program ve Ġçerik Bilgisi B-Öğrenciyi Tanıma YENĠLĠKÇĠ LĠDER ÖĞRETMEN E-Okul-Aile ve Toplum Ġlişkileri C-Öğretme ve Öğrenme Süreci D-Öğrenmeyi, Gelişimi Ġzleme ve Değerlendirme 20

Proje Metni Hazırlanması Ekim 2013 Uygulama Okullarının Tespit Edilmesi Ekim 2013 Oynayarak Öğreniyorum Materyal Tespiti Ekim 2013 Uygulama Okulları Öğretmenleri ile Proje Tanıtım Toplantısı Kasım 2013 Yüz Yüze Eğitimler İçin Onay Alınması Kasım 2013 Materyal Hazırlayan Öğretmenlerle Proje Tanıtım Toplantısı Kasım 2013 21

Yüz Yüze Eğitimler Kasım 2013 Oynayarak Öğreniyorum Sınıflarının Tespiti Kasım 2013 Oynayarak Öğreniyorum Materyallerinin Listelenmesi Kasım 2013 Yüz Yüze Eğitimler Aralık 2013 Oynayarak Öğreniyorum Materyallerinin Tespiti Aralık 2013 Oynayarak Öğreniyorum Materyallerinin Hazırlanmaya Başlanması Aralık 2013 22

Yüz Yüze Eğitimler Ocak 2014 Oynayarak Öğreniyorum Materyalleri İçin Sınıfların Hazırlanması Ocak 2014 Oynayarak Öğreniyorum Materyalleri Geliştirilmesi Ocak 2013 Yüz Yüze Eğitimler Şubat 2014 Gelişim İzleme Toplantısı Şubat 2014 Oynayarak Öğreniyorum Materyalleri İçin Sınıfların Hazırlanması Şubat 2014 23

Yüz Yüze Eğitimler Mart 2014 Oynayarak Öğreniyorum Sınıflarının Açılışı Mart 2014 Makale Yazım Çalışmaları Mart 2014 Yüz Yüze Eğitimler Nisan 2014 Oynayarak Öğreniyorum Sınıflarının Sayısının Arttırılması Nisan 2014 Poster ve Sözlü Sunum Hazırlık Çalışmaları Nisan 2014 24

Makale Değerlendirmeleri Mayıs 2014 Oynayarak Öğreniyorum Sınıflarının Sayısının Arttırılması Mayıs 2014 Poster ve Sözlü Sunum Hazırlık Çalışmaları Mayıs 2014 Makale Değerlendirmeleri Haziran 2014 Fark Yaratan Lider Öğretmen Konferansı Haziran 2014 Kitap Basımları Haziran 2014 25

İzleme ve Değerlendirme Temmuz 2014 Yaygınlaştırma Eylül 2014 Yaygınlaştırma Düzeltmeleri Temmuz 2014 Yaygınlaştırma Eylül 2015 Yaygınlaştırma Eylül 2017 Yaygınlaştırma Eylül 2016 26

Çıktılar Fark Yaratan Öğretmenler Konferansı Fark Yaratan Çalışmalar Makale Haline Getirilecek Fark Yaratan Çalışmalar Kitap Haline Getirilecek Oyanayarak Öğreniyorum Sınıfları Açılacak Oyanayarak Öğreniyorum Materyalleri Tanıtılacak Oynayarak Öğreniyorum Oyunları Kitap Haline Getirilecek 27

Ahmet OKUR Kaymakam Recep İNCE İlçe Milli Eğitim Müdürü Mehmet Duran ÖZNACAR Proje Ekibi (Danışman) Ayşen ÖZNACAR Proje Ekibi (Koordinatör) Mihrunisa DURAN Proje Ekibi (Yürütücü) PROJE EKĠBĠ ĠSĠM KURUM GÖREVĠ Mehmet Duran ÖZNACAR Adana Bilim ve Sanat Merkezi Merkez Müdürü AyĢen ÖZNACAR 24 Kasım İlkokulu Öğretmen Mihrunisa DURAN Adana Bilim ve Sanat Merkezi Öğretmen PROJE YÖNETĠMĠ Kurum Adı Soyadı Görevi Seyhan Kaymakamlığı Ahmet OKUR Kaymakam Ġlçe Milli Eğitim Müdürlüğü Recep İNCE İlçe Milli Eğitim Müdürü Ġlçe Milli Eğitim Müdürlüğü Mehmet Duran ÖZNACAR Bilim ve Sanat Merkezi Müdürü 28

Örnek ÇalıĢma 1 ÖĞRENME ġekġllerġne VE SEVĠYELERĠNE GÖRE FARKLILAġTIRILMIġ EĞĠTĠM Sevgi DENĠZ Güzin Dinçkök Ġlköğretim Okulu, Sınıf Öğretmeni Özet:Eğitim sistemimizin oldukça büyük ve geniş bir müfredata sahip olması, öğrencilerin farklı öğrenme şekilleri ve seviyelerine uygun farklılaştırılmış eğitimin genel amaçlarını gerçekleştirmede zorluklara neden olmaktadır. Sınıf içinde üst öğrenme ortamlarına yeterince yer verilmeyerek başarılı öğrencilerin bir anlamda önü kesilmekte ve sistem içinde eriyip gitmektedirler. Sınıfımdaki öğrenciler farklı öğrenme seviyelerinde, ayrıca öğrenme şekilleri de birbirinden farklı. Derste yaptığım çalışmalardan sıkıldıklarını da gözlemliyordum. Öğrencilerimin ilgi ve yeteneklerine göre, seviyelerine göre ders etkinliklerini şekillendirmem gerektiğini düşünerek bu konuda çalışma yapmayı planladım. Aksi takdirde öğrencilerin ilgisini çekmeyen konular olduğu zaman onlardan öğrenme sürecinde de yeterli geri bildirim alınamıyor ve tam öğrenmenin gerçekleşmesi mümkün olmuyordu. Bu sorunu tespit edip çözmeye çalışırken, öğrencilerle ilgili öğrenme deneyimlerinin birbirinden farklı olduğu, klasik öğrenme yöntemlerini kullanırken bazı öğrencilerin bundan sıkıldığı ve derse katılımlarının en az düzeyde olduğu daha sonra yaptığım değerlendirme araçlarının sonuçlarından anlaşılıyordu. Böylece bu konuda çalışırken öğrencilerimin sınıf içinde daha aktif ve isteyerek öğrenme süreçlerine katılmalarını amaçladım. Elde ettiğim en önemli kazanım ise öğrencilerin öğrenme şekillerine göre farklılaştırılarak organize edilen öğrenme ortamları ve yöntemleri ile öğrencilerde istediğim öğrenmenin gerçekleşmesi olmuştur. Bu uygulamaların sınıf içinde tüm derslerde etkin bir şekilde yapılıyor olması öğrencilerde olmasını hedeflediğim öğrenme isteği ve derslere karşı yüksek ilgiyi de beraberinde getirerek araştıran, soran, sorgulayan öğrendiklerini davranışa dönüştüren öğrenciler olarak çalışmalarını sürdüreceklerdir. GĠRĠġ Sınıf öğretmeni olarak 21. yılımdayım. Eğitimin yaşam boyu süreceği gerçeğinden hareketle araştıran, sorgulayan bireyler yetiştirmek isteyen bir eğitimcinin öncelikle kendisinin bu özellikleri taşıması gerektiğini düşünüyorum. Eğitim bilimlerinde yapılan araştırmaları, yenilikleri yakından takip ediyorum. Akademik eğitimler, hizmet içi eğitimler ve sınıfımda gerçekleştirdiğim uygulamalarla bu anlamda kendimi yetiştirmeye çalışıyorum. Benim gelişim projem öğrenme şekillerini ve seviyelerini göz önüne alarak farklılaştırılmış eğitim üzerineydi. Öğrencilerimin daha iyi ve kolay öğrenmelerini sağlamak, kapasiteleri doğrultusunda en üst öğrenme düzeylerine ulaşmalarını istediğim için bu konuyu seçtim. Sınıfımda öğrencilerimde sağlayacağım olumlu değişimlerle model teşkil ederek tüm okulda etki yaratmak istedim. 29

PROJE TASARIMI Öncelikle bir zaman çizelgesi oluşturdum ve proje süresince bu plana bağlı kalarak çalışmalarımı sürdürdüm. Farklılaştırılmış eğitim hakkında araştırma yaparak işe başladım. Bu konuda yazılmış kitapları, tezleri inceledim. CarollAnnTomlinson ın kitap ve makalelerinden (Tomlinson, 1995; 1999) ve diğer kaynaklardan (Açıkgöz, 2007; Cheatwood, 1996; Yabaş&Altun, 2009) proje süresince yararlandım. Öğrenme şekillerini göz önünde bulundurarak yapılacak eğitim uygulamaları için öncelikle öğrencilerimizin ne şekilde daha kolay öğrendiklerini tespit etmem gerekiyordu. Rehber öğretmenlerden destek aldım. Öğrenme şekilleri testini sınıfımda uyguladım (Cheatwood, 1996). Testlerin analizini yaparak (şekil 1) öğrenme gruplarını oluşturdum. Akademik başarı düzeylerine göre grupları belirledim. Öğrenme şekillerine göre etkinlik planlayabilmem için öncelikle görsel, işitsel ve kinestetik öğrenen öğrencilerin özelliklerini, ne tür etkinliklerle kolay öğrenebildiklerini araştırdım. Projeyle ilgili olarak öğrenme-sınıf ortamında yapacağım düzenlemeler hakkında okul idaresini bilgilendirdim. Farklılaştırılmış sınıf içi etkinlikler ve farklılaştırılmış ev görevleri nedeniyle velileri de bilgilendirme gereği doğdu. Velilerle proje kapsamında önceden belirlenen gündem doğrultusunda toplantılar yaparak hem proje çalışmalarını anlattım, hem de proje uygulamaları boyunca velilerin verecekleri destek konusunu paylaştım. PROJE UYGULAMASI Projeyi uygulamak için öğrenme ortamında düzenlemeler yaparak sınıfın oturma düzenini grup çalışmalarına uygun hale getirdim. Proje kapsamında sınıfımızda görsel zenginliği arttırmak, öğrenmeyi kolaylaştırmak amacıyla internet bağlantısı sağladık. Tüm öğrenme şekillerine hitabeden interaktif eğitim bağlantısı kurduk. Öğrencilerimle yaptığım etkinlikler sırasında çektiğim fotoğraflardan bazıları şekil 2 den incelenebilir. 30

ġekil 2. Öğrencilerim Etkinlik Yaparken Öğrenciler okula gelirken farklı kültürel ortamlardan, farklı deneyimleriyle geliyorlar. Ayrıca öğrenme şekilleri ve ilgileri de birbirine göre farklılık gösteriyor. Farklılaştırılmış eğitim öğrencilerin hazır bulunuşluk, ilgi, öğrenme şekillerine göre farklı olduğu bir sınıf ortamında, öğrencileri başlangıç seviyelerine göre ileriye götürmek için öğrenme sürecinin düzenlenmesidir. Farklılaştırılmış öğretim, öğrencilerin programın içeriğini keşfetmeleri için çeşitli yolların kullanıldığı, aktiviteleri ve süreci öğrencilerin anlamlı öğrenmelerine, kendi bilgi ve fikirlerine ulaşmalarına yönelik yapıldığı ve öğrencilerin öğrendiklerini gösterme ve sergilemek için seçimlerini yapabildikleri bir öğrenme yaşantısıdır (Tomlinson, 1995). Farklılaştırılmış öğretimde öğretmen, öğrencilerin hazır bulunuşlukları, ilgileri ve öğrenme stillerine göre farklı olduklarını kabul eder ve içeriği, süreci ve ürünleri bu farklılıklara göre düzenler (Tomlinson, 1999). Müfredat programda yer alan kazanımlara yönelik etkinlik planladım. Öğrenme şekillerine, ilgilerine göre farklılaştırılmış, hazır bulunuşluk seviyelerine göre içeriği farklılaştırdık. İçeriğe göre, bireysel çalışma, grup çalışmaları ve tüm sınıfla çalışma şeklinde süreçte da farklı planlamalar oldu. Öğrenme şekillerine, hazır bulunuşluk düzeylerine ve ilgilerine göre planlanmış etkinlikler sonunda öğrencilerin öğrendiklerini, anladıklarını sergilemenin geliştirmenin yolunda yani üründe de farklılıklar oldu. Farklılaştırılmış etkinlik planları ile onların daha kolay öğrenmeleri, derse ilgilerinin artması için asenkronize tip öğretim yöntemlerinden yararlanarak görsel ve işitsel konu anlatımları, alıştırmalar, testler ile öğrencilerin öğrenmelerini kolaylaştırarak, öğrenme araçlarını çeşitlendirerek sınıf içi çalışmaları sürdürdüm. Gelişim projemi uygularken, hazırladığım etkinlikleri zümre öğretmenlerimle de paylaştım. Okulumuzdaki diğer öğretmen arkadaşları da bu proje hakkında bilgilendirdim. PROJE ÇIKTILARI Proje süresince zümre öğretmenlerimizle uyguladığımız etkinlerle öğrencilerimizin derse olan ilgilerinde belirgin bir artış gözlemledik. Sabahları okula ilk gelişlerinde o gün ne tür etkinlikler yapacaklarının merak ve heyecanı, davranış ve söylemlerinden anlaşılıyordu. Başarı düzeylerinin artması ilgi ve istekle, severek derse katılımları yoluyla gerçekleşeceğinden, öğrencilerimin heyecanı beni çok mutlu etti. Proje başında ve de sonunda uyguladığım öğrenci anketinde derste sıkılırım sorusu sonuçlarında olumlu yönde anlamlı bir farklılık gördüm. Öğrencilerin büyük keyifle katıldıkları grup çalışmalarında birlikte çalışma, paylaşım, sorumluluk üstlenme, liderlik edebilme ve iletişim becerilerinde gelişme gözlemledim. Grup elemanlarının değişimi ya da farklı gruplarda yer almak öğrencilerin tüm sınıfla iletişimini güçlendirdi. 31

Hazır bulunuşluk düzeylerine göre farklılaştırılmış etkinliklerde öğrencilerimi, bulundukları duruma göre bir üst aşamaya getirmeyi hedeflediğim için her öğrenciyi bireysel olarak değerlendirdim. Gözlem kayıtları yoluyla gelişimlerini gözlemledim. Üründe ve zamanda yaptığım farklılaştırmayla 2. sınıf kazanımlarını gerçekleştiren öğrencilerin yanı sıra bir bölümü bir üst sınıfın kazanımlarında yol kat ettiler. Çalışmanın başından beri öğrencilerle yapılan tüm çalışmalarda özellikle onların ilgisini çeken çalışma biçimlerine yer verilmesi ile birlikte uygun öğrenme ortamı ve malzemelerinin seçimi çocuklarımın daha iyi öğrenmelerine yol açtı. Proje sonunda öğrencilerle yapılan birebir görüşmeler sonunda tamamına yakın bir kısmı bu tür çalışmaların devamını istediklerini belirtmişlerdir. Sınıfımda gerçekleştirdiğim uygulamalarla ilgili olarak öğrencilerimin yazılı görüşlerini de aldım. Sınıfınızda uygulanan farklılaştırılmış eğitim çalışmaları ile ilgili ne düşünüyorsunuz? Bu tür etkinlikler size neler kazandırdı? Öğretmeninizde ne tür değişiklikler oldu? Sorularına verilen yazılı yanıtların, gözlemlerimle örtüştüğünü gördüm. Ayrıca sınıf velilerime de yazılı olarak sınıftaki yeni uygulamalarla ilgili olarak ne düşündüklerini, çocuklarında ne tür değişiklikler olduğunu sordum. Öğrencilerin kendilerine olan güvenlerinin ve sorumluluk duygularının arttığı, ev görevlerini kendi başlarına yapabildikleri, daha istekli oldukları ortak görüşlerdi. Aldığım olumlu geribildirimler beni çok mutlu etti. ZORLUKLAR Sınıf öğretmeni olarak, her dersle ilgili farklı etkinlik hazırlamak zaman açısından zorluk yarattı. Öğrenme şekillerine göre farklı etkinlikler hazırlamak bir öğretmen için oldukça zor. Farklılaştırılmış eğitim bir ekip çalışmasıyla, zümre öğretmenleriyle ortaklaşa gerçekleştirilebilecek bir uygulama. Ancak bu şekilde sürekli başarı sağlanabilir. Konu hakkında bilimsel yayınların azlığı ve Türkçe kaynak sıkıntısı bilgi bazında yeteri kadar tarama yapılamamasına neden olmaktadır. Ayrıca sahada yapılan uygulama örneklerinin paylaşıldığı bir platform olmaması bu konu ile ilgili çalışma yapanların bilgi ve bulgularını paylaşamamalarına neden olmaktadır. Farklılaştırmada temel hareket noktası olan öğrenci düzeyini ve öğrenme şeklini belirleme aşamasından sonra her öğrenci ya da öğrenci grubuna yönelik etkinlikleri planlama uzun zaman almasından dolayı öğretmenler tarafından uygulama konusunda sıkıntı yaratabilir. Ancak yapılan çalışmalar her ne kadar biz öğretmenleri zaman ve çeşitlilik açısından zorlasa da sonuçları görülmeye başlandığında iş doyumu açısından da öğretmenlerin bu çalışmaları sahiplenebileceklerini ortaya çıkardı. YORUMLAR Herkes aynı şeyi, aynı anda aynı, yolla öğrenemez. Gelişim projemle ortaya çıktı ki öğrenme şekilleri ve hazır bulunuşluk düzeyleri dikkate alınarak yapılan eğitimlerle öğrenciler daha kolay öğreniyorlar, bulundukları duruma göre aşama kaydediyorlar. Bu şekilde başarılı öğrencilerin de önü açılıyor. Öğrencilerin yaptıkları çalışmaları isteyerek ve severek yapmaları onlar için öğrenme 32

anlamında itici bir güç oluyor. Öğrenme yöntem ve tekniklerini de farklılaştırarak yapılan çalışmalarda özellikle zamanın farklılaştırılması ve ürünün farklılaştırılması üzerinde durulmuştur. Böylece klasik anlamda Anlatan öğretmen-dinleyen öğrenci yaklaşımına son verilerek öğrencilerde çalışmaların içine çekilmiş, planlanan etkinliklerin öğrenci merkezli olmasına dikkat edilmiştir. Bir diğer konuda öğrencilere sözlü ve yazılı olarak verilen geribildirimlerde öğrencilerin çalışmalarında hangi yönlerini geliştirmeleri gerektiği üzerinde durulmuştur. Böylece yapılan çalışmalar öğrenci ve öğretmen arasında gidip gelerek belirlenen hedefe ulaşıncaya kadar sürmüştür. Çalışmalar tamamlandığında öğrenci başına düşen sürelerin çok farklı olduğu görülmüştür. Bunu etkileyen pek çok faktör vardır. Ancak buradaki amaç öğrencilerin istenilen bilgiye ya da öğrenme deneyimine sahip olmalarıdır. Bu durumda zamanın her öğrenci için farklı olması kaçınılmaz bir sonuçtur. Öğrencilerin yaptıkları çalışmalar ve üzerinde çalıştıkları ürünlerin farklı olması da her öğrencinin farklı öğrenme geçmişinden geliyor olmasından kaynaklanmaktadır. ÖNERĠLER Gelişim projemin üzerinde çalışırken pek çok sorunla karşılaştım. Özellikle konu ile ilgili kaynakları bir araya getirdikten sonra ilk önce bir derste bir konu üzerinde farklılaştırılmış etkinlikler hazırlayarak çalışmaya başladım. Bu tür öğretim etkinliklerinin organizasyonunda grup/zümre işbirliği öğretmenlerin etkinlik planlamalarını kolaylaştıracaktır. Tüm bu etkinlikler konu ile ilgilenen öğretmenlerin kullanımına açılarak geliştirilebilinir. Dikkat edilmesi gereken noktalardan biri de etkinliklerin planlanmasında sınıf seviyesinin her sınıfta farklı olmasından dolayı sınıfın öğrenme ihtiyaçlarının göz önünde bulundurulmasıdır. KAYNAKÇA Açıkgöz, K. (2007). Aktif Öğrenme. İzmir Cheatwood, N. &Gayle, E. (1996). A Very Special EducationPage Tomlinson, C. (1995). How todifferentiateinstruction in mixed-abilityclasrooms. Alexandria, VA: AssociationforSupervisionandCurriculum Development. Tomlinson, C. (1999). Öğrenci Gereksinimlerine Göre Farklılaştırılmış Eğitim, İstanbul YabaĢ, D. &Altun, S. (2009) Farklılaştırılmış Öğretim Tasarımının Öğrencilerin Özyeterlik Algıları, Bilişüstü Becerileri ve Akademik Başarılarına Etkisinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. 33

Örnek ÇalıĢma 2 ÖĞRENCĠLERE POZĠTĠF DAVRANIġ EDĠNDĠRME PROJESĠ Eyüp DEMĠR Güzin Dinçkök Ġlköğretim Okulu, Fen ve Teknoloji Öğretmeni H. Yusuf YILMAZOĞLU Güzin Dinçkök Ġlköğretim Okulu, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmeni Özet:Öğrencilerde gördüğümüz olumsuz davranışları pozitif davranışlara dönüştürmeyi amaçlayarak gelişim projemizi belirledik. Bu olumsuz davranışlar eğitim öğretim ortamını olumsuz olarak etkilemekteydi. Projemizle öğrencilerimizi yakından tanıyıp onların yanın da yer aldık. Satranç, Drama, Tiyatro, Masa Tenisi, Eğlenceli Felsefe, Ana Sınıfı Oyun Arkadaşlığı etkinlikleri öğrencilerin iç dünyaları hakkında bilgilenmemizi sağladı. Onlara paylaşmayı, saygılı olmayı öğretip, iyi, güzel, doğru nedir? Kavramlarının karşılıklarını kavrattı. Proje sonunda kendisiyle ilgilenildiğini anlayan öğrencilerin davranışlarında önemli olumlu değişimler görüldü. Kendisiyle yakından ilgilendiğimiz öğrencilerin öz güvenlerinin geliştiğini görmememiz bizleri oldukça mutlu etti. GĠRĠġ Maltepe ilçesi Güzin Dinçkök ilköğretim okulu Fen ve teknoloji dersi öğretmeniyim. Öğretmenlikte 15. yılımı doldurdum. Projeyi okulumuz Din kültürü ve Ahlak Bilgisi öğretmeni Yusuf yılmaz oğluyla beraber gerçekleştirdik, Yusuf öğretmenimiz de öğretmenliğinde 6 yılını çalışmaktadır. Eğitim ve öğretim sırasında Eğitimi ve öğrenmeyi olumsuz etkileyen davranış bozuklukları hem öğrencilere, hem de okul kültürüne zarar vermekteydi. Ders anlatırken, teneffüslerde oyun oynarken gördüğümüz istenmeyen davranışlar öğrencilerin eğitim ve öğretimde alması gereken faydayı almamalarına neden oluyordu. PROJE TASARIMI Gelişim projemizi tasarlarken; öğretmen arkadaşlarımız ve diğer paydaşlardan da destek alıp onlara neler yapacağımızı anlattık (şekil 1). Tespit ettiğimiz olumsuz davranışları okul idaresi ile ve öğretmen arkadaşlarımızla paylaştık. Onlardan tam destek aldık. Birçok öğretmenimiz gönüllü olarak gelişim projemizde görev almak istediler. 34

ġekil 1. Gelişim Projemizi Tasarlarken Öğretmen Grup Çalışması Davranışları olumluya dönüştürmek için öncelikli olumsuz gördüğümüz davranışları anketlerle belirledik. Olumsuz davranışlar şöyle sıralanabilir: Saygısız davranma Söz almadan konuşma Kaba ve argo konuşma Ödev yapmama Derse geç girme Ders araçlarını getirmeme Çevre temizliğinin farkında olmama Kılık kıyafet düzensizliği PROJE UYGULAMASI Olumsuz davranışları en az seviyeye indirmek için öğrencilere gerekli uyarı, ikaz ve bilgilendirme yaparak, davranışlarını takip ederek ve sorunlu öğrencileri etkinliklerle yakın takibe alarak, onlara değer verdiğimizi ve yanlarında olduğumuzu hissettirdik. Faaliyetlerimizi şekil 2 deki fotoğraflar örnekliyor. ġekil 2. Etkinliklerden Örnekler Öğrenci davranışlarını hazırladığımız takip defterleriyle kontrol ettik. Sorunlu öğlecileri rehberlik servisi ile koordineli bir şekilde etkinliklere alarak sorunlarının kaynağına inmeye çalıştık, onların iç dünyaları hakkında bilgi edinip onların değerli olduklarını onlara belirttik bu etkinliklere katılan öğrencilerin velileri de durumdan ve öğrencilerdeki olumlu değişikliklerden memnun oldular. Yaptığımız bu etkinlikler; Satranç, Drama, Tiyatro, Masa Tenisi, Eğlenceli Felsefe, Ana Sınıfı Oyun Arkadaşlığıydı (şekil 2). Eğlenceli Felsefe etkinliğimizde, Çıtır Çıtır Felsefe Dizisi kitaplarını kullandık (Labbe, &Puech, 2008). PROJE ÇIKTILARI Özellikle eğlenceli felsefe etkinliği ve ana sınıfı oyun arkadaşlığı etkinliği onları kendilerine ve bizlere yaklaştırdı. Bu etkinlikle çıtır çıtır felsefe dizisi kitaplarını okuyup kitaplardaki metinler, öykülerle ilgili beyin fırtınası yaptık. Ana sınıfı oyun arkadaşlığı etkinliğinde ise okul öncesi 35

öğrencilerinin oyun saatlerinde etkinliğe katılan öğrencilerimiz oyunlar oynayarak oyun kuraları ve oyunlarda dikkat etmemiz gereken kuralları küçük kardeşlerine öğretip kendileri de öğrendiler. Tüm etkinliklerin birleşimi sayesinde öğrencilerde davranış kontrolü sağlandı, olumsuz davranışlar en aza indirilmiş, pozitif okul ortamı sağlanmış oldu (şekil 3). ġekil 3. Etkinliklerden Örnekler Sabancı Üniversitesinden kendi ders projelerinin parçası olarak gelen öğrencilerin okulumuzdaki öğrencilerle yaptığı görüşmelerde; öğrencilerimizin etkinliklerden çok hoşlandıklarını söylemeleri, olumsuz davranışlarının azaldığının gözlemlenmesi bizleri mutlu etti (şekil 3). Bunlarla birlikte, öğretmen arkadaşlarda görüşleriyle projemizden olumlu yansımalar gördüklerini ifade ettiler. Kendisi ile ilgilenilen, kendisine önem verilen öğrenci kendini değerli hissetiği andan itibaren kendine yakışan davranışları sergilemeye başlıyordu, bunu gözlemlememiz bizler için mutluluk vericiydi. ZORLUKLAR Gelişim projemizde yaşadığımız dirençler oldu. Bir an önce hedefe ulaşmak isteyen öğretmen arkadaşlarımızı ikna etmek, Etkinliklere aldığımız öğrencilerde ki davranış değişimlerini proje başlarında görmememiz bizlerin şevkini azalttı ama hiçbir zaman yapamayacağız demedik. YORUMLAR Bizler okulumuza liderlik yapmış olduk, bir değişimi yaratmaya çalıştık, bunu başardığımızı düşünüyoruz. İnsan yeter ki değişimi istesin istemek yapmanın yarısıdır. Bizler bunu bir kez daha gördük. Projemiz daha fazla etkinlik ve öğrenci katılımıyla önümüzdeki yıllarda da devam edecek. Biz bu projeyle kısa zamanda az sayıda da olsa denizyıldızını suya bıraktık. Seneye daha da fazlasını suya bırakacağız... ÖNERĠLER Sizce, tüm bunlar bir denizyıldızı için bile olsa değmez mi? Gelişim projelerimizi yılsonunda diğer okullardaki öğretmen arkadaşlarımız ve diğer ilgilenenler ile hem poster sunumu (şekil 8) hem de sözlü sunum yaparak paylaştık. Sizlerin de paylaşacağınız gelişim projeleriniz olması için hazırlıklarınıza biran önce başlayın! 36

ġekil 4. Proje Sunumumuz KAYNAKÇA Labbe, B. &Puech, M. (2008). Çıtır Çıtır Felsefe Dizisi. Günışığı Kitaplığı. 37

Örnek ÇalıĢma 3 MATEMATĠK DERSĠNDE AKTĠF ÖĞRENME ORTAMI OLUġTURMA Ġlknur ÇAM Adnan Kahveci Ġlköğretim Okulu, Sınıf Öğretmeni Emine ÖZTÜRK Adnan Kahveci Ġlköğretim Okulu, Sınıf Öğretmeni Gülriz ÖZER Adnan Kahveci Ġlköğretim Okulu, Sınıf Öğretmeni Derya ġeker Adnan Kahveci Ġlköğretim Okulu, Sınıf Öğretmeni Sebiha AKGÜL Adnan Kahveci Ġlköğretim Okulu, Sınıf Öğretmeni Ufuk AYDOĞDU Adnan Kahveci Ġlköğretim Okulu, Sınıf Öğretmeni Mehtap Gül ERDOĞAN Adnan Kahveci Ġlköğretim Okulu, Sınıf Öğretmeni Özet: Yeni Nesil Öğretmen Projesi kapsamında okulumuzda Matematik Dersinde Aktif Öğrenme Ortamı Oluşturma gelişim projesi konusunda çalışmalar yaptık. Bu konuyu seçme amacımız öğrencilerin matematik dersini seviyor olarak görülmelerine rağmen bu derste çok başarılı olamamalarıydı. Bunun en büyük sebebinin konuyu somutlaştırıp anlamalarını sağlayamamak olduğunu fark ettik. Öğrencilerde matematik dersine karşı yapamam, başaramam önyargısının hâkim olduğunu, bunun da onları isteksizliğe yönelttiğini, bizim çabalarımızın da sağlıklı ve istenen sonuçlar vermediğini gözlemledik. Gelişim projemize anket çalışmaları ile başladık. Anket çalışmaları sonucunda bir matematik atölyesi oluşturma fikri gelişti. Çünkü matematik dersi dinleyerek değil, yaparak ve yaşayarak öğrenmektir. Öğrenci, öğretmeni problem çözerken izleyince zihinsel hiçbir etkinlikte bulunamamaktadır. Öğrenmenin gerçekleşebilmesi için öğrencinin aktif çabası gereklidir. Öğrencileri zihinsel olarak aktif hale getirebilmek için, öğretmenin, öğrencilerin düzeyine uygun öğrenme etkinlikleri hazırlaması gerekir. Bu etkinlikler öğretme etkinlikleri şeklinde değil, öğrencilerin aktif katılımlarını sağlayan öğrenme faaliyetleri şeklinde olmalıdır. Oluşturduğumuz matematik atölyesinde uyguladığımız etkinlikler ile birçok kazanımı bir arada verebiliyor olmak hepimiz için övünç kaynağı oldu. İlköğretim matematik programının hedeflediği 38

beceri ve özelliklerden; akıl yürütme, ilişkilendirme, psikomotor gelişim (yaparak yaşayarak), iletişim, problem çözme, iç motivasyon, duyuşsal boyut(tutum, özgüven ve matematik kaygısı) düzeyinde düşünme yeteneklerinin kazandırıldığı görüldü. Elde ettiğimiz bu kazanımlar sayesinde daha istekli, matematik dersini karşı özgüven duyabilen, ekip çalışması yapabilen, problem çözebilen, çözümlerini ve düşüncelerini paylaşabilen, matematik dersine karşı olumlu tutum geliştiren ve her şeyden öte günlük hayatta matematiği kullanabilen öğrenciler yetiştirmeyi görev edindik. GĠRĠġ Biz; İlknur Çam, Emine Öztürk, Gülriz Özer, Derya Şeker, Sebiha Akgül, Ufuk Aydoğdu, Mehtap Gül Erdoğan, İstanbul Maltepe de Adnan Kahveci İlköğretim Okulu nda sınıf öğretmeni olarak görev yapmaktayız. Sekiz ile on beşinci yılları arasında hizmet süremiz mevcut. Okulumuz orta gelir düzeyinin de altında ailelerin yaşadığı bir bölgededir. Bu nedenle okulumuzda bir takım maddi sorunlar yaşıyoruz. Okulumuz 1420 mevcutlu bir okul olup ikili öğretim uygulanmaktadır. Bu da sınıflarımızın etkili kullanımını engellemektedir. Ayrıca bizler de müfredatı yetiştirme kaygısı içinde idik. Öğretmenin ön planda olduğu ve öğretmenin anlatımına dayalı ders işleyişi vardı. Geri dönütlerimizde de kazanımlarımızın istenilen ölçütte gerçekleşmediğinin farkına vardık. Oysaki Matematik öğretiminin temel amacı yalnızca öğrenciye bilgi yüklemek değildir. Aksine çocuğun bilgi öğrenmesini de sağlayacak olan bazı önemli becerileri kazandırmaktır. Çocuklar matematiksel düşüncelerinin sonuçlarını sözel ve yazılı olarak başkalarına açıklamaya özendirildikçe matematiksel dili kullanmakta daha açık, daha ikna edici ve daha sade olabilmeyi öğrenmektedirler. ( Pesen, 2003) Proje konumuz Matematik Dersinde Aktif Öğrenme Ortamı Oluşturma idi. Bu projeyi seçme sebebimiz, matematiğe yönelik olumlu tutum geliştirme, öğrencilerin özgüven duymalarını sağlayabilme, kaygılardan uzaklaşabilme, çözüm odaklı düşünebilme, umutlu ve mutlu bireyler olarak toplumda hak ettikleri yerde durabilmelerini sağlayacak temel davranışları kazandırmaktır. Biz de ise Öğretmen, öğrenciye matematiği nasıl öğretebilirim? Sorusundan çok matematiği öğrenebilmesi için öğrenciye nasıl yardımcı olabilirim? Sorusunu sorgulaması gerekir görüşü gelişti. PROJE TASARIMI Matematiksel bilgi veya düşüncelerin başkalarına iletilmesi için kullanılan matematiksel araçlar vardır. Bu araçların kullanımı öğrenciyi aktif hale getirmektedir. Okul matematikte geçen hemen her konuyu diğer derslere ve hayatla ilişkilendirmek hem mümkün hem de gereklidir. Böylece öğrenciler hem matematiğin güçlü yanlarından biri olan içe yararlılık yanını tanımış olurlar hem de matematiksel kavramları birbirleriyle ilişkilendirerek daha sağlam bir matematiksel anlayış geliştirmiş olurlar. ( Olkun-Toluk Uçar, 2009). Gelişim projemiz dâhilinde okulumuzda aktif bir matematik atölyesi oluşturabilmek için öncelikle öğrencilerin hangi derste zorlandıklarını öğrenmek amacıyla tutum ve eğilim anketi uyguladık. 234 öğrenciye uyguladığımız ankette 120 öğrencinin matematik dersinde zorlandıkları sonucuna ulaştık (Şekil 1). 39

140 120 100 80 60 40 20 0 ġekil 1. Öğrencilerin matematik dersinde zorlanmaları Anket sonuçlarına dayanarak hedefler belirledik. KORKMA ÖN YARGINI YEN DENEMEKTEN VAZGEÇME HAYATA GEÇİR ġekil 2. Hedefimiz Bu hedefler doğrultusunda matematik dersinde tutum ve eğilimlerini ölçmek amacıyla anket çalışmaları yaptık (Şekil 3, 4). Anket sonuçlarımıza göre öğrencilerin ne kadar ödev yapmaları gerektiğini bilmedikleri, başkalarıyla matematik dersi hakkında konuşmaktan hoşlanmadıkları, karşılaştıkları problemleri matematik kullanarak çözmekten hoşlanmadıkları, matematik dersi çalışırken problem çözene kadar uğraşmadıkları tespit edildi. 40

Sevgili Öğrenciler, bu anket sizin matematik dersine karşı tutum ve eğiliminizi ölçmek amacıyla düzenlenmiştir. E H 1 Matematik denince aklıma karmaşık anlamsız şeyler gelmez. 2 Matematik derslerinde tahtaya kalkmak bana kolay geliyor. 3 Matematik derslerinde bana daima soru sorulması hoşuma gider. 4 Şimdi matematiği anlıyorum ileriki sınıflarda da anlayacağıma inanıyorum. 5 Matematik sınavlarından korkmam. 6 Benim için matematik çok eğlencelidir. 7 Matematik dersine girdiğimde kendimi rahat hissederim. 8 Matematik sınavlarına nasıl çalışacağımı biliyorum. 9 Matematik dersinde soru sormaktan korkmam. 10 Başkalarıyla matematik dersi hakkında konuşmaktan hoşlanırım. 11 Matematik problemleri çözmek bana çekici gelir. 12 Matematik dersi çalışırken problemi çözene kadar uğraşırım. 13 Karşılaştığım problemleri matematik kullanarak çözmek hoşuma gider. 14 Matematiğin her zaman işime yarayacağına inanırım. 15 Matematik dersinde anlatılanları anlayabileceğimden eminim. 16 Matematik dersinde iyi performans sergileyeceğime eminim. 17 Verilen matematik ödevlerini en iyi şekide yapacağıma eminim. 18 Matematik dersinde iyi not alacağıma eminim. 41

19 Matematik dersinde anlatılacak konuları öğrenebileceğime eminim. 20 Verilen bir ödevi bitirmek benim için önemlidir. 21 Derse zamanında başlamaya hazırım. 22 Bu sınıfta neleri başarmam gerektiğini biliyorum. 23 Ders sırasında dikkatliyim. 24 Sınıfta yapılması gerekenleri anlamaya çalışırım. 25 Ne kadar ödev yapmam gerektiğini bilirim. En az puan alan maddeler: Ne kadar ödev yapmam gerektiğini bilirim. Başkalarıyla matematik dersi hakkında konuşmaktan hoşlanırım. Karşılaştığım problemleri matematik kullanarak çözmek hoşuma gider. ve Matematik dersi çalışırken problemi çözene kadar uğraşırım. Tutum ve eğilim anketine göre öğrencilerin yukarıdaki ifadelerde kendilerini yeterli görmedikleri tespit edildi. ġekil 3. Öğrenci anketitutum Ölçeği ve Eğilim Anket Değerlendirilmesi 35 30 25 20 15 10 5 0 1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 25 ġekil 4. Tutum Ölçeği Analizleri Farklı bir öğrenme ortamı oluşturmayı düşündük ve planladık. Öğrencilerimizin görüşlerini aldık. Öğrencilere; Matematik için farklı bir sınıf isteyip istemediklerini, 42

Nasıl bir sınıf olmasını istediklerini, Bu sınıfta neleri görmek istediklerini sorduk. Duvarların pembe, lila renk boyalı, geometrik şekilli masaların ve taburelerin olduğu, değişik materyallerin yer aldığı dolaplar (kesir takımları, alışveriş standı, birim küpler, tangramlar, sıvı ölçü kapları vb.) ile dolu bir matematik sınıfı istedikleri anlaşıldı. Koridorlarda ritmik sayma ve merdivenlerde metrenin katlarını görmek istediklerini söylediler.bununla beraber, Okulumuzda bir matematik sınıfı olsa, bu sınıfta hangi araç gereçlerin olmasını istersiniz? anketini uyguladık(şekil 5). ġekil 5. Öğrenci tutum anketi sonuçları PROJE UYGULAMASI Öğrencilerin hem ruhsal hem de bedensel bir zarar görmeyecekleri şekilde sınıf ortamı yapılandırıldı. Sınıf temizlendi, öğrencilerin istekleri doğrultusundaki renklerle boyandı, geometrik şekilli masa, tabure ve panolar yerleştirildi. Alış veriş standı kuruldu. Matematik derslerinde kullanılacak materyaller ( kesir takımı, örüntü blokları, birim küpler, geometrik cisimler vb.) temin edildi. Koridorlara ritmik sayma, geometrik şekilli sek sek, merdiven basamaklarına metrenin katları yaptırıldı. Çocuklar yeniliklere karşı, özellikle yeni teknolojilere karşı hem daha duyarlı, hem de bu teknolojileri almaya daha açık olduklarından matematik atölyemize akıllı tahta ve projeksiyon temin ettik. Her öğretmen kendi sınıfına yönelik etkinlikler planladı. Bu etkinlik örnekleri uygulandı. Örneğin; İkinci sınıflar birim küpler ve misketler kullanılarak ritmik saymalar ile çarpma işlemleri, bölme işlemleri Üçüncü sınıflar geometrik şekilli masaların kenar uzunluklarının ölçülerek çevre hesabı, örüntü materyallerini kullanarak örüntü konusu Dördüncü sınıflar kesir takımı ve birim küplerle kesirlerin kavranması ve kesir problemleri, kesirlerin sembollerle karşılaştırılması (Şekil 6), Beşinci sınıflar takı ve makyaj malzemesi standı oluşturarak alışveriş problemleri ve ondalık kesirlerin toplanması ve çıkarılması gibi etkinlikler yaptık. Diğer öğretmenlerin de burayı kullanabilmeleri için fırsatlar yarattık. Matematik müfredatı kazanımları doğrultusunda düzenlenen etkinlikler uygulanırken birçok materyaller kullanıldı (Şekil 7). Bunu yaparken öğrenciler küçük gruplar halinde etkileşimlerde bulundular. Öğretmen de gruplar arasında dolaşarak gereksinim duyanlara yardımcı oldu. 43

ġekil 6.Öğrenciler kesir kavramını şekiller ve birim küpler üzerinden çalışırken ġekil 7.Öğrenciler gruplar halinde çalışırken 44

PROJE ÇIKTILARI Yapılandırıcı eğitim ve öğretim ortamlarının işbirliğine dayalı öğrenme stratejisi sayesinde öğrencilerin çevreleriyle daha fazla etkileşimde bulunmalarına ve dolayısıyla zengin öğrenme yaşantıları geçirmelerine olanak sağlardı. Öğrencilerin zihinlerinde daha önce yapılandırdıkları bilgilerin doğruluğunu sınama, yanlışlarını düzeltme ve hatta önceki bilgilerinden vazgeçerek yerine yenilerini koyma fırsatını elde ettiler. Yapılandırmacı öğrenme yaklaşımının araştırmaya dayalı öğrenme stratejisi ile probleme dayalı öğrenme yöntemini kullanarak öğrenciler kendi öğrenmelerinin sorumluluğunu aldılar. Ezberlemek yerine anladılar. (Şekil 8)Yapılandırmacı öğrenme yaklaşımının buluşa dayalı stratejisi ile öğrencilerde merak güdüsü harekete geçirilerek öğrenci konunun yapısını fikirler arasındaki temel ilişkileri ve özellikleri keşfedinceye kadar öğretmen örnekler sunarak öğrencilerin sonuca ulaşması sağlandı. ġekil 8.Matematiği ezberlemeden, keyifle öğrendiler. ZORLUKLAR Gelişim projemizin ilk aşamasında kaynak konusunda sıkıntı yaşamış olmakla birlikte, aldığımız desteklerle bunu aştık. Maltepe Kaymakamlığı ile Maltepe İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü nün işbirliği ile okulumuza gönderilen kitaplar ve temin etmiş olduğumuz kaynaklar proje uygulama aşamalarımızda bize destek oldu. Bazı öğrenciler aktif öğrenmeye karşı çıkabilir, bunun nedeni sorumluluğu bir başkasının taşımasının ve sınıfta oturup anlatılanları kafa yormadan dinlemenin verdiği rahatlık olarak görmektedir. (Ün Açıkgöz, 2007). Öğretmen böyle öğrencilere aktif öğrenme fırsatları verip onların üreterek öğrenme zevkini tatmalarını sağlamalıdır. ( Pesen, 2003). 45

Matematik derslerinde bütün öğrencilerin sessiz bir şekilde öğretmeni dinledikleri bir sınıf ortamından uzaklaştırarak, öğrencilerin öğrenmesini amaçlayan etkinlikler uygulandı. Ancak bu esnada bal üreten arıların arı kovanında çıkardıkları gürültüye benzer şekilde bilgi üreten öğrencilerin gürültülerine izin verildi. YORUMLAR Gelişim projemizin sonucunda, öğretmenin etkin değil öğrencilerin aktif olduğu öğrenme ortamı oluşturduk. Öğreten öğretmen değil, öğrencilerin öğrenmelerine yardımcı öğretmen olmayı, olaylara faklı bakış açısı ile bakıp değerlendirmeler yapabilmeyi, öğrencilerimizi derste daha aktif kılabilmeyi, hedefleri gerçekleştirebilmek için uygun strateji ve yöntem seçmeyi, daha sistemli, daha dikkatli, daha sabırlı olmayı öğrendik. Öğrenci katılımını sağlayabilmek için bilgisayar desteğinin önemini, öğrencinin daha mutlu ve istekli olduklarını, grup çalışmaları sayesinde öğrenciler arasında olumlu etkileşim olduğunu gördük. Anladık ki mutlak bilgi diye bir şey yoktur. Bilgi kişiye, ortama ve elde edildiği koşullara bağlı olarak değişir. Her birey kendi gerçekliliğinin kendisinin deneyimleri ile yaratır ve bu bir diğerininkine benzemek zorunda değildir. Bu proje deneyiminizden kendiniz, öğrenme ve liderlik adına neler öğrendiniz? Sonuçları nasıl yorumluyorsunuz? Sizde hangi değişimler oldu? ÖNERĠLER Gelişim projemiz sonucunda farklı bir eğitim ortamı oluşturduk. Şunu gördük ki oluşturduğumuz matematik atölyesi etkinlikleri öğrencilerimiz üzerinde kalıcı izler bıraktı. Her okulda buna benzer aktif öğrenmenin gerçekleştirilebileceği ortamlar oluşturulmaya çalışılmalıdır. Bunun için de öğretmen, idare ve Milli Eğitim işbirliği halinde çalışmalıdır. Öğretmen de kendi özgün çabalarıyla değişik materyaller temin edip sınıf ortamında bunları uygulamalıdır. Biraz zaman ve emekle iyi, çok iyi, aktif öğrenme uygulayıcıları olabiliriz. Şunu anladık ki; gelişim projemiz sonucunda önce karar vermek, plan yapmak, eyleme geçmek, planı sınamak, sürekli denemek ve asla vazgeçmemek düşüncesini benimsemek ve hayata geçirmek gereklidir (Erdoğan, 2008). REFERANSLAR Açıkgöz, K.Ü.(2008).Aktif Öğrenme, İstanbul. Biliş Yayınları. Açıkgöz,K.Ü.(2009).Etkili Öğrenme ve Öğretme, İzmir. Biliş Yayınları. Arıkan, Y. (2007).İlköğretimler İçin Uygulamalı Tiyatro ve Drama Eğitimi, İstanbul. Pozitif Yayınları. Erdoğan, İ. (2008).Öğrenmenin Gücü, İstanbul. Alfa Yayınları. Ingham,C.(2001).Kendi Kendini Motive Etmenin 101 Yolu,İstanbul. Alfa Yayınları. Kılıçoğlu,M.(2007).Aktif Öğrenme İçin Etkili Öğretmen, İstanbul. Morpa Kültür Yayınları. Olkun, S.-TolukUçar,Z. (2009)İlköğretimde Etkinlik Temelli Matematik Öğretimi, Ankara.Maya Akademi Eğitim ve Danışmanlık. Özer, K.(2002)Kaygı, İstanbul. Sistem Yayıncılık. Pesen,C.(2003)Matematik Öğretimi,Ankara.Nobel Yayın Dağıtım. Sekman, M. (2010).Ya Bir Yol Bul Ya Bir Yol Aç Ya da Yoldan Çekil, İstanbul. Alfa Yayınları. Sekman,M.(2010).Kesintisiz Öğrenme, İstanbul. Alfa Yayınları. 46

Tiemey,E.(2001).Başarılı İletişimin 101 Yolu, İstanbul. Alfa Yayınları. Uzun, A. (2004) Özgürleştiren Disiplin, İstanbul. Bilge Yayınları. Yılmaz,H.(2008)Anne, Babacığım Lütfen Bu Kitabı Okur musun?, Konya. Çizgi Kitabevi Yayınları. Yılmaz,H.(2010).Öğretmenim Lütfen Bu Kitabı Okur musun?,konya.çizgi Kitabevi Yayınları. YENĠ NESĠL LĠDER ÖĞRETMENLER PROJESĠ ÖĞRETMENLER GELĠġĠM PROJELERĠNĠ SUNUYOR Öğretmenler sunumlarında değişim yaratmayı planladıkları projenin sürecini anlattılar; vizyonlarını nasıl belirlediklerini, bu doğrultuda ne tür çalışmalar yaptıklarını, deneyimlerini, paylaşımlarını, başta kendi kişisel ve mesleki değişimlerini devamında da okullarında yarattıkları etki ve değişimleri dile getirdiler. ÖĞRETMENLER SERGĠ SALONUNDA PROJELERĠ ĠLE ĠLGĠLĠ PAYLAġIMDA BULUNUYOR Sunumlar sonrasında projede yer alan öğretmenler, kongreye katılan eğitimcilerin sorularını yanıtlamak ve projelerine dair materyal ve çıktıları paylaşmak üzere sergi alanında katılımcılarla bir araya geldiler. Böylece etki alanlarını genişletip değişim yaratmaya başladıkları çalışmalarını diğer öğretmenlerle de paylaşma fırsatı buldular. 47

Yasal Temsilcinin Ġmzası KuruluĢun Adı: Yasal Temsilci Adı-Soyadı : Ünvanı: SEYHAN KAYMAKAMLIĞI Ahmet OKUR Kaymakam Yer: SEYHAN İmza Tarih: 48