giris.qxp 25.12.2010 12:22 Page 1

giris.qxp 25.12.2010 12:22 Page 1

giris.qxp 25.12.2010 12:22 Page 2 Danýþma Kurulu Üyeleri Sonja Tanrýsever, Sanatçý/ Sanat Eðitimcisi Leyla Sakpýnar, Sanatçý/ Sanat Eðitimcisi Gazi Selçuk, Sanatçý/ Sanat Eðitimcisi Maria Sezer, Sanatçý/ Sanat Eðitimcisi Özcan Yurdalan/ Fotoðraf sanatçýsý/yazar,/eðitmen Þerafettin Turan /Ýl Milli Eðitim Müdür Yrd. Gülçin Özdemir Aksoy/ Sanatçý/ Öðretim Gör. Esra Çelikkanat/ Sanat Eðitimcisi Küratörler: Gazi Selçuk - Sonja Tanrýsever- Maria Sezer - Leyla Sakpýnar Özcan Yurdalan - Esra Çelikkanat Küratör Yardýmcýsý: Ercan Vural Küratör Asistan: Kývýlcým Harika Seydim-Ömer Kaptanoðlu-Halit Sermisakçi Bienal Direktör: Gazi Selçuk Bienal Koordinatör: Esra Çelikkanat Atölye - Workshop Koordinatörü: Niyazi Selçuk Kayýt Kabul: Berika Köksal ISBN: 978-605-88153-3-9 Yayýna Hazýrlayan: Çaðatay Anadol Grafik Tasarým Beyza Erden Gökçe Çankaya Aslý Akgün Baský: Express Matbaa (0212 282 52 00) Nato Caddesi, No:17/1-4 Express Binasý, Seyrantepe Ýstanbul Gezi ve Rehberlik Koordinatörü: Serdar Danýþ - Volkan Akoluk Konuk Aðýrlama: Gülizar Uðurlu-Berika Köksal Mimar: Aslý Eroðlu Organizasyon: Organizer Müzik Koordinatör: Beyza Erden Performans Koordinatör: Fatma Yalçýn Edebiyat ve Söyleþi Koordinatör: Eren Bodur Okul Sorumlusu: Hüseyin Turan Reklam ve Halkla Ýliþkiler Sorumlusu-Basýn Uzmaný: Haber Atölyesi Rehberler: Burcu Kiriþ, Tayibe Ünver, Kerim Erdinç, Elif Kaba, Aydan Alkap, Mehmet Ebinç, Harun Korkmazoðlu, Mehmet Kaymal, Mahmut Kesir, Kerim Erdinç, Mehmet Ali Öz, Pinar Erdem, Fatma Güden, Recep Þen, Þehmuz Alp, Muazzez Tiryakioðlu

giris.qxp 25.12.2010 12:22 Page 3 ÝSTANBUL ÇOCUK VE GENÇLÝK SANAT BÝENALÝ

giris.qxp 25.12.2010 12:22 Page 4

giris.qxp 25.12.2010 12:22 Page 5 Ýstanbul Çocuk ve Gençlik Sanat Bienali Ýstanbul 2010 Avrupa Kültür Baþkenti Ajansý Eðitim Yönetmenliði tarafýndan, "2010 Okullarda" projesi kapsamýnda 25 Kasým 25 Aralýk tarihleri arasýnda, Ýstanbul Çocuk ve Gençlik Sanat Bienali gerçekleþti. "Deðiþiyorum, Farkýnda mýsýn?" konsepti ile "DEÐÝÞÝM" temasýný iþleyen Bienal'e çocuklar ve gençler; resim, heykel, seramik, fotoðraf, düzenleme, video, müzik ve sahne performanslarý ile katýldýlar. Ýstanbul Çocuk ve Gençlik Sanat Bienali ile Ýstanbul'da yaþayan öðrenci ve öðretmenlerin güncel sanatýn içinde yer almalarý, farklý materyal, teknik ve disiplinleri kullanmalarý ve özgün sanat çalýþmalarýný toplumla paylaþabilmeleri, bu yolla da sanat eðitiminin çocuk ve gençler için öneminin vurgulanmasý amaçlandý. Çocuklara ve gençlere yönelik güncel sanat etkinliklerini kapsayan Ýstanbul Çocuk ve Gençlik Sanat Bienali Sanat Limaný (Antrepo 5), Haydarpaþa Garý, Söðütlüçeþme Garý, Tuzla Ýdris Güllüce Kültür Merkezi'nde gerçekleþtirildi. "2010 Okullarda" projesi kapsamýnda gerçekleþen Bienalde, gençler ve çocuklar ürettikleri, her biri birbirinden farklý, ilginç ve yaratýcý çalýþmalarý toplumla paylaþýrken, bir sanat etkinliðinde izleyici deðil sanatçý olarak yer alma fýrsatýný yakaladýlar. Bununla birlikte, Ýl Milli Eðitim Müdürlüðü iþbirliði ile Ýstanbul'daki 39 ilçeden öðretmen ve öðrencilerin çalýþmalarý bir bütün halinde ve ayný anda sergilendi. Bir ay sürecek Bienal'e Ýstanbul'un 39 ilçesinde bulunan 2.500 okuldan 5000 öðrenci katýldý. Bienale ayrýca, Anadolu'daki öðrenciler de TEGV (Türkiye Eðitim Gönüllüleri Vakfý) aracýlýðýyla katýldýlar. Beyoðlu'ndan Tuzla'ya, Kadýköy'den Sultanbeyli'ye hatta Anadolu'dan da farklý okullardan öðrencilerin katýldýðý Bienal, her yerden her çevreden genç ve çocuðun sürece katýlmasý açýsýndan önemlidir. Geleceðin sanat tüketicileri olan çocuk ve gençler, plastik sanat disiplinlerini, güncel sanat öðelerini kavrarken, farklý bakýþ açýlarý edinerek yaratýcýlýklarýný geliþtirmiþ oldular. Çocuklar ve gençlerin, okullarda öðretmenleri koordinatörlüðünde ve sanatçý-öðrenci atölyelerinde ürettikleri çalýþmalar Ýstan bul'daki öðrencilerin enerjisini Bienal'e yansýtmýþtýr. Dünyada birkaç ülkede, Türkiye'de ise ilk kez yapýlan ve sanat ve eðitim adýna önemli bir görev üstlenmesi sebebiyle dikkatleri üzerine çekecek olan Ýstanbul Çocuk ve Gençlik Bienali genel izleyiciler dýþýnda, sanat ve eðitim çevresinden, öðretmenlere, öðrencilere ve velilere kadar geniþ bir izleyici kitlesini kendine çekmiþtir. Danýþma Kurulu ve Küratörler "Ýstanbul Çocuk ve Gençlik Sanat Bienali'nin küratörlüðünü, alanýnda uzman sanatçý ve eðitmenler yapýyor. Çocuk çalýþmalarýný Sonja Tanrýsever, Gazi Selçuk ve Esra Çelikkanat, sanatçý çalýþmalarýný Leyla Sakpýnar ve Maria Sezer, fotoðraf çalýþmalarýný da Özcan Yurdalan yürütmektedir. Bienal danýþma kurulu; küratör grubu dahil olmak üzere Ýl Milli Eðitim Müdür Yrd. Þerafettin Turan ve Yrd. Doç. Gülçin Özdemir Aksoy'dan oluþmaktadýr. 5

giris.qxp 25.12.2010 12:22 Page 6 ÝSTANBUL ÇOCUK VE GENÇLÝK SANAT BÝENALÝ 6

giris.qxp 25.12.2010 12:22 Page 7 Kültür ve Turizm Bakaný Sayýn Ertuðrul Günay Ýstanbul Çocuk ve Gençlik Sanat Bienali nde 7

giris.qxp 25.12.2010 12:22 Page 8 ÝSTANBUL ÇOCUK VE GENÇLÝK SANAT BÝENALÝ 8

giris.qxp 25.12.2010 12:22 Page 9 2010 Avrupa Kültür Baþkenti Koordinasyon Kurulu Baþkaný Sayýn Hayati Yazýcý, Ýstanbul Çocuk ve Gençlik Sanat Bienalini ziyaret etti. 9

giris.qxp 25.12.2010 12:22 Page 10 ÝSTANBUL ÇOCUK VE GENÇLÝK SANAT BÝENALÝ Ýstanbul Vali Yardýmcýsý Harun Kaya Küratör Sonja Tanrýsever Ýstanbul Milli Eðitim Müdürü Muammer Yýldýz 2010 Ajansý Genel Sekreteri Yýlmaz Kurt Ýstanbul Çocuk ve Gençlik Sanat Bienali Açýlýþ Töreninden 10

giris.qxp 25.12.2010 12:22 Page 11 "Yaratýcý" Ýstanbul'a doðru Ýstanbul 2010 Avrupa Kültür Baþkenti Ajansý Eðitim Yönetmenliði olarak yaklaþýk bir buçuk yýl önce çalýþmalara baþlarken öncelikle Milli Eðitim Bakanlýðý ile iþbirliði geliþtirdik. Öðretmenlerle yaptýðýmýz toplantýlarda kültür-sanat dersleriyle ilgili ciddi sorunlar olduðundan bahsediliyordu. Resim ve müzik öðretmenleri ihtiyaç duyduklarý atölye, araç ve enstrümanlarýn olmadýðýndan, kalabalýk sýnýflarda yetersiz ders saatleri içinde uygulama olanaðý bulunmadýðýndan, kültür-sanat derslerinin hem idareciler hem de diðer branþ öðretmenleri tarafýndan ciddiye alýnmadýðýndan þikâyet ediyorlardý. Öðretmenlerin mesleki geliþimlerine destek olmak için çeþitli konferanslar, atölye çalýþmalarý ve toplantýlar düzenledik, bunlarý sanatçý buluþmalarýyla taçlandýrdýk. Okullarda öðretmenlerin kendilerini daha iyi hissedebileceði, idarecilerin onlara destek olabileceði bir iþleyiþ yaratmayý hedefledik. Eðitim Yönetmenliði olarak üzerinde durduðumuz resim-görsel sanatlar, teknolojitasarým, müzik, sahne sanatlarý-tiyatro ve edebiyat alanlarýndaki 20 bin öðretmeni bu konferans, söyleþi ve atölye çalýþmalarýnda uzmanlarla buluþturduk. Ýkinci aþamada ise öðretmenleri projeler hazýrlayarak kent genelinde üç bin okuldaki üç milyon öðrenciyi, Ýstanbul 2010 Avrupa Kültür Baþkenti Ajansý etkinliklerinin katýlýmcýsý haline getirmeye çaba göstermeye yönlendirdik. Bir fikirden yola çýkarak nasýl proje yapýlacaðýyla ilgili eðitimler verdik. Yaklaþýk 4 ay içinde 650 proje öðretmenler tarafýndan hazýrlandý ve bugün proje sayýsý 1200 civarýnda. 11

giris.qxp 25.12.2010 12:22 Page 12 ÝSTANBUL ÇOCUK VE GENÇLÝK SANAT BÝENALÝ Artan projeleri yönetebilmek amacýyla ilçelerde kültür-sanat platformlarý kuruldu. Finansman saðladýðýmýz platformlarda kaymakamlar, belediye baþkanlarý ve yardýmcýlarý, ilçe milli eðitim müdürleri ve þube müdürleri, 4 öðretmen ve 2 sivil toplum örgütü temsilcisi yer aldý. Ýstanbul Valiliðinin yayýnladýðý yönergeyle projelerin bu platformlar tarafýndan desteklenmesi kontrat altýna alýnýrken, okullarýn altyapýlarýnýn güçlendirilmesiyle öðrencilerin projeleri daha çok sahiplenmesini saðlamaya çalýþtýk. Ýlçelerde öðrenci projeleri hayata geçirilip gösteriler ve toplantýlar düzenlenirken, öðretmenler bu etkinliklerin o ilçe sýnýrlarý içinde kaldýðýna ve il düzeyinde sergilenebilecekleri mecra bulunmadýðýna dikkat çekti. Sanatçýlarýn ve üniversite gençliðinin kendilerini ve ifade edebilecekleri Ýstanbul Bienali gibi organizasyonlar ve sanatçý inisiyatifleri varken, ilköðretim ve ortaöðretim öðrencilerinin çalýþmalarýný toplumla buluþturabilecekleri mecra olmadýðýný fark ettik. Gençlerin ve çocuklarýn ürünlerini ulusal ve uluslararasý bir arenada izleyiciyle buluþturacaklarý bir mecra oluþturma fikri böylece ortaya çýktý ve Ýstanbul 2010 Avrupa Kültür Baþkenti Ajansý olarak, bir çocuk ve gençlik bienali organize etmeye karar verdik. Öðretmenlerde ve sanatçýlarda büyük heyecan yaratan bu fikri hayata geçirmek kolay deðildi. Çocuklarýn ve gençlerin ürünlerinin kermes havasýnýn ötesine geçen standartlarda sergilenebilmesi için altyapýnýn oluþturulmasý gerekiyordu. Öðrencilerin, öðretmenlerin rehberliðinde ürettiði resim, heykel, enstalasyon, seramik, video-art ürünlerini; dans, müzik, tiyatro ve diðer sahne sanatlarý performanslarýný sunabilecekleri kalitede dizayn etmek üzere Sanat Limaný olarak kullanýlan Antrepo'yu, Haydarpaþa Garý'ný ve Tuzla Ýdris Güllüce Kültür Merkezi'ni seçtik. Bienalin hazýrlýk sürecinde, Devlet Bakaný ve Baþbakan Yardýmcýsý Sayýn Hayati Yazýcý ve Milli Eðitim Bakaný Sayýn Nimet Çubukçu baþta olmak üzere, çok sayýda idarecinin desteðini aldýk. Finansmanýný ve sekretaryasýný Eðitim Yönetmenliði olarak üstlendiðimiz bienal önümüzdeki yýllarda kültür ve sanat alanýnda önde gelen kurumlardan oluþan bir yönlendirme kurulu tarafýndan sürdürülecek. Kurulda yer alan Koç Müzesi, Sabancý Müzesi, Rezan Has Müzesi, Türkiye Eðitim Gönüllüleri Vakfý, Toplum Gönüllüleri Vakfý gibi kurumlar iki yýlda bir sekreteryayý üstlenecek. Böylece, Türkiye'de ilk defa yapýlan çocuk ve gençlik bienali gelenekselleþerek, dünyada yalnýzca birkaç ülkede bulunan benzerlerinin arasýna katýlacak. 12

giris.qxp 25.12.2010 12:22 Page 13 Kültür-sanat eðitiminde yenilenme için Kültür-sanat eðitiminde zihniyet deðiþikliði yaratmayý ve altyapýyý geliþtirmeyi hedefleyen Ýstanbul 2010 Avrupa Kültür Baþkenti Eðitim Yönetmenliði "deðiþim" temasýna odaklandý. Sabah iþine gidip akþam evine dönen öðretmenleri bu rutin döngüden çýkartýp geniþ yelpazede üretimlere yönlendirirken, sanatsal dünyalarý zenginleþen çocuklarýn ve gençlerin sanat dallarýnda icracý olmalarý; sanattan keyif alan ve hangi mesleði seçerlerse seçsinler, o meslekte yaratýcý potansiyellerini ortaya çýkarabilmeleri, kültür-sanat ürünlerinin bilinçli tüketicileri haline gelmeleri esas hedefimiz oldu. Ýstanbul'un uzun vadeli geliþim ve deðiþiminde "yaratýcý kentler" arasýnda yer alabilmesinin yolu, yaratýcý bireylerden geçiyor. 2010 Avrupa Kültür Baþkentinin gelecekteki beslenme olanaklarýnýn Ýzmit Körfezi ve Trakya'da yoðunlaþan montaj sanayinde deðil, katma deðeri yüksek olan kültür endüstrilerinde yattýðý görülüyor. 2003 yýlýnda Avrupa Birliði ülkelerinde 5,8 milyon çalýþan ile 654 milyar Avro ciro elde edilen kültür endüstrilerinin ekonomik büyümedeki payýnýn gýda, kimya ve otomotiv gibi sektörleri geride býrakmasý da buna iþaret ediyor. El sanatlarýndan bilgisayar ve video oyunlarýna, mimarlýk ve reklamcýlýktan tiyatro, sinema ve müziðe kadar geniþ bir yelpazeye yayýlan kültür endüstrileri; bireysel yaratýcýlýk, beceri ve yetenek üzerinde yükseliyor. Genç kuþaklarýn kültür-sanat eðitimine ve yaratýcýlýðýn geliþtirilmesine en açýk olduðu okul öncesi ve ilköðretim çaðlarýnda gerekli eðitimin verilmesi için maalesef ne ders saatleri ne de okullarýn altyapýlarý yeterli durumda. Ýstanbul'un Avrupa Kültür Baþkenti olmasý, bu alanda "deðiþim" yaratmak için önemli bir fýrsat. Ýstanbul Çocuk ve Gençlik Sanat Bienali'ni, kültür-sanat eðitiminde stratejik deðiþim ihtiyacýný vurgulayacak, yaratýcý endüstrileri var edecek genç kuþaklarýn bugünden kültür-sanat alanýyla iliþkilerini artýracak bir hamle olarak deðerlendirebiliriz. Gazi Selçuk Bienal Direktör/Küratör 13

giris.qxp 25.12.2010 12:22 Page 14

giris.qxp 25.12.2010 12:22 Page 15 Kavramsal Çerçeve Yaþam, sürekli olarak çeþitli boyutlarda deðiþim zincirleri içinde akýp geçerken, kimimiz bu deðiþim rüzgârlarýna saðlýklý biçimde uyum saðlayýp kiþilik geliþimini adapte edebiliyor. Bir baþkasý ise kalýplaþmýþ algýlama aðlarýnda duraksayarak týkanmýþ halde, yaþamýný az çok statik biçimde sürdürür durumda. Bunlardan birinciler, büyük olasýlýkla yetiþme çaðlarý sýrasýnda kendini serbestçe ve yaratýcý biçimde ifade etme olanaklarýndan yoksun býrakýlmamýþtýr. Örneðin, yaptýðý resimlerin çizgileri eðri büðrü çýkmýþ olsa da; uðraþlarýný sevgi, saygý, ilgi ve anlayýþ içinde izleyen ve destek veren yakýn bir çevresi olmuþtur Ýlgi duyduðu konularý özgürce araþtýrýp ve bazen de üst üste hatalar yaparak, tekrar deneyerek kendi imkânlarý ve sýnýrlarýný da böylelikle keþfedip tanýyabilmiþtir. Sonuçta özgüven ve kiþilik gücü sahibi bir kiþi olarak yetiþmiþtir. Diðerleri ise tam tersine araþtýrma, keþfetme, geliþtirme ve deneyler yapma imkânlarý bulamamýþtýr, çünkü çevrelerinde böyle meraklarý paylaþabileceði kimseler olmamýþtýr. Bazen hazýr oyuncaklar alýyorlardý ona ve "Akýllý, uslu durmasýný" tembih ediyorlardý. Sonra bir çocuk yuvasýna gitmiþti ve annesinin sýnýfta bir gün: "Bak oðlum, Ahmet ne kadar güzel çalýþmýþ! Sen niye yapamýyorsun?" demesiyle o günden sonra bizimkinde heves mi kalmýþtý!... Hâlâ yetersizlik duygularý içinde "Nasýlsa benim zaten yeteneðim yok, düz bir çizgi bile çizemiyorum!" diye yakýnan bir yetiþkin olur (ve kendisi gibi yakýnan) diðer yetiþkinler "ordusuna" katýlýr. Bu demek oluyor ki; çocukken arada bir yamuk yamuk bir þeyler yaptýðýnda aldýðý bilinçsiz ve gurur kýrýcý eleþtiriler kiþiliðinin derinlerinde gömülü izler býrakmýþtý çünkü kalbi onarýlmaz yara almýþtý bir kere 15

giris.qxp 25.12.2010 12:22 Page 16 ÝSTANBUL ÇOCUK VE GENÇLÝK SANAT BÝENALÝ Bu insan manzarasý örnekleri dýþýnda bir de çocuðunu iddialý halde öne süren bir veli kategorisi var: "Benim çocuðum çok yeteneklidir. Harika karikatür yapar!" örneðin Böyle anons edilmiþ bir kere; o çocuðun artýk kendini bu þekilde tanýtan imajýna göre ayaðýný denk almasý beklenir. Yoksa anne baba hayal kýrýklýðýna uðramaz mý? Aslýnda örneðini sýk gördüðümüz öykülerin bazýlarýdýr bunlar; ilk þanslý kiþi diðerine kýyasla az bulunur çünkü tam bir bireydir o. Diðerinin durumu biraz farklý; yaþamda idare eder elbette ama gönül isterdi ki daha güçlü, mutlu, kendine güvenen ve giriþken bir kiþi olabilseydi Sonuncusunun da iþi zor, çünkü o da baþkalarýnýn kendinden beklentilerini daima karþýlayabilmek zorunda!... Yukarýda da deðinmeye çalýþtýðýmýz üzere; gerçek anlamda nitelikli bir "sanat eðitimi"nin saðlayabileceði yararlar arasýnda güçlü bir kiþilik geliþimine katký saðlanmasýnýn da mümkün olmasýna raðmen, "resim dersi" diye, adýyla bile kapsamý kýsýtlanmýþ olan konunun diðer teknik disiplin alanlarýnýn yanýnda yeri ve öneminin yeterince anlaþýlmadýðý söylenebilir. Bir de biz yetiþkinler, nedense bazen güzellik normlarý konusunda birçok kalýplarla yüklü olabilen kendi deðer yargýlarýmýzý çocuk ve gençlerimize empoze ederek önlerine koyup, seçtiðimiz þablonlardan kopyalar yapmalarýný bekleriz. Düzgün taklit etmeyi becerebilen övgü alýr, yaptýðý iþ duvara bile asýlýr. Diðerleri ise "Benim yeteneðim yok ki" kanýsýna varýrlar. Hâlâ yer yer uygulanýlabilen böyle sýnýrlayýcý metotlar, yaþam boyu en çok gereksinim duyulacak kiþilik niteliði olan özgüven duygusunu vermek için yararlý olabilir mi? Çocuk ve gençler, içinde yaþadýklarý çevre, toplum ve dünyadaki deðiþim olgularýnýn bazen endiþe verici halleri karþýsýnda en çok etkilenen kimselerdir. Yaþla birlikte bedensel deðiþimin baþlý baþýna apayrý bir süreç olmasý bir yana, adým adým geliþen veya bazen de aniden oluþan ve yaþam düzenlerini alt üst eden deðiþimlerin etkileri de olabilir. Yoðun, coþkulu, bazen de çeliþkili ve sancýlý büyüme süreci boyunca iç dünyalarýnda olup bitenler konusunda hissettiklerini / düþündüklerini dýþa aktarma imkânlarý arasýnda güzel sanatlar, bireyselliðe saygýlý olmasý koþuluyla biricik yoldur. Zaman zaman çeþitli "yol kavþaklarý"na geldiklerinde ne tür hisler içinde olabilirler Bunun gibi merak konularýyla iliþkilendirerek Türkiye'de bu ilk Çocuk ve Gençlik Sanat Bienali giriþim konseptinin adý: "Deðiþiyorum, Farkýnda Mýsýn?" konulmuþtur. 16

giris.qxp 25.12.2010 12:22 Page 17 Ülkemizin farklý bölgelerinden bu Bienale katýlanlar, gençliðin onlara verdiði alabildiðince açýk ufuklu bakýþlarýnýn ýþýðýnda bizlere kapýlarýný aralayarak algý dünyalarýna davet ediyorlar. Sanat, eðer bireylerin psikodinamik proseslerini baþlatabilen bir nevi "sihir" ise: orada atýlan çizgilerin, akýtýlan boyalarýn, yoðrulan çamurun, yontulan bloklarýn 'dilleri', çocuk ve gençlerin sýrdaþlarý olup bizlere özlemlerini, kaygýlarýný, sevinçlerini dile getirerek paylaþýr olmuþ. Ya öznel benliklerini sarmýþ olan o kýrmýzýlarýn, sarýlarýn etkisi?! Bizi kendi çocukluðumuzdan beri ayak basmamýþ olduðumuz hudutsuz enginliklerin hayalsi meydanlarýna misafirliðe götürebilir belki de. Bienale katýlan yaþ gruplarýnýn çok farklý olmasý, izleyici için ilginç bir fýrsat sayýlabilir; yapýtlar, çok çeþitli yaþ özelliklerini sergilemektedir. Sergide, 4 yaþtan 18 yaþa kadar olan çok farklý anlatma biçimlerini izlenime sunan "organik akýþýn" seyri içinde oluþan dinamik bütünlükler ile karþýlaþýlabilecek. Burada spontan dýþavurum çalýþmalarý bulunmakta. Ayrýca atölye çalýþmalarýnda gerçekleþmiþ olan süreç içinde; düþünme (sorgulama), edindiði bilgilerle uygulama, araþtýrma ve tasarlama, ürün ortaya koyma ve deðerlendirme gibi özgür olmasýnýn yaný sýra ayný zamanda disiplinli ve metodik olarak da nitelendirilebilecek çalýþma yöntemlerinin sonuçlarý olan sanatsal yapýtlarla da tanýþýlabilecek. Türk Milli Eðitimi'nin desteklediði çocuk ve gençlerin "seslerini" yükselttikleri bu Bienali sunmaktan kývanç duymaktayýz. Sonja Tanrýsever Küratör 17