Holding A.Ş. ve Özel Sermaye Şirketleri Sedat Orbay İş Geliştirme ve Stratejik Planlama Direktörü Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Uluslararası Finansal Yönetim Enstitüsü Şirket Finansmanı ve Halka Açılmada Yeni Yol Haritası: Girişim Sermayesi ve Özel Sermaye Şirketleri Konferansı 21 Mart 2008-İstanbul
Dünyada Özel Sermaye Şirketleri 1980 li ve 90 lı yıllarda Özel Sermaye (Private Equity PE) şirketleri sadece sermaye kıtlığında banka kredisi bulamayan yüksek riskli şirketlere fonlama sağlıyorlardı. Bu dönemde, girişim sermayelerinin yüksek getiriler elde etmesi ve dünya pazarlarına giriş bariyerlerinin azalması ile beraber, bir özel sermaye şirketleri balonu oluşmuş, bu da sektörün itibar kaybetmesine sebep olmuştur. 2000 yılında yaşanan ekonomik çöküşten bu yana daralan pazarlar, sınırlı işten çıkış şansları, özel sermaye şirketleri finansal desteğin yanında yönetim desteği sağlamaya ve işten çıkış tarihlerini ötelemeye itmiştir. Ayrıca, özel sermaye şirketleri artık yatırım yapacakları şirketlerin veya pazarın dinamiklerini daha iyi anlamaya ve değerleme çalışmalarına (due diligence) daha fazla önem vermeye başlamışlardır.
Özel Sermaye Şirketlerinin Yatırım Alternatifleri Özel sermaye şirketleri, orta-uzun vadeli kaynağa yatırımlar için ihtiyaç duyan, işletme yetersizliği nedeniyle esas faaliyetlerini yerine getirmekte zorlanan, şirket alımı yöntemiyle büyüme sağlamak isteyen, esas faaliyet karlılığı ve büyüme potansiyeli yüksek olan firmalara kaynak yaratabilmek amacıyla yaratılmış ortaklık mekanizmasıdır. Dünyada, özel sermaye şirketleri genelde belirli büyüklüğe ulaşmış şirketler ve alanlar ile ilgilenirler. Bu alanlar genelde yatırım ihtiyacının fazla, faaliyet karlılıkları yüksek fakat riskin göreceli olarak az olduğu alanlardır.
Özel Sermaye Şirketlerinin İşten Çıkış Stratejileri Özel sermaye şirketlerinin yatırımlarının her zaman bir çıkış stratejisi vardır ve bunları mümkün olan en düşük vergi maliyeti ile gerçekleştirmeye çalışırlar. Genel yaklaşım, 2-5 yıl gibi bir süre sonrasında şirketteki yatırımlarını borsaya açılarak, bir stratejik yatırımcıya satarak nakite çevirmek şeklinde gerçekleşmektedir.
esas farklı yaklaşımlar etkin yönetim yeni bir soluk 2000 yılında iş hayatına yeni bir soluk getirerek, Türk ekonomisine katkı sağlamak amacıyla Şevket Sabancı önderliğinde kurulmuştur. Strateji, vizyon ve etkin yönetim gibi sermaye ötesi değerlerin önemine inanan Esas Holding, projelerinde hissedarlara olduğu kadar topluma sağlayacağı faydaları da dikkate almaktadır. strateji ve vizyon www.esas.com.tr
esas genç ve yenilikçi kimliğiyle alışılagelmiş holding yapılarından farklı bir çizgide, öncü ve lider bir kuruluş olma yolunda ilerlemektedir. Ortak olduğu, satın aldığı ve yeni kurduğu işlerde farklı yaklaşımlar geliştirerek değer yaratma potansiyeli yüksek işlere yatırım yapmaktadır. takım oyuncusu hızlı esnek
Değer Yaratmak Esas, şirketlere sadece nakit sermaye değil, Profesyonel birikim Güçlü finansal yapı (150 milyon YTL ödenmiş sermaye) Kurumsal kimlik İtibar İlişki ağı kazandırarak uzun vadeli katma değer yaratmaktadır.
Yarattığımız Değer Paydaşlarımızla ortaya çıkardığımız sinerji ile Kar maksimizasyonu, Rekabette kalıcı üstünlük, Sağlıklı ve sürdürülebilir büyüme yaratıyoruz.
Yatırım Yaklaşımımız Yeni yatırım kararlarında Sektörün cazibesini, Esas ın yetkinliklerini, Yatırımın ülkemize sağlayacağı katkıları, dikkate alırken, mevcut bir şirkete yatırım durumunda ise ortaklarımızla kazan kazan felsefesi içinde Hedef şirketin yapısını, Esas ın sağlayacağı katkıları, Mevcut hissedarın katkılarını, Şirket profesyonel yönetiminin yapısını, Şirketin ihtiyacını, Mevcut hissedarlarıın beklentilerini de değerlendirerek hisse oranımızı belirliyoruz.
Tarihçe
Özel Sermaye Şirketi olarak Esas Holding (1/2) Ülkemizdeki şirketlerin aile şirketi hüviyetine sahip olmaları, şirketin ömrünün yönetimde söz sahibi olan aile bireylerinin ömürleri ile sınırlı olmasını beraberinde getirebilmektedir. Esas Holding, yaptığı yatırımlar ile bu şirketlerin kurumsallaşma süreçlerini hızlandırmakta ve modern yönetim tekniklerine daha kısa sürede kavuşabilmelerini sağlamaktadır. Şirketlere tek başımıza yatırım yaptığımız gibi diğer yabancı özel sermaye şirketleri ile yatırımları için Esas Holding e, bu şirketlerler ile birlikte potansiyeli yüksek firmalara fon sağlamak yoluyla ortaklık arayışlarımız bulunmaktadır.
Özel Sermaye Şirketi olarak Esas Holding (2/2) Esas Holdingin yatırımlarında sektör ayırımı çok net olmamakla birlikte yatırımları için parasal üst limit de koymamaktadır. Türkiye de girişim sermayesi şirketlerinin öncülerinden olan Esas Holding, 2003 yılında Derindere ile ortak olarak kurduğu Renty şirketini 2007 yılında dolar bazında 1 e 3 kazanarak Docar adındaki Arap sermayesine satmıştır. Ayrıca, Promed, Pan Tarım ve Sporting gibi firmalarının satılışı da birer girişim sermayesi başarısıdır.
Türkiye de Özel Sermaye Şirketlerinin Önündeki Engeller (1/4) Sermaye piyasalarının az gelişmişliği ve halka arz problemleri Özel Sermaye Şirketleri genellikle halka arz yöntemiyle işten çıkmaktadır. Dolayısıyla ülkenin sermaye piyasalarının gelişmişliği, risk sermayesi yatırım ortaklıklarının ülke tercih kriterlerinde üst sıralarda yer almaktadır. Halka açılmanın prosedürleri daha basitleştirilmeli ve halka arz otoritelerinin azaltılması gerekmektedir. SPK ve İMKB'nin aldığı bir kararların Türkiye'deki diğer yasalar ve bürokrasinin diğer kademeleri tarafından da destekleniyor olması gerekmektedir. Ekonomik İstikrarsızlık Ekonomik istikrar, yeterli derinliğe sahip sermaye piyasaları yaratmakta, bu da başarılı halka arzlar yaratmaktadır.
Türkiye de Özel Sermaye Şirketlerinin Önündeki Engeller (2/4) Sermaye piyasalarının az gelişmişliği ve halka arz problemleri (devam) Halka açılma aşamasında ortaya çıkan yüksek maliyetler Araci Kurumlara SPK ya IMKB'ye ödenen ücretler Finansal danışman şirketlere ödenen ücretler vb. Arz ve Talep yönündeki sorunlar Arz yönünde : Ortaklarin sermayedeki hakimiyetini kaybetmek istememesi Talep yönünde : Tasarruf sahiplerinin mali varliklara yeterince talep yaratmamasi Türev piyasalarındaki yetersizlik Özel sermaye şirketleri, risk iştahlarına bağlı olarak bu enstrümanları kullanarak kendilerine finansman sağlayacak duruma gelmelidir.
Türkiye de Özel Sermaye Şirketlerinin Önündeki Engeller (3/4) Bürokrasinin yavaşlatıcı etkisi Dünya Ekonomik Forumu verilerine göre Türkiye, devlet bürokrasisinin engelleyici etkisi yönünden, 59 dünya ülkesi içinde 10. sırada gelmektedir. Ekonomik belirsizlik Hükümetin yürütmekte olduğu yapısal reformların zaman zaman sekteye uğraması özellikle yabancı özel sermayelerin planlarını yavaşlatmaktadır. Reel faizlerin yüksekliği Alternatif yatırım aracı olaral devlete borç vermenin en cazip yatırım aracı olması Üniversitelerdeki eğitim yetersizliği Girişimci karakterdeki yönetici eksikliği Türkiye de Ar-Ge ve buluş yapma eğiliminin az olması
Türkiye de Özel Sermaye Şirketlerinin Önündeki Engeller (4/4) Hukuki alt yapı yetersizlikleri Hisse satın alma (call option), Hisse satma (put option), Birlikte satış (tag along drag along) gibi opsiyonların Türk hukukunda tam oturmamıştır.