DEĞERLİ BASIN MENSUPLARI, 1 Aralık 2007 Ocak-Eylül 2007 dönemi mali sonuçlarına ilişkin verileri sizlerle paylaşmak istiyorum. Son yıllarda Türk Hava Yolları olarak elde ettiğimiz başarılı sonuçlar hepimiz için gurur kaynağı oldu. İstikrarlı büyüme ve karlılığı yakalayan Ortaklığımız büyük bir sıçrama yaparak önemli mesafeler katetmiştir. Belirlenen strateji ve hedefler doğrultusunda gelinen noktada Türk Hava Yolları büyüklük bakımından ikiye katlanmıştır. ÖZEL ŞİRKET STATÜSÜ KAZANDIK Mayıs 2006 içerisinde yapılan başarılı 3. halka arzın ardından Ortaklığımızın %49,2 hissesi Özelleştirme İdaresi Başkanlığı na ait olup, %50,88 i İstanbul Menkul Kıymetler Borsası nda işlem görmektedir. (Tablo 1) Başbakanlık Özelleştirme İdaresi Başkanlığı nın kararıyla, 23.5.2006 tarihi itibariyle sermayesinin yüzde 100 ü Türk Hava Yolları AO ya ait olmak üzere, pek çok sektörde olduğu gibi havacılık sektöründe de kalite ve verimlilik anlayışını sürekli kılmak için Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. kurulmuştur. Türk Hava Yolları Avusturya merkezli Do&Co şirketiyle ikram hizmetlerini karşılamak üzere Turkish Do&Co Şirketini kurmuştur. THY aynı zamanda Lufthansa ile ortak olduğu Sunexpress in yüzde 50 hissesine de sahiptir. (Tablo 2) KÜRESEL HAVAYOLU ŞİRKETİ Türk Hava Yolları yönetimi olarak havayolu taşımacılığı alanında küresel bir oyuncu nasıl oluruz düşüncesiyle 2003 yılında stratejileri ve hedefleri belirledik. Büyümenin ilk adımı olarak filonun genişletilmesi için yeni uçak siparişleri verildi. Kaliteyi ve verimliliği artırmak ve müşteri odaklı yönetim anlayışını benimsemek başarıya giden yolda önemli bir adımdı. Özellikle 2006 yılında açtığımız 24 yeni hat pay aldığımız pazarı büyütmenin en önemli aracıydı. 102 UÇAKLA 140 NOKTAYA UÇUŞ Türk Hava Yolları bugün 69 ülkede 138 şehirde 141 noktaya uçuş gerçekleştirmektedir. Son 3 yılda artan konma sayısına rağmen başarılı bir operasyon gerçekleştiren Ortaklığımız Eylül itibariyle yüzde 83,3 lük zamanında kalkış oranıyla bu başarısını sürdürmeye devam etmektedir. Şu ana kadar teslim alınan 38 adet yeni uçağın filoya katılımıyla birlikte verimlilik de artmış ve günlük uçuş utilizasyonu, 2005 yılında 10 saat 21 dakika iken, 2006 yılında 10 saat 31 dakikaya, 2007 nin ilk 9 ayı sonunda ise 11 saat 10 dakikaya ulaşmıştır. (Tablo 3) Sayfa 1 / 5
Ortaklığımız Dış hat uçuş noktalarına 2005 yılı içerisinde Kazablanka, Lizbon, Oslo ve Astana yı ilave etmiştir. Londra da ikinci havalimanı olarak Stansted e uçmaya başlamıştır. 2006 yılında ise 24 yeni dış hatla birlikte toplam 103 dış hat noktasına ulaşılırken, 2007 yılında Batum, Johannesburg, Capetown ve Medine seferleriyle uçuş noktamız 107 ye ulaşmıştır. 2005 yılında tekrar uçmaya başlanılan Kahramanmaraş ve Adıyaman seferleri ile uçulan iç hat nokta sayımız 28 e ulaşmıştır. 2005 Nisan ayı sonundan itibaren Sabiha Gökçen Havalimanı ndan Ankara, İzmir, Adana, Antalya, Bodrum (yaz dönemi), Van, Erzurum, ve Diyarbakır seferlerimiz başlamıştır. Bursa-Trabzon, Bursa-Erzurum İstanbul-Eskişehir ile 10 Aralık ta başlayacağımız İstanbul-Hatay uçuşları iç hatlarda 2007 yılında getirdiğimiz yeniliklerdir. (Tablo 4) Türk Hava Yolları nın 2003 te 65 olan uçak sayısı yeni uçak alımlarıyla 30 Kasım 2007 itibariyle 2 si kargo uçağı olmak üzere 101 uçağa çıkmıştır. Filomuzda 17 tane geniş gövde uzun menzil uçağı bulunmaktadır. 2008 yılı sonuna kadar 20 yeni uçak daha filomuza katılacaktır. (Tablo 5 ) Filomuza dahil olan uçaklarla beraber toplam koltuk sayımız 2005 yılında yüzde 19.1, 2006 yılında yüzde 24.4 artmıştır. 2008 yılının sonuna kadar alımı sözleşmeye bağlanan diğer uçakların da filomuza katılması sonucunda, toplam koltuk sayımız 2005 yılına göre yüzde 27,5 artışla 18.388 e ulaşacaktır. 4 YILDA 10 MİLYON YOLCUDAN 20 MİLYON YOLCUYA 2007 Ekim sonu itibariyle taşınan yolcu sayımız bir önceki yıla göre yüzde 16,6 artarak 16.581.058 e ulaşmıştır. 2007 yılı sonu itibariyle beklentimiz 170.000 konma gerçekleştirerek 20 milyon yolcuya ulaşmaktır. (Tablo 6) 2007 yılı Ağustos ayında 2 milyon 77 bin yolcu taşıyarak aylık taşınan yolcu sayısında büyük bir başarı elde edilmiştir. Özellikle Ortadoğu da yüzde 27,5 ve Uzakdoğu daki yüzde 29 luk yolcu sayısı artışlarımız bu bölgelerde yüksek doluluk oranları yakalamamızı sağlamıştır. (Tablo 7) Dış hat yolcu sayısı 7 milyon 610 bin, iç hat yolcu sayısı ise 8 milyon 438 bin olarak gerçekleşmiştir. Bir önceki yıla göre iç hatlardaki artış oranı yüzde 13,8 olurken, dış hat yolcu sayısında bir önceki yıl yüzde 15,8 olan artış oranı 2007 nin aynı döneminde yüzde 18,5 e çıkmıştır. (Tablo 8) Dış hatlarda taşınan yolcuların bölgesel dağılımına bakıldığında Avrupa ilk sırada yer almaktadır. Avrupa da 5 milyon 281 bin yolcu taşınırken Ortadoğu da 831 bin, Uzakdoğuda 659 bin 700 kişi Türk Hava Yolları yla seyahat etmiştir. (Tablo 9) Arz edilen koltuk kilometre 2007 nin ilk 10 aylık döneminde bir önceki yıla göre yüzde 13,1 artarak 34 bin 715 e yükselmiştir. (Tablo 10) 2007 yılı sonunda 170 bin konma sayısı hedeflenirken ilk 10 aylık dönemde 140 bin 533 konma gerçekleşmiştir. (Tablo 11) Planlanan seferlerle ilk 10 ayda 193 milyon 943 bin kilometre ve 331 bin 508 saat uçuş yapılmıştır. (Tablo 12) Sayfa 2 / 5
KARGO TAŞIMACILIĞINDA HEDEF BÜYÜTTÜK Kargo taşımacılığında da önemli mesafeler kateden Türk Hava Yolları Ocak- Ekim 2007 döneminde bir önceki yıla göre yüzde 14 artış sağlayarak 147 bin 942 tona ulaşmıştır. Filomuzda bulunan Airbus 310 uçaklarından 3 tanesi kargo uçağına dönüştürülmek üzere planlanmış, bunlardan ilki filomuza katılmış, diğer iki tanesinin de dönüşüm süreci 2008 yılı sonunda tamamlanacaktır. (Tablo 13) AVRUPA DA BAŞARILI SONUÇLAR Türk Hava Yolları nın ulaştığı rakamlar Avrupa Havayolları Birliği(AEA) nin verileriyle karşılaştırıldığında Avrupa ortalamalarını katlayan sonuçların elde edildiği ortaya çıkmaktadır. Son dört yılda yolcu sayısındaki artış Avrupa da yüzde 4-5 arasında değişirken THY de yüzde 15-20 arasında gerçekleşmiştir. (Tablo 14) Arzedilen koltuk kilometre ve ücretli yolcu kilometredeki oranlarda benzer bir tabloyu göstermektedir. (Tablo 15-16) Ortaklığımız yine Avrupa Havayolları Birliği nin yaptığı en az bagaj kaybeden havayolu değerlendirmesine göre ilk 9 aylık dönemde 1. sıradadır. (Tablo 17) VERİMLİLİK SAĞLANDI Türk Hava Yolları nın gerçekleştirdiği sürdürebilir büyüme ve karlılık oranlarının yakalanmasındaki en büyük etken verimliliğin artırılabilmesidir. Ortaklığımızdaki personel sayısı operasyonel birimlerde ciddi oranda artmış, diğer birimlerde azalmıştır. Son dört yılda pilot sayısı 671 den bin 205 e, kabin memuru sayısı bin 676 dan 2 bin 540 a çıkmıştır. (Tablo 18) 2002 yılından bu yana bir değerlendirme yapıldığında uçak başına düşen pilot sayısının 10 da 12 ye, kabin memuru sayısının 25 den 26 ya çıktığı görülmektedir. (Tablo 19) Personel verimliliği açısından baktığımızda, 2005 ve 2006 yıllarının oldukça olumlu geçtiğini görüyoruz: 2005 yılında 2004 e göre uçak başına düşen personel sayısı yüzde 10,6 azalırken, personel başına düşen yolcu sayısı yüzde16,2 artmıştır. 2006 yılında ise 2005 e göre uçak başına düşen personel sayısı yüzde 25,4 azalırken, personel başına düşen yolcu sayısı yüzde 29 artmıştır. Personel başına düşen yolcu sayısı 2006 yılında 1643 iken, 2007 yılında 1.888 olarak gerçekleşeceği tahmin edilmektedir. (Tablo 20-21) Sayfa 3 / 5
OCAK-EYLÜL 2007 FİNANSAL SONUÇLARI Türk Hava Yolları nın 2007 yılı ilk dokuz aylık döneme ilişkin konsolide mali tabloları İstanbul Menkul Kıymetler Borsası na gönderilerek ilan edilmiştir. Mali tablolara göre THY nın Net Esas Faaliyet Karı 418 milyon YTL (312 milyon USD) olarak rekor bir düzeyde gerçekleşmiştir. Net Dönem Karı önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 52 artarak 194 milyon YTL (yüzde 62 artışla 145 milyon USD) olarak gerçekleşmiştir. Döviz kurlarında yaşanan düşüş ve bunun sonucunda bilanço kaynaklı olarak oluşan net kur farkı zararı Net Dönem Karı na olumsuz etki yapmıştır. (Tablo 22-23) İlk dokuz aylık dönemde Esas Faaliyet Gelirleri yüzde 21 artarak 3.567 milyon YTL (yüzde 29 artışla 2.663 milyon USD) olarak gerçekleşmiştir. Esas Faaliyet Giderleri içerisinde akaryakıt giderleri yüzde 27, personel giderleri ise yüzde 24 pay oluşturmuştur. Geçen yılın aynı döneminde akaryakıt giderlerinin payı yüzde 29, personel giderlerinin payı ise yüzde 20 olarak gerçekleşmişti. (Tablo 24) Esas faaliyet gelirlerine bölgesel dağılım açısından bakıldığında özellikle 2006 yılında açtığımız yeni hatların bulunduğu Ortadoğu, Afrika ve Uzakdoğu da ciddi oranda gelir artışları gerçekleşmiştir. Türk Hava Yolları açtığı hatlarla ulaştığı yeni pazarda daha çok gelir fırsatı yakalamıştır. (Tablo 25) 2006 yılında 4.049 milyon YTL (2.832 milyon USD) olan satış gelirlerinin 2007 sonunda 4.800 milyon YTL ye (3.700 milyon USD) ulaşması beklenmektedir. (Tablo 26) Ortaklığımızın elde ettiği yüzde 12 operasyonel kar marjı, yüzde 5 net kar marjı oranları Dünyanın en iyi şirketlerinden biri olduğunu göstermektedir. (Tablo 27) Türk Hava Yolları nakit üretiminde ve karlılıkta son yıllarda belirgin bir artış sağlamıştır. Amortisman ve kira rakamları düşüldükten sonra ortaya çıkan ve net nakit girişini gösteren EBITDA ve EBITDAR rasyolarında benzer olumlu trendi görmek mümkündür. (Tablo 28) Şirketin karlılığında yıllar itibariyle elde edilen başarılı sonuçlar özsermayeye olumlu katkı yapmış, yeni uçakların alımıyla birlikte finansal borçlarda artış olmasına rağmen borçların aktiflere ve özsermayeye oranı özsermayedeki belirgin iyileşmeden dolayı azalmıştır. Ortaya çıkan tablo Türk Hava Yolları nın yatırımlar için çok daha güçlü hale geldiğini göstermektedir. (Tablo 29) Sayfa 4 / 5
Mali sonuçlara ilişkin bilgiyi sizinle paylaştıktan sonra birkaç konuyu satır başlıklarıyla aktarmak istiyorum. Ortaklığımız önemli stratejik bir karar alarak Dünya havayolu taşımacılığının 3 te 2 sini gerçekleştiren 3 havayolu ittifakından en büyüğü olan Star Alliance a girme yönünde ilk adımı geçtiğimiz Aralık ayında atmıştı. Mart 2008 sonunda tam üye olmayı hedefliyoruz. Türk Hava Yolları havayolu emniyet yönetimi konusunda dünya çapında ilk standart olan ve Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği(IATA) tarafından verilen Havacılık Emniyet Standartı IOSA belgesini almıştır. Türkiye nin ilk IOSA operatörü sertifikasını 2006 yılında alan Türk Hava Yolları, uluslararası IOSA denetleme kuruluşu tarafından gerçekleştirilen denetimi başarıyla tamamlayarak Ekim 2009 a kadar geçerli olacak belgeyi almaya hak kazandı. Ortaklığımız hizmet kalitesi, uçuş ağı, esnek filo anlayışı, yeni teknolojiyi takip ederek rekabet ortamının çok yoğun olduğu havacılık sektöründe, Avrupa da ve dünyada başarılı havayolları arasında yer almayı başarmıştır. Havayolu şirketleri ve havalimanlarını, verdikleri hizmet ve kalite standartları yönünden 750 parametrede değerlendiren Skytrax Şirketi, Türk Hava Yolları nın yıldız sayısını 4 e çıkarmıştır. Daha önce yapılan denetlemede 3 yıldız elde eden THY, kalite yolunda gerçekleştirdiği çalışmalar neticesinde; geliştirdiği hizmetler ve müşteri odaklılık felsefesiyle, havacılık sektörünün yakından takip ettiği bu listede 4 yıldızla çok önemli bir konuma gelmiştir. (Tablo 30) Havacılık sektöründe 400 milyar dolarlık ciroyu temsil eden Uluslararası Hava Taşımacıları Birliği (IATA) nin Yönetim Kurulu nda ilk kez geçtiğimiz yıl temsil edilmeye başlanan Türk Hava Yolları, Birliğin 2008 yıllık toplantısının İstanbul da yapılması için büyük gayret sarfetmiştir. Ortaklığımızın girişimleri sonucu IATA nın 2008 yıllık toplantısının Haziran ayında İstanbul da yapılması kararlaştırılmıştır. (Tablo 31) Hedefimiz THY yi daha da üst seviyelere taşıyarak, yeni uçakların filomuza katılmasıyla beraber taşınan yolcu, kaliteli ve güvenilir hizmet ve saygınlıkta Avrupa nın ve Dünya nın sayılı şirketleri arasında yer almasını sağlamaktır. Sayfa 5 / 5