SOSYAL ÖĞRENME KURAMI Serdar ERDOĞAN 219-235



Benzer belgeler
MODELLERDEN ÖĞRENME Enver CANER

SOSYAL ÖĞRENME KURAMI İlhan AYDOĞDU

DUYU MOTOR DÖNEM(0-2 YAŞ)

Genel Yetenek ve Eğilim Belirleme Sınavı

SINAVA HAZIRLANAN BİR ERGENİN ANNE-BABASI OLMAK

ÖĞRETİMİN ANALİZİ VE PLANLAMASI. Öğretim Araç-Gereçlerinin Öğretimdeki Yeri ve Önemi ÖĞRETİM ANALİZİ ÖĞRETİM ANALİZİ.

Çocuk, Ergen ve Genç Yetişkinler İçin Kariyer Rehberliği Programları Dizisi

AVRASYA UNIVERSITY. Bu dersin amacı öğrencilerin;

ÖNERİLER 1.Çocuk başkalarının yanında kesinlikle eleştirilmemelidir. (Abisi ve kardeşi de dahil) 2.Kardeşi ve başkaları ile kıyaslanmamalıdır.

MÜKEMMEL OLMADAN DA YAŞAYABĐLĐRĐZ

Yaratıcılık. Yağ nereye gidiyor?

Yaşam alanları ihtiyaca ve koşullara göre değişiklik. gösterir. BULUNDUĞUMUZ MEKÂN VE ZAMAN

Sağlık Kurumları Yönetimi (HAS 501) Ders Detayları

Mimari Aydınlatma Teknikleri (MİM 652) Ders Detayları

AVRASYA ÜNİVERSİTESİ

2. SINIFLAR PYP VELİ BÜLTENİ DÜNYANIN İŞLEYİŞİ. (10 Şubat Mart 2014)

RASYONEL SAYILARIN MÜFREDATTAKİ YERİ MATEMATİK 7. SINIF RASYONEL SAYILAR DERS PLANI

Ders Yazılımlarını. Seher ÖZCAN

İÇİNDEKİLER. Önsöz. III

BİLİŞSEL SÜREÇLER Abdurrahman İNAN

Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS. Öğretmenlik Uygulaması YDA

SINIF YÖNETİMİNİN TEMELLERİ

PSİKOLOJİK DANIŞMAN / REHBER ÖĞRETMEN SEMA GÖKDEMİR

Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS. Özel Öğretim Yöntemleri 2 YDA

Muhasebe İlkeleri I (MGMT 203) Ders Detayları

Yaz Stajı - 1 (AVM399) Ders Detayları

Müşteri İlişkileri Yönetimi (IE 517) Ders Detayları

Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS. Özel Öğretim Yöntemleri1 YDA

İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku (KAM 427) Ders Detayları

AVRASYA ÜNİVERSİTESİ

Eğitim Programı Tasarımı S.47-57

Yaşam Boyu Öğrenme S

ÇALIŞAN BAĞLILIĞINA İTEN UNSURLAR NEDİR VE NEDEN ÖNEMLİDİR?

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ ÖĞRETMENİ

Siyasi Düşünceler Tarihi I (KAM 203) Ders Detayları

Mimarlıkta Tasarım-Kuram (GTM 064) Ders Detayları

Pragnanz Yasaları Cemil YAYLAR

Tekrar

MASAMOT ***** PERFORMANS ÇALIŞMASI DEĞERLENDİRME ÇALIŞMASI

Bilim ve Sanat Merkezine Öğrenci Seçme Kılavuzu

Olasılık ve İstatistiğe Giriş-I (STAT 201) Ders Detayları

Mühendislik Ekonomisi (IE 315) Ders Detayları

Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS. Çocuklara Yabancı Dil Öğretimi YDA

ZEKÂ TANIMLARI. Zekânın tanımına ilişkin psikologlar ve akademisyenler, zekâyı oluşturan yeteneklerden yola çıkarak pek çok farklı tanım yapmışlardır.

Bilgi Edinme Amaçlı Okuma (İngilizce) (KAM 331) Ders Detayları

Kalıp I (MOD 203) Ders Detayları

ÖZEL ALTIN NESİL ÇOCUKEVİ REHBERLİK BÜLTENİ SAYI 4

Buğra Öner Kocukeli. DİNLEME ve ANLAMA

Program Geliştirmenim Psikolojik Temelleri S.28-34

Özürlülerle Birlikte Bir Tiyatro Oyunu Hazırlanması

REHBERLİK VE PSİKOLOJİK DANIŞMANLIK BÖLÜMÜ

Tasarım Raporu. Grup İsmi. Kısa Özet. Tasarım Hakkında Ne Biliyorsunuz? Tasarım Amacı Nedir?

Kaynaştırma Eğitimine Giriş 3. İş Birliği: Ortaklık ve Prosedürler 25. Düzeyde Engeli Olan Öğrencilere Öğretim 51

Öğrenme İle İlgili Kavramlar ABDÜLKADİR UÇAR

LİSE ÖĞRENCİLERİNİN BİYOLOJİ DERSLERİNDE EDİNDİKLERİ BİLGİLERİ GÜNLÜK HAYATLA İLİŞKİLENDİREBİLME DÜZEYLERİ

İleri Trafik Mühendisliği (CE 535) Ders Detayları

İLKÖĞRETİM MATEMATİK ÖĞRETMENLİĞİ PROGRAMININ ÖĞRENCİLERİN MATEMATİĞE KARŞI ÖZYETERLİK ALGISINA ETKİSİ

Çağdaş İşletmecilik (MGMT 501) Ders Detayları

Sekizinci Sınıf Öğrencilerinin Fen Derslerine Karşı Öz Düzenleme Becerilerinde Motivasyonun Rolü

FEN BİLGİSİ ÖĞRETMENİ

1. SINIFLAR PYP VELİ BÜLTENİ (07 Eylül- 16 Ekim 2015)

Kısmen insan davranışlarını veya sezgilerini gösteren, akılcı yargıya varabilen, beklenmedik durumları önceden sezerek ona göre davranabilen bir

Sağlık Politikaları ve Planlaması (HAS 502) Ders Detayları

MALZEMELERİN GERİ DÖNÜŞÜMÜ. Prof.Dr. Kenan YILDIZ

İş kazalarında yaşamını yitiren binlerce işçinin anısına...

Cinsiyet Eşitliği MALTA, PORTEKİZ VE TÜRKİYE DE İSTİHDAM ALANINDA CİNSİYET EŞİTLİĞİ İLE İLGİLİ GÖSTERGELER. Avrupa Birliği

Yönetimin Fonksiyonları. İşletmeye Giriş. neltme. Yönetimin Fonksiyonları. Yönetim ve Organizasyon Anabilim Dalı.

Erasmus Programı. Erasmus Öğrenci Öğrenim Hareketliliği Faaliyeti NİHAİ RAPOR FORMU

Çocuklarımızın etraflarındaki dünyayı keşfedebilmeleri için eğitim ortamımızı, canlı, renkli ve bütün ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde tasarladık.

Davranışsal Öğrenmenin Temel İlkeleri Mehmet DOĞAN

MEGEP (MESLEKİ EĞİTİM VE ÖĞRETİM SİSTEMİNİN GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ)

T.C. RİZE VALİLİĞİ Doğuş Çay İlkokulu Müdürlüğü

Temel Bilgisayar Bilimi (Çevrimiçi) (COMPE 104) Ders Detayları

Başarılı bir yöneticide bulunan özellikler ve bunları kazanma yolları Yöneticiler, görev yaptıkları örgütlerin amaçlarını etkin ve verimli olarak gerç

Sağlık Psikolojisi (PSY 419) Ders Detayları

Farklı bir çevrimiçi öğrenme

Çocuklara hangi sporlar daha uygun? Çocuklara hangi sporlar daha uygun? Çocuklara hangi sporlar daha uygun? 1 / 5

AVRASYA ÜNİVERSİTESİ

Sosyal dünyayı inşa etme. SBÖ115 Sosyal Psikoloji - Prof.Dr. Hacer HARLAK

The Conditions of Learning and Theory of Instruction Robert Gagné

SPOR YÜZME MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI)

EL SANATLARI TEKNOLOJİSİ DEKORATİF AHŞAP SÜSLEME MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI)

1. ÜNİTE İÇİNDEKİLER EĞİTİM PSİKOLOJİSİ / 1

Kişilik Gelişimi. S.Freud E.Erikson

DERS BİLGİ FORMU. Kitaplar Satış Elemanlığı Kırtasiye ve Kitap Satış Elemanlığı 2.yıl /4. Dönem Haftalık 4 Ders Saati

REHBERLİK ETKİNLİĞİ DEĞERLENDİRME FORMU 1. : Açıklama-Bilgilendirme. : Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliğini Öğrenir.

Giresun Eğitimde İyi Örnekler Çalıştayı 2014

EĞITIMDE ÖLÇME VE DEĞERLENDIRME TEKNIKLERI. DR. AYŞEGÜL FıRAT

Temel Tasarım II (EÜT 102) Ders Detayları

Editör: Prof. Dr. Berrin AKMAN OKUL ÖNCESİ MATEMATİK EĞİTİMİ

AVRASYA ÜNİVERSİTESİ

FEN-EDEBİYAT FAKÜLTESİ

REHBERLİK VE İLETİŞİM 7

TRABZON EĞİTİMDE İYİ ÖRNEKLER 2016 BAŞVURU FORMU

Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 19, Sayı 2, 2010, Sayfa Doç. Dr. Songül TÜMKAYA İlknur ÇAVUŞOĞLU

Nanomalzemeler (MATE 462) Ders Detayları

Analiz Raporu. Analiz aşamasında projenin içeriği belirlenir. Çözeceğimiz problemin büyük bir problem olup olmadığını değerlendirmek,

NESNEYE DAYALI PROGRAMLAMA VE C++

OKUL ÖNCESİ MATEMATİK EĞİTİMİ

Yard. Doç. Dr. Necmettin ÖZEL Abant İzzet Baysal Üniversitesi Öğr. Grv. İbrahim KARAGÖZ Abant İzzet Baysal Üniversitesi

Transkript:

SOSYAL ÖĞRENME KURAMI Serdar ERDOĞAN 219-235 Kaynak II; Eğitim Psikolojisi Yazar;B.YEŞİLYAPRAK Hazırlayan;Serdar ERDOĞAN 2005-2006 Ders Sor.; Doç. Dr. Nasip DEMİRKUŞ, 1-Önce Soruları Tıklayın Yanıtlamaya Çalışın. 2-Verdiğiniz Yanıtların Şıklarını Kenara Yazın. 3-Sonra Yanıtlarınızı Kontrol Ediniz. 4-Yanlış Yanıtları Muhakeme Ediniz. 5-Gösteriyi İzleyin Tekrar Aynı İşlemi Yapınız.

Sosyal Öğrenme Kuramı Giriş Sosyal Öğrenme renme Kuramının n Gelişimi imi Sosyal Öğrenme renme Kuramının n Temel Kavramları Sosyal Öğrenme renme Kuramının n Dayandığı Temel İlkeler Sosyal Öğrenmenin Eğitime E Yansımalar maları

Giriş; sosyal öğrenme renme başaklar aklarını seyrederek çevreden öğrenme olarak tanımlanabilir. Bisiklet sürme, yüzme y gibi pek çok becerileri deneme yanılma ile öğrenirken, bazı becerileri ise başkalar kalarını gözlemleyerek öğreniriz. Örneğin zehirli bir yılany lanın tanımlanmas mlanmasında nda deneme- yanılma ile öğrenemeyiz.

Sosyal Öğrenme Kuramının Gelişimi imi İnsanların n birbirinden öğrenmesi renmesi olgusuna ilk dikkat çeken John dewey olmuştur. John dewey e göre birey, sosyal etkileşimi imi sonucunda düşüncelerini ve deneyimlerini paylaşarak arak zaman içinde i inde kendine has belleği i oluşturur.

Sosyal öğrenme renme ile ilgili başka bir kuramcı ise Rus psikolog lev vygotsky dir. Vygotsky potansiyel gelişim im alanı kavramını kullanarak öğrenmenin sosyal ortamda, öğrenenin ilgisi dahilinde ve öğretenlerin rehberliğinde inde gerçekle ekleştiğini ini savunur.

Sosyal öğrenme renme kavramı ilk defa 1947 yılında Julian Roter tarafından kullanılm lmıştır. Roter e göre insan, hayatına tesir edebilen yaşam am deneyimlerini etkileyebilme yeteneğine sahiptir.

Günümüzde sosyal öğrenme renme kuramı denildiğinde inde Albert Bandura akla gelmektedir. Bandura nın 1960 lar ların n başlar larında öğrenmeye getirdiği yaklaşı şım m sosyal davranış ışçılıktır.

Sosyal öğrenme renme kuramı,, davranış ışçı yaklaşı şıma üç temel eleştiri geliştirmi tirmiştir. tir. Bunlar; Davranış ışçı yaklaşı şımın n doğal ortamda olanları temsil edemez. Davranış ışçı yaklaşı şım m yeni tepkileri dikkate almaz. Davranış ışçı yaklaşı şım m sadece uyarıcıya verilen tepkiyi dikkate alırken gelecek tepkileri dikkate almaz.

Sosyal öğrenme kuramı yukarıdaki eleştiriler ışığında üç önemli farklılığı ığı ortaya koymuştur. Davranış öğrenilir fakat hemen gösterilemeyebilir. Öğrenme her zaman pekiştirece bağlı değildir. İnsan uyarıcıya karşı tepki veren pasif bir organizma değildir.

Sosyal Öğreneme reneme Kuramının Temel Kavramları Dolaylı Pekiştirec; tirec; Modelin yapmış olduğu davranış ışlarda ödüllendirilmesi, gözlemleyenin o davranışı taklit etmesini güçg üçlendirecektir. Hatta yapılan davranışı ışın n zor ve zevkli olmasa da sonunda ödül olduğundan undan dolayı gözlemleyenin o davranışı taklit etme eğilimi e içine i ine girmesini sağlayacakt layacaktır. Sınıfta S öğretmen istendik davranış ışları gösteren öğrencilere övmesi ve yüceltmesi diğer öğrencileri, istendik davranışı yapmaları yönünde nde cesaretlendirir.

Dolaylı Ceza; Modelin yapmış olduğu davranış sonunda almış olduğu u cezanın gözlemlenmesi, gözleyenin g o davranışı yapma eğilimi e azalır r veya ortadan kalkar. Örneğin, arkadaşı şının n trafik kurallarına uymadığı ığından dolayı bir yıl y l ehliyetine el konulmasını gözlemleyen birinin aynı hataları yapmamaya özen göstermesi gibi.

Dolaylı Duygusallık; Korkuların n birçoğu doğuştan getirilmez. Çevredeki kişilerin ilerin tepkileri gözlenerek g öğrenilir. Örneğini evde bir fare görüldg ldüğünde çığlık k atarak sandalyenin üzerine çıkan anneyi gören çocuk, farenin korkulacak bir yaratık olduğuna una varır r ve anneyi taklit eder.

Model öğrenme; renme; Sosyal öğrenme renme kuramının n en önemli öğesi modeldir. İnsanların n bir davranışı öğrene bilmesi için, i in, o davranışı ışın n başkalar kaları tarafından nasıl yapıld ldığını görmeleri gerekmektedir.

Model Olan Kişi i Gözlemlenerek G Neler Öğrenilebilir? Yeni bilişsel beceri ve davranış öğrenebilir. Öğrenilenleri güçg üçlendirir veya sönds ndürür. r. Model gözlemlenilerek g sosyal güçg ve motivasyon sağlan lanır. Model gözlemlenerek g çevrenin ve nesnelerin nasıl l kullanılaca lacağını öğrenilebilir. Model gözlemlenerek g duygusal tepkilerin nasıl l ortaya konulacağı ğını öğrenilebilir.

Model İle Gözlemleyen G Arasındaki Etkileşimde imde Bazı Temel Özellikler Bulunmalıdır. Bunlar; Yaş Cinsiyet Karakter Benzerlik Statü

Davranış Özelliği: i: insanlar basit davranışı karmaşı şık davranış ışlardan daha çok model alır.

Model Alınan Davranışı ışın n Sonuçlar larının Öğrenmeye Etkisi: MODEL İSTENMEYEN DAVRANIŞIN IN SONUCU GÖZLEMLEYENE ETKİSİ Cezalandırma.Toplumda kabul edilemezlik.taklit edilmeyi azaltma Aşırı ceza Cezasız z kalma.kişilik ilik problemlerine yol açmaa ma.cezayı problem çözme aracı olarak görme.toplumsal kabul edilebilirlik.sönmenin azalması.işlevsellik değerini erini artması.taklit edilme olasılığı ığının n artması

Sosyal Öğrenme renme Kuramının n Dayandığı Temel İlkeler Bandura nın sosyal öğrenme renme kuramı altı temel ilkeye dayanmaktadır. Bu ilkeler aşağıa ğıda açıklanmaktadır

Karşı şılıklı belirleyicilik: Öğrenmeyi; renmeyi; birey, çevre ve davranış olarak üç temel faktör r birlikte oluşturur.

Sembolleştirme kapasitesi: Bandura ya göre, g insanlar dünyada d gördüklerini zihinlerinde sembolleştirirler.

Öngörü kapasitesi: İnsanlar geçmi mişte yaşad adıklarını,, düşünce d ve sembollerle zihinlerine kodlayarak ileriye dönük d k planlar yapma gücüne g sahiptir. Kısacası düşünce davranış ıştan önce gelir.

Dolaylı Öğrenme Kapasitesi: İnsanlar nsanlar başkalar kaların davranış ışlarını ve o davranışı ışın sonuçlar larını gözlemleyerek öğrenirler.

Kendini düzenleme d kapasitesi; İnsanlar nsanlar hayatlarını kontrol etme ve düzenleme d gücüne sahiptir

Kendini Yargılama Kapasitesi: Bireyler kendi fikirlerini ve düşüncelerini ncelerini uyguladıktan sonra sonuçlar ları değerlendirir erlendirir ve kendisini yargılayabilir.

ÖZ-YETERLİLİK: Sosyal öğrenmenin temel kavramı olup kişin in kendisinin farkında olmasıdır. Kısaca, kişinin inin kendini bilmesi olarak tanımlanabilir.

Öz-yeterliği i Yüksek Y Ve Düşük D k Olanların Karşı şılaştırılması Öz-yeterliliği i yüksek y olan bireyin özelliği 1-Karmaşık k olaylarla baş edebilmek 2-Problemlerin üstünden gelmek 3-Başarmak armak için i in kendilerine güvenmek 4-Okulda daha başar arılı olmak 5-Meslek hayatlarında daha başar arılı olmak Öz-yeterliliği i düşük d k olan bireyin özellikleri 1-Olaylarla Olaylarla baş edememek 2-Umutsuzluk ve mutsuzluk 3-Problemlerle karşı şılaştıklarında kendilerini yetersiz bulmak 4-İlk denemelerinde başar arısız olursa 5-Tekrar denemekten kaçınmak 6-Kendi gayretlerin sonucu pek değiştirmeyece tirmeyeceğine ine inanmak

Öz-yerliliğin in Gelişmesini Sağlayan Kaynaklar Dörde D Ayrılmaktad lmaktadır. Bunlar; yaşant antı dolaylı yaşant antı sözel ikna psikolojik durum

Davranış ışta Öz-yeterliliğin in Rolü: Kişinin inin bir davranışı yapabileceğine ine dair kendine olan inancı ve yaptığı davranışı ışın n başar arılı olabilmesi ile ilgili beklentileri davranışı yapmasında etkilidir.

Öz-yeterliliğin in etkisi; kişinin inin öz-yeterlilik durumu iki şekilde ortaya çıkar. 1- Birey göstereceg stereceği i davranışı ışın n kendi kapasitesinin üzerinde olduğuna una inanırsa o davranışı yapmak istemez. 2- Kişi i göstereceg stereceği i davranışı yapabileceğine ine inanırsa o davranışı yapma eğilimi e artar.

Öz-yeterliğin in gelişmesinde bireyin şu üç boyutdaki yaklaşı şımı belirleyici olur; Yeterlilik beklentisi Genelleme Güçlendirme

Gözlem yoluyla öğrenme renme süres reçleri Dikkat çekme: Gözlem yaparak öğrenmenin temel koşulu dikkat etmektir. Gözlem G yoluyla öğrenmenin gerçekle ekleşmesi için; i in; bireyin modelin yaptıklar klarını doğru olarak izleyip algılamas laması gerekmektedir.

Hatırlama SüreciS reci: Başkalar kalarından gözlemlediğimiz imiz davranış ışları beynimize kodlarız. Bu kodlama işlemlerinde semboller, resimler, hayali ve soyut nesnelerden yararlanırız.

Davranış ışa Dönüştürme Süreci: Kişi i istenilen davranışı gördükten sonra kendisi yaparsa öğrenme olur.

Güdüleme Süreci: S Genel olarak insanlar ödüllendirilen davranışı yapma eğilimindedir.

Sosyal Öğrenme renme Kuramının n Eğitimde E Uygulanması Uygun Model Kullanmak Öğretmenler öğrencilerin dikkatini hangi davranışı model almalarını istiyorsa o davranış ışa a doğru yönlendirmelidirler. y Yeni davranış ışların n kazanılmas lmasında öğretmenin uygun model olması önemli bir faktörd rdür. r. Öğrencilerin öğrendikleri davranış ışlar modeller yolu ile pekiştirilebilir. Bilinen davranışı ışın modeller tarafından uygulandığı ığını gözlemek o davranış ışların n güçg üçlenmesini sağlar.

Sosyal öğrenme renme kuramında, öğretmenin sınıfta s model oma durumu öğretmenin niteliği i ile doğru orantılıdır. r. Eğer E öğretmen öğrencisiyle iyi ilişkiler içinde inde ise öğrenciye model olabilir. Tersi durumda ise, öğrenciler sınıfın s n dışıd ışında model ararlar. Bazı durumlarda çok iyi bir öğretmen sınıfta s belki çok az bir öğrenci grubu tarafından model alınabilir. Öğrencilerin büyük b k bir bölümüb farklı modeller benimseme durumunda olabilir. Bu durumda öğretmenlerin görevi g öğrencilerin beklentisi ve amaçlar larını tanıyarak onların n istendik davranış ışlarına dikkat etmelerini ve model almalarını sağlamaya çalışmak olmalıdır. İstenilen stenilen davranışı ışın n güçg üçlenmesi ve istenmeyen davranışı ışın n sönds ndürülmesinde bu kuramın n ilkeleri benimsenmektedir.