AKILLIYM ÇÜNKÜ TEKNOLOJİ BAĞIMLISI DEĞİLİM Bilişim Çağının Dahi Çocukları Hülya Eçen Çalışkan Bilecik Belediyesi 31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 1
AKILLIYIM ÇÜNKÜ TEKNOLOJİ BAĞIMLISI DEĞİLİM PROJESİ Projemiz 7 Mart 2016 tarihinde Yeşilay haftasında başlamış olup, amacımız Çocuklarda ve Gençlerde Teknoloji bağımlılığı içeriğinde tüm Bağımlılık türleri ve öğeleriyle etkin mücadele etmektir. 31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 2
Akıllıyım Çünkü teknoloji Bağımlısı Değilim projemiz kapsamında yaklaşık 300 çocuk Mahalle Konaklarında ve Okullarda ders dışında hafta içi ve hafta sonlarında Zeka Oyunları eğitimi almıştır 31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 3
Projemiz Bağımlılıkla mücadelede ÖNLEYİCİ bir yaklaşım ve faaliyet olarak planlanmış ve ilk sonuçlarını almıştır. Proje kapsamında toplam 8 ayrı kurs noktasında Zeka Oyunları eğitimi alan öğrencilerimiz önce kendi aralarında iyi oldukları oyunlarda yarışmışlardır. Planlandığı üzere; Sıra onları mahalleler ve okullar bazında yarıştırma sürecine gelmiştir. Toplam 84 öğrencimizi yarışmalara tabi tutarak her oyunun 1.,2. ve 3. sü tespit edilmiş ve ardından ilk 3 e giren öğrencilerimiz Akıl Oyunları Kampı ile ödüllendirerek kampa götürülmüştür. 31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 4
AKILLIYIM ÇÜNKÜ TEKNOLOJİ BAĞIMLISI DEĞİLİM PROJESİ Bu süreçte yapmış olduğumuz çalışmalarımız Sn. Başkanımızın onaylarıyla bilimsel olarak 3. Teknoloji Bağımlılığı Kongresine Tebliğ olarak sunulmuş ve kabul olmuştur. Akıllıyım Çünkü Teknoloji Bağımlısı Değilim Projemizi ve araştırmalarımızı Bilişim Çağının Dahi Çocukları başlığıyla İstanbul da düzenlenen 3. Uluslararası Teknoloji Bağımlılığı kongresinde konuşmacı olarak yer alıp katılımcı dünya ülkelerine sunma ve paylaşma onurunu yaşadık. 31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 5
ÇOCUKLARDA VE GENÇLERDE TEKNOLOJİ BAĞIMLILIĞI ETKİSİNİN ELİMİNE EDİLMESİ Bilişim Çağının Dahi Çocukları anne karnında teknolojiyi hissetmekte ve daha dünyaya gözlerini ilk açtıkları andan itibaren teknolojinin zararlarına maruz kalmaktadırlar 31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 6
Ana kucağında başlayan teknoloji (telefon, tablet,bilgisayar, televizyon, video vb.) bağımlılık dürtüleri çocuklarda kalıcı davranış değişikliklerine yol açmakta ve ne yazık ki Bağımlılık kazanmış nesiller yetişmektedir 31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 7
Bilindiği üzere Bağımlılık, Bir şeyin veya bir kimsenin gücü ve etkisi al-tında bulunma durumu şeklinde tanımlamaktadır (TDK, 2013) Bağımlılık, Ciddi duygusal, zihinsel ya da fizyolojik reaksiyonlara neden olan bir maddeye alışkanlık durumu, bir eylemi bırakma ya da uygulama konusunda kişinin kendi-sini, dürtülerini kontrol edememe durumu olarak da tanımlanabilir (Byun vd., 2009) 31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 8
Çocuklarımızın Bilişim Çağının muhteşem gelişimden faydalanırken yakalandıkları teknoloji bağımlılığının yanı sıra sağlığa zararlı olan diğer bağımlılık türlerine karşıda da savunma mekanizmaları zayıftır. Sağlığa zararlı olan bu maddelerin en tehlikelileri tütün mamulleri, alkol,uyuşturucu maddeler ve kumardır. 31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 9
Bilişim çağının çocuklarını teknolojinin ve bağımlılık türlerinin etkilerinden korumak ve bu dezavantajı avantaja dönüştürerek Dahi Çocuklar yetiştirmek amacıyla 31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 10
Türkiye Bağımlılıkla Mücadele Eğitim Programı (TBM) kapsamında, Hedef gruba (anaokul- ilkokulortaokul- lise) madde,sigaratütün,alkol, kumar ve çağımızın bağımlılık unsuru teknoloji bağımlılığı detayında, farkındalık ve bilinç oluşturarak önleyici faaliyetler yapılması amaçlanmıştır. 31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 11
Akıllıyım Çünkü Teknoloji Bağımlısı Değilim projesi kapsamında gözlemler ve uygulama faaliyetleri gerçekleştirilmiştir. 31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 12
BAĞIMLILIK Bağımlılık kişinin kullandığı bir nesne üstünde kontrolünü kaybetmesi ve onsuz bir yaşam sürememeye başlamasıdır 31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 13
BAĞIMLILIK ÖĞELERİ 1. Şiddetli arzu (Craving) ve devamında gelen talep /öfori (mutluluk ve haz) duygusu; 2. Yaşam bağımlı olunan davranış etrafında merkezileşir; 3.Bağımlı olunan davranış sonucu ortaya çıkan sorunlar; 4. Fiziksel tahammül ve yoksunluk; 31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 14
06-15 YAŞ GRUBU ÇOCUKLARDA BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ KULLANIMI VE MEDYA,2013 İSTATİSTİKLERİ TUİK VERİLERİ Bilgisayar Kullanımına ortalama 8 yaşında başlanıyor İnternet kullanımına ortalama başlama yaşı 9 Çocukların % 24,4 ü kendi kullanımına ait bilgisayara sahip Çocukların %60,5 i bilgisayar, %50,8 i internet, %24,3 ü cep telefonu kullandı. 31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 15
06-15 YAŞ GRUBU ÇOCUKLARDA BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ KULLANIMI VE MEDYA,2013 İSTATİSTİKLERİ TUİK VERİLERİ Çocukların %45,6 sı hemen her gün internet kullandı. Ödevler % 84,8 İnternetten Yapıldı İnternet kullanım yerlerine göre %65,6 ile ev ilk sırada Her on çocuktan dokuzu hemen her gün TV izledi %92,5 31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 16
06-15 YAŞ GRUBU ÇOCUKLARDA BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ KULLANIMI VE MEDYA,2013 İSTATİSTİKLERİ TUİK VERİLERİ İnternet dışında basılı ortamda gazete okuma oranı %16,6 Gazetede en çok %40,9 ile TV, magazin, eğlence yazıları okundu Cep Telefonu kullanımına ortalama başlama yaşı 10 31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 17
TEMEL GÖSTERGELER 31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 18
ZEKA Bilgi edinmeye yönelik işlevlerin tümü. Öğrenme, anlama, ilişkileri kavrama gücü, ayırt edebilme, algılama, yeni durumlara uyma, çözümleme, eleştirme yeti ve yeteneklerinin tamamı. 31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 19
ZEKA OYUNU Zeka oyunları, çocukların eğlenirken zekasını geliştirmesi, yeni fikirlere yatkın olması ve zihnini açık tutması için oluşturulmuş oyunlardır. Çocuklar bu oyunlar sayesinde yeni zihinsel yetenekler kazandığı gibi, var olan zihinsel ve bilişsel yeteneklerini de geliştirirler. Zeka oyunları çocuklara çabuk karar verme, farklı fikirler üretme, sonraki aşamaları öngörme ve olasılık hesaplama gibi mantığını etkili bir şekilde kullanma yeteneği kazandırır. 31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 20
ZEKA OYUNLARININ TARİHİ Zeka oyunlarının bir çoğu Çin, Hindistan gibi doğu bilgelerinin ortaya çıkardığı ve zamanla tüm Dünya ya yayılmış oyunlardır. Zeka oyunlarının en yaygını satrançtır. 31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 21
ZEKA OYUNLARI ÇEŞİTLERİ 1- Akıl oyunları(sudoku ve türevleri, Apartman ve türevleri,amiral battı) 2- Hafıza oyunları(fark bulmaca, Eş bulmaca, Saklı objeleri bulma, Resim hatırlama, Zingo 3- İşlem oyunları(kendoku, Futoşiki, Kakuro, Kapsül ) 4- Sözcük oyunları(kelime Avı, Kelime yerleştirme, Resfebe, Tabu, Dixit ) 5- Mantık yürütme oyunları(ip ucu oyunları Doğrucu Yalancı gibi ) 6- Strateji oyunları(bu guruptaki oyunlara Satranç, Go, Reversi, Mangala, Koridor (Quoridor), Üç taş, Dokuz taş vb.) 7- Mekanik oyunlar(tangram, Kapla, Lego, Pentamino, Tetramino, Birim küpler vb.) 8- Karma oyunlar(kibrit oyunları, Kap Aktarma, Rush Hour, Hoppers, Boncuk oyunu, Satranç Problemleri) 31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 22
GEREÇ VE YÖNTEM *Araştırmamızda; Telefon ve bilgisayar bağımlılığı yüksek olan farklı yaşlarda olmak üzere; toplam 24 kişi; 12 İlkokul öğrencisine 3 farklı zeka oyunu ve 12 ortaokul öğrencisine 4 farklı zeka oyun öğretildi. Her oyunu stratejisini anlamaları için haftada 2 kez 1,5 saat toplamda 12 saat tekrar edilerek oynamaları sağlandı. Aile içi iletişimin kuvvetlenmesi ve evdeki teknoloji bağımlılığından uzaklaşmaları için 3 İlkokul ve 3 ortaokul öğrencisine 2 ay süresince evlerinde oynamaları için 3 farklı oyun verildi. 31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 23
BULGULAR Sosyodemografik Form uygulaması ve İnternet bağımlılık ölçeği ile tespitleri yapılan -7-10 ve 11-14 yaş arasındaki toplam 24 öğrenciye ; 12 saat eğitim verilmiş, pekiştirilerek oyunları öğrenmeleri sağlanmıştır. 31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 24
BULGULAR Zeka Oyunları Eğitimine başlamadan önce ve eğitim bittikten sonra; aynı ortam ve koşullarda yaş gruplarına göre yapılan ön test ve son testler ile hafıza ve dikkat gelişimlerinin arttığı tespit edilmiştir. Çeşitli yayın evlerine ait olan Testler 20 sorudan oluşup cevaplama süresi 30dk dır.her soru 5 puandır,yanlış cevaplar doğru cevapları götürmez.sonuçlar test değerlendirme cevap anahtarına göre değerlendirilmiştir. Aynı yaş grupları istatistiksel olarak aritmetik ortalama yöntemiyle grafiklendirilmiştir. 31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 25
BULGULAR Farklı yaş gruplarında olmalarına rağmen grup arkadaşlarını incitmeden oyun oynadıkları. Çocukların oyun oynarken birbirleriyle rekabet içinde oldukları,birbirlerini taklit ettikleri ve başarısız olanların gayret göstererek oyunu tekrar oynamak istedikleri gözlemlendi. Aileleriyle oyun oynadıklarında dikkatlerinin oyun üzerine yoğunlaştığı telefon ve tablet,bilgisayar vb. cihazlardan uzak durdukları tespit edildi. 31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 26
SONUÇ Toplam 24 öğrenciye sosyodemografik form ve internet bağımlılık ölçeği uygulaması yapılmıştır. Örnek grupta bulunan İlkokul öğrencilerinin % 66.66 sı ve Ortaokul öğrencilerinin %83.3 ü telefon ve tablet kullanıcısı olarak internet bağımlısı çıkmıştır. 31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 27
SONUÇ Gözlem ve uygulamaya konu olan örnek gruplarda bulunan çocukların hırçınlıklarının azaldığı, kurallara uymak için çaba gösterdikleri, zeka oyunları öğrenirken disiplin sağlanması açısından kendilerine verilen ödül ve cezaları algılayarak kabullendikleri, kendilerine verilen görevleri eksiksiz yaptıkları, telefon,internet, bilgisayar kullanımlarına konulan sınırlamalara uyum gösterdikleri, ebeveynlerinin konu hakkında bilinçlendikleri gözlemlenmiştir. 31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 28
SONUÇ Hedef grup üzerinde bağımlılıkla mücadele eylem planları hakkında farkındalık sağlamıştır. Çocuklar ve Gençler aileleriyle kaliteli zaman geçirerek, aile içi iletişimleri güçlenmiştir. Ayrıca 11 Mahallede; konaklarda ve 3 ilkokul da yaklaşık 300 öğrenci Akıl Oyunları eğitimi almaya başlanmıştır yapılan turnuvalar ile Teknoloji bağımlılığı ve diğer bağımlılıklardan uzaklaştırılmaları sağlanmıştır. Eğitim Öğretim yılının sonu için AKIL OYUNLARI KAMPI ile Ekolojik yaşam içinde çocuklarımız ve gençlerimiz yarışmalar sonrasında tatlı bir rekabet ile doğa ile baş başa eğitim ortamında ödüllendirilmeleri sağlanmıştır. 31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 29
SABIRLA DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER 31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 30
HÜLYA EÇEN ÇALIŞKAN BİLECİK BELEDİYESİ SAĞLIKLI KENTLER BİRLİĞİ BAĞIMLILIKLA MÜCADELE ÇALIŞTAYI STRATEJİ GELİŞTİRME MÜDÜRÜ/ SKB PROJE KOORDİNATÖRÜ 25-26-27 EKİM 2016 31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 31
31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 32