haftalık bülten 15 Ekim 2012 Geçen haftanın özeti Hükümet bu yıl ve önümüzdeki yıl için büyüme projeksiyonlarını aşağı çekti. Başbakan Yardımcısı Ali Babacan 2013 2015 dönemini kapsayan Orta Vadeli Program ı (OVP) dün açıkladı. Programa ilişkin öne çıkan detaylar 2012 ve 2013 büyüme beklentilerindeki aşağı yönlü revizyon oldu. Hatırlanacağı gibi, son dönemde hükümet %4 olarak belirlenen 2012 GSYH büyümesi için aşağı yönlü risklere dikkat çekiyordu. Yeni OVP de 2012 büyümesi projeksiyonu %3.2 ye çekildi. %3.4 lük piyasa beklentisinin altında kalan bu rakam, IMF nin %3 seviyesindeki beklentisinin ve bizim %2.9 luk tahminimizin ise hafif üzerinde yer alıyor. 2012 büyüme oranı projeksiyonundaki aşağı yönlü revizyona ek olarak 2013 yılı büyüme projeksiyonu ise 1 yüzde puan aşağı çekilerek %4 olarak belirlendi ve böylece %3.5 lik IMF beklentisi ve %4.5 lik piyasa beklentisinin arasında kaldı. Öte yandan, önümüzdeki yılın GSYH büyümesine ilişkin bizim beklentimiz daha iyimser. Fed ve Avrupa Merkez Bankası nın açıkladığı tahvil alım programlarının etkisiyle küresel likidite koşullarındaki genişlemeyi göz önüne alarak 2013 yılı büyümesinin %5 civarında olabileceğini tahmin ediyoruz. İnan Demir +(90) 212 318 5087 inan.demir@finansbank.com.tr Başak Karaaslan +(90) 212 318 5086 basak.karaaslan@finansbank.com.tr Gökçe Çelik +(90) 212 318 5096 gokce.celik@finansbank.com.tr OVP bu yılın sonunda enflasyonun %7.4 olacağını öngörüyor. Bu rakam, gerek MB nin Temmuz ayı Enflasyon Raporu nda belirlediği %6.2 lik projeksiyonun gerekse resmi hedefin belirsizlik aralığının üst sınırının (%7) üzerinde yer alırken bizim %7.3 seviyesindeki yıl sonu enflasyon tahminimizle ise uyumlu. Ayrıca, bu projeksiyonun MB nin 24 Ekim de yayımlanacak Enflasyon Raporu nda açıklayacağı projeksiyonda da yukarı yönlü bir revizyonun habercisi olabileceğini düşünüyoruz. Ancak MB nin projeksiyonunun OVP de açıklanan seviye ile birebir uyuşmadığını görebiliriz. Geçen yılın OVP sinde 2011 sonu enflasyon projeksiyonu %7.8, olarak belirlenirken bir kaç hafta sonra açıklanan Enflasyon Raporu nda MB nin projeksiyonu %8.3 olarak belirlenmişti (Gerçekleşme ise %10.5 olmuştu). Önümüzdeki yılın enflasyon projeksiyonunu %5.3 olarak öngören OVP 2014 ve sonrası için ise %5 lik yıllık enflasyon öngörüyor. OVP yıl sonunda cari açığın 58.7 milyar dolar olacağını öngörüyor. GSYH nın %7.3 üne denk gelecek olan bu rakam, bizim 59.1 milyar dolar seviyesindeki, %7.4 lük cari açık/gsyh oranına işaret eden tahminimizle de uyumlu. Program 2013 te ise cari açığın hafif artışla 60.7 milyar dolara yükselmesini ancak cari açık/gsyh oranının %7.1 e gerilemesini bekliyor. Ancak, programda yer alan diğer tahminler bu yıl %0.6 olarak gerçekleşmesi beklenen özel tüketim harcamaları büyümesinin önümüzdeki yıl %3.1 e çıkması, %1.7 oranında daralması beklenen özel yatırım harcamalarının ise %7.1 lik büyüme
kaydedeceğini öngörüyor. Bu noktada, özel sektörün iç talebi hızlanırken cari açığın daralacağı beklentisini gerçekçi bulmadığımızı belirtiyor ve önümüzdeki yıl sonu için cari/açıkgsyh beklentimizi %7.8 seviyesinde koruyoruz. OVP, Maliye Bakanı Mehmet Şimşek in vergi artışlarından sonra bile bütçe hedefinde %1 lik bir sapma olacağı yönündeki son açıklamalarıyla uyumlu olarak, yıl sonu bütçe açığı/gsyh oranının %2.3 olmasını bekliyor. Önümüzdeki yıl %2.2 seviyesinde olması beklenen bütçe açığı/gsyh oranının kademeli düşüşle 2015 sonunda %1.8 e çekilmesi bekleniyor. Bu hedefler çok iddialı olmasa da, gerçekleşmesi halinde Türkiye yi uluslararası bir karşılaştırmada oldukça iyi bir noktaya taşıyacaktır. Bu yıl %36.5 olarak gerçekleşmesi beklenen kamu borcu/gsyh oranının (AB tanımlı) ise 2015 sonunda %31 e gerileyeceği öngörülüyor. Sonuç olarak hükümetin bu yıl sonu için büyüme beklentilerini daha gerçekçi seviyelere revize etmesini olumlu karşılıyoruz. Öte yandan, önümüzdeki yıl sonu büyümesine ilişkin olarak ise daha iyimser kalmaya devam ediyoruz. Buna bağlı olarak resmi enflasyon ve cari açık projeksiyonlarının fazla iyimser olduğunu ve gerçekleşmelerin programın öngördüğünden daha yüksek olacağını düşündüğümüzün altını çiziyoruz. Aylık cari açık Ekim 2009 dan bu yana en düşük seviyesinde. Aylık cari açık, cari dengenin fazla verdiği Ekim 2009 dan bu yana en düşük seviyesine gerileyerek 1.18 milyar dolar oldu. 1.8 milyar dolar seviyesindeki piyasa tahmininin altında kalan bu rakam, bizim 0.9 milyar dolar seviyesindeki beklentimizin ise hafif üzerinde yer alıyor. Bu rakam, ayrıca, aylık açıkta önceki yılın aynı dönemine oranla %71 lik bir küçülmeye işaret etti ve 12 ay birikimli cari açığı ise Temmuz da bulunduğu 61.8 milyar dolar seviyesinden 59 milyar dolara getirdi. Finansman tarafına baktığımızda, net doğrudan yabancı yatırımlarının 584 milyon dolar olduğunu ve böylece, yılın ilk yedi ayındaki 893 milyon dolarlık ortalamasının altında kaldığını görüyoruz. Haziran (4.2 milyar dolar) ve Temmuz (5.3 milyar dolar) aylarındaki yüksek portföy girişlerin ardından, Ağustos ta bu kalemdeki girişler yavaşlayarak 1.8 milyar oldu. Bu rakamın 429 milyon dolarlık kısmını hisse senedi piyasasına girişler oluşturdu. Bono piyasasına ise 1.4 milyar dolar giriş olurken bu rakam, Temmuz ayında kaydedilen 4.6 milyar dolarlık girişin oldukça altında kaldı. Diğer detaylara baktığımızda, ticari kredileri kategorisinde 7.1 milyar dolarlık itfaya karşın 7.4 milyar dolar yeni borçlanma gerçekleştirildiğini görüyoruz. Bankalar 1.7 milyar dolar itfalarına karşılık 1.2 milyar uzun vadeli borçlanma gerçekleştirerek Ağustos ayında net ödeyici konumunda kaldılar. Özel sektör tarafı ise 1.8 milyar dolarlık itfaya karşın 2.3 milyar dolar borçlanma sağlayarak %127 lik aylık borç çevirme oranı gerçekleştirdi. Ayrıca bankalar 1.5 milyar dolar tutarında mevduatı yurtiçine getirirken yabancı bankaların yurtiçine getirdiği mevduatlar ise 2.3 milyar dolar oldu ve bu kategoride yılın başından bu yana kaydedilen girişleri 9.1 milyar dolara taşıdı. Resmi rezervlerde 6.9 milyar dolar artış kaydedilirken net hata noksan kaleminden ise 550 milyon dolar seviyesinde katkı sağlandı. Net doğrudan yabancı yatırımlarının aylık açığı karşılama oranının, yılın başından bu yana kaydedilen en yüksek seviyesi olan %49.4 e çıkması finansman tarafında olumlu bir görüntüye işaret etse de bu durum yabancı
yatırım girişlerinin güçlenmesinden ziyade aylık cari açıktaki önemli gerilemeden kaynaklanıyor. Ayrıca, bankaların mevduat girişlerini de içeren) kısa vadeli borçlanma miktarının 3.4 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmesi de finansmanın kırılgan yapısına dikkat çekiyor. Önümüzdeki dönemde, birikimli cari açığın kademeli şekilde daralmaya devam ederek Ekim ayında en düşük seviyesine ulaşmasını, sonrasında ise tekrar yükselmeye başlamasını bekliyoruz. Buna bağlı olarak yıl sonu cari açık beklentimizi 59.1 milyar dolar, cari açık/gsyh tahminimizi ise %7.4 seviyelerinde koruyoruz. Sanayi üretimi Kasım 2009 dan bu yana ilk kez yıllık bazda daralma kaydetti. Ağustos ayında sanayi üretimi geçen yılın aynı ayına göre %1.5 daralma kaydetti. Endekte 2009 Kasım dan bu yana kaydedilen ilk yıllık gerileme olan bu rakam, %2.5 luk yıllık artış yönündeki piyasa beklentisine göre belirgin şekilde düşük gerçekleşirken bizim daha karamsar olan %0 lık tahminimizin de altında kaldı. Manşet endeksteki gerilemenin temel belirleyicisi, motorlu taşıt üretiminin %22 düşüş göstermesi ile yıllık bazda %2.5 daralma kaydeden imalat sektörü alt endeksi oldu. Mevsimsellikten ve takvim etkilerinden arındırılmış sanayi üretimi bir önceki aya göre %2.3 daralma kaydetti. Daha az volatil bir gösterge olan arındırılmış sanayi üretimi büyümesinin 3 aylık ortalaması ise Temmuz ayında %0.8 olan değerinden -%0.8 e geriledi. Arındırılmış endeksin Temmuz - Ağustos dönemi ortalamasının ikinci çeyrek ortalamasının %0.7 altında kalması ise üçüncü çeyrekte GSYH nın çeyreklik bazda daralma kaydedebileceğine işaret etti. Ağustos ayı sanayi üretimi rakamı ekonomik aktivitedeki zayıflığın üçüncü çeyrekte sürdüğüne işaret eden veri setine eklenmiş oldu. GSYİH nin yılın ilk yarısında %3.1 büyüme kaydetmiş olmasına ek olarak ekonomik aktivitedeki bu zayıf görünüm %2.9 olan yıl sonu GSYİH tahminimizi destekler nitelikte. Ağustos ayı sanayi üretimi verisinin, TCMB nin üçüncü çeyrekte zayıf ekonomik aktivite öngörüsü ile uyumlu olduğundan, TCMB nin politika duruşunda bir değişikliğe neden olmasını beklemiyoruz. Dahası, sanayi üretimindeki bu zayıflamanın TCMB nin ortalama fonlama maliyetinin (geçen hafta itibariyla %5.80) %5.75 olan politika faizine yakın oluşmasına izin verme yoluyla likidite koşullarını gevşek tutmasına yardımcı olacağını ve kredi faiz oranlarını aşağı çekmek için faiz koridorunun üst sınırında indirimlere devam etmesini destekleyeceğini düşünüyoruz. IMF Türkiye için büyüme tahminini yukarı revize etti. IMF 2012 GSYH büyüme oranı beklentisini Nisan da açıkladığı %2.3 seviyesinden %3 e çekti. Önümüzdeki yıla ilişkin olarak ise daha önceden %3.2 olarak belirlediği büyüme oranında yukarı yönlü revizyona işaret ederek büyümenin 2012 sonnrasında %4 civarındaki trendine dönmesini beklediğini belirtti. IMF bu yıl için belirlediği büyüme tahmini bizim %2.9 luk yıl sonu büyüme beklentimiz ile de uyumlu. Rapora göre, IMF enflasyonun aşağı yönlü seyredeceğini ancak yıl sonu için %7.3 olan tahminimizle uyumlu olarak 2012 yılını resmi hedefin üst sınırının üzerinde tamamlamasını bekliyor. Makroekonomik politikaların hem dezenflasyon hem de cari açığı kontrol almaya katkı yaptığını belirten fon, bu bağlamda, daha önce %8.8 olarak belirlediği yıl sonu cari açık/gsyh beklentisini de %7.5 seviyesine çekti. Ayrıca, 2012 sonrasında gerek enflasyonda gerekse dış dengede sınırlı miktarda ek iyileşme beklendiğini belirtti. IMF nin bu yıl sonuna ilişkin cari açık beklentisi, bizim %7.4 lük cari
açık/gsyh tahminimizle uyumlu olsa da dış dengede önümüzdeki yıl ek iyileşme görüleceği yönündeki beklentiye katılmadığımızın altını çiziyoruz. Bizim görüşümüz cari açığın Ekim ayında dip noktasına ulaştıktan sonra tekrar artışa geçeceği yönünde. Yıl sonu enflasyon beklentileri son fiyat artışlarının etkisiyle yükseldi. MB nin beklenti anketi sonuçlarına göre yıl sonu enflasyon beklentisi, bir önceki ankete göre 51 baz puan yükselerek %7.31 oldu. Yıllık enflasyona 1 yüzde puanın üzerinde (MB nin aylık fiyat gelişmeleri raporuna göre, 1.16 yüzde puan) katkı yapması beklenen yönlendirilen fiyatlardaki artışların beklentilerde gözlenen bu yükselişte etkili olduğunu düşünüyoruz. Hatırlanacağı gibi, %6.7 lik daha önceki yıl sonu enflasyon tahminimiz yönlendirilen fiyatlardaki bu artışların bir kısmını göz önünde bulundurmadığından, tahminimizi %7.3 e çekmiştik. Dolayısıyla son ankette belirlenen yıl sonu enflasyon beklentisinin bizim tahminimizle uyumlu olduğunu söyleyebiliriz. Öte yandan, 12 ay ve 24 ay sonrasına ilişkin enflasyon beklentileri 5 er baz puan artış kaydetti. MB, banka ekonomistleriyle yaptığı son toplantıda, son vergi zamlarının ardından 24 ay sonrası enflasyon beklentilerini yakından izleyeceğini belirtmişti. Bu beklentilerdeki değişimin sınırlı olması, MB nin yönlendirilen fiyat artışlarının birincil etkilerine politika tepkisi vermemesini destekleyecektir. Katılımcılar önümüzdeki 12 aylık dönemde, politika faizinin %.5.75 te değişmeden bırakılacağını öngörüyorlar. Daha önceki notlarımızda belirttiğimiz gibi, bizim görüşümüz gelişmiş ülkelerin merkez bankaları parasal sıkılaştırma politikaları uygulamaya başlamadan önce politika faizinde herhangi bir değişiklik olmayacağı yönünde. Dolayısıyla, politika faizinin 2015 e kadar sabit kalabileceğini düşünüyoruz. Öte yandan, iskontolu devlet tahvilleri faizlerine ilişkin beklentilerdeki aşağı yönlü seyrin devam ettiğini görüyoruz. Benzer şekilde ay sonu gecelik repo faizi beklentisi de %6.05 ten %5.66 ya geriledi. Ankete katılanlar bu yıl ve önümüzdeki yıl sonu GSYH büyümesi beklentilerinde herhangi bir değişikliğe gitmediler. Böylece, 2012 GSYH büyüme beklentisi %3.4 te 2013 büyüme beklentisi ise %4.5 te korundu. Yılın ilk yarısında kaydedilen %3.1 lik büyümenin ardından, 3. çeyrekte ekonomik aktivitedeki momentum kaybının sürdüğünü göz önünde bulundurarak 2012 GSYH büyümesi tahminimizi %2.9 da koruyoruz. Son olarak yıl sonu cari açık beklentisinin 600 milyon dolar gerileyerek 61.1 milyar dolara düştüğünü ve bizim 59.1 milyar dolar seviyesindeki cari açık beklentimizin üzerinde seyretmeye devam ettiğini not düşüyoruz. Önümüzdeki haftaya bakış Para Politikası Kurulu (PPK) Perşembe günü toplanacak. Hatırlanacağı gibi Eylül ayı toplantısında, PPK faiz koridorunun üst sınırında indirime giderken rezerv opsiyonu katsayılarını (ROK) ise yükseltmişti. Kurul, bu kararların finansal istikrarı destekleyeceğinin altını çizerken önümüzdeki dönemde aynı yönde ölçülü bir adım daha atılabileceğini de belirtti. Bu ifadeyi göz önünde bulundurarak PPK nın faiz koridorunun üst sınırında 100 baz puan daha indirime gitmesini, ROK ları ise yükseltmesini bekliyoruz. Piyasa beklentisi ise 50 baz puanlık bir indirime daha yakın faiz koridorunun tavanında ek indirim bekleyen 13 ekonomistten 7 si 50 baz puanlık bir indirim
öngörüyor. Eylül ayı PPK toplantısı sonrasında, hükümetin vergilerde ve yönlendirilen fiyatlarda artışa gitmesi faiz koridorunun daha da daraltılmasına karşıt bir gelişme olarak değerlendirilebilir. Ancak MB nin bu enflasyonist artışlardan rahatsız olduğunu gösteren herhangi bir işaret görmediğimizi söyleyebiliriz. Bankalararası repo faizi, faiz koridorunun alt sınırı seviyesinde kalmaya devam ederken ortalama fonlama maliyeti ise Eylül PPK toplantısının yapıldığı dönemdeki %6.15 seviyesinin de altında ve politika faizine oldukça yakın olan %5.80 seviyesinde bulunuyor. Dolayısıyla, PPK nın daha önce işaret ettiği yönde hareket edeceğini düşünüyoruz ki geçtiğimiz hafta açıklanan ve beklentilerin altında gerçekleşen sanayi üretimi büyümesi de bu görüşümüzü destekliyor. Bu haftanın veri gündeminde ayrıca bugün açıklanacak olan Temmuz ayı işsizlik oranı ve merkezi yönetim bütçesine ek olarak yarın açıklanacak Eylül ayı tüketici güven endeksi bulunuyor. Hazine Ekim ayının tek ihalesini yarın düzenleyecek. Ekim ayında 3.9 milyar TL itfası bulunan Hazine, ayın tek ihalesini yarın gerçekleştirecek ve 24 Eylül 2014 vadeli mevcut gösterge tahvilini yeniden ihraç edecek. 3 aylık iç borçlanma stratejisinde %77 oranında aylık borç çevirme gerçekleştirmeyi öngören Hazine, sukuk ihracı yapılması durumunda iç borçlanma tutarında değişiklik olabileceğini belirtmişti. Ayın başındaki sukuk ihracı yoluyla gerçekleştirilen 1.6 milyar TL tutarındaki borçlanmayı göz önünde bulundurarak yarın düzenlenecek ihaledeki borçlanma miktarının iç borçlanma stratejisinde belirtilen 3 milyar TL lik projeksiyonun altında kaldığını görebiliriz.
Bu rapor, Finansbank Hazine Araştırma ve Satış Grubu tarafından müşterilerini bilgilendirmek amacıyla düzenlenmiştir. Raporun Finansbank ile ilişkili bir kuruluşun müşterisi tarafından kullanılabilirliği, alan kişi ve bu kuruluş arasındaki akdi ilişkiye tabi olacaktır. Bu raporda sunulan bilgi, yorum ve tavsiyeler raporu hazırlayan Finansbank Hazine Bölümü ne ait görüşleri yansıtmakta olup yatırım danışmanlığı hizmeti kapsamında değildir. Mali durum ile risk ve getiri tercihlerinin çeşitliliğini göz önünde bulundurunca sadece bu raporda yer alan görüşlere dayanarak verilecek yatırım kararları beklentilere uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bu rapordaki bilgilerin derlenmesinde güvenilirliğine inanılan sağlam kaynaklardan faydalanılmıştır; ancak bilgilerin doğruluğu bağımsız olarak teyit edilmemiştir. Finansbank bilgilerin doğruluğu ve bütünlüğü konusunda garanti vermemekte ve doğabilecek hatalarda sorumluluk üstlenmemektedir. Raporda sunulan bilgiler üzerinde önceden belirtilmeksizin değişiklik yapma hakkı saklıdır. Finansbank ve ilişkili kuruluşlar ile bu kurumlarda çalışan personel araştırma raporlarında sözü edilen menkul kıymetlere yatırım yapabilir ve zaman içerisinde pozisyonlarını değiştirebilir. Bu raporda yer alan bilgilerin bir kısmı ya da tamamının kopyası çıkarılamaz ya da dağıtılamaz.