TÜRKİYE KALKINMA BANKASI A.Ş.

TÜRKİYE KALKINMA BANKASI A.Ş. EKONOMİK GELİŞMELER ÖZET DEĞERLENDİRME RAPORU ŞUBAT 2007/ I HAZIRLAYANLAR Mustafa ŞİMŞEK Fulya BAYRAKTAR Mustafa TOSUN EKONOMİK VE SOSYAL ARAŞTIRMALAR MÜDÜRLÜĞÜ Şubat 2007

Ocak ayının son haftası ile Şubat ayının ilk haftasında ekonomide yaşanan gelişmeler ve bunun piyasalara yansımaları, açıklanan son veriler ışığında aşağıda özetlenmiştir. Piyasaları Etkileyen Yurtiçindeki Gelişmeler Merkez Bankası Para Politikası Kurulu, 16 Ocak 2007 tarihli toplantısında; Banka bünyesindeki Bankalararası Para Piyasası ve İstanbul Menkul Kıymetler Borsası Repo-Ters Repo Pazarı nda uygulanmakta olan kısa vadeli faiz oranının, %17,50 oranında sabit tutulmasına karar verdi. Para Politikası Kurulu, son dönemde açıklanan verilerin Enflasyon Raporu nda ortaya konan görünüm ile uyumlu olduğu değerlendirmesini yapmıştır. Özel kesim tüketim talebindeki yavaşlamanın devam ettiği, dış talebin göreli olarak gücünü koruduğu vurgulanan açıklamada, orta vadeli enflasyon beklentilerinin hedeflerle uyumlu olmaması, küresel ekonomideki belirsizlikler nedeniyle para politikasındaki sıkı duruşun sürdürülmesi gerektiği belirtilmiştir. Ayrıca, işlenmemiş gıda fiyatlarına ilişkin belirsizliklerin devam ettiği bildirilmiştir. Şubat ayının iç borçlanma stratejisini açıklayan Hazine Müsteşarlığı, 19 Şubat tarihinde 5 yıl (1820 gün) vadeli TÜFE ye endeksli devlet tahvili ihalesi yapacağını açıkladı. 1997-1998 yıllarında da 14 kez çıkarılan enflasyona endeksli tahvillerin en geç mart ayında yeniden ihracına başlanacağı bildirildi. Bu yöntemin, alıcıların enflasyon beklentilerinin izlenmesine ve enflasyon hedeflerinin belirlenmesine katkıda bulunması bekleniyor. Vadenin uzun tutulması, Hazine nin ekonomiye güveninin bir göstergesi olarak yorumlanmaktadır Anadolu Yaklaşımı olarak nitelenen, küçük ve orta büyüklükteki işletmelerin (KOBİ) mali sektöre olan borçlarının yeniden yapılandırılmasına ilişkin Yönetmelik, Resmi Gazete de yayımlandı. Yönetmelik kapsamında, ölçek büyüklüğü ve sektörel faaliyet alanı açısından gruplandırılacak olan KOBİ ler için ayrı ayrı çerçeve anlaşmaları düzenlenecek. Özelleştirme Yüksek Kurulu (ÖYK), Halkbank ın %25 inin halka arz yoluyla özelleştirileceğini, özelleştirme işleminin mayıs ayına kadar tamamlanacağını açıkladı. Halkbank ın %25 lik hissesinin halka arzından yaklaşık 2 milyar dolar gelir beklenirken, %75 lik hisse ise blok olarak satılacak. Özelleştirme Yüksek Kurulu (ÖYK), Petrokimya Holding A.Ş. nin (PETKİM) sermayesindeki %51 oranındaki kamu hissesinin, satış yöntemi ile özelleştirilmesine, satışın blok satış yoluyla gerçekleştirilmesine karar verdi. Özelleştirme İdaresi Başkanlığı ndan (ÖİB) yapılan yazılı açıklamaya göre, ÖİB tarafından blok satış işlemine ilişkin süreç en kısa zamanda başlatılacak ve Rekabet Kurulu ve Sermaye Piyasası Kurulu nezdindeki işlemler tamamlandıktan sonra ihale takvimi açıklanacaktır. Diğer yandan söz konusu 13 sayılı ÖYK kararı ile Emekli Sandığı Genel Müdürlüğü ne ait PETKİM sermayesinde bulunan %7 oranındaki hissenin satış yöntemiyle özelleştirilmesine ilişkin süre ise 9 Şubat 2008 tarihine kadar uzatıldı. 1

2006 yılında, Türkiye ye 1,8 milyar Euro kredi olanağı sağlayan Avrupa Yatırım Bankası (AYB),Türkiye de, biri Ankara ve birisi de İstanbul da olmak üzere iki temsilcilik açacaklarını açıkladı. AYB yönetiminin, 2007-2013 döneminde de Türkiye ye ortalama 2 milyar Euro kredi sağlamayı hedeflediği açıklandı. Merkez Bankası verilerine göre; 2006 yılında, bir önceki yıla göre protestolu senet tutarı %44,6 oranında artarak 4 milyar YTL nin üzerine çıkarken, karşılıksız çek sayısı da %13,7 oranında artarak 1.144.740 adede yükseldi. Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch, Türkiye Kalkınma Bankası'nın BB- olan yerel ve yabancı para cinsinden IDR notlarını, 'pozitif' görünüm ile teyit etti. Fitch ayrıca, B olan yerel ve yabancı para cinsinden kısa vadeli kredi notunu, D olan Bireysel ve 3 seviyesindeki Destek notu ile A(tur) olan Ulusal Uzun Vadeli kredi notunu da teyit etti. Ulusal Uzun Vadeli kredi notunun görünümü 'durağan' olarak belirlendi. Fitch'den yapılan açıklamada, IDR notlarının, Ulusal Uzun Vadeli ve Destek notlarının TKB'nin yüzde 99 oranında ortağı olan Türk Hazine'sinin ılımlı desteğini yansıttığı ifade edilirken, bireysel notun ise TKB'nin zayıf varlık kalitesini gösterdiği kaydedildi. Uluslararası kredi derecelendirme kurulusu Fitch, Türkiye'nin notunu yükseltmek için henüz erken olduğunu ve herhangi bir şok halinde ise bir sonraki derecelendirme adımının kredi notu üzerindeki görünümün pozitiften durağana çevrilmesi olabileceğini belirtti. Fitch aynı zamanda Türkiye ekonomisinin 12 ay içinde çok daha güçlü görünmeye başlayabileceğini bildirdi. Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu, yeni başvuruları dondurduğu rüzgâr enerji santralı (RES) izni alanında, yedi şirkete lisans verdi. Lisans aldığı halde gerekli yatırımları yapmayan şirketlerin lisansları ise iptal edildi. Uluslararası Piyasalardaki Gelişmeler ABD Aralık ayı dayanıklı tüketim malı siparişleri bir önceki aya göre %3,1 arttı. ABD de Aralık ayında, yeni ev satışları verisi 1.053 bin adet olan beklentilerin üzerinde ve 1.120 bin adet olarak açıklandı. ABD ekonomisinin, 2006 yılının dördüncü çeyreğinde %3 lük beklentilerin üzerinde ve %3,5 büyüdüğü açıklandı. ABD de yılın üçüncü çeyreğinde %2 büyüme kaydedilmişti. ABD de Aralık 2006 da 109 olarak açıklanan daha sonra 110 olarak revize edilen tüketici güven endeksi, Ocak ayında 110,3 e yükseldi. Beklentiler endeksin 109,5 olarak gerçekleşeceği şeklindeydi. ABD Ocak ayı ISM İmalat Sanayi Endeksi 51,5 olan beklentilerin altında ve 49,3 olarak açıklandı. ABD Merkez Bankası FED, 30 Ocak taki Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantısında faiz oranlarını beklentiler paralelinde değiştirmedi. Önceki toplantılarda olduğu gibi enflasyon riskinin devam ettiğini ve açıklanacak veriler doğrultusunda parasal sıkılaştırmaya devam edilebileceğini tekrarlayan FED, büyümenin önümüzdeki dönemde ılımlı bir şekilde devam etmesinin beklendiğini belirtti. Yatırımcıların, toplantı sonrası yapılan açıklamaları bu yıl bir faiz artırımı 2

olasılığının zayıf olduğu yönünde algılamalarının etkisiyle ABD borsaları ve Hazine tahvillerinin fiyatları yükseldi. Bu açıklamaların olumlu algılandığı ülkemizde de borsa yükselişe geçerken, faizler geriledi, YTL değer kazandı. ABD Ocak ayı işsizlik oranı %4,5 olan beklentilerin biraz üzerinde %4,6 düzeyinde gerçekleşti. Tarım dışı istihdam ise 145.000 kişilik beklentilerin oldukça altında 111.000 kişi arttı. Euro Alanı nda mevsimsellikten arındırılmış cari denge Kasım ayında 2 milyar Euro, son 12 aylık dönemde 26,4 milyar Euro açık verdi. FED in faiz artırım kararlarında enflasyon göstergesi olarak dikkate aldığı verilerden biri olan çekirdek PCE (Kişisel Tüketim Harcamaları) endeksi, Aralık ayında %0,2 lik beklentilerin üzerinde ve %0,4 artarken, yıllık artış oranı %2,3 oldu. Euro Alanı Üretici Fiyat Endeksi (IPP) Aralık ayında değişmedi. Beklentiler endeksin %0,1 artacağı yönündeydi. Yıllık artış ise beklentiler paralelinde %4,1 oldu. Kasım ayında %7,6 olan Euro Alanı mevsimsellikten arındırılmış işsizlik oranı, Aralık ayında %7,5 e geriledi. Bu oranın %7,6 düzeyinde gerçekleşmesi bekleniyordu. Petrol fiyatları, ABD de kış şartlarının sertleşmesine ve İran ile Nijerya daki siyasi gerginliklerin artmasına bağlı olarak haftalık bazda %5,4 artarak 55,84 varil/$ a yükseldi. Son Açıklanan Veriler Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan verilere göre; Ocak ayında üretici fiyatları (ÜFE) %0,05 oranında düşerken, tüketici fiyatları (TÜFE) ise %1 oranında artış gösterdi. Son bir yıl itibarıyla enflasyon, üretici fiyatlarıyla %9,38, tüketici fiyatlarıyla da %9,93 düzeyine gelmiş oldu. Ocak ayında, ana harcama grupları itibarıyla TÜFE deki en yüksek aylık artış %4,44 ile gıda ve alkolsüz içecekler grubunda gerçekleşirken, en büyük düşüş %8,43 ile giyim ve ayakkabıda olmuştur. % 16,00 14,00 12,00 10,00 8,00 6,00 4,00 2,00 0,00 06/02 8,15 5,26 4,96 06/03 Yıllık Enflasyon ÜFE deki en yüksek aylık artış %12,74 ile ham petrol ve doğalgaz çıkarım alt sektöründe görülürken, en büyük düşüş %7,96 ile kok kömürü, rafine edilmiş petrol ürünleri sektöründe gerçekleşmiştir. ÜFE 06/04 8,83 TÜFE 06/05 06/06 06/07 11,69 14,34 06/08 Aylar 06/09 10,94 11,58 9,93 9,98 06/10 06/11 9,65 06/12 9,37 07/01 3

TÜİK tarafından açıklanan geçici verilere göre, 2006 yılı Aralık ayında ihracat geçen yılın aynı ayına göre %16,6 oranında artarak 8.447 milyon dolar, ithalat ise %1,3 oranında azalarak % 11.530 milyon dolar olarak Karşılama oranı (ihracat/ithalat) gerçekleşmiştir. Aynı 80,0 73,3 dönemde dış ticaret açığı 69,2 67,1 67,2 %30,5 oranında azalarak 70,0 64,6 60,7 65,7 4.436 milyon dolardan 3.084 56,6 milyon dolara düşmüştür. 60,0 63,0 63,8 62,5 61,4 63,9 62,0 60,7 2005 Aralık ayında %62 olan ihracatın ithalatı karşılama 50,0 54,1 oranı, 2006 Aralık ayında 40,0 %73,3 olarak gerçekleşmiştir. 2006 Ocak-Aralık döneminde; Aylar 2005 2006 2005 yılının aynı dönemine göre ihracat %15,9 artarak 85,1 milyar dolar; ithalat ise %17,3 artarak 137 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. 2005 Ocak-Aralık döneminde 43,3 milyar dolar olan dış ticaret açığı, 2006 yılı Ocak-Aralık döneminde %19,8 oranında artarak 51,9 milyar dolara yükselmiştir. 2006 Ocak-Aralık döneminde, fasıllar bazında en büyük ihracat kalemi kara taşıtları ve bunların aksam, parçaları olurken, bu fasılı örme giyim eşyası, makineler, mekanik cihazlar, kazanlar, aksam ve parçaları izlemiştir. Aynı dönemde, ithalatta ise en büyük kalem, mineral yakıtlar, mineral yağlar, makineler, mekanik cihazlar, kazanlar, aksam ve parçaları olmuştur. İthalattaki payı %71,7 olan ara mallarının 2006 yılı toplam ithalatı 2005 yılına göre %20 oranında artarken, sermaye malları ithalatı %8,7, tüketim malları ithalatı %14,2 artmıştır. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) tarafından açıklanan verilere göre, Ocak ayında ihracat bir önceki yılın aynı ayına göre %34,2 gibi yüksek bir oranda artarak 6,6 milyar dolara yükseldi. Türkiye nin son 12 aylık dönemdeki ihracatı ise %19,8 lik artışla 87,4 milyar dolar oldu. TÜİK tarafından açıklanan geçici verilere göre; 2006 yılı Aralık ayında bir önceki aya göre ihracat miktar endeksi %3,9, ithalat miktar endeksi %12,5 oranında azalış göstermiştir. İhracat birim değer endeksi %3,5 ve ithalat birim değer endeksi de %3,6 oranında artmıştır. Ana sektörlere göre ihracat fiyatları; tarım ve ormancılık sektöründe %0,6 azalırken, balıkçılık sektöründe %24,1, madencilik ve taşocakçılığı sektöründe %2,7 ve imalat sanayii sektöründe %3,6 oranında artmıştır. % 104,0 102,0 100,0 98,0 96,0 94,0 92,0 90,0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Dış Ticaret Hadleri (%) İthalat fiyatları da; tarım ve ormancılık sektöründe %1,2, madencilik ve taşocakçılığı sektöründe %3,1 ve imalat sanayii sektöründe %3,9 oranında artış göstermiştir. Aralık ayında bir 100,0 97,3 100,8 98,1 101,5 96,0 92,3 100,1 99,5 98,3 97,4 92,1 92,0 93,7 93,6 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Aylar 2005 2006 4

önceki aya göre ihracat birim değer endeksleri, lokomotif sektör olarak adlandırabileceğimiz tekstil ürünlerinde %5,2 ve giyim eşyası sektöründe ise %11,1 oranında artmıştır. 2006 Ekim-Aralık döneminde bir önceki döneme göre ihracat birim değer endeksi %0,1 oranında artarken, ithalat birim değer endeksi %0,5 oranında azalmıştır. 2006 yılı genelinde ise bir önceki yıla göre ihracat birim değer endeksi %3,7 ve ithalat birim değer endeksi %8,8 oranında artmıştır. Uzun bir aradan sonra Kasım ayında tekrar ihracat lehine dönen dış ticaret hadleri, bu eğilimini çok az bir farkla Aralık ayında da korumuştur. Bu ayda ihracat fiyatlarının %3,5 oranında artmasına rağmen ithalat fiyatlarının %3,6 oranında artması, dış ticaret haddinin 0,1 puan düşüşle 93,6 seviyesinde gerçekleşmesine neden olmuştur. Maliye Bakanlığı ndan yapılan açıklamaya göre; Merkezi yönetim bütçesi, Ekim ayında 2,4 milyar YTL açık, Kasım ayında 3,8 milyar YTL fazla verirken, Aralık ayında 4,1 milyar YTL açık verdi. Aralık ayında faiz dışı denge ise 2,2 milyar YTL açık verdi. 2006 yılı sonu itibarıyla bütçe yaklaşık olarak 4 milyar YTL açık vermiş oldu. Yılsonu bütçe açığı hedefi yaklaşık 14 milyar YTL olarak belirlenmişti. Yılsonu itibarıyla faiz dışı fazla 41,9 milyar YTL ile yılın tamamı için hedeflenen 32,3 milyar YTL nin %30 oranında üzerine çıkmış oldu. 2006 yılı Ocak-Aralık döneminde bütçe harcamaları 175,3 milyar YTL, bütçe gelirleri ise 171,3 milyar YTL olarak gerçekleşmiştir. Faiz harcamalarının 45,9 milyar YTL olduğu bu dönemde, merkezi yönetim bütçe gelirlerinin %82,5 ini oluşturan vergi gelirleri 137,5 milyar YTL ile yılsonu hedefinin üzerine (%4) çıkmıştır. TÜİK tarafından açıklanan, 1997=100 temel yıllı Aylık Sanayi Üretim Endeksi, 2006 yılı Aralık ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %2,5 artarak 141,7 olmuştur. Sanayiinin alt sektörleri düzeyinde, madencilik sektörü endeksi %1,6 artarken, imalat sanayi sektörü endeksi %1,9 ve elektrik, gaz ve su sektörü endeksi ise %7,9 artış göstermiştir. 2006 yılı Aralık ayında, 2005 yılı aynı ayına göre imalat sanayi endeksinde en yüksek yüzde değişim oranı, %749,0 ile diğer ulaşım 20,0 10,0 0,0-10,0 % 5,0 Aylık Sanayi Üretim Endeksi Artışı araçları imalatında izlenirken, bunu %25,7 ile tütün ürünleri imalatı ve %19,7 ile de başka yerde sınıflandırılmamış makine ve teçhizat imalatı takip etmektedir. T.C. Merkez Bankası nın mali ve reel sektörden katılımcılarla gerçekleştirdiği Şubat Ayı II. Dönem Beklenti Anketi sonuçlarına göre; Türkiye ekonomisinin 2007 yılında %4,7 büyüyeceği, tüketici fiyatlarının %7,16 oranında artacağı, cari işlemler açığının 32,0 milyar dolar ve dolar kurunun 1,5410 YTL civarında gerçekleşeceği tahmin edilmektedir. Önümüzdeki 12 ve 24 ay sonrasının yıllık TÜFE beklentileri ise sırasıyla %6,77 ve %5,43 düzeyindedir. 12 ay sonrası için, -6,0 10,7 5,9 9,8 7,4 9,3 11,2 3,4 5,0 2,4 1,8-1,4 8,7 6,8 4,8 8,3 7,0 3,5 2,7 11,6 10,0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Aylar 7,5 2,5 2005 2006 5

6 ay vadeli hazine bonosunun yıllık bileşik getirisi %16,99, devlet tahvillerinin bileşik getirisi de %16,88 olarak beklenmektedir. Hazine Müsteşarlığı tarafından açıklanan 2007 yılı Hazine Finansman Programına göre; 2007 yılında 140,3 milyar YTL iç, 26,2 milyar YTL dış olmak üzere, toplam 166,5 milyar YTL borç servisi yapılması planlanmaktadır. İç borç servisinin 122,9 milyar YTL lik kısmını piyasaya yapılacak ödemeler, 14,5 milyar YTL lik kısmını ise kamu kurumlarına yapılacak ödemeler oluştururken, Merkez Bankası na gerçekleştirilecek itfa tutarının toplam 3 milyar YTL olması öngörülmektedir. Toplam borçlanma dışı kaynakların (özelleştirme, TMSF) 41,8 milyar YTL olması beklenirken, Hazine nakit rezervinden de 2,7 milyar YTL kullanım planlanmaktadır. Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından açıklanan verilere göre; serbest bölgelerdeki ticaret hacmi 2006 yılında, beklenenin altında, bir önceki yıla göre %2 oranında artarak 23,8 milyar dolar olarak gerçekleşti. Geçen yıl en fazla ticaretin yapıldığı serbest bölge yaklaşık 7 milyar dolarla İstanbul Deri Serbest Bölgesi olurken, en az ticaretin yapıldığı serbest bölge ise Mardin Serbest Bölgesi oldu. TÜİK verilerine göre, 2006 yılının dördüncü çeyreğinde turizm gelirleri geçen yılın aynı dönemine göre %12,9 azalarak 3,1 milyar dolar oldu. 2006 yılının tamamında ise turizm gelirleri bir önceki yıla göre %7,2 düşüşle 16,9 milyar dolara geriledi. 2006 da yabancı ziyaretçi girişleri de %6,2 düşerek 19,8 milyon kişi düzeyinde gerçekleşti. Resmi Gazete de yayımlanan Teşvik Belgeleri Tebliği ne göre, Hazine Müsteşarlığı, 2006 yılının aralık ayında, 122 adet yatırım teşvik belgesi verdi. Bu teşvik belgeleri ile 852 milyon YTL lik yatırım taahhüdünde bulunan şirketlerin, 8 bin 242 kişiye istihdam olanağı yaratması bekleniyor. TÜİK tarafından yapılan açıklamaya göre; 2006 yılında, yeni kurulan şirket ve kooperatif sayısı, geçen yıla göre %11,2 artarak 47.401 den 52.699 a yükselmiştir. Kapanan şirket ve kooperatif sayısı ise bir önceki yıla göre %6,6 artarak 8.886 dan 9.471 e yükselmiştir. Merkez Bankası Analitik Bilânçosu Ana Kalemlerindeki Gelişmeler 19 Ocak 2007 02 Şubat 2007 döneminde, Merkez Bankası Analitik Bilânçosu aktif büyüklüğü, %5,09 oranında genişleyerek 108.871 milyon YTL seviyesine yükselmiştir. Bu dönemde Dış Varlıklar kalemi %5,37, İç Varlıklar kalemi de %3,20 oranında artış göstermiştir. Bilânçonun pasif kalemleri incelendiğinde ise bu dönemde Merkez Bankası Toplam Döviz Yükümlülüklerinin %4,29 oranında arttığı görülmektedir. Toplam Döviz Yükümlülükleri kaleminin alt ayırımına bakıldığında ise Dış Yükümlülükler kaleminin 9,81 oranında azalırken, buna karşılık İç Yükümlülükler kaleminin %7,73 düzeyinde artış gösterdiği göze çarpmaktadır. Ocak ayının ilk yarısında, piyasadaki likiditenin azaltılmasına yönelik olarak Emisyon Hacmi ve Rezerv Para kalemlerinde görülen daralmanın, ivme kaybetmekle birlikte bu dönemde de devam ettiği görülmektedir. 29 Aralık 2006 19 Ocak 2007 döneminde Emisyon Hacmi ve Rezerv Para kalemlerinde sırasıyla %16,16 ve %17,89 düzeyinde azalma gerçekleşmiş iken söz konusu kalemlerde bu dönem itibariyle de %3,34 ve %4,17 oranlarında daralma kaydedilmiştir. Yine 6

piyasadaki fazla likiditenin çekilmesi amacına uygun olarak, Açık Piyasa İşlemlerinden Doğan Borçlar kaleminin de bu dönem itibariyle %17,24 oranında artış göstererek 8,14 milyar YTL düzeyine ulaştığı göze çarpmaktadır. Diğer taraftan aynı politikanın başka bir aracı olarak, Kamu Mevduatı kaleminde bu dönem itibariyle, %192,34 gibi yüksek bir oranda artış kaydedilmiştir. Merkez Bankası Analitik Bilânçosu Ana Kalemleri (Milyon YTL.) 27.01.06 19.01.07 02.02.07 Son Yıl Değişim Dönem AKTİFLER 92.860 103.599 108.871 16.011 5.272 1.DIŞ VARLIKLAR 74.530 90.329 95.177 20.647 4.848 2.İÇ VARLIKLAR 18.330 13.270 13.694-4.636 424 PASİFLER 92.860 103.599 108.871 16.011 5.272 1.TOPLAM DÖVİZ YÜKÜMLÜKLERİ 48.761 61.177 63.802 15.041 2.625 1.1. DIŞ YÜKÜMLÜKLER 22.944 24.164 23.927 983-237 1.2. İÇ YÜKÜMLÜKLER 25.817 37.013 39.875 14.058 2.862 1.2.1. Döv. Ol. Takip Ol. Mev. 12.732 19.543 22.114 9.382 2.571 1.2.2. Bankaların Döviz Mevduatı 13.085 17.470 17.761 4.676 291 2.MERKEZ BANKASI PARASI 44.099 42.422 45.069 970 2.647 2.1. REZERV PARA 31.266 33.992 32.576 1.310-1.416 2.1.1. Dolaşıma Çıkan Banknot 19.599 22.482 21.732 2.133-750 2.1.2. Bankalar Mevduatı 11.536 11.420 10.721-815 -699 2.1.3. Diğer Kalemler 131 90 123-8 33 2.2. DİĞER MB PARASI 12.833 8.430 12.493-340 4.063 2.2.1. APİ den Doğan Borçlar 7.590 6.941 8.140 550 1.199 2.2.2. Kamu Mevduatı 5.243 1.489 4.353-890 2.864 TCMB Brüt Döviz Rezervleri (Milyon $) 53.242 59.888 64.091 10.849 4.203 Kaynak: TCMB 19 Ocak 2007 02 Şubat 2007döneminde TCMB brüt döviz rezervleri, 4,2 milyar dolar artarak 64.091 milyon dolar düzeyine yükselmiştir. Tahvil-Bono Piyasası Ocak ayının son haftasına %20,35 seviyesinden başlayan piyasanın gösterge kâğıdı niteliğindeki 26 Kasım 2008 itfa tarihli tahvilin yıllık bileşik faizi, haftanın ilk günlerinde oldukça dar bir bant içerisinde hareket etti. Gösterge tahvilin yıllık bileşik getirisi 20,60 Ancak hafta sonuna doğru 20,40 FED in faizleri değiştirmeme 20,20 kararına ilişkin yapılan 20,00 19,80 açıklama sonrasında, faizlerin 19,60 uzun süre arttırılmayacağı yönündeki beklentinin güçlenmesine bağlı olarak, yurtdışı borsaların yükseliş kaydetmesi sonucu piyasaya gelen alımlarla gösterge Getiri oranı (%) 19,40 19,20 19,00 18,80 24.01 kâğıdının yıllık bileşik faizi %20 seviyesinin altına gerileyerek, haftanın son gününü %19,45 düzeyinden kapattı. Şubat ayının ilk günlerinde beklentilerin üzerinde açıklanan TÜFE rakamlarının etkisiyle piyasada etkili olan satışlar, gösterge kâğıdının yıllık bileşik faizini %19,77 seviyesine kadar taşıdı. 26 Kasım 25.01 26.01 29.01 30.01 31.01 01.02 Tarih 02.02 05.02 06.02 07.02 08.02 09.02 7

2008 itfa tarihli tahvilin yıllık bileşik faizi, 9 Şubat tarihli işlem gününü %19,64 düzeyinden kapattı. Döviz Piyasası Ocak ayının son haftasına 1,4321 YTL seviyesinden başlayan dolar kuru, haftanın ilk günlerinde oldukça dar bir bant içerisinde hareket etti. Ancak hafta sonuna doğru FED in YTL ABD Dolar Denge Kuru açıklamaları sonucu alternatif 1,45 piyasalara gelen alımlar, döviz piyasasına satış yönünde 1,43 yansıdı ve dolar kuru 1,4038 1,41 YTL seviyesine kadar geriledi. Şubat ayının ilk günlerinde 1,39 enflasyon rakamlarının etkisiyle küçük çaplı alımlar görülse de ilerleyen günlerde alternatif piyasalara yabancı para girişinin devam etmesiyle dolar, 1,40 YTL seviyesinin altına gerileyerek 9 Şubat tarihli işlem gününü Merkez Bankası gösterge kuru itibariyle 1,3993 YTL düzeyinden kapattı. YTL, bu dönemde dolar karşısında %2,29, Euro karşısında da %1,56 oranında değer kazanmıştır. Ocak ayının son haftasına 1,2910 seviyesinden başlayan /$ paritesi, FED in faizleri değiştirmeme kararı sonrasında 9 Şubat tarihi itibariyle 1,3006 düzeyine yükselmiştir. İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) Ocak ayının son haftasına 41.846 puan düzeyinden başlayan İMKB Bileşik Endeksi, haftanın ilk günlerinde kâr satışlarının etkisiyle 41.138 puana kadar geriledi. Ancak beklentiler İMKB Bileşik Endeksi doğrultusunda FED in faizleri 44000 değiştirmeme kararının 43000 ardından yapılan açıklamalar, 42000 piyasalarda uzunca bir süre için faizlerin arttırılmayacağı 41000 yönündeki beklentileri güçlendirdi ve yurtdışı borsalara paralel olarak İstanbul Menkul Kıymetler Borsası nda da alımların Endeks 1,37 40000 39000 26.01 26.01 hızlanması ile İMKB Bileşik Endeksi 43.318 puana kadar yükseldi. Şubat ayının ilk günlerinde ise yurtiçinde açıklanan enflasyon rakamları borsayı yönlendirdi. Özellikle beklentilerin üzerinde açıklanan TÜFE rakamlarının etkisiyle gelen satışlar, İMKB Bileşik Endeksinin 41.645 puana gerilemesine neden oldu. Ancak hafta sonuna doğru Petkim in %51 hissesinin blok halinde satılacağına ilişkin ÖYK kararının ardından, özellikle kamu kâğıtlarına gelen alımlarla endeks 9 Şubat tarihli işlem gününü 42.185 puandan kapattı. İMKB Bileşik Endeksi bu dönemde 8,10 oranında değer kazanırken, yabancı portföylerin piyasa içerisindeki payı ise %69,06 düzeyinden %68,68 seviyesine gerilemiştir. 29.01 29.01 30.01 30.01 31.01 31.01 01.02 01.02 02.02 Tarih 02.02 Tarih 05.02 05.02 06.02 06.02 07.02 07.02 08.02 08.02 09.02 09.02 8

Türk Bankacılık Sektörü Gelişmeleri 15 Ocak- 5 Şubat döneminde, bankacılık sektörü toplam mevduat hacmi 8 oranında gerileme kaydederken, yabancı para cinsi mevduatlardaki azalma %1,7 oranına ulaşmıştır. Bu dönem itibariyle kur sepetinin %1,39 oranında değer kaybettiği göz önüne alındığında, yabancı para ve toplam mevduatlardaki gerilemenin esasen döviz kurlarındaki düşüşten kaynaklandığı anlaşılmaktadır. Bankacılık Sektörü İle İlgili Seçilmiş Göstergeler (Milyon YTL.) Değişim (%) 29.12.06 15.01.07 05.02.07 Yıl Sonuna Göre Dönem MEVDUAT TOPLAM MEVDUAT 308.396 308.750 306.374-0,7-0,8 YTL 189.094 186.506 186.172-1,5-0,2 YP 119.302 122.244 120.202 1,7-1,7 YP Mevduat/Toplam Mevduat (%) 38,7 39,6 39,2 KREDİLER TOPLAM KREDİLER 214.978 214.500 215.203 0,1 0,3 YTL 156.446 156.042 157.208 0,5 0,7 YP 58.531 58.458 57.995-0,9-0,8 YP Krediler/Toplam Krediler (%) 27,2 27,3 26,9 Krediler * /Mevduat (%) 72,3 69,5 73,0 Takipteki Alacaklar (Brüt) 8.127 8.211 8.404 3,4 2,4 Takipteki Alacaklar / Krediler (%) 3,64 3,69 3,76 Menkul Değerler Portföyü 158.792 157.673 161.141 1,5 2,2 MDP/ Mevduat (%) 51,5 51,1 52,6 (*): Krediler=Toplam Krediler+Takipteki Alacaklar (Brüt) Kaynak: BDDK Toplam kredilerin 3 oranında artış gösterdiği bu dönemde, yabancı para cinsinden krediler 8 oranında azalırken, YTL krediler 7 artış kaydetmiştir. Yabancı para cinsinden kredilerdeki bu azalış, yine döviz kurlarındaki gerilemeden kaynaklanmaktadır. Mevduat hacmindeki gerilemeye karşılık, toplam kredilerde kaydedilen 3 oranındaki yükseliş ile bankacılık sektörü krediler/mevduat oranı %73 düzeyine yükselmiştir. Diğer yandan Kasım ayında kaydettiği düşüş sonrasında Aralık ayı ve Ocak yükseliş gösteren geçen takipteki alacakların kredilere oranının, bu dönemde de yükselişine devam ettiği görülmektedir. Ocak ayının ilk yarısında azalış gösteren bankacılık sektörü menkul değerler portföyünde bu dönem %2,2 oranında artış kaydetmiştir. Söz konusu bu artış neticesinde, uzunca bir süredir gerileme trendi içerisinde bulunan MDP/Mevduat oranının, 5 Şubat tarihi itibariyle %52,6 düzeyine yükseldiği görülmektedir. İletişim Bilgileri Oktay Küçükkiremitçi Müdür 0312 4179200/2340 oktay-k@tkb.com.tr Mustafa Şimşek Müdür Yardımcısı 0312 4179200/2340 m-simsek@tkb.com.tr Fulya Bayraktar Kıdemli Uzman 0312 4179200/2356 f-bayraktar@tkb.com.tr Mustafa Tosun Kıdemli Uzman 0312 4179200/2355 mustafa-t@tkb.com.tr 9