KRUVAZĠYER YOLCULARININ ĠZMĠR E ĠLĠŞKĠN ALGI VE DEĞERLENDĠRMELERĠ RAPORU Ġzmir Ticaret Odası Dış Ekonomik Ġlişkiler ve Uluslar arası Organizasyonlar Müdürlüğü 1 Ağustos 1 Ekim tarihleri arasında Ġzmir Alsancak Limanı na kruvaziyer yoluyla gelen turistlerin kentimizle ilgili algı ve değerlendirmelerini ölçmek amacıyla farklı kruvaziyer gemilerle seyahat eden ve farklı milletten 34 kruvaziyer yolcusuna anket uygulamıştır. Kruvaziyer yolcularıyla, Ġzmir e ilişkin değerlendirmelerini öğrenmek ve yolcuların genel olarak özelliklerini saptamak amacıyla yapılan araştırmamızda kapalı uçlu sorularda 34, açık uçlu sorularda ise 34 anket girilmiştir. Anket sonuçları 1.12. tarihinde Odamız Yönetim Kurulu Başkanı Ekrem Demirtaş tarafından açıklanmıştır. Toplantıya başta Odamız Yönetim Kurulu Üyeleri Sümer Rahmi Nemli ve Hüseyin Payzin, Ġzmir Alsancak Liman Ġşletme Müdürü Turan Yalçın, Ġzmir Ġl Kültür ve Turizm Müdürü Abdülaziz Ediz, Ġzmir Rehberler Odası Başkanı Ayten Şenipek, Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Yrd. Doç. Dr. Ersel Zafer Oral, Ġzmir Şoförler ve Otomobilciler Odası Yönetim Kurulu Üyesi Ahmet Gündüz ve Ġzmir Alsancak Limanı Deniz Polisi Emniyet Amiri Erdal Murat Balsu nun yanısıra Ġzmir Alsancak Limanı Esnafı ve basın mensupları katılmışlardır. Ġzmir Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Ekrem Demirtaş, Toplam 64 ulustan bin 34 yolcuyla yapılan anketten Ġzmir için umut dolu sonuçlar çıktığını, iki yıl önce yapılan ankette Ġzmir'i 'güzel' olarak niteleyenlerin oranı yüzde.7 iken, bu oran son yapılan ankette yüzde 48'e ulaştığını ifade etmiştir. Turistler şehrin en çok tarihinden ve tarihi eserlerinden etkilendiğini belirten Demirtaş, kişi başına düşen harcama miktarının 8 yılındaki 91 dolardan yılında 113 dolara yükselerek, Avrupa limanlarını geride bıraktığını, turistlerin yüzde 7'inin Ġzmir'i tekrar görmek istediklerini de ifade etmiştir. Ġzmir Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Ekrem Demirtaş, bu sonuçların Ġzmir'in kruvaziyer turizminde geldiği başarılı noktayı özetlediğini belirterek, bu başarının Ġzmirliler'e ait olduğunu ifade etmiştir. Demirtaş, başarı öyküsünün yazılmasında Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım, Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay ile Costa'nın CEO'su Pierre Luigi Foschi'nin büyük payı olduğunu kaydetmiştir. Demirtaş 3'te 3 bin yolcuyla çıktığımız yolda bu yıl 139 seferde 3 bin yolcuya ulaştık. Türkiye'deki kruvaziyer limanları arasında yüzde 24.2 pay ile ikinci konuma yükseldik. Ġstanbul'un önünde bir potansiyelimiz var. Kente gelen turistlerin yarısını kruvaziyer ile biz getiriyoruz. Gelecek yıl iptaller yaşanmazsa bin turist rakamını aşacağız. Ġzmir- Efes hızlı treni yapılırsa daha büyük potansiyeller yaratacağız. 12 ay turizm hedefine bu sayede ulaşacağız. Kruvaziyer limanının yapılması ile Akdeniz'de ilk liman arasına girme hedefine yaklaşacağız" diyerek Odamızın kruvaziyer turizmine ne denli önem verdiğini bir kez daha vurgulamıştır. Anketi 2 ay boyunca 9 farklı gemi ile gelen bin 34 yolcu ile yaptıklarını belirten Demirtaş, gelen yolculardan üçte birinin Ġtalyan olduğunu, Ġtalyanlar'ı Ġspanyollar'ın, Almanlar'ın, Ġngilizler'in ve Fransızlar'ın takip ettiğini açıklamıştır. Demirtaş, "Yolcuların yüzde 61'i yaşın altında. Genç ve orta yaşlıların payı artıyor. Yolcuların sadece yüzde 1'i Ġzmir'e daha önce gelmiş. Dolayısıyla Ġzmir yolcular için hala keşfedilmemiş bir merkez. Kişi başı harcama yüzde 24 artışla 113 dolara yükseldi. Avrupa Limanları'nda bu miktar 8 dolar. Bizde daha çok harcıyorlar. En çok harcamayı yapanlar 144 dolar ile Norveçliler. Turistlerin yüzde 46'sı artık şehir turuna katılıyor. Efes'i gezenlerin oranı yüzde 21. Büyükşehir tur otobüslerinden memnuniyet oranı yüzde 66. Yolcuların yüzde 4'i Kemeraltı'nı ziyaret etmiş. Kemeraltı'nı görmeyenlerin oranının yarıdan fazla olması oldukça düşündürücü" diyerek anketten elde edilen çarpıcı verileri ifade etmiştir. 1
Turistlerin şehrin fiziki koşulları, taksi servisleri, esnaf ve alışveriş sıkıntıları, dil problemi gibi sorunlar yaşadığını kaydeden Demirtaş, Ġzmir deyince 'güzel' yanıtı verenlerin oranının önceki ankette yüzde.7 iken, şu an yüzde 48'e çıktığını açıklamıştır. Turistlerin Ġzmir'in en çok tarihinden ve tarihi mekanlarından etkilendiklerini ifade eden Demirtaş, yolcuların yüzde 7'i Ġzmir'e tekrar gelmek istediklerini vurgulamıştır. Agora gibi Ġzmir in değeri ören yerlerinin günışığına çıkması ile bu memnuniyet oranının artmasını beklediklerini ifade eden Demirtaş, yeni sezonda 2 gemiyi körfez turuna çıkartacaklarını, TURSAB ile beraber Efes, Bergama ve Salihli'ye saat başı tur düzenleyeceklerini, Kemeraltı'nda alışverişi artırmak için çalışacaklarını, ayrıca Odamız üyelerine dil eğitimi verilmesi planlandığını dile getirmiştir. Demirtaş, Alsancak'taki mevcut gemilerin yanaştığı yerin yap-işlet-devret modeliyle modern kruvaziyer limanı haline dönüştürülmesi için ihalenin çabuklaştırılmasını isteyeceğini vurgulamıştır. Toplantıda konuşan Ġzmir Alsancak Limanı Ġşletme Müdürü Turan Yalçın, kruvaziyer turizmini geliştirmek için üzerlerine düşeni yapmaya devam edeceklerini söylemiş; Kültür ve Turizm Ġl Müdürü Abdülaziz Ediz, Ġzmirli'nin kruvaziyer turizmi gibi Ġnciraltı'na ve sağlık turizmine sahip çıkmasını istediklerini ifade etmiştir. Ġzmir Rehberler Odası Başkanı Ayten Şenipek, Tepekule'nin de kruvaziyer yolcularına açılmasını önermiş, Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi nde görev yapan Yrd.Doç.Dr. Ersel Zafer Oral, Ġzmir'in Akdeniz'de en hızlı büyüyen kruvaziyer pazarı olduğunu belirterek, yıl içinde 1.8 milyon yolcunun hayal olmadığını ifade etmiştir. ANKETE ĠLĠŞKĠN GRAFĠKLER KATILIMCILARIN GEMĠLERE GÖRE DAĞILIMLARI (PASTA GRAFĠĞĠ) THOMSONT CELEBRATION 4,7% PULLMANTUR ZENITH 4,3% NORWEGIAN GEM 12,% AIDA DIVA 7,7% COSTA MEDITERRANEA,9% COSTA ALLEGRA 3,% MSC MAGNIFICA 2,6% COSTA SERENA,% IBEROCRUCEROS GRAND,4% 2
KATILIMCILARIN ÜLKELERE GÖRE DAĞILIMLARI(%) 3 33 8 İTALYAN İSPANYOL ALMAN 2 1 1 14 6 1 3 3 1 1 1 1 1 İNGİLİZ DİĞER FRANSIZ İSVİÇRELİ AMERİKALI AVUSTURYALI HOLLANDALI PORTEKİZLİ İSVEÇLİ NORVEÇLİ KATILIMCILARIN YAŞLARINA GÖRE DAĞILIMLARI(%) 2 2 26 23 18 1 9 18-24 YAŞ 2-29 YAŞ 4-49 YAŞ - 9 YAŞ 6 ve ÜSTÜ 3
KATILIMCILARIN CĠNSĠYETE GÖRE DAĞILIMLARI(%) ERKEK KADIN,9% 49,1% KATILIMCILARIN MEDENĠ DURUMLARINAGÖRE DAĞILIMLARI(%) BEKAR 29,6% EVLi 7,4% 4
KAÇ KĠŞĠ ĠLE YOLCULUK EDĠYOR?(%) 4 4 3 2 1 9 YALNIZ 2 KİŞİ 3-6 KİŞİ 7 KİŞİDEN FAZLA 3 6 KATILIMCILARIN SEYAHAT ETME SIKLIKLARI DAĞILIMLARI(%) 6 1 4 39 YILDA 1 YILDA 2-3 YILDA 4' TEN FAZLA
ĠLK KRUVAZĠYER YOLCULUK MU?(%) HAYIR EVET,1% 49,9% TÜRKĠYE YĠ ĠLK ZĠYARETĠ MĠ?(%) ĠZMĠR Ġ ĠLK ZĠYARETĠ MĠ?(%) HAYIR 1,4% HAYIR 42,% EVET 7,% EVET 84,6% 6
8 YILI ĠZMĠR ALSANCAK LĠMANI KRUVAZĠYER YOLCULARINA YAPILAN ANKETTE ORTAYA ÇIKAN HARCAMA MĠKTARI (%) (KĠŞĠ BAŞI ORTALAMA HARCAMA YAKLAŞIK 91 DOLAR) YILI KATILIMCILARIN ĠZMĠR DE HARCADIKLARI PARA MĠKTARI (%) (KĠŞĠ BAŞI ORTALAMA HARCAMA YAKLAŞIK 113 DOLAR) 4 41 4 3 2 1 9 27 HİÇ PARA 6$' DAN 6 $ AZ - 13 $ HARCAMAYAN 14 13$ - 26$ 6 26$ - 3$ 3 6$' DAN FAZLA 6-9 YILLARINDA AVRUPA LĠMANLARINDAKĠ KRUVAZĠYER YOLCULARININ LĠMAN BAŞINA HARCAMA MĠKTARLARI (Kaynak, Avrupa Kruvaziyer Konseyi 7-8-9- yılı raporları) 7
YAŞ ARALIĞINA GÖRE PARA HARCAMA MĠKTARLARI ($) 1 119 117 11 111 1 7 1 9 9 18-24 YAŞ 2-39 YAŞ 4-49 YAŞ - 9 YAŞ 6 ve ÜSTÜ 8
UYRUĞUNA GÖRE PARA HARCAMA MĠKTARLARI ($) 1 96 94 89 89 118 114 9 7 134 129 122 144 142 NORVEÇLİ AMERİKALI FRANSIZ İSPANYOL DİĞER HOLLANDALI PORTEKİZLİ ALMAN İTALYAN İNGİLİZ AVUSTURYALI İSVİÇRELİ İSVEÇLİ 1 CĠNSĠYETĠNE GÖRE PARA HARCAMA MĠKTARLARI ($) 123 12 1 11 1 3 9 9 KADIN ERKEK 9
ĠZMĠR E GELME TARĠHĠNE GÖRE PARA HARCAMA MĠKTARLARI ($) 14 1 111 133 9 99 33 8 6 4 1- AĞUSTOS 1 1 EYLÜL 1 - EYLÜL 1 1 EKİM YOLCU GEMĠSĠNE GÖRE PARA HARCAMA MĠKTARLARI ($) PULLMANTUR ZENITH 149 COSTA MEDITERRANEA 131 12 117 NORWEGIAN GEM MSC MAGNIFICA 1 96 9 112 COSTA SERENA IBEROCRUCEROS GRAND CELEBRATION 9 COSTA ALLEGRA 88 THOMSON T CELEBRATION 1 AIDA DIVA
KATILIMCILARIN ŞEHĠRDE HANGĠ TURLARA KATILDIĞI (%) SEHiR TURU % 46 EFES % 21 St.JOHN- MERYEMANA EFES MERYEMANA % % 9 PLAJ (CESME, URLA.vs) %1 DiGER % 18 4 Veriler incelendiğinde en fazla oranın %46 ile şehir turu olduğu görülmektedir. Buradaki şehir turu ifadesinin yolcunun algısında Düzenli olarak gemideki tur acentesi kanalıyla organize edilen şehir turu City Tour Ġzmir Büyükşehir Belediye otobüsleri turu, Faytonla Ġzmir turu, Taksiyle Ġzmir turu, Taksiyle Kadifekale ve Agora turu, Yürüyüş ile şehri keşfetmek olduğu anlaşılmaktadır. %18 oranında alınan diğer turların da ağırlıklı olarak Faytonla Ġzmir turu, Taksiyle Ġzmir turu, Taksiyle Efes turu, Taksiyle Kadifekale ve Agora turu, Taksi ile Bergama turu Yürüyüş ile şehri keşfetmek olarak algılandığı gözlemlenmektedir. St. John Meryemana, Efes- Meryemana, Efes ve plaj turlarının ağırlıklı olarak düzenli olarak gemideki tur acentesi kanalıyla organize edilen turlar olduğu, ancak bu oranın içinde taksi ve Efes e ulaşan şehiriçi ve metropol ulaşım araçları ile turistlerin kendilerince bağımsız turlar yaptığı gözlemlenmektedir. 11
Ankette %46 oranında şehir turu alınmış olması bulgusu, kruvaziyer yoluyla kentimize gelenlerin ağırlıklı olarak şehir içinde kaldıklarının açık bir yansımasıdır. KATILIMCILARIN ŞEHĠR TURU OTOBUSLERĠ HAKKINDA KĠ ĠZLENĠMLERĠ (%) 7 66 6 4 2 9 FİKRİ YOK BEĞENDİ BEĞENMEDİ Anket katılımcılarına Ġzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından organize edilen üstü açık şehiriçi tur otobüsü hakkındaki algıları sorulduğunda, otobüsün anket katılımcıları arasında %66 oranında memnuniyet sağladığı anlaşılmıştır. KATILIMCILARIN TARĠHĠ KEMERALTI ÇARŞISINI GEZĠP GEZMEDĠKLERĠ (%) 4 4 3 2 1 48 4 6 FİKRİ YOK EVET HAYIR örnek gösterilebilir. 12
ĠZMĠR Ġ BĠR DAHA ZĠYARET ETME ĠSTEĞĠ YILI BELKi % 6 HAYIR 24% EVET % 7 ÇEŞĠTLĠ HĠZMET VE TESĠSLERĠN DEĞERLENDĠRĠLMESĠ (BU KISIMDA ÜZERĠNDEN DEĞERLENDĠRME YAPILMIŞ VE MEMNUNĠYET PUANI ÜZERĠNDEN DEĞERLENDĠRĠLMĠŞTĠR) 3,8 3,8 REHBERLİK ve TUR HİZMETLERİ (3,8) LİMAN GÜVENLİĞİ (3,8) 3,7 3,7 3,7 TAKSİ ve TAŞIMA HİZMETLERİ (3,7) ALIŞVERİŞ OLANAKLARI (3,7) PLAJLAR (3,7) 1 3,3 3,6 3,6 3,6 3, TURİZM BİLGİLENDİRİLMESİ (3,6) KRUVAZİYER TERMİNALİ (3,6) LİMAN HİJYENİ (3,6) TARİHİ VE KÜLTÜREL YERLER(3,3) ORTALAMA PUAN 3, 3,2 3,4 3,6 3,8 13
KATILIMCILARIN TEK KELĠME ĠLE ĠZMĠR TANIMLARI (%) 6 4 48 24 4 4 3 3 2 2 2 1 1 1 1 GUZEL HOS iyi FANTASTiK HARiKA BUYULEYICI BUYUKLUK KAOTiK, KARMASIK KONUKSEVER TARiHSELLiK ARKEOLOJiK ALANLAR SEHiRİN OLUMSUZ ETKiLERİ MODERN GELiSMiS TEMiZ, DUZENLi TİCARİ ALISVERiS ENDUSTRiYEL BATILI AVRUPALI FiKRi YOK DOGULU OTANTiK KATILIMCILARI ĠZMĠR DE NELERĠN ETKĠLEDĠĞĠ (%) 3 2 1 18 9 4 4 3 1 2 2 1 1 TARiHi VE TARİHİ MEKANLARI KÜLTÜRÜ GENEL GORUNUM MANZARA PAZAR KEMERALTI KONUKSEVERLiK SEHRiN YASAMI CANLILIGI ve UYGARLIGI TEMiZLiLiK DUZENLiLiLiK FiKRi YOK KAOTiK ve KARMASIK OLUSU TiCARi OLANAKLARI KENTIN FiZiKi OLUMSUZLUKLARI DiĞER BATILI AVRUPALI OLMASI 14
KATILIMCILARIN ĠZMĠR ĠÇĠN DĠLEKLERĠ (%) 9 8 7 6 4 8 HERSEY MUKEMMEL TESEKKÜRLER 9 11 TEKRAR GELECEĞİZ DİĞER KATILIMCILARI ĠZMĠRLE ĠLGĠLĠ ŞĠKÂYET BAŞLIKLARI (%) 1