The Journal of Academic Social Science Studies

The Journal of Academic Social Science Studies International Journal of Social Science Doi number:http://dx.doi.org/10.9761/jasss3555 Number: 50, p. 117-124, Autumn II 2016 Yayın Süreci Yayın Geliş Tarihi / Article Arrival Date - Yayınlanma Tarihi / The Published Date 01.06.2016 31.10.2016 MÜZİK EĞİTİMİNİN BİLİŞSEL GELİŞİME ETKİSİ THE EFFECT OF MUSIC EDUCATION ON COGNITIVE ENHANCEMENT Yrd. Doç. Dr. Elmas GÜN Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Müzik Eğitimi Bölümü Yrd. Doç. Dr. Elvan GÜN DURU Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Müzik Eğitimi Bölümü Öğr. Gör. H. Ozan DEMİRTAŞ Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Müzik Eğitimi Bölümü Öz Bireyin eğitim-öğretim sürecinde bilişsel öğrenme yaşantıları önemli yer tutmaktadır. Öğrenmenin sağlanması için birden çok duyuya hitap edilmesi gerekmektedir. Bu bağlamda, müzik eğitiminde de amaç bireyi duyuşsal, bilişsel ve devinişsel yönden geliştirmek ve davranışlarında bu yönde istendik davranış değişiklikleri oluşmasını sağlamaktır. Müzik eğitiminin bireyin duyuşsal ve devinişsel davranışlarındaki olumlu etkilerinin yanı sıra, bilişsel öğrenmeleri üzerinde de etkili olduğu birçok araştırmada kanıtlanmıştır. Müzik eğitiminin bireyin bilişsel gelişimi üzerindeki etkilerini ortaya koymayı amaçlayan bu araştırma, betimsel tarama modelindedir. Araştırmada veri toplama tekniği olarak, yurtiçinde ve yurtdışında konuyla ilgili yapılmış olan çalışmalar incelenmiş ve doküman analizinden yararlanılmıştır. Konuya ilişkin olarak daha önce yapılmış olan ulusal ve uluslararası araştırmalar incelenmiş ve müzik eğitiminin; kavrama, algılama, zeka düzeyi, kolay ve kalıcı öğrenme, yaratıcı düşünme ve akademik başarı gibi alanlar üzerinde olumlu etkileri olduğu saptanmıştır. Erken yaşlarda müzikle tanıştırılan çocuklarda, verimli bir müzik eğitimi ortamına katılan ve enstruman çalmayı öğrenen bireylerde bilişsel ve akademik olarak olumlu yönde gelişmeler sağlandığı, yapılan çalışmalarla ortaya konmuştur. Bunun yanında, sadece müzik dinlemenin bile zihinsel aktiviteyi arttırıp, nörolojik sistem üzerinde iyileştirici etkiye sahip olduğu yapılan çalışmalarda kanıtlanmıştır. Elde edilen bulgular doğrultusunda, bireylerin doğumdan itibaren her dönem müzikal bir ortam içerisinde bulunmaları ve etkili bir müzik eğitimi almaları diğer alanlardaki bilişsel öğrenmeleri için oldukça önemli ve gerekli görülmektedir. Anahtar Kelimeler: Müzik, Müzik Eğitimi, Biliş, Gelişim, Bilişsel Gelişim

118 Elmas GÜN & Elvan GÜN DURU & H. Ozan DEMİRTAŞ Abstract Cognative learning experiences are significant in the process of person s education. In order to learn, it is essential to appeal to many sences. In this regard, the purpose of music education is to enhance people in affective, cognitive and psychomotor skills, and to alter in terminal behaviours. Besides positive effects on affective and psychomotor skills, it is proved in many studies that music education has significant effects on cognitive learning, as well. This research, which aims to determine the effects of music education on individual cognitive enhancement, is a descriptive study. As data acquisition method, national and international studies have been investigated and literature scanning survey and document analysis are used. National and international studies have been investigated related to the subject and it is detected that music education has positive effects on comprehension, sensation, intelligence level, language development, easy and permanent learning, creative thinking ve academic success. It is also proved that in children who are being introduced to music in early ages, who attend to effective music environment and learn to play an instrument, have positive developments cognitively and academically. Besides, it is also pointed out in the studies that even only listening to music has therapeutic effects on neurologic system by improving mentation. In the light of the findings, it is regarded as significant and necessary that existing frequently in a musical environment and taking effective music education in order to comprehend individual cognitive enhancement in other fields. Keywords: Music, Music Education, Cognitive, Enhancement, Cognitive Enhancement GİRİŞ Biliş, bireylerin dünyayı öğrenmeleri ve anlamalarını içeren zihinsel faaliyetler anlamına gelir. Oldukça kapsamlı bir kavram olan biliş, insan zihninin dünyayı ve çevresindeki olayları anlamaya yönelik yaptığı işlerin tümüdür (Fidan, 1986, s. 65). Öğrenen bireyin dikkat, imgelem, algı, hafıza ve içgörü gibi süreçleri kullanması bilişsel bir işlemdir (Selçuk, 2000, s. 172). Bu süreçlerin kullanılma durumu, büyüme ve olgunlaşmaya bağlı olarak değişmekte ve gelişmektedir. Değişik yaş guruplarındaki çocuklara sorulan sorularda her yaş grubunun verdiği cevap farklı olacaktır. Bu farklılığın nedeni çocukların içinde bulundukları bilişsel gelişim düzeyinin farklı olmasıdır. Gözlemlenemeyen süreçleri içerdiğinden, bilişsel gelişimi araştırmak oldukça zordur. Bebeklerin bilişsel gelişimini araştırmak daha da zor olmaktadır, çünkü onlardan düşüncelerini söylemelerini istemek mümkün değildir (Gander ve Gardiner, 1995). Gelişim bir bütündür ilkesi ile ilişkili olarak müzik gelişiminin diğer gelişim alanları ile bir bütünlük içinde olduğunu söylemek mümkündür. Bireylerin müziksel yeteneklerini geliştirmek amacıyla küçük yaşlardan itibaren verilen müzik eğitiminin bilişsel gelişim ve dil gelişimi, sosyal ve duygusal gelişim, bedensel ve psiko-motor gelişim üzerindeki olumlu etkileri yapılan pek çok araştırmaya (Ünalan, 2001; Jakobson, Cuddy ve Kilgour, 2003) konu olmuştur. Antik Yunanlılar müziğe bir terbiye, hatta ahlak eğitimi aracı gözü ile bakmışlardır. Yunan filozofları, müzik kelimesine bu sanatın sınırlarını aşan bir anlam vermişlerdir. Eflatun, müziği, eğitimin en gerekli unsuru olarak görmüş vücuttan önce ruhun gelişmesini üstün tutmuş, eğitimde güzel sanatların kuvvetine inanmış ve ruhun güzelliklerle yükseleceğini belirtmiştir. Eflatun, müziği bir eğlence aracı değil, güzellik ve iyilik için eğitim aracı olarak kabul etmiştir (Çınar, 2010). Müzik eğitiminin bireyin bilişsel gelişimi üzerindeki etkilerini ortaya koymayı amaçlayan bu çalışmanın, yaşamın her döneminde bilişsel gelişimin müzik eğitimi ile desteklenmesinin vurgulanması bakımından

Müzik Eğitiminin Bilişsel Gelişime Etkisi 119 önemli olduğu düşünülmektedir. Bu bağlamda çalışmanın problem cümlesi, Müzik eğitiminim bilişsel gelişime etkisi nedir? olarak belirlenmiştir. Müzik eğitiminim bilişsel gelişim üzerindeki etkisini ortaya koymak amacıyla literatür taraması ve doküman incelemesi tekniklerinden yararlanılmıştır. MÜZİK EĞİTİMİ VE BİLİŞSEL GE- LİŞİM Bireyin eğitim-öğretim sürecinde bilişsel öğrenme yaşantıları önemli yer tutmaktadır. Öğrenmenin sağlanması için birden çok duyuya hitap edilmesi gerekmektedir. Bu bağlamda, müzik eğitiminde de amaç bireyi duyuşsal, bilişsel ve devinişsel yönden geliştirmek ve davranışlarında bu yönde istendik davranış değişiklikleri oluşmasını sağlamaktır. Müzik eğitiminin bireyin duyuşsal ve devinişsel davranışlarındaki olumlu etkilerinin yanı sıra, bilişsel öğrenmeleri üzerinde de etkili olduğu birçok araştırmada kanıtlanmıştır. 1999'da College-Bound Senrors Ulusal Raporundaki bir araştırmada, müzik eğitimi alan öğrencilerin matematikte ve edebiyatta müzik eğitimi almayanlara oranla daha başarılı oldukları saptanmıştır. Ayrıca 1998 yılında ABD de, millî eğitimin yaptığı geniş bir araştırmanın sonuçları da müzik eğitimi alan öğrencilerin akademik başarı ödüllerini, müzik eğitimi almayanlara göre daha fazla aldıklarını kanıtlamıştır (Şendurur ve Barış, 2002). Bulgar psikiyatr ve eğitimci Lozanov, yaptığı araştırmalarda kolay ve kalıcı öğrenmenin beyin alfa dalgası ortamındayken gerçekleştiğini belirlemiştir. Lozanov un test ettiği belli ritim kalıplarındaki bazı klasik müzik parçalarının beyin dalgalarını 8 Hz ile 12 Hz aralığına düşürerek beynin alfa dalgaları yaymaya başlamasını sağladığını gözlemlemiştir (Yener ve Öztürk, 2008). 1997 yılında Shoew ve arkadaşları tarafından yapılan bir başka çalışmada, günlük şarkı söyleme ve haftalık piyano dersi alan okul öncesi çocuklar incelenmiştir. Dört aylık sürecin sonunda çocuklara uygulanan standart bir zekâ testinde müzik dersi alan çocukların almayanlara göre daha yüksek bir başarı gösterdikleri saptanmış, 8 ay sonra ise gelişmenin daha da büyüdüğü gözlemlenmiştir. 1981 de yapılan başka bir araştırmaya göre Westinghouse bilim yetenek yarışmasında başarılı olanların % 40 ının başarılı müzisyenler olduğu ortaya çıkmıştır. Kaliforniya Sanat Konseyinin 1976 dan beri uygulanan eğitimde alternatifler programında müzik eğitiminin çocukların bilişsel başarısı üzerinde olumlu etkiler yarattığı ortaya çıkarılmıştır. Bu programda müzik eğitimi süreçleri arttırıldığında çocukların matematik başarısında normalden 1,5 kat fazla bir artış görülmüştür. Öğrenci başarısını ölçmek için IQ ve başarı testleri kullanılmıştır (Şendurur ve Barış, 2002). Araştırmacılar, müzik ve bilişsel gelişim arasındaki ilişkiyi ortaya koymak amacıyla yaptıkları araştırmalarda, müzik eğitiminin bilişsel düşünme becerisini arttırdığını, bilişsel düşünme ile müzik arasında güçlü bir ilişki bulunduğunu saptamışlardır. Ayrıca müzikle uğraşanlarda ya da sık müzik dinleyenlerde beyin aktivitesinin artış gösterdiğini ve bu bireylerin beyinlerinin normalden daha büyük olduğu ortaya koymuşlardır. Almanya da Friedrich Schiller Üniversitesinde yürütülmüş bir araştırmada, müzikten anlamayan ve müzikle amatör veya profesyonel olarak ilgilenen kişiler seçilmiş ve yapılan MR (manyetik rezonans) testi sonuçları, müzisyenlerin beyinlerinin daha büyük olduğunu açıkça göstermiştir. Müzisyenlerin beyinlerinde duyma, görme, hareket etme ve koordinasyonla ilgili bölgelerde daha fazla gri madde (gri hücre) olduğunu saptamışlardır. Ayrıca MR görüntülerinden, müzik aleti çalan ve günlük hayatta ağırlıklı olarak sağ elini kullandığını ifade eden kişilerin aslında sol ellerini de daha sık kullandıklarını

120 Elmas GÜN & Elvan GÜN DURU & H. Ozan DEMİRTAŞ tespit ederken, sürekli müzik aleti çalmanın beynin büyüklüğünü olumlu etkilediği sonucuna varmışlardır. Beynin de kaslar gibi egzersiz yaptıkça büyüdüğünü; örneğin, piyano çalmanın notaları algılayan beynin tuşlara dokunan parmaklara ve pedallara basan ayağa emir vermesiyle bir koordinasyon oluşturarak beynin birden fazla bölgesini aynı anda çalıştırdığını, çok yönlü düşünmeyi ve bağlantılar kurmayı sağladığını, dolayısıyla da beynin kullanımını geliştirdiğini belirtmişlerdir (Yener ve Öztürk, 2008). Soysal (2012), okul öncesi eğitimde müziğin kullanılması ile çocuklarda öğrenmenin meydana geldiği ve sonraki hayatlarında faydalı olduğu, müzik ile zenginleştirilmiş ortamlarda büyüyen ve erken çocukluk döneminde müzik eğitimi alan çocukların öğrendiklerini hatırlamada, konuşmada, anlamada, problem çözmede, karar vermede ve dikkat içeren zihinsel işlevlerde daha başarılı olduklarını ortaya koymuştur. Genellikle tüm çocuklar konuşmadan önce yürürler, sözsüz şarkılar ve basit düzeyde sözler, çeşitli cisimlerle ritim tutma denemeleri çocukta ilk önce gelişme kaydeden unsurlardır. Konuşma ve sözcükleri doğru söyleme becerisi ise daha sonra gelişir. Bilindiği gibi pek çok şarkı, anlamdan önce basit tekerleme ve saymacalara dayanır. Çocuklarda anlamına önem vermeksizin, ritmik ve sözel örnekleri ezberleme eğilimi vardır. Tüm dünyadaki çocukların birlikte oynadıkları oyunlarda bu tür tekerleme ve saymacaları kullandıkları görülmektedir (Urfioğlu, 1987). Müzik eğitiminin dil gelişimi üzerindeki etkileri de birçok araştırmaya konu olmuştur. Yapılan çalışmalarda iki yaşındaki bebeklerin anlatılan hikâyeleri ve ninnileri hatırlayabildikleri belirlenmiştir (DeCasper and Fifer, 1980; DeCasper and Spence, 1986). İsviçre Fribourg Üniversitesi Elemanı psikolog Maria Spychiger a göre, okulda daha çok müzik eğitimi alan çocukların dil öğrenme yetenekleri normal eğitim görenlere göre daha çok gelişmektedir. Spychiger ın araştırmasında, yaşları 7 ve 15 arasında değişen çocukların bulunduğu 70 sınıfın yarısına, matematik ve dil derslerinden artan zamanlarda, haftanın 5 günü fazladan 45 dakika müzik eğitimi verilmiş, diğer yarı müzik derslerini haftada 1-2 saat almayı sürdürmüştür. 3 yılsonunda değerlendirilen veriler, fazladan ders alan çocukların dil derslerinde daha başarılı olduklarını gösterirken, daha az müzik eğitimi alan kontrol gurubu çocuklarının matematik başarıları ile fark oluşmadığı saptanmıştır (Edwards, 1996; Eskioğlu, 2003). Müzik eğitimi, çocukların sayısal ve uzaysal zekâlarını arttırmakta, soyut ve somut kavramlar arasında ilişki kurma ve problem çözme becerilerine olumlu etki etmektedir. Bunun yanında, dikkati arttırıp, yaratıcı düşünmeyi de geliştirmektedir. Irvine, California Üniversitesi araştırmacılarından Frances Roucher ve Gordon Shaw 1993 te okul öncesi çocuklar üzerinde yaptıkları araştırmalarda, 3-5 yaş arası çocukların 6 aylık piyano dersinden sonra, matematik ve diğer bilimler açısından çok önem taşıyan uzaysal algılama testlerinde ve bulmacalarda heyecan verici gelişmeler gösterdiklerini saptamışlardır. Araştırmacılar, müzik eğitiminin beyindeki yeni ve sürekli bağlantılar oluşumunu canlandırdığına inanmaktadırlar (Beachwood, 1997). Müzik ile beynin erken gelişimi arasında önemli bir bağlantı vardır. Bu gelişme okulların müzik programlarında sınırlamaya gitmeleri ile ortaya çıkmıştır. İnsanlar çocuklarının piyano dersi almaya başlamasını isterken, neden bahsettiklerini bilmekte ama çok daha erken başlamaları gerektiğini bilmemektedir. Çalışmalar, erken müzik eğitiminin özellikle de piyano derslerinin gerçekten de çocukların beyinlerindeki işlem merkezlerini geliştirdiğini göstermiştir (Beachwood, 1997). Sayı sayma ve oranlar gibi soyut kavramlar müzik eğitiminin içeriğine uygulandığı zaman, somut kavramlara ihtiyaç duyarlar. Müzik eğitimi sayesinde bu kavramlar arasındaki ilişki daha çabuk yapılabilir. Müzik eğitimi çocukta el ve göz koordinasyonu,

Müzik Eğitiminin Bilişsel Gelişime Etkisi 121 ritim, sembolleri tanıma, dikkat ve insan zekâsının diğer normlarını geliştiren bir nitelik de taşır. Etkin ve bilinçli bir müzik eğitimi çocuğun yaratıcı gücünü uyandırdığı gibi onun bu yöndeki yeteneklerinin de gelişmesini ve zenginleşmesini sağlar. Müzik eğitimin amaçları içerisinde insan zekâsını en üst düzeyde geliştirmek ve yetkinleştirmek de vardır (Şendurur ve Barış, 2002). Biyologlar yeni doğmuş çocuğun beynindeki fazla sayıdaki hücrelerin bir kısmının sinirlerle birbirine bağlanmış hücre ağının dışında kaldığını belirtmektedirler. Shaw ve Rauscher in çalışmaları bu temele dayanmaktadır; piyano ya da diğer enstrümanların eğitiminin bu sinirsel bağlantıyı güçlendirdiğini ve çocuk zekasını % 46 oranında arttırdığını ortaya koymaktadır. Rauscher e göre müzik, zihinsel imgelemeyi ve bu imgeleri, notaları kullanarak müziğe dönüştürmeyi gerektirir. Dolayısıyla müziğin, fen ve matematikle bu açıdan çok ortak yönü vardır. Çocuklara müzik öğretmek onların zekalarını, algılama ve öğrenme kapasitelerini, bedensel ve zihinsel koordinasyon kurmalarını ve yaratıcılıklarını geliştirir (Eser, 2010, parag. 5-8.). Bilişsel becerilerle ilgili olarak yapılmış olan bir başka çalışma ise, Whittell (1997) e aittir: 6 aylık bir dönem için, 3 ve 4 yaşlarındaki 2 çocuk gurubundan birine piyano, diğerine bilgisayar dersleri verilmiş, dönem sonunda her 2 gruba IQ testleri uygulanmış ve piyano dersi alan grupta % 34 lük ileri performans kaydedilmiştir. Bu çarpıcı sonuç, California Wisconsin Üniversitesi nöroloji uzmanlarınca, farklı sosyo-ekonomik sınıflardan 78 çocuk üzerinde denenmiştir. Bu sonuç şu cümle ile ifade edilmiştir: Müzik Nörolojik Sistemin Evrenini Geliştirir. Araştırmacılar, çocukların bu ilerlemeyi kodlu imajların (notalar) bedensel davranışa (piyano çalmak) aktarımını deneme yoluyla kazanmış oldukları görüşündedir. Bu müziksel davranış, zekâ ile birleşmiş nörolojik sistemin evrenini geliştirmiştir. Rouscher, Shoew, Levine, Wight, Dennis ve Newcomb tarafından 1997 yılında müziğin beyin gelişimini nasıl etkilediği müzik ve zekâ arasındaki ilişkiyi araştıran bir diğer araştırmada müzik eğitiminin, çocukların soyut muhakeme yeteneklerini, matematik öğreniminin gerektirdiği yetenekleri arttırdığı ortaya konulmuştur. Bu araştırmada günlük şarkı söyleme dersleri ve haftalık piyano eğitimi alan okul öncesi çocuklar incelenmiş, seçilen kontrol grubuna hiçbir özel eğitim verilmemiştir. Bütün çocuklar standart zekâ testlerinin bir alt testi kullanılarak test edilmiştir. 4 ay sonra, testlerde müzik grubunun, kontrol grubuna göre daha üstün bir başarı gösterdiği görülmüştür. Müzik eğitiminin başlamasından sekiz ay sonra ise gelişme daha da büyümüştür. Sonuçlardaki yüksek derecedeki gelişmenin sadece daha fazla dikkatten ve deney grubunun ön yaşantılarından kaynaklanmadığı, özellikle müzikal deneyimlerden kaynaklandığı saptanmıştır. 1981-1982 yılında Kaliforniya Mision Viejo Lisesinde, müzik eğitimi alan öğrencilerin, almayanlara göre daha yüksek bir akademik başarı gösterdikleri görülmüştür. 1981'de yapılan başka bir araştırmaya göre ise Westinghouse bilim yetenek yarışmasını kazananların % 40'ının başarılı müzisyenler olduğu tespit edilmiştir (Şendurur ve Barış, 2002). Kaliforniya Sanat Konseyinin 1976 dan beri uygulanan eğitimde alternatifler programında müzik eğitiminin çocukların bilişsel başarısı üzerinde olumlu etkiler yarattığı ortaya çıkarılmıştır. Bu programda müzik eğitimi süreçleri arttırıldığında çocukların matematik başarısında normalden 1,5 kat fazla bir artış görülmüştür. Öğrenci başarısını ölçmek için IQ ve başarı testleri kullanılmıştır (Maltester, 1986). Yapılan çalışmalar sadece klasik müzik dinlemenin bile beyin fonksiyonları üzerindeki etkilerini ortaya koymaktadır. Müzik

122 Elmas GÜN & Elvan GÜN DURU & H. Ozan DEMİRTAŞ eğitiminin uzaysal becerilere etkisini inceleyen önemli bir çalışma olan, Mozart Etkisi ne göre, Sadece 10 dakika Mozart dinletilen guruplarda bile uzaysal algılama testlerinde % 30 luk bir başarı artışı sağlanmıştır. Aynı araştırmacılar modern müziğin benzer etkileri olup olmadığına da bakmış ancak hiçbir önemli etki ile karşılaşmamışlardır (Beachwood, 1997). Gün Duru ve Köse (2012) nin Burdur Gazi İlköğretim Okulu öğrencileri ile gerçekleştirdiği çalışmada, üç hafta süre ile klasik müzik dinletilen deney grubu öğrencilerinin müzik dinletilmeyen kontrol grubu öğrencilerine göre, Türkçe, Matematik, Sosyal ve Fen testlerinden oluşan Seviye Belirleme Sınavından aldıkları puanların anlamlı düzeyde daha yüksek olduğu kanıtlanmıştır. Giderek çoğalan araştırma sonuçları, Mozart dinlemenin zihinsel performansı arttırdığı varsayımını geçerli kılmıştır. Barok müziğin kalıpları ile beyin dalgalarındaki ritmin benzerliği keşfedildikten sonra Irvine, California Üniversitesi nöro-biyologlarından Gordon Shaw ve Frances Rauscher 1995 te 75 kolej öğrencisi ile çalışarak, ayrı ayrı grupları farklı ses ortamlarında, sessiz, Mozart ın bir piyano sonatıyla, minimalist müzikle ve repetitive müzikle test etmişlerdir. Sonuçlar Mozart dinleyen grubun şaşırtıcı gelişme gösterdiğini ortaya koymuştur. Diğer psikolog ve nöro-biyologların deney grupları olarak aldıkları çocuklar, saralılar, Alzheimer hastaları, hatta farelerle yaptıkları araştırmalar ise Mozart ın müziğinin beynin motor koordinasyonunu, görsel algısını ve düşünce sürecini hızlandırdığını ortaya koymuştur (Kliever, 1999). Müzik öğretiminin araştırılan diğer faydaları akademik başarılarla ilişkilidir. Zemindeki müziği dinlemeye katılmak gibi göreceli olarak edilgen durumlarda bile müziğe maruz kalmanın akademik başarıya katkıda bulunduğu ileri sürülmüştür (Schreiber, 1988). Müzik öğretimine katılan ya da müzikle zenginleştirilen ortamlarda yaşayan çocuklar katılmayanlardan daha yüksek akademik başarılar elde etmişlerdir, çocukların müziği öğrenme biçimleri ile akademik başarıları arasında da ilişki bulunduğu ortaya konmuştur (Costa-Giomi, 1999; Hurwitz ve diğ., 1975, Uygun, 2013). Müziğin bilişsel gelişim üzerindeki etkileri bilimsel çalışmalarla ortaya konmuş olmasına rağmen ülkemizde okulöncesi, ilk ve orta öğretim dönemlerinde müzik eğitimine yeterli önemin ve özenin gösterilmemesi kaygı vericidir. Varış ve Cesur (2012) un ve Gün (2009) ün bu konuya ilişkin olarak olarak yapmış olduğu çalışmalar bu değerlendirmeyi destekler niteliktedir. SONUÇ VE ÖNERİLER Yurtiçi ve yurtdışında yapılmış bilimsel ve akademik araştırmalar doğrultusunda, müzik dinleme ve müzik eğitiminin, bilişsel eğitim alanına katkılarının oldukça önemli düzeyde olduğu söylenebilir. Erken yaşlarda müzikle tanıştırılan çocuklarda, verimli bir müzik eğitimi ortamına katılan ve enstruman çalmayı öğrenen bireylerde bilişsel ve akademik olarak olumlu yönde gelişmeler sağlandığı, yapılan çalışmalarla ortaya konmuştur. Sadece müzik dinlemenin bile bireyler üzerinde akademik alanlarda başarılı olmalarını sağlayıcı etkileri olduğu görülmüştür. Bu sonuçlara dayanarak, erken yaşlarda çocuklarımıza müziksel ortamlar yaratarak, onları müzikle tanıştırarak bilişsel gelişimlerine katkıda bulunabiliriz. Bu bağlamda, okullarımızda müzik eğitimine daha çok yer verilmeli, çocukların en az bir enstruman çalmayı öğrenmesi sağlanmalıdır. KAYNAKÇA Beachwood, Michael. (1997). Startling New Discoveries About Music Effects On The Brain. (çev: Eskioğlu, Itır), ABD Ulusal Haber Servisi. Costa-Giomi, Eugenia. (1999). The Effects Of Three Years Of Piano Instruction On Children's Cognitive Development. Journal of Research in Music Education, 47(3), s. 198-212. Çınar, İlhan. (2010). Enstruman Çalmanın

Müzik Eğitiminin Bilişsel Gelişime Etkisi 123 Akademik Başarıya Etkisi. Empati Dergisi, 4, s. 18-19. DeCasper, Anthony J. and Fifer, William P. (1980). Of Human Bonding: Newborns Prefer Their Mothers Voices. Science. 208, s. 1174-l 176. DeCasper, Anthony J. and Spence, Melanie J. (1986). Prenatal Maternal Speech Influences Newborns Perception Of Speech Sounds. lnfant Behavior and Development, 9, s. 133-150. Edwards, Rob. (1996). Children Learn Faster To The Sound Of Music. New Scientist, (çev:eskioğlu, Itır). Elliott H. Schreiber. (1988) Influence Of Music On College Students' Achievement. Perceptual and Motor Skills, 66: 338-338. Eser, Cafer. (2010). Okulöncesi Müzik Eğitimi, Erişim tarihi: 27.05.2016, http://www.esermuzik.com.tr/okuloncesi-muzik-egitimi Eskioğlu, Itır. (2003). Müzik Eğitiminin Çocuk Gelişimi Üzerindeki Etkileri. Cumhuriyetimizin 80. Yılında Müzik Sempozyumu, 30-31 Ekim 2003, İnönü Üniversitesi, Malatya, s. 116-123. Fidan, Nurettin. (1986). Okulda Öğrenme ve Öğretme. Ankara: Kadıoğlu Matbaası. Gander, Mary. J. ve Gardiner, Harry. W. (1995). Çocuk ve Ergen Gelişimi, (Yay. Haz.: Bekir Onur), Ankara: İmge Kitapevi. Gün, Elvan. (2009). İlköğretim Okul Müdürlerinin Müzik Dersine İlişkin Yaklaşımlarının Müzik Öğretmenlerinin Görüşleri Doğrultusunda Değerlendirilmesi: Burdur Ve Isparta İlleri Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Burdur: Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Gün Duru, Elvan ve Köse, H. Seval. (2012). Klasik Müzik Dinlemenin İlköğretim Öğrencilerinin Sınav Başarılarına Etkisi. e-journal of New World Sciences Academy, 7(2), s. 143-149. Hurwitz, Irving, Peter Wolff, Barrie Bortnick, and Klara Kokas. (1975). Nonmusical Effects of the Kodily Music Curriculum in Primary Grade Children. Journal of Learning Disabilities 8(3), s. 167-74. Jakobson, Lorna S., Cuddy, Lola L. & Kilgour, Andrea R. (2003). Time Tagging: A Key To Musicians' Superior Memory. Music Perception, Spring 2003, 20(3), s. 307-313. Kliever, Garry. (1999). The Mozart Effect. New Scientist. (çev: Eskioğlu Itır). Maltester, John. (1986). Music: The Social And Academic Edge. Thrust, s. 25-27. Rauscher, Frances H., Shaw, Gordon L., Levine, Linda J., Wright, Edward L., Dennis, W. R., & Newcomb, R. L. (1997). Music Training Causes Long-Term Enhancement Of Preschool Children's Spatial-Temporal Reasoning. Neurological Research, 19(1), s. 1-8. Selçuk, Ziya. (2000). Gelişim ve Öğrenme, Ankara: Nobel Yayınları, s. 172. Soysal, Fikri. (2012). Erken Çocukluk Dönemi Müzik Eğitimi. The Journal of Academic Social Science Studies, 5 (3), s. 191-207. Şendurur, Yılmaz ve Barış, Dolunay A. (2002). Müzik Eğitimi Ve Çocuklarda Bilişsel Başarı. G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi 22(1), s. 165-174. Ünalan, Şükrü. (2001). Türkçe Öğretimi. Ankara: Nobel Yayınları Ürfioğlu, Ayşe. (1987). Bebeklik ve Okul Öncesi Dönemde Müzik Eğitimi. İstanbul: Ya- Pa Yayınları. Varış, Yakup Alper ve Cesur, Derya. (2012). Ortaöğretim müzik dersinin işlevselliğine ilişkin öğretmen görüşleri. The Journal of Academic Social Science Studies, 5 (7), s. 751-768. WHITTELL, Giles. (1997). Piano is Key To The Toddler Success, The Times, (çev: Eskioğlu, Itır). Yener, Serhat ve ÖZTÜRK, Ertürk. (2008). İlk ve Orta Öğretim Kurumlarında Şidde-

124 Elmas GÜN & Elvan GÜN DURU & H. Ozan DEMİRTAŞ tin Önlenmesinde Müzik Eğitiminin Önemi, Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Dergisi, Sayı 14(5), s. 111-115.