TÜRKİYE DE BU HAFTA 24 28 AĞUSTOS 2015
2015/T-16 SANAYİDE İSTİHDAM YÜZDE 0,1 ARTTI 2015 yılı ikinci çeyreğinde sanayide istihdam yüzde 0,1 artış gösterdi. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2015 yılı ikinci çeyrek Sanayi İşgücü Girdi Endeksleri verilerini açıkladı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış sanayi istihdam endeksi 2015 yılı 2. çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre yüzde 0,1 arttı. Takvim etkisinden arındırılmış sanayi istihdam endeksi ise bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 0,3 arttı. Sanayide çalışılan saat yüzde 0,3 azaldı Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış sanayide çalışılan saat endeksi 2015 yılı II. çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre yüzde 0,3 azaldı. Takvim etkisinden arındırılmış sanayide çalışılan saat endeksi ise bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 0,8 azaldı. Sanayide brüt ücret - maaş yüzde 3,4 arttı Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış sanayide brüt ücret maaş endeksi 2015 yılı II. çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre yüzde 3,4 arttı. Takvim etkisinden arındırılmış sanayide brüt ücret maaş endeksi ise bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 13,9 arttı. KAPASİTE KULLANIM ORANI AĞUSTOSTA DÜŞTÜ İmalat sanayi genelinde kapasite kullanımı, ağustos ayında bir önceki aya göre 1,1 puan azalarak yüzde 74,8'e geriledi Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından düzenlenen ve 2015 Ağustos ayında imalat sanayinde faaliyet gösteren 2 bin 162 işyerinin katılımıyla gerçekleştirilen imalat sanayi kapasite kullanım oranı çalışması sonuçları açıklandı. Buna göre, 2015 yılı ağustos ayında imalat sanayi genelinde kapasite kullanımı, bir önceki aya göre 1,1 puan azalarak yüzde 74,8 seviyesinde gerçekleşti. Aynı dönemde imalat sanayi genelinde mevsimsel etkilerden arındırılmış kapasite kullanım oranı ise 0,8 puan azalarak yüzde 74,2 oldu. Ağustos ayında mal gruplarına göre kapasite kullanım oranları değerlendirildiğinde, bir önceki aya göre, tüm mal gruplarında azalış görüldü. İmalat sanayi kapasite kullanım oranları (%) yıllar itibarıyla şöyle: TİM'DEN 25 KİŞİLİK İŞADAMI HEYETİ İRAN'A GİDİYOR 5-8 Ekim 2015 tarihleri arasında İran'ın Tebriz kentine işadamı heyeti gidecek. Türk Hava Yolları ile TİM arasında yapılan protokol çerçevesinde 5-8 Ekim 2015 tarihleri arasında İran'ın Tebriz kentine işadamı heyeti gidecek. Heyetle iki ülke arasındaki ticaretin artması hedefleniyor. Heyetin de başkanı olan Akdeniz Hayvansal Mamuller ve Su Ürünleri İhracatçıları Birliği Başkanı Ali Can Yamanyılmaz, TİM ve THY ortak programındaki gezinin farklı sektörlerde hem işbirliği, hem ihracat, hem de yeni yatırım konularını ele almak üzere yapılacağını dile getirdi. İran'da ticaret ve sanayi odaları, sanayici ve işadamları, Tebriz'in devlet erkânı ile bir araya
gelineceğini anlatan Yamanyılmaz, firmalar bazında işbirliği anlaşmaları yapılmasının da beklendiğini kaydetti. TÜRKİYE'NİN EN ÇOK ÜRETTİĞİ TARIM ÜRÜNLERİ Türkiye'de en fazla üretilen tarla ürünlerinde ilk sırayı buğday, yaş sebzede domates, meyvede üzüm aldı Türkiye'de geçen yıl 61 milyon 769 bin ton tarla bitkisi, 16 milyon 875 bin 947 ton meyve ve 28 milyon 569 bin 781 ton yaş sebze üretildi. En fazla üretilen ürünlere bakıldığında, ilk sırayı tarla ürünlerinde buğday, yaş sebzede domates, meyvede de üzüm aldı. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı verilerinden yaptığı derlemeye göre, geçen yıl yaklaşık 7,9 milyon hektar alanda 19 milyon ton buğday üretildi. En fazla üretilen tarla bitkileri üretiminde ikinci sırayı şeker pancarı, üçüncü sırayı arpa, dördüncü sırayı dane mısır, beşinci sırayı da patates aldı. Geçen yıl 289 bin hektar alanda 16 milyon 573 bin ton şeker pancarı, 2 milyon 787 bin hektar alanda 6 milyon 300 bin ton arpa, 659 bin hektar alanda 5 milyon 950 bin ton dane mısır ve 130 bin hektar alanda 4 milyon 166 bin ton patates üretildi. Aynı dönemde, 2 milyon 350 bin ton kütlü pamuk, 1 milyon 790 bin ton kuru soğan, 1 milyon 638 bin ton ayçiçeği, 1 milyon 260 bin ton çay, 830 bin ton çeltik, 450 bin ton nohut, 345 bin ton mercimek, 300 bin ton çavdar, 215 bin ton kuru fasulye, 210 bin ton yulaf, 150 bin ton soya, 110 bin ton kolza, 70 bin ton tütün, 62 bin ton aspir üretimi gerçekleştirildi. İHRACATTA UMUT VADEDİYOR Türk Plastik Sanayicileri Araştırma, Geliştirme ve Eğitim Vakfı (PAGEV), 2015 yılının Ocak- Haziran döneminde sektörün ulaştığı noktayı ortaya koyan kapsamlı bir değerlendirme raporu hazırladı. PAGEV tarafından hazırlanan rapora göre; 14 bin firmanın faaliyet gösterdiği ve yaklaşık 250 bin kişiye istihdam sağlayan plastik sektörü, ilk yarıyı yüzde 1,4 büyüme ile kapattı. Aynı dönemde toplam kimya ihracatının da yüzde 32 sini gerçekleştirdi ve ilk sırada yer aldı. Söz konusu dönemde plastik hammadde ve mamul ihracatı; miktar bazında 1,1 milyon ton, değer bazında ise 2,6 milyar dolara ulaştı. Sektörün ilk yarı sonuçlarını değerlendiren PAGEV Başkanı Yavuz Eroğlu; Geçen senenin ikinci yarısından bu yana süren petrol fiyatlarındaki düşüş plastik sektörü hammadde fiyatlarına da yansıdı. İlk yarıda hem üretim hem de ihracatta değer bazında gerilemeler yaşadık. Bu dönemde firmalarımızın verimlilik çalışmaları ile karlılıklarını koruma gayretinde oldular. Şu anki verilere göre 2015 sene sonunda üretimde miktar bazında yüzde 3,4 lük bir artış yakalamamız güzel, ancak son 10 yılda her yıl ortalama yüzde 10 büyüyen sektörümüz için bu rakamlar maalesef tatmin edici seviyede değil. Türk plastik sektörü olarak büyümeye paralel verimliliğimizi de artırmaya devam ediyoruz. Sektörümüz, 2014 İSO İkinci 500 listesinde, personel başına üretilen üretimden satış cirosu hacminde tüm sektörlere öncülük etti. Plastik sektörü dünyada oluşan türbülansı, fırsata dönüştürecek projelerle Türkiye nin dünyadaki gururu olmaya devam edecektir diye konuştu. Kaynak: www.sanayigazetesi.com.tr
8 BİN KALİFİYE İSTİHDAM Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Sakarya Karasu da 222 hektarlık alana otomotiv endüstri bölgesi kuracak. 2 milyar dolarlık yatırımla devreye girecek tesis, 7 ila 8 bin kişilik nitelikli istihdama fırsat tanıyacak. OSB lerin altyapı yatırımları ile sanayi sitelerinin üstyapı inşaatlarının yüzde 75'ine kredi desteği veren Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, bir yandan da geleceğin sanayi sektörleri için endüstri bölgeleri oluşturuyor. Bu kapsamda 283 OSB'nin 157'sinin altyapı inşaatlarını tamamlayan bakanlık, Sakarya ili Karasu ilçesinde de 222 hektar alanda otomotiv endüstri bölgesi kurulmasının önünü açtı. Tesis faaliyete geçtiği zaman, yaklaşık 2 milyar dolarlık yatırım gerçekleşecek ve 7-8 bin kişilik nitelikli istihdam oluşacak. 2 milyar dolarlık yatırım Bu bölgede yerli araçların üretimine yönelik yatırımlarla elektrikli-hibrit araçların üretimi ve motor gibi katma değeri yüksek parçaların üretimine ilişkin yatırımlara öncelikli olarak yer verilecek. Bölge faaliyete geçtiği zaman yaklaşık 1,5-2 milyar dolarlık yatırım gerçekleşecek ve 7-8 bin kişilik nitelikli istihdam oluşacak. Türk sanayisinin rekabet edebilirliğinin ve verimliliğinin yükseltilerek, dünya ihracatından daha fazla pay alan, ağırlıklı yüksek katma değerli ve ileri teknolojili ürünlerin üretilmesinin sağlanması amacıyla da bir ilk hayata geçirilecek. Kaynak: www.sanayigazetesi.com.tr LATİN AMERİKA ÜLKELERİ UN İHRACATÇISINA İLAÇ OLACAK Un ve Unlu Mamuller İhracatçıları Birliği, Cumhuriyet tarihinde ihracat yapılamayan tek bölge olan Latin Amerika nın 10 ülkesine ihracat yapabilmek için çalışma başlattı Döviz kuru ve pazarlardaki sıkıntılar nedeniyle ihracat rakamlarında düşüş yaşanırken, un ihracatçıları çözümü yeni pazar arayışında buldu. Un ve Unlu Mamuller İhracatçıları Birliği, Cumhuriyet tarihinde ihracat yapılamayan tek bölge olan Latin Amerika nın 10 ülkesine ihracat yapabilmek için çalışma başlattı. Birliğin, Latin Amerika ülkelerinden Brezilya da 1.5 yıldır devam eden çalışmaları sonucunda 2014 yılında 11 milyon dolarlık ihracat yapılırken, 2015 hedefi 25 milyon dolar olarak belirlendi. Birlik üyeleri, bugüne kadar ihracat yapamadığımız diğer 9 Latin Amerika ülkesine 2017 itibariyle 100 milyon dolarlık ihracat hedefliyor. Türk unu ve makarnası Sao Paulo da görücüye çıktı Brezilya nın en büyük sanayi eyaleti olan Sa0 Paulo da düzenlenen gıda fuarına, İhracatçılar Birliği nin destekleriyle katılan 13 Türk firması, Latin Amerika ülkelerinden gelen ziyaretçilere ürünlerini tanıttı. DÜNYA nın sorularını yanıtlayan OAİB Un ve Unlu Mamuller İhracatçıları Birliği Başkanı Turgay Ünlü, İhracat son dönemlerde kura paralel düşüşler içerisinde. Dünyada kurların yükselmesi sebebiyle talep daralması var. Yurtdışındaki tüketici de 2 kilo un yerine 1 kilo un yemeye, günlük yumurta yerine 3 günde 1 yumurta yemeye başlıyor. Kur nedeniyle artan enfl asyon talebi daraltıyor. İhracatımız miktar olarak yükselse de, gelir bakımından yüzde 2 daralma var. Petrol fiyatlarında düşüş olması, gıdadaki en büyük pazarımız Irak ve Ortadoğu da da talep daralmasına yol açtı. Bu nedenle üreticilerimizi yeni pazarlara yönlendirmek zorundayız. Bu nedenle yaklaşık 1.5 yıldır Latin Amerika pazarında çalışma yapıyoruz. Bu pazara Cumhuriyet tarihinde hiç ihracat yapmamıştık. Bu çalışmalar sonucunda başladık dedi.
STRATEJİK YATIRIMA '3 MİLYAR' ŞARTI Asgari sabit yatırım tutarı 3 milyar liranın üzerinde olan yatırımlar stratejik yatırım olarak değerlendirilecek. Mevcut kriterlerin yanında asgari sabit yatırım tutarı 3 milyar liranın üzerinde olan öncelikli yatırımlar stratejik yatırım olarak kabul edilecek. Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Karar, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre, stratejik yatırımlarda aranacak kriterlere bir yenisi eklendi. İthalat bağımlılığı yüksek ürünlerin üretimine yönelik yatırımların stratejik yatırım olarak değerlendirilebilmesi kapsamında, mevcut kriterlerin yanında asgari sabit yatırım tutarı 3 milyar liranın üzerinde olan öncelikli yatırımlar stratejik yatırım olarak kabul edilecek. Bu yatırımlar için sağlanacak faiz desteği tutarı 700 bin lirayı geçmeyecek. Kaynak: www.borsamatik.com.tr EN FAZLA ÜRETİM VE TESLİMAT LİNYİTTE TÜİK, haziran ayında en fazla üretim ve teslimatın linyitte gerçekleştiğini duyurdu. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2015 yılı Katı Yakıtlar üretim verilerini açıkladı. Açıklanan verilere göre; katı yakıtların 2015 yılı Haziran ayı toplam satılabilir üretim miktarlarına bakıldığında; taşkömürünün 161 bin 442 ton, linyitin 3 milyon 367 bin 617 ton ve taşkömürü kokunun 390 bin 740 ton, teslimat miktarlarına bakıldığında ise; taşkömürünün 2 milyon 357 bin 944 ton, linyitin 3 milyon 387 bin 839 ton ve taşkömürü kokunun 450 bin 495 ton olarak gerçekleştiği görüldü. Üretimin teslimatları karşılama oranı en düşük taşkömüründe gerçekleşti Üretilen katı yakıtların teslimatları karşılama oranı yüzde 6,8 ile en düşük taşkömüründe gerçekleşti. Bu oran linyitte yüzde 99,4 iken taşkömürü kokunda yüzde 86,7 olarak hesaplandı. Taşkömürü ve linyit teslimatı en fazla termik santrallere yapıldı Katı yakıtların teslimat yerlerine göre dağılımı incelendiğinde; taşkömürü teslimatının yüzde 46 sı termik santrallere, yüzde 25,8 i kok tesislerine, yüzde 5,8 i demir-çelik haricindeki sanayiye yapılırken linyit teslimatının yüzde 90,2 si termik santrallere yapıldı. Taşkömürü kokunun ise yüzde 96,3 ü demir-çelik sanayine sevk edildi. İTHALATTA HAKSIZ REKABET ÖNLENECEK Slovakya, Rusya, Japonya ve Çin menşeli sıcak haddelenmiş yassı çeliğin, üreticisi veya ihracatçısı olan bazı firmalarca Türkiye'ye ithalatında çeşitli oranlarda teminat alınacak Ekonomi Bakanlığının, İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin Tebliği, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre, bazı yerli üreticiler tarafından yapılan başvuru ile Çin, Fransa, Japonya, Romanya, Rusya, Slovakya ve Ukrayna menşeli sıcak haddelenmiş yassı çeliğin Türkiye'ye dampingli fiyatlarla ihraç edildiği ve bu durumun da yerli üretim dalında zarara neden olduğu iddiasıyla söz konusu ülkeler menşeli ürünün ithalatına karşı önlem alınması talep edildi.
Bu kapsamda, "7208.37.00.90.11", "7208.37.00.90.19", "7208.38.00.90.11", "7208.38.00.90.19", "7208.39.00.90.11" ve "7208.39.00.90.19" gümrük tarife istatistik pozisyonları (GTİP) altında yer alan, kalınlıkları 10 milimetreyi geçmeyen ve ağırlık itibarıyla yüzde 0,6'dan az karbon içeren sıcak haddelenmiş yassı çelik ürünler ile "7225.30.90.00.00" GTİP altındaki takım ve yüksek hız çeliğinden olmayan diğer alaşımlı sıcak haddelenmiş yassı çelik ürünler için yürütülen damping soruşturmasında geçici karar aşamasına gelindi. Böylece, Slovakya, Rusya, Japonya ve Çin menşeli söz konusu ürünlerin, üreticisi veya ihracatçısı olan bazı firmalarca Türkiye'ye ithalatında CIF (mal bedeli, sigorta, navlun) bedelinin yüzde 2,2'si ile 35,15'i arasında değişen oranlarda teminat alınacak. 30 BİN TON ET İTHALATINA İZİN Ard arda müdahaleler ette tansiyonun düşmesine yetmiyor. Et ve Süt Kurumu na 30 bin ton daha gümrüksüz et ithalatı yetkisi verildi. Bakanlar Kurulu, et fiyatlarını kontrol altına almak amacıyla Et ve Süt Kurumu Genel Müdürlüğü tarafından kullanılmak üzere 30 bin ton gümrüksüz sıfır eti ithalatı için tarife kontenjanı açtı. İthalat iznine ilişin karar Resmi Gazete nin bugünkü mükerrer sayısında yayınlandı. Et ve Süt Kurumu, karar kapsamında 31 Aralık 2015 tarihine kadar 02.01 Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonlu(GTİP) büyükbaş hayvanların taze veya soğutulmuş etinden 30 bin ton sıfır gümrük ile getirebilecek. AB taahhütleri için de 19 bin ton yetki almıştı Öte yandan et ve süt fiyatlarını kontrol görevi bulunan Et ve Süt Kurumu na,14 Ağustos ta Gümrük Birliği anlaşması yükümlülüklerinden birisi olan, yıllık 19 bin 500 ton et ithalatına ilişkin taahhüt çerçevesinde gümrüksüz et ithalatı yetkisi verilmişti. Bu tarihte yayınlanan Bakanlar Kurulu Kararında, 2015 yılı için 19 bin 100 ton karkas et ve 6 bin ton da canlı hayvan ithalatı için gümrük vergisi sıfırlanmıştı. Et ve Süt Kurumu, bu önlemler devam ederken, Ağustos ayının ikinci haftasında perakende satış fiyatını yüzde 5 indirmişti. Zaten piyasadan daha ucuza mal satan ESK nın bu hamlesi, pazar payı yüzde 1.5-2 arasında seyrettiği için fiyatların inmesine çok da etkili olmamıştı. Kurum, Ağustos un ilk haftasında, 4 bin tonluk et ithalatı, geride bıraktığımız haftada ise 10 bin tonluk et ithalatı için ihaleler gerçekleştirmişti. Türkiye Gümrük Birliği anlaşmasından kaynaklanan gümrüksüz ithalat zorunluluğunu, yerli üreticileri korumak adına AB ülkelerinde deli dana hastalığını gerekçe göstererek yerine getirmiyordu. Et fiyatlarının aşırı yükseldiği 2010 yılında ise fiyatları kontrol altına almak amacıyla yasak delinmiş ve uzun yıllar sonra ilk kez canlı hayvan ve et ithalatı yapılmıştı.