Üst ekstremite kemikleri omuz hizasında kürek kemiği ve köprücük kemiğinden oluşan omuz kemeri kemikleri ile başlar. Diğer üst ekstremite kemikleri, humerus (pazu kemiği, kol kemiği), antebrachium (radius ve ulna) (ön kol kemikleri), karpal kemikler (el bileği kemikleri), metacarpus (el tarak kemikleri) ve phalanx lardır (parmak kemikleri). Her üst ekstremitedeki toplam kemik sayısı 31 dir. Omuz kemeri kemikleri Clavicula (köprücük kemiği), uzun bir kemiktir ve kıvrımları silik bir S biçiminde uzanır. Extremitas sternalis, clavicula nın sternum a (göğüs kemiği) komşu olan ucudur ve sternum ile eklem yapar. Extremitas acromialis, clavicula nın scapula ya (kürek kemiği) komşu olan ucudur ve scapula nın acromion u ile eklem yapar. Clavicula (köprücük kemiği) 1
2 Clavicula nın yerleşimi
3 Scapula nın (kürek kemiği) yerleşimi Scapula (kürek kemiği); yassı bir kemiktir ve tabanı yukarda bir üçgen biçimindedir. Toraks (göğüs) duvarında, 2-7 nci kaburgalar (veya 2-7 nci torakal vertebraların processus spinosus ları) arasında yerleşmiş bir yassı kemiktir. Omuzun arka bölümünde yer alır. İki köprücük kemiği ve iki kürek kemiği göğüs kemiğiyle birlikte bedenin üst kısmında tam olmayan bir elips oluşturur. Bu elips, tam değildir çünkü iki kürek kemiği sırtta birbiriyle eklemleşmeyip çevrelerindeki kaslar tarafından tutulur.
4 Scapula nın önden görünümü Scapula nın angulus superior, angulus lateralis ve angulus inferior olmak üzere uç köşesi bulunur. Incisura scapulae, margo superior undaki çentiktir. Processus coracoideus, margo superior undaki çıkıntıdır. Cavitas glenoidalis, angulus lateralis te yer alır. Fossa subscapularis, facies anterior daki çukurdur. Spina scapulae, facies posterior da fossa supraspinata ve fossa infraspinata nın arasında bulunur. Acromion spina scapulae nın lateral ucunda, trigonum spinae spina scapulae nın medial ucunda yer alır.
5 Scapula nın arkadan görünümü Cavitas glenoidalis Cavitas glenoidalis caput humeri ile eklem yapar. Cavitas glenoidalis in üst kenarında tuberculum supraglenoidale, alt kenarında tuberculum infraglenoidale yer alır.
6 Üst ekstremite serbest bölümünün kemikleri Humerus (kol kemiği), bütün kol boyunca uzanan tek bir kemiktir. Kol kemiğinin üst ucunda kürek kemiğinin içbükey bölümüyle eklemleşen ve baş adı verilen bir şişlik vardır. Bu iki kemiğin oluşturduğu eklem, omuz eklemi olup kolun birçok yönde rahatça dönebilmesini sağlar. Humerus un (kol kemiği) önden görünümü Humerus (kol kemiği); üst ekstremitenin en uzun kemiğidir. Caput humeri, üst ucunda bulunur ve scapula nın cavitas glenoidalis i ile eklem yapar. Collum anatomicum ve collum chirurgicum arasında tuberculum majus ve tuberculum minus yer alır. Collum anatomicum, tuberculum lar ile caput humeri arasında kalan boyun bölümüdür. Collum chirurgicum, humerus un proksimal ucunun en zayıf kısmıdır ve tuberculum lar ile corpus humeri arasında kalan boyun bö-
lümüdür. Tuberculum majus, omuz bölgesinde en lateralde bulunur. Tuberculum minus, tuberculum majus un medialinde yer alır. Collum chirurgicum un aşağısında tuberculum majus crista tuberculi majoris olarak, tuberculum minus crista tuberculi minoris olarak devam eder. Sulcus intertubercularis, tuberculum majus ve tuberculum minus arasında bulunan oluktur. Corpus humeri nin lateralinde tuberositas deltoidea yer alır. Humerus un alt ucunda medialde trochlea humeri ve lateralde capitulum humeri bulunur. Trochlea humeri, ulna daki incisura trochlearis ile ginglymus tipi eklem yapar. Capitulum humeri, caput radii nin fovea articularis i ile sferoid tip eklem yapar. Bu iki yapı condylus humeri yi oluşturur. Humerus un alt ucunda en lateralde epicondylus lateralis, en medialde epicondylus medialis yer alır. Fossa radialis ve fossa coronoidea, humerus un alt ucuna yakın ön tarafta bulunan çukurlardır. Fossa radialis; caput radii nin girdiği çukurdur. Fossa coronoidea; ulna nın processus coronoideus unun girdiği çukurdur. Corpus humeri nin arka yüzünde sulcus nervi radialis yer alır. Arkada epicondylus medialis in altında sulcus nervi ulnaris bulunur. Fossa olecrani, humerus un alt ucuna yakın arka tarafta bulunan ve ulna nın olecranon unun girdiği çukurdur. Humerus un arkadan görünümü 7
8 Collum chirurgicum Collum chirurgicum un kırıklarında komşuluğu nedeniyle nervus axillaris yaralanabilir.
9 Corpus humeri Corpus humeri nin kırıklarında nervus radialis ile arteria profunda brachii yaralanabilir.
10 Humerus un Suprakondüler Bölümü Humerus un suprakondüler kırıklarında arteria brachialis ve nervus medianus yaralanabilir. Epicondylus medialis Epicondylus medialis in kırıklarında sulcus nervi ulnaris de seyreden nervus ulnaris yaralanabilir. Ön kol kemikleri; dış ön kol kemiği ve iç ön kol kemiği, hemen hemen paralel olarak dirsekten el bileğine kadar uzanır, kol kemiğiyle menteşe biçiminde eklemleşir. Ön kol ancak 180 dereceye kadar bir açıyla ve yalnız bir düzlem üzerinde hareket edebilir. Bu yüzden dirsek hareketlerinin serbestliği, omuz eklemine oranla kısıtlıdır.
11 Ulna nın önden görünümü (anatomik pozisyon) Incisura trochlearis; humerus un trochlea humeri si ile eklem yapar. Incisura radialis; caput radii ile eklem yapar. Processus coronoideus; humerus taki fossa coronoidea ya girer. Circumferentia articularis; caput ulnae deki yuvarlak eklem yüzüdür, radius taki incisura ulnaris e oturur.
12 Ulna nın arkadan görünümü (anatomik pozisyon) Olecranon; dirseğimizin yerle temas eden bölümüdür. Ön kol ekstensiyon yaptığında humerus taki fossa olecrani ye girer.
13 Radius un önden görünümü (anatomik pozisyon) Circumferentia articularis; caput radii deki yuvarlak eklem yüzüdür, ulna daki incisura radialis e oturur. Incisura ulnaris; caput ulnae nin oturduğu çentiktir, articulatio radioulnaris distalis in yapısına katılır.
14 Radius un arka yüzü, önden görünüm (ön kol pronasyon yaptığındaki pozisyon)
15 EL KEMİKLERİ Elin kemikleri, ossa carpi (el bileği kemikleri), ossa metacarpi (el tarağı kemikleri) ve phalanx (el parmağı kemikleri) olarak gruplandırılmıştır. Carpus (el bileği), her biri 4 kısa kemik kapsayan yatay iki sıra şeklinde dizilmiş 8 el bileği kemiğinden oluşur. Bu 8 küçük el bileği kemikleri, bileğe iyi bükülebilme yeteneği kazandırır. El iskeletini oluşturan kemiklerin sayısı, palmar görünüm
16 KARPAL KEMİKLER (EL BİLEĞİ KEMİKLERİ) Proksimal sıra karpal kemikler, palmar görünüm Distal sıra karpal kemikler, palmar görünüm El tarağı (metacarpus), elin ayası boyunca uzanan 5 uzun el tarağı kemiğinden oluşur.
17 Metakarpal kemikler (el tarağı kemikleri) Phalanges (parmak kemikleri) Phalanges; Bir elde toplam 14 tanedir. Baş parmakta iki, diğer parmaklarda üçer tanedir.