2013 Işık İlkokulu Değerler Eğitimi Projesi Uzm. Öğrt. Mustafa ACAR Işık İlkokulu Müdürü Ekim 2013
T.C. GÜMÜŞHACIKÖY KAYMAKAMLIĞI Işık İlkokulu Müdürlüğü PROJE ADI: IŞIK İLKOKULU DEĞERLER EĞİTİMİ PROJESİ PROJE UYGULAMA ALANI; IŞIK İLKOKULU TÜM SINIFLARI PROJE UYGULAMA YILI : 2013-2014 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI İçindekiler 1.PROJE ADI: IŞIK İLKOKULU DEĞERLER EĞİTİMİ PROJESİ... 2 2.PROJE AMAÇLARI... 2 3.PROJE KAPSAMI... 2 4.PROJE GEREKÇESİ... 2 5.PROJE TAKVİMİ... 4 6.PROJE YÜRÜTME VE DEĞERLENDİRME KURULLARI... 4 41.Okul Proje Yürütme Kurulu... 4 4.2.Sınıf Yürütme Kurulu... 4 5.PROJENİN DAYANAKLARI... 4 6.PROJE FAALİYETLERİ... 5 6.1.Okul Düzeyindeki Faaliyetler... 5 6.2. Ayın Değeri/Değerleri Uygulaması... 5 6.3. Her Sınıfa Bir Değer Uygulaması... 6 6.4.Ailelere Yönelik Etkinlikler... 6 7.ÖDÜLLENDİRME VE DEĞERLENDİRME... 7 7.1. Değerler Eğitimi Uygulamasında Faaliyetlerin Türü... 7 7.2.Okul İdaresi Tarafında Yapılacak Ek Faaliyetler:... 7 8.EKLER:... 8 Değerler Eğitimi Sayfa 1
1.PROJE ADI: IŞIK İLKOKULU DEĞERLER EĞİTİMİ PROJESİ 2.PROJE AMAÇLARI Proje değerler erozyonuna çözüm arayışının bir ürünüdür. Çocuklarımızın sağlıklı kişiliğin temel taşlarını oluşturan toplumsal ve evrensel değerleri kazanmalarını ve kişiliklerinin her yönüyle gelişmesini sağlamak, öğrencilerimizi toplumsal ve evrensel değerlerle donanmış ve bu değerlerle yaşamayı yaşam biçimi haline getirmiş bireyler olarak yetiştirmek, çeşitli programlar aracılığı ile öğrencilerin temel insani özellikleri kazanmasını sağlamak, değerlere karşı duyarlılık oluşturmak ve onları davranışa dönüştürme konusunda öğrencilere yardımcı olmak bu projenin temel amaçlarıdır. Bu temel amaçlar çerçevesinde gerçekleştirilmek istenen somut hedefler şunlardır: a. Öğrencilerimize temel insanî değer ve erdemlerin kazandırılması, öğrencilerimizde değerlere karşı duyarlılık oluşturulması ve öğrencilerimizin bu erdemleri davranışa dönüştürmelerinin sağlanması, b. Toplum tarafından kabul gören değerlerin uygun okul ortamı oluşturularak geliştirilmesi ve pekiştirilmesi, c. Öğrencilerin sorumluluk duygularının geliştirilmesi, d. Akademik bilgi ve gerçek hayatta rehberlik edecek ahlaki değerlerle donatılmış öğrencilerin yetiştirilmesi, e. Kültürel kodların güçlendirilmesi, f. Okul ve çevresindeki sosyal yaşamın ahlaki ve etik değerlere uygun olarak şekillenmesi, g. Ahlak temelli disiplin kavramının yerleştirilmesi, h. Öğrencilerde ahlaki bir topluluk bilincinin oluşturulması. 3.PROJE KAPSAMI Okulumuz değerler eğitimi projesi 2013 yılı içerisinde pilot uygulama olarak Mart-Nisan- Mayıs Aylarında okul genelinde sadece sorumluluk değeri ele alınarak işlenmiştir. Bu uygulama büyük sınıflarda yapılmış, 2013-2014 eğitim öğretim yılında ise kapsam alanı olarak anasınıfları ile birinci, ikinci, üçüncü ve dördüncü sınıfları içine alacak şekilde genişletilmiştir. Ayrıca öğrencilerimiz ile birlikte öğretmenlerimizi, öğrenci velilerimizi, hizmetli ve okul servis şoförlerini de projeye dahil edilmiştir. Sınıflar ayrıca sorumlu olduğu değerler ile ilgili etkinlikleri belirtilen zamanlarda etkili şekilde uygulayacak ve yıl sonunda değeri en iyi uygulayan ve tanıtan sınıf ödüllendirilecektir. 4.PROJE GEREKÇESİ Baş döndürücü değişim çağında, binlerce yıllık deneyimlerden süzülüp gelen geleneksel değerlerin korunması eğitimin en özel çalışma alanlarından biri haline gelmiştir. Değerler Eğitimi Sayfa 2
Okulun iki temel sorumluluğu öne çıkmaktadır: 1. Geçmişten devralınan geleneksel kültürel değerleri yeni hayat biçimleri içerisine faydalı bir şekilde nasıl alabiliriz? 2. Yeni kültürel değerleri geleneksel kültür sistemi içerisine nasıl yerleştirebiliriz? Okul bu iki merkezî sorun arasında bir denge ve uyuşum kurmak zorundadır. Cevap verilmesi gereken temel soru şudur: Bir taraftan muasır medeniyeti yakalarken aynı zamanda kendimiz olarak nasıl kalabiliriz, Japon örneğinde görüldüğü gibi hem modern dünyaya yön verebilmek hem de kendi kültürel değerlerimizi koruyarak toplumsal çözünmeye maruz kalmamak nasıl mümkün olabilir? Değerler doğru ve yanlışın ayırt edilmesine yardım eden temel inançlardır. Hayata denge ve anlam katarak, toplumu oluşturan bireylerle birlikte yaşamaya imkân tanırlar. Değerler doğuştan getirilmeyip gözlem ve etkileşim soncunda yaşayarak öğrenilirler. Bu tespit okulun değer eğitimi konusundaki can alıcı sorumluluğunu öne çıkarmaktadır.eğitim, belli bir toplumun idealine yönelik değerler sistemini bireylere iletmede önemli rol oynamaktadır. Okulların önemli görevi, kültür aktarımında okul programında açık olarak belirtilen veya belirtilmeyen değerleri öğretmek, öğrencileri belirlenen kurallar doğrultusunda disipline etmek, ahlaki gelişimine katkıda bulunmak, karakterini ve benlik algısını olumlu yönde etkilemektir. Okullar bazı değerlerin takdir edildiği ve öğretildiği yerler olduğuna göre orada bulunan öğretmen ve yöneticilerin de bu değerlere sahip olması ve öğrencilere model olmaları gerekmektedir.birey, ileriki dönemlerde kişiliğini, bakış açısını, davranışlarının yönünü belirleyecek, onun tanınmasında temel ölçütler olarak işlev görecek değerleri, yaşarken kazanır. Bu yüzden bireyin belirli değerlerin farkına varması, yeni değerler üretmesi, benimsemesi ve kişiliğine mâl ederek davranışları ile sergilemesi başlı başına bir eğitim sorunudur. Buna kısaca değerler eğitimi denilmektedir. Değer eğitiminin hedefi, değerler oluşturmak ve değerlerini davranış haline getiren bireyler yetiştirmektir. Değerler anlatmakla veya tanımlamakla elde edilemezler. Doğrudan yaşanmalı, içselleştirilmeli ve onlara ilişkin duygularla verilmelidir. Değerler yaşanılarak bir kimlik kişilik boyutu haline gelir. Değer eğitiminin ön koşulu ise çocuğa özgür iradesini kullanacak ortam hazırlamaktır. Dayatma, baskı ve koşullandırma ile yapılan eğitim çocuğun kendinden çok başkalarının isteklerini gerçekleştirme işlevine sahip olur. Araştırmalar düşünceli, saygılı, güvenilir, adil, sorumlu, kısacası iyi insanların yaşamda daha başarılı olduğunu göstermiştir. Bu nedenle değerler eğitimi, okullarda en az matematik ve Türkçe eğitimi kadar önemli ve gereklidir. Değerleri önemsemeyen ve bu değerlere uymayan çocukların yetişkin olduklarında iş, aile ve sosyal yaşamlarının iyi gitmediği araştırmalar sonucu ortaya çıkmıştır. Kısacası değerler eğitimi yaşam boyu gereken bir eğitimdir. Ülkemizde değerler eğitimi değişik evrelerden geçmiştir. Değerler eğitimi kimi zaman ayrı bir ders olarak okutulmuş, kimi zaman da diğer derslerin içerisinde öğrencilere verilmeye çalışılmıştır. Günümüzde değerler eğitimi, diğer derslerin konuları içerisinde verilmeye çalışılmaktadır. Bu durum etkili bir değerler eğitimi verilebilmesi için her şeyden önce tesadüfî olmayan, planlı bir eğitim anlayışına duyulan ihtiyacı ortaya çıkarmaktadır. Ders kitaplarında yer alan, adil olma, aile birliğine önem verme, bağımsızlık ve özgür düşünebilme, barış, iyimserlik, duyarlı olma, dürüstlük, estetik duyguların geliştirilmesi, hoşgörü, misafirperverlik, saygı, sevgi, sorumluluk, temizlik, vatanseverlik gibi birçok değerin okullarda yapılacak olan etkinlikler ve uygulamalarla hayata geçirilmesi davranışa dönüştürülmesi önemlidir. Eğitim mevzuatı incelendiğinde Türk Milli Eğitiminin Genel Amaçlarında evrensel değerlerle uyumlu olarak değer eğitimine en genel manada vurgu yapılmıştır. İlköğretim Kurumlarının amaçları arasında değer eğitimine yönelik amaçlar bilişsel amaçlardan daha az değildir. Hayat Bilgisi Program kılavuzunda, sekiz yıllık eğitim programının temelinde Değerler Kişisel Nitelikler in yer aldığı, değerlerin programın en önemli öğelerinden birisi olduğu görülmektedir. Değerler Eğitimi Sayfa 3
5.PROJE TAKVİMİ Sıra No Değerlerin Adı Uygulama Zamanı 1 Hoşgörü Ekim Ayı 2 Sevgi Kasım Ayı 3 Tutumlu olmak Aralık Ayı 4 Temiz olmak Ocak Ayı 5 Nezaket Şubat Ayı 6 Sorumluluk Mart Ayı 7 Saygı -Dostluk Nisan Ayı 8 Okumak Mayıs Ayı Proje takvimi ile ilgili geniş açıklama 2013-2014 Eğitim Öğretim Yılı Işık İlkokulu Değerler Eğitimi Yıllık Çalışma planında yer almaktadır.(ek:1) 6.PROJE YÜRÜTME VE DEĞERLENDİRME KURULLARI Okulumuzda proje tüm öğrenci ve öğrenci velileri, öğretmenler,okul yöneticileri ve hizmetlilerin katılımı ile yürütülecektir. 41.Okul Proje Yürütme Kurulu Okul müdürü Mustafa ACAR Okul müdür yardımcısı Sıttık ERDEMİR Okul rehber öğretmeni Ayfer KOÇ Anasınıfı öğretmeni Sevgi KESLER Sınıf öğretmeni Dilek KOCA Okul Aile Birliği Temsilcisi Murat TAŞDEMİR Öğrenci temsilcisi Merve Sude ÜSTÜN 4.2.Sınıf Yürütme Kurulu Sınıf düzeyinde; sınıf öğretmeni ve o sınıfın öğrencilerinin kendi aralarından seçecekleri 5 öğrenci ile o sınıf veli temsilcisinden oluşacaktır. 5.PROJENİN DAYANAKLARI 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu Milli Eğitim Bakanlığı Stratejik Planı Amasya İl Milli Eğitim Müdürlüğü Stratejik Planı Işık İlkokulu Stratejik Planı Okul Öğretmenler Kurulu Kararları Değerler Eğitimi Sayfa 4
6.PROJE FAALİYETLERİ Işık İlkokulu Değerler Eğitimi Projesi 6.1.Okul Düzeyindeki Faaliyetler Ayın Değeri/Değerleri Uygulaması Her Sınıfa Bir Değer Uygulaması Velilere Yönelik Etkinlikler (Veli toplantısı, Veliye Mektup uygulaması vb.) Gençlik Projeleri (Sınıf düzeyinde proje hazırlama) Öğretmenlere ve Velilere Yönelik Seminer, Panel ve Sempozyum Çalışmaları Öğrencilere Yönelik Gösteri, Yarışma, Sergi Çalışmaları Değerler Eğitimi Çalıştayı (İl Milli Eğitim Müdürlüğü Çalıştay Raporları Uygulaması) Kaybolan Değerler Araştırması Anket çalışması Okul Proje Ekibi projenin okul düzeyinde yönetim ve organizasyonundan sorumlu olacaktır. Okulumuzda uygulanmak üzere aşağıdaki faaliyetler planlanmıştır: 6.2. Ayın Değeri/Değerleri Uygulaması Bu faaliyet alanı kapsamında, sınıflarımız her ay bir veya birkaç değer öne çıkartılarak, o değerle ilgili olarak yoğun etkinlikler yapılacaktır. Sıra No Değerlerin Adı Uygulama Zamanı Uygulayan sınıflar Açıklamalar 1 Hoşgörü Ekim Ayı Birinci Sınıflar 2 Sevgi Kasım Ayı Anasınıfları 3 Tutumlu olmak Aralık Ayı 2/A- 2/B 4 Temiz olmak Ocak Ayı 2/C- 2/D 5 Nezaket Şubat Ayı 2/E- 3/A 6 Sorumluluk Mart Ayı 3/B- 3/C 7 Saygı -Dostluk Nisan Ayı 4/A- 4/B 8 Okumak Mayıs Ayı 4/C- 4/D Bu değerlerin çocuklara kazandırılabilmesi için her ay ilgili değerlere yönelik olarak; Örnek kişilikleri tanıtmak ve bu kişilerden yaşanmış hikâyeler paylaşmak, Kitap tanıtımları yapmak, Panolara güzel sözler asmak, Seminer ve konferanslar düzenlemek, Sınıf içi etkinliklerde bu değerleri öne çıkarmak, Okul ve okul çevresi düzeyinde çocukların bu değerle ilgili saha araştırmaları yapmalarını sağlamak, Örnek olay incelemeleri yapmak, Sınıf, okul ve çevredeki değer ikilemlerinin belirlenmesi çalışmaları, Problemli durumların çocuklar tarafından belirlenmesi ve yine çocuklar tarafından bu sorunlara ilişkin çözüm stratejileri geliştirilmesi, İlgili değerlerle ilgili performans görevleri verilmesi, Konuyla ilgili her ayın ilk haftası Perşembe günü saat 15:00-16:00 arası toplantı yapılarak öğretmenlere ayın değerinin anlatılması, ve katılımcılara video, slayt, kısa filmlerin izletilmesi, Değerlerle ilgili ilk ve son değerlendirmelerin yapılacağı anketler düzenlenmesi, Değerler Eğitimi Sayfa 5
Ailelere yönelik ilçe halk kütüphanesinde veli bilgilendirme toplantılar veya seminerler düzenlenmesi, bu etkinliklerde kısa film, tiyatro, drama veya skeç sunumu sergilenmesi, Davranış notları açısından öne çıkan öğrencilerin ödüllendirilmesi ve karnelerimizde davranışlara yönelik yapılan değerlendirmelerin akademik değerlendirme kadar önemli olduğuna dair öğrenci, veli ve öğretmenlerimizin farkındalıklarının artırılması gibi çalışmalarla, bu değerlerin okul gündeminde sürekli olarak yer almasını sağlayarak değerlerimizin yerleşmesine katkı sağlanmalıdır. Okul proje kurulu tarafından, okul düzeyinde ilgili değere yönelik tutum belirleme çalışmaları yapılması ve ön test - son test değerlendirmeleri ile yapılan çalışmaların çocuklar üzerindeki etkisinin belirlenmesi gerekmektedir. Bunlara ilave olarak; okullarımızın seçilen değeri destekleyecek aşağıdaki çalışmaları yapması gerekmektedir; Okulun dikkatleri konu üzerinde yoğunlaştıracak görsel malzemelerle donatılması, Konunun çeşitli yönleriyle ele alınacağı münazara, panel, konferans ve benzeri formlarda çalışmalar düzenlenmesi, Okulda ders çalışma ortamları olarak faaliyette bulunan kulüp ve eğitsel kollara etkinlik önerileri hazırlanması ve bunların uygulanmasına liderlik edilmesi, Okul genelinde ve sınıflarda proje çalışmaları gerçekleştirilmesi, Yapılacak değişik çalışmalar sonucu ortaya çıkan ürünlerin sergilenmesi, Okul personelinin değerlerle ilgili olarak bilinçlendirilmesi, Duvar gazeteleri, broşürler ve benzeri basılı materyaller hazırlanması, Okul bülteninde veya dergisinde o ay öne çıkan değerin gündeme getirilmesi, Çocukların özdeşim kurabilecekleri örnek kişilerin okulda konuk edilmesi. Aylık seçilen değerin işlenmesi için görevli sınıfların kapılarına, o değerle ilgili çalışmaların sergilenmesi. Okul koridorlarını ve sınıfları değerler eğitiminin felsefesine uygun olarak yeniden isimlendirmek (Hoşgörü sınıfı, Mevlana koridoru gibi.) 6.3. Her Sınıfa Bir Değer Uygulaması Okul içinde her sınıfın bir değere ilişkin etkinliklerin uygulanmasından yıl boyunca sorumlu olması ve o değerle ilgili tüm çalışmaların o sınıftaki öğrenciler tarafından organize edilmesi planlanmaktadır. Bu çerçevede öğrenciler: Sorumlu oldukları değerle ilgili olarak okul düzeyinde inceleme, değerlendirme ve geliştirme faaliyetlerinin organizasyonunu yapacaklardır. Öğrenciler sorumlu oldukları değerle ilgili olarak tiyatro, konferans, okul içi yarışma vb. etkinlikler düzenleyecekler ve yıl boyunca sürecek olan bu etkinliklerin etkililiğini, öğrencilerin tutumlarındaki olumlu gelişmeleri belirleyeceklerdir. 6.4.Ailelere Yönelik Etkinlikler Projede üzerinde en fazla durulması gereken boyutlardan birisi de veli işbirliğinin sağlanmasıdır. Ailelere değerler konusunda farkındalık kazandırılması, en az çocuklar kadar önemlidir. Bu kapsamda şu çalışmalar yürütülecektir: Aile bültenleri, seminer, konferans, kitap ve film önerileriyle veliler sürece dâhil edilecektir. Değerler Eğitimi Sayfa 6
Aylara göre her değerle ilgili olarak velilere, ev içi davranışlara yönelik bir bilgilendirme mektubu hazırlanarak gönderilecektir. Mektupta açık ve öz olarak, ilgili değer bağlamında, okulda neler yapıldığı ve yapılacağı, anne baba olarak sorumluluklarının neler olduğu anlatılacaktır. (Örnek: Ek 1) Her dönem en az bir kez o dönem öne çıkan değerlerle ilgili olarak, okul bünyesinde ya da dışarıdan davet edilecek misafir konuşmacılar vasıtası ile ailelere yönelik eğitim çalışması yapılmalıdır. Çocuklara kazandırmaya çalışılan değer ve davranışların kalıcı olması için çocukların okulda öğrendikleri ile aile ortamında çatışma yaşamaması, güzel davranışlarının aileler tarafından takdir ve teşvik edilmesi gerekmektedir Ayrıca okulumuz değerler eğitimi teması ile Ulusal Ajans Comennius Programı kapsamında en az bir proje hazırlayarak Ulusal Ajansa göndermeyi planlamaktadır. Bu kapsamda İl ve İlçe AR-GE Birimlerinin desteği ile çalışmalar yapılabilecektir. 7.ÖDÜLLENDİRME VE DEĞERLENDİRME Okul proje yürütme kurulu tarafından işlenen değerin sonunda ek-4 form doldurularak her ayın sonunda saklanır. Yıl sonunda bu formlarda en yüksek puanı alan 3 sınıf değer konusunu en iyi uygulayan sınıflar olarak seçilir. Bu sınıflara okul aile birliği tarafından ve okul idaresi tarafından ödüllendirilir. Bu sınıflar yılın en değerli sınıfları olarak seçilirler. 7.1. Değerler Eğitimi Uygulamasında Faaliyetlerin Türü Sınıf İçi Etkinlikler Sınıf Panosu Oluşturma Okul Panosu Oluşturma Afiş Hazırlama ve Dağıtma Okuldan Veliye Mektup Gönderme Öğrenciden Anne Yada Babaya Mektup Gönderme 7.2.Okul İdaresi Tarafında Yapılacak Ek Faaliyetler: İşlenecek değerler konusuna göre proje çalışma ekibi tarafından okul web sayfası tarafında duyurular yapılacaktır. Web sayfasından proje metni tüm okul paydaşları ile paylaşılacaktır. Bu konu ile ilgili aynı sayfa üzerinden gerekli anket çalışmaları da yapılabilecektir. Ayrıca; 1. Okul Gezileri 2. Örnek Şahsiyetin Okula Daveti 3. Yarışmalar (Şiir, Kompozisyon, Resim, Diğer Çocuk Oyunları) Değerler Eğitimi Sayfa 7
4. Veli Seminerleri 5. Görsel Faaliyetler ( Sinema, tiyatro, çizgi film, kukla gösterisi) 6. Üst Sınıflarda Alt Sınıflara Mektup 7. Tavsiye Edilecek Kitaplar 8. Anne-Baba Eğitimleri proje kapsamında ortak yapılabilecek faaliyetlerdir. 8.EKLER: Değerler Eğitimi Sayfa 8