2014 YILI FAALİYET RAPORU
Medeniyetin esası, gelişme ve gücün temeli aile hayatındadır. Mustafa Kemal ATATÜRK
BAKAN SUNUŞUU Bakanlığımız aileye dayanan, arzz odaklı, insan ve hak temelli hizmet anlayışını benimsemiştir. Çocuk, kadın, engelli, yaşlı, şehit yakını ve gazilerimize yönelik sosyal politikaları aile temelli olarak belirlenmeye ve uygulanmaya gayret ediyoruz. Aile, birey ve toplum içinn ikamesi olmayan bir kurumdur. Bu anlayışla, sosyal politikalarımızın merkezinde aile, ailenin bütünlüğü ve aile değerleri yer almaktadır. Ayrıcaa yönetişimm ilkeleri gereği milletimizin faydasına çalışan ulusal ve uluslararası tüm kurum ve kuruluşlar ile işbirliği ve uyum içinde çalışıyoruz. Kadınlarımızın toplumsal hayatınn tüm alanlarında hak ve imkânlardan eşitt biçimde yararlanması amacıyla hukuki, sosyal, ekonomik ve kurumsal düzenlemeler gerçekleştirirken; engelli ve yaşlı hizmetleri alanında sosyal ve ekonomik sebeplerle muhtaç durumda olan vatandaşlarımıza insan onuruna yakışır şekilde bakım ve korunma hizmetleri sunmayı hedefliyoruz. Ülkemizin geleceği olan çocuklarımız için koruyucu, önleyici, eğitici, geliştirici, rehberlik ve rehabilite edici faaliyetlere devam ettik. Her çocuğun ailesi yanında veya ailee sıcaklığı taşıyan bir ortamda yetiştirilmesi hedefine yönelik politikalar geliştirilmeye ve uygulamayaa çalıştık. Bunun için koğuş tipi bakımdan çocuğun kendi ailesi veya koruyucuu aile yanında bakımına öncelik verip, bunun sağlanamadığı hallerde ise çocuklarımızı ev tipi bakım modeli olan o Sevgi Evlerine yerleştirdik. Önemli ölçüde tamamlanan bu dönüşüm kapsamında koğuş tipi bakım istisna durumuna getirilmiş olup, önümüzdeki yıllarda tamamen sona erdirilecektir. 11-18 yaş arası çocuklara özgü oluşturduğum muz Çocuk Destek Merkezlerinde suç mağduru olan, suça sürüklenen ve sokakta risk altında bulunan; haklarında ilgili mahkeme tarafından korunma kararı verilen çocukların yaşadıkları risk r ve travmaların sağaltımına yönelik ANKAA psikososyal destek programını geliştirdik ve uygulamayı başlattık. Kapsamlı yardım programlarıyla, muhtaç ve mağdur vatandaşlarımıza yönelik destek ve hizmetlerimiz hak temelli olarak sunulmaktadır. Sosyal yardımlar, Bütünleşik Sosyal Yardımm Hizmetleri modülü sayesinde vatandaş odaklı, etkin ve objektif f kriterlere dayalı olarak sunulmakta; ; diğer yandan sosyal yardım-istihdam bağlantısı kurmak üzere İŞKUR ile koordineli olarakk çalışılmaktadır. Bakanlığımızca yürütülen sosyal yardımlar ve hizmetler kapsamında korunmaya ihtiyaç duyan kesimlerin ihtiyaçlarının adil, yerinde ve zamanında karşılanması için hane ve arz odaklı bir sisteme geçmeyee çalışılmakta olup, pilot çalışmaları yürütülmeye başlanan ASDEP (Aile Sosyal Destek Programı) ile arz odaklı yaklaşım tam anlamıyla hayata geçirilecektir. Şehit yakınları ile gazilerimizin mağduriyetlerinin giderilmesine yönelikk ulusal politikalar çerçevesinde, 6287 vatandaşımızın kamu kurumlarındaa istihdamları gerçekleştirilmiş olup, ayrıca müracaat eden hak sahiplerine ücretsiz seyahat kartlarınınn dağıtımı yapılmıştır.
İdare Faaliyet Raporları Bakanlığımız merkez, taşra birimleri ve hizmet kuruluşlarımızın gerçekleştirdiği faaliyetlere ilişkin ayrıntılı bilgi içermektedir. Faaliyet Raporları kamuoyunu ve ilgilileri bilgilendirme amacının yanında kamuda hesap verebilirlik ve şeffaflık ilkelerinin bir gereği olarak da değerlendirilmektedir. Bu doğrultuda, gerek 2014 yılı faaliyetlerinin gerçekleştirilmesinde gerekse bu raporun hazırlanmasında emeği geçen çalışma arkadaşlarıma teşekkür eder, 2014 yılı Faaliyet Raporu nun ülkemize ve Bakanlığımıza katkı sağlaması dileğiyle tüm Bakanlık çalışanlarına görevlerinde başarılar dilerim. Doç. Dr. Ayşenur İSLAM Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı
ÜST YÖNETİCİ SUNUŞU Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığımız, sosyal devlet anlayışıyla; toplumun temel taşı olan aileyi merkeze alarak, tüm vatandaşlarımızın toplumsal yaşama tam ve etkinn katılımlarını sağlamak için politika üretmekte ve hizmet h sunmaktadır. Bakanlığımız, sosyal politika p üretmenin yanında ülke çapında yer alan çok sayıdaki hizmet kuruluşlarıyla aile, çocuk, kadın, yaşlı, engelli, şehit yakını, ve gazilerimizee hizmet sunmakta s ve SYD Vakıfları aracılığıyla da ihtiyaçç duyan vatandaşlarımız için sosyal yardım programları yürütmektedir. Bu doğrultuda çalışmalarımızın niteliği ve kapsamı diğer kamu kurum ve kuruluşlarıyla, yerel yönetimlerle, üniversite ve sivil toplum kuruluşları ile uluslararası kuruluşlarla işbirliğini ve koordinasyonu gerektirmektedir. Kadınlarımızın toplumsal hayatın tüm alanlarında hak ve v imkânlardan eşit biçimde yararlanması ve toplumsal yapı içerisinde güçlüü hale gelmesi, engellilerimizin toplum içerisinde hizmetlere ulaşmada sorun yaşamamaları ve eğitim, sağlık ve istihdam alanlarında var olan tüm imkânlardan yararlanmaları, yaşlılarımızın ise yaşam kalitelerinin iyileştirilmesi ve toplumsal statü ve rollerinin korunmasına çalışılmaktadır.. Çocuklarımıza da koruyucu, önleyici, eğitici, geliştirici, rehberlik ve rehabilite edici çalışmalarla aile sıcaklığını hissettirecek ortam ve imkânların sunulabilmesine gayret gösterilmektedir. Bakanlığımız 2014 yılında şehit yakınları ile gazilerimizin mağduriyetlem erinin giderilmesine yönelik olarak da çalışmalar yürütmüş, bu kapsamda hak sahiplerine istihdam ve ücretsiz seyahat hakkı tanınmıştır. Sosyal yardımlar kapsamında korunmayaa ihtiyaç duyan kesimlerin ihtiyaçlarının adil,, yerinde ve zamanında karşılanması için hane vee arz odaklı bir sisteme geçmeyee çalışılmakta, daha etkin ve yerinde hizmet sunmak amacıylaa hareket edilmektedir. 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu, kaynakların etkili, ekonomik ve verimli kullanımı ile hesap verebilirlik ve saydamlığın sağlanmasını esas e almaktadır. 20111 yılında 633 sayılı KHK ile kurulan Bakanlığımız ilgili Kanunun gerektirdiği bir yönetim sistemi anlayışıı ile, stratejik amaç ve hedeflerini gösteren ilk stratejik planını p 2013-2017 dönemi için uygulamaya koymuştur. Bu doğrultudaa hazırlanan 2013 yılı İdare Faaliyet Raporunun ardındann kamuoyunun bilgisine sunulann 2014 yılı İdare Faaliyet Raporu da saydamlık ve hesap verme ilkelerinin uygulamaya geçirildiği bir belge olma iddiası taşırken aynı zamanda Bakanlığımız faaliyetleri ile ilgili ilgililerin bilgilenme ihtiyacını da ayrıntılı birr şekilde karşılayacak şekilde hazırlanmıştır. 2014 yılı faaliyetlerinin gerçekleştirilmesinde ve bu raporunn hazırlanmasında görev alan Bakanlığımız çalışanlarına teşekkür eder,, başarılar dilerim. Nesrin ÇELİK Müsteşar
İÇİNDEKİLER I) GENEL BİLGİLER... 11 A) MİSYON VE VİZYON... 11 B) YETKİ, GÖREV VE SORUMLULUKLAR... 12 C) İDAREYE İLİŞKİN BİLGİLER... 14 1) Fiziksel Yapı... 14 2) Örgüt Yapısı... 15 3) Mevzuat Envanteri... 18 4) Bilgi ve Teknolojik Kaynaklar... 43 5) İnsan Kaynakları... 44 6) Sunulan Hizmetler... 50 (1) Aile ve Toplum Hizmetleri Genel Müdürlüğü... 50 (2) Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü... 50 (3) Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü... 51 (4) Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü... 52 (5) Sosyal Yardımlar Genel Müdürlüğü... 52 (6) Denetim Hizmetleri Başkanlığı... 53 (7) İç Denetim Birimi Başkanlığı... 54 (8) Strateji Geliştirme Başkanlığı... 54 (9) Şehit Yakınları ve Gaziler Dairesi Başkanlığı... 55 (10) Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Dairesi Başkanlığı... 56 (11) Eğitim ve Yayın Dairesi Başkanlığı... 56 (12) Hukuk Müşavirliği... 57 (13) Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı... 57 (14) Personel Dairesi Başkanlığı... 58 (15) Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı... 58 (16) Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği... 58 (17) Özel Kalem Müdürlüğü... 58 7) Yönetim ve İç Kontrol Sistemi... 59 II) AMAÇ VE HEDEFLER... 60 A) İDARENİN AMAÇ VE HEDEFLERİ... 60 B) TEMEL POLİTİKALAR VE ÖNCELİKLER... 62 1) 10. Kalkınma Planı... 62 2) Öncelik ve Tedbirler... 63 3) Değerler ve İlkeler... 66 III) FAALİYETLERE İLİŞKİN BİLGİ VE DEĞERLENDİRMELER... 67 A) MALİ BİLGİLER... 67 1) Bütçe Uygulama Sonuçları... 67 2) Temel Mali Tablolara İlişkin Açıklamalar... 68 3) Mali Denetim Sonuçları... 73 B) PERFORMANS BİLGİLERİ... 74 1) Faaliyet ve Proje Bilgileri... 74 ANA HİZMET BİRİMLERİ... 74 (1) SOSYAL YARDIMLAR... 74 (2) AİLEYE YÖNELİK HİZMETLER... 118 (3) ÇOCUK HİZMETLERİ... 132 (4) KADINA YÖNELİK HİZMETLER... 179 (5) ENGELLİLERE YÖNELİK HİZMETLER... 205 (6) ŞEHİT YAKINLARI VE GAZİLERE YÖNELİK HİZMETLER... 246 DANIŞMA VE DENETİM HİZMETLERİ... 261 6
(7) DENETIM HIZMETLERI... 261 (8) İÇ DENETİM... 262 (9) STRATEJİ GELİŞTİRME... 264 (1) HUKUK MÜŞAVİRLİĞİ... 275 (2) BASIN VE HALKLA İLİŞKİLER MÜŞAVİRLİĞİ... 277 YARDIMCI HİZMET BİRİMLERİ... 279 (3) AVRUPA BİRLİĞİ VE DIŞ İLİŞKİLER... 279 (4) EĞİTİM VE YAYIN HİZMETLERİ... 289 (5) PERSONEL HİZMETLERİ... 295 (6) BİLGİ İŞLEM... 295 2) Performans Sonuçları Tablosu... 301 3) Performans Sonuçlarının Değerlendirilmesi... 307 4) Performans Bilgi Sisteminin Değerlendirilmesi... 373 II) KURUMSAL KABİLİYET VE KAPASİTENİN DEĞERLENDİRİLMESİ... 373 A) ÜSTÜNLÜKLER... 373 B) ZAYIFLIKLAR... 375 C) DEĞERLENDİRME... 376 III) ÖNERİ VE TEDBİRLER... 377 EKLER... 381 7
TABLOLAR: Tablo 1: Hizmet Kuruluşları... 17 Tablo 2: Yıllar itibarıyla fiili çalışan personel durumu... 44 Tablo 3: Bazı Ünvanlarda Çalışan Personel Sayısı... 45 Tablo 4: Merkez Teşkilatı Hizmet Sınıfları ve Cinsiyet Durumu... 46 Tablo 5: Taşra Teşkilatı Hizmet Sınıfları ve Cinsiyet Durumu... 47 Tablo 6: ASPB Merkez Teşkilatı Eğitim Durumu... 48 Tablo 7: ASPB Taşra teşkilatı eğitim durumu... 49 Tablo 8: Bakanlığımız 2013 2014 Yılları Arası Bütçe Ödeneklerinin Genel Bütçe Içindeki Payı... 68 Tablo 9: 2013 2014 yılları arası ASPB Toplam Ödenek ve Toplam Harcamaları... 68 Tablo 10: Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı 2014 Yılı Ekonomik Sınıflandırma Düzeyinde Ödenek ve Harcama Miktarları... 68 Tablo 11: Rakamlarla Türkiye de Sosyal Yardım (2014)... 74 Tablo 12: Niteliklerine Göre Sosyal Yardım Programları... 75 Tablo 13: İllere Göre Teslimi Gerçekleşen Konut Sayısı... 77 Tablo 14: Yıllara Göre Yakacak Yardımları... 80 Tablo 15: Eşi Vefat Etmiş Kadınlara Yapılan Yardımlar... 81 Tablo 16: Muhtaç Asker Ailelerine Yapılan Yardımlar... 81 Tablo 17: Eğitim Yardımları... 82 Tablo 18: 2014 Yılı Şartlı Eğitim Yardımları Okul Kademelerine ve Cinsiyete Göre Faydasahibi / Haksahibi Dağılımı... 84 Tablo 19: Şartlı Eğitim Yardımları Aktarılan Kaynak Tutarı... 84 Tablo 20: Öğle Yemeği Yardımı Kaynak Tutarı... 84 Tablo 21: Ücretsiz Ders Kitabı Aktarılan Kaynak Tutarı... 85 Tablo 22: Engelli Öğrencilerin Ücretsiz Taşınması Aktarılan Kaynak... 86 Tablo 23: Yurt Yapımı Desteklenen Proje Sayısı... 86 Tablo 24: 2014 Yılı Şartlı Sağlık Yardımları... 88 Tablo 25: Şartlı Sağlık Yardımı Çocuk Aktarılan Kaynak... 88 Tablo 26: Şartlı Sağlık Yardımı Kadın Aktarılan Kaynak... 88 Tablo 27: Tedavi Destek Yardımları... 89 Tablo 28: Gelir Seviyesi Sınıfları... 90 Tablo 29: 2014 Yılında Karar Verilen GSS Gelir Tespiti Sonuçları... 90 Tablo 30: GSS Kapsamında Ödenen Prim Tutarları ve Kişi Sayısı (2014 Ocak Haziran)... 91 Tablo 31: GSS Kapsamında Ödenen Prim Tutarları ve Kişi Sayısı (2014 Temmuz Aralık)... 92 Tablo 32: Aşevleri Aktarılan Kaynak ve Kişi Sayıları... 93 Tablo 33: 2014 Yılı Içinde Aktarılan Kaynak Tutarları ve Faydalanıcı Sayıları... 95 Tablo 34: 2014 Yılında Proje Türlerine Göre Kabul Edilen ve Reddedilen Proje Sayıları... 96 Tablo 35: Kırsal Alanda Sosyal Destek Projesi (2004 2014)... 99 Tablo 36: 2007 2014 Genel Proje Destekleri... 101 Tablo 37: 2007 2014 Sosyal Hizmet Projeleri... 102 Tablo 38: 2011 2013 Dönemi Yıllara Göre İstihdam Edilen Kişi Sayıları... 102 Tablo 39: 2014 Yılı İstihdam Faaliyetleri... 103 Tablo 40: 2014 Yılı İstihdam Yardımları... 104 Tablo 41: 2014 Yılında TÜBİTAK tarafından verilen sistem eğitimleri... 115 Tablo 42: Özel Kreş ve Gündüz Bakımevleri ile Özel Çocuk Kulüpleri Sayısı... 135 Tablo 43: Özel Kreş ve Gündüz Bakımevlerinde Bakılan Çocuk Sayısı... 135 8
Tablo 44: Özel Kreş ve Gündüz Bakımevleri ile Özel Çocuk Kulüplerinden Ücretsiz Bakım Hizmetinden Yararlanan Çocuk Sayıları... 136 Tablo 45: Sevgi Zinciri Uygulaması Kapsamında Bakımevlerinden Faydalanan Çocuk Sayıları... 136 Tablo 46: Uçurtmayı Vurmasınlar Projesi Kapsamında Kreşlerden Yararlanan Çocuk Sayısı... 137 Tablo 47: 2014 Yılı Sosyal Yardım Miktarları Tablosu... 140 Tablo 48: Aileye Dönüş ve Aile Yanında Destek Uygulaması Kapsamında Sosyal ve Ekonomik Destek Verilen Çocukların Yıllara Göre Sayısı... 140 Tablo 49: 2005 2014 Yılları İtibariyle Ailesi Yanına Döndürülen Çocuk Sayısı... 144 Tablo 50: Sosyal ve Ekonomik Destek Hizmetinden Yararlananların Eğitim Gruplarına Göre Sayısı... 144 Tablo 51: 2003 2014 Yılları Arasında Koruyucu Aile Hizmetinden Yararlandırılan Çocuk Sayısı... 146 Tablo 52: Kuruluşların İstatistiksel Dağılımı... 160 Tablo 53: 2014 Yılı Yurtdışından Gelen Kişi Ve Gruplar Tablosu... 177 Tablo 54: Denetim, İnceleme, Araştırma ve Soruşturmalara İlişkin Bilgiler... 261 Tablo 55: Denetim, Araştırma, İnceleme ve Soruşturmaların Birim Türlerine Göre Dağılımı... 261 Tablo 56: Bakanlığımız 2013 2017 Stratejik Planında Başkanlığımızı İlgilendiren Amaç ve Hedefler... 263 Tablo 57: Ön Mali Kontrol Kapsamında Yapılan İşlem Türleri... 270 Tablo 58: Bütçe İşlemler Tablosu... 274 Tablo 59: Davalara İlişkin Bilgiler... 275 Tablo 60: Duruşmalara İlişkin Bilgiler... 276 Tablo 61: Hukuki Görüşlere İlişkin Bilgiler... 276 Tablo 62: Mevzuat Çalışmalarına İlişkin Bilgiler... 277 Tablo 63: Diğer İşlemlere İlişkin Bilgiler... 277 Tablo 64: Ülke Bazında Uluslararası Sosyal Hizmet Vaka Sayıları... 287 Tablo 65: Eğitimler... 291 9
GRAFİKLER Grafik 1: Personelin Bazı Unvanlara Göre Dağilimi... 45 Grafik 2: ASPB Merkez Teşkilatı Cinsiyet Dağılımı... 46 Grafik 3 ASPB Taşra Teşkilatı Cinsiyet Dağılımı... 47 Grafik 4: ASPB Merkez Teşkilatı Eğitim Durumu... 48 Grafik 5: ASPB Taşra teşkilatı eğitim durumu... 49 Grafik 6: 2014 Yılsonu Toplam Ödeneğin Ekonomik Bazda Dağılımı... 69 Grafik 7: 2014 Yılsonu Toplam Ödeneklerin Fonksiyonel Düzeyde Dağılımı... 69 Grafik 8: 2014 Yılsonu Harcamaların Fonksiyonel Düzeyde Dağılımı... 70 Grafik 9: Yıllar İtibariyle Sosyal ve Ekonomik Destek Yapılan Kişi Sayısı... 141 Grafik 10: Korunma Kararlı Çocuklar... 142 Grafik 11: Korunma Kararı Alınmadan Ailesi Yanında Desteklenen Çocuklar... 143 Grafik 12: Koruyucu Aile Yanında Bakımı Sağlanan Çocuk Sayısı... 146 Grafik 13: Yıllar İtibariyle Evlat Edindirilen Aile Sayısı... 148 10
I) GENEL BİLGİLER A) Misyon ve Vizyon Misyonumuz Birey, aile ve toplum refahını artırmak amacıyla dezavantajlı kesimler öncelikli olmak üzere tüm toplumu hedefleyen katılımcı anlayışla, adil ve arz odaklı bütüncül sosyal politikalar üretmek, uygulamak ve izlemek. Vizyonumuz Türkiye nin 2023 e doğru tarihsel yürüyüşünde, mutlu birey ve güçlü ailelerden oluşan müreffeh bir toplum için, zamanın ruhunu yakalayan, değişimi yönetebilen ve buna yönelik dönüşümü gerçekleştiren, sosyal riskleri önleyici sosyal politikalar geliştiren ve uygulayan bir bakanlık olmak. 11
B) Yetki, Görev ve Sorumluluklar 633 sayılı Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile belirlenen Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının yetki, görev ve sorumlulukları şunlardır: Sosyal hizmetler ve yardımlara ilişkin ulusal düzeyde politika ve stratejiler geliştirmek, uygulamak, uygulanmasını izlemek ve ortaya çıkan yeni hizmet modellerine göre güncelleyerek geliştirmek. Sosyal ve kültürel dokudaki aşınmalara karşı aile yapısının ve değerlerinin korunarak gelecek nesillere sağlıklı biçimde aktarılmasını sağlamak üzere; ulusal politika ve stratejilerin belirlenmesini koordine etmek, aile bütünlüğünün korunması ve aile refahının artırılmasına yönelik sosyal hizmet ve yardım faaliyetlerini yürütmek, bu alanda ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile gönüllü kuruluşlar arasında işbirliği ve koordinasyonu sağlamak. Çocukların her türlü ihmal ve istismardan korunarak sağlıklı gelişimini temin etmek üzere; ulusal politika ve stratejilerin belirlenmesini koordine etmek, çocuklara yönelik sosyal hizmet ve yardım faaliyetlerini yürütmek, bu alanda ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile gönüllü kuruluşlar arasında işbirliği ve koordinasyonu sağlamak. Kadınlara karşı ayrımcılığı önlemek, kadının insan haklarını korumak ve geliştirmek, kadınların toplumsal hayatın tüm alanlarında hak, fırsat ve imkânlardan eşit biçimde yararlanmalarını sağlamak üzere; ulusal politika ve stratejilerin belirlenmesini koordine etmek, kadınlara yönelik sosyal hizmet ve yardım faaliyetlerini yürütmek, bu alanda ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile gönüllü kuruluşlar arasında işbirliği ve koordinasyonu sağlamak. Engellilerin ve yaşlıların her türlü engel, ihmal ve dışlanmaya karşı toplumsal hayata ayrımcılığa uğramadan ve etkin biçimde katılmalarını sağlamak üzere; ulusal politika ve stratejilerin belirlenmesini koordine etmek, engellilere ve yaşlılara yönelik sosyal hizmet ve yardım faaliyetlerini yürütmek, bu alanda ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile gönüllü kuruluşlar arasında işbirliği ve koordinasyonu sağlamak. Şehitlerimizin hatıralarının yaşatılması, şehit yakınları ile gazilerin her türlü mağduriyet ve mahrumiyetten korunması amacıyla; ulusal politika ve stratejilerin belirlenmesini koordine etmek, şehit yakınları ile gazilere yönelik sosyal hizmet ve yardım faaliyetlerini yürütmek, bu alanda ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile gönüllü kuruluşlar arasında işbirliği ve koordinasyonu sağlamak. Toplumun sosyal yardım ve korumaya ihtiyaç duyan kesimlerine yönelik yardım faaliyetlerini düzenli ve etkin biçimde yürütmek; yoksullukla mücadeleye ilişkin ulusal politika ve stratejilerin belirlenmesini koordine etmek, bu alanda ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile gönüllü kuruluşlar arasında işbirliği ve koordinasyonu sağlamak. Öncelikle çocuğun aile içinde yetiştirilmesi ve desteklenmesi amacıyla aileyi eğitim, danışmanlık ve sosyal yardımlarla güçlendirmek; korunmaya, bakıma ve yardıma muhtaç çocuk, kadın, engelli ve yaşlıların tespiti, bunların korunması, bakımı, yetiştirilmesi ve rehabilitasyonlarını sağlamak üzere gerekli hizmetleri yürütmek, bu hizmetler için gündüzlü ve yatılı sosyal hizmet kuruluşları kurmak ve işletmek. Ailenin bütünlüğünü korumak, parçalanmış ailelerin korunmaya, yardıma ve bakıma muhtaç fertleriyle çocuklarına her türlü maddî, manevî ve sosyal destek sağlamak; bu amaçla gerekli planlamaları yapmak, eğitim faaliyetlerinde bulunmak. 12
Kamu kurum ve kuruluşları, gönüllü kuruluşlar ile gerçek ve tüzel kişiler tarafından yürütülen sosyal hizmetler ve yardımlara ilişkin ilke, usûl ve standartları belirlemek, bu alanda faaliyet gösteren kurum ve kuruluşların taşıması zorunlu olan nitelikleri ve bunlara rehberlik edecek programları geliştirmek. Kamu kurum ve kuruluşları, gönüllü kuruluşlar ile gerçek ve tüzel kişiler tarafından yürütülen sosyal hizmet ve yardım faaliyetlerinin, belirlenen ilke, usûl ve standartlar çerçevesinde denetimini yapmak. Sosyal hizmet ve yardım faaliyetleriyle bunlardan yararlananlara ilişkin bilgileri merkezî bir sistemde oluşturulacak veri tabanı aracılığıyla işlemek, kontrol etmek, izlemek ve geliştirilecek politika, strateji ve önlemler bağlamında değerlendirmek. Sosyal hizmetler ve yardımlar alanındaki uluslararası gelişmeleri ve faaliyetleri izlemek, bunlara katkı vermek ve yürütülecek çalışmalarda yararlanmak üzere değerlendirmek, bu alanda taraf olduğumuz uluslararası sözleşme ve anlaşmaların ulusal düzeyde uygulanmasını sağlamak. Mevzuatla Bakanlığa verilen diğer görev ve hizmetleri yapmak. 13
C) İdareye İlişkin Bilgiler 1) Fiziksel Yapı Bakanlığımızın yerleşimi; Eskişehir Yolu Söğütözü Mahallesi 2177. Sokak No: 10/A Çankaya adresinde bulunan Bakanlık ana hizmet binasıdır. Yapılması planlanan Bakanlık Merkez Teşkilatı Yeni Hizmet Binası yapımı amacıyla 29231 ada 1 nolu parselde bulunan 15.814,63 m 2 lik alana sahip arsa için 04/08/2014 tarihinde proje ihalesi yapılmış ve 18/09/2014 tarihinde sözleşme imzalanmıştır. 25/09/2014 tarihinde yer teslimi yapılmıştır. Söz konusu işin bitim tarihi 23/03/2015 olarak tespit edilmiştir. Bakanlık Merkez Teşkilatı Yeni Hizmet Binası projesine ait özel teknik şartname doğrultusunda alternatifli olarak hazırlanan mimari eskiz projeler 09/12/2014 tarihinde Sayın Bakanımız Doç. Dr. Ayşenur İSLAM a arz edilmiştir. 14
2) Örgüt Yapısı Bakanlık merkez ve taşra teşkilatından oluşmaktadır. MERKEZ TEŞKİLATI Bakan Yardımcısı Çiğdem ERDOĞAN ATABEK BAKAN Ayşenur İSLAM Özel Kalem Müdürlüğü Abdulkadir ABDUŞOĞLU Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği Sevim TAŞDELEN Strateji Geliştirme Başkanlığı Mahmut EVKURAN İç Denetim Birimi Başkanlığı Yaşar ÖKTEM Müsteşar Nesrin ÇELİK Denetim Hizmetleri Başkanlığı İsmail YÜKSEKTEPE Hukuk Müşavirliği Ahmet Murat ALTUĞ Müsteşar Yardımcısı Gazi ALATAŞ Müsteşar Yardımcısı Ömer BOZOĞLU Müsteşar Yardımcısı İmambey ERTEM Müsteşar Yardımcısı Mustafa KARAMAN Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü İshak ÇİFTÇİ Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü Temindar AYTEKİN Eğitim ve Yayın Dairesi Başkanlığı Mustafa DURMUŞ Aile ve Toplum Hizmetleri Genel Müdürlüğü Tacettin GÜNEŞ Darülaceze Başkanlığı Aylin ÇİFTÇİ Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü Gülser USTAOĞLU Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı Mustafa OKUR Sosyal Yardımlar Genel Müdürlüğü Abdurrahman MADAN Şehit Yakınları ve Gaziler Dairesi Başkanlığı Gamze AYRIM Döner Sermaye Merkez Müdürlüğü Osman SAĞ Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Dairesi Başkanlığı Ercüment IŞIK Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı Ömer ÖĞREDİCİ Personel Dairesi Başkanlığı Mahmut KARDAŞ 15
TAŞRA TEŞKİLATI İL MÜDÜRÜ İL MÜDÜR YARDIMCILARI Sosyal Hizmet Merkezleri (SHM) AİLE VE TOPLUM HİZMETLERİ ÇOCUK HİZMETLERİ Çocuk Destek Merkezleri (KBRM, BSRM, ÇOGEM) Çocuk Yuvaları Yetiştirme Yurtları Çocuk Evleri Sitesi Huzurevleri Huzurevi Yaşlı Bakım ve Rehabilitasyon Merkezleri Yaşlı Yaşam Evleri Kamu, Özel, Belediye, Dernekle Azınlıka ait Huzurevleri YAŞLI HİZMETLERİ ENGELLİ HİZMETLERİ Bakım ve Rehabilitasyon Merkezleri (Yatılı) Rehabilitasyon ve Aile Danışma Merkezleri (Gündüzlü) Umut Evleri Özel Bakım Merkezleri ŞEHİT YAKINLARI VE GAZİLER KADINA YÖNELİK HİZMETLER Kadın Konukevleri Erkek Konukevleri İlk Kabul Birimleri Şiddet Önleme ve İzleme Merkezleri (ŞÖNİM) Sivil Toplum, Belediye, Vakıf Kadın Konukevleri SOSYAL YARDIMLAR VE STK LARLA KOORDİNASYON HİZMETLERİ İDARİ VE MALİ İŞLER FON KURULU YAPISI SOSYAL YARDIMLAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (Fon Sekretaryası) FON KURULU ASP Bakanı (BAŞKAN) Başbakanlık Müsteşarı, İçişleri Bakanlığı Müsteşarı, Sağlık Bakanlığı Müsteşarı, Maliye Bakanlığı Müsteşarı, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Müsteşarı, Vakıflar Genel Müdürü, Sosyal Yardımlar Genel Müdürü SOSYAL YARDIMLAŞMA VE DAYANIŞMA VAKIFLARI MÜTEVELLİ HEYETİ Mülki İdare Amiri (Vali / Kaykamam) Belediye Başkanı İl / İlçe Müdürleri Köy Mahalle Muhtarı STK temsilcisi Hayırsever vatandaş 16
Tablo 1: Hizmet Kuruluşları Çocuk Hizmetleri Kuruluşları Çocuk Yuvaları Yetiştirme Yurtları Çocuk Evleri Siteleri Çocuk Destek Merkezleri (Bakım ve Sosyal Rehabilitasyon Merkezleri (BSRM), Koruma, Bakım ve Rehabilitasyon Merkezleri (KBRM) ve yatılı Çocuk ve Gençlik Merkezleri (ÇOGEM)) Çocuk Evleri ve Çocuk Evleri Koordinasyon Merkezleri (ÇEKOM) Çocuk Koruma, İlk Müdahale ve Değerlendirme Birimleri (ÇOKİM) Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Kuruluşları Engelli Bakım ve Rehabilitasyon Merkezleri Aile Danışma ve Rehabilitasyon Merkezleri Huzurevleri ve Huzurevi Yaşlı Bakım ve Rehabilitasyon Merkezleri Engelsiz Yaşam Merkezleri Umut Evleri Yaşlı Yaşam Evleri Aile ve Toplum Hizmetleri Kuruluşları Özel Aile Danışma Merkezleri Sosyal Hizmet Merkezleri Kadın Hizmetleri Kuruluşları Kadın ve Erkek Konukevleri Şiddet Önleme ve İzleme Merkezleri (ŞÖNİM) Sosyal Yardım Kuruluşları Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları Bağlı Kuruluşlar Darülaceze Müessesi Müdürlüğü 17
3) Mevzuat Envanteri AİLE VE TOPLUM HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ BİRİNCİL DÜZEY MEVZUAT (ANAYASA, KANUN, ULUSLARARASI SÖZLEŞME) 1- T.C. Anayasası 2-24.05.1983 Tarih Ve 2828 Sayılı Sosyal Hizmetler Kanunu 3-03.06.2011 Tarih Ve 633 Sayılı KHK 4-11.10.2011 Tarih ve 662 Sayılı KHK 22.01.2002 Tarih ve 24648 Sayılı Resmi Gazetede Yayımlanan 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu 657 sayılı Kanun, 633 sayılı Kanun Hükmünde Kararname, 5018 ve 5436 sayılı Kamu Mali Yönetim Kanunu, 5510 sayılı Sosyal Güvenlik Kanunu, 6245 sayılı Harcırah Kanunu, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşme Kanunu ve diğer kanunlar 1-04.09.2012 Tarihli Resmi Gazetede Yayımlanan 28401 Sayılı Gerçek Kişiler ve Özel Hukuk Tüzel Kişileri ile Kamu Kurum ve Kuruluşlarınca Açılacak Aile Danışma Merkezleri Yönetmeliği 633 Sayılı Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname İKİNCİL MEVZUAT (YÖNETMELİK, YÖNERGE VB.) Sosyal Hizmet Merkezleri Yönetmeliği ( Bu Yönetmelik 03.06.2011 Tarihli Ve 633 Sayılı Aile Ve Sosyal Politikalar Bakanlığının Teşkilat Ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 2 Nci Maddesi İle 24.05.1983 Tarihli Ve 2828 Sayılı Sosyal Hizmetler Kanununun 4 Üncü Maddesine Dayanılarak Hazırlanmış 09.02.2013 Tarih Ve 28554 Sayılı Resmi Gazetede Yayımlanmıştır.) 1.1. 09.09.2012 Tarih ve 28406 Sayılı Resmi Gazetede Yayımlanan 13.8.2012 Tarihli ve 2012/3577 Sayılı Kararnamenin Eki Esaslar 1.1. AİLE VE SOSYAL POLİTİKALAR BAKANLIĞI -AİLE VE TOPLUM HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ - TEŞKİLAT VE GÖREVLERİNE İLİŞKİN YÖNERGE ÜÇÜNCÜL MEVZUAT 18
BASIN VE HALKLA İLİŞKİLER MÜŞAVİRLİĞİ BİRİNCİL DÜZEY MEVZUAT (ANAYASA, KANUN, ULUSLARARASI SÖZLEŞME) 01. 24.10.2003Tarihli Resmi Gazetede Yayımlanan 4982 Sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu 02. 10.11.1984 Tarihli Resmi Gazetede Yayımlanan 3071 Sayılı Dilekçe Hakkının Kullanılmasına Dair Kanun 03. 22.11.2005 Tarihli Resmi Gazetede Yayımlanan 5432 Sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun İKİNCİL MEVZUAT (YÖNETMELİK, YÖNERGE VB.) 1.1. 27.04.2004Tarihli Bilgi Edinme Hakkı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Esas ve Usuller Hakkında Yönetmelik 1.2. 15.02.2005 Tarihli 2005/3 Nolu Bilgi Edinme Hakkı İle İlgili Yıllık Rapor Konulu Başbakanlık Genelgesi 1.3. 17.01.2006 Tarihli 2006/2 Nolu Bilgi Edinme Hakkı İle İlgili Yıllık Rapor Konulu Başbakanlık Genelgesi 1.4. 10.11.2005 Tarihli Bilgi Edinme Hakkı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Esas ve Usuller Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 1.5. 17.10.2008 Tarihli Resmi Gazetede Dışişleri Bakanlığınca Yayımlanan 4982 Sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu ve Buna Bağlı Yönetmelik Uyarınca Karşılıklılık İlkesi Kapsamında Bulunan Hakkında Tebliğ 1.6. 14.02.2006 Tarihli Resmi Gazetede Yayınlanan Maliye Bakanlığınca Yayımlanan Bilgi ve Belgeye Erişim Ücreti Genel Tebliği 2.1. 24.01.2004 Tarihli 2004/2 Nolu Dilekçe ve Bilgi Edinme Hakkının Kullanılması Konulu Başbakanlık Genelgesi 20.11.2006 Tarihli 2006/3 Nolu Başbakanlık İletişim Merkezi (BİMER) Doğrudan Başbakanlık Konulu Genelge 05.04.2012 Tarihli 08 Sayılı Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliğinin Görevleri Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönerge 18.04.2014 Tarihli 60813 Sayılı 2014/05 Nolu Alo 183 Çağrı Merkezleri Hizmetleri Konulu Genelge 13.02.2012 Tarihli 1054 Sayılı 2012/04 Nolu Basın ve Halkla İlişkiler Konulu Genelge 10.10.2014 Tarihli 149123 Sayılı 2014/ Nolu Halkla İlişkiler Faaliyetleri Konulu Genelge ÜÇÜNCÜL MEVZUAT 19
ÇOCUK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ BİRİNCİL DÜZEY MEVZUAT (ANAYASA, KANUN, ULUSLARARASI SÖZLEŞME) 03.06.2011 Tarihli 633 sayılı Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında KHK 24.12.2006 tarih ve 26386 Sayılı Resmi Gazete de yayımlanan 5395 Sayılı Çocuk Koruma Kanunu 20.01.2004 tarih ve 25352 sayılı R.G. yayımlanan 5049 Sayılı Çocukların Korunması ve Ülkeler Arası Evlat Edinme Konusunda İş Birliğine Dair Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hak. Kan. 15.03.2009 tarih ve 27170 Sayılı Küçüklerin Evlat Edindirilmesinde Aracılık Faaliyetlerinin Yürütülmesine İlişkin Tüzük 11.12.1994 Tarih ve 22138 Resmi Gazetede Yayımlanan 4058 sayılı Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Sözleşmesinin Uygun Bulunmasına İlişkin Kanun 27.05.1983 tarih ve 18059 sayılı R.G. yayımlanan 2828 Sayılı Sosyal Hizmetler Kanunu İKİNCİL MEVZUAT (YÖNETMELİK, YÖNERGE VB.) Çocuk Koruma Kanununa Göre Verilen Koruyucu ve Destekleyici Tedbir Kararlarının Uygulanması Hakkında Yönetmelik (R.G.Tarih : 24.12.2006 Sayı : 26386 ) Korunmaya Muhtaç Çocukların Tespiti, İnceleme, Korunma Kararlarının Alınması ve Kaldırılmasına İlişkin Yönetmelik (R.G.Tarih : 28.11.1983 Sayı : 18235) ÜÇÜNCÜL MEVZUAT 03.11.2011 tarih ve 01 Sayılı Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü Teşkilat ve Görevlerine İlişkin Yönerge 16.07.2013 tarihli ve 815sayılı Çocuk Koruma Kanununa Göre Verilen Koruyucu ve Destekleyici Tedbirlerin Yerine Getirilmesi Amacıyla Kurulan Merkezi, İl ve İlçe Koordinasyonların Çalışma Usul ve Esasları Yönergesi 01.08.2002 tarih ve 145 Sayılı Evlat Edinme Yönergesi 04.04.2012 tarih ve 28254 sayılı Resmi Gazetede Yayımlanan 2012/9 sayılı Çocuk Hakları İzleme ve Değerlendirme Kuruluna İlişkin Başbakanlık Genelgesi 29.11.2013 tarih ve 1281 sayılı Çocuk Hakları İl Çocuk Komitelerinin Oluşturulması, Çalışma Usul ve Esaslarına İlişkin Yönerge 11.04.2014 tarih ve 241 sayılı Çocuk Danışma Kurulunun Oluşturulması ve Çalışma Usul ve Esaslarına İlişkin Yönerge 20
BİRİNCİL DÜZEY MEVZUAT (ANAYASA, KANUN, ULUSLARARASI SÖZLEŞME) İKİNCİL MEVZUAT (YÖNETMELİK, YÖNERGE VB.) Çocuk Yuvası Yönetmeliği (R.G.Tarih: 07.01.1999 Sayı: 23576 ) Yetiştirme Yurtlarının Kuruluş ve İşleyişine İlişkin Yönetmelik (R.G. Tarih : 13.11.1995 Sayı : 224629 Çocuk Evleri Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik (R.G.Tarih: 05.10.2008 Sayı: 27015) Koruma Bakım ve Rehabilitasyon Merkezleri ile Bakım ve Sosyal Rehabilitasyon Merkezleri Yönetmeliği (R.G. Tarih 04.09.2009 Sayı 27339) Çocuk ve Gençlik Merkezleri Yönetmeliği (R.G. Tarih 30.09.2001 Sayı : 24539) Koruyucu Aile Yönetmeliği R.G. Tarih 14.12.2012 Sayı 28497 ) Sosyal Ekonomik Destek Yönetmeliği (R.G.Tarih 28.09.1986 ve Sayı 19235 ) Özel Kreş Ve Gündüz Bakımevleri İle Özel Çocuk Kulüpleri Kuruluş Ve İşleyiş Esasları Hakkında Yönetmelik (RG Tarih: 08.10.1996 Sayı: 22781) Korunmaya Ve Bakıma Alınmış Olup İşgörme Gücüne Sahip Ve İstekli Olanların Bulundukları Sosyal Hizmet Kuruluşlarının Uygun Görülen Hizmetlerinde Çalıştırılmalarına İlişkin Yönetmelik (R.G Tarih: 23.12.1983 Sayı: 18260 Korunmaya Muhtaç Çocukların İş ve Meslek Sahibi Olabilmeleri İçin İşyerlerinde Çalıştırılma Esaslarına İlişkin Yönetmelik (R.G. Tarih : 28.11.1983 Sayı : 18235 ) Sosyal Hizmetler Kanunu Kapsamında Tanınan İstihdam Hakkının Kullanımına İlişkin Yönetmelik (R.G. Tarih 12.06.2014 Sayı :29028) ÜÇÜNCÜL MEVZUAT Çocuk Evleri Çalışma Usul Ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin Uygulanması Hakkında Genelge 2011/02 22.04.2011 tarihli Sosyal Ekonomik Destek Genelgesi 13.03.2013 tarihli Ebeveyn Bakımından Yoksun Çocuklara İlişkin Minimum Standartlar Yönergesi Çocuk Ve Gençlik Merkezleri Sokakta Çalışan/Yaşayan Çocuklar Yönergesi 21