Turkish DOMUZ GRİBİ AŞISI: altı aydan büyük beş yaşından küçük çocukların anne babaları için bilgiler Grip. Korunun, koruyun. 1
İçindekiler Bu broşür hakkında 3 Domuz gribi nedir? 3 Domuz gribi aşısı hakkında 3 Başka neleri bilmem gerekiyor? 5 Daha fazla bilgi için 7 P Bu broşürde küçük çocuklar ifadesiyle altı ayın üzerinde ve beş yaşın altındaki çocuklar kasdedilmektedir. 2
Bu broşür hakkında Altı aylıktan büyük, beş yaşından küçük çocuklara domuz gribi aşısı yapılmaya başlanmıştır. Bu broşür anne babalar ile bakıcılara aşılama hakkında bilgi vermeyi amaçlamaktadır. Domuz gribi nedir? Domuz gribi yeni bir tür grip virüsünün yol açtığı bir solunum yolları hastalığıdır. Mevcut mevsim gribi aşıları domuz gribine karşı etkili olmadığı için yeni bir grip aşısı geliştirilmiştir. Domuz gribi ağır bir hastalık mıdır? Çoğu kişi domuz gribini hafif atlatır. Hastalık çabuk başlar ve genelde yaklaşık bir hafta sürer. Domuz gribine yakalanan hastalarda genelde ateş veya yüksek ateş (38 o C / 100.4 o F üzerinde) ve şu belirtilerden ikisi veya daha fazlası görülür: normalin ötesinde yorgunluk, baş ağrısı, burun akması, boğaz ağrısı, nefes darlığı veya öksürük, iştah kaçması, kas ağrısı, ishal ya da kusma. Domuz gribine yakalanan bazı kişilerin daha ağır hastalanması mümkündür. Bunların arasında, başka bir rahatsızlıkları olmayan altı aydan büyük, beş yaşından küçük çocuklar, uzun süreli bir hastalığı olanlar, gebe kadınlar veya bağışıklık sistemleri bir hastalık ya da tedavi yüzünden zayıflamış olan kişiler de bulunmaktadır. Bu gibi kişilerin hastaneye gitmeleri gerekebilir ve en kötü durumda hastalıkları ölümle sonuçlanabilir. Domuz gribini önlemek için aşı olunması önemlidir. Domuz gribi aşısı hakkında Domuz gribine neden olan virüse karşı aşılar geliştirilmiştir. İki ayrı marka aşı vardır: Pandemrix ve Celvapan. Mevsim gribi aşısı ile aynı mıdır? Hayır. Domuz gribi aşısı her yıl yapılan mevsim gribi aşısından farklıdır. Mevsim gribi aşısı domuz gribine karşı koruma sağlamaz. Çocuğunuza genelde mevsim gribi aşısı yaptırmanız tavsiye olunuyorsa, bunu yine yaptırmanız gerekir. Mevsim gribi aşısı domuz gribine karşı koruma sağlamaz. 3
Neden bütün küçük çocuklara şimdi aşı olma şansı veriliyor? Küçük çocukları domuz gribi ve olası komplikasyonlarından korumak için aşılama işlemine başlanmıştır. Özellikle küçük çocukların, domuz gribinin sonucu olarak ortaya çıkabilecek ve hastaneye yatmayı gerektirebilecek ağır hastalıklara karşı daha savunmasız oldukları görülmektedir. Beş yaş altı çocukların hastaneye yatma oranı yaşları beş ile onbeş arasında değişenlere göre çok daha fazladır. Bu yaş grubundaki sağlıklı çocukların domuz gribi nedeniyle hastaneye kaldırılma olasılığı diğer yaş gruplarındaki sağlıklı kişilerden daha fazladır. Yoğun bakıma alınma oranı da daha fazla olup beş yaşın altındaki çocuklar arasında domuz gribi nedeniyle ölenler de bulunmaktadır. Aşı, küçük çocukları olası komplikasyonlara karşı korumanın en iyi yoludur. Daha küçük çocuklara da aşı yapılması planlanıyor mu? Avrupa daki düzenleyici kurumlar, Birleşik Krallık taki aşı kampanyasında kullanılan domuz gribi aşılarının ikisinin de altı aylıktan küçük bebeklerde kullanımına izin vermemiştir. Bu, kısmen aşının altı aylıktan küçük bebekler için etkili ya da güvenli olduğunu gösteren veri bulunmamasından, kısmen de bebeklerde aşı denemeleri yapmanın güçlüğünden kaynaklanmaktadır. Çocuğuma aşı yaptırmam neden iyi olur? Çocuğunuz sağlıklı olsa bile domuz gribi aşısı yaptırmanız iyi olur. Aşı: çocuğunuzu domuz gribine karşı korur çocuğunuzdan virüs kapma olasılıkları azalacağı için ailenizin ve diğer yakınlarınızın korunmasına yardımcı olur çocuğunuzu domuz gribi virüsünün gelecekte yol açabileceği salgınlardan korur virüsün yayılma hızını azaltır. Kimler domuz gribi aşısı olamaz? Domuz gribi aşısı yaptırması sakıncalı olan çok az kişi vardır. Daha önce aşıya veya aşının içindeki maddelerden birine karşı şiddetli bir alerjik tepki göstermiş olanlara aşı yapılmamalıdır. Çocuğunuzun bu gruba girdiğinden kaygılanıyorsanız, aile doktorunuz veya sağlık ocağınızdaki hemşire ile görüşün. 4
Yumurta alerjisi olanların durumu nedir? Celvapan aşısının yapımında yumurta kullanılmaz, bu nedenle çocuğunuzun şiddetli yumurta alerjisi varsa bu aşıdan yaptırmalısınız. Pandemrix aşısı, mevsim gribi aşısı gibi tavuk yumurtası içinde hazırlanmaktadır. Yumurta ürünlerine karşı anaflaktik tepki (şoka girme veya solunum güçlüğü çekme) gösterdiği bilinen kişilere verilmemelidir. İki aşı var çocuğuma hangisi yapılacak? Çocukların çoğuna Pandemrix aşısı yapılmaktadır. Ancak yumurtalara anaflaktik tepki gösterdiği bilinen çocuklara Celvapan aşısı yapılır. Çocuğumun kaç doz aşı olması gerekir? Aşılama ve Bağışıklık Ortak Komisyonu, çocuğun savunma mekanizması zayıf olmadığı veya bağışıklık sisteminde yetersizlik olmadığı sürece altı aydan büyük, on yaşından küçük çocuklara sadece bir doz (yetişkinlere kullanılan dozun yarısı kadar) Pandemrix aşısı yapılmasını tavsiye etmektedir. Bu yaş grubunda savunma mekanizması zayıf veya bağışıklık sistemi yetersiz olan çocuklara en az üç hafta arayla (yetişkinlere kullanılan dozun yarısı kadar) iki doz Pandemrix verilmelidir. Anne babaların domuz gribi aşısı yaptırdıktan sonra çocukların ateşini kontrol etmeleri tavsiye olunur. Celvapan alması gereken çocuklara en az üç hafta arayla iki doz aşı yapılacaktır. Başka neleri bilmem gerekiyor? Domuz gribi aşısı diğer aşılarla aynı anda yapılabilir mi? Evet, bazı rutin çocukluk aşılarının birarada yapılması normaldir, ancak büyük olasılıkla vücudun farklı yerlerine yapılacaktır. Yan etkileri var mıdır? Bütün aşıların, aşı yapılan yerde kızarıklık, ağrı ve şişme gibi yan etkileri olabilir. Grip aşıları ateş, baş ağrısı ve kas ağrıları gibi belirtilere yol açabilir ancak bunlar gribin etkilerinden çok daha hafiftir ve sadece bir gün kadar sürer. Pandemrix ya da Celvapan ın çocuğunuzda daha ciddi yan etkilere neden olduğunu düşünüyorsanız, lütfen aile doktorunuza (GP) haber verin ve internette www.mhra.gov.uk/swineflu sayfasından ilaç ve sağlık ürünlerinden sorumlu düzenleyici kuruma (Medicines and Healthcare Products Regulatory Agency) bildirin. 5
Aşıda canlı virüs yoktur ve domuz gribine yol açması mümkün değildir. Bu yeni aşıların güvenli ve etkili olup olmadıklarını nereden bileceğiz? Hem Pandemrix, hem de Celvapan izin belgesi olan aşılardır. Avrupa Komisyonu bu aşılara izin belgesi verirken eldeki bütün verileri değerlendirmiş ve bu aşıları tavsiye etmiştir. Birleşik Krallık ta ve Avrupa nın diğer yerlerinde, bir çoğu domuz gribine karşı daha büyük risk altında olmalarına yol açan diğer sorunları olan küçük çocuklar da dahil olmak üzere, çok sayıda kişiye domuz gribi aşısı yapılmıştır. En çok bildirilen yan etkiler ciddi değildir ve beklenenlerle aynı doğrultudadır. Çocuğum daha önce domuz gribi geçirdi. Yine de aşı olması gerekir mi? Domuz gribi vakalarının sadece küçük bir bölümü laboratuar testleriyle doğrulanmıştır, bu nedenle çoğu kişi daha önce domuz gribi geçirip geçirmediklerini bilmemektedir. Ellerinde domuz gribi geçirdiklerine dair bir test sonucu olmadığı sürece, küçük çocuklara aşı yaptırmak gerekir. Daha önce domuz gribi geçirmiş olsanız bile aşı yaptırmanızda bir sakınca yoktur. Çocuğum domuz gribine yakalanırsa ne yapmam gerekir? İngiltere de Çocuğunuz bir yaşının altındaysa ve aşağıdaki yüksek risk gruplarından birindeyse, aile doktorunuz (GP) ile görüşün. Çocuklar için yüksek risk grupları: devam etmekte olan ciddi bir hastalığı olan hastalar birdenbire kötüleşen bir rahatsızlığı olan hastalar beş gün geçtiği halde hâlâ durumu kötüye giden hastalar Çocuğunuz bir yaşında veya daha büyükse ve bu yüksek risk gruplarından birinde değilse, www.direct.gov.uk/swineflu sayfasına bakın ya da Ulusal Grip Salgını Servisi ni (National Pandemic Flu Service) arayın: 0800 1 513 100 Tekstfon: 0800 1 513 200 (sağır olanlar veya işitme güçlüğü çekenler için) 6
İskoçya da Aile doktorunuz (GP) veya NHS24 ile görüşün: 08454 24 24 24 Tekstfon: 18001 08454 24 24 24 (sağır olanlar veya işitme güçlüğü çekenler için) Galler Bölgesi nde Aile doktorunuz (GP) veya NHS Direct Wales ile görüşün: 0845 46 47 Tekstfon: 0845 606 46 47 (sağır olanlar veya işitme güçlüğü çekenler için) Kuzey İrlanda da Aile doktorunuz (GP) veya mesai saatleri dışında hizmet veren kuruluşla görüşün. BT ye ait sabit bir hattan NHS24 e telefon etme ücretinin yerel konuşma ücretinden yüksek olmaması gerekir. Galler Bölgesi nde NHS Direct e telefon etmek BT hatlarının çoğundan en fazla dakikada 2p ücrete tabidir. Yukarıdaki diğer bütün telefon numaraları sabit hatlardan ücretsiz olarak aranabilir. Cep telefonlarından veya diğer telefon şirketlerinin hatlarından yapılan aramaların ücreti farklı olabilir lütfen ilgili telefon şirketine sorunuz. Daha fazla bilgi için Domuz gribi hakkında genel bilgi için: www.direct.gov.uk/swineflu 0800 1 513 513 Sabit telefonlardan ve cep telefonlarından bu hattı aramak ücretsizdir. Bu broşürün Braille alfabesi ile, iri punto ile, kolay okuma formatı Easy Read ile basılmış veya sesli ya da İngiliz İşaret Dilinde kopyaları mevcuttur. Bu broşürü aşağıdaki adresten değişik format ve dillerde bilgisayarınıza da indirebilirsiniz: www.direct.gov.uk/swineflu Crown copyright 2009 Produced by COI for the Department of Health 300855 7