OVARYAN VE UTER N LEZYONLARDA FROZEN SECT ON VE PATOLOJ SONUÇLARININ KARfiILAfiTIRILMASI

Benzer belgeler
Over Tümörlerinde ntraoperatif Frozen Konsültasyonun Do rulu u

fiekil 2 Menapoz sonras dönemde kistik, unilateral adneksiyel kitleye yaklafl m algoritmas (6)

Adneksiyel Kitlelerde Maligniteyi Predikte Eden Faktörler

Erken Evre Endometrium Kanserinde Cerrahi Tedavi. Prof. Dr. Mehmet Ali VARDAR Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum A.B.D.

Hatice Özer 1, Abdullah Boztosun 2, Handan Aker 1, Ali Yanık 2, Muradiye Yıldırım 2, Ayşe Çiftçi 1. Giriş

Dr. Zeynep Özsaran. E.Ü.T.F. Radyasyon Onkolojisi AD

Erken Evre Over Kanserlerinde Lenfadenektominin önemi. Dr. Aykut Tuncer

ERKEN EVRE OVER KANSERİ VE BORDERLİNE OVER TÜMÖRLERİ. Dr. Derin KÖSEBAY

Performance of Cytoreductive Surgery and early postoperative intraperitoneal chemotherapy in a Gastric Carcinoma Patient with Huge Krukenberg tumor

Endometrium kanserinde metastatik lenf nodu bölgesine göre cerrahi patolojik faktörlerin değişimi


KADIN GEN TAL KANSERLER NDE NTRAOPERAT F PATOLOJ K KONSÜLTASYONA YAKLAfiIM

Adneksiyal Kitlelere Yaklaşım. Prof Dr Uğur Saygılı DEUTF Kadın Hast. Ve Doğum ABD

Anormal Uterin Kanamalarda Tanısal Yaklaşım ve Örneklemede İlk Yöntem Ne Olmalıdır

Jinekolojik kanserli olguların retrospektif analizi: 11 yıllık deneyim

ADRENAL KORTİKAL KANSER TEDAVİSİNDE LAPAROSKOPİK CERRAHİ

Meme Kanseri Cerrahisinde İntraoperatif Değerlendirme Ne kadar güvenebiliriz?

JİNEKOLOJİK KANSERLERDE SÜREN-ÜMİT VAAT EDEN ÇALIŞMALAR

SERVİKS KANSERİNDE LESS RADİKAL CERRAHİ

Over lezyonlarında beş yıllık intraoperatif konsültasyon sonuçlarımızın değerlendirmesi

OP. DR. YELİZ E. ERSOY BEZMİALEM VAKIF ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ GENEL CERRAHİ AD İSTANBUL

Endometrial Hiperplazilerde Tedavi Algoritması Fulya KAYIKÇIOĞLU

Araştırma. Bahadır SAATLI, Turab JANBAKHİSOV, Özlen EMEKÇİ, Erkan ÇAĞLIYAN, Uğur SAYGILI

Frozeni Borderline Gelen Over Tümörlerinin Frozen ve Kalıcı Histopatolojik Sonuçlarının Karşılaştırılması

Over kanseri ve Endometriosis ilişkisi var mı? Yrd.Doç.Dr.H.Çağlayan ÖZCAN Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi KadınHastalıkları ve Doğum AD

Endometriyum Kanserli Hastalarda Preoperatif Serum CA-125 Düzeylerinin De erlendirilmesi ve Lenfadenektomi Gereklili ini Belirlemedeki Rolü

Kliniğimizde Malignite Rıskı İndeksinın Sınır Değerinin Belirlenmesi

Gebelikte Adneksiyal Kitleler: 12 Vakal k Seri

GERM HÜCRELİ OVER TÜMÖRLERİNDE CERRAHİ EVRELEME GEREKLİ MİDİR?

GLANDÜLER LEZYONLARDA YÖNETİM. DR. ZELIHA FıRAT CÜYLAN SBÜ. VAN EĞITIM VE ARAŞTıRMA HASTANESI

POSTMENOPOZAL ADNEKS YAL K TLE YÖNET M NDE GER ATR K YAfi GRUBUNDA OLAN VE OLMAYAN OLGULARDA OPERAT F R SKLER N ARAfiTIRILMASI

ENDOMETRİAL KANSER SAPTANAN OLGULARDA OPERASYON SONUÇLARININ VE BAZI PROGNOSTİK FAKTÖRLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Polat Dursun ve ark. antenatal complications, time of delivery birth weight, indication of cesarean delivery, the type of surgical intervention during

DİFFÜZ GASTRİK KANSER TEDAVİSİNDE CERRAHİ TEDAVİ YETERLİ MİDİR? Dr. İlter Özer. Türkiye Yüksek İhtisas Hastanesi Gastroenteroloji Cerrahisi Kliniği

Serviks Kanserinde Fertilite Koruyucu Tedavi

ZEYNEP KAMiL HASTANESiNDE TEDAVi EDİLEN ENDOMETRiUM KANSERLİ OLGULARlN CERRAHi EVREYE GÖRE SAGKALIM ANALİZİ

Endometrium Karsinomları

Üniversitesi. Hastalıkları ve Doğum. Anabilim Dalı, Tokat. Yrd. Doç. Dr. Bülent Çakmak. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Tıp. Fakültesi

Cukurova Medical Journal

Endometrium karsinomlu olguların klinikopatolojik özelliklerinin değerlendirilmesi

Over Kanserinde Tedavi. Dr. M. Faruk Köse Etlik Zübeyde Hanım Kadın Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi

Adneksial kitlelerde malignite araştırması

Over Ki sti Nedeni İle Opere Edi len Hastaların Değerlendi ri lmesi : Retrospekti

Endometrium Kanserlerinde Uygun Cerrahinin Sonuçlara Etkisi. Prof.Dr. Haldun GÜNER

Erken Evre Over Kanserine Yaklaşım. Prof. Dr. Turhan Uslu Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi İzmir

Frozen Kesit Đncelemesinin Over Kaynaklı Neoplazileri Teşhis Etmedeki Doğruluk Oranı: Patoloğun Rolü: Dokuz Eylül Üniversitesi Hastanesi Tecrübesi

İNVAZİF EOC DE EVRELEME CERRAHİSİ GEREKLİ MİDİR?

MERS N L NDE YILLARI ARASINDA GÖRÜLEN KADIN GEN TAL S STEM TÜMÖRLER N N DA ILIMININ DE ERLEND R LMES

Jinekolojik Kanser Tedavisi Sonrası HRT Önerilmemeli? Dr. Selçuk Erkılınç Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Jinekolojik Onkoloji Kliniği

Endometriyal Polip Zemininde Gelişen Endometriyum Kanserleri: 3 Yıllık Klinik Deneyimimiz

ENDOMETR UM KANSER NDE LENF NODU METASTAZINI BEL RLEYEN FAKTÖRLER

ERKEN EVRE ENDOMETRİYUM KANSERİNDE ÇIKARILAN LENF DÜĞÜM SAYISININ ERKEN VE GEÇ MORBİDİTE ÜZERİNE ETKİSİ i

KONGREDEN AKILDA KALANLAR JİNEKOLOJİK KANSERLER

Tükürük bezi kitlelerinde ince i ne aspirasyon

JİNEKOLOJİDE SİNGLE PORT OPERASYONLAR. Doç Dr Ahmet Kale. Kocaeli Derince Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Kliniği

ARAȘTIRMA YAZISI / ORIGINAL ARTICLE Kafkas J Med Sci 2011; 1(2):64 68 doi: /kjms

Miks tip endometrium kanseri analizi

Anormal Servikal Sitolojide Yönetim. Dr. M. Coşan Terek Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim dalı

Anormal Servikal Sitoloji Yaklaşım

Primeri Bilinmeyen Aksiller Metastazda Cerrahi Yaklaşım. Dr. Ali İlker Filiz GATA Haydarpaşa Eğitim Hastanesi Genel Cerrahi Servisi

Histeroskopik Endometrial Polip Tanılı Hastalarda Polip Lokalizasyonu ve Malignite Riski

Preoperatif Yapılan Dilatasyon ve Küretaj Endometrial Patolojileri Değerlendirmede Yeterli midir?

Kolorektal Adenokarsinomlarda Tümör Tomurcuklanmasının Kolonoskopik Biyopsi ve Rezeksiyon Materyalleri Arasındaki Uyumu

Düşük Malign Potansiyelli Over Tümörleri. Dr. Levent Akman Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum AD Mart-2016

BENİGN PATOLOJİ ÖNTANISI İLE HİSTEREKTOMİ YAPILAN OLGULARDA POSTOPERATİF İNSİDENTAL ENDOMETRİAL PRE-/MALİGN PATOLOJİ SAPTANMA ORANI

Adneksiyal Kitleli Hastaların Tedavisinde Laparoskopinin Güvenilirliği

SAĞ VE SOL KOLON YERLEŞİMLİ TÜMÖRLER: AYNI ORGANDA FARKLI PATOLOJİK BULGULAR VE MİKROSATELLİT İNSTABİLİTE DURUMU

Preoperatif Tümör Markır Seviyelerinin Adneksiyal Kitlelerde Malignite ve Yayılımı Belirlemedeki Etkinliği

Tiroidin en sık görülen benign tümörleri foliküler adenomlardır.

Total Tiroidektomi yapılan hastalarda MSKKM Nomogramının Değerlendirilmesi

Radyasyon Koliti Oluşturulmuş Sıçanlarda Ghrelinin Barsak Anastomozu Üzerine Etkisi Dr. Ebubekir Gündeş

ERKEN EVRE SERV KS KANSER NDE TÜMÖR BOYUTUNA GÖRE CERRAH -PATOLOJ K R SK FAKTÖRLER N N DE fi M

OVER TÜMÖRLER NDE SERUM VEGF DÜZEY N N D AGNOST K VE PROGNOST K DE ER

Anormal uterin kanamal premenopozal kad nlarda transvaginal ultrasonografi, salin infüzyon sonografi ve histeroskopi sonuçlar n n karfl laflt r lmas

Okumufl / Mete (Ed.) Anne Babalar için Do uma Haz rl k / Sa l k Profesyonelleri için Rehber 16.5 x 24 cm, XIV Sayfa ISBN

Jinekolojik Kanserlerde Fertilite Koruyucu Yaklaşımlar

109. Aşağıdaki myoma uteri tiplerinden hangisinde laparotomi dışında bir cerrahi girişim yapılabilir?

Giriş Güncel cerrahide tanı ve tedavi planlamalarında ultrasonografinin önemli bir yeri bulunmaktadır. Ultrasonografinin cerrah tarafından gerçekleşti

MEMEDE ĐNTRAOPERATĐF KONSÜLTASYON. Dr. N. Zafer Utkan

Gebelikte Bilateral Ovaryal Kitle: Olgu Sunumu

Yumurtal k Kistleri (Over Kisti)

Tanı: Metastatik hastalık için patognomonik bir radyolojik. Tek veya muitipl nodüller iyi sınırlı veya difüz. Göğüs Cerrahisi Hasan Çaylak

GEBELİKTE VE ADOLESAN DÖNEMDE ADNEKSİAL KİTLELERE YAKLAŞIM

ENDOMETRİAL KARSİNOM SPORADİK Mİ? HEREDİTER Mİ? Dr Ş.Funda Tanay Eren Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Patoloji Anabilim Dalı

ENDOMETRİUMUN ENDOMETRİOİD ADENOKARSİNOMLARDA GLUT-1 VE MASPİN EKSPRESYON İNSİDANSI, REKÜRRENS VE SAĞKALIM İLE İLİŞKİSİ

HAMDİ ÖZŞAHİN,GÜRKAN YETKİN,BÜLENT ÇİTGEZ,AYHAN ÖZ, MEHMET MİHMANLI, MEHMET ULUDAĞ

Salih OĞUZ, L. Ġdil GÖZERĠ, Efe Kemal AKDOĞAN, Gonca SARAÇ, Ayfer AKYAĞCI DanıĢman: Dr. Nihan HABERAL REYHAN

ÖZET. TÜRK JİNEKOLOJİK ONKOLOJİ DERGİSİ , Sayfa Araştırma. Güldeniz Desteli, Tevfik Berk Bildacı, Türkan Gürsu

Jinekoloji Kliniğimizde Son 2 Yıllık Endometrium Kanseri Cerrahi Tedavi Sonuçları ve Laparaskopinin Cerrahi Onkolojideki Yeri

OVER KAYNAKLI MALİGN MİKST MÜLLERİAN TÜMÖRLERDE TEDAVİ YAKLAŞIMI. Mustafa ÖZGÜROĞLU Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Tıbbi Onkoloji Bilim Dalı

İnvaziv Mesane Kanserinde Radikal Sistektomi + Lenfadenektomi, Neoadjuvan ve Adjuvan Kemoterapi. Dr. Öztuğ Adsan

BORDERL NE OVER TÜMÖRLER N N DE ERLEND R LMES : TEK MERKEZ 5 YILLIK RETROSPEKT F ANAL Z

İNTRAOPERATİF SAPTANAN ADNEKSİYEL MALİGNİTE

Meme kanser cerrahisinde sentinel lenf nodunu değerlendirmede intraoperatif sitolojinin tanı değeri

60 YAŞ ÜZERİ KADINLARDA JİNEKOLOJİK OPERASYONLAR. GYNECOLOGIC OPERATIONS on ELDERLY WOMAN OVER 60 YEARS ARAŞTIRMA

Dermoid Kist Nedeniyle Tedavi Edilen 114 Olgunun Retrospektif Analizi

BİLİMSEL PROGRAM. 19 Kasım 2014, Çarşamba / 19 th November 2014, Wednesday

OVER TÜMÖRLER NDE YEN B R TÜMÖR BEL RTEC HE4

Bir üniversite hastanesinde 5 yıllık intraoperatif patoloji konsültasyonlarının değerlendirilmesi

Papiller Mikrokarsinomlara Yaklaşım Türkiye Perspektifi

Transkript:

Türk Jinekolojik Onkoloji Dergisi 2012-3, Sayfa 79-85 OVARYAN VE UTER N LEZYONLARDA FROZEN SECT ON VE PATOLOJ SONUÇLARININ KARfiILAfiTIRILMASI Dr. Banu Bingöl 1, Dr. Faruk Abike 2, Dr. lkkan Dünder 1, Dr. lknur Türkmen 3, Dr. Nuray Baflsüllü 3, Dr. Gülen Bülbül Do usay 3 ÖZET Amaç: Malignite flüphesi olan endometrial ve ovaryan lezyonlarda intraoperatif Frozen Section sonuçlar ile paraffin blok patoloji sonuçlar karfl laflt r lm fl ve intraoperatif FS nin öneminin gösterilmesi planland. Materyal-Metod: Ovaryan veya endometrial malignite flüphesi ile opere edilen ve intraoperatif Frozen Section yap lan 52 hastan n, preoperatif, intraoperatif bulgular, intraoperatif FS sonuçlar ve postoperative paraffin bloklarla yap lan nihai patoloji sonuçlar retrospektif olarak incelenmifltir. Bulgular: 16 hastada uterin kaynakl lezyon, 36 hastada adneksiyal-pelvik lezyon mevcuttu. FS sonuçlar na göre; 21 hastaya TAH BSO, 13 hastaya ovaryan kistektomi, 10 hastaya TAH BSO + Pelvikparaaortik lenfadenektomi + Omentektomi + Appendektomi uyguland. FS sonuçlar na göre uterusdan kaynaklanlar lezyonlar (n=16, %30,8); leiomyoma (n=10, %19,2), normal endometrium (n=2, %3,8) ve endometrium adenokarsinom (n=1, %2), endometrial polip (n=1, %2), vajinal kafda fibröz doku (n=1, %2), kompleks atipili hiperplazi (n=1, %2) tespit edildi. FS sonuçlar nda en s k saptanan ovaryan lezyonlar ise seröz kistadenom (n=7, %13,5) ve endometrioma (n=7, %13,5) olarak tespit edilmifltir. Tüm FS sonuçlar de erlendirildi inde 44 olgu sonucu benign, 8 olguda malignite tespit edilirken, kesin patoloji sonuçlar nda 43 olgu sonucu benign, 9 olguda malignite tespit edilmifltir. Sonuç: Paraffin kesit histoloji, kesin tan için alt n standart kabul edilmektedir. Çal flmalarda FS hata oran (benign-malign) %1,5 olarak bildirilmifl olup, bu oran kabul edilebilir s n rlardad r. Çok büyük boyutlarda doku yüzeylerinde çok k sa sure içersinde sonuç bildirme zorlu u bu hatalara neden olabilmektedir. ABSTRACT Purpose: The endometrial and ovarian malignancy suspicion of intra-operative Frozen Section pathology results of paraffin block wheal formation in the results compared and shown the importance of intraoperative FS. Material-Method: 52 patients were taken in this study who were operated with suspicion of ovarian and endometrial malignancy. Intraoperative FS results were determined and compared to final pathologic diagnosis. Findings: 16 patients had uterine lesion, 36 patients were available adneksial-pelvic lesion. According to the results of the FS; 21 patient were undertaken TAH BSO, 13 ovarian cystectomy, 10 TAH BSO +PPLND+ Omentectomy + Appendectomy. According to the results of the FS, uterin lesions (n = 16,% 30.8); leiomyoma (n = 10,% 19.2), normal endometrium (n = 2,% 3.8) and endometrium adenocarcinoma (n = 1, 2%), endometrial polyp (n = 1,2%), vaginal kafda fibrous tissue (n = 1, 2%), complex atipili hyperplasia (n = 1, 2%) were detected. FS is the most frequently detected ovarian lesions in serous cystadenom (n = 7,% 13.5) and the endometrioma (n = 7,% 13.5) have been identified. The result of evaluation of the results of all FS, 8 cases of malignancy from benign cases 44 detected. Key Words: Ovarian Lesions; Uterin Lesions; Frozen Section, Intraoperative Diagnosis; Suspicion of Malignancy. Anahtar Kelimeler: Ovaryan Lezyonlar; Uterin Lezyonlar; Frozen Section; ntraoperatif Tan ; Malignite fiüphesi. Gelifl tarihi: 20/03/2012 Kabul tarihi: 16/04/2012 1 stanbul Bilim Üniversitesi, Florence Nightingale Hastanesi, Kad n Hastal klar ve Do um Departman, STANBUL 2Medicana International Ankara Hastanesi, Kad n Hastal klar ve Do um Departman, ANKARA 3 stanbul Bilim Üniversitesi, Florence Nightingale Hastanesi, Patoloji Departman, STANBUL letiflim: Dr. Faruk Abike Medicana International Ankara Hastanesi, Kad n Hastal klar ve Do um Departman, 06200, Sö ütözü-ankara Tel: 0533 638 51 68 E-Posta: farukabike@gmail.com 79

80 B NGÖL ve Ark. G R fi Over kanserleri, tüm kad n kanserleri aras nda beflinci s rada yer almaktad r. Over kaynakl malignensilerin tan s n n konulmas, histolojik doku örneklerini de erlendirmesi olmadan oldukça zordur. Over kanserinin tan s n n konulmas ve do ru ve evreleme ve tedavi yap lmas ve hastal n do ru yönetimi için histolojik tan zorunludur. Hastalarda ço u zaman asemptomatik olup, ileri evrelerde bile kar nda flifllik, abdominal distansiyon, non spesifik kar n a r s gibi semptomlara sahiptir. Bu sebeple, Malignensi Risk ndeksi (RMI-Risk of Malignancy Index) kullan lmakta olup, CA 125 seviyesi ile beraber overdeki lezyonun ultrasonografik özellikleri ile yafl ve menapoz durumuna göre hesaplama yap l r (1-3). RMI skoru, 200 üstü olgular evreleme cerrahisi için jinekolojik onkoloji klini i olan merkezlere refere edilmesi uygun görülmüfltür (2, 3). Kesin tan ancak sitolopatolojik inceleme ile konabilir. Endometrium kanseri en s k görülen jinekolojik kanser olup, son 30 y lda görülme s kl nda önemli derecede art fl saptanm flt r. Endometrium kanseri genellikle, anormal uterin kanama ya sebep olmas nedeniyle, genellikle erken evrelerde tan konulmaktad r. Erken evre endometrium kanserleri cerrahi olarak tedavi edilebilmektedir. Total abdominal histerektomi ve bilateral salpingooferektomi (TAH BSO) ile erken evre endometrial kanserlerde kür sa lanabilmektedir (4). Erken evre endometrial kanser cerrahisinde, intraoperatif bulgular çok önemlidir, e er erken evre endometrial kanser tan s konulabilirse, TAH BSO ya ilave olarak lenfadenektomiye gerek olmayabilir. Erken evre endometrial kanserlerde frozen section in (FS) önemi 1998 de International Federation of Gynecology and Obstetrics (FIGO) taraf ndan belirtilmifl ve intaroperatif patolojik tan yap larak agresif cerrahi yap lmas n n ve buna ba l morbidite ve mortalitenin azalt laca bildirilmifltir (5-7). ntraoperatif Frozen Section (FS), endometrial ve ovaryan kaynakl malignensilerin cerrahi tedavisinde ve cerrahi tedavi yönetimde önemli yol gösterici olarak rol al r. Preoperative olarak malignite öntan s alan olgularda cerrahi tedavi yönetiminde ve intraoperatif olarak cerrah n karfl laflt atipk lezyonlarda benign- malign ayr m nda önemli rol oynar (8-11). Günümüzde intraoperatif FS, jinekolojik onkoloji cerrahi yap lan tüm merkezlerde yo un olarak kullan lmakta ve cerrahiye önemli yard m bulunmaktad r. Lezyonun atipik özelli i tan mlanmas d fl nda, ayn zamanda metastaz hakk nda da bildi verebilmektedir. Pekçok çal flmada, FS nin yeterli sensitivite ve spesifiteye sahip oldu u bildirilmifltir. Bu çal flmam zda, malignite flüphesi olan endometrial ve ovaryan lezyonlarda intraoperatif FS sonuçlar ile paraffin kesitle yap lan patoloji sonuçlar karfl laflt r lm fl ve intraoperatif FS nin öneminin gösterilmesi planlanm flt r. MATERYAL METOD Ocak 2010-Ocak 2012 tarihleri aras nda, stanbul Bilim üniversitesi Florence Nightingale Hastanesi ve Medicana nternational Ankara Hastanesi Kad n Hastal klar ve Do um klini inde, ovaryan veya endometrial malignite flüphesi ile opera edilen ve intraoperatif Frozen Section yap lan 52 hastan n, preoperatif, intraoperatif bulgular, intraoperatif FS sonuçlar ve postoperative paraffin bloklarla yap lan nihai patoloji sonuçlar retrospektif olarak incelenmifltir. Hastalar n yafl, flikayet, hastaneye baflvuru nedeni, preoperative muayene ve laboratuvar bulgular incelenmifltir. Operasyondan 24 saat once patoloji ile telefonla görüflülerek intraoperatif konsultasyondan haberdar edilmifltir. Operasyonda lezyon ç kar ld ktan hemen sonra spesmen hemen patolojiye gönderilmifl ve FS sonucu yaklafl k 20-60 dakika içinde telefonla konsulte edilerek, cerrahiye devam edilmifl veya tamamlanm flt r. Parafin bloklar haz rlanarak de erlendirilen kesin patoloji sonuçlar postoperative 3-5. Günlerde rapor edilmifl ve sonuçlar karfl laflt r lm flt r. SONUÇLAR Malignite flüphesi olan ortalama yafl 47,8 (21-75) olan 52 hasta çal flma kapsam na al nm flt r. Hikayesinde jinekolojik veya non-jinekolojik kanser hikayesi olan hastalar çal flmaya al nmam flt r. Hastalar n hastaneye baflvuru nedenleri incelendi inde; en s k flikayet kas k a r s (%50) iken, 6 hastada rutin kontrolde lezyon tespit edilmifltir. Hastalar n muayene ve ultrasonografi ile de erlendirilmesi sonucunda; 38 (%73) hastada adneksiyal kitle, 7 (%13,3) hastada uterusdan kaynaklanan kitle tespit edilmifltir. Hastalar n CA 125 düzeyleri incelendi inde, 17 (%32,7) hastada yüksek CA125 düzeyleri saptan rken, 35 (%67,3) hastada normal s n rlarda tespit edilmifltir (Tablo 1).

OVARYAN VE UTER N LEZYONLARDA FROZEN SECT ON VE PATOLOJ SONUÇLARININ KARfiILAfiTIRILMASI 81 Tablo 1 Hastalar n fiikayet, Klinik Bulgu ve CA %12 Düzeyleri Hastaneye Baflvuru Nedeni Kar n A r s 26 (%50) Anormal Vaginal Kanama 16 (%30,8) Vajinaya Uzanan Kitle 1 (%2) Kar n fiiflli i 2 (%3,8) Adet sanc s 1 (%2) fiikayet Yok 6 (%11,6) Klinik Bulgular Adneksiyal Kitle 38 (% 73) Uterusdan kaynaklanan kitle 7 (% 13,3) Artm fl endometrial Kal nl k 5 (% 9,7) Vajinaya Uzanan Kitle 1 (% 2) Vajinal kafda kitle 1 (% 2) CA 125 Yüksek 17 (% 32,7) Normal 35 (% 67,3) 16 hastada uterin kaynakl lezyon, 36 hastada adneksiyal-pelvik lezyon mevcuttu. Preoperatif 24 saat önce patolojiye haber verilerek hastalar operasyona al nd ve lezyonlar ç kar ld ktan sonra hemen FS için patoloji departman na gönderildi. FS sonuçlar na göre; 21 hastaya TAH BSO, 13 hastaya ovaryan kistektomi, 10 hastaya TAH BSO + Pelvik-paraaortik lenfadenektomi + Omentektomi + Appendektomi uyguland (Grafik 1). FS sonuçlar na göre uterusdan kaynaklanlar lezyonlar (n=16, %30,8); leiomyoma (n=10, %19,2), normal endometrium (n=2, %3,8) ve endometrium adenokarsinom (n=1, %2), endometrial polip (n=1, %2), vajinal kafda fibröz doku (n=1, %2), kompleks atipili hiperplazi (n=1, %2) tespit edildi. FS sonuçlar nda en s k saptanan ovaryan lezyonlar ise seröz kistadenom (n=7, %13,5) ve endometrioma (n=7, %13,5) olarak tespit edilmifltir (Tablo 2). Grafik 1 Uygulanan cerrahi operasyonlar.

82 B NGÖL ve Ark. Tablo 2 FS Sonuçlar Frozen Section Sonuçlar Uterus Kaynakl Lezyonlar (16; %30,8) Ovaryan-peritoneal Lezyonlar (36; %69,2) Leiomyoma 10 (%19,2) Polip 1 (%2) Vajinal kafda fibröz doku 1 (%2) Endometrial Adeno CA 1 (%2) Kompleks atipili hiperplazi 1 (%2) Normal endometrium 2 (%3,8) Seröz kistadenom 7 (%13,5) Müsinöz kistadenom 2 (%3,8) Borderline tümör 4 (%7,7) Endometrioma 7 (%13,5) Matür kistik teratom 3 (%5,8) Fibrom 2 (%3,8) Korpus hemorajikum 1 (%2) Lipom 1 (%2) Psödokist 1 (%2) Seröz kistadenokarsinom 2 (%3,8) Müsinöz kistadenokarsinom 1 (%2) Granüloza hücreli karsinom 1 (%2) Malign Brenner tümör 1 (%2) Lenfoma 1 (%2) Metastatik adenokarsinom 1 (%2) Parafin blok kesin patoloji sonuçlar de erlendirildi inde; uterus kaynakl lezyonlarda en s k leiomyoma (n=9, %17,3) ve normal endometrium (n=2, %3,8) saptan rken, ovaryan lezyonlarda en s k endometrioma (n=8, %15,4) ve seröz kistadenom (n=7, %13,5) olarak tespit edilmifltir (Tablo 3). FS ve kesin patoloji sonuçlar n n karfl lat r lmas Tablo 4 de verilmifltir. Tüm FS sonuçlar de erlendirildi inde 44 olgu sonucu benign, 8 olguda malignite tespit edilirken, kesin patoloji sonuçlar nda 43 olgu sonucu benign, 9 olguda malignite tespit edilmifltir (Grafik 2). FS benignmalign ayr m nda %89 oran nda baflar ile malignite ayr m n yapabilmifltir. TARTIfiMA Preoperatif olarak ovaryan ve uterin kaynakl lezyonlar n ayr m nda klinik ve labortuvar bulgular yard mc olsa da, kesin ayr m için dokunun sitolojik incelenmesi flartt r. FS, intraoperatif benign malign ayr m ve cerrahi tedavinin flekillendirilmesinde büyük öneme sahip olup, cerraha yard mc olmakta ve yol göstermektedir. Özellikle ovaryan ve endometrial lezyonlar ve erken evre endometriyum kanserinde, FS önemli yere sahiptir. Jinekolojik onkoloji d fl nda pek çok operasyonda da baflar l bir flekilde kullan lmakta ve cerrahinin yönetiminde cerraha yol göstermektedir. ntraoperatif saptanan atipik flüpheli lezyonlarda da FS önemli oranda cerrah yönlendirebilmektedir. Bu noktada patolog cerrah iletiflimi ve preoperatif olarak patologun bilgilendirilmesi ve hastan n özellikleri ve klinik bulgular n paylafl m çok önem arz etmektedir. 2005 y l nda yap lan bir derlemede, 3659 ovaryan lezyonu olan hastan n FS sonuçlar de erlendirilmifl ve %71,6 benign, %5,5 borderline ve %22,9 malign sonuçlar tespit edilmifltir (12). Yak n zamanda yay nlanan bir çal flmada ise %54,2 benign, %9,9 borderline ve %35,9 malign ovaryan lezyon tespit edilmifltir (13). Bizim çal flmam zda ovaryan lezyonlarda FS sonuçlar nda; %69,5 benign, %11,1 borderline ve %19,4 oran nda malign lezyon tespit edilmifltir. Kesin patoloji sonuçlar nda ise; %73 benign, %5,4 borderline ve %21,6 oran nda malign ovaryan lezyon tespit edilmifltir.

OVARYAN VE UTER N LEZYONLARDA FROZEN SECT ON VE PATOLOJ SONUÇLARININ KARfiILAfiTIRILMASI 83 Tablo 3 Paraffin Blok Patoloji Sonuçlar Parafin Patoloji Sonuçlar Uterus Kaynakl Lezyonlar (15; %28,8) Ovaryan-peritoneal Lezyonlar ( 37; %71,2) Leiomyoma 9 (%17,3) Polip 1 (%2) Vajinal kafda subepitelyal fibrozis 1 (%2) Endometrial Adeno CA 1 (%2) Kompleks atipili hiperplazi 1 (%2) Normal endometrium 2 (%3,8) Seröz kistadenom 7 (%13,5) Müsinöz kistadenom 2 (%3,8) Borderline (seröz-müsinöz) 2 (%3,8) Endometrioma 8 (%15,4) Matür kistik teratom 3 (% 5,8) Fibrom 2 (%3,8) Korpus hemorajikum 2 (%3,8) Lipogranulom 1 (%2) Psödokist 1 (%2) Seröz kistadenokarsinom 2 (%3,8) Müsinöz kistadenokarsinom 1 (%2) Granüloza hücreli karsinom 1 (%2) Malign Brenner tümör 1 (%2) B hücreli Lenfoma 1 (%2) Metastatik Kolon adenokarsinom 1 (%2) Tuba seröz adenokarsinom 1 (%2) Torsiyone Over 1 (%2) Grafik 2 Benign-Malign ayr m nda FS ve Patoloji sonuçlar.

84 B NGÖL ve Ark. Tablo 4 FS ve Patoloji Sonuçlar n n Karfl laflt r lmas Frozen Section Patoloji Leiomyoma 10 (%19,2) Leiomyoma 9 (%17,3) Polip 1 (%2) Polip 1 (%2) Vajinal kafda fibröz doku 1 (%2) Vajinal kafda subepitelyal fibrozis 1 (%2) Endometrial Adeno CA 1 (%2) Endometrial Adeno CA 1 (%2) Kompleks atipili hiperplazi 1 (%2) Kompleks atipili hiperplazi 1 (%2) Normal endometrium 2 (%3,8) Normal endometrium 2 (%3,8) Seröz kistadenom 7 (%13,5) Seröz kistadenom 7 (%13,5) Müsinöz kistadenom 2 (%3,8) Müsinöz kistadenom 2 (%3,8) Borderline tümör 4 (%7,7) Borderline (seröz-müsinöz) 2 (%3,8) Endometrioma 7 (%13,5) Endometrioma 8 (%15,4) Matür kistik teratom 3 (% 5,8) Matür kistik teratom 3 (% 5,8) Fibrom 2 (%3,8) Fibrom 2 (%3,8) Korpus hemorajikum 1 (%2) Korpus hemorajikum 2 (%3,8) Lipom 1 (%2) Lipogranulom 1 (%2) Psödokist 1 (%2) Psödokist 1 (%2) Seröz kistadenokarsinom 2 (%3,8) Seröz kistadenokarsinom 2 (%3,8) Müsinöz kistadenokarsinom 1 (%2) Müsinöz kistadenokarsinom 1 (%2) Granüloza hücreli karsinom 1 (%2) Granüloza hücreli karsinom 1 (%2) Malign Brenner tümör 1 (%2) Malign Brenner tümör 1 (%2) Lenfoma 1 (%2) B hücreli Lenfoma 1 (%2) Metastatik adenokarsinom 1 (%2) Metastatik Kolon adenokarsinom 1 (%2) Tuba seröz adenokarsinom 1 (%2) Torsiyone Over 1 (%2) fiüpheli endometrial lezyonlarda, intraoperatif FS cerrahinin yönlendirilmesi ve morbidite, mortalitenin azalt lmas ve afl r agresif cerrahiden kaç n lmas aç - s ndan çok önemlidir. Ülkemizden bir çal flmada, Öztürk ve ark. 220 endometriyal karsinomlu hastan n histolojik evre ve myometrial invazyonun saptanmas için preoperatif endometrial biopsi, transvaginal sonografi ve FS sonuçlar n karfl lat rm fl ve FS sonuçlar n n endometrial biopsy ve transvaginal sonografiden üstün old unu belirtmifl, FS sensitivitesini %73,9 ve spesifitesini ise %91 olarak bildirmifltir. Özellikle endometriyal kanserlerde intraoperatif myometrial biopsi de erlendirmesinin iyi bir seçenek olabilece i bildirilmifltir (14). Buna karfl n, 457 endometriyum kanserli olgunun FS sonuçlar n n de erlendirildi i bir çal flmada, FS sonuçlar na göre yap lan cerrahide, evre 1A olgular n %13 ve evre 1B olgular n %6,6 s nda suboptimal cerrahi yap ld bildirilmifl, FS sonuçlar na göre cerrahi yönetimin tek bafl na yeterli olmayaca öne sürülmüfltür (15). Bizim çal flmam zda uterus kaynakl lezyonlarda FS sonuçlar na göre %6,3 malign lezyon, %93,7 malign lezyon saptanm fl ve kesin patoloji sonuçlar ile tam do ruluk saptanm flt r. Çal flmam zdaki 52 hastan n sonuçlar de erlendirildi inde; FS sonuçlar nda; %15,4 malign, %7,7 borderline, %76,9 benign lezyon saptanm flt r. Buna karfl n kesin patoloji sonuçlar incelendi inde; %17,3 malign, %3,8 borderline, %78,9 benign lezyon saptanm flt r. Frozen sonucu borderline olarak bir olgunun kesin patolojisi malign olarak tespit edilmifltir. FS benign-malign lezyon ayr m nda %88,9 oran nda do ru sonuç belirtmekle beraber, %1,9 olgu malign olmas - na karfl n saptanamam flt r. Paraffin kesit histoloji, kesin tan için alt n standart kabul edilmektedir. Çal flmalarda FS hata oran (benign-malign) %1,5 olarak bildirilmifl olup, bu oran kabul edilebilir s n rlardad r. Çok büyük boyutlarda doku yüzeylerinde çok k sa sure içersinde sonuç bildirme zorlu u bu hatalara neden olabilmektedir (13,16). FS sonuçlar n n bu flartlarda bildirildi i cer-

OVARYAN VE UTER N LEZYONLARDA FROZEN SECT ON VE PATOLOJ SONUÇLARININ KARfiILAfiTIRILMASI 85 rah taraf ndan iyi bilinmeli ve mutlaka preoperative olarak muayene, klinik bulgular ve RMI skorlar ile beraber FS sonuçlar kombine edilerek de erlendirilmeli ve cerrahi yönetim bu düzlemde flekillendirilmelidir. FS sonuçlar ile yüksek oranda do rulukla benign- malign ayr m yap labilse de, FS sonuçlar n n kesin tan olmad ak lda bulundurulmal d r. KAYNAKLAR 1. Jacobs I., Oram D, Fairbanks J, Turner J, Frost C, Grudzinskas JG. A risk of malignancy index incorporating CA 125, ultrasound and menopausal status for the accurate preoperative diagnosis of ovarian cancer. Br J Obstet Gynaecol 1990;97:922 9. 2. Bailey J, Tailor A, Naik R, Lopes A, Godfrey K, Hatem HM, et al. Risk of malignancy index for referral of ovarian cancer cases to a tertiary center: does it identify the correct cases? Int J Gynecol Cancer 2006;16(Suppl 1):30 4. 3. National Institute for Clinical Excellence. Ovarian Cancer Pre-publication checklist. [www.nice.org.uk/guidance/index.jsp?action=download& o=52791]. 4. The Writing Committee, on behalf of the ASTEC Study Group. Efficacy of systematic pelvic lymphadenectomy in endometrial cancer (MRC ASTEC trial): a randomized study. Lancet. 2009;373:125-136. 5. Fanning J, Tsukada Y, Piver MS. Intraoperative frozen section diagnosis of depth of myometrial invasion in endometrial adenocarcinoma. Gynecol Oncol. 1990;37:47-50. 6. Noumoff JS, Menzin A, Mikuta J, et al. The ability to evaluate prognostic variables on frozen section in hysterectomies performed for endometrial carcinoma. Gynecol Oncol. 1991;42:202-208. 7. Larson DM, Johnson K, Olson KA. Pelvic and para-aortic lymphadenectomy for surgical staging of endometrial cancer: morbidity and mortality. Obstet Gynecol. 1992;79:998-1001. 8. Geomini P, Bremer G, Kruitwagen R, et al. Diagnostic accuracy of frozen section diagnosis of the adnexal mass: a metaanalysis. Gynecol Oncol. 2005;96:1-9. 9. Tangjitgamol S, Jesadapatrakul S, Manusirivithaya S, et al. Accuracy of frozen section in diagnosis of ovarian mass. Int J Gynecol Cancer. 2004;14:212-219. 10. Geomini PM, Zuurendonk LD, Bremer GL, et al. The impact of size of the adnexal mass on the accuracy of frozen section diagnosis. Gynecol Oncol. 2005;99:362-366. 11. Baker P, Oliva E. A practical approach to intraoperative consultation in gynecologcial pathology. Int J Gynecol Pathol 2008;27: 353 65. 12. Medeiros LR, Rosa DD, Edelweiss MI, Stein AT, Bozzetti MC, Zelmanowicz A, et al. Accuracy of frozen section analysis in the diagnosis of ovarian tumour: a systematic quantitative review. Int J Gynecol Cancer 2005;15:192 202. 13. Cross P, Naik R, Patel A, Nayar A, Hemming J, Williamson S, et al. Intra-operative frozen section analysis for suspected early-stage ovarian cancer: 11 years of Gateshead Cancer Centre experience. BJOG 2012;119:194 201. 14. Ozturk E, Dikensoy E, Balat O, Ugur MG, Aydin A. Intraoperative frozen section is essential for assessment of myometrial invasion but not for histologic grade confirmation in endometrial cancer: a ten-year experience. Arch Gynecol Obstet. 2011 Nov 9. [Epub ahead of print] 15. Kumar S, Bandyopadhyay S, Semaan A, Shah JP, Mahdi H, et al. (2011) The Role of Frozen Section in Surgical Staging of Low Risk Endometrial Cancer. PLoS ONE 6(): e21912. doi:10.1371/journal.pone.0021912 16. Frumovitz M, Slomovitz BM, Singh DK, Broaddus RR, Abrams J, et al. Frozen section analyses as predictors of lymphatic spread in patients with earlystage uterine cancer. J Am Coll Surg 2004; 199: 388 393.