Enfektif Endokardit, Myokardit ve Perikardit Laboratuvar Tanı Dr. Ali O. KILIC 19 Nisan 2014
Enfektif Endokardit, Myokardit ve Perikardit Laboratuvar Tanı Mikrobiyolojik Tanı Kültür Yöntemi o Örnekler Örnek Alımı Kültürlerin Yapılması Kültürlerin Değerlendirilmesi Mikroorganizmaların identifikasyonu Antibiyotik Duyarlılıklarının Saptanması Serolojik Yöntemler Moleküler Yöntemler Yeni Yöntemler 19 Nisan 2014 Enfektif Endokardit, Myokardit, Perikardit Laboratuvar Tanı 2
Kültür (Kan Kültürü: Altın Standart) Mikrobiyolojik Tanı Örnekler Kan Doku sıvıları Doku örnekleri 19 Nisan 2014 Enfektif Endokardit, Myokardit, Perikardit Laboratuvar Tanı 3
Kan Kültürü Seti 1 SET = 1 kan alma işlemi o2 şişe Aerobik Anaerobik Mycobacteria Maya Mikrobiyolojik Tanı Antibiyotikleri nötralize etmek için besiyerleri resin içerir 19 Nisan 2014 Enfektif Endokardit, Myokardit, Perikardit Laboratuvar Tanı 4
Mikrobiyolojik Tanı Kan alma Periferik venlerden ideal- 3 set kan 3 ayrı bölgeden /24 saat http://www.geisinger.org/professionals/education/phelebotomy/ Ciddi sepsis veya septik şok tablosu mevcutsa o2 set 1 saat ara ile, 19 Nisan 2014 Enfektif Endokardit, Myokardit, Perikardit Laboratuvar Tanı 5
Ne zaman kan alınmalı? o Mümkünse antibiyotik alınmadan önce Mikrobiyolojik Tanı o Ateş ve titremenin görüldüğü periyotlara en yakın zaman aralığında Birkaç episot sonra pozitif mo kültür sansı oldukça azalır. 19 Nisan 2014 Enfektif Endokardit, Myokardit, Perikardit Laboratuvar Tanı 6
Mikrobiyolojik Tanı Ne kadar kan alınmalı? Alınacak kanın miktarı kan kültürünün sensitivitesi için en önemli faktördür!!! o 1 ml <10 yaş o 20 ml >10 yaş Bir set için (2 şişe) minimum 10 ml, tercihen 20 ml. İki set için (4 şişe) minimum 20 ml, tercihen 40 ml. CLSI in önerisi: 20-30 ml kan/set 19 Nisan 2014 Enfektif Endokardit, Myokardit, Perikardit Laboratuvar Tanı 7
Mikrobiyolojik Tanı Ne kadar kan alınmalı? En az 2 set, tercihen 3 set (CLSI in önerisi) Hastanın özellikle ilk değerlendirmesinde mutlaka 2 set için kan alınmalı 24 saat sonunda kan kültürü negatif ve hasta klinik sepsis tablosu gösteriyorsa; o1 veya 2 yeni set için kan alınmalı, obazı hastalar için bu sayı 4 e çıkabilir (optimum sayı) 19 Nisan 2014 Enfektif Endokardit, Myokardit, Perikardit Laboratuvar Tanı 8
Mikrobiyolojik Tanı Kaç Kan Kültürü 19 Nisan 2014 Enfektif Endokardit, Myokardit, Perikardit Laboratuvar Tanı 9
Mikrobiyolojik Tanı Kan Kültür Sistemleri BacT/ALERT blood culture system (biomérieux) Bactec 9000 series (BD Microbiology) VersaTREK system (Trek Diagnostic Systems) Mikrobiyal aktivite sonucu oluşan CO 2 miktarının sensor tarafından okunması Yüksek Lökosit içeren örneklerde yalancı pozitiflik!!!! 19 Nisan 2014 Enfektif Endokardit, Myokardit, Perikardit Laboratuvar Tanı 10
BacT/ALERT CO 2 artışı sonucu ile ph değişikliği Mikrobiyolojik Tanı Bactec 9000 serisi Florasan sensor ile CO 2 artışının ölçümü (10 dak aralıklarla) VersaTREK system Oluşan ve kullanılan gaz miktarının ölçümü (24 dak aralıklar ile) Üç sistem de sensitivite ve spesifisite yönünden benzer performansa sahip 19 Nisan 2014 Enfektif Endokardit, Myokardit, Perikardit Laboratuvar Tanı 11
Mikrobiyolojik Tanı Kültürlerin Değerlendirilmesi Kültürlerin % 75-80 i 24 saatte pozitif Çoğu mikroorganizma 5 gün içinde üretilerek tanımlanır HACEK Grubu 14-21 gün inkübasyon o Haemophilus, Actinobacillus, Cardiobacterium, Eikenella, ve Kingella sp. Tek set pozitiflik şüpheli değerlendirilmeli Kontaminasyon Deri florası oyalancı pozitiflik Uzun süre antibiyotik kullanımı, uzun süre hastanede kalmaya neden olma 19 Nisan 2014 Enfektif Endokardit, Myokardit, Perikardit Laboratuvar Tanı 12
Mikrobiyolojik Tanı Negatif Sonuç Antibiyotik kullanımı Kültür negatif endokardit onazlı/yavaş üreyen/ canlı-fakat kültür edilemeyen bakteriler onon-endokardit okan alma zamanlaması (bakteriyemi aralığı) oyetersiz kan ve örnek hacmi (yaygın problem) Varsa serolojik/moleküler testler istenmeli Sistemik ve klinik bulgular ışığında tanı 19 Nisan 2014 Enfektif Endokardit, Myokardit, Perikardit Laboratuvar Tanı 13
Kültür Negatif Örnekler Az bilinen mikroorganizmalar?? o Coxiella burnetti (Q fever) o Bartonella spp o Tropheryma whippelii Gr +, Actinobacteria, sistemik enf o Finegoldia sp., o Gamella spp., o Abiotrophia defective Mikrobiyolojik Tanı 19 Nisan 2014 Enfektif Endokardit, Myokardit, Perikardit Laboratuvar Tanı 14
Mikrobiyolojik Tanı Kültürde pozitif ve negatif enfektif endokarditte mikrobiyolojik tanı Guidelines on the prevention, diagnosis, and treatment of infective endocarditis (new version 2009) European Heart Journal (2009) 30, 2369 2413 doi:10.1093/eurheartj/ehp285 19 Nisan 2014 Enfektif Endokardit, Myokardit, Perikardit Laboratuvar Tanı 15
Mikrobiyolojik Tanı Kan kültürü pozitif örneklerden etkenin izolasyonu ve identifikasyonu Kültür okanlı, çikolata agar,.. İdentifikasyon omanuel (API..) ootomatize sistemler 19 Nisan 2014 Enfektif Endokardit, Myokardit, Perikardit Laboratuvar Tanı 16
Antibiyotik Duyarlılık Testleri Mikrobiyolojik Tanı MIK tayini (spesifik antibiyotikler için) HACEK groubu ve yavaş üreyen bakteriler için Etest Rutin MBC veya serum bakterisidal titre tayini gerekli değildir 19 Nisan 2014 Enfektif Endokardit, Myokardit, Perikardit Laboratuvar Tanı 17
Seroloji Mikrobiyolojik Tanı Kan kültürü negatif, kültür edilemeyen veya yavaş üreyen mikroorganizmalar: o Brucella sp. o Coxiella burnetti o Bartonella sp. o Chlamydia sp. o Legionella sp. o Mycoplasma sp. o Tropheryma whipplei Candida antijen veya antikor testleri EE için uygun değildir. 19 Nisan 2014 Enfektif Endokardit, Myokardit, Perikardit Laboratuvar Tanı 18
Seroloji/ Moleküler Yöntemler Mikrobiyolojik Tanı Kültür negatif enfektif endokarditte nadir görülen etkenlerin tanısı Guidelines on the prevention, diagnosis, and treatment of infective endocarditis (new version 2009) European Heart Journal (2009) 30, 2369 2413 doi:10.1093/eurheartj/ehp285 19 Nisan 2014 Enfektif Endokardit, Myokardit, Perikardit Laboratuvar Tanı 19
Mikrobiyolojik Tanı PCR Zor üreyen ve kültürü yapılamayan etkenlerin tanısı Kan kültürü pozitif örneklerde hızlı tanı Cerrahi girişim ile alınan kapak dokuları için uygun Tam kan örneklerinde güvenilirliği az okontaminasyon, opcr inhibisyonu- yalancı negatiflik Etkenlerin antimikrobiyal duyarlılıkları konusunda bilgi sağlamaz Klinik remisyona rağmen pozitif sonuç verir 19 Nisan 2014 Enfektif Endokardit, Myokardit, Perikardit Laboratuvar Tanı 20
Multiplex-PRC ve 16S rdna sekans Mikrobiyolojik Tanı Yaygın sepsis etkenleri için 6 saat Antibiyotik kullananlarda kültüre oranla çok daha hassas Bu organizmalar için standart /etkin bir antibiyotik rejimi kültür edilemedikleri için oluşturulamamış Dreyer, AW. Blood Culture Systems: From Patient to Result. "Sepsis - An Ongoing and Significant Challenge. Edited by Luciano Azevedo. 2012. 19 Nisan 2014 Enfektif Endokardit, Myokardit, Perikardit Laboratuvar Tanı 21
Yeni Yöntemler Mikrobiyolojik Tanı Matrix-assisted Laser Desorption/Ionization time of flight (MALDI-TOF) mass spectrometry [MS] Pozitif kan kültür şişelerinden hızlı tür tanısı http://www.mayomedicallaboratories.com/articles/communique/2013/01-maldi-tof-mass-spectrometry/index.html 19 Nisan 2014 Enfektif Endokardit, Myokardit, Perikardit Laboratuvar Tanı 22
Mikrobiyolojik Tanı DNA- microarray (The Prove-it sepsis assay) 50 Gram pzitif ve Gram negatif bakteri (sepsis) o Sensitivite 94.7%; spesifisite 98.8% o 18 saat meca saptanması Fungemi etkeni patojenler için uygun The Xpert MRSA/SA Blood culture assay [Cepheid] MRSA ve MSSA ayırımı (PCR) Sınırlı patojen paneli Peptide Nucleic Acid Fluorescence In situ Hybridization assay (PNA-FISH) Erken tür tanımı o S. aureus ve non S. aureus, değişik Candida türleri 19 Nisan 2014 Enfektif Endokardit, Myokardit, Perikardit Laboratuvar Tanı 23
Yeni Yöntemler DNA- microarray (The Prove-it sepsis assay) 50 Gram pzitif ve Gram negatif bakteri (sepsis) o Sensitivite 94.7%; spesifisite 98.8% o 18 saat meca saptanması Fungemi etkeni patojenler için uygun The Xpert MRSA/SA Blood culture assay [Cepheid] MRSA ve MSSA ayırımı (PCR) Sınırlı patojen paneli Peptide Nucleic Acid Fluorescence In situ Hybridization assay (PNA-FISH) Erken tür tanımı o S. aureus ve non S. aureus, değişik Candida türleri 19 Nisan 2014 Enfektif Endokardit, Myokardit, Perikardit Laboratuvar Tanı 24
Teşekkürler 19 Nisan 2014 Enfektif Endokardit, Myokardit, Perikardit Laboratuvar Tanı 25