0. GİRİŞ 0.1 REVİZYON KAYITLARI EMNİYET YÖNETİM SİSTEMİ EL KİTABI Sayfa: 1 Rev no: 05 Rev. Tar.: 30 Mar 14 Rev. No. Revizyon Tarihi Geçerlilik Tarihi 00 16 Mart 2012 16 Mart 2012 01 26 Aralık 2012 26 Aralık 2012 02 22 Nisan 2013 22 Nisan 2013 03 03 Aralık 2013 03 Aralık 2013 04 09 Temmuz 2014 09 Temmuz 2014 05 30 Mart 2015 30 Mart 2015 İşleyen Kişi ve İşleme Tarihi H. Selin Oğuz 16 Mart 2012 H. Selin Oğuz 26 Aralık 20122 H. Selin Oğuz 22 Nisan 2013 Saffet Özgün 03 Aralık 2013 Saffet Özgün 09 Temmuz 2014 Onur Baylan 30 Mart 2015 İmza 0.1.1 GEÇİCİ REVİZYON YAPILAN SAYFALARIN KAYITLARI Rev. No. Revizyon Tarihi Geçerlilik Tarihi İşleyen Kişi ve İşleme Tarihi İmza
EMNİYET YÖNETİM SİSTEMİ EL KİTABI Sayfa: 2 Rev no: 05 Rev. Tar.: 30 Mar 14 0.1.2 REVİZYON ÖZET TABLOSU Revizyon Detayları Revizyon Numarası : 00 Revizyon Tarihi : 16 Mar 2012 Geçerlilik Tarihi : 16 Mar 2012 Revizyon Numarası : 01 Revizyon Tarihi : 26 Ara 2012 Geçerlilik Tarihi : 26 Ara 2012 Revizyon Numarası : 02 Revizyon Tarihi : 22 Nis 2013 Geçerlilik Tarihi : 22 Nis 2013 Revizyon Numarası : 03 Revizyon Tarihi : 03 Aralık 2013 Geçerlilik Tarihi : 03 Aralık 2013 Revizyon Numarası : 04 Revizyon Tarihi : 09 Tem 2014 Geçerlilik Tarihi : 09 Tem 2014 Revizyon Numarası : 05 Revizyon Tarihi : 30 Mart 2015 Geçerlilik Tarihi : 30 Mart 2015 Düzeltilen Sayfalar İlk yayınlama. Tümüyle yeniden yayınlama. Tümüyle yeniden yayınlama. Şirket unvanımız Güneydoğu Havacılık İşletmesi A.Ş. olarak revize edildi. Sorumlu Müdür, Dilek Fırat olarak revize edildi. Sayfa numaraları revize edildi. 1.1.1: GDH Kalite ve Emniyet Politikası revize edildi. 1.2.1: Görev ve sorumluluklar revize edildi. 1.3.5, 1.3.6: Emniyet eylem grubu ve emniyet gözden geçirme kurulu toplantılarının Yönetim gözden geçirme toplantıları ile entegre edilebileceği prosedürü eklendi. 2 Emniyet Risk Yönetimi prosedürleri revize edildi. 2.1 Tehlike / Olayların Tanımlanması prosedürleri mevcut usullere göre revize edildi. 2.1.1, 2.1.2: Tehlike ve Olay Tanımlama / Raporlama prosedürleri mevcut usullere göre revize edildi. 2.1.3, 2.2: Tehlike / Olayların Risk Analizi ve Değerlendirme prosedürleri SHT-SMS e göre revize edildi. 3.3: Değişimin yönetimi prosedürleri mevcut usullere göre revize edildi. 5.1: Emniyet Rapor Formu revize edildi. 5.2: Emniyet Anket Formu revize edildi. 5.3 Eğitim Değerlendirme Formu eklendi. Kalite ve Emniyet Müdürü, Burçin Efe Silsüpür olarak revize edildi. Dokümandaki İşletme faaliyetleri ile ilgili tüm bölümler, GDH EYS nin tava taksi, çok hafif hava aracı uçuş eğitim organizasyonu ve tip intibak eğitim organizasyonu ile ilgili tüm faaliyetleri içerecek şekilde güncellenmiştir. 1.1.2, 1.3.6, 2.1, 2.1.2, 3.1, 3.3: Güncel uygulamalara göre revize edildi. 3.3: Değişiklik Yönetimi Formunun kullanımı ile ilgili prosedür eklendi. 5.4: Değişiklik Yönetimi Formu eklendi. 1.2.1. Görev ve sorumluluklarda değişiklik yapıldı. 1.3.2. Kalite ve Emniyet Müdürü ismi değiştirildi. 1.3.6. EEG toplantılarının toplantı periyotları değiştirildi. 1.5. ADEP gözden geçirme periyodu değiştirildi. 2.1.2. Tehlike Raporlama ve Risk Değerlendirme prosedürü değiştirildi. 3.3. Değişiklik Yönetimi Prosedürü güncellendi.
EMNİYET YÖNETİM SİSTEMİ EL KİTABI Sayfa: 3 Rev no: 05 Rev. Tar.: 30 Mar 14 0.2 YÜRÜRLÜKTEKİ SAYFALARIN LİSTESİ Sayfa Rev. No. Geçerlilik Tarihi Sayfa Rev. No. Geçerlilik Tarihi Sayfa Rev. No. Geçerlilik Tarihi 1 05 30 Mart 2015 10 05 30 Mart 2015 19 04 09 Tem2014 2 05 30 Mart 2015 11 04 09 Tem2014 20 03 03 Ara 2013 3 04 09 Tem2014 12 03 03 Ara 2013 21 03 03 Ara 2013 4 05 30 Mart 2015 13 03 03 Ara 2013 22 03 03 Ara 2013 5 04 09 Tem2014 14 04 09 Tem2014 23 03 03 Ara 2013 6 04 09 Tem2014 15 05 30 Mart 2015 24 03 03 Ara 2013 7 03 03 Ara 2013 16 04 09 Tem2014 25 03 03 Ara 2013 8 05 30 Mart 2015 17 03 03 Ara 2013 26 04 09 Tem2014 9 05 30 Mart 2015 18 05 30 Mart 2015 0.3 DAĞITIM LİSTESİ 1. Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (Orijinal kopya) 2. Dokümantasyon Sorumlusu (Orijinal ve elektronik kopya) 3. GDH Elektronik Kütüphane (Elektronik kopya)
EMNİYET YÖNETİM SİSTEMİ EL KİTABI Sayfa: 4 Rev no: 05 Rev. Tar.: 30 Mar 14 0.4 İÇİNDEKİLER 0. GİRİŞ... 1 0.1 REVİZYON KAYITLARI... 1 0.1.1GEÇİCİ REVİZYON YAPILAN SAYFALARIN KAYITLARI... 1 0.1.2 REVİZYON ÖZET TABLOSU... 2 0.2 YÜRÜRLÜKTEKİ SAYFALARIN LİSTESİ... 3 0.3 DAĞITIM LİSTESİ... 3 0.4 İÇİNDEKİLER... 4 1. EMNİYET POLİTİKASI VE HEDEFLERİ... 6 1.1 YÖNETİMİN TAAHHÜDÜ VE SORUMLULUĞU... 6 1.1.1 GDH Kalite ve Emniyet Politikası... 6 1.1.2 Emniyet Hedefleri... 7 1.2 EMNİYET SORUMLULUKLARI... 7 1.2.1 GDH Emniyet Birimi Organizasyon Şeması ve Sorumlulukları... 7 1.3 EMNİYETİN SAĞLANMASINDA ÖNEMLİ ROL OYNAYAN PERSONELİN ATANMASI... 9 1.3.1 Sorumlu Müdür... 9 1.3.2 Şirket Yöneticileri... 9 1.3.3 Emniyet Yöneticisi (Kalite ve Emniyet Müdürü)... 9 1.3.4 Emniyet Yöneticisi nin Vekili... 9 1.3.5 Emniyet Gözden Geçirme Kurulu... 9 1.3.6 Emniyet Eylem Grubu...10 1.4 EMNİYETLE İLGİLİ HESAP VERME SORUMLULUKLARI...10 1.5 ACİL DURUM PLANI NIN KOORDİNASYONU...10 2. EMNİYET RİSK YÖNETİMİ... 11 2.1 TEHLİKE/OLAYLARIN TANIMLANMASI... 13 2.1.1 Tehlike Dokümantasyonu... 14 2.1.2 Tehlike ve Olay Raporlama Sistemi... 15 2.1.3 Tehlike / Olayların Risk Değerlendirimesi...16 2.2 RİSK ANALİZİ VE RİSKİN AZALTILMASI... 17 3. EMNİYET GÜVENCESİ...18 3.1 EMNİYET PERFORMANSININ İZLENMESİ VE ÖLÇÜLMESİ...18 3.2 EMNİYET DEĞERLENDİRMESİ VE GÖZETİMİ...18 3.3 DEĞİŞİMİN YÖNETİMİ...18 3.4 EMNİYET YÖNETİM SİSTEMİ'NİN SÜREKLİ İYİLEŞTİRİLMESİ...18 4. EMNİYETİN TEŞVİK EDİLMESİ...19 4.1 EMNİYET EĞİTİMİ...19 4.2 EMNİYET İLETİŞİMİ...19 5. EKLER... 20 5.1 EMNİYET RAPOR FORMU... 20 5.2 EMNİYET ANKETİ... 22 5.3 EĞİTİM DEĞERLENDİRME FORMU... 23 5.4 DEĞİŞİKLİK YÖNETİMİ FORMU... 25
EMNİYET YÖNETİM SİSTEMİ EL KİTABI Sayfa: 5 Rev no: 04 Rev. Tar.: 09 Tem 14 AMAÇ VE KAPSAM AMAÇ Bu el kitabının amacı GDH nin tüm faaliyetlerinde (tava taksi, çok hafif hava aracı uçuş eğitim organizasyonu ve tip intibak eğitim organizasyonu) emniyet yönetim sistemini tanımlamak, GDH de görev yapan tüm personele İşletmede meydana gelebilecek kaza ve olayları önleme konusunda yeterli bilgiyi vermek, birimler arası koordinasyonu sağlamak ve tüm operasyonel, teknik ve eğitim faaliyetlerin emniyet çerçevesinde yapılarak can ve mal güvenliğini sağlamaktır. KAPSAM Bu el kitabının uygulama alanına, müteakip maddelerde görev ve sorumlulukları tanımlanmış olan tüm personel girmektedir. REFERANSLAR Bu el kitabı, SHT-SMS Talimatı na ve ICAO Doc 9859 Safety Management Manual dokümanına göre hazırlanmıştır. KISALTMALAR ve TANIMLAR - ÇHHA: Çok Hafif Hava Aracı - EEG: Emniyet Eylem Grubu nu, - EGGK: Emniyet Gözden Geçirme Kurulu nu, - Emniyet: Kişilerin veya mülkün zarar görme olasılığının, sürekli bir tehlike tanımlama ve emniyet riski yönetimi süreci aracılığıyla kabul edilebilir bir seviyeye indirildiği, bu seviyede veya daha altında tutulduğu durumu, - EYS: Emniyet Yönetim Sistemi ni - GDH: Güneydoğu Havacılık İşletmesi A.Ş. yi, - ICAO: Uluslararası Sivil Havacılık Teşkilatı nı, - İşletme: Güneydoğu Havacılık İşletmesi A.Ş. yi, - İndikatör: Emniyet performansını değerlendirmek ve izlemek için kullanılan emniyet parametrelerini, - Olay: Emniyetini etkileyen veya etkileme ihtimali olan ve bir kaza veya ciddi olayla sonuçlanmamış durumları, - SHGM: Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü nü, - TİEO: Tip İntibak Eğitim Organizasyonu nu - Tehlike: Personelin yaralanması, donanım veya yapıların hasar görmesi, malzeme kaybı veya belirli bir işlevin gerçekleştirme becerisinin azalmasına sebep olma potansiyeline sahip bir koşul yada nesneyi, - UEO: Uçuş Eğitim Organizasyonu nu ifade eder.
1. EMNİYET POLİTİKASI VE HEDEFLERİ EMNİYET YÖNETİM SİSTEMİ EL KİTABI Sayfa: 6 Rev no: 03 Geç. : 03 Ara 13 1.1 Yönetimin Taahhüdü ve Sorumluluğu GDH emniyet yönetim sisteminin etkinliğini sağlamak amacıyla öncelikli olarak kalite ve emniyet politikası oluşturulmuştur. Üst Yönetim tarafından geliştirilen bu politika Kalite ve Emniyet Birimi koordinasyonunda GDH Sorumlu Müdürü tarafından imzalanır ve altı ayda bir gözden geçirilerek, değiştirilmesi halinde tüm personele duyurulur. 1.1.1 GDH Kalite ve Emniyet Politikası
1.1.2 Emniyet Hedefleri EMNİYET YÖNETİM SİSTEMİ EL KİTABI Sayfa: 7 Rev no: 04 Geç. : 09 Tem 14 GDH, çalışanlarının görevlerini emniyetli ve etkili bir biçimde nasıl yapacağını tanımlayan bir emniyet yönetim sistemi kurmuş ve bu doğrultuda tüm birimlere emniyet hedefi belirlemiştir. Tüm operasyonel, teknik ve eğitim birimlerinden en az bir tane emniyet ile ilgili birim hedefi oluşturması ve bu hedefe ulaşmak için tamamlanması gereken görev basamaklarını (emniyet göstergeleri) tanımlamaları beklenir. Her birim hedefinin emniyet performans analizi yapılır. Birimlerin hedeflere ulaşmak için yaptığı çalışmalar Kalite ve Emniyet Birimi tarafından kayda alınır ve takip edilir, yapılan emniyet toplantılarında ise üs yönetim tarafından gözden geçirilir. 1.2 EMNİYET SORUMLULUKLARI 1.2.1 GDH Emniyet Birimi Organizasyon Şeması ve Sorumlulukları Sorumlu Müdür Kalite ve Emniyet Müdürü Uçuş İşletme ve Eğitim Müdürü TİEO (TRTO) Eğitim Müdürü ÇHHA UEO (FTO(U)) Eğitim Müdürü Bakım Müdürü Planlama ve Mühendislik Müdürü Yer İşletme ve Güvenlik Müdürü
Sorumlu Müdür - Emniyet Gözden Geçirme Kurulu na başkanlık etmek. EMNİYET YÖNETİM SİSTEMİ EL KİTABI Sayfa: 8 Rev no: 05 Geç. : 30 Mar 15 - İşletme bünyesindeki tüm operasyonel, teknik ve eğitim faaliyetlerin emniyet yönetim sistemine uygun olarak yürütülmesini için gerekli finansal ve insan kaynakları sağlamak. Kalite ve Emniyet Müdürü (Emniyet Yöneticisi) - Emniyet yönetim sistemini kurmak, geliştirmek ve sistemin etkinliğini sağlamak. - Emniyet yönetim sistemi ile ilgili konularda Sorumlu Müdür ve diğer birim müdürlerine tavsiyelerde bulunmak. - Şirket içinde, tedarikçisi olduğumuz firmalar ya da SHGM tarafından kaydedilen düzeltici ve önleyici eylemleri izlemek ve sonuçlarını değerlendirmek. - Personel emniyet eğitimlerini, emniyet eylem grubu ve emniyet gözden geçirme kurulu toplantılarını planlamak ve organize etmek. - Emniyet dokümantasyon sistemini kurmak ve devamlılığını sağlamak. - Emniyet performans analizlerini yapmak, Emniyet Yönetim Sistemi standartları altında kalan performansların sebeplerini belirlemek. - İşletmenin emniyet performansı hakkında periyodik raporlar hazırlamak. - Tehlike / olaylarla ilgili bilgilerin eksiksiz bir biçimde toplanılabilmesi için kurulan emniyet veri toplama ve işleme sisteminin işleyişini sağlamak. - Tehlike tanımlama ve risk değerlendirme süreçlerinin işleyişlerini kontrol etmek. - Emniyet ile ilgili bağımsız raporlama sistemi üzerinden bildirilen her türlü aksaklığı ya da potansiyel tehlikeyi araştırmak ve diğer personele duyurmak. Diğer Operasyonel, Teknik ve Eğitim Birim Müdürleri (Bakım ve Planlama Müdürü, Yer İşletme ve Güvenlik Müdürü, Uçuş İşletme ve Eğitim Müdürü, Tip İntibak Eğitim Organizasyonu (TRTO) Eğitim Müdürü, Çok Hafif Hava Aracı Uçuş Eğitim Organizasyonu (FTO) Eğitim Müdürü) Kalite ve Emniyet Müdürü dışındaki operasyonel, teknik ve eğitim birim müdürleri emniyet yönetimi hususunda kendi yönetim alanlarından sorumludur ve şirkette etkin bir emniyet yönetim sistemine ulaşılması için Kalite ve Emniyet Müdürünün yönetimini destekler. Bunun dışındaki görevleri aşağıda sıralanmaktadır; - Sorumlusu oldukları birimlere tanımlanan emniyet/indikatör hedeflerini, belirlenen periyotlarda ilerletmek ve tamamlamak, - Tehlike raporlarını inceleyerek risk analizlerini yapmak, - Risk seviyelerinin azaltılmasını sağlamak üzere gerekli düzeltici faaliyetleri gerçekleştirmek - Birimleri altında çalışan personeller ile görüşerek, şirket içindeki potansiyel tehlikeleri Kalite ve Emniyet Birimi ne bildirmek, - Birimleri altında çalışan personelleri emniyet raporlama hususunda teşvik etmek ve gerekiyorsa yönlendirmek. Tüm Personeller Tüm GDH çalışanları, emniyetli bir çalışma ortamı oluşturmak adına şirketin kalite ve emniyet politikasına uymaktan sorumludur. İşletme bünyesinde yer alan her personel bütün gayretlerini işletme emniyetini sağlanması doğrultusunda harcayacaktır. Hiçbir faaliyetin emniyeti ihlal etmesine izin verilmeyecektir. Personellerin görev ve sorumluluklarını yerine getirilmesi esnasında her birim yöneticisi, kendi bünyesinde bulunan personelin, emniyet konusundaki görev ve sorumluluklarını yerine getirip getirmediğini kontrol etmekten, tutum ve davranışlarını takip ve kontrol etmekten, gerekiyorsa düzeltici işlemleri zaman geçirmeksizin işleme koymaktan sorumludur. Bunun yanında geliştirilen GDH Performans Analizi Sistemi ile tüm personelin kişisel emniyet performansını ortaya koyan değerlendirmeler de yapılacaktır.
EMNİYET YÖNETİM SİSTEMİ EL KİTABI 1.3 EMNİYETİN SAĞLANMASINDA ÖNEMLİ ROL OYNAYAN PERSONELİN ATANMASI Sayfa: 9 Rev no: 05 Geç. : 30 Mar 14 1.3.1 Sorumlu Müdür: Dilek FIRAT (0312 232 49 58 0312 343 7170) 1.3.2 Şirket Yöneticileri Unvanı Ad ve Soyadı Telefon Numarası Sorumlu Müdür Dilek FIRAT 0312 343 7170 Kalite ve Emniyet Müdürü Onur BAYLAN 0312 343 7170 Uçuş İşletme ve Eğitim Müdürü Ahmet ALAKUŞ 0312 343 7170 Tip İntibak Eğitim Organizasyonu (TRTO) Eğitim Müdürü Çok Hafif Hava Aracı Uçuş Eğitim Organizasyonu (FTO) Eğitim Müdürü Ahmet ALAKUŞ 0312 343 7170 Vedat SARIKAYA 0312 343 7170 Bakım ve Planlama Müdürü Ali Turan TOKGÖZ 0312 343 7170 Yer İşletme ve Güvenlik Müdürü Zafer YILMAZ 0312 343 7170 1.3.3 Emniyet Yöneticisi (Kalite ve Emniyet Müdürü): Onur BAYLAN (0312 343 7170) 1.3.4 Emniyet Yöneticisi nin Vekili: Hasan SARIDAĞ (0312 343 7170) 1.3.5 Emniyet Gözden Geçirme Kurulu Emniyet Gözden Geçirme Kurulu, operasyonel, teknik ve eğitim birim yöneticileri ya da vekillerinin Sorumlu Müdür başkanlığında toplandığı üst kuruldur. Bu kurul toplantıları, yönetim gözden geçirme toplantıları ile entegre edilerek düzenlenebilir. Senede en az iki defa emniyet gözden geçirme kurulu toplantısı yapılır. GDH Emniyet Gözden Geçirme Kurulu nun fonksiyonları şunlardır; - GDH Emniyet Politikası nı gözden geçirmek. - SMS uygulama planını izlemek. - Birimlerin emniyet politikası, emniyet/indikatör hedefleri ve göstergeleri doğrultusunda emniyet performansını izlemek. - Emniyet performansının sağlanması için gerekli kaynakların ayrılmasını sağlamak. - Tedarikçilere yapılan denetlemelerin emniyet açısından etkinliğini izlemek. - Emniyet denetimleri sonucu ya da şirket personeli tarafından tehlike unsuru olarak kaydedilerek başlatılan düzeltici ve önleyici işlemlerin zamanında yapılıp yapılmadığını izlemek. - Emniyet Eylem Grubu Toplantılarında alınan kararların etkinliğini izlemek - Gerçekleştirilecek tüm operasyonel, teknik ve eğitim amaçlı değişikliklerin emniyete etkisini değerlendirmek. -
1.3.6 Emniyet Eylem Grubu EMNİYET YÖNETİM SİSTEMİ EL KİTABI Sayfa: 10 Rev no: 05 Geç. : 30 Mar 15 Emniyet Eylem Grubu, tüm operasyonel, teknik ve eğitim birimi yöneticileri ya da vekillerinin toplandığı toplantı grubudur. Emniyet eylem grubu toplantılarının başkanlığı tayin edilmiş birim müdürleri tarafından sırayla yapılacaktır. Bu toplantı grubu senede en az dört defa toplanarak Emniyet Eylem Grubu Toplantısı yapmaktadır. Emniyet Eylem Grubu, GDH operasyonlardaki emniyet risklerini kontrol altında tutmaya yarayan faaliyetlerin belirlenmesi ile ilgilenirken, Emniyet Gözden Geçirme Kurulu bu faaliyetlerin belirlenen takvimde ve belirlenen stratejik talimatlarla tutarlılık içinde ilerleyip ilerlemediğini kontrol eder. GDH Emniyet Eylem Grubu nun faaliyetleri şunlardır; - Her birimin emniyet / indikatör hedefleri ve göstergeleri doğrultusunda yaptığı çalışmaları analiz etmek, - İşletmenin emniyet performansını kontrol etmek, - Emniyet bilinci oluşturmak amacıyla çalışanların katılımını sağlayarak tehlike raporlama sisteminin işlerliğini sağlamak - Tehlike azaltma stratejileri geliştirmek ve bu doğrultuda personelden emniyet verilerinin toplanması ile ilgili sistemin etkinliğini sağlamak. - Gerçekleştirilecek tüm op erasyonel, teknik ve eğitim amaçlı değişikliklerin emniyete etkisini değerlendirmek. - Emniyetle ilgili düzeltici ve önleyici işlemlerin zamanında yerine getirilmesini sağlamak. 1.4 EMNİYETLE İLGİLİ HESAP VERME SORUMLULUKLARI İşletmemizdeki diğer görevlerinden bağımsız olarak, Emniyet Yönetim Sistemi nin uygulanması ve sürdürülebilmesi için nihai emniyet ve hesap verme sorumluluğunu alacak bir Sorumlu Müdür belirlenmiştir. Geliştirilen emniyetle ilgili hesap verme sorumlulukları doğrultusunda Hiçbir personel, herhangi bir işyeri tehlikesini veya emniyetli olmayan durumu rapor ettikleri için disiplin cezası almayacak veya işten çıkarılmayacaktır. Sorumlu Müdür Emniyet Yönetim Sisteminin doğru şekilde uygulanması ve tüm birimlerin emniyet gerekliliklerine uygun şekilde çalışılmasını sağlamaktan sorumludur. Tüm personele yapılan emniyet toplantılarında ve/veya emniyet eğitimlerinde yaptıkları her işte Önce Emniyet prensibini her şeyin üzerinde tutma anlayışı aşılanacaktır. 1.5 ACİL DURUM PLANI NIN KOORDİNASYONU GDH olası bir acil durumda sonrasında yapılacak eylemleri ve bu eylemlerden sorumlu olan kişilerin görev ve sorumluluklarını ortaya koyan bir Acil Durum Planı na sahiptir. Acil Durum Planı nın amacı, tüm personelin acil durum yetki ve sorumluluklarının atanmasının yanı sıra normal koşullardan acil durum koşullarına düzenli ve etkin bir şekilde geçilmesine hazır olmayı sağlamaktır. GDH Acil Durum Planı iki ayda bir gözden geçirilmekte ve gerekli görüldüğünde planda değişiklik yapılmaktadır. Gözden geçirme işlemi GDH.Q.257 numaralı form ile kayıt altına alınır. GDH Kalite ve Emniyet Müdürü tüm personele olası bir acil durumda nasıl davranacağı konusunda gerekli eğitimi vermekten ve acil durum sırasındaki görev ve sorumluluklarını tebliğ etmekten sorumludur. Bu konuda personel bilincini sürekli en yüksek seviyede tutmak için yılda en az bir kez acil durum tatbikatı yapılacaktır.
2. EMNİYET RİSK YÖNETİMİ EMNİYET YÖNETİM SİSTEMİ EL KİTABI Sayfa: 11 Rev no: 03 Geç. : 03 Ara 13 Emniyet risk yönetimi, tehlikelerin / olayların potansiyel sonuçlarını azaltmak ya da ortadan kaldırmak için uygun emniyet risk kontrollerinin geliştirildiği bir sistemdir. Bu sistem iki temel basamaktan oluşmaktadır; 1. Tehlike / Olayın Tanımlanması 2. Risk Değerlendirmesi ve Riskin Azaltılması Emniyet risk yönetimi tüm İşletme çalışanlarının sorumluluğundadır. Bu sisteminin amacı, oluşabilecek tüm tehlikeleri önceden fark edebilmek ve gerekli düzeltici işlemlerin zamanında gerçekleştirerek tehlikeyi önlemektir. GDH Emniyet Risk Yönetim Süreci aşağıdaki şekilde koordine edilir.
EMNİYET YÖNETİM SİSTEMİ EL KİTABI Sayfa: 12 Rev no: 03 Geç. : 03 Ara 13 GDH Emniyet Risk Yönetim Süreci Bir emniyet sorunu algılanır Tehlikeyi tanımlayınız ve risk analizi yapınız. Risk seviyesi kabul edilebilir midir? Evet Hayır Düzeltici ve önleyici işlem geliştirilerek operasyonlara devam edilir. Risk ortadan kaldırılabilir yada azaltılabilir mi? Evet Hayır Düzeltici ve önleyici işlem geliştirilir. Risk azaltma stratejileri geliştirilir ve izlenir. Operasyon iptal edilir. Risk seviyesi kabul edilebilir seviyeye geldi mi? Evet Hayır Operasyona devam edilir. Ek düzeltici/önleyici işlemler geliştirilir ve risk seviyesi kabul edilebilir seviyeye çekilmeye çalışılır. Yada operasyon iptal edilir.
2.1 Tehlike/Olayların Tanımlanması EMNİYET YÖNETİM SİSTEMİ EL KİTABI Sayfa: 13 Rev no: 04 Geç. : 09 Tem 14 Tehlikeli bir durum ya da olayla karşılaşıldığında, ilk olarak tehlikenin potansiyel sonuçlarının / olayın sonuçlarının meydana gelme olasılığı ve şiddeti açısından ayrı değerlendirmeler yapılır. Bu değerlendirmelerin sonuçlarından elde edilen değerler analiz edilerek risk seviyesi belirlenir. Zararın Şiddeti: Potansiyel tehlikenin / olayın yol açtığı / açabileceği zararın etkisinin büyüklüğüdür. Zararın şiddetinin belirlenmesinde aşağıdaki tablo üzerinden puanlama yapılır. ZARARIN ŞİDDETİ DEĞER A B C D E ANLAMI Kullanılamayacak derecede ağır tahrip. Çoklu ölüm. İşletmenin faaliyet gösteremeyecek şekilde emniyet marjında, fiziksel durumunda veya iş gücünde büyük bir azalma. Birden fazla insanın ciddi yaralanması veya ölümü. Büyük malzeme hasarı. İş yükündeki artış sonucu emniyet marjında önemli bir azalma. Olumsuz işleyen koşullarla başa çıkılmasını sağlayan sistemlerin işlerliğinde azalma. Ciddi olay. Kişi yaralanmaları. Sıkıntı. Operasyonların sınırlanması. Acil durum prosedürlerinin kullanımı. Küçük olay. Küçük sonuç.
EMNİYET YÖNETİM SİSTEMİ EL KİTABI Sayfa: 14 Rev no: 04 Geç. : 09 Tem 14 Zararın Meydana Gelme Olasılığı: Potansiyel tehlikenin yol açabileceği yada yaşanan olayın yol açtığı zararın meydana gelme olasılığıdır. Sonucun meydana gelme olasılığı belirlenirken beş (5) üzerinden puanlama yapılır. Olasılık hesabı yapılırken geçmiş kazalar, mevcut koruyucu önlemler, yasal mevzuatlar ve bunlara uyulması durumu gibi etkenler mutlaka göz önünde bulundurulacaktır. ZARARIN MEYDANA GELME OLASILIĞI DEĞER ANLAMI 5 Birçok defa meydana gelmesi muhtemel. 4 Bazen meydana gelmesi muhtemel. 3 Umulmaz ama imkan dahilinde meydana gelebilir. 2 Meydana gelmesi olanaksız. 1 Olayın meydana gelmesi neredeyse düşünülemez. 2.1.1 Tehlike Dokümantasyonu Tehlike: İnsanların yaralanması, sağlığının bozulması veya bunların birlikte gerçekleşmesine sebep olabilecek durum ya da nesnedir. Tehlikeyi tanımlamak için kullanılan üç temel yöntem bulunmaktadır: - Reaktif Yöntemler: Yaşanmış kaza ve olaylardan elde edilen verilerin kullanılmasına dayanır. Bu veriler emniyet raporları, olay ve kaza raporları vb. dokümanlardır. - Proaktif Yöntemler: İşletme faaliyetlerinin analiz edilerek emniyet risklerinin etkin bir biçimde tanımlanıp, önlenmesi faaliyetine dayanır. Bu yöntem için kullanılan veriler; emniyet raporları, anketler, denetleme raporları vb. dokümanlardır. - Prediktif Yöntemler: Devam eden operasyonlar sırasında sistem performansının izlenerek, geleceğe yönelik potansiyel problemlerin öngörülmesine dayanır. Bu yöntem için kullanılan veriler: anketler, denetleme raporları, emniyet toplantı raporları vb. dokümanlardır.
2.1.2 Tehlike ve Olay Raporlama Sistemi İki tip raporlama sistemi vardır: - Gönüllü Raporlama Sistemi - Zorunlu Raporlama Sistemi Gönüllü Raporlama Sistemi (Bağımsız Raporlama Sistemi) EMNİYET YÖNETİM SİSTEMİ EL KİTABI Sayfa: 15 Rev no: 05 Geç. : 30 Mar 15 Gönüllü raporlama sistemi herhangi bir yasal ya da idari gereklilik olmadan gönüllü olarak tehlike tanımlama ve bildirim yapma anlamına gelir. İşletme çalışanlarından tespit ettiği emniyetsiz durumu / tehlikeyi Kalite ve Emniyet Birimi ne bildirmesi beklenir. Zorunlu Raporlama Sistemi İşletme çalışanları emniyet yönetim sistemini doğrudan etkileyen tehlikeleri ya da olayları Kalite ve Emniyet Birimi ne bildirmek zorundadır. Zorunlu raporlama yapılacak durumlar OM Part A Bölüm 11.3 te ayrıntılı olarak tanımlanmıştır. Tehlike ve Olay Raporlama Sistemi nin İşleyişi Güneydoğu Havacılık oluşturduğu emniyet kültürüyle personellerini üst yönetime karşı açık ve dürüst olma konusunda teşvik etmektedir. Tüm çalışanlarını cezalandırma korkusu olmadan tehlike, olay ve aksaklıkları bildirmeleri konusunda bilinçlendirilir. Raporlama süreci şu şekildedir; 1) Raporlamayı yapacak kişi GDH Emniyet Rapor Formu nun ön yüzünü doldurur. 2) Doldurulan form, Kalite ve Emniyet Birimi ne ulaştırılır ya da taranmış bir kopyası Kalite ve Emniyet Müdürü ne ya da quality@gdh.aero e-mail adresine e-mail olarak gönderilir. 3) Kalite ve Emniyet Birimi, tehlikenin/olayın değerlendirilmesi, araştırılması ve risk analizinin yapılması için raporu ilgili birim sorumlusu(ları)na sevk eder. 4) İlgili birim sorumluları tehlike/olayın kök neden analizinin yapılması ve düzeltici/önleyici işlem geliştirilmesi için Kalite ve Emniyet Birimi ile koordine ederek, formun Analiz ve Sonuç bölümlerini doldurur. 5) Formu dolduran birimlerin sorumluları GDH Emniyet Rapor formunu imzalar ya da son haline elektronik olarak onaylar. 6) Eğer olay Hava Trafik Yönetim Hizmetleri Ile Bağlantılı Emniyet Olaylarının Rapor Edilmesi ve Değerlendirilmesine Dair Yönetmeliği (SHY 65-02) yada Sivil Havacılık Emniyet Olaylarinin Raporlanmasına Dair Talimat ına (SHT-OLAY) göre raporlanması zorunlu kılınan bir olay ise GDH Kalite ve Emniyet Müdürü olaydan sonraki 72 saat içinde SHGM ve gerekiyosa diğer otoritelerle iletişim kurar ve sunulması zorunlu ne tür form varsa gönderir, gerekirse olayın ayrıntıları için ilgili otoritelerle iletişim kurar. 7) Tehlike/olay akabinde geliştirilen düzeltici/önleyici işlemler ilgili birim sorumlularına e-posta yoluyla gönderilir. 8) Tehlike/olay yapılacak ilk EEG toplantısında ele alınır. Rapor edilen tehlike ve olaylar Kalite ve Emniyet Birimi personeli tarafından kayda alınır ve belirlenen düzenleyici ve/veya önleyici işlemler takip sistemine kaydedilerek takip edilir. Geliştirilen düzeltici/ önleyici işlemlerin belirlenen periyotlarda ilerleyip ilerlemediği yapılan emniyet eylem grubu ve emniyet gözden geçirme kurulu toplantılarında ele alınır. Gerekiyorsa ek düzeltici/ önleyici işlemler geliştirilebilir. Yapılan emniyet toplantılarında İşletme Müdürlerinden birim içinde yaptıkları görüşmeler akabinde tespit ettikleri, emniyet sistemini tehdit edecek unsurları Kalite ve Emniyet Birimi ne bildirmeleri beklenir. Bildirilen her unsur bir indikatördür ve her indikatör bir tehlike gibi analiz edilerek kayda alınır. Her indikatöre risk seviyesini düşürecek yönde bir indikatör hedefi belirlenir ve belirlenen periyotlarda indikatör hedefinin ilerleyişi izlenir.
EMNİYET YÖNETİM SİSTEMİ EL KİTABI Sayfa: 16 Rev no: 03 Geç. : 03 Ara 13 Yapılan analiz çalışmaları (trend / eğilim analizi) zaman içinde kaydedilen tehlike / olay sayısındaki artış ve azalışı, en çok yaşanan sorunları kategorilendirilererek analizlenebileceği şekilde yapılır. Analizlerdeki dalgalanmalar yapılan risk azaltma çalışmalarının, yani yapılan düzeltici ve/veya önleyici işlemlerin, etkinliğini bu analiz tablolarının yorumlanması ile ortaya koyar. Eğer belirlenen düzeltici ve/veya önleyici işlemlere rağmen risk seviyesi hala düşürülemiyorsa, geliştirilen risk azaltma stratejilerinin yeterli yada etkin olmadığı anlaşılır. Bu doğrultuda, GDH Kalite ve Emniyet Müdürü düzeltici/önleyici işlemi gerçekleştirecek birim müdürü ile görüşerek, ek düzeltici /önleyici işlem(ler) geliştirir Geri Bildirim Sistemi Raporlama yapan personeli bildirim amacıyla geliştirilen geri bildirim sisteminin idaresi Kalite ve Emniyet Birimi nin sorumluluğundadır. Bu doğrultuda tehlikeyi raporlayan kişiye 48 saat içinde raporun alındığına dair, bir ay içinde ilgili rapor hususunda geliştirilen düzeltici ve/veya önleyici faaliyetler hakkında bilgi verilecektir. Bu süre zarfında yapılacak emniyet toplantıları ya da bilgilendirme e-postaları ile ilgili birimlerin risk ve a riskin azaltılması için geliştirilen stratejilerden haberdar olması sağlanacaktır. Anket Uygulaması İşletmede görevli tüm personelin, uygulanan emniyet faaliyetleri ile ilgili görüş, düşünce ve önerilerini almak üzere senede en az 2 kere anket uygulaması yapılmaktadır. Anket sonuçları yapılacak ilk EEG toplantısında değerlendirilerek kayda alınacaktır. Bu doğrultuda elde edilen verilere dayanılarak indikatör / tehlike belirleme çalışmalarıda yapılabilmektedir. Kullanılacak anketin bir örneği Bölüm 5.2 te sunulmuştur. 2.1.3 Tehlike / Olayların Risk Değerlendirimesi Tehlike/olayların potansiyel sonuçlarının meydana gelme olasılığı ve sonucunun şiddeti değerleri çarpılarak, risk kategori numarası belirlenir. Risk Değerlendirme Matrisi Zararın Meydana Gelme Olasılığı Zararın Şiddeti Sık Görülen (5) Ara Sıra Olan (4) Pek Az (3) Mümkün Görünmeyen (2) Pek Mümkün Görünmeyen (1) Çok Tehlikeli (A) Tehlikeli (B) Majör (C) Minor (D) İhmal edilebilir (E) 5A 5B 5C 5D 5E 4A 4B 4C 4D 4E 3A 3B 3C 3D 3E 2A 2B 2C 2D 2E 1A 1B 1C 1D 1E
2.2 Risk Analizi ve Riskin Azaltılması EMNİYET YÖNETİM SİSTEMİ EL KİTABI Sayfa: 17 Rev no: 03 Geç. : 03 Ara 13 Risk Değerlendirme Matrisi ile elde edilen Risk Kategori Numarası nın büyüklüğüne göre Risk Seviyesi belirlenir ve geliştirilecek stratejinin aciliyeti ve önemi hakkında bilgi edinilmesini sağlar. Risk Kategori Numarası Risk Seviyesi Anlamı 5A, 5B, 5C, 4A, 4B, 3A 2A, 2B, 2C, 3B, 3C, 3D, 4C, 4D, 4E, 5D, 5E, 1A, 1B, 1C, 1D, 1E,2D, 2E, 3E, Kabul Edilemez Gözden Geçirme Kabul Edilebilir Sonuç, ihtimal dâhilinde değil veya endişe edilecek yeterli şiddette değil ise risk tolere edilebilir. Ancak, bir kaza veya olayın riskini en aza indirmek için riskin uygulanabilir makul şekilde azaltılmasına dikkat edilmelidir Sonuç ve / veya olasılık endişe kaynağıdır; riskin hafifletilmesi için uygulanabilir makul önlemler aranmalıdır. Risk, yapılan işlemden sonra hala gözden geçirme kategorisinin içinde ise; riskin anlaşılabilir olduğu ve organizasyonda emniyetten sorumlu kişinin onayı ile kabul edilebilir. Sonuç, ihtimal dâhilinde değil veya endişe edilecek yeterli şiddette değil ise risk tolere edilebilir. Ancak, bir kaza veya olayın riskini en aza indirmek için riskin uygulanabilir makul şekilde azaltılmasına dikkat edilmelidir.
3. EMNİYET GÜVENCESİ 3.1 Emniyet Performansının İzlenmesi ve Ölçülmesi İşletmemizde yapılan; EMNİYET YÖNETİM SİSTEMİ EL KİTABI - Şirket içi yapılan emniyet raporlarının yapılan analiz çalışmaları, - Emniyet/indikatör hedeflerinin işleyişi ve bu doğrultuda yapılan performans çalışmaları, - Emniyet denetimlerinde kaydedilen bulguların birim, sayı, kök neden bazlı analiz çalışmaları, Sayfa: 18 Rev no: 05 Geç. : 30 Mar 15 - Emniyet toplantılarında alınan kararlar ve akabinde yapılan çalışmalarının yaşanan emniyet sorunlarını ne derece etkilediğinin gözlemlenmesi, - Personel Performans Değerlendirme Çalışmaları ile emniyet performansının etkinliği izlenmektedir. 3.2 Emniyet Değerlendirmesi ve Gözetimi Emniyet değerlendirmesi ve gözetimi, emniyet performansının izlenmesi ve ölçülmesi için geliştirilen yöntem ve sistemleri doğrultusunda yapılmaktadır. Bölüm 3.1 de yer alan emniyet performansı analiz çalışmaları göz önüne alınarak, emniyet değerlendirmesi ve gözetimi sağlanmış olacaktır. 3.3 Değişimin Yönetimi Mevcut sistemimizdeki donanım, program, ürün ve hizmetlerde bir değişiklik olduğunda kasıtsız olarak yeni tehlikelerde ortaya çıkabilmektedir. GDH Emniyet Yönetim Sistemi değişimin yan ürünü olan tehlikelerin sistematik ve proaktif olarak tanımlanmasını ve tehlikelerin sonuçlarına ait emniyet risklerinin yönetilmesi için stratejiler geliştirilmesini öngörmektedir. Planlı veya plansız Emniyet Eylem Grubu toplantılarında değişim yönetimi başlığı ele alınarak, değişen operasyonel, teknik yada eğitim uygulamaların emniyet riskine etki edip etmediği görüşülür. Bu doğrultuda aşağıdaki usuller uygulanır ve Bölüm 5.4 te yer alan Değişiklik Yönetimi Formu kullanılır.; 1. Değişikliğin amaç ve hedeflerinin belirlemek. 2. Planlanan iş basamaklarının belirlemek 3. Değişikliğin risk değerlendirmesi yapmak. 4. İndikatör belirleme çalışmaları yapmak. 5. Tüm ilgili birim personellerinin değişikliğin farkında olmasını ve anlamasını sağlamak. 3.4 Emniyet Yönetim Sistemi'nin Sürekli İyileştirilmesi Emniyet sisteminin etkinliği, sürekli iyileştirme ilkesine bağlı kalınarak sağlanabilir. GDH Kalite ve Emniyet Birimi entegre bir şekilde kurulmuştur. Dolayısıyla Emniyet Yönetim Sistemi nin temel ilkesi olan Önce Emniyet kavramı, kalite denetlemelerinde de temel ilke olarak alınır ve denetimler bu doğrultuda gerçekleştirilir. Yapılan şirket içi denetimler ve tedarikçilere yapılan dış denetimler aracılığıyla İşletmemizin ve hizmet aldığımız tedarikçilerin alınan hizmet ile ilgili tesis, donanım, dokümantasyon ve prosedürlerinin proaktif olarak değerlendirilmesi sağlanmaktadır.
EMNİYET YÖNETİM SİSTEMİ EL KİTABI Sayfa: 19 Rev no: 03 Geç. : 03 Ara 13 4. EMNİYETİN TEŞVİK EDİLMESİ İşletmemiz mümkün olan en güvenli çalışma ortamını sağlayabilmek için emniyet sistemine yönelik tehlikeler ve bu tehlikelerin kontrol yöntemleri üzerine tüm personelin etkili bir iletişim içinde yer alması gerektiğine inanır. Bu yüzden İşletme içinde emniyetle ilgili konularda personel eğitimine ve iletişime büyük önem verilmektedir. 4.1 Emniyet Eğitimi Eğitimler emniyet yönetim sisteminin önemli bir parçasıdır. Emniyet eğitimlerinin organize edilmesi Kalite ve Emniyet Birimi nin sorumluluğundadır. Emniyet eğitimin amacı, GDH personellerinin emniyet yönetimi ile ilgili görevlerini yerine getirecek şekilde eğitilmiş ve yeterli olmasını sağlamaktır. GDH emniyet eğitimi aşağıdaki konuları içermektedir; - GDH Emniyet Hedefleri - GDH Emniyet Politikası - Tüm çalışma ve emniyet prosedürlerinin izlenmesi - Tehlikelerin tanımlanması ve raporlanması - Risklerin tanımlanması ve emniyet riski yönetim süreci - Emniyet raporlama süreci - Emniyet görev ve sorumlulukları - Veri toplama Yöntemleri GDH Emniyet Eğitimi İşletme çalışanlarına işe girdiği tarihten sonraki bir ay içinde verilecektir. SHT-SMS Talimatı, ICAO 9859 Safety Manual ve GDH Emniyet Yönetim Sistemi El Kitabı nda majör bir değişiklik yapıldığı taktirde, GDH Emniyet Eğitimi 2 yılda bir tazelenecektir. Aksi durumda eğitim tazelemesi yapılmaksızın yapılan emniyet toplantıları ile çalışanların emniyet yönetim sistemi ile ilgili bilgilerinin taze tutulması amaçlanmaktadır. Eğitimler yerinde ya da elektronik olarak verilebilir. Eğitimin etkinliğini değerlendirme sistemi Eğitim sonrası, eğitim alan personelin doldurduğu GDH Eğitim Değerlendirme Formlarının değerlendirilmesine dayalı bir sistemdir. Doldurulan formlar akabinde eğitim ile ilgili öneri ve eleştiriler değerlendirilmekte ve eğiticiye bildirilmektedir. Kullanılan formun örneği Bölüm 5.3 te yer almaktadır. 4.2 Emniyet İletişimi Emniyet iletişimi aşağıdakileri hedeflemektedir; Tüm personelin Emniyet Yönetim Sistemi nden haberdar olmasını sağlamak Emniyetle alakalı önemli bilgileri personele aktarmak Emniyet prosedürlerinin neden kullanılmaya başlandığını ya da değiştirildiğini açıklamak Emniyetle ilgili yararlı bilgi ve gelişmeleri aktarmak. Emniyet iletişiminin sağlanması için eğitim ve toplantıların yanında gerektiği zaman Kalite ve Emniyet Birimi nin sorumluluğunda olan safety@gdh.aero e-posta adresi yoluyla bilgilendirme e-postaları gönderilmektedir.
5. EKLER 5.1 EMNİYET RAPOR FORMU EMNİYET YÖNETİM SİSTEMİ EL KİTABI Sayfa: 20 Rev no: 03 Geç. : 03 Ara 13
EMNİYET YÖNETİM SİSTEMİ EL KİTABI Sayfa: 21 Rev no: 03 Geç. : 03 Ara 13
EMNİYET YÖNETİM SİSTEMİ EL KİTABI Sayfa: 22 Rev no: 03 Geç. : 03 Ara 13 5.2 EMNİYET ANKETİ
5.3 EĞİTİM DEĞERLENDİRME FORMU EMNİYET YÖNETİM SİSTEMİ EL KİTABI Sayfa: 23 Rev no: 03 Geç. : 03 Ara 13
EMNİYET YÖNETİM SİSTEMİ EL KİTABI Sayfa: 24 Rev no: 03 Geç. : 03 Ara 13
EMNİYET YÖNETİM SİSTEMİ EL KİTABI Sayfa: 25 Rev no: 04 Geç. : 09 Tem 14 5.4 DEĞİŞİKLİK YÖNETİMİ FORMU
EMNİYET YÖNETİM SİSTEMİ EL KİTABI Sayfa: 26 Rev no: 04 Geç. : 09 Tem 14 INTENTIONALLY LEFT BLANK