Silah Ruhsatı Başvurularında Narsisistik Özellikler ve Mizaç Özellikleri *Dr Sibel Koçbıyık, **Dr Sedat Batmaz *Ankara Atatürk Eğitim Araştırma Hastanesi **Mersin Devlet Hastanesi
Giriş-I İlk çağlardan bu yana beslenme gibi temel ihtiyaçları karşılamak amacıyla kullanılan silah zamanla insanoğlunun güvenlikle ilgili kaygılar duyması nedeniyle yaygın olarak kullanılmış, güç ve kuvvetli olmanın bir tür göstergesi durumuna gelmiştir.
Giriş-II Türkiye de silah taşımak ve bulundurmak isteyen her vatandaş silah ruhsatı almak zorundadır. Son yıllarda ülkemizde silah edinilmesindeki kolaylık ve artış, şiddet eylemlerini ve silahla işlenen suçları arttırmıştır (Balcıoğlu, 2007). Ülkemizde silah ruhsatı başvurularının nedeni incelendiğinde sıklıkla iş riski, güvenlik, avcılık, intikal nedeniyle saklanması gibi gerekçelere rastlanmaktadır (İlkiz, 2006).
Giriş-III Silah ruhsatı başvurularında öne sürülen bu gerekçelerin dışında, geçmişten at, avrat, silah söylemiyle devam ederek günümüze ulaşan, toplumda erkeklik algısını bir güç unsuru tamamladığı için silah bulundurma gerekçesi belirtilen diğer gerekçelere örtük bir şekilde zemin hazırlıyor olabilir.
Amaç Bu araştırma, silah bulundurma ve taşıma ruhsatı almak isteyenlerin narsisistik özellikleri ni, mizaç özelliklerini belirlemek amacıyla yapılmıştır.
Araç ve Yöntem-I Çalışmaya Ankara Atatürk Eğitim Araştırma Hastanesi Sağlık kuruluna, Eylül 2012 Ekim2012 tarihleri arasında silah ruhsatı almak amacıyla başvuran 21 yaşını doldurmuş, en az ilkokul mezunu, SCL-90 test sonucuna göre psikopatoloji saptanmayan, anket formlarını doldurmayı kabul eden 54 kişinin alınmıştır.
Araç ve Yöntem-II Değerlendirme Araçları Sosyodemografik veri formu TEMPS-A mizaç ölçeği (Temperament Evaluation of Memphis, Pisa, Paris, San Diego Autoquestionnaire) Narsisistik Kişilik Envanteri
Bulgular: Cinsiyet (erkek) %83.5 Silah Alma Gerekçesi Eğitim Durumu Merak %1.9 İlkokul %3.8 İntikal %26.9 Ortaokul %11.5 Güvenlik %7.7 Lise %28.8 İş %15.4 Yüksekokul %13.5 İntikal + Güvenlik %17.3 Üniversite %42.3 Merak + Güvenlik %5.3 Medenî Durum İntikal + İş %26.9 Bekâr %5.8 Yaş (M SD) 48.32 59.70 Evli %92.3 Dul %1.9
TEMPS-A Ortalama Puan SD Depresif Mizaç 2,90 2,49 Siklotimik Mizaç 1,84 1,61 Hipertimik Mizaç 9,09 4,34 İrritable Mizaç 1,11 2,13 Anksiyöz Mizaç 1,15 1,86 NKE Otorite 0,63 0,65 Teşhircilik 0,86 0,71 Sömürücülük 0,36 0,62 Hak İddia Etme 0,50 0,67 Kendine Yeterlilik 0,48 0,75 Üstünlük 0,71 0,74 NKE Toplam 3,50 2,10
Tartışma-I: Her toplumsal sistem, kendi yapısına ve işleyişine uygun kişilik örgütlenmesine ihtiyaç duyar ve kendi kültürünü -yani, normlarını, temel kabullerini, deneyimi örgütlenme tarzlarınısosyalleştirici kurumlar aracılığıyla bireyde kişilik biçiminde yeniden üretir (Lasch, 1979). Toplumsal karakter (E.Fromm,1963) Simgesel şiddet, doxa paradoxu (P.Bourdie) Hegomonya(A.Gramsci), Hegomonikerkeklik
Tartışma-II OttoKernberg(1975), çağdaş kültürdeki değişimlerin nesne ilişkileri üzerinde belirleyici etkilere sahip olduğunu belirtmektedir. Silah, tripolar selfin, büyüklenmeci kendillik kutbunun ihtiyaçlarını karşılayan bir kendillik nesnesi haline gelmiş olabilir. Silah taşıyan ve bulunduran erkekleri arasında, bu statüyü kazanma benzerliği, tripolar selfin ikiz kutbunun ihtiyacını karşılıyor olabilir.
Araştırmanın Kısıtlılıkları Örneklem sayısı, kontrol grubu Araştırma yeri Coğrafi bölge, Kadın olmak Silah başvuru nedeni İyi gösterme hali Yapılandırılmış tanı koyma ölçeği eksikliği
Bireysel silahlanmanın arkasında bu ihtiyacı yaratan toplumsal dinamikleri anlamaya çalışmak, bu süreçte psikiyatrinin konumunu tanımlanması açısından da önemlidir. Sadece silahlanmanın sonuçlarına ortak olmamak açısından değil, hangi ihtiyacı nasıl karşıladığımızı anlamak açısından bu tür araştırmalara ihtiyaç vardır.