KİNEZYOLOJİ ÖĞR.GÖR. CİHAN CİCİK 1
Kinezi -> Hareket Logos -> Bilim Kinezyoloji -> Hareket Bilimi 2
Kinezyoloji: Herhangi bir kuvvet tarafından meydana getirilen hareketleri ve bu hareketleri doğuran kuvvetleri mekanik kanunlar içerisinde inceleyerek bunların patolojik durumlarla karşılaştırmasını yapan bilim dalıdır. Minimum çaba ile maksimum performansı amaçlar. 3
FİZYOLOJİ KİNEZYOLOJİ ANATOMİ MEKANİK 4
Kinezyoloji kapsamına giren konular; - Mekanik -> Biyomekanik (Canlı organizmayı incelediği için) - Anatomi -> Kas iskelet sistemi anatomisi (Hareket sistemiyle ilgili) - Fizyoloji -> Nöromüsküler fizyoloji (Hareketle ilgili sinir ve kas sistemi fizyolojisi) 5
Mekanik, statik ve dinamik olmak üzere ikiye ayrılır. 1) Statik: Cisimlerin denge halindeki konumudur. Equilibrium hali. 2) Dinamik: Kinematik ve kinetik olarak ikiye ayrılır. a) Kinematik analiz: Hareket sırasında boşlukta eklemlerin aldığı açısal değerleri inceler. b) Kinetik analiz: Hareketi doğuran kuvvetleri inceler. 6
Hareketi doğuran kuvvetler: 1) İnternal kuvvetler 2) Eksternal kuvvetler 7
1) İnternal kuvvetler; a) Kasılabilme özelliği olan kontraktil yapıların ortaya koyduğu kuvvet b) Kasılabilme özelliği olmayan non kontraktil yapıların ortaya koyduğu kuvvettir. 8
2) Eksternal kuvvet: Yerçekimi veya gravite kuvvetinin kendisidir. Eksternal kuvvetin geçtiği yöndeki kaslar inaktif, bunun antagonistindeki kaslar ise aktiftir. 9
Kinematik analiz yöntemleri: 1) Elektrogoniometre 2) Sinematografik yöntem 3) Videoteyp yöntemi 4) Bilgisayarlı yürüyüş analizleri (Gait analyzer) 10
Kinetik analiz yöntemleri: 1) Eksternal kuvvet analizi: Force plate 2) İnternal kuvvet analizi: Elektromyografik yöntem, Matematiksel yöntem 11
Kas kontraksiyon yaptığında eklemde iki ana etki oluşur: 1) Stabilizatör etki: Kasın kuvvet kolu eklemin kuvvet koluna paralel ise ortaya çıkar. 2) Rotatör etki: Kasın kuvvet kolu eklemin kuvvet koluna dik ise ortaya çıkar. Kasın kuvvet kolu ile eklemin kuvvet kolu arasındaki açı azaldıkça stabilizatör etki artar, rotatör etki azalır. 12
Hareket: Cisimlerin yer değiştirmesidir. 1) Doğrusal hareket: Hareket eden cismin tüm noktaları aynı doğrultu ve aynı yöndedir (Boksör vuruşu). 2) Dairesel hareket: Merkez nokta etrafında diğer noktaların hareket etmesidir (Tekerleğin dönmesi). 3) Büklümlü hareket: İlk iki hareketin birleşimi ile oluşan harekettir (Golf). 13
Kinezyolojide matematiksel değerler ve vektör değerleri olmak üzere iki hesaplama değeri vardır. Matematiksel değerlerin büyümesi ya da küçülmesi mümkün olduğundan daima toplanıp çıkarılabilir. Vektör değerleri ise belirli bir büyüklük veya küçüklüğe sahip olmasına rağmen şartlı olarak toplanıp çıkarılabilir. Bu değerlerin içine hız girer ve mutlaka bir yönü vardır. 14
NEWTON KANUNLARI I. Newton Kanunu: Bir cisme kuvvet etki ettiğinde eğer cisim hareketli olup hareketini koruyabiliyorsa; hareketsiz olup dengesini sağlayabiliyorsa I. Newton Kanunu ile ilgilidir. Cisimlerin bir inersiyası (kütle) vardır. Newton un I. kanunu inersiyadır. Bir cismin inersiyası olmazsa cisimlerin taşıma problemi olmaz. I= m x p 2 m= Cismin kütlesi p= Merkeze olan çevresel uzaklıkların ortalama değeridir. 15
NEWTON KANUNLARI II. Newton Kanunu: Bir cisme kuvvet uygulandığı zaman bu cisimde kuvvet doğrultusunda bir hızlanma ortaya çıkar. Meydana gelen hızlanma uygulanan kuvvetin şiddeti ile doğru orantılı, cismin inersiyası ile ters orantılıdır. F = m x a F= Kuvvet, m=kütle, a=ivme II. Newton Kanunu cisimlerin momentlerindeki değişikliği gösterir. 16
NEWTON KANUNLARI III. Newton Kanunu (Etki-Tepki Prensibi): Bir cisme kuvvet uygulandığı zaman bu cisimde uygulanan kuvvete eşit ama zıt yönde bir reaksiyonel kuvvet ortaya çıkar. T= F x r T=Torque, F=Kuvvet, r=yarıçap W= F x d W=İş, F=Kuvvet, d=yol 17
TEŞEKKÜRLER ÖĞR.GÖR. CİHAN CİCİK 18