Nüfusun Dağılışında Etkili Faktörler
Nüfus Dağılışını Etkileyen Faktörler İkiye Ayrılır: 1-Doğal Faktörler 2-Beşeri Faktörler
1-Doğal Faktörler:
1.İklim : Çok sıcak ve çok soğuk iklimler seyrek nüfusludur. Yağışların fazla, kışların ılık geçtiği iklim bölgeleri sık nüfusludur.
Örnek ; kutup bölgeleri, çöl bölgeleri ve Ekvatorda 1000 m nin altındaki yerler (yüksek nem ve sıcaklıktan) seyrek nüfusludur.
2.Yer Şekilleri: İklim şartları elverişli olsa bile dağlık kesimler seyrek nüfuslanmıştır. Ör: Dünya üzerinde Alp-Himalaya Dağları, Yurdumuzda ise Menteşe Yöresi, Taşeli Platosu, Teke yarımadası Toroslar gibi.
3.Su İmkanı Akarsu çevreleri su imkanı ve verimli tarım alanlarından dolayı sık nüfusludur. Bu genellemeye Ekvatoral bölge akarsuları (Amazon, Kongo) ve Kutup iklim bölgesindeki akarsular uymaz. Ekvatoral bölgede yüksek nem ve sıcaklıktan, kutuplarda ise düşük sıcaklıktan dolayı nüfus seyrektir. Sık nüfuslu akarsu havzalarına örnek olarak; İndus, Ganj, Fırat- Dicle, Nil gösterilebilir.
4.Bitki Örtüsü Ormanların sık ve gür olduğu alanlar seyrek nüfuslanmıştır. Örnek: Amazon-Kongo Havzaları gibi.
2-Beşeri Faktörler:
1-Sanayi Sanayi nin gelişmiş olduğu yerler iş imkanından dolayı sık nüfusludur. Ör:İstanbul, Bursa, İzmir, Adana gibi. Dünya üzerinde ise Japonya, Batı Avrupa ülkeleri ve A.B.D nin doğusu sanayiden dolayı sık nüfusludur.
2-Tarım Tarımsal faaliyetlerin gelişmiş olduğu yerler sık nüfusludur. Ör: Akhisar, Çukurova, Bafra, Çarşamba gibi.
3-Ulaşım Ulaşımın gelişmiş olduğu yerlerde ticarette geliştiği için sık nüfuslanmış tır.
4-Turizm Turizmin gelişmiş olduğu yerlerde mevsimlik nüfus artışı görülür. Örnek: Kıyı bölgelerimizde yaz döneminde, Bursa-Uludağ, Bolu-Kartalkaya, Kayseri-Erciyes te ise kış döneminde nüfus artar.
5-Yer Altı Kaynakları Yer altı kaynaklarının çıkarıldığı ve işlendiği yerler sık nüfusludur. Ör: Soma, Ereğli, Karabük, Seydişehir gibi.
ÖNEMLİ!!!!!! Bir ülkede nüfusun dağılışı büyük ölçüde iklim ve yer şekillerine bağlı ise o ülke geri kalmış, iklim ve yer şekillerinden bağımsız ise gelişmiş ülkedir.
DÜNYA NÜFUSUNUN DAĞILIŞI
Dünya Üzerindeki Sık Nüfuslu Bölgeler
1-Batı ve Orta Avrupa Yeryüzü şekillerinin sade olması,dağlık alanların az yer kaplaması,ulaşım sorununun yaşanmaması,sanayinin gelişmiş olması ve iklimin ılıman olması sebebiyle aşırı nüfuslanmıştır.
2-Güneydoğu Asya (Muson Asya sı) Akarsuların oluşturduğu verimli deltaların bulunması ve iklimin uygun olması sebebiyle aşırı nüfuslanmıştır Dünya nüfusunun 3/5 i burada bulunur.
3-Akarsu Boyları ve Deltalar Dünyanın en eski ve köklü medeniyetlerinin kurulduğu alanlardır. Bu alanlar bugün de aşırı nüfuslanmıştır.
4-Kuzey Amerika nın Kuzeydoğusu ve Göller Bölgesi İklim ve yüzey şekillerinin uygunluğunun etkisiyle nüfus artmıştır.
Dünya Üzerindeki Seyrek Nüfuslu Bölgeler
1-Kutup Bölgeleri
2-Çöller (dönenceler çevresi)
3-Kıtaların iç kesimlerindeki kurak ve yarı kurak alanlar
4-Çok Yüksek Alanlar
5-Bataklıklar
6-Ekvatoral Ormanlar
Dünya nüfusu son derece dengesiz dağılmıştır. Nüfusun %80 i dünya karalarının sadece %20 sinde toplanmıştır. Asya ve Avrupa kıtalarının nüfusu, dünya nüfusunun büyük kısmını barındırır. Güneydoğu Asya nüfusu dünyanın 3/52 sini barındırır.
Nüfus Yoğunluğu
Şimdi Kıtaların Nüfuslarını Görelim
Afrika Asya Avrupa Amerika Okyanusya Nüfus 2005 4000 3500 3000 2500 2000 1500 1000 500 0 Nüfus 2005 Afrika Asya Avrupa Amerika Okyanusya
Nüfus 2005 14% 1% 14% 13% 58% Afrika Asya Avrupa Amerika Okyanusya
Nüfus, geri kalmış ülkelerde daha hızlı artarken; gelişmiş ülkelerde artış hızı daha düşüktür.
Nüfus Artış Hızı (binde) 1985-1990 1990-1995 Dünya ortalaması Geri kalmış ülkeler Gelişmiş 16,2 15,8 19,6 18,9 6,1 5,6 ülkeler
Bazı ülkelerdeki Nüfus Artış Hızı:
Az Gelişmiş Ülkelerde Nüfus Yapısı Nüfus artış hızı yüksektir. Doğum oranı yüksek olduğu için 0 14 yaş arası nüfus fazladır. Çocuk ölüm oranı fazladır. Sağlıksız ve bilinçsiz beslenme ile sağlık hizmetlerinin yetersiz olmasına bağlı olarak ortalama yaşam süresi kısa, yaşlı nüfus sayısı azdır. Üretici nüfus az, tüketici nüfus fazladır. Okur yazar oranı düşüktür. Nüfusun büyük bölümü kırsal kesimde yaşar.
Gelişmiş Ülkelerde Nüfus Yapısı Nüfus artış hızı düşüktür. Doğum oranı düşük olduğu için 0 14 yaş arası nüfus azdır. Çocuk ölüm oranı azdır. Sağlıklı ve bilinçli beslenme ile sağlık hizmetlerinin yeterli olmasına bağlı olarak ortalama yaşam süresi uzun, yaşlı nüfus sayısı fazladır. Üretici nüfus fazla, tüketici nüfus azdır. Okur yazar oranı yüksektir. Nüfusun büyük bölümü kentlerde kesimde yaşar.
TEŞEKKÜRLER...