SĠSTEM MÜHENDĠSLĠĞĠ YÜKSEK LĠSANS PROGRAMI BĠLGĠ PAKETĠ Amaçlar: Sistem Mühendisliği Yüksek Lisans Programı, 1. Sistem Mühendisliği kapsamındaki alanlarda bilgi üretimine katkıda bağımsız çalıģmalar yapabilecek derinliğe sahip olan, 2. akademik bilgilerin üretim ve hizmet sektörlerine uyarlanması ve kullanımında liderlik edebilen, 3. alanındaki akademik programlarda yüksek lisans sonrası çalıģmalar yürütebilecek yeterliliğe sahip mezunlar yetiģtirmeyi amaçlamaktadır. Hedefler: Mezunlarımız çalıģacakları kamu, özel sektör veya eğitim/araģtırma kuruluģlarında ürün, süreç ve sistem tasarımlarında özgün ve bağımsız olarak gerekli araģtırma, geliģtirme ve uygulama faaliyetlerinde liderlik yapacaklardır. PROGRAM ÖĞRENME ÇIKTILARI 1. Sistem Mühendisliği alanında bilimsel araģtırma yaparak bilgiye geniģlemesine ve derinlemesine ulaģır, sistem mühendisliğinde uygulanan güncel teknik ve yöntemler ile bunların kısıtları hakkında kapsamlı bilgi sahibidir. 2. Sınırlı ya da eksik verileri kullanarak bilimsel yöntemlerle bilgiyi tamamlar ve uygular; farklı disiplinlere ait bilgileri harmanlayarak etkili biçimde kullanır. 3. Sistem Mühendisliği problemlerini kurgular, çözmek için yeni ve özgün fikirler/yöntemler geliģtirir ve çözümlerde yenilikçi yöntemler uygular. 4. Sistem Mühendisliğinin yeni ve geliģmekte olan uygulamalarının farkındadır; gerektiğinde bunları inceler ve öğrenir. 5. Analitik, modelleme veya deneysel esaslı araģtırmaları tasarlar ve uygular; bu süreçte karģılaģılan karmaģık durumları çözümler ve yorumlar. 6. Çok disiplinli takımlarda liderlik yapar, karmaģık durumlarda çözüm yaklaģımları geliģtirir ve sorumluluk alır. 7. Yeni ve/veya özgün fikir ve yöntemler geliģtirir; sistem, parça veya süreç tasarımlarında yenilikçi çözümler geliģtirir. 8. Sistem Mühendisliği çalıģmalarının süreç ve sonuçlarını, o alandaki veya alan dıģındaki ulusal ve uluslararası ortamlarda sistematik ve açık bir Ģekilde yazılı ya da sözlü olarak aktarır. 9. Bir yabancı dile (Ġngilizce) en az Avrupa Dil Portföyü B2 Genel Düzeyinde sözlü ve yazılı iletiģim kuracak kadar hakimdir. 10. Verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması aģamalarında ve mesleki tüm etkinliklerde toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetir. 11. Sistem Mühendisliği uygulamalarının sosyal ve çevresel boyutlarını betimler, çalıģmalarında bu boyutları gözetir. 12. BelirlenmiĢ bir hedef doğrultusunda karmaģık sistemlerin modellenmesi, iyileģtirilmesi, kontrolü ve tasarımı için uygun metodoloji ve prosedürler geliģtirir.
Eğitim Öğretim Metotları Öğretme öğrenme yöntem ve stratejileri, öğrencilerin kendi kendine çalıģma, yaģam boyu öğrenme, gözlem yapma, baģkasına öğretme, sunma, eleģtirel düģünme, takım çalıģması, biliģimden etkin yararlanma gibi becerilerini arttıracak Ģekilde seçilmektedir. Ayrıca, öğretim tarzının farklı kabiliyetleri olan öğrencileri destekleyecek biçimde olmasına dikkat edilir. Programında kullanılan eğitim-öğretim metotları aģağıdaki listede verilmiģtir*: (*) Dersin özelliklerine göre burada belirtilen yöntemlerin biri veya birkaçı uygulanabilir. Eğitim - Öğretim Yöntemleri* Ders TartıĢmalı Ders Problem Çözme Vaka ÇalıĢması Beyin Fırtınası Küçük Grup TartıĢması Gösterim Benzetim Seminer Grup ÇalıĢması Saha / Arazi ÇalıĢması BaĢlıca öğrenme faaliyetleri Dinleme ve anlamlandırma Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları iģleme, eleģtirel düģünme, soru geliģtirme Önceden planlanmıģ özel beceriler Önceden planlanmıģ özel beceriler Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları iģleme, eleģtirel düģünme, soru geliģtirme, takım çalıģması Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları iģleme, eleģtirel düģünme, soru geliģtirme Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları iģleme Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları iģleme, BiliĢim becerileri AraĢtırma yaģam boyu öğrenme, yazma, okuma, BiliĢim, Dinleme ve anlamlandırma, yönetsel becriler AraĢtırma yaģam boyu öğrenme, yazma, okuma, BiliĢim, eleģtirel düģünme, soru geliģtirme, yönetsel beceriler, takım çalıģması Gözlem/durumları iģleme, AraĢtırma yaģam boyu öğrenme, yazma, okuma Kullanılan Araçlar Laboratuar Gözlem/durumları iģleme, BiliĢim, yönetsel beriler, takım çalıģması Özel donanım Ödev Sözlü Ġnceleme / Anket ÇalıĢması Panel Konuk KonuĢmacı Öğrenci Topluluğu Faaliyetleri / Projeleri AraĢtırma yaģam boyu öğrenme, yazma, okuma, BiliĢim AraĢtırma yaģam boyu öğrenme, durumları iģleme, soru geliģtirme, yorumlama, sunm AraĢtırma yaģam boyu öğrenme, yazma, okuma Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları iģleme Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları iģleme Gözlem/durumları iģleme, eleģtirel düģünme, soru geliģtirme, takım çalıģması, raģtırma yaģam boyu öğrenme, yazma, okuma, yönesel beceriler, Önceden planlanmıģ özel beceriler Standart derslik teknolojileri, çoklu ortam araçları, projektör, bilgisayar, tepegöz Standart derslik teknolojileri, çoklu ortam araçları, projektör, ilgisayar, tepegöz Standart derslik teknolojileri, çoklu ortam araçları, projektör, bilgisayar, tepegöz Standart derslik teknolojileri, çoklu ortam araçları, projektör, bilgisayar, tepegöz Gözleme mkan verecek gerçek ya da sana ortam Gözleme imkan verecek gerçek ya da sanal ortam Standart derslik teknolojileri, çoklu ortam araçları, projektör, bilgisayar, tepegöz, özel donanım Ġnternet veri tabanları, kütüphane veri tabanları, e-osta, çevrimiçi sohbet, Web tabanlı tartıģma forumları Ġnternet veri tabanları, kütüphane veri tabanları, e-posta Standart derslik teknolojileri, çoklu ortam araçları, projektör, bilgisayar, tepegöz, özel donanım Standart derslik teknolojileri, çoklu ortam araçları, projektör, bilgisayar, tepegöz, özel donanım
Dersler ile Öğrenme Çıktıları ĠliĢkileri Ders PÇ1 PÇ2 PÇ3 PÇ4 PÇ5 PÇ6 PÇ7 PÇ8 PÇ9 PÇ10 PÇ11 PÇ12 ESYE 501 ESYE 505 ESYE 522 ESYE 552 ESYE 590 ESYE 600 ESYE 541 ESYE 549 ESYE 550 ESYE 560 ESYE 562 ESYE 564 ESYE 565 ESYE 573 ESYE 603 ESYE 621 ESYE 647 ESYE 648 ESYE 654 5 5 4 5 4 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 4 4 5 5 5 5 5 5 5 5 4 5 4 5 5 5 4 5 5 5 5 3 5 3 5 5 5 5 4 4 3 5 3 4 3 5 3 3 4 5 4 4 5 4 4 4 4 5 5 5 5 4 3 4 4 3 3 3 1 4 4 5 5 5 5 5 1 5 5 3 3 3 5 3 5 5 5 5 4 5 5 4 5 5 5 5 5 5
KuruluĢ: Sistem Mühendisliği yüksek lisans programı 1997 yılında kurulmuģ olup, 1998 yılından beri mezun vermektedir. Alınacak Derece: Bu programda, yüksek öğretimde Sistem Mühendisliği alanında 120 AKTS kredi baģarılı bir Ģekilde tamamlanıp, program yeterlilikleri sağlandığında Sistem Mühendisliği alanında Yüksek Lisans (ikinci aģama) derecesine sahip olunur. Kabul KoĢulları: Yüksek lisans programına baģvurabilmek için adayların lisans derecesine sahip olmaları ya da baģvuru döneminin sonuna kadar lisans derecelerini almaları gerekmektedir. AĢağıdaki baģvuru koģullarını sağlayan adaylar programa baģlayabilecektir: - Lisans genel not ortalaması en az 2.50/4.00 olmalıdır. - ALES skoru en az 60 ya da GRE (Quantitative Reasoning) skoru en az 148 olmalıdır. - KPDS skoru en az 80 ya da TOEFL skoru en az 213 (CBT)/550 (PBT) veya IELTS skoru en az 6.5 olmalıdır. Dil seviyesini belgeleyemeyen adayların Yeditepe Üniversitesi nin Ġngilizce tespit sınavında baģarılı olmaları gerekmektedir. - Adayların, baģvurdukları programın mülakatında baģarılı olmaları gerekmektedir. Mezunların Ġstihdam Olanakları ve Üst Kademeye GeçiĢ: Yüksek lisans derecesi ile mezun olan öğrenciler çeģitli alanlarda uzmanlık kazanmakta ve bu alanlarda çalıģabilmektedir. Mezunlarımız, biliģim, lojistik, üretim, finans, danıģmanlık, savunma gibi birçok sektörde görev almakta, yerli ve yabancı kurumlarda Teknik Destek Mühendisi, ĠĢ GeliĢtirme Mühendisi, Planlama Mühendisi, Üretim Planlama Yöneticisi, Sistem Yöneticisi, Proje Yöneticisi, Finansal Analist, Ürün GeliĢtirme Analisti, Lojistik Yöneticisi, Kontrol Mühendisi, Yazılım Mühendisi-Proje Lideri, Süreç GeliĢtirme Mühendisi, Stratejist, ERP DanıĢmanı, Finansal Portföy Yöneticisi gibi pozisyonlarda bulunmaktadırlar. Ek olarak, kamu kurum ve kuruluģlarında uzman yardımcısı, uzman, müfettiģ gibi poziyonlarda da çalıģabilme imkanına sahiptirler. Aynı zamanda, yüksek lisans derecesini takiben lisansüstü çalıģmalarına devam ederek Sistem Mühendisliği ve benzer alanlarda doktora derecesi alan birçok öğrencimiz mevcuttur. Mezuniyet KoĢulları: Sistem Mühendisliği Bölümü Yüksek Lisans Programı 60 AKTSders yükü ve 60 AKTS yüksek lisans tezinden oluģmaktadır. Mezun olabilmek için öğrencinin Ģu yükümlülükleri yerine getirmesi gerekmektedir: ESYE 501 ve ESYE 505 derslerini ve bunlara ek olarak ESYE 522 yada ESYE 552 derslerinden seçeceği birini alarak toplam üç zorunlu dersi (30 AKTS) baģarıyla tamamlamak; dört seçmeli dersi (en az 28 AKTS) tamamlamak; ESYE 590 seminer dersini (2 AKTS) tamamlamak; yüksek lisans tezi (60 AKTS) hazırlamak ve baģarıyla sunmak; en az 3.00 ortalama (CGPA) tutturmak.
Ders Kategori Listesi AKTS Destek Dersleri ESYE 590-AraĢtırma Semineri 2 Toplam 2 Zorunlu Dersler ESYE 501-Sistem Mühendisliğinde AraĢtırma Metodolojileri ESYE 505-Sistem Mühendisliği Metodolojisi ESYE 522-Yöneylem AraĢtırması 10 10 10 VEYA ESYE 552-Modern Kontrol Mühendisliği Toplam 10 30 Uzmanlık / Alan Dersleri TEKNĠK SEÇMELĠ I-IV:ESYE 541-Mühendislik Deney Tasarımı 7 TEKNĠK SEÇMELĠ I-IV:ESYE 549-Lojistik Sistemleri Planlama ve Tasarımı 7 TEKNĠK SEÇMELĠ I-IV: ESYE 550- Bulanık Küme Teorisi ve Uygulamaları 7 TEKNĠK SEÇMELĠ I-IV: ESYE 560- Yöneylem AraĢtırmasında Ġleri Yöntemler 7 TEKNĠK SEÇMELĠ I-IV:ESYE 562- Çok Kriterli Karar Verme 7 TEKNĠK SEÇMELĠ I-IV:ESYE 564- Tedarik Zinciri Yönetimi 7 TEKNĠK SEÇMELĠ I-IV:ESYE 565- Endüstryel Sistemlerde Modelleme ve Karar Verme 7 TEKNĠK SEÇMELĠ I-IV:ESYE 573- Finansta Sayısal Yöntemler 7 TEKNĠK SEÇMELĠ I-IV: ESYE 603- Sistem Mühendisliği için Sayısal Yöntemler I 10 TEKNĠK SEÇMELĠ I-IV:ESYE 621- Kombinatorik Eniyileme 7 TEKNĠK SEÇMELĠ I-IV:ESYE 647- Ġstatistiksel Kestirim 7 TEKNĠK SEÇMELĠ I-IV:ESYE 648- Zaman Serileri Analizi ve Öngörüsü 7 TEKNĠK SEÇMELĠ I-IV:ESYE 654- Endüstriyel Otomasyon Sistemleri 7 Toplam (4 Ders) ESYE 600-Yüksek Lisans Tezi(2 Dönem x 30 AKTS) Toplam En Az 28 60 60 Tüm Derslerin AKTS Toplamı 120
Değerlendirme ve Notlama: Öğrencilerin performansı dönem içinde yaptıkları çalıģmalar (ara sınavlar, kısa sınavlar, projeler, laboratuvar çalıģmaları, vb.) ve dönemi takiben sınav periyodunda yapılan final sınavında aldıkları notlara göre değerlendirilir. Dönem sırasında notlandırılan iģlerin toplam ağırlığı %40 ile %70 arasında olmalıdır. Dönem sonunda dersi veren öğretim üyesi öğrencinin genel performansına göre bir harf notu verir. Harf notları ve bu notlara karģılık gelen katsayılar aģağıda verilmektedir: Harf Notu Katsayı AA 4.00 BA 3.50 BB 3.00 CB 2.50 CC 2.00 DC 1.50 DD 1.00 F 0 Öğrenin bir dersten geçebilmek için en az CC notu alması gerekir. F notu dersin baģarılı bir Ģekilde tamamlanamadığı anlamına gelir ve bir dersten F notu alan öğrenci o dersten kredi alamaz. Bölüm BaĢkanı ve AKTS Koordinatörü ĠletiĢim Bilgileri: Bölüm BaĢkanı Prof. Dr. Melek BaĢak tel: 216 578 0451 e-mail: melek.basak@yeditepe.edu.tr AKTS Koordinatörü Yrd. Doç. Dr. Dilek Tüzün Aksu tel: 216 578 0417 e-mail: dtuzun@yeditepe.edu.tr
Yüksek Lisans Öğrencilerine Uygulanan Anket Programda öğrenim gören yüksek lisans öğrencilerine uygulanan anket aģağıda verilmektedir. Lütfen aşağıdaki puanlama sistemini esas alarak değerlendirme yapınız: 1: Kesinlikle katılmıyorum, 2:Katılmıyorum, 3: Kısmen katılıyorum,4:katılıyorum,5. Kesinlikle katılıyorum, x:uygulanmaz. 1. Programda yer alan derslerleri uygun ve yeterli buluyormusunuz? x 1 2 3 4 5 2. Öğretim üyeleri ile kurduğum iletişimden memnunum. 3. Aldığım eğitimin kalitesinden memnunum. 4. Bölüm akademik faaliyetlerinden haberdar olmak / katılmak istiyorum. 5. Fen Bilimleri Enstitüsünün verdiği hizmetten memnunum. 6. Bilgisayar laboratuvarları, sunulan yazılım olanakları ve diğer teknik altyapıyı yeterli buluyorum. 7. Kütüphane ve erişim olanaklarından memnunum. 8. Yüksek Lisans çalışmalarımı yürütübilmem için gerekli olan araştırma ortamının yeterli olduğunu düşünüyorum. 9. Tez danışmanımı belirledim. 10. Genel olarak Yeditepe Üniversitesi Sistem Mühendisliği yüksek lisans programına devam ediyor olmaktan memnunum. Programla ilgili diğer beklenti, görüş ve önerilerinizi ilave ediniz:
DERS BĠLGĠ PAKETLERĠ DERS BİLGİLERİ Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS AraĢtırma Semineri ESYE 590 1 1-2 0 2 Ön KoĢul Dersleri Yok Dersin Dili Ġngilizce Dersin Seviyesi Yüksek Lisans Dersin Türü Zorunlu Dersin Koordinatörü Prof.Dr. Melek BASAK Dersi Verenler Dersin Yardımcıları Dersin Amacı Dersin Ġçeriği Duygun Fatih DEMĠREL, Eylül Damla GÖNÜL Bu dersin amacı Sistem Mühendisliği Yüksek Lisans öğrencilerinin araģtırma yapmaları ve yaptıkları araģtırmayı sunabilme yeteneklerini geliģtirmektir. Konuya ilgi duyan akademisyenlerden gelecek katkılar öğrencilerin konuyla ilgili perspektiflerinin geniģlemesine yardımcı olabilecek ve çalıģmaların zenginleģmesi mümkün olabilecektir. Ayrıca, çalıģılan konu ile ilgili bilginin paylaģılması ortak çalıģma alanlarının ve disiplinler arası çalıģma gruplarının oluģmasına yardımcı olabilir. Seminer dersdinin bir diğer amacı da öğrencilere akademik konferanslarda sunum yapabilme becerisi kazandırmak için bir hazırlık ve önçalıģma oluģturmaktır. Bu ders her hafta Pazartesi günleri 1-2 saatlik bir sunum ve soru cavap bölümü Ģeklinde yapılır. Dersin Öğrenme Çıktıları Program Öğrenme Çıktıları 1) Literatür taraması ve takibi yapar 1 2) Teknik rapor yazar 8 3) Problem tanımını, çözüm yöntemini ve /veya elde edilen sonuçları doğru matematik notasyonlar kullanarak ifade eder. 5 Öğretim Yöntemleri 2,4 2,4 2,4 Ölçme Yöntemleri D D D 4) Yaptıkları araştırma ve çalışmaları bölüm içerisinde sunar, tartışmaya açar ve sonuçlarını çalışmalarına yansıtır. 8 2,4 D 5) Hukuksal, sosyal, etik ve çevresel problemleri akademik çalışmaları ile bütünleştirir eşleştirir ve tartışma ortamı oluşturur. 6)Güncel mesleki gelişmeleri akademik çalışmalar ile eşleştir. 11 8 2,4 D 2,4 D Öğretim Yöntemleri: Ölçme Yöntemleri: 1: Anlatım, 2: Soru-Cevap, 3: Lab, 4: Örnek vaka incelemesi A: Sınav, B: Deney, C: Ödev, D: Proje
Hafta Konular DERS AKIġI ÇalıĢma Malzemeleri Ders Notu Diğer Kaynaklar KAYNAKLAR Dökümanlar Ödevler Sınavlar MATERYAL PAYLAġIMI DEĞERLENDĠRME SĠSTEMĠ YARIYIL ĠÇĠ ÇALIġMALARI SAYI KATKI YÜZDESĠ DanıĢman toplantısı 1 80 Sunum 13 20 Devamlılık (en az 11 hafta) 100 DERS KATEGORĠSĠ Uzmanlık / Alan Dersleri No Program Öğrenme Çıktıları 1 DERSĠN PROGRAM ÇIKTILARINA KATKISI Sistem Mühendisliği alanında bilimsel araģtırma yaparak bilgiye geniģlemesine ve derinlemesine ulaģır, sistem mühendisliğinde uygulanan güncel teknik ve yöntemler ile bunların kısıtları hakkında kapsamlı bilgi sahibidir. Katkı Düzeyi 1 2 3 4 5 2 Sınırlı ya da eksik verileri kullanarak bilimsel yöntemlerle bilgiyi tamamlar ve uygular; farklı disiplinlere ait bilgileri harmanlayarak etkili biçimde kullanır. 3 Sistem Mühendisliği problemlerini kurgular, çözmek için yeni ve özgün fikirler/yöntemler geliģtirir ve çözümlerde yenilikçi yöntemler uygular. 4 Sistem Mühendisliğinin yeni ve geliģmekte olan uygulamalarının farkındadır; gerektiğinde bunları inceler ve öğrenir. 5 Analitik, modelleme veya deneysel esaslı araģtırmaları tasarlar ve uygular; bu süreçte karģılaģılan karmaģık durumları çözümler ve yorumlar. 6 Çok disiplinli takımlarda liderlik yapar, karmaģık durumlarda çözüm yaklaģımları geliģtirir ve sorumluluk alır. 7 Yeni ve/veya özgün fikir ve yöntemler geliģtirir; sistem, parça veya süreç tasarımlarında yenilikçi çözümler geliģtirir. 8 Sistem Mühendisliği çalıģmalarının süreç ve sonuçlarını, o alandaki veya alan dıģındaki ulusal ve uluslararası ortamlarda sistematik ve açık bir Ģekilde yazılı ya da sözlü olarak aktarır. 9 Bir yabancı dile (Ġngilizce) en az Avrupa Dil Portföyü B2 Genel
Düzeyinde sözlü ve yazılı iletiģim kuracak kadar hakimdir. 10 Verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması aģamalarında ve mesleki tüm etkinliklerde toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetir. 11 12 Sistem Mühendisliği uygulamalarının sosyal ve çevresel boyutlarını betimler, çalıģmalarında bu boyutları gözetir. BelirlenmiĢ bir hedef doğrultusunda karmaģık sistemlerin modellenmesi, iyileģtirilmesi, kontrolü ve tasarımı için uygun metodoloji ve prosedürler geliģtirir. AKTS / Ġġ YÜKÜ TABLOSU Etkinlik Ders Süresi (Sınav haftası hariç, 13x toplam ders ve lab saati) Sınıf DıĢı Ders ÇalıĢma Süresi (Ön çalıģma, pekiģtirme) Sınav Proje Final SAYISI Süresi (Saat) Toplam ĠĢ Yükü (Saat) 13 1-2 19.5 13 4 52 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1 1 Toplam ĠĢ Yükü/ 30 (s) 71.5 Dersin AKTS Kredisi 2
DERS BİLGİLERİ Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS SĠSTEM MÜHENDĠSLĠĞĠNDE ARAġTIRMA METODOLOJĠLERĠ ESYE501 1 3+0 3 10 Ön KoĢul Dersleri Dersin Dili Ġngilizce Dersin Seviyesi Yüksek Lisans Dersin Türü Zorunlu Dersin Koordinatörü Dersi Verenler Prof.Dr.Rauf NiĢel Dersin Yardımcıları Dersin Amacı Dersin Ġçeriği Bu dersin amacı öğrencilerin bir araģtırma projesini yürütebilmeleri için gerekli bilgi ve becerileri uygulamalı olarak kazandırmaktır. Bu ders öğrencilere verilerin yapılarını teģhise dayalı analiz yapmalarına imkanı verecek Ģekilde tasarlanarak, SPSS istatistik paket programıyla istatistik yöntemleri uygulamalarına imkan verecektir. Dersin Öğrenme Çıktıları Program Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri 1. Ġlgilendiği konuda araģtırma modeli geliģtirebilecektir. 2. GeliĢtirdiği araģtırma modelinin geçerliğini bilimsel olarak ölçebilecektir. 3. GeliĢtirdiği araģtırma modelinden elde ettiği sonuçları bilimsel olarak genelleyebilecektir 4. AraĢtırma sonuçlarını bilimsel formatta raporlayabilecektir. 5. AraĢtırmanın analizinde kullandığı yöntemlerin kuvvetli ve zayıf yönlerini belirlemek 6. AraĢtırma modelinin kavramsal yapısının eleģtirilmesi. 1,5 1,2,3,4 A,B,C,D 1,10,12 1,2,3,4 A,B,C,D 12 1,2,3,4 A,B,C,D 8,9 1,2,3,4 A,B,C,D 1,12 1,2,3,4 A,B 5,10 1,2,3,4 A,B Öğretim Yöntemleri: Ölçme Yöntemleri: 1: Anlatım, 2: Soru-Cevap, 3: Lab, 4: Örnek vaka incelemesi A: Sınav, B: Deney, C: Ödev, D: Proje
DERS AKIġI Hafta Konular ÇalıĢma Malzemeleri 1 VERĠ ANALĠZĠNĠN TEMEL KONULARI 2 ĠSTATĠSTĠK PAKET PROGRAMA GĠRĠġ 3 GÜVENĠLĠRLĠLĠK VE GEÇERLĠLĠK KAVRAMLARI 4 ARAġTIRMA ANALĠZĠNĠN SAFHALARI 5 ARAġTIRMA VERĠLERĠNĠN YAPISI 6 VERĠ ÖLÇEKLEMENĠN ÖZELLĠKLERĠ 7 ÖLÇEK TĠPLERĠ 8 ANKET TASARIMI 9 DEĞERLENDĠRME ÖLÇEKLERĠNĠ KULLANARAK ÖLÇÜM ARACI GELĠġTĠRME 10 ÖLÇÜM ARACININ GÜVENĠLĠRLĠĞĠ 11 ÖLÇÜM ARACININ GEÇERLĠLĠĞĠ 12 ARAġTIRMA MODELĠNĠN ĠSTATĠSTĠK ANALĠZĠ 13 KANTĠTATĠF VE KALĠTATĠF VERĠLERE TEK VE ÇOK DEĞĠġKENLĠ TEKNĠKLERĠN UYGULANMASI 14 ARAġTIRMA RAPORUNUN FORMATI KAYNAKLAR Ders Notu Sekaran U., Research Methods for Business, John Wiley and Sons Inc, New York. Diğer Kaynaklar MATERYAL PAYLAġIMI Ödevler Ders öncesinden verilen konuya hazırlanılması ve dönem sonunda araģtırma raporunun sunulması gerekmektedir. Sınavlar Ara sınav, final sınavı
DEĞERLENDĠRME SĠSTEMĠ YARIYIL ĠÇĠ ÇALIġMALARI SAYI KATKI YÜZDESĠ Ara Sınav 1 40 Dönem Projesi 1 60 Toplam 100 Finalin BaĢarıya Oranı 40 Yıl içinin BaĢarıya Oranı 60 Toplam 100 DERS KATEGORĠSĠ Uzmanlık / Alan Dersleri DERSĠN PROGRAM ÇIKTILARINA KATKISI No Program Öğrenme Çıktıları 1 Sistem Mühendisliği alanında bilimsel araģtırma yaparak bilgiye geniģlemesine ve derinlemesine ulaģır; sistem mühendisliğinde uygulanan güncel teknik ve yöntemler ile bunların kısıtları hakkında kapsamlı bilgi sahibidir. Katkı Düzeyi 1 2 3 4 5 2 Sınırlı ya da eksik verileri kullanarak bilimsel yöntemlerle bilgiyi tamamlar ve uygular; farklı disiplinlere ait bilgileri harmanlayarak etkili biçimde kullanır. 3 Sistem Mühendisliği problemlerini kurgular; çözmek için yeni ve özgün fikirler/yöntemler geliģtirir ve çözümlerde yenilikçi yöntemler uygular. 4 Sistem Mühendisliğinin yeni ve geliģmekte olan uygulamalarının farkındadır; gerektiğinde bunları inceler ve öğrenir. 5 Analitik, modelleme veya deneysel esaslı araģtırmaları tasarlar ve uygular; bu süreçte karģılaģılan karmaģık durumları çözümler ve yorumlar. 6 Çok disiplinli takımlarda liderlik yapar; karmaģık durumlarda çözüm yaklaģımları geliģtirir ve sorumluluk alır. 7 Yeni ve/veya özgün fikir ve yöntemler geliģtirir; sistem, parça veya süreç tasarımlarında yenilikçi çözümler geliģtirir.
8 Sistem Mühendisliği çalıģmalarının süreç ve sonuçlarını, o alandaki veya alan dıģındaki ulusal ve uluslararası ortamlarda sistematik ve açık bir Ģekilde yazılı ya da sözlü olarak aktarır. 9 Bir yabancı dile (Ġngilizce) en az Avrupa Dil Portföyü B2 Genel Düzeyinde sözlü ve yazılı iletiģim kuracak kadar hakimdir. 10 Verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması aģamalarında ve mesleki tüm etkinliklerde toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetir. 11 Sistem Mühendisliği uygulamalarının sosyal ve çevresel boyutlarını betimler, çalıģmalarında bu boyutları gözetir. 12 BelirlenmiĢ bir hedef doğrultusunda karmaģık sistemlerin modellenmesi, iyileģtirilmesi, kontrolü ve tasarımı için uygun metodoloji ve prosedürler geliģtirir. AKTS / Ġġ YÜKÜ TABLOSU Etkinlik SAYISI Süresi (Saat) Toplam ĠĢ Yükü (Saat) Ders Süresi (14x3) 14 3 42 Sınıf DıĢı MakaleleriOkuma 14 3 52 Ara Sınav 1 2 2 Ödev 4 6 24 Proje (Hazırlanması artı sunum) 1 80 80 Sınavlara çalıģma süresi (Ara-sınav vedönem sonu sınavı) 1 85 85 Final 1 3 3 Toplam ĠĢ Yükü 288 Toplam ĠĢ Yükü / 30 (s) 9.6 Dersin AKTS Kredisi 10
DERS BİLGİLERİ Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS SĠSTEM MÜHENDĠSLĠĞĠ METODOLOJĠSĠ ESYE505 1 3+0 3 10 Ön KoĢul Dersleri Dersin Dili Dersin Seviyesi Dersin Türü Ġngilizce Yüksek Lisans Zorunlu Dersin Koordinatörü Dersi Verenler Yrd.Doç.Dr. HalisSak Dersin Yardımcıları Dersin Amacı Dersin Ġçeriği Bu dersin amacı, öğrencilere, sistem mühendisliği metodolojisini ve kompleks sistemlerin dizayn ve modellenmesinde uygulanmasını öğretmektir. GiriĢ, Sistem Mühendisliği Nedir?, INCOSE nin Sistem Mühendisliği Modeli; Sistem Mühendisliğinin RCI Modeli, RCI Sistem Mühendisliği Süreci, Yalın DüĢünce; Set-tabanlı Dizayn, Aksiyomsal Dizayn; Kararbazlı Dizayn;Kalite Fonksiyon Yayılımı, Güvenilir Dizayn, Ara Sınav, Sistem Modellemesi ve Analizi, Sistem Mühendisliği Profösyenel Meslek Ġcrası, AĢırı Programlama, Yapı, Analiz, Dizayn ve Modeller,Yapı Modellemesi Dilleri, SysML in Modelleme ve Simülasyona Uygulamaları ve AraĢtırma Makalesi Sunumları. Dersin Öğrenme Çıktıları 1. Gerçekçi bir proje için sistem mühendisliği planı çıkarabilir 2. Olasılık, ekonomi ve kavramsal bilimdeki temel kavramları kullanarak sistem mühendisliği için önerilmiģ bir sürecin, stratejinin veya metodun uygunluğuna karar verebilir 3. En önemli sistem mühendisliği araçlarını (örneğin QFD, güvenilir dizayn) gerçekçi problemlere uygulayabilir 4. Sistem mühendisliği süreçlerine modelleme ve simülasyonun kattığı değeri ve simülasyonun eksikliklerini öngörebilir Program Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri 12 2 A, C, D 4 2 A, C, D 5 2 A, C, D 1 2 A, C, D
5. Sistem mühendisliği için etkili bir bilgi toplama ve kullanma planı oluģturabilir 6. Üretim, bakım ve atıkların sistem maliyeti ve değeri üzerindeki etkisine karar verebilir 2 2 A, C, D 11 2 A, C, D Öğretim Yöntemleri: Ölçme Yöntemleri: 1: Anlatım, 2: Makale TartıĢması, 3: Lab., 4: Örnek Vaka Ġncelemesi A: Sınav, B: Makale Özeti, C: Ödev, D: Proje DERS AKIġI Hafta Konular 1 GiriĢ, Sistem Mühendisliği Nedir? 2 INCOSE nin Sistem Mühendisliği Modeli; Sistem Mühendisliğinin RCI Modeli, RCI Sistem Mühendisliği Süreci ÇalıĢma Malzemeleri, Ġlgili Makaleler INCOSE El Kitabı, Ġlgili Makaleler 3 Yalın DüĢünce; Set-tabanlı Dizayn Ġlgili Makaleler 4 Aksiyomsal Dizayn; Karar-bazlı Dizayn; Ġlgili Makaleler 5 Kalite Fonksiyon Yayılımı Ġlgili Makaleler 6 Güvenilir Dizayn Ġlgili Makaleler 7 Ara Sınav Ġlgili Makaleler 8 Sistem Modellemesi ve Analizi Ġlgili Makaleler 9 Sistem Mühendisliği Profösyenel Meslek Ġcrası Ġlgili Makaleler 10 AĢırı Programlama Ġlgili Makaleler 11 Yapı, Analiz, Dizayn ve Modeller 12 Yapı Modellemesi Dilleri 13 SysML in Modelleme ve Simülasyona Uygulamaları 14 AraĢtırma Makalesi Sunumları KAYNAKLAR Ders Notu Decision Making in Systems Engineering and Management by G. S. Parnell, P. J. Driscoll, D. L. Henderson (2008) Architecture and Principles of Systems Engineering by C. E. Dickerson, D. N. Mavris (2008) Diğer Kaynaklar Ek makaleler dönem boyunca verilecektir
MATERYAL PAYLAġIMI Dokümanlar Ödevler Sınavlar Ġlgili Makaleler Dropbox aracılığıyla paylaģılır 3 Ödev 1 Ara Sınav, 1 Final Sınavı DEĞERLENDĠRME SĠSTEMĠ YARIYIL ĠÇĠ ÇALIġMALARI SAYI KATKI YÜZDESĠ Ara Sınav 1 31 Ödev 1 23 Derse Katılım 1 15 Dönem Projesi 1 31 Toplam 100 Finalin BaĢarıya Oranı 35 Yıl içinin BaĢarıya Oranı 65 Toplam 100 DERS KATEGORĠSĠ Uzmanlık / Alan Dersleri DERSĠN PROGRAM ÇIKTILARINA KATKISI No Program Öğrenme Çıktıları 1 Sistem Mühendisliği alanında bilimsel araģtırma yaparak bilgiye geniģlemesine ve derinlemesine ulaģır; sistem mühendisliğinde uygulanan güncel teknik ve yöntemler ile bunların kısıtları hakkında kapsamlı bilgi sahibidir. Katkı Düzeyi 1 2 3 4 5 2 Sınırlı ya da eksik verileri kullanarak bilimsel yöntemlerle bilgiyi tamamlar ve uygular; farklı disiplinlere ait bilgileri harmanlayarak etkili biçimde kullanır. 3 Sistem Mühendisliği problemlerini kurgular; çözmek için yeni ve özgün fikirler/yöntemler geliģtirir ve çözümlerde yenilikçi yöntemler uygular.
4 Sistem Mühendisliğinin yeni ve geliģmekte olan uygulamalarının farkındadır; gerektiğinde bunları inceler ve öğrenir. 5 Analitik, modelleme veya deneysel esaslı araģtırmaları tasarlar ve uygular; bu süreçte karģılaģılan karmaģık durumları çözümler ve yorumlar. 6 Çok disiplinli takımlarda liderlik yapar; karmaģık durumlarda çözüm yaklaģımları geliģtirir ve sorumluluk alır. 7 Yeni ve/veya özgün fikir ve yöntemler geliģtirir; sistem, parça veya süreç tasarımlarında yenilikçi çözümler geliģtirir. 8 Sistem Mühendisliği çalıģmalarının süreç ve sonuçlarını, o alandaki veya alan dıģındaki ulusal ve uluslararası ortamlarda sistematik ve açık bir Ģekilde yazılı ya da sözlü olarak aktarır. 9 Bir yabancı dile (Ġngilizce) en az Avrupa Dil Portföyü B2 Genel Düzeyinde sözlü ve yazılı iletiģim kuracak kadar hakimdir. 10 Verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması aģamalarında ve mesleki tüm etkinliklerde toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetir. 11 Sistem Mühendisliği uygulamalarının sosyal ve çevresel boyutlarını betimler, çalıģmalarında bu boyutları gözetir. 12 BelirlenmiĢ bir hedef doğrultusunda karmaģık sistemlerin modellenmesi, iyileģtirilmesi, kontrolü ve tasarımı için uygun metodoloji ve prosedürler geliģtirir.
AKTS / Ġġ YÜKÜ TABLOSU Etkinlik SAYISI Süresi (Saat) Toplam ĠĢ Yükü (Saat) Ders Süresi (14x3) 14 3 42 Sınıf DıĢı MakaleleriOkuma 14 7 98 Ara Sınav 1 2 2 Ödev 3 5 15 Proje (Hazırlanması artı sunum) 1 35 35 Sınavlara çalıģma süresi (Ara-sınav vedönem sonu sınavı) 1 85 85 Final 1 3 3 Toplam ĠĢ Yükü 280 Toplam ĠĢ Yükü / 30 (s) 9.3 Dersin AKTS Kredisi 10
DERS BİLGİLERİ Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS Yöneylem AraĢtırması ESYE522 1 3 4 10 Ön KoĢul Dersleri Dersin Dili Dersin Seviyesi Dersin Türü Dersin Koordinatörü Dersi Verenler Dersin Yardımcıları Dersin Amacı Dersin Ġçeriği Yok Ġngilizce Yüksek Lisans Zorunlu Prof.Dr. Linet Özdamar Bu ders doğrusal programlamanın temel kavramlarını öğretmeyi amaçlar, ve öğrencilerin matematiksel modelleme yetenbeklerini geliģtirir. Doğrusal programlamada geometrik kavramlar, simplex metodu, dualite teorisi, atama ve ulaģtırma problemleri, ağ problemleri, doğrusal ve kesikli problemlerin matematiksel modelleri Dersin Öğrenme Çıktıları Program Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri Bir problemin tam sayılı, konveks, konveks olmayan, doğrusal olup olmadığına karar verebilir, problemi 5 1,2,4 A,D sınıflandırabilir. Yazılı veya sözel olarak ifade edilen bir problemi matematiksel denklemler dizisi haline getirebilir. 3,5 1,2,4 A,D Bir matematiksel modelin : tutarlılığını, model çıktılarının analizini ve onamasını yapabilir. 5 1,2 A,D Modelin hassasiyet analizini, dual değiģkenlerin analizini yapabilir. 5 1,2,4 A,D Bir makalede verilen matematiksel modeli kavrayarak uygulamasını GAMS yazılımı üzerinde yapabilir. 3,5,8 1,2 D Öğretim Yöntemleri: Ölçme Yöntemleri: 1: Anlatım, 2: Soru-Cevap, 3: Lab, 4: Örnek vaka incelemesi A: Sınav, B: Deney, C: Ödev, D: Proje DERS AKIġI Hafta Konular Introduction to Linear Programming: geometric concepts, convex 1 sets, systems of linear equations, review of linear algebra ÇalıĢma Malzemeleri 2 3 4 5 The Simplex Algorithm The Simplex Algorithm Sensitivity Analysis Duality Theory
6 7 8 9 10 11 12 13 14 The Assignment Problem The Transportation Problem The Maximal Flow and Shortest Path problems The Minimal Cost Network Flow problem Examples of Mathematical Models Examples of Mathematical Models Case Presentations Case Presentations Paper Presentations Pratik problemlerin modellemesi Pratik problemlerin modellemesi Literatur tarama KAYNAKLAR Ders Notu Linear Programming and Network Flows Mokhtar S. Bazaraa, John J. Jarvis, Hanif D. Sherali, 2009. Diğer Kaynaklar Vakalar: sye522@gmail.com adresinde Dökümanlar Ödevler Sınavlar MATERYAL PAYLAġIMI Vakalar 6 vaka çalıģması 1 final DEĞERLENDĠRME SĠSTEMĠ YARIYIL ĠÇĠ ÇALIġMALARI SAYI KATKI YÜZDESĠ Makale sunumu 1 20 Vaka sunumları 6 80 100 Finalin BaĢarıya Oranı 20 Yıl içinin BaĢarıya Oranı 80 Toplam 100 DERS KATEGORĠSĠ Uzmanlık / Alan Dersleri
No Program Öğrenme Çıktıları 1 DERSĠN PROGRAM ÇIKTILARINA KATKISI Sistem Mühendisliği alanında bilimsel araģtırma yaparak bilgiye geniģlemesine ve derinlemesine ulaģır, sistem mühendisliğinde uygulanan güncel teknik ve yöntemler ile bunların kısıtları hakkında kapsamlı bilgi sahibidir. Katkı Düzeyi 1 2 3 4 5 2 Sınırlı ya da eksik verileri kullanarak bilimsel yöntemlerle bilgiyi tamamlar ve uygular; farklı disiplinlere ait bilgileri harmanlayarak etkili biçimde kullanır. 3 Sistem Mühendisliği problemlerini kurgular, çözmek için yeni ve özgün fikirler/yöntemler geliģtirir ve çözümlerde yenilikçi yöntemler uygular. 4 Sistem Mühendisliğinin yeni ve geliģmekte olan uygulamalarının farkındadır; gerektiğinde bunları inceler ve öğrenir. 5 Analitik, modelleme veya deneysel esaslı araģtırmaları tasarlar ve uygular; bu süreçte karģılaģılan karmaģık durumları çözümler ve yorumlar. 6 Çok disiplinli takımlarda liderlik yapar, karmaģık durumlarda çözüm yaklaģımları geliģtirir ve sorumluluk alır. 7 Yeni ve/veya özgün fikir ve yöntemler geliģtirir; sistem, parça veya süreç tasarımlarında yenilikçi çözümler geliģtirir. 8 Sistem Mühendisliği çalıģmalarının süreç ve sonuçlarını, o alandaki veya alan dıģındaki ulusal ve uluslararası ortamlarda sistematik ve açık bir Ģekilde yazılı ya da sözlü olarak aktarır. 9 Bir yabancı dile (Ġngilizce) en az Avrupa Dil Portföyü B2 Genel Düzeyinde sözlü ve yazılı iletiģim kuracak kadar hakimdir. 10 Verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması aģamalarında ve mesleki tüm etkinliklerde toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetir. 11 Sistem Mühendisliği uygulamalarının sosyal ve çevresel boyutlarını betimler, çalıģmalarında bu boyutları gözetir. 12 BelirlenmiĢ bir hedef doğrultusunda karmaģık sistemlerin modellenmesi, iyileģtirilmesi, kontrolü ve tasarımı için uygun metodoloji ve prosedürler geliģtirir.
AKTS / Ġġ YÜKÜ TABLOSU Etkinlik Ders Süresi (Sınav haftası hariç, 13x toplam ders ve lab saati) Sınıf DıĢı Ders ÇalıĢma Süresi (Ön çalıģma, pekiģtirme) Makale sunumu Vaka hazırlığı ve sunumları Final SAYISI Süresi (Saat) Toplam ĠĢ Yükü (Saat) 14 3 42 14 10 140 1 2 2 6 20 120 1 3 3 Toplam ĠĢ Yükü/ 30 (s) 10,23 Dersin AKTS Kredisi 10 307
DERS BİLGİLERİ Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS MODERN KONTROL MÜHENDĠSLĠĞĠ ESYE552 3+0 3 10 Ön KoĢul Dersleri Dersin Dili Dersin Seviyesi Dersin Türü Ġngilizce Yüksek Lisans Zorunlu Dersin Koordinatörü Dersi Verenler Yard. Doç. Dr. Uğur Yıldıran Dersin Yardımcıları Dersin Amacı Dersin Ġçeriği Durum uzayı modelleri ve optimal kontrol teknikleri baz alarak modern kontrol kuramı tekniklerinin öğretilmesi Durum uzayı modelleri, durumu uzayı analizi, kontrol edilebilme, gözlemlenebilme, durum geribeslemeli kontrollör tasarımı, değiģimler hesabı, optimal kontrol, doğrusal quadratik regülatör Dersin Öğrenme Çıktıları Doğrusal dinamik sistemlerin durum uzayı analizini yapabilir Program Öğrenme Çıktıları 5 Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri 1 A, C Durumu uzayı modeli verilmiģ doğrusal bir sistemin kontrol edilebilirlik ve gözlemlenebilirlik analizini yapabilir 1 1 A, C Doğrusal sistemler için durum gerebeslemeli kontrolör tasarlayabilir 12 1 A, C Doğrusal sistemler için değiģimler hesabı yöntemleriyle eniyi açık çevrim çözümleri hesaplayabilir 2 1 A, C Doğrusal sistemleri için LQR yöntemi ile durum geribeslemesi tasarımı yapabilir 4 1 A, C
Öğretim Yöntemleri: Ölçme Yöntemleri: 1: Anlatım, 2: Makale TartıĢması, 3: Lab., 4: Örnek Vaka Ġncelemesi A: Sınav, B: Makale Özeti, C: Ödev, D: Proje DERS AKIġI Hafta Konular 1 GĠRĠġ 2 DURUM UZAYI MODELLERĠ 3 DURUM UZAYI DENKLEMLERĠNĠN ÇÖZÜMÜ 4 KONTROL EDĠLEBĠLĠRLĠK 5 GÖZLEMLENEBĠLĠRLĠK 6 DURUM GERĠBESLEMELĠ KONTROL TASARIMI 7 GÖZLEMLEYĠCĠ TASARIMI 8-9 SONLU SAYIDA DEĞĠġKENLĠ OPTĠMĠZASYON PROBLEMLERĠNĠN HATIRLATILMASI 10 DEĞĠġĠMLER ANALĠZĠ 11-12 OPTĠMAL KONTOL PROBLEMLERĠNĠN DEĞĠġĠMLER ANALĠZ ĠLE ÇÖZÜLMESĠ 13-14 DOĞRUSAL QUADRATĠK REGÜLATÖR ÇalıĢma Malzemeleri KAYNAKLAR Donald E. Kirk, "Optimal Control Theory: An Introduction", Dover Publications Diğer Kaynaklar
MATERYAL PAYLAġIMI Dokümanlar Ödevler Sınavlar Durum uzayı, gözlemlenebilirlik, kontrol edilebilirlik, durum geribeslemeli kontrol tasarımı ve gözlemleyici tasarımı, değiģimler hesabı ve optimal kontrol konularıyla ilgili ödev soruları Vize sınavları, final DEĞERLENDĠRME SĠSTEMĠ YARIYIL ĠÇĠ ÇALIġMALARI SAYI KATKI YÜZDESĠ Ara Sınav 2 83 Ödev 6 17 Toplam 100 Finalin BaĢarıya Oranı 40 Yıl içinin BaĢarıya Oranı 60 Toplam 100 DERS KATEGORĠSĠ Uzmanlık / Alan Dersleri DERSĠN PROGRAM ÇIKTILARINA KATKISI No Program Öğrenme Çıktıları 1 Sistem Mühendisliği alanında bilimsel araģtırma yaparak bilgiye geniģlemesine ve derinlemesine ulaģır; sistem mühendisliğinde uygulanan güncel teknik ve yöntemler ile bunların kısıtları hakkında kapsamlı bilgi sahibidir. Katkı Düzeyi 1 2 3 4 5 x 2 Sınırlı ya da eksik verileri kullanarak bilimsel yöntemlerle bilgiyi tamamlar ve uygular; farklı disiplinlere ait bilgileri harmanlayarak etkili biçimde kullanır. x
3 Sistem Mühendisliği problemlerini kurgular; çözmek için yeni ve özgün fikirler/yöntemler geliģtirir ve çözümlerde yenilikçi yöntemler uygular. 4 Sistem Mühendisliğinin yeni ve geliģmekte olan uygulamalarının farkındadır; gerektiğinde bunları inceler ve öğrenir. x 5 Analitik, modelleme veya deneysel esaslı araģtırmaları tasarlar ve uygular; bu süreçte karģılaģılan karmaģık durumları çözümler ve yorumlar. x 6 Çok disiplinli takımlarda liderlik yapar; karmaģık durumlarda çözüm yaklaģımları geliģtirir ve sorumluluk alır. 7 Yeni ve/veya özgün fikir ve yöntemler geliģtirir; sistem, parça veya süreç tasarımlarında yenilikçi çözümler geliģtirir. 8 Sistem Mühendisliği çalıģmalarının süreç ve sonuçlarını, o alandaki veya alan dıģındaki ulusal ve uluslararası ortamlarda sistematik ve açık bir Ģekilde yazılı ya da sözlü olarak aktarır. 9 Bir yabancı dile (Ġngilizce) en az Avrupa Dil Portföyü B2 Genel Düzeyinde sözlü ve yazılı iletiģim kuracak kadar hakimdir. 10 Verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması aģamalarında ve mesleki tüm etkinliklerde toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetir. 11 Sistem Mühendisliği uygulamalarının sosyal ve çevresel boyutlarını betimler, çalıģmalarında bu boyutları gözetir. 12 BelirlenmiĢ bir hedef doğrultusunda karmaģık sistemlerin modellenmesi, iyileģtirilmesi, kontrolü ve tasarımı için uygun metodoloji ve prosedürler geliģtirir. x
AKTS / Ġġ YÜKÜ TABLOSU Etkinlik SAYISI Süresi (Saat) Toplam ĠĢ Yükü (Saat) Ders Süresi (Sınvalar dahil, 14x toplam ders ve lab saati) 14 3 42 Sınıf DıĢı Ders ÇalıĢma Süresi (Ara sınavlar) 2 30 60 Sınıf DıĢı Ders ÇalıĢma Süresi (Final) 1 40 40 Ara Sınav 2 2 4 Ödev 6 24 144 Final 1 3 3 Toplam ĠĢ Yükü 293 Toplam ĠĢ Yükü / 30 (s) 9,8 Dersin AKTS Kredisi 10
DERS BİLGİLERİ Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS MÜHENDĠSLĠK DENEY TASARIMI ESYE541 3 +0 3 7 Ön KoĢul Dersleri SYE242 Uygulamalı Ġstatistik Dersin Dili Dersin Seviyesi Dersin Türü Ġngilizce Yüksek Lisans Seçmeli Dersin Koordinatörü Dersi Verenler Prof. Dr. Ali Taylan Ula Dersin Yardımcıları Dersin Amacı Dersin Ġçeriği Ġstatistiksel deney tasarımının temel prensiplerini ve metodlarını öğretmek. Ġki-örnek testleri, tek yönlü varyans analizi, rassallaģtırılmıģ blok tasarımları, çok etkenli tasarımlar, iki yönlü anova, 2 k çok etkenli tasarımlar, rassal tesirler, karıģık tesirler, eģzamanlı güven aralıkları, EMS, güç hesapları, istatistiksel paket uygulamaları.
Dersin Öğrenme Çıktıları Program Öğrenme Çıktıları Veri toplayabilir, analiz edebilir, neticeleri yorumlayabilir ve sunabilir. 2 Deney tasarlayabilir. 5 Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri 1,3 A,C 1,3 A,C Deney neticelerini varyans analizi (anova) ile analiz edip yorumlayabilir. Deney neticelerini eşzamanlı güven aralıkları ile yorumlayabilir. Testlerde güç hesapları yapabilir. Belli bir güç için gerekli örnek büyüklüğünü bulabilir. 5 5 5 1,3 A,C 1,3 A,C 1,3 A,C Rassal tesirler ve karışık tesirleri dikkate alabilir. 5 İstatistik paketi MINITAB kullanabilir. 5 Etik değerleri gözetir. 10 1,3 A,C 3 A,C A,C Öğretim Yöntemleri: Ölçme Yöntemleri: 1: Anlatım, 2: Makale TartıĢması, 3: Lab., 4: Örnek Vaka Ġncelemesi A: Sınav, B: Makale Özeti, C: Ödev, D: Proje DERS AKIġI Hafta Konular ÇalıĢma Malzemeleri 1 Deney Tasarımına GiriĢ. Temel Ġstatistik Kavramlarının Tekrarı. 2 Bir çok ortalamayı karģılaģtırmak. Varyans Analizi (Anova). 3 Tek Faktörlü Deneyler. Tek Yönlü Varyans Analizi. Testler. 4 Tek Yönlü Varyans Analizi. EĢzamanlı Güven Aralıkları. Parametre Tahminleri. 5 Beklenen Ortalama Kare (EMS). Güç Hesapları. 6 Ġki Ortalama Özel Durumu. 7 1.ARA SINAV Rassal Tesirli Model. 8 RassallaĢtırılmıĢ Blok Tasarımları. Testler. 9 RassallaĢtırılmıĢ Blok Tasarımları. EĢzamanlı Güven Aralıkları. 10 Çok Etkenli Tasarımlar.
11 12 Ġki Faktörlü Deneyler. Ġki Yönlü Anova. Testler. EĢzamanlı Güven Aralıkları. 2.ARA SINAV Ġki Faktörlü Deneyler. EtkileĢim. 13 KarıĢık Tesirli Modeller. 14 2 k Çok Etkenli Tasarımlar. MINITAB Uygulamaları. KAYNAKLAR Design and Analysis of Experiments, D. C. Montgomery,John Wiley & Sons, 2009, Seventh Edition. Diğer Kaynaklar Probability and Statistics for Engineers and Scientists, 9th Ed. R. E. Walpole, R. H. Myers, S. L. Myers and K. Ye,Pearson Education 2012. MATERYAL PAYLAġIMI Dökümanlar Ödevler Sınavlar Ders kitabından 5 ödev. 2 Ara Sınav, Final, 2 Quiz DEĞERLENDĠRME SĠSTEMĠ YARIYIL ĠÇĠ ÇALIġMALARI SAYI KATKI YÜZDESĠ Ara Sınav 2 76 Ödev 5 8 Quiz 2 8 Devam 8 Toplam 100 Finalin BaĢarıya Oranı 35 Yıl içinin BaĢarıya Oranı 65 Toplam 100 DERS KATEGORĠSĠ Uzmanlık Dersleri
DERSĠN PROGRAM ÇIKTILARINA KATKISI No Program Öğrenme Çıktıları 1 Sistem Mühendisliği alanında bilimsel araģtırma yaparak bilgiye geniģlemesine ve derinlemesine ulaģır; sistem mühendisliğinde uygulanan güncel teknik ve yöntemler ile bunların kısıtları hakkında kapsamlı bilgi sahibidir. Katkı Düzeyi 1 2 3 4 5 2 Sınırlı ya da eksik verileri kullanarak bilimsel yöntemlerle bilgiyi tamamlar ve uygular; farklı disiplinlere ait bilgileri harmanlayarak etkili biçimde kullanır. 3 Sistem Mühendisliği problemlerini kurgular; çözmek için yeni ve özgün fikirler/yöntemler geliģtirir ve çözümlerde yenilikçi yöntemler uygular. 4 Sistem Mühendisliğinin yeni ve geliģmekte olan uygulamalarının farkındadır; gerektiğinde bunları inceler ve öğrenir. 5 Analitik, modelleme veya deneysel esaslı araģtırmaları tasarlar ve uygular; bu süreçte karģılaģılan karmaģık durumları çözümler ve yorumlar. 6 Çok disiplinli takımlarda liderlik yapar; karmaģık durumlarda çözüm yaklaģımları geliģtirir ve sorumluluk alır. 7 Yeni ve/veya özgün fikir ve yöntemler geliģtirir; sistem, parça veya süreç tasarımlarında yenilikçi çözümler geliģtirir. 8 Sistem Mühendisliği çalıģmalarının süreç ve sonuçlarını, o alandaki veya alan dıģındaki ulusal ve uluslararası ortamlarda sistematik ve açık bir Ģekilde yazılı ya da sözlü olarak aktarır. 9 Bir yabancı dile (Ġngilizce) en az Avrupa Dil Portföyü B2 Genel Düzeyinde sözlü ve yazılı iletiģim kuracak kadar hakimdir. 10 Verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması aģamalarında ve mesleki tüm etkinliklerde toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetir. 11 Sistem Mühendisliği uygulamalarının sosyal ve çevresel boyutlarını betimler, çalıģmalarında bu boyutları gözetir. 12 BelirlenmiĢ bir hedef doğrultusunda karmaģık sistemlerin modellenmesi, iyileģtirilmesi, kontrolü ve tasarımı için uygun metodoloji ve prosedürler geliģtirir.
AKTS / Ġġ YÜKÜ TABLOSU Etkinlik SAYISI Süresi (Saat) Toplam ĠĢ Yükü (Saat) Ders Süresi (Sınav haftası hariç, 12x toplam ders ve lab saati) 12 3 36 Sınıf DıĢı Ders ÇalıĢma Süresi(Ön çalıģma, pekiģtirme) 14 10 140 Ara Sınav 2 2 4 Ödev 5 6 30 Final 1 2 2 Toplam ĠĢ Yükü 212 Toplam ĠĢ Yükü / 30 (s) 7.07 Dersin AKTS Kredisi 7
DERS BİLGİLERİ Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS LOJĠSTĠK SĠSTEMLERĠ PLANLAMA VE TASARIMI ESYE549 3+0 3 7 Ön KoĢul Dersleri SYE222 veya eģdeğer bir optimizasyona giriģ dersi Dersin Dili Ġngilizce Dersin Seviyesi Yüksek Lisans Dersin Türü Seçmeli Dersin Koordinatörü Dersi Verenler Yrd. Doç. Dr. Dilek Tüzün Aksu Dersin Yardımcıları Dersin Amacı Dersin Ġçeriği Bu ders lojistik sistemlerinin planlama ve tasarımında ortaya çıkan problemlere ve bu problemlerin yöneylem araģtırması yöntemleri ile çözümüne giriģ yapmayı amaçlamaktadır. Ana konular arasında lojistik ağ tasarımı, depo tasarımı ve iģletimi, uzun ve kısa mesafe taģımacılık sistemlerinin planlama ve yönetimi yer almaktadır. Bu alanlardaki operasyonel, taktik ve stratejik kararlara yönelik yöneylem araģtırması modelleri ile bu modellerin çözümünde kullanılan yaklaģımlara ağırlık verilmektedir. Derste ayrıca bu modellerin pratikteki uygulamalarını gösteren vaka analizlerine de değinilmektedir. Dersin Öğrenme Çıktıları Program Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri Lojistik sistemlerini tanımlar ve bu sistemlere iliģkin ana problemleri açıklar. Lojistik problemleri için matematiksel modeller kurar. ÇeĢitli lojistik problemlerinin karmaģıklığını değerlendirir. Yöneylem araģtırması teknikleri kullanarak lojistik problemleri çözer. Lojistik ağları tasarlar ve bu ağları tesis yerleģtirme problemleri olarak modeller. Depo tasarım ve iģletmesinde verilmesi gereken operasyonel, taktik ve stratejik kararları sayar; bu kararların verilmesinde yardımcı olacak modelleri kurar. 2,3,4 1,2 A,C 2,3,12 1,2 A,C,D 2,5 1,2 A 1,2,3 1,2 A,C,D 3,5,7,12 1,2,4 A,C,D 3,5,7,12 1,2 A,C
Kısa ve uzun mesafe taģımacılık problemleri arasındaki farkları tanımlar; taģımacılık problemlerini çözmek için optimizasyon modelleri kurar. Lojistik alanındaki literatürü tarayarak bu alandaki makaleler hakkında Ġngilizce sunum yapabilir. Optimizasyon yazılımlarını etkin biçimde kullanarak lojistik problemleri için çözüm geliģtirir. 3,5,7,12 1,8,9 1,4 1,2,4 A,C,D 1,2,4 B 1,4 C,D Öğretim Yöntemleri: Ölçme Yöntemleri: 1: Anlatım, 2: Makale TartıĢması, 3: Lab., 4: Örnek Vaka Ġncelemesi A: Sınav, B: Makale Özeti, C: Ödev, D: Proje DERS AKIġI Hafta Konular LOJĠSTĠK TERĠMLERĠNĠN TANITIMI 1 LOJĠSTĠK SÜREÇLERĠ VE ĠLGĠLĠ KARARLAR LOJĠSTĠKTE YENĠ TRENDLER TESĠS YERLEġTĠRME MODELLERĠNE GĠRĠġ 2 TEK TESĠSLĠ MĠNĠSUM MODELLERĠ 3 ÇOK TESĠSLĠ MĠNĠSUM MODELLERĠ ÇalıĢma Malzemeleri 4 5 6 7 8 9 10 11 12 ÇOK TESĠSLĠ MĠNĠSUM MODELLERĠNĠN UZANTILARI KAMU SEKTÖRÜNDE GÖRÜLEN TESĠS YERLEġTĠRME MODELLERĠ DEPO TASARIMI VE OPERASYONUNA GĠRĠġ DEPO BÜYÜKLÜĞÜ, BOYUTLARI VE YERLEġĠMĠNE YÖNELĠK MODELLER VĠZE SINAVI ÜRÜN ATAMA VE GRUPLAMA VE MODELLERĠ ġġparġġ TOPLAYICI ROTALAMA VE PAKETLEME ALGORĠTMALARI TAġIMACILIK PROBLEMLERĠNĠN SINIFLANDIRILMASI VE ĠLGĠLĠ MALĠYETLER FĠLO BĠLEġĠMĠ MODELLERĠ NAKLĠYE TRAFĠĞĠ ATAMA MODELLERĠ NAKLĠYE TERMINALĠ TASARIMI VE OPERASYONU ARAÇ ATAMA MODELLERĠ DĠNAMĠK SÜRÜCÜ ATAMA MODELLERĠ, Vaka çalıģması, Vaka çalıģması
13 14 ARAÇ ROTALAMA PROBLEMLERĠ ASĠMETRĠK GEZGĠN SATICI PROBLEMĠ SĠMETRĠK GEZGĠN SATICI PROBLEMĠ, Vaka çalıģması, Vaka çalıģması KAYNAKLAR Diğer Kaynaklar Introduction to Logistics Systems Planning and Control, G. Ghiani, G. Laporte, R. Musmanno, Wiley, 2005. Business Logistics / Supply Chain Management, Ronald H. Ballou, Pearson- Prentice Hall, 5th Ed. 2004 Supply Chain Management, Strategy, Planning and Operation, S. Chopra, P. Meindl, Pearson-Prentice Hall, 3rd Ed. 2007. MATERYAL PAYLAġIMI Dokümanlar Ödevler Sınavlar Lojistik konulu çeģitli makaleler Ödev 1-5, Dönem Projesi Final sınavı DEĞERLENDĠRME SĠSTEMĠ YARIYIL ĠÇĠ ÇALIġMALARI SAYI KATKI YÜZDESĠ Dönem projesi 1 38.5 Ödev 4 46.0 Yoklama ve derse katılım 1 18.5 Toplam 100 Finalin BaĢarıya Oranı 35 Yıl içinin BaĢarıya Oranı 65 Toplam 100 DERS KATEGORĠSĠ Uzmanlık / Alan Dersleri
DERSĠN PROGRAM ÇIKTILARINA KATKISI No Program Öğrenme Çıktıları 1 Sistem Mühendisliği alanında bilimsel araģtırma yaparak bilgiye geniģlemesine ve derinlemesine ulaģır; sistem mühendisliğinde uygulanan güncel teknik ve yöntemler ile bunların kısıtları hakkında kapsamlı bilgi sahibidir. Katkı Düzeyi 1 2 3 4 5 2 Sınırlı ya da eksik verileri kullanarak bilimsel yöntemlerle bilgiyi tamamlar ve uygular; farklı disiplinlere ait bilgileri harmanlayarak etkili biçimde kullanır. 3 Sistem Mühendisliği problemlerini kurgular; çözmek için yeni ve özgün fikirler/yöntemler geliģtirir ve çözümlerde yenilikçi yöntemler uygular. 4 Sistem Mühendisliğinin yeni ve geliģmekte olan uygulamalarının farkındadır; gerektiğinde bunları inceler ve öğrenir. 5 Analitik, modelleme veya deneysel esaslı araģtırmaları tasarlar ve uygular; bu süreçte karģılaģılan karmaģık durumları çözümler ve yorumlar. 6 Çok disiplinli takımlarda liderlik yapar; karmaģık durumlarda çözüm yaklaģımları geliģtirir ve sorumluluk alır. 7 Yeni ve/veya özgün fikir ve yöntemler geliģtirir; sistem, parça veya süreç tasarımlarında yenilikçi çözümler geliģtirir. 8 Sistem Mühendisliği çalıģmalarının süreç ve sonuçlarını, o alandaki veya alan dıģındaki ulusal ve uluslararası ortamlarda sistematik ve açık bir Ģekilde yazılı ya da sözlü olarak aktarır. 9 Bir yabancı dile (Ġngilizce) en az Avrupa Dil Portföyü B2 Genel Düzeyinde sözlü ve yazılı iletiģim kuracak kadar hakimdir. 10 Verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması aģamalarında ve mesleki tüm etkinliklerde toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetir. 11 Sistem Mühendisliği uygulamalarının sosyal ve çevresel boyutlarını betimler, çalıģmalarında bu boyutları gözetir. 12 BelirlenmiĢ bir hedef doğrultusunda karmaģık sistemlerin modellenmesi, iyileģtirilmesi, kontrolü ve tasarımı için uygun metodoloji ve prosedürler geliģtirir.
AKTS / Ġġ YÜKÜ TABLOSU Etkinlik SAYISI Süresi (Saat) Toplam ĠĢ Yükü (Saat) Ders Süresi (Sınvalar dahil, 14x toplam ders ve lab saati) 14 3 42 Sınıf DıĢı Ders ÇalıĢma Süresi (Dönem projesi) 1 60 60 Sınıf DıĢı Ders ÇalıĢma Süresi (Final) 1 50 50 Ödev 5 10 50 Final 1 3 3 Toplam ĠĢ Yükü 205 Toplam ĠĢ Yükü / 30 (s) 6.83 Dersin AKTS Kredisi 7
DERS BİLGİLERİ Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS AraĢtırma Semineri ESYE 550 1-2 3 3 7 Ön KoĢul Dersleri Yok Dersin Dili Ġngilizce Dersin Seviyesi Yüksek Lisans Dersin Türü Seçmeli Dersin Koordinatörü Prof.Dr. Melek BASAK Dersi Verenler Dersin Yardımcıları Dersin Amacı Dersin Ġçeriği Bu dersin birinci amacı deterministik olmayan sistemlerde belirsizliği modellemek için kullanılabilecek yaklaģımların olasılık kuramı ile sınırlı olmadığını göstermektir. Ġkinci olarak ise, farklı yaklaģımlar içerisinde en çok uygulama alanı bulan Bulanık Mantık yaklaģımının özelliklerini, iki kuram arasındaki ortak noktaları ve farklarını öğrencinin bilgi dağarcığına katmaktır. Ders bulanık içerisinde mantık kuramı ve bulanık belirsizlik kavramlarını tanıtılır. Bulanık operatörler, iliģkiler gibi kavramların olasılık kuramı varsayımlarının veya belirsizlik biçiminin sağlanmadığı durumlarda nasıl uygulanabileceği tartıģılır ve karar problemleri uygulamaları yer alır. Dersin Öğrenme Çıktıları 1. Bulanık küme kuramı ve bulanık belirsizlik kavramlarını tanır ve yorumlar. 2. Olasılık kuramı ve bulanık küme kuramı arasındaki benzerlik ve farklılıkları belirler. 3. Karar problemlerinin belirsizlik modelleme ve çözümünde bulanık mantık uygulaması yapar. 4. Basit kontrol problemi örnekleri yardımı ile bulanık kontrol kuramı esaslarını uygular. 5. KarmaĢık bir karar probleminin çözümünde bulanık mantık uygulaması gerçekleģtirir. Program Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri 1,5 1,2,4 1,3,5 1,2,4 2 1,2,4 12 1,2,4 Ölçme Yöntemleri 5 1,2,4 D D D D D Öğretim 1: Anlatım, 2: Soru-Cevap, 3: Lab, 4: Örnek vaka incelemesi Yöntemleri: Ölçme Yöntemleri: A: Sınav, B: Deney, C: Ödev, D: Proje
DERS AKIġI Hafta Konular ÇalıĢma Malzemeleri 1 Klasik ve Bulanık Kümeler 2 Klasik ve Bulanık ĠliĢkiler 3 Aidiyet Fonksiyonları 4 Bulanık Aritmetik ve ĠĢlemler 5 Bulanık Karar Verme 6 Bulanık Kontrol 7 8 9 10 11 12 13 14 Bulanık Ölçütler Bulanık karar verme Uygulama ÇalıĢmaları Bulanık karar verme Uygulama ÇalıĢmaları Bulanık karar verme Uygulama ÇalıĢmaları Ara sunum Bulanık karar verme Uygulama ÇalıĢmaları Bulanık karar verme Uygulama ÇalıĢmaları Sunum Makale Makale Makale Makale Makale Ders Notu Diğer Kaynaklar Dökümanlar Ödevler Sınavlar KAYNAKLAR Fuzzy Logic with Engineering Applications Timothy J. Ross, McGraw-Hill 2010 ISBN-10: 047074376 ISBN-13: 978-0470743768 Edition: 3 MATERYAL PAYLAġIMI DEĞERLENDĠRME SĠSTEMĠ YARIYIL ĠÇĠ ÇALIġMALARI SAYI KATKI YÜZDESĠ Ara Sunum 1 30 Sunum 1 70 100 DERS KATEGORĠSĠ Uzmanlık / Alan Dersleri
No 1 2 Program Öğrenme Çıktıları DERSĠN PROGRAM ÇIKTILARINA KATKISI Sistem Mühendisliği alanında bilimsel araģtırma yaparak bilgiye geniģlemesine ve derinlemesine ulaģır, sistem mühendisliğinde uygulanan güncel teknik ve yöntemler ile bunların kısıtları hakkında kapsamlı bilgi sahibidir. Sınırlı ya da eksik verileri kullanarak bilimsel yöntemlerle bilgiyi tamamlar ve uygular; farklı disiplinlere ait bilgileri harmanlayarak etkili biçimde kullanır. 1 2 3 4 5 3 Sistem Mühendisliği problemlerini kurgular, çözmek için yeni ve özgün fikirler/yöntemler geliģtirir ve çözümlerde yenilikçi yöntemler uygular. 4 5 Sistem Mühendisliğinin yeni ve geliģmekte olan uygulamalarının farkındadır; gerektiğinde bunları inceler ve öğrenir. Analitik, modelleme veya deneysel esaslı araģtırmaları tasarlar ve uygular; bu süreçte karģılaģılan karmaģık durumları çözümler ve yorumlar. 6 7 8 Çok disiplinli takımlarda liderlik yapar, karmaģık durumlarda çözüm yaklaģımları geliģtirir ve sorumluluk alır. Yeni ve/veya özgün fikir ve yöntemler geliģtirir; sistem, parça veya süreç tasarımlarında yenilikçi çözümler geliģtirir. Sistem Mühendisliği çalıģmalarının süreç ve sonuçlarını, o alandaki veya alan dıģındaki ulusal ve uluslararası ortamlarda sistematik ve açık bir Ģekilde yazılı ya da sözlü olarak aktarır. 9 10 Bir yabancı dile (Ġngilizce) en az Avrupa Dil Portföyü B2 Genel Düzeyinde sözlü ve yazılı iletiģim kuracak kadar hakimdir. Verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması aģamalarında ve mesleki tüm etkinliklerde toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetir. 11 12 Sistem Mühendisliği uygulamalarının sosyal ve çevresel boyutlarını betimler, çalıģmalarında bu boyutları gözetir. BelirlenmiĢ bir hedef doğrultusunda karmaģık sistemlerin modellenmesi, iyileģtirilmesi, kontrolü ve tasarımı için uygun metodoloji ve prosedürler geliģtirir.