Viral Hepatitlerde Güncel Tedavi. Hikmet AKKIZ Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Gastroenteroloji Bilim Dalı

Benzer belgeler
Kronik Hepatit B li Hastanın Güncel Tedavisi

Transplantasyon Sonrası Viral Hepatit C Yönetimi. Dr. Dilara İnan UVHS, Malatya

Nosokomiyal HCV Olgu. Dr. Süda TEKİN. KUH İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji

Kronik Hepatit B li Hastanın Güncel Tedavisi. Dr. Yaşar BAYINDIR Malatya-2013

Kronik Hepatit B Tedavisinde Güncel Durum

HCV İNFEKSİYONU OLAN BÖBREK TRANSPLANTLI HASTALARDA DİREKT ETKİLİ ANTİVİRALLERİN ETKİNLİĞİ

Kronik Hepatit B de Lamivudin ve Telbivudin. Dr. Şükran Köse

HCV de yeni tedaviler

KRONİK HEPATİT B DE GÜNCEL TEDAVİ. Doç.Dr.Beytullah YILDIRIM Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Gastroenteroloji Bilim Dalı

Karaciğer Transplantasyonu Olgularında Hepatit B Tedavisi

HCV Genotip 2 ve 3 tedavi yaklaşımı. Dr Gülden ERSÖZ Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları AD

Dr. Nazlım AKTUĞ DEMİR Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD

Hepatit C Bilgilendirme Toplantısı. Doç.Dr. Özgür Günal

HEPATİT C TEDAVİSİNDE YAKIN GELECEKTE TÜRKİYE DE OLMASI BEKLENEN KOMBİNE AJANLAR

KRONİK HEPATİT B TEDAVİSİ

Dr. Hüseyin Tarakçı. Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji

Kronik Hepatit B Tedavisinde Zor Vakaların Yönetimi. Uz. Dr. Eyüp Arslan

HEPATİT DELTA Klinik Özellikler, Tanı ve Tedavi. Prof. Dr. Mustafa Kemal ÇELEN Diyarbakır

Kronik Hepatit B li Hastalarda Oral Antiviral Tedavilerin Değerlendirilmesi

HCV Epidemiyolojisi ve Kronik Hepatit C Tedavisinde PROD Rejimi. Dr Dilara İnan Viral Hepatit Akademisi, Bursa

Olgu Yaşında Erkek hasta Genel Cerrahide operasyon geçiriyor Önceki yıllarda damariçi uyuşturucu kullanımı öyküsü var Preop istenen tetkiklerde

Direnç Gelişmesinin Nedenleri ve Mekanizmaları

HBsAg düzeyi ve kür kavramı. Prof. Dr. Hakan Bozkaya Memorial Hastanesi Ankara Gastroenteroloji Bölümü

KRONİK HEPATİT B. Tedavide Güncel Durum

E. Ediz Tütüncü XVII. Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Kongresi 26 Mart 2015, Antalya

İkili Tedaviye Kısmi Yanıt Alınan Kronik Hepatit C Olgusu. Dr. Yunus Gürbüz

Kronik Hepatit C İnfeksiyonunda Güncel Tedavi

Kronik Hepatit C li Genotip 1-4 Olgularda Tedavi

Kronik Hepatit C Tedavisinde Dönüşüm Dr. Orhan YILDIZ Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji A.D.

HEPATİT C TEDAVİSİNDE YENİLİKLER. Dr.Yunus Gürbüz

Dr. Nazlım AKTUĞ DEMİR Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD

Uzm. Dr. Altan GÖKGÖZ Mehmet Akif İnan Eğitim ve Araştırma Hastanesi Şanlıurfa

KRONİK HEPATİT B (Olgu Sunumu) Dr. İlkay Karaoğlan Gaziantep Ün. Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hst. Ve Kl. Mik. AD.

Kronik Delta Hepatiti Tanı ve Tedavi

Hepatit B Hasta Takibi Nasıl Yapılmalı?

KRONİK BÖBREK HASTASINDA (HBV) TEDAVİ PROTOKOLU NASIL OLMALIDIR?

Kronik Böbrek Yetmezlikli Hastalarda Kronik Hepatit C Tedavisi TÜRKİYE DENEYİMİ Dr. Yunus GÜRBÜZ

KRONİK HEPATİT C DE ANTİVİRAL DİRENCİN TEDAVİYE YANSIMASI. Doç. Dr. GÜNAY ERTEM S.B. Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi

Hepa%t C Tedavisinde Güncel Durum

AKUT VİRAL HEPATİT TEDAVİSİNDE ORAL ANTİVİRALLERİN YERİ DOÇ.DR.MUSTAFA KEMAL ÇELEN DİCLE ÜNİVERSİTESİ SAPANCA

KARACİĞER NAKLİ SONRASI NÜKS HEPATİT C TEDAVİSİ: Memorial Şişli

Kronik Hepatit B nin Komplikasyonlarını Önlemede Mevcut Tedaviler Yeterli

Tedavi Ne Zaman Yapılmalı Ne Zaman Yapılmamalı?

KHB OLGU SUNUMLARI Dr. Bilgehan Aygen

Kronik Hepatit C Tedavisinde Kullanılan Diğer ilaçlar. Doç.Dr. Özgür Günal Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD

Kronik Hepatit B Tedavisi Zor Olgular

KRONİK VİRAL HEPATİTLER

Uz. Dr. Ali ASAN Şevket Yılmaz Eğitim ve Araştırma Hastanesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği

Dr Gülden ERSÖZ Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD

KRONİK HEPATİT C TEDAVİSİNDE ANTİVİRAL DİRENÇ VE KLİNİK YÖNETİMİ

Özel Konakta Kronik Hepatit C Tedavisi

Dirençli (Zor) Olgularda Hepatit B Tedavisi. Doç.Dr. Mustafa Kemal ÇELEN Dicle Üniversitesi

Kronik Hepatit C Tedavisinde Güncel Yaklaşımlar

İmmünosüpresyon ve HBV Reaktivasyonu. Prof.Dr. Selim Gürel Uludağ Üniversitesi Gastroenteroloji B.D.

KRONİK HEPATİT B ve LAMİVUDİNE PRİMER DİRENÇ Dr. Bilgehan Aygen

VİRAL HEPATİTLER 5. Sınıf Entegre Ders. Prof. Dr. Fadıl VARDAR Prof. Dr. Sema AYDOĞDU

Kronik hepatit C tedavisinde güncel kılavuzlar. Füsun Zeynep Akçam SDÜ Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD

Olgu sunumları ile KRONİK HEPATİT B 14. ULTRASONOGRAFİ EŞLİĞİNDE UYGULAMALI KARACİĞER BİYOPSİSİ KURSU, VHÇG, Mersin, 2015

Kronik HCV güncel tedavisi & Evliya Çelebi E.A.H. Gastroenteroloji verileri. Dr.Süleyman Coşgun

HCV ENFEKSİYONU SEROLOJİ VE NÜKLEİK ASİT TESTLERİNİN KLİNİK KULLANIMI

GEBELERDE KRONİK HEPATİT B TEDAVİSİ. Doç. Dr. Sabahattin Ocak Mustafa Kemal Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları AD

Akut Hepatit B ve Kronik Hepatit B Reaktivasyonu Ayrımı. Dr. Şafak Kaya SBÜ Gazi Yaşargil SUAM Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji

KRONİK HEPATİT C. Olgu Sunumu

Hepa%t C Kompanze siro-k. hastanın tedavisi. Dr. Kenan Hızel. (naiv yada tedavi deneyimli) Gazi ÜTF

Faz Çalışmalarında V/E rejimi ve Uludağ Tıp Deneyimi. Prof. Dr. Selim Gürel Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Gastroenteroloji B.D.

Türkiye de Tedavi Pratiği Nasıl Yönlendirilmeli? Naif Hasta Yönetimi Gelecek Tedavi Seçeneklerini Beklerim. Uz. Dr. Saadet YAZICI

HEPATİT DELTA Epidemiyoloji ve Tedavi. Prof. Dr. Mustafa Kemal ÇELEN Diyarbakır

HEPATİT DELTA VİRÜS İNFEKSIYONUNUN KLİNİK, TANI VE TEDAVİSİ

HBV-DİRENÇLİ HASTA YÖNETİMİ

Akut ve Kronik Hepatit B Aktivasyonunun Ayrımı. Dr. Murat Kutlu Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi

GEBELİK ve HEPATİT B. Dr.Nazlım AKTUĞ DEMİR

Doç.Dr. Özgür Günal Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği

ÖZEL VAKALARDA KRONİK B HEPATİT TEDAVİSİ. Uzm.Dr. Saadet Yazıcı

HBV İnfeksiyonunda cccdna Oluşumu ve Tedaviyle Regülasyonu. Prof. Dr. Necla TÜLEK Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi

Prof Dr Fulya Günşar

AKUT VİRAL HEPATİTLERDE ANTİVİRAL TEDAVİ NEDEN? NE ZAMAN?

Kronik Viral Enfeksiyonlarda Tanı ve Tedavi İzlemi

KRONİK HEPATİT B DE KİME TEDAVİ? Dr. Fatih ALBAYRAK Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Gastroenteroloji Bilim Dalı

HCV/HBV Koinfeksiyonu. Uz. Dr. Ali ASAN Bursa Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği

HBV-HCV TRANSPLANTASYON. Dr Sevgi Şahin Özel Gaziosmanpaşa Hastanesi

Hepatit C de Antiviral Direncin Klinik Pratiğe Yansımaları

HCV İnfeksiyonu olan Özel Konaklarda Yeni İlaçların Yeri Nedir?

KRONİK BÖBREK YETMEZLİKLİ BİR OLGUDA KRONİK HEPATİT C TEDAVİSİ. Dr. Mustafa Özgür Akça Bursa Yüksek İhtisas Hastanesi

DOÇ. DR. GÜNAY ERTEM S. B. Ankara Eğitim Araştırma Hastanesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği

HCV/HIV Ko-enfeksiyonunda Tedavi Gu ncellemesi. Doç. Dr. Aslıhan Candevir Ulu Adana, 2017

Kronik Hepatit C Tedavisinde Sofosbuvir

Hepatit B tedavisinde uzun vade erekler. Prof. Dr. Hakan Bozkaya Liv Hospital Ankara Gastroenteroloji Bölümü

Çoklu nükleoz(t)id analoğuna dirençli kronik hepatit B olgusu

Doğrudan etkili antivirallere direnç ve tedaviye yanıt vermeyen hastaların yönetimi

Delta Hepatit Olgu Sunumu. Uzm. Dr. Sengül ÜÇER Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Ünye Devlet Hastanesi

HBV/HCV KOENFEKSİYONU (Kronik Hepatit B ve C Takibinde Özel Hasta Grupları)

Hepatit C Tedavisinde Güncel Durum

Dr. Funda Şimşek SB Okmeydanı EAH Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji

Kronik Hepatit B Tedavisi

Lamivudine dirençli Kr. B hepatitli hastada Tedavi. Prof. Dr. Selim Gürel Uludağ Ün.Tıp Fak. Gastroenteroloji B.D.

HCV - Dekmpanse Karaciğer Sirozunda Antiviral Tedavi

YILIN SES GETİREN MAKALELERİ DR.ESRA TANYEL OMÜ TIP FAKÜLTESİ ENFEKSİYON HASTALIKLARI ANABİLİM DALI

Akut Hepatit C Tedavisi. Dr. Dilara İnan Akdeniz ÜTF, İnfeksiyon Hastalıkları ve Kl. Mikr AD, Antalya

İnterferon Geleneginden DAA Geleceğine. Prof. Dr. Mustafa Kemal Çelen Çeşme Sheraton İzmir 4 Nisan 2015

Kronik Hepatit C: Olgu Sunumu Prof.Dr. Orhan YILDIZ

Transkript:

Viral Hepatitlerde Güncel Tedavi Hikmet AKKIZ Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Gastroenteroloji Bilim Dalı

HBV Yaşam Döngüsü - cccdna HBV virion 3.2 kb DNA molekülü Transport HBx PRRs Mitokondri pres/s mrna Çeper protein Sekresyon yolağı Salınım HBV virion SVP Core proteini pgrna HBV polimeraz Precore proteini HBeAg Dandri and Locarnini Gut 2012

Hepatit B İnfeksiyonun Global Epidemiyolojisi D D A,C,B,D,G F F, H G E D A,D A D D D A,D D C C B,C B,C B B,C A,C C C F A,D B,C C,D HBsAg Sıklığı Düşük Orta Yüksek Çok yüksek Veri yok 360 milyon KHB li hasta, %5 %5-10 HDV koinfeksiyonu Yıllık mortalite 1 milyon HBV ESLD hasta Liav et al, Antiviral Therapy 2010

KHB nin Doğal Seyri Fazlar İmmun tolerant İmmun klirens İnaktif taşıyıcı Reaktivasyon Histolojik Aktivite Hafif Orta / Şiddetli Yok / Hafif Orta / Şiddetli Dandri and Locarnini Gut 2012

Komplikasyonların Gelişmesinde Risk Faktörleri Konakla ilgili Faktörler Viral Faktörler Çevresel Faktörler İleri yaş Yüksek HBV DNA Alkol Erkek Cinsiyet Genotip C Aflatoksin İleri Fibrozis HBV mutasyonları Sigara HCC aile öyküsü core promoter, Diabetes mellitüs pre-core stop kodon Etnisite (Asya, Afrika) Koinfeksiyon Obezite (HCV, HDV, HIV) Levrero and Liaw j. Hepatol 2009

Kümülatif Karaciğer Siroz İnsidansı (% hastalar) HBV DNA Düzeyi - Siroz İnsidansı 40 30 20 REVEAL HBV Çalışması KHB, 3582 hasta Başlangıç HBV DNA seviyesi, kopya/ml 106 (n=602) 105 <106 (n=333) 104 <105 (n=628) 300 <104 (n=1,150) <300 (n=869) 36.2% 23.5% 10 0 Log 10 rank test of trend p<0.001 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 İzlem (Yıl) 9.8% 5.9% 4.5% Iloeje UH, et al. Gastroenterology 2006;130:678 86.

Antiviral Tedavinin Amacı HBV replikasyonunun baskılanması ALT normalızasyonu HBeAg serokonversiyonu Karaciğer histolojisinin iyileşmesi İmmünolojik kür HBsAg kaybı Kalıcı HBV DNA baskılanması Virolojik kür cccdna eradikasyonu

Antiviral Tedavilerin Etkinliği Peg-IFN (%) Entecavir (%) Tenofovir (%) HBeAg (+) HBV DNA baskılanması 30-42(<2000 IU/mL) 61 (<50-60) 76 (<60) HBeAg kaybı 32-36 22-25 - HBeAg serokon 29-36 21-22 21 ALT normalizasyonu 34-52 68-81 68 HBs Ag kaybı 11,3 yıl 4-5,2 yıl 8,3 yıl HBeAg (-) HBV DNA baskılanması 43 90-91 93 ALT normalizasyonu 59 78-88 76 HBsAg kaybı 4 0-1 0

Antiviral İlaç Direnci - Polimeraz Gen Mutasyonu Terminal protein Ara Sekans Reverse Transkriptase RNaseH 1 183 349 rt1 YMDD 692 rt344 845 aa I(G) II (F) A B C D E Lamivudin direnci L80V/I L180M M204V/ V173L I Adefovir direnci A181T/V M204S N236T Entekavir direnci L180M I169T S184G M204V M250V Telbivudin direnci S202I Tenofovir direnci A194T? M204I Yuen et al Lancet Infect Dis 2009

Yüzde (%) Kümülatif HBV Direnci İnsidansı 1. yıl 2. yıl 3. yıl 4. yıl 5. yıl LAM ADV ETV LdT TDF Pawlotski et al Gastroenterology 2006

Viral Direncin Klinik Sonuçları Virolojik ve biyokimyasal alevlenme Karaciğer histolojisinde ağırlaşma HBeAg serokonversiyonu oranında düşme Sirozlu hastalarda dekompanzasyon Gelecek tedavi rejimlerine virolojik yanıtı riske atabilir Si Ahmed S et al Hepatology 2000; Lok ASF et al. Gastroenterology. 2003; Zoulim et al J Viral Hepat. 2006

Hastalığı ilerleyen hasta yüzdesi Viral Direnç - Karaciğer Hastalığının Progresyonu 25 20 Plasebo(n = 215) M204I/V mutasyonları (n = 209, 49%) Doğal-tip (n=221) % 21 15 % 13 10 5 %5 0 Adpated from: Liaw Y-F. Semin Liver Dis. 2005;25:40-7. Liaw Y-F, et al. N Eng J Med. 2004;351:1521-31. 0 6 12 18 24 30 36 Randomizasyondan sonra zaman (aylar)

HBV İlgili Renal Hastalıklar Hastalık Glomerülonefrit Poliarteris nodoza Varsayılan ilişkiler Bulgular 1. Membranöz Glomerülonefrit (MGN) 2. Membrano Proliferatif Glomerülonefrit (MPGN) 3. IgA Nefropatisi (IgAN) HBsAg (+) hastalarda her zaman gelişebilir HBV-PAN patogenezinde dolaşımda viral protein kapsayan immün kompleks sorumlu tutulur RA, polimiyalgia romatika, dermotomiyozit, üveit, miyokardit, nörolojik hastalıklar Baig et al. J. İmmünol 2012

Antiviral Tedavi Böbrek Hastalıkları Tenofovir alan KHB li hastalarda renal disfonksiyon, hipofosfatemi ve fanconi-like sendrom gelişebilir Fontana RJ Hepatology 2009 Gerçek yaşam kohortu 2 yılda renal nedenle doz ayarlaması gereken hasta oranı %4 olarak bildirildi Lompertico et al Liver Disease 2015 Tenofovir tedavi öncesi serum kreatinini, fosfor, idrar glikozu, idrar proteini değerlendirilmelidir AASLD Guideline 2016

Viral Kür e Yakın mıyız? NTCP Res inhibitör HSPG Tek - sar DNA sent Laboratuvar T hücre cccdna inhibitör Ters transkripsiyon Enkapsidasyon Epigen düzenleme Translasyon Doğal immünite Aşı tedavisi Adaptif immünite J Dig and Liver Disease 2015

Kronik Hepatit C İnfeksiyonu Küresel bir sağlık sorunudur Batı toplumunda (Avrupa ve USA) KC naklinin en sık endikasyonudur HCC nın temel risk faktörüdür Mortalite oranı AIDS ten daha yüksek Aşı çalışmaları faz 2 aşamasında Kür sağlanabilen ilk viral infeksiyondur Viral kür sağkalımı uzatmaktadır Rosen Hepatology 2017 Terrault N. Hepatology 2015 Ferenci Nature Rew 2015

Hepatit C Virüsünün Global Epidemiyolojisi 102 milyon hasta, dünya popülasyonunun %2.8 i infekte Mısır 1950-1980 HCV prevalansı %15-50, 1980 sonrası %1.2, Ekonomik yük- 21 milyar $ Rain et al, Ann Intern Med, 2012 Çok Yüksek >% 5 Yüksek % 2.5- %5 Orta %1-2.5 Düşük < %1 Belirsiz David L Thomas, Nature Medicine,2013

HCV Genomik Organizasyonu Viral genom pozitif - sarmallı RNA molekülü Bank witz Hepatology 2016

HCV Genotiplerinin Prevalansı ve Global Dağılımı GT-1a %58 GT-1b %21 GT-2 %15 GT-3 %5 7 genotipi 87 subtipi (67 kesin) Quasispecies GT-1a/1b genetik varyasyon: Nükleotit seviyesinde %20 Aminoasit seviyesinde %14 %46.2 %9.1 % 30.1 % 8.3 % 0.8 % 5.4 HCV genotiplerinin oranları Messina et al, Hepatology, 2015

Ülkemizdeki Prevalans ve Genotip Dağılımı Ülkemizdeki genotip dağılımı 13 Türkiye bir GT1b ülkesidir! Prevalans : % 1,9 (DSÖ ye göre 14 ) % 0,5-1 (TKAD 15 & VHSD 16 ) Erişkinlerde 2000 yılından sonra yapılmış çalışmalara bakıldığında toplam 16 160 kişideki anti-hcv pozitifliği %1.15 tir. 17 Ülkemizde genotip dağılımında genotip 1b başta olmak üzere belirgin bir genotip 1 hakimiyeti vardır. 17 HCV genotipi terapötik açıdan önemlidir: IFN/RBV kombinasyonuna genotip 1 hastaları genotip 2 ve 3 e göre çok daha az yanıt vermektedir. 11

Direkt Etkili Antivirallerin Moleküler Hedefleri asvirs NS5A inhibitors inhibitörleri previrs Protease Proteaz inhibitörleri inhibitors Non-Nucs Nucs Polymerase Polimeraz inhibitörleri inhibitors buvirs Bourliere el al. Lancet 2015

HCV Genotiplerine göre DEA Tedavisi Kombinasyon rejimi Genotip 1 Genotip 2 Genotip 3 Genotip 4 Genotip 5,6 Sofosbuvir + RBV - suboptimal suboptimal - - Sofosbuvir/ledipasvir ± RBV + - - + + SOF/velpatasvir ± RBV + + + + + Ombitasvir/paritaprevir/ritonavir+ dasabuvir± RBV + - - - - Ombitasvir/paritaprevir/ritonavir± - - - + - RBV Grazoprevir/elbasvir± RBV + - - + - SOF+daclatasvir± RBV + + + + + Sofosbuvir +simeprevir ± ribavirin suboptimal - - + - GT 1, Tedavi naif, HCV RNA <6 milyon IU/mL, nonsirotik 8 hafta GT 1a, Tedavi deneyimli, nonsirotik,sof/led/rbv 12 hafta EASL Guidline 2016

KVY 12 oranı(%) KVY 12 oranı(%) KVY 12 oranı(%) Ombitasvir/Paritaprevir/Ritonavir/Dasabuvir +/- RBV Tedavisinin etkinliği Subtip 1a Subtip 1b Subtip 1a Subtip 1b SAPPHIRE-I SAPPHIRE-1 (N=473) (N=473) PEARL-IV (N=305) (n=305) PEARL-III (n=419) (N=419) SAPPHIRE-II SAPPHIRE-I1 (N=296) PEARL-II (N=179) (n=179) TURQUOISE-II TUROUDISE-II (n=380) (N=380) Genotip 1, naif, non-sirotik hastalar G 1, tedavi deneyimli, non-sirotik G1, naif ve tedavi/deneyimli, kompanse-siroz Poordad et al, N Engl J Med, 2014

Viral Kür - Fibrozis Gerilemesi Evrede Değişiklik Gerileme zamanı

Viral Kür Komplikasyonlarda Azalma Kompanse/dekompanse sirozlu hastalarda çok merkezli çalışma KVY %84 oranında Kontrol grubunda 269 hasta tedavisiz Ortalama MELD =9, CP skoru 6 Portal hipertansiyon komplikasyonları Karaciğer transplantı/ölüm

Kümülatif İnsidans (%) Kümülatif İnsidans (%) HCV Transplant Adaylarında Delisting Çok merkezli Avrupa çalışması, 11 merkez 103 HCV Hastası, HCC siz 24 hafta - %15.5 48 hafta - %27.6 60 hafta - %33.3 24 hafta - %0 48 hafta - %10.3 60 hafta - %19.2 İnaktif LT Ölüm Drop out Haftalar Haftalar Belli et al J. Hepatol 2016

DEA Kombinasyonu Suboptimal Yanıt Siroz, dekompanse siroz Önceki antiviral tedaviye yanıtsızlık Genotip 3 infeksiyonu Başlangıç viremi seviyesi NS proteinlerinde (NS3, NS5A, NS5B) heterojenite, resistance associated variant (RAV) Rosen et. al, Hepatology 2017 Innes et al, Hepatology 2015 Hsu et. al, Gut 2015

SVR (%) Kompanse Sirozlu Hastalarda KVY Oranı 6 hafta 8 hafta 12 hafta 18 hafta 24 hafta Deneme Ferenci, P. Nat. Rev. Gastroenterol. Hepatol. 2015

HCV- Transplant Adaylarında Tedavi Algoritması Kronik HCV li transplant adayı CTP A, MELD Dışı Puan Dekompanse Siroz (CTP B veya C) Pre LT tedavi stabilizasyon ve nüksü önleme MELD < 20 ve/veya LDLT MELD 20-27 ve GFR>30 MELD >27 ve/veya GFR<30 Pre LT tedavi LT siz sağkalım veya nüksün önlenmesi Hastaya özel ted LT indikasyonu erişim komarbidite Post LT tedavi Klinik stabilite, Verna EC Hepatogy 2017

HCV İnfeksiyonu Böbrek Yetmezliği Hafif Orta Derecede BY (CrCI: 30-80 ml/dk) Sofosbuvir/ledipasvir Paritaprevir /ritonavir/ombitasvir/dasabuvir Ağır BY (CrCI <30 ml/dk veya ESRD) GT 1a,1b/4 elbasvir/grazoprevir 12 hafta Genotip 1b 3D kombinasyonu, 12 hafta Genotip 2,3,5 ve 6 PEG-IFN/RDV doz ayarı AASLD Klavuzu 2016

Antiviral Kombinasyonlar Kronik Hepatit C lı böbrek transplant hastaları, KVY %98 Tedavi Total: 103, n (%) RBV (-) RBV (+) SOF/LDV 59 (%57) 30 29 SOF/DCV 18 (%17) 16 2 OBV/PTV/r/DSV 10 (%10) 8 2 SOF/SIM 8 (%8) 5 3 SMV/DCV 6 (%6) 2 4 SOF/RBV 2 (%2) - 2 SOF, sofosbuvir; LDV, ledipasvir, DCV, daclatasvir, SIM, simeprevir, OBV7PTV/r/DSV, ombitasvir/paritaprevir/ritonavir ve dasabuvir. Fernandez et al. J. Hepatology 2017, ım press

Immunosüpresif Tedavi Doz Modifikasyonu İmmünosüpresör Doz Ayarlaması, n Doz Yükseltme, n Doz Düşürme, n TAC (N=75) 47 (%63) 34 (%45) 13 (%17) MMF (N=67) 5 (%7) 1 (%1.5) 4 (%6) Everolimus (N=6) 2 (%33) 2 (%33) 0 Cyclosporin (N=14) 7 (%50) 0 7 (%50) TAC, takrolimus; MMF, mikofenolat mofetil Fernandez et al. J. Hepatology 2017, ım press

mg/dl ml/dk g/24h Ortalama Böbrek Fonksiyon Parametreleri DEA tedavisi BT alıcılarında oldukça etkin Renal disfonksiyon 17 hastada (%16) %65 i sirotik Büyük bölümünde immünosüpresif doz ayarlaması gerekmektedir Kreatinin seviyesi egfr seviyesi Proteinüri seviyesi Bazal 4 hafta EOT 12 hafta Bazal 4 hafta EOT 12 hafta Bazal 4 hafta EOT 12 hafta Fernandez et al. J. Hepatology 2017, ım press

RAVs, Direnç Varyantları Global DEA RAVs prevalansı yüksek Genotip ve coğrafik bölge ile ilgisiz En yüksek RAVs prevalansı NS3 inhibitör En düşük RAVs prevalansı NS5B inhibitör Klinik olarak önemli RAVs ların oranı düşüktür DAA kombinasyonuna RAVs gelişen hastalarda aynı tedavi daha uzun süreli uygulanabilir RBV eklenebilir Tedavi rejimi değiştirilebilir Rosen et. al, Hepatology 2017 Innes et al, Hepatology 2015 Hsu et. al, Gut 2015

KVY (%) NS5A/NS5B İnhibitörleri - KVY KVY/RAVs (-) KVY/RAVs (+) 8 hafta 12 hafta 12 hafta 8 hafta 12 hafta 12-24 hafta Bazal RAVs li hasta sıklığı Sarrazin j. Hepatol 2016

Sonuç KHB de NA tedavisi viral replikasyonun baskılanmasında oldukça başarılıdır HBsAg serokonversiyonu düşük oranda gerçekleşir KBY hastalarda antiviraller dikkatli kullanılmalıdır KHC li hastalarda DEA ile kür sağlanmaktadır Tedavisi zor hastalarda pangenotipik antiviraller KVY oranını yükseltebilir

R

Sirozlu Hastalarda Optimal Tedavi Süresi 4 Hafta 8 hafta 12 hafta 16 hafta 24 hafta Tedavi süresi 8-12 hafta Tedavi süresi 12 hafta Tedavi süresi 16 hafta Ferenci, P. Nat. Rev. Gastroenterol. Hepatol. 2015

Transplant Öncesi / Sonrası Tedavi Seçimi Ferenci, P. Nat. Rev. Gastroenterol. Hepatol. 2015

Zor Hasta Populasyonu Kürde zorluk Tedavide zorluk Erişimde zorluk Geçmiş: Peg-IFN ve RBV dönemi Genotip 1 Yüksek viral yük IL288 genotip TT Tedavi deneyimi Siroz HIV infeksiyonu Otoimmun hastalıklar Dekompanse siroz Transplant İnterferon intöleransı RBV intöleransı Noncomplint Methadon bakımı Aktif ilaç kullanımı Mental sağlık komorbitite Şuan: DDA ilaç kombinasyonu Siroz, dekompanse Genotip 3, tedavi deneyimli siroz DAA yetmezliği ESRD/ Diyaliz RBV intolerant İlaç etkileşimi Uyumsuz Aktif ilaç kullanımı Hafif orta hastalık Sigortasız Naggie Hepatology 2015

DAA Tedavisi ile Delisting Mümkün Mü? Çok merkezli kohort çalışma KVY %84 Klınik ve biyokimyasal tam yanıt %36

Viral Kürün Sağladıkları KC hastalığının progresyonunu önler Siroz Dekompansasyon Transplantasyon HCC Tüm mortalite riskini azaltır

Kronik Hepatit C li Hastalarda Siroz Prevalansı Yaşlanma ve Metabolik sendrom ile birlikte

HCV İnfeksiyonunun Doğal Seyri Sarılık Depresyon? Sarılık Ensefalopati Hepatit Kronik infeksiyon Kriyoglubuline mik vaskulit Porfiria kutene tarda Siroz ve HCC Asit Varis Akut infeksiyon 3-6 ay Kronik infeksiyon (%60-90) 30 yıl Son dönem KC hastalığı (%2-30) IL28B CC genotipi Viral klirens (%10-40) Asemptomatik Akut infeksiyon (%70-98) Ferenci Nature Genetics 2016

HCV DAA ve Antilipidemik İlaç Etkileşimi Klinik olarak etkileşim yok Potansiyel etkileşim,doz değişikliği gerekebilir Bu ilaçlar uygulanmamalıdır EASLD J, Hepatol 2017

HCV DAA ve HIV Antiretroviral İlaç Etkileşimi Klinik olarak etkileşim yok Potansiyel etkileşim,doz değişikliği gerekebilir Bu ilaçlar uygulanmamalıdır EASLD J, Hepatol 2017

HCV DEA ve Kardiyovasküler İlaç Etkileşimi Antiaritmik Antiplatelet antikuagülan ß bloker ları CA kanal bloker ları Hipertansiyon ve kalp yetmezliği Klinik olarak etkileşim yok Potansiyel etkileşim,doz değişikliği gerekebilir Bu ilaçlar uygulanmamalıdır EASLD J, Hepatol 2017

HCV DEA ve İmmünosüpresif İlaç Etkileşimi SOF SOF/ LDV SOF/ VEL 3D GZR/ EBR DCV SIM Azothioprin Siklosporin Etanersept Everolimus Mikofenolat Sirolimus Takrolimus Klinik olarak etkileşim yok Potansiyel etkileşim,doz değişikliği gerekebilir Bu ilaçlar uygulanmamalıdır EASLD J, Hepatol 2017

HCV Genotiplerine göre DEA Tedavisi Kombinasyon rejimi Genotip 1 Genotip 2 Genotip 3 Genotip 4 Genotip 5,6 Sofosbuvir + ribavirin Sofosbuvirfedipasvir + ribavirin Sofosbuvirfedipasvir ± ribavirin Ombidasvir/palitaprevir/ritonav ir+dasabuvir±ribavirin Ombidasvir/palitaprevir/ritonav ir± ribavirin Grazoprevirelbasvir± ribavirin Sofosbuvir+daclatasvir± ribavirin Sofosbuvir +simeprevir ± ribavirin Tedavi naif HCV RNA <6 milyon IU/mL, nonsirotik 8 hafta Tedavi deneyimli GT1a nonsirotik,sof/let/rbv 12 hafta

Direnç Varyantlarının Önemi Kılavuzlarda, başlangıç RAV testi önerilmemektedir. NS5A-NS5B kombinasyonu alan sirotik hastalarda RBV ve/veya uzamış tedavi süresi Çoklu hedefleri amaçlayan ve sofosbuvir içeren DAA kombinasyonlar DAA dirençli (NS3/NS5A) hastalarda tedavi stratejisi olabilir.

Tedavi Yetersizliği Primer Tedavi Yetersizliği Sub-optimal Yanıt Sekonder Tedavi Yetersizliği Antiviral ilaç direnci Konak İlgili Faktörler İlaç metabolizması Hastanın uyumu İlaçla ilgili faktörler Antiviral etkinlik İlaçla ilgili Faktörleri Genetik bariyer Viral faktörler Direnç varyantları Zoulim&Perrillo J Hepatol 2008; EASL CPG J Hepatol 2009

KVY (%) NS5A/NS5B İnhibitörleri - KVY KVY/RAVs (-) KVY/RAVs (+) 24 hafta 12-24 hafta 12-24 hafta Bazal RAVs li hasta sıklığı Sarrazin j. Hepatol 2016

HCV İnfeksiyonun Global Prevalansı Hepatit C antikor prevalansı Yüksek Orta derece Düşük Yetersiz veri Ferenci Nature Genetics 2015

HCV- Transplant Adaylarında Tedavi Algoritması Kronik HCV li transplant adayı CTP A, MELD Dışı Puan Dekompanse Siroz (CTP B veya C) Pre LT tedavi stabilizasyon ve nüksü önleme MELD < 20 ve/veya LDLT MELD 20-27 ve GFR>30 MELD >27 ve/veya GFR>30 Pre transplant tedavi Sağkalım veya nüksün önlenmesi LT indikasyonu erişim komarbiteye göre özel tedavi Klinik stabilite, post LT tedavi Verna EC Hepatogy 2017

Klinik olarak önemli direnç varyantları NS5A aa pozisyonu Ledipasvir RAV Genotip 1a Led/Sof tedavisi Elbasvir RAV Genotip 1a Grazop/Elbasvir NS5A RAV Genotip 3 Sof/Velpatasvir

Klinik olarak etkileşim yok Potansiyel etkileşim,doz değişikliği gerekebilir Bu ilaçlar uygulanmamalıdır EASLD J, Hepatol 2017

Viral Yaşam Döngüsünde HBV cccdna Molekülü Basamak 1: RC DNA dan cccdna Nükleer translokasyon ve cccdna Transkripsiyon Nükleozit analogları Basamak 2: cccdna dan mini kromozoma Levrero et al, J Hepatol 2009

Direnç Varyantların Seçilmesinde Rol Alan Faktörler HBV HBV Hepatosit Polimeraz enziminin spontan hata oranı cccdna stabil Yarılanma ömrü uzun Defektif immün yanıt viral quasispecies viral persistans Konak Antiviral ilaçların seçilme baskısı Düşük genetik bariyer Kaçak mutantların seçilmesi Replikasyon kapasitesi Replikasyon alanı Tedavi yetersizliği Zoulim, Antiviral Research 2004

HCV: Gastroenterolojinin En Sıcak Konusu Makale Başlığı 1. Manns et al, Peginterferon alfa-2b plus ribavirin compared with interferon alfa-2b plus ribavirin for initial treatment of chronic hepatitis C: a randomised trial. Lancet 2001;358:958-965 2. Fried M, et al. Peginterferon alfa-2a plus ribavirin for chronic hepatitis C virus infection. N Engl J Med. 2002 Sep Atıf Sayısı 3446 26;347(13):975-82. 3. Marshall B, Peginterferon alfa-2a plus ribavirin for chronic hepatitis C infection, Lancet 1984:1;1311-1315 3191 4. McHutchison JG, Interferon alfa-2b alone or in combination with ribavirin as initial treatment for chronic hepatitis C. Hepatitis Interventional Therapy Group. N Engl J Med. 1998 Nov 2611 19;339(21):1485-92. 5. Poynard et al, Randomised trial of interferon alpha2b plus ribavirin for 48 weeks or for 24 weeks versus interferon alpha2b plus 2404 placebo for 48 weeks for treatment of chronic infection with hepatitis C virus. International Hepatitis Interventional Therapy Group (IHIT),.Lancet 1998:352;1426-1432 1759 6. Alter MJ. Et al, The prevalence of hepatitis C virus infection in the United States, 1988 through 1994. N Engl J Med. 1999 Aug 19;341(8):556-62 1632 7. Poynard T. Et al. Natural history of liver fibrosis progression in patients with chronic hepatitis C. The OBSVIRC, METAVIR, CLINIVIR, and DOSVIRC groups. Lancet. 1997 Mar 1604 22;349(9055):825-32. 8. David GL. Et al, Treatment of chronic hepatitis C with recombinant interferon alfa. A multicenter randomized, controlled trial. Hepatitis 1527 Interventional Therapy Group. N Engl J Med. 1989 Nov 30;321(22):1501-6. 9. Alter HJ. Et al, Detection of antibody to hepatitis C virus in prospectively followed transfusion recipients with acute and chronic non-a, non-b hepatitis. N Engl J Med. 1989 Nov 30;321(22):1494-500. 1459 1455 10. Hadziyannis SJ. Et al, Peginterferon-alpha2a and ribavirin combination therapy in chronic hepatitis C: a randomized study of En Sık Atıf Alan 20 Makalenin Konuları % HCV 10 HCC 15 45 Crohn Kolon CA 10 H.pylori 10 Hepatit skoru 10 Gastroenterolojide çok atıf yapılan 20 makalenin % 45 i HCV ile ilgilidir

Antiviral Tedavinin Amacı Yaşam kalitesini yükseltmek Sağ kalımı uzatmak Siroz Son dönem karaciğer hastalığı HCC ilerlemesini durdurmak HBV replikasyonunun kalıcı baskılanması Histolojik aktivite geriler Siroz riski azalır HCC gelişme riski düşer HBV infeksiyonu eredike edilemez (cccdna persistansı)

Serolojik ve Virolojik Nüks Direnç Mutasyonları HBeAg Serokonversiyonunu Değiştirebilirler NUC Analoglarına bağlı gelişen HBeAg antijen serokonversiyonunun kalıcılığını araştıran tek merkezli kohort çalışma 132 HBeAg(+) hasta Ortalama tedavi süresi: 26 (16 43) ay Ortalama izlem: 59 (28 103) ay 100 80 60 40 20 0 89% Uyumsuz Tedaviye ara Direnç Kısmi virolojik yanıt 37% 28% 46 hastada HBeAg serokonversiyonu, 42 hasta izlendi LVD (N=27) ADV (N=8) Other (N=7) Sonuçlar 1. Adapted from Reijnders JG, et al. Gastroenterology 2010;doi:10.1053/j.gastro.2010.03.059.

Direncin Önlenmesi Kilit Önemdedir Direncin önlenmesi kronik Hepatit B tedavisinin başarısında kilit öneme sahiptir İlaç direncinin önlenmesinde temel strateji birinci basamak tedavide yüksek genetik bariyere sahip antiviral ilacı uygulamaktır Entekavir and tenofovir potent HBV inhibitörleri olup yüksek genetik bariyere sahiptir Birinci basamak mono terapide güvenle kullanılabilirler 1. Zoulim F, et al. Liver International 2009; 29(s1):108 15; 2. EASL Clinical Practice Guidelines: Management of chronic hepatitis B. J Hepatol 2009;50:227 42.

Çarpraz direnç profili in vitro Cross-resistance data Lamivudine Telbivudine Entecavir Adefovir Tenofovir Wild type S S S S S M204I R R I S S L180M+ M204V R R I S S A181T/V I S S R S N236T S S S R I L180M+M204V/I ±I169T±V173L ± M250V R R R S S L180M+M204V/I ±T184G±S202I/G R R R S S Fournier C & Zoulim F. Clin Liv Dis. 2007;11;869-92.

Direkt Etkili Antivirallerin Moleküler Hedefleri asvirs Paritaprevir Ombitasvir Dasabuvir NS5A inhibitors inhibitörleri Asunaprevir Daclatasvir Beclabuvir Simeprevir Daclatasvir Asunaprevir Daclatasvir Sofosbuvir Sofosbuvir Daclatasvir Ledipasvir previrs Protease Proteaz inhibitörleri inhibitors Non-Nucs Nucs Polymerase Polimeraz inhibitörleri inhibitors Simeprevir Sofosbuvir Grazoprevi r buvirs Elbasvir