Video-ürodinamik çalışmalar Dr. Tufan Tarcan Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji Anabilim Dalı
Tanım Ürodinamik parametreler ile alt üriner sistemin eşzamanlı görüntülenmesidir Alt üriner sistem işlevi hakkında en fazla bilgiyi verir Keane at al, 1993; McGuire et al, 1996 Bazılarına göre altın standarttır Barnick et al, 1989
Ancak bu demek değildir ki elimizde cihaz mevcutsa her ürodinamik endikasyonda videoürodinamik çalışma yapılmalıdır Radyasyon Süre Maliyet Daha az dostane ortam
Temel soru Video-ürodinamik çalışmalardan elde edeceğim bilgi tedavi planı mı değiştirecek mi? Evet ise yap! Hayır ise yapma! Paul Abrams, 2006
Temel avantajları Infravezikal obstrüksiyonun yerinin saptanması Fizik incelemede saptanmayan idrar kaçağının gösterilmesi Dolum ve boşaltım fazlarında VUR un gösterilmesi
Ek katkılar Nörojenik mesane işlev bozukluğunda özellikle katkı sağlar Mesane boynu disfonksiyonunu gösteren tek yöntemdir EMG ile saptanan dış üretral sfinkter işlev bozukluğunu onaylar
Özel durumlar Bilinen bir anatomik defektin işeme bozukluğunda rol oynayıp oynamadığının saptanması Mesane veya üretral divertikül VUR
Yöntem: Floroskopi En sık kullanılan floroskopik cihaz C-kollu. Hastaya pozisyon vermede en fazla esneklik Alternatif olarak hastaya 90 ile 180 derece arası pozisyon verebilecek sabit bir floroskopi düzeneği de olabilir Görme yeteneği daha fazla Pozisyon olarak işeme daha zor
Yöntem: Kontrast madde Idrardan daha ağır olduğu için uroflowmetri ayarları ona göre yapılmalı
Yöntem: Pozisyon Stres idrar kaçırma kadında ve erkekte en iyi dik (ayakta) pozisyonda İşeme hasta hangi pozisyonda işiyorsa o pozisyonda Örneğin kadında oturarak erkekte ayakta incelenmeli
Yöntem: Kateter Bazı yazarlar 10 F 3 lümenli sistometri kateteri kullanıyor Hastaya gereksiz ek stres yüklememek için abdominal basınç ölçmüyor. Yine aynı mantıkla anal sfinkter EMG uygulamıyor Gruenenfelder&McGuire, 2005
Ne zaman floroskopi? Devamlı değil Stres idrar kaçırma sırasında Detrusor basınç artışlarında Işeme anında
Kadınlarda mesane çıkım tıkanıklığı Nitti 1999 da kadınlarda MÇT yi tanımlayan Video-ürodinamik kriterlerin tarif etti Mesane boynundan üretral meaya kadar mesafede tıkanıklığın ayırıcı tanısı Örneğin disfonkiyonel işeme ile primer mesane boynu tıkanıklığının (PMBT) ayırımı PMBT nın var olan tek tanı yöntemi
Erkeklerde mesane çıkım tıkanıklığı Genç erkeklerde alt üriner sistem semptomlarında sıkıntılı bir patoloji Norlen and Blaivas, 1986; Kaplan et al, 1996 BAÇ tıkanıklığı saptayabilir ama yerini belirleyemez Ayrıca bazen PMBT de klasik yüksek basınç-düşük akım mevcut değildir. Nitti et al, 2001
Üç farklı PMBT (Nitti et al, 2001) 1. Klasik yüksek basınç düşük akım (tip I); 2. Normal basınç düşük akım, mesane boynunda daralma ile birlikte (tip II); 3. Mesane boynunun gecikmiş açılması (tip III). Özellikle tip II ve III tanısı floroskopiye dayanıyor
NMİB VUR birlikteliği Yüksek mesane içi basınçları ve düşük mesane uyumuna ikincil oluşan VUR varlığı ürodinamik çalışmalarda mesane kapasitesi ve uyumunun yanlış hesaplanmasına yol açar. Floroskopi altında VUR un oluşum zaman ve basıncı hesaplanabilir Özellikle mesane büyütme ve üriner diversiyon ameliyatları öncesi gerekli
DKAB İdrar kaçağının gösterilmesinin pozisyon nedeniyle zor olduğu tetraplejik hastalarda video-ürodinamik çalışmalar avantaj sağlar
Özet Kadında ve erkekte mesane boynu disfonksiyonunu gösteren tek yöntem Tanıda zorlanılan komplike işeme bozuklukları NMİB Açıklanamyan idrar retansiyonu Radikal pelvik cerrahi, üriner diversiyon öncesi Renal transplant sonrası Scarpero, 2009