"',.:,. Wh=a 'i \ Fe.'1 ifr U D.K.K. - i l r:y.- r*id Aylft Bülteni / Langenthal r}* '1 l
iqiuoerilun Okurdan Okura......Sada l5 Kadrn Ellencesi / Fatma... Safa I 6 Kültür / Zadine... Sayfa 17 / 18 Xagerez I A. Kavak... Say{a I 9 Arka Kapak.....Say{a 20 Demokratik Kültür Kulübü,, STRAN" Demokratik Külttlr K ulübü Ringstrasse 60 / b 4900 Langenthal Telefon: + 41 I 62922 4t 88 STRAN Stran olarak tüm dünyada yasayan yurtseverlirin ve dostlarrn 21Mart Newroz bayrammr kutlar saygllanmlä sunanz. Homepage: http://www.stran200 1.com Safa 2 STR-4N Sayr 6
ANADIL Do an alklar, özgürlükler yada taleplerden tutunda. Yaganrlcak gevre, ekonomik durunr, aile, ülke hatta cinsiyet belirleme gibi istemler bireylere dogustan verilmedi ini yada sorulrnadr rru, isanlarur kendi yagam tarzlaruu do ugtan belirleme gibi haklannm olmadr rm hepimiz biliyoruz. Zaten böyle bir durum söz konusu olmug olsaydr qu anki dülnya dtizeni bundan daha farkh olurdu. Sonug itibariyle dünya üzerinde yagayan milyonlarca insan ve yüzlerce ülke, halk, smrf...vs. tabiki konuqulan yüzlerce farkh dil, bu dillerde insanlar do ugtan belirleme hakkyla verilmedi zaten varlardr ve konuquluyordu. Bireyin do muq oldulu ülkeye ait konugulan dil bireyin gergek ana dilidir. Yada ait olunulan halkrnrr konugtu u dilde bireyin ana dilidir. Halklar yada uluslar kendi ana dilleriyle sekillenir kendisini, kültürünü, gegmigini ve geqmiq tarihini ana diliyle daha kolay ögrenir. Bagkalan tarafindan verilen yada zorla kabul ettirilmek istenen bir ba;ka dille de il. Burada bana göre göyle bir mantft yürütebiliriz; Benim olaru bana verip vefineme mücadelesi, haykrnpr mr? yoksa Benim olanr isteme talebi mi? De il tabiki. Sadece benim olamn bana ait oldueunu, bana ait olamnda kullanma hakkmrn bana ait oldu[unu kabullendirme talebidir. Bu noktada Üniversitelerdeki ana dilde e[itim kampanyalan, Kürt analarmm eylemleri sadece bir kabullendirme talebidir. Bu noktada tabiki hakh ve mesru bir talebi halen, karantk politikalar yülrüten, kilünüp pargalanmadan korkan, örümcek kafah, faqist didenin anlayrqsz ve bir o kadar da ürkek ve korkak ülke yöneticilerinin amansz saldrrlandr. Eylemler yada talepleri kabul ettirme kampanyalarq imzalar, dilekgeler her zamanki gibi tek taraflr geligen ve geliqtirilmeye qah;rlan, kamuoyuna du1,uran, kamuolundan duyarhhk bekleyen Kü,rt halkrdrr. Ana dilde e itim kampanyasrna Türkiye aya rndan krsacast Türksolu ve Türkiyedeki demokratik demekler ve kitle örgütlerinden tutunda, sadece aydrr olma srfatru tagryan, aydrn geginen kimselerden de tabiki destek var ama qok zattf ve crlz, yani yetersizdir. Ana dilde e itim istemi zaten mesru bir haktt. Bu megru hakkr Kürt gengleri, analan bunu Türk ve Kürt halklarryla birlikte, yasama noktast oldu unun gerqekliti ini gösterme gabasr bile: Dayak, gözaltrlar, bask arla her zaman ki gibi geri adrm attrrma politikalarr, tabi ki her zaman oldupu gibi yine kararllk ve sa lam bir duruq. Geri adrm atma zorunlululunda Kürt halkr degil, Türkiye devletini yöneten karanhk dügünceli politikacrlan geri adrm atmak zorunda kalacaklardr. Yaganmq olan gok net ve somut bir gerqeklilik, bu örümcek kafah ve geri zihniyetli dar kahph olirgaqik düzenin fagist kafa yaprh Devlet yöneticilerinin nasrl bir zeka düzeyine sahip olduklanmn göstergesini bundan 9 yada 10 yrl önce görmüqtük. Hatrladrfrn kadanyla Tärkiyedeki genel segimlerde SHP ve DEP ortak ittifakla girmiglerdi. Meclisdeki yemin töreni srasmda, sanki kyamet kopuyormug gibi DEP li milletvekillerine amansrz bir saldrt. Nedeni ise hepimizin bildi i gibi Kürtge yemin. Sadece yeminde artr olarak söylenen Türk milletvekillerinin okudu u yemin qöyle ; "TüLrk halkru koruyaca ma...yemin ederim". DEP li milletvekillerinin yemini Ktirtge ve yemine eklenen tek kelime ise Kürt kelimesidir, yani ; "Türk ve Kürt halklarrm koruyaca ma, yasalar önünde eqit tutaca una"... Türk ve Kürt halklanna sadtk ve bafih kalaca una yemin ederim". iqte tek deligiklik Ktirtqe okunmusr ve Kürt kelimesinin yer alrnasrdrr. O zaman ki kafa yaprsr ve qimdiki kafa yapsr hatta yüayrllar öncesindeki kafa yaprsr ayru hig de igmedi. Ama birgün mutlaka isteselerde istemeselerde depigecek vede de iqmek zorunda kalacaktr. Sevgi ve saygrlarrnl4 di er saylarda bulugmak umuduyla...dogan Düzeltme: 5. ci sayrdaki Tarihi ya[malayanlar baqhkh yazmdaki bir yanl4 bilgiyi bir arkadaerruzm uyarsr üzerine def tirmek istiyorum. Yazrdaki Mtsr Krah Hamburab-i kanunlarr de ilde, Babil Iftalt Hamburab.i kanunlan do[rudur. Say 6 srß4n Sayia 3
lm.efiaha dasthr {mfi{ w gefqim asamasmtafti Stranm,gegtigintz a1frj 1a1wt iter{ene 1e ve gefrrrmefye offujumttzun apd omegi ouugunu [usunne f1ryim. 'ümu1orum(j sizlerde 6u di4ucemi pa1faylorsunuzf,ur. Siz{er maüi w manwi [eneginizi frgs'nefrgitiz surece 9e of,yna a[ts gnttgmdan vazgegme{ istemlnrsanzz dizfer [afrada geßserelw yni[enere\sizin ynmuf,a otacage. Siz te er{i tran tostfafi unutnnyfinzli Stranm fur furesi sizfen a[man [es*{b yp{r1or ve yine unutnqrue i 6ir dergfuin ofusabi[mesi igin i j ana Nogut yardr duntardan 6ü [erginin fiaztrfanmasmt ve ofyra u[aynasmt sajhlantari ilhrci.ei I,v en önemfrsi 6ir derginm oftleutu frjtfesi ohn siz dt erfr tran dosttan ßiz(cr Stran sü[er igin fiaztr{ryonrz sizßr ofudtqunuz surece.strafl Jasar,6iEar w gefisir. Scvgili dosflar bu arada gegtimiz ay ilki yayrnlanan saplk sayfasrua göstermi5 oldu unuz ilgi ve alakadan dola],i tesekkür ediyor, bu alakanlzrn eksilmemesini istiyorum. Sizlerin sa hfrna ufäkta olsa katkda bulunmak iqin gallgyoruz. Sizin sa$rgrruz hakktnda sormak istedifrüz veya ötrenmek istediginiz, akhruza takrlan sorulanmza cevap olmak istiyoruz. Bunlan yapabilmcmiz iqin bize yazmaruz yeterli olacakür. Bu ay sizlere qa- Ern en büyük hästahgl AIDS ten bahsetmek ve gerekli bazr bilgileri vermek istiyorum- Bu konuyu sesmemdeki en büyük reden böylesine önemli bir hastahfin gündeme sadece AIDS haffasmda getirilmemesi gerektigini düsündügüm den sizlere bu hastal* hakkrnda bilgi vermel uygun buldum. Umanm sizler iqinda faydal bir konu olur. AIDS hastahä ilk defä 1981 yrhnda Amarike Birlegik Dcvletleri' nde bir grup homoseksüel erkcktc ve Haiti' den gelen g(&menlerde görülmügtür. Mikrobu HIV adr verilen virüstür. t V partiküllerinin yaph$ korkunq hastalpa rafmen mikroskop älündä bak drgrnda Qok güzel birer dondurma külallanna benzerler. AIDS; Kazarulmrg Bagfsft- Itk Yetmczli$ Sendromu anlamtna gelmetitedir. Virüs yoluyla bula5an bulasrcr bir hastalülar bütülnüdür. HIV: insan BalrgrJ<- Itk Yctrnczli i Virüsü anl runa gelir. HIV bulagmasr sonucunda vücudun salunma gücü zalllar ve birey bazr mikrop ve haslahklara safl*h kiqilerden daha duyarh hale gelir. HIV bula - 1ütän sonra, kisinin yaqam kogullanna ve vücut direncine göre AIDS hastal& belirtileri 5-10 yrl, belki de daha uzun bir süre sonra ortaya gtabilir. HIV enfekteli kisi, bu sihede saglttlt görünüstedir. Gcrckli önlemleri almazsa hastah$ bagkalanna bulastrabilir. Ve zärnanla vücudun bagrsrkhlk sistcmi y <rma ugrar- Sonugta birden fada hastähk ve kanserlerin ortaya glkmasl ile AIDS tablosu olupur ve hastahk ölümlc sonuqlanr. DSÖ (Dünya Saghk Örgritü) Aml* 2000 verilerinc Böre dünyada 36,1 Milyon HIV ile infekle kigi oldu unu ve 21,8 Milyon kiginin hayatrm bu hastalfttan kaltettibini bildirmeldedir. AIDS HASTALIÖI BELiRTiLERi + Uquk, * Znna. * Pamukguk, * Tübe*üloz, * Akci er enfcksiyonu, * A1.nca lenf bezlcrinde büytimeter, * Halsiztik. * iqtahsrztrt, t Nedeni bilinmeyen uzun süreli atc. * Gece terlemeleri. + Kilo ka1tr, + ishal, + Ökürük, + Cinsel organlarda uzun süreli yaralar, + Kaposi sa*omu, + Bazr lcnfomolar, + Bcyin, akciäcr ve göz iltihaplan, * Afli HIV tesli pozilifdir., Umut Kigide pkandaki belinilerdcn ancak birkag tanesinin bir arada bulunmasr durumunda AIDS düqünüllmclidir. ATDS EASTALIEIN TN? EVRESi l- Virusun ahnmasr 2- Primer HIV enfeksiyonu - Genelikle 2-4 haftadrr 3- Scrokonvcrsiyon - Virusun alinmasindan 6-12 hafta icinde gcrceklesmektedir. 4- ICinik olarak latent dönem - Ortäläma 7-10 yldrr 5- Erken semptomatik HIV effeksiyonu 6. AIDS 7- ilerlemiq HIV enfeksiyonu. HIv. in ÖDÜRÜLMESi *HlV drs ortamda birkag saat de, kurudu unda yanm saatte ölür. *HlV kurumu; kanda da krsa zamanda ölür. *HIV' li maddelerin ( kan, sperm, vagina salgrsr ) bulundu u egya- Iarr birkag dakika kal,natarak 1a da 60 derecede 30 dakika rsrtarak HIV'i ddürebilirsiniz. *Sulandrrlmrg qamasr sulu ( sodpm hipoklorit ) temas ettiei HIV' i 30 dakika iginde ödürür. *Su vela sabunla ilce ykama ile bütün mikoplar gibi HIV' de deriden uzaklagtrnlrr. *Yrkandrktan sonra derinin alkol ile temizlenmesi uygun olur. *Yaralanma oldu unda yara yeri önce sabun ve su ile ykanmah, ardlndan tentildiyot veya betadin gibi bir antiseptik uygulanmahdrr. HIv. i ÖLDÜREN DiÖER MADDELER *Bacteranios D, *Buraton l0 F, *Cidex, *Gigasept, tlysetol V, *Presept, tsteranios, +Virkon, Ullrayiyole ile rsrnlänma HIV' in yok edilmcsi igin önerilmeyen bir yöntemdir. HIV' in BULA MADIÖI DURUMLAR +Güdüh yagamda, sosyal iliqkilerde aym odäda bulunma alnr ok:ulda okuma ve al,m havap soluma ile bulagmaz. *Öpüqme, dokunma sanlma okqama masum öpüsme ve el rr - mayla bulagmaz. *Herkese äqlk tuvalet, du, yüzme hawzu, deniz, sauna ve hamam ile bulaqmaz- *BaEka.lanrun eqyalanru kullanma.hla, yiyeceklc, iscceklc, galä1, ka5ft, bardak, tabak telefon ile bulasmaz. *Sinek, bibek sokmas, ha;van rslrmasr ile bulagmaz- *HIV sa lam deriden gegemez. HIV BULA MA YOLLARI * Kao ile bulasmr Kortrolsüz kan nakli ilc bulagrr, kullanrlmrq ve dezefekte edilmemis srnnga, ignc, cerrahi alefler, diq hekirnlili aletleri, kesici ve detici alctlcr (ilet, makas), dö\'me aletleri vc akupunktur itneleri ile bulagrr. Sayfa 4 STK4N Say 6
Hnf li erkek ve kädrn cinsel organlanndalo kiuurmalann ve adet kanrrun penise, vaginaya ve afurll.a lcmasl ile bula ma olabilir. HIV li orgzrn. doku ve spenn naklt ile dc bula5ma olur. *Cinsel iligki ile ltulasmä ItrV kandä butundu u gibi erkesn spcnn swrstnda ve kadtrun lagina salgrstnda da bulunur. Cinsel iligki srrasnda vagin4 p ds, anüs mukozasrndan ve5ra alrzdaki zedelenmig doku veya gatlaklanlan vücuda girerek erkekten kadlna, kadrndan erke[e, erkckten erkege yada kadrndan kadrna bulaqabilir. +Salhk perroneline bulasma Sallk personelinc HIV' in gegiqi igne, cnjeldör batnasr ile enfehe vücut srvrlan ite bulagmrg mukozal temasla müidkün olabilmektedir. igne baünasl ile bulaqma riski ortalama o/o 0.2 ite 0.5'tir, +Anneden bebegc bulasma Hry infeklc anneden bebefine gebclik, do um vc emzirme srrasmda bulasrr. HIV pozitif kaürun doguräca$ go!'uga IIIV in gegme ordnr % 30 kadardrr, Sütle gc4ebilme oram fazla olmarnäkta birliktc infelle annelere emzirme önerilmcz. AIDS' TEN KORUNMA YOLLARI *Kontrolsüz kan nakli ve HIV li kana bulamr aletlerin kultarulmasrna izifl vermeyin. +Kal naklinde, AIDS tcsti yapllmaml kontrolsüz kan asla kullafllmamall, test sonucu negatif kan kullamlmamahdrr. +KullamlmrE ve dczenfekte edilmemie lflnga, igne, cerrahi alctler, jilel rnakas. dis hekimlis aletlcri, dövme aletleri' al'rrpunktur i neleri kesinlikte kullanmayrn ve size kullarulmastna izin verme-vin. tkullälulan ve tekrar kullarulmast zorunlu aletler kesinlikle dezrnfekte veya stcrit editmelidir. +HIV pozitif ki i test sonucunu öercndikten sonrä kesinliklc kan vermemelidir. *Cinsel iliskidc koruyucu krhf = prczervatif ( kondom. kaput ) kullanrnaldrr. +Cinsel birleqme ycrine ok amak, öpmeh ma-saj gibi iti kilcrde yetinmek, +Cinsel eg sayrsr arünlmamaltdrr. LABORATUAR TANI YÖNTEMLERi +Anti - Hlv ( ELISA ) testi Talri ELiSA )dntemiyle yaprlal kan testiyle konulur. Bu test virusun buta masrndan 2-12 haftaya kadar doeru sonuq vermeyebilir. tcäbuk aglütinasyon laraflra testi,.wcstern blot testleri. *Senun HIV p24 antijen seviyesi ölqümü +Radiommunoprecipitation a ay. +Indirck irnmun floresan testi +HIV RNA PCR testi +RT PCR ve NASBA. +Vims izolasyonu vc kültürü en kesin lam yöntcmidir. AIDS HASTALIÖI TEDAYi YÖNTEMLERi Kesin gözüm bulunamäml tr. Kullarulmakta olan tedari palnlt ve zordur, birqok yan e&ileri varür. Bu tedaviler sadecc ya am süresinin uzätrr. Biz türküz bize bir qey olmaz abilerlc bu gilnlem gctirdigimiz bu ko*unc ha tahga arhk gereken önemi ulusqa vcrclim. Bu konuda hcpimize görevlcr di4tügünü gelece$miz iqin elele vermemiz gcrekti ini urutmayallm. AII)S hcr verde kargrmrza qtkabilir!l!! Dostluk sevgi ve saygtlartmla Ülkeden 5. ve 6. saytlarrmtza siirleriyle katllan okurumuz sayrn Be(av arkadasa Stran adtna saygt ve sevgilerimizi yolluyor, yollaml oldu u bu de erli gahsmalar igin kendisine tegekkür ediyoruz... STRAN li havin6n min qelmek digerandin. di berbanga sewata bcnderan de ne wek havincn min n bori. ku. qelma bö misas ü. melaxma bö milew di bayeki fetisokte di adara carcirade ber ba dibim. da ku.azad bim lib bi lib ödi. zivistanön tore berf dibin berbanga buhar min n heyi. ü.tewl min di guherinin di mörgen xweza evinande. da ku azad bim. tib bi lib «li sahiya adarande roni anii tovim di bervanga cotkarcki sidyayide da ku az ad bim tib bi lib bertav rizgar Say 6 STRAN Sayfa 5
Sizlerle paylaqacasrm konu : Qok yllar öncesinde Kürdistanrn bir köyünden kalkp Isveg' e gelen bir Ailenin yaqamrg oldu u dramdrr. Fadime isveg' e geldi i zaman henüz 7 yagrrrdadr. Ve burada yagamr ö renecektir. Tabiki yabancr bir toplumda farkh bir kültür ile büyilyordu. Bir gün kursa giderken bir isvegli gengle tanl r onunla arkadaslft yapar, ktsa zaman sonrada onu sever. Tabi bunu agftta ailesi ile paylaqamaz günkü bizim törelerimize göre yanhq birqey gibi düqündükleri igindirki Fadime bir dönem gtzli gizli görüeür, taki babasrnrn onu Patrik ile beraber görmesine kadar, daha sonrada korkudan eve gitrnez ve Patrik ile birlikte yagamr seger... Ve bir yrl sonra Patrik bir kazada ölür. Fadime yine hemen eve gidemez tanrdrklan ile kalrr. Ama artrk okulu igin bagka bir ülkeye gidecektir gitmeden ewelde gok özledisi annesini görmek ister babasmm evde olmadt r bir an annesini ziyarete gelir, terslik ya baba grkagelir ve olanlar olur. Kaldrki Fadime öyle cahil bir insan de ildir. Qünkü prrrl pnl bir geng krz ve ö renci Psikiyatri okuyormu gewesindeki herkeste ona imrenir kegke benim krzrmda biraz Fadime gibi akrlh ve saygrh olsaydr derlermig. Yani burada qunu görüyoruz, bazen birlikle yagadrlunz insanlarr fazla ciddiye almadr rmrzdandr ki yanrbaqrmzdaki cevheri göremeyiz... Benim burada kimseleri yargrlamak gibi bir hakkrm yok ama sadece yaganrlan olaylardan bizlerde kendimize bir ders grkarrp ve kendi yanlglarrnzr düzeltebiliriz. Biz yrllardrr hep ba;kalarr igin yaqadrk veya da baqkalarrnrn istedi i gibi olmaya gahgtrk. Gegenlerde yaganan bir olayda gok üzüldüm ve bunuda sizlerle paylaqmak istedim. Fadime' nin dramr yani isveg' te yaganan Aile faciasr varya igte oooo... Tabiki burada yaganan olay ne ilkti nede son olacaktr...kendi gergeklili imiz, dedim ya ne hikmetse hig bir zaman kendimize saygrmz olmadr r gibi kargrmzdakine de saygrmzr yitiriyoruz. Ashnda Fadimenin babasr kendince bu ceza yolunu segmisti. Fadime' yi daha insani yollarda ikna eüneye gahpmahydr. Eh!!! Burada Fadime, insanh rndan do- Iayr bir karqr cinse aqrk olmustu. Belliki onun icin higte önemli de ildi. Patrik bir insandr ve onunla evlenmek istemigti. Burada gariplik nerede idi? Ama yok hig o- lurmu? Falanrn krzr bt yabancr ile evlenmiq. Bu örümcek tutmug belnlerimiz hem bize hemde gevremize zarar veriyor ama yinede vaz gegemiyoruz. illede Patrik olacak dedi isede o zamanda onun kararma saygrh davranrp bir baba olarak görevlerini yerine getirmeliydi. Bence Fadimenin babasr kendi mah gibi gördti!ü igindirki, kzr ya iqte istedi i gibi cezalandrma hakkrnada sahipti. Ve sonugtada kendi namus anlaysma görede davranarak hig bir zaman geri getiremeyecesi ve vicdan azabmdan kurtulamayacak bir davramqta bulunarak krzru öldürüyor... Yazrk! yazrk! inanrn anlamakta gü91ük gekiyo.. rum acaba hangi normlara göre idi, smrlan nerede idi? Namuslu olmak veya namuslu olrnamak. Bence bu kiginin kendisi ile ilgili bir sorundur. igi ve diq görünümü vb. gibi...eh dedimya gencecik bir kz bir aile ve bir baba (Acaba?) Hepsinede yazrk olmuq, hepside gok perisandr. Aile yaprsr anne-baba ve gocuklardan oluqan bir kurumdur diye dügünüyorum. Burada anne ve babalara dügen görev ise kendine inanan ve ayaklarr üzerine durabilen safl rkh bireyler yetiqtirmektir. Qocuklann geligmesinde en büyük rol aileye dügüyor. Qocuk aileye göre gekillenir do ru insan veya yanlls insan bunlarrda toplum belirler. Ve en önemlisi de gocuklarrmzr yetistirdigimiz ortamm g.ergeklerinide unutmamaliyiz. Ome in avrupadasrnz orada g+cuk büyütüyorsunuz, kendi yagantrnzla yani geldiginiz yerlerdeki yasantllarla kargrlagtrrmayrn hayatrnlzn en büyük hatasrnr yaparsrnz. Bir Fadime öme i gok agftga bize bunlarr gösteriyor. E er birey kendine ne higediyorsa kargrsr iginde aynlsml düsünürse sorun yok demektir. Biraz sevgiyi ön plana grkartr ve kendi yetigtirdilimiz gocuklarrnda yann büyüyeceklerini. ve tabiki farkl dügünceleride olacaklarmr hesaplarsak o zaman higte sasrrrnayz aksine sorunlanmzr gabuk qözeriz. Hangi asrrda daha neleri yaqiyoruz, aman Allahrn!!!l!!! insallah Fadime son olurda bu insanhk ayrbr olaylarda bir daha karqrlagmayrz...sevgi ve saygr temelinde hig bir pey gözümsüz de ildir. Saygrlarrmla -Ne yaparsak yapallm dawanlqlarrmzdan dolayr, kazanacaklanmzr ve kaybedeceklerimizi 9ok iyi hesaplamamz gerekiyor. -O daha gocuk ne anlar, gibi anlayr;lardan uzaklagmahyrz. Aksi takdirde hep üzülen siz olursunuz. -Kendiniz sa hklr dügünüyor iseniz, korkmayrn gocuklarnu da özgürce düsünsün ve dü;üncelerini sizlerle paylagsrn. Dedimya biraz ho;görü hergeyi halledecektir. Herqey gönlünüzce olsun. Sayfa 6 STRAN Say 6
ME in KAPLI KITAP Yaldzh megin kabr Pargalannug kitabq Ay altrnda di.in gece Deli bir derviq gibi, Mumu sönmüq, rahlesi yere dewilmie gibi, Okudum saatlerce... Yaldzh meqin kabm, Pargalanm4 koynunda uyuklayan kitabur Qevirdikge küf kokan her san yapra m, Sandun ki esiyorum bir mezar topraglm. ince el yazrlarr canlandr birer birer, Masallarda gizilen yüzleri gösterdiler: iblis bt dan oldu, Adem Hawa' ya kandr, Kardeqini öldüren länetli ruhu gördün; Koca tahta bir gemi ummanlarda galkandl Ufirklardan güvercin bekleyen Nuh' u gördüm. ismail' in topu u kumdan grkardr zemzen; Tur- i Sina' da Musa kaldrdr kollarru, Asasmr lurunca yanl& Balr-i Kulzem Buldu Beni israil Kudüs' tin yollarrru. Zekeiyazikrirl Bir sonsuz äha verdi, Dofdu isa bikrini Meryem Allah' a verdi, Kureyqi Muhammed' e kucak aqtr Medine. Bir ateq mezar oldu Kerbela Hüseyin' e.'. Sayfalar döndükge burilar hep birer birer Dogrulup dewildier. Ay battu güneq do du, Kalbimde ateq dofidu. Yaldzh meqin kabr Parsalannns kitabl Varsur gömülsün diye bir ebedi uykuy4 Attrm kör bir kuyuya. '. Yaak, yazrk bize ki, asrlarca aldandrk. ' ' Karanlkta gizilen yüzleri görmek igin' Göräp yuz sürmek iein, Yazk, yazk bize ki bir gra[ gibi yandft'.. Ne gökten necat geldi, ne bir parga merhamet. Qal4an esirlere isa, Musa, Muhammed, Sade bir satr dua, bir tütsü, buhur verdi, Masal cennetlerinin yollarru gösterdi' Ne beg vaktin ezan, ne Anjelüs ganlan Zincirden kurtardr yoksul gahqanlan. Yine biz köleleriz, efendilerimiz var, Yine her mel' un tagr yosunlanm4 bir duvar, Esir, efendi diye koymuq da adlarml iki bahta ayrrmrq arzn evlatlanm. Efendi iqletiyor, esir igliyor yine, Yine efendilerin gümüqlü sofrasrndan, Kar gibi ekme[inderl sarap dolu tasrndan Krnntr, artrk bile dügmüyor igleyene. Yine biz esir geqen her günün akqamrnda Eve säde bir lokma ekmek getiriyoruz. Gece ya[mur inlerken evimizin damrnda, Isrnabilmek igin güneqi bekler gibi, Birbirine sokulan hasta köpekler gibi Yrtrk yorganumzur altrnda tltriyoruz Qift imiz, balyozumuz, sonsuz gahqmamrzla, Asrlardr baflrrrda inleyen kazmarmzla Heyecana geldi de kara topragn kalbi, Kendini teslim etti taze bir kadrn gibi, Qigeklerle donandr dülnya isirnli apag, Biz bu a acrmrzrn dibinde öli.irken a9, Efendiler gösterip srrtan diqlerini Birer birer topluyor bütün yemiglerini... Efendiler, a alar, evliyalar, keqigler, Ebedi karanh[rn bo ulsun kollannda. Artft temiz ruhlann aydrnhk yollarrnda Säde bir din, bir kanuq bir hak: iqleyen-digler... Nazrm Hikmet RAN, 1921 Say 6
5. salrmrzda basladrbrmrz küfge anadit gahgmastrun devamr. Hinbüna zim6n flinbüna Zimän ziman yekem (zimanö Idayik) zimanö duyem hinbüna zimanö duyem bi,äwey6 xweristi (b6 ders n dibistani) hinbüna ziman6 duyem bi,6wey6 dibistani (hinbüna ziman6 biyani) Gavön p6,ve9üna zim6n Jibo ku em diyarbün ü p6,vegüna ziman6 zarokeki ba, berqav bikin ü naveroka ziman6 dayik (Definition) dagirin, em dixwezin Rindo bi rä kin ü bi hw re peyasa (macerqra) Rindo ya zimani seh kin. Rindo hiro hatiye dinyö ü temen wi niha dest p6 dike. 0;0-0;6 Rindo diq&ine. L6bel6 q6rin6n Rindo h6n ne ziman e. Disa ji Rindo di demeke kurt de fär dibe, ku ew6 bi q6rin n xwe xwestek n xwe guhbiste kes6n der ü dora xwe bike. Q&in n Rindo yän xwe,ilkirin ü birgibün ne wek hev in. Bi vi awayi Rindo hin dengan p k tine. Ew deng d6 bibin bingeh6n ziman Rindo y6 p6,eroj6. 0;6-0;8 Rindo dikeve t6kiliy6. Dema ku dayik daxive, Rindo bi balk6,iyeke mezin guhdar dibe. Ew ri deng6n nü dibe, y n ku l6kolinvan wek "deng6n-lall" bi nav dikin. Dayik dib6 "Tu Rindoy6 delal I'. Rindo bi "ba ba ba" yanji "ma ma ma" li dayfta xwe vedigerine. Rindo di dest bi texlitan ü zarvekirina dayika xwe dike. Bi vi awayi gotin n ku bi piraniji kiteke ten p6kt n ducar dike. f *'.Y) }-*\ L:./{ / \arfi S\ lar\ *r ) r 4==/tt \- -r-.!j \=-,.<L/l 0;9-0;11 r Ew 6di wateya hin rabün ü rüni,tinan föm dike. Cama bi ken ü carna ji bi giri ü q6rin xwestina xwe dide zanin. o Dayfta Rindo t6 ü,ü,e di dest de ye. Rindo pir,a dibe. Rindo wateya hatina dayika xwe ü ya,ü,ey6 di dest w6 de dizane. 0;9-0;11 Devamr 7. sayrmz da yaylnlanacaktr. Sayfa 8 STRAN Say 6
KARA FATMA EFSANESi rfarih boyunca Ataerkil bir toplum olarak I tanmlanan Kür( toplumu tarihinde yüksck mevkilere ulaqmrq, politik olarak söz sahibi olmuq ve bununda ötesinde askcri komutanlklar yapmrq Kürt kadrnlanru bulrnak mümkün. KüLrdistarukadrn kahramanlar aqrsurdan oldukga zengin bir tarihe sahiptir. Kara Fatma, Edala I Iarum, Hanzade Sultan, Hefse Xan Nagip. Koqgiri baqkaldrnsrun önderlerinden Aliqer'in egi Zarife, Dersim baskaldrsuun önderi Seyit Rrza'nrn eqi Bese, Leyla Bedirhan, Zekiye Alkaru Ronahi ve Berivan.... gibi kadrrlar, Kürt I "t:..,.r- göstermis oldulu kahraman- tarihinde yerini almrq de erli Kürt kadrrlarrdr. Bu kadrn de[erlerin b4rnda, ',*;ir S$},;'d 1i yagadr r döncmde en lazla ilgiyi qeken, Arrupa basntnda da kendinden söz ettirip, hakkmda makaleler yazrlan kadmlardan biride Mara;lt Kürt kadrru Kara Fatma olmuqtur. 22 Nisan 1854 tarihinde The illustrated I-ondon News adh dergi, Kara F-atma ile ilgili yayrmladr[r makalede, Kara Fatma Hamm olarak bilinen aeiret lideri bir Kürt kadrnnrn emrindeki 300 savaqgryla birlikte Marz4'tan istanbul'a gelerek, Osmanh Sultanlna balhhlrnr vc destegini trelirtmek üzere l.abdulrnecit'le görügmesini aktarmrg. Dergi Kara Fatma ve beraberindeki askerlerin gok eski korsanlarla aralannda moral bir benzerliginin bulundu unu belirtirken onlann yurtlanmn Kilikya Da lan oldu[unu urgulamrg'yazrun orta yerinde Kara Fatma Harum' rn. bir Kürdistan kenti olan Mara;'tan otdu unu bilmekteyiz belirlemesi yaprlmq' Bir dönem Kürdistan'n temsilcisi ya da ona aday olarak kendisini gösterm ve Ktirt ulusal uyamga katktda bulunan qahemalar yapmrg olan Roja Nu gazetesinin kurucusu yönetmeni, dilbilimcisi, yazar Kr-** Ali Bedirhan Alrnanya'ya gö9 etmek mrunda kaldrp,r dönemde Alman Herbert Ortel'le beraber kaleme aldrfr Ktirdistan Kartah adh galqmasrrda; tuzh hzh bumundan soluyan beyaz atryla bir gece karanh[rnda Ruslar tarafindan iggal altrnda bulunan Erzurum sokaklarrnda görünen Kara Fatma dan bahsetmekte vc onun Kürt kadrrlan igin bir onur abidesi oldufunu lurgulamaktadr. Kamuran Ali Bedirhan, Kara Fatma' nur Erzururn a gel nedenlerini srralarken ondan övgüyle söz etmekted. Kamuran Ali Bedirhan kitabmn son sözünde Kara Iratma igin Osmanh pasasmm Ruslar tarafindan iqgal edilen Erzurum'dan kaqmasmdan sonra bir gurup athslyla Ruslara karsl korkusuzca sava tl mr ve Ruslardan Erzurum'u kurtardrprn belirtmie. Bedirhan a1tca, Kara Fatma nm göstermis oldu u bu kahramanhk üzerine o dönemde tahtta bulunan Osmanlt Sultanr l.amulmecid' in istanbul'daki sarayna Kara F'atma'yr davet ettigini yazrnq. I 909 yrlurda Osmanh'da yayrnrlanan Kadrnlar Dünyasr isimli gazcte, I 0l'inci sayrsrm Kara Fatma'ya ayrrnls ve Kara Fatma ntn hklan göyle srralamiq "Rus - ordulan Erzuruma muhasara,. ettili esnada Kara Fatma r,.j.::: ',. Aziziye TabYasrnda maiyctindeki ü9 dört bin cengavcrle sava rru trr. Bu büyük islam validcsi askerin igece ini. I yiyecefiini haztrlar, yarahlarr tedavi eder, omuzlannda Yaralt askerleri hastaneye tagrrdt. Ruslar'rn hilcye ba;vurarak önem arz eden Aziziye Tabyaslm ele gegirmesi üzcrine hemen Erzurum igerlerine gitmiq ve topladrgr erkek, kadn, geng, ihtiyar bir gok vatanda l tüfek bulamadr[urdan evlerdeki balta, satrr ve krhglarla silahlandrrrp Aziziye TabYasr'na #.q yapmurlarr alturda asla yrlnn- ' 'y,p binlerce adamr qehirl edil- diei halde yüa gevirmemig ve tabyamn hendeklerini dügmamn leqleriyle doldurarak Aziziye'I'abyasr'nrn kurtanimasrna muvaffak olmuetur.'i'ürkgülük akrmmn temsilcilcrinden biri olan bayan Mrsrho lu kaleme alrmg oldugu Kuva-i Milliye'nin Kadm Kalramanlan adh gahqmasrnda Kürt Kara Fatma'ya ycr vermiq ve onun hakkrnda birkag yerde qrkan yazrlarr dcrleyip Kara Falma y tarutmaya gall ml tr. ovenist ve dini motiflerin a rhkta oldu u gahgmada Mrsrhoflu, Kara Fatma'mn agiretini, köyünü ve dafllarrnr belirtmesine ra[men Kara Fatma'yl Kuva-i Milliye'nin Kadrn Kahra- ma ilan edip, Ktirtlü ünü hiqe sayarak onu Türkmenlegtirmigtir. ilhami Yazgan\n derleyip yuyma hazrladr r " Ban h G ezginler i n Seyahat nameler inde Kürtler" adh eserinden ktsali qrak dltnmt tü. Sayr 6 STRAN Safa 9
KITAts Bir mülteci kamprnda kalan bü kaq arkadaq srkrcr gegen günlerinde frazi Almanya'da bir dcrnek kuracaklardr. Adr KITAB (Kreiz Tanrmryan Azüller Birligi). ALrnanya da yaqayan Azüllerin haklanm korumayr amaehyorlardr. Aln.ranya'da Azüller dördünoü srmf insan muamelesi görüyorlardr. Bunlar örgütlü olurlarsa isteyen istedili gibi yönlcndiremeyecekti. Bu ülkede mülteciler yasadklan kilgcdc ancak l0 km lik bir alan iginde serbcst dola5ma haklanna sahiplerdi. Burann dtgu.u ancak öz,el bir izin ile grkabilirlerdi. Bu yüzdcn KITAB'a üye olabilmenin koqulu olarak hig bir srrrr tarumryor olmak gerekiyordu, Zaten onlarda sevrnedikleri yada gok sevdiklcri igin tcrk ctmcmiqlerdi vatanr. Yani slnlr tanlmryan mültcciler olacaklardr.bu örgütlenme giriyimi ilk bar;larda epeyce tutmu. Ilatta yürüyü; ve mitingler hu oluqumun propagandasrnr bile yapmrglar ama gel gör ki evdcki hcsap gar rya uymaml. Mesele ciddilegmeye yüz tutunca politik görüslcrindcn azül konuma dügmüglerin azilllükten. mülteciliktcn beklentilerinin qok larkh oldulu ortaya qrkmaya ba5lanlg.mcsala Antcpli bir geng vardt Emin: en:v beg devletin smrnr kagak gcqcrck gclcbilmisti Almanya'ya birde ilädesinde fena haldc politikti ama gel görkü bir türlü politik bir oluqumun iginde yer almak istemiyordu. Daha ü9 devleti srnrnnr gegmigti ki su koyvermeyc bagladr. iltin Arnawtlukta hayallerini agrk agrk söylemeye baqladr. Abi diyordu daha Almanya'ya gidip ge lrnis tecrübeli arkadasma - Orada bir araba almak igin kag ay gahemak gerekiyor - Flangi arabayl alacagma balir diyordu ötekisi - Deki bir BMW - Modeline bafih deyip a[rdan satryordu ama bilmiyordu ki berideki crvalalarrntn sayrsrna kadar hayalindeki BMW yi tanryordu. Ve ba;hyordu hayalindekini nakgetmeye Abi diyordu su model olacak. Direksiyomrnu göyle kaplayaczlam, fites koluna bilmem ne takacam, koltuklannr qu qekilde kaplatacaam, birde gelik bilmem ne cant taktrrp, amortisörlerinide göyle yapurca...llir türlü sonu gelrniyordu bu öykünün hayalin. Ama ö"vle bir qiziyorduki bu saplanttya dönüqmüq araba tutukusunu öyle öyle güzel hikayc cdiyordu ki etrafinda onu dinleyen 30 ki;i daha iki smr gegmigkcn Amawtlukta bir evin odasrnda kaybolup gidiyorlardr kendi hayallerinin. Arnavutlukta bir evde i0 kürt drparr qrkamadan 30 gün qebekecinin gelip onlan italya'ya gegirmesini bekliyorlardr ama ne beklemc. iki qocuk cn büyü[ü 4 yaqrnda kardegler, anncleri, toplam dört kadrn 26 tanc daha askerliflini yapmamrs gery ya seveceklerdi ya da terkedcccklerdi. Ve Amavutluk'ta bir göz odada üqüncü bir srnrr gegmeyi hekliyorlardr. Ilemencecik orada bir komün olugturdular tek tek yemek ihtiyacrmn gidermek pahah olrnaya baglamrqtr. Komün sayesinde toplu ycrnek piqirmeye. daha ucuza maletmeye bagladrlar. Yer darhgrndan strasryla ycmcyc baqlaynca kügük kavgalar oluyordu; sen gok ycdim bcn az yedirn yollu ama öyle kayda dcficr hir gerginlik ya;anmadr. Bir günürn akgamüstü varktinde bu 30 Kürdi bir minibüse doldurup deniz kenanna götürdüler skaf dedrlderi Eigme bir bota bindirdiler aksesuar olarakta 5 tane uzakdofiulu srnr tanrmlyanl katarak istif)enmi; bir vaziycttc istalya'ya doeru rota krdrlar. 35 kiqi nereyc, nasrl gittigini bilrneden ve de qrt grkarmadan yolculuk yapryor. Önceleri sakin sakin ilerliyorlardr. Yarrm saat sonra öyle bir hrzlandrlar ki igine istiflenmig 35 kigi ile giqme bot havada biraz ugtuktan sonra tekrar taqa düger gibi suya d üyor, suya tcmasa gcqcn göüqlü iki motor onu bir daha firlatryor havaya. Bu hrlatma vc di'rgüg ritmik olarak taa italya sahillerine kadar devam edccekti. Sahile vardrklinnda yakrt ikmali yaptr skal'crlar vc yeni hareket ctmcyc baqlamrglardr ki motoru rotu krnldr. Yani artrk küqücük direksiyon ile yön verme ihtimali kalknrrqtr ortadan. bir saat kadar bunu tamir etmeye qahqrrken okyanusun orlastnda bir q mc botta begik gibi sallanan herkesi deniz tuttu. Kusmalar bö!ürtüler zrasrnda skal dönderdi yönülnü Arnalutlu[a. tekrar -Ben krrk direksiyon ile 'izi italya sahillerinde brak rsam gerisin geriye kaqamam. iqinde mülteci olmayan bir skala kesinlikle atee eder batnular dedi skaf sürücüsü ve direksiyon ile pervane koluna doladr r bir kalm ip ile iyice gergiye aldr motorun knlan kolunu. Yani qelikten olan rot konulunun yerine ip gerdi. Skaftaki 5 kiqinin yardrmr ile bu gerginlili sürekli koruyarak ve gösterdifi bir yldrzr istikamet alarak Amavutluk yolculugu bagladr bu sefer. Bir transatlanti in altmda kalmaktan ucu ucuna kurtulmak yada ipin kopmasr sonucu alabora olabilecek skalin akibeti ne kimse merak cdiyor nc de müdahale edebilme hakkr bulabiliyor kendindc. '['ek komutan skafin sürücüsü. Hayret! sabaha karqr sa salim Amavutluk sahillerine 9öp däker gibi atrverdi acele vede sessiz bir gekilde skaf sürücüsü. Yan beline kadar süya dökülmüg smlr tanrnuyan mülteciler hindirildikleri bir minübüs ile tekrar o eve döndüler. Skafta hop kalkrp gerisin geriye hop krqnrn üstüne düen.rekten kuyruk kentiklerindeki srzryr dinleye dinleye akpamr cttiler.akgam üstü yinc aynr yolculuk Sayfa l0 Sayr 6
ewelcri tek tek yaqanmaya baqladr. Bir farkla bu selbr nasrl ve ncrcye kadar ne kadar :zaman gideceklerini herkes biliyordu. Tabii yolda baqlanna birqey gclmezse. Herqcy aynrydr, yine hop oturarak hop kalkarak. suratlara dcniz suyu arpa garpx vardrlar italya kara sularma.yakrt ikmali yaplldr daha yeni harekct etmiglerdi ki tepelerinden helikoptcr projittör ile aydrnlatma yapmaya baqladt, arkalanna bir sahil güvcnlik botu takrldr. Bununla bilikte ilk defa skal sürücüsü tela;lantnca anladrlar ki durum vahim ama yine tüm karar yetkisi ve durum kontrolü onun elinde. Yüzündeki korkuya rafmen kcndinden emin ama yavas yava tepesine ve pcgine taktlklarl ile beraber sahile yanaqmaya baqladr. Kayahk bir sahilde artrk sahil güvenlik botunun daha fazla yaklagamayacafr bir ycrde skaftakilcrini panik igindc suya aymaya bagladr yinc qöp misali' Patr patr suya dökülen mültecilerden kimisi gans eseri bir kayanrn üstüne d$üyor, kimisi belinc kadar suya batryor, kimisi bofazr kadar ama bir kaq adrmda da sahile yetigeceklcri bir mesatedeler. Skaf tüm yükünü denize döktükten sonra son sürat sahil güvenlik botunun üstüne sürdü ve onun daha rnanewa yaprp pegindcn gelmesinc firsat vermedcn gözden kayboldu.mülteciler kendilerini sahile attrlar, slak elbiselerini defigtirmcye ba;lamrqlard ki etrafinr silahh. maskeli özel timlcr cevirdi. Herkesi yüzükoyun yere yatrrdr üst aramasr yaprnaya baeladl. Melersem girilmcsi yasak olan askeri bir bölgeye brakmre skaf onlan. Bindirdiler cemselere, barakalaran olugan bir mülteci kamprna götürdüler Bari'de bir gece. bir gündüz orada bekletildikten sonra akgam üstü herkcsc iq bulabilirse italyada sürekli oturum hakkr alabilecefini aksr taktirde 15 gün iqinde italya srurlannr terk etmesi gerekti i yazrh birer gegici oturup müsadesi verildi ve scrbest brakrldrlar. Evet aralannda Emin'indc bulundufu 30 Kürt mülteci artü italyadaydr. Ama yine bir smrlama sözkonusuydu ya iq bulmak gcrekiyordu yada terketmek gercki-vordu. Ve asrl hedcfe, yani hayalleri süslcyen Alamanyaya varabilrnek iqin daha bir iki srmn tanlmamak gcrekiyordu. Hüscyin arkada;rmza bize yollamrl oldu u bu yazrdan dolayr kendisine STRAN adrna qok teeekkür ediyoruz. Bu yaztyr okudugumda kendimden gok geyler buldum, qünki anlatrlan bu yazt ya;antrken aym grup igerisindc bende yer allyordum.. ( Ali )!:.:: :,, -l Sayr 6 STRAN Saylä ll
Cep Telefonu Geyikleri - Pire itte, cep telefonu yilitte bulunur. - Alrqmadrk cepte teletbn durmaz. - Anadan gegilü, cep telelonundan gegilmez- - Arsrzur yüzüne tükürmügler,"kapsama alanr drgrndayrm"demiq. - At ölür meydan kalrr, yigit ölür cep telefonu kalrr. - Boqbo azr cehenneme atmlslar, "cep telefonum ncrede?"demiq. - Cep telefonlu goban, yoksul beyden yefidir. - Dilenciye cep telefonu vcrmiqler, karttnt be enmemiq. - El elin eqe ini cep telefonuyla arar. - Erke in kalbine giden yol cep telefonundan geger. - Ayrant yok igmeye, cep telefonu ilc gidcr si...... - Görmemipin cep telelonu olmuq. lutmus änlenini koparmtg. Duvar Yazrlan ilahi Azrail, sen adamr öldürürsün- Srk srk ameliyat olun, iginiz agrlrr. O lumun adrnr ma&a koydun, artrk ben de mafya babasrym. YazrLdan srfir aldrm ama, önemli olan katrlmaktr. 1962'da iqilen kahvelerin hatrn doldu, duyurulur- Sizde bit gampuanr var mr? Kirlendi halnrancrklar. B nde se)'tan tüyü yok, epilasyonla aldrrdrm. Size yaprlmasnr istemedi iniz 9e1,i baqkasrna yaprn.qok zevkli oluyor. Ölürn korkusu sürekli de i1, mezarda biten gegicibir duygudur. iddete kar r savas agrn, qiddet yanlrlaflnl kureunlayn. Beqbinkere söyledim; abartmayr brrak, Bu rüp bebek hatah; hep gaz kaqrrtyor. Selam! Ben Aydan ener. Hadi yaa. Ben de dünyadan Neil Armstrong. Cengli im ao veriyordu. Ameliyatla aldrrdrm. Ey yükselen yeni nesil! in ulan aga rl Son gülen sen olacaksrn. Qünkü geg anhyorsun- Yes abicim. Kürtge egitime benden de okeyl 'l'emel gardaki giqe memuru ile pazarhk «mek isteyince, Memur git iqine kardeqim tren biletine pazarhkmr olur demiq. Temel, igine gelirse bende öbür giqeden alrrrm bileti demip. Türkceden ingilizceye geviri: Turning from Turkish to English Acele ige sel,tan karrgr : Urinate quickly, satan mixes Can bolazdan gelir : John comes from Bosphorus E$i oturalrm, do[ru konusallm : [,el's sit ilulic,lel's lalk coftecl Ekmck clden, su gölden : Bread from harul, waler.ftom lake Nallarr dikti : He e*ected the horse-shoes Onun elinden az gckmcdik : lve didn't pull little from his hand (iözün mosmor olmus : Your eye has hecome puspurple Senden adam olmaz : Man doesn't become frctm you Srraya gir : Enter lhe desk Usta ordan bi pilav üstü kuru yeßene: Masler, give a dry on top of rice from there Adamrn biri iqbasvurusunda bulunmus. Görüsmeye ga rrmrglar; görüsme sonuna dofiru yönetici sormu ; -Peki beklentilerin ne? Seni ne tatmin eder? Arkadag saynaya baplamtq; -Öncelikli olarak bir araba istiyorum, aynca gu anda bulundu um dairenin kirasr biraz fazla onu da girketin kargrlamasr iyi olur, maag olarak da 3000 $ dan aga r gahgmam. irket yiincticisi, dinler ve; -Biz sana son model bir Cherokee ve'l arabya da bi villa verecefiz, aynca bizim bu pozisyonumuz igin planladr rmrz maag 6000 $ dr, demis. Bizim elemanrn gözleri lirlamrq; -$aka yapryorsunu- dem is. irkct yönel icisi yaprsl rrm r : -Olabilir ama önce siz baslaftrnrz... Sayfa 12 STRAN Sayr 6
hmedg Xani, di nav hozanön edebiyata kurdi ya klasik d4 navo heri mezin ü bi rümet e. Wi bi efirandin n xwe yen giranbiha" edebiyata kurdi ya nivisandi dewlemend ü bilind kiriye. Berhema-esera wi ya giranbüha Mem ü Zin di edebiyata kurdi da cih sereki digire' Bi v6 berhem6 xwe, E. Xani, daye xüya kirin ku, ziman0 kurdi zimaneki mezin ü dewlemend e ü daye xüya kirin ku bi zimane kurdi shaeser-s hakar bön nivisandin. Mem ü Zin ya wi bi xwe, iro b6shik wek shakar tö qebülkirin. Ew ji bo gelö kurd ji gavkaniyeki netewi ye. E. xani, em dikarin b iin bav8 edebiyata kurdi, di sala 1652' an de li dorh la Hekariy - QohmArg hatiye dinö. Di derbari jiyana wi de agahdariyän geleki fueh tunene. Le t0 zarlin wextö ku ew Mem ü Zn qedandiye ü Nübar- ferhengoke kurdi ya yekemin e nivisandiye sala vr{ 44 büye' Mir Celadet Bedirxan di kovara hawarö de nivisiye ku, Xani, pirtükek li ser cografra ji nivisiye, IÖ heta nihe ew pirtüka derneketiye meydan6. E. Xan di nivisön xrve de qala jiyana xwe ya shexsi nekiriye, qala jiyana kurdan y sedsala l7'emin kiriye, p wendiy6n siyasi abori, civaki-soziai, ü gandi bi hostati ber gavan raxistiye. Berhemön wi, ji me re wisa diyar dikin kru Xani miroveki ronakbir, xwediyc kultureke helbestä ya bilind, alim ü zanayeki pöshbin büye. Beri xani, hozanön wek Eh Her{ri, Mela Ehmed6 Bet6, MelayG Cizirt ü Feqiy6 Teyran nimüney6n edebiyata kurdi dabün ü li Kurdistan6 bash dihatin naskirin. Lö edebiyata kurdi bi derketina Xani re xwe gihandiye tanga heri bilind. Di v0 9ax6 me de ji Cegerxwin ew ala girtibü dest xwe. Xani nrendina xwe ya ofr-dtni li Cizirä girtiye' Pash6 güye Bazid ü li wir Medresek vekiriye ü büye dersdarö v6 medres6. Pishti mirina wi, di sala 1707' an da" shagirtö wi ismail6 Beyazidi shüna wi girtiye. Xani nöziki v6 medres6 hatiye biaxkirin. Ji sedsalan virde, gel kurd mezel6 Xani wek ziyaretek qebül kirrye. Mem ü Zin Di vö berhema xwe de, Xani, wek ronakbireke mezin ä sedsala xwe, gelsh ü dijwariyon civata l'.-urd, daxwaza gel6 kurd ji bo jiyaneki gcri-rindtir bi hostati aniye ziman. Parvebüna Kurdistan di nav Fiorß-Osmani ü dewleta SafeviFarsi de; binehevkirin ü neyökbüna eshir n kurdan ku her yek ji aliyeki li cem wan dewletan cih digirtin ü li hember hev hev sher dikirin. Tunebürn Mireki kurdan, hemü ew qelsh ü k0masiyön han li dil Xanö de büne derdeki giran. Li gor baweriya wi, eger kurd bibin yek ü padshahki-päsft eng wan hebe, w6 gaxö gel kurd w0 ji bindestiy6 xilas be, xwendin, nivisandi, zanin ü huner p shkeve. Hergend Mem ü Zin destana eshq be ji 16 Xani ew kiriye behane ji bo ku fikir ü ramana xwe, daxwaz ü pöshniyaz0n xwe bi vö esera edebi di nav gel6 Kurdistanö de belav bike. Ew qend hezar salin ku ew esera te xwendin ü büye bingeh ji bo ziman ü ganda kurdi- Newroz, der kurdische Nationalfeiertag Vor viclcn tausend Jahren herrschte über das Volk der Mcder ein asslrischer Herrscher mit Namen Dahak. Nachdem er seinen cigenen Vater ermordot hatte, wu hsen ihm eines Tages zwei Schlangen aus den Schultcm. Diese Schlangen mußten täglich mit den Hirncn von zrvei Knabcn gefittert werden. Auf diese Weise verloren viele Familien ihre Söhne. Das Volk konnte die Grausamkeit des Tyranncn nicht mchr ertragen. Zwei Wächter Dehaks gaben den Schlangen insgeheim Schafhirn statt Menschenhim zu fressen und brachten dic jungcn Menschen in die Berge und Feridun, dcr Tapfere, Iehrte sie den Kampf. Viele Jahre vcrgingen, bis eines Nachts - in der Nacht von 20. aufden 21. März - überall auf dcn Bergen als Signal Feuer entfacht wurde. Die Kämpfer kamen unter der Führung Feriduns von den Bergen und vereinten sich mit dem Volk mit Kawa, dem Schmied, an seiner Spitze. Sie griffen Dahaks Palast an und Kawa crschlug mrt seinem Hammer den despotischen Herrscher. Ein riesigcs Feuer wurde entzündet und Dahak hineingeworfen. Auf den Gipfeln der Berge wurden Feuer entfacht, um im garzen Land die Freudenbotschaft vom Tod des Tpanncn und der neuen Freiheit zu verkünden. Seit diesern Tag ist Newroz der Tag der Befreiung und der Freiheit. ffi $.11\8J,1,:i,f;*@a Krvma ve Yaorak Döner. Dana, Srhr, I Ta'rtk Kuzu. Hackfleisch- und Plätzil-Döner Kalb, Rind. Poulet Lamm St. Gallenstrosse 188 CH - 8404 Wintertur Tel. 0041 (0) 52 233 02 00 Fax. 0041 (0) 52 233 72 OO Say 6 STK4N Say{a 13
Halil ibrahim 2411 Dag cia kr zrl ot DaQda hr zrl ot 2 1 bi ter 2 bi ter E1 ki yadan da beter Uslan r be Ha lil lb ra him Yas lan b Dered,e su durulur (2) I Dal köprüler kurulur Aslan be Halil lbrahrm (2) I Elli yerine wrulur i cin dekek lik ö ter I cin dekek iik ö ter. Us lan Ha lii lb ra him Kr vrrcrk saq 'oe Ha lil ib Ia hinr '--- -5-- Ktarcrk saclarrna Müfreze daör sarar Kar dü5mü; uglarrna Da da kagaklar arar (21 I Dagrn yamaclarrna Geqit vermez kayalar ' Yaslan be Halil lbrahrrl (2) l{rzlan be Halil lbrahim Nakarrrt a Sayfa 14 STRÄN Say 6
ÖNCE DEMOKRASI Tarihin tekerleri hep öne dönüktür. Ünlü Yunan filozofu Herakleitos'un belirtti i gibi Dünyada herqey akryor. Yani herpey de igiyor ve dönügüyor. Hepimiz tarafmdan bilinen ünlü bir deyim var.,,degismeyen tek ey de iqimdir". De iqmeyen, ga rn gereklerine uymayan ve iginde bulundu u durumun tespitini yapamayan bir örgüt veya devlet kendisini tarihin 9öp tenekesinde bulur. Bu tarihin bize ösetti[i bir gergekliktir. Qa trruz bize ne ösetti? Qa rmrzda geli en teknolojik geliqmelerin neresindeyiz? Ve bu geligimler bize neler dayatryor? Dü;ünce geliqimimizin seviyesi ne kadardrr? unun igin belirtiyorum, teknolojik geliqim insan düqüncesini hep geliqtirmiqtir. Ve bizim Halk goqeklilimiz ttim geligmelerin neresinde? Yada txiylesine geri kalmrq bir topluma Sosyalist bir devrim getirsen ne kadar yagatrlabilinir? Bizim bilimsel, teknolojik ve kültürel alt yaptmz Sosyalist bir devrime ne kadar müsade edebiliyor? Bagka bir ifade ile Feodal olan bir toplumun direk Sosyatizme gegi;i mümkünmüdür? Mümkün olrnadr rnr söylüyorum, günki toplumlarrn getisim tarihine baktr rmrzda ilkel Kominal döneminden sonra kölelik sistemi, kölelikden sonra feodal sistem, feodalizmden sonra ise kapitalist sistem geligmi;tir. Kapitalizmden sonra Sosyalizm geleceklir. Bu qaqmaz bir sonugtur. Ama bizim klasik Devrimcilerin belirtti i gibide hig olmayacaktrr. Nedeni ise Avrupantn binlerce insantn ölümünden sonra ünlü Franstz filozofu Volter' in qu vardr[r sonugta gizlidir. "Söylediklerinizin higbirinde sizinle aym düqüncede de ilim, ancak onlarr söylerne hakkrnrzr ölünceye de in savunacafrm". Yani herkesin kendisini rahatga ifade edebilece i Sosyalizm' in bir ön ewesi olarak Demokratik bir sistem, karqrdaki bir dü;üncenin varh rna dahi tahammtil edilrneyen ve ak ile karanrn kahn gizgilerle birbirinden ayrretr r, benim gibi olan ak' tr, kargrtrm ise siyahtrr. Ve karaya her türlü cezayr vermek mübahtr anlaytqrna sahip olan bir toplumun kuraca r Sosyalist bir sistem olsa olsa Kapitalist bir sistemin daha da gerisine dügebilir. Qünki dewimler nicel birikimlerin bir sonucudur. Her olanda belirli bir evrimi yasayamayan toplumlar niteliksel yani devrimsel bir dönügüme upramalanda imkansrzdr. Ve bu noltada klasik Sol' un kendisini kandrdr[rnr görüyorum. Günümüz dünyasrrun ve bölgemizin gö.ü.und"n uzak olduklanna inanryorum. Kendilerini biz do ulularrr dopmatik saplantrlarrnda kurtaramadrklannr, feodal dügünce sisteminin Sosyalist dü;ünce bigiminin karmasmdan de iqik ve ga rmrzrn devrimci yasamrna uymayan demode düqüncelerle hareket etmeleri anlagrlmaz bir durumdur. Baylar; geligmek taktikgilikle yada kendimizi inkar etmekle olmuyor. Tam tersine günki inkar büyük bir köksüzlü ü beraberinde getirir. Halbuki her a aq kendi kökü üzerinde geliqir, güzelteqir ve meyva verir. Tersi durum kiginin kendisiyle yabactlaqmastnt saflar. Verilen her geyi sorgulamadan kabul eder, kendisi olmamak igin her qeye bagvurur. Kimiz? Neyiz? Nasrl olmaltyrz? Nasrl güzel olunur? Sorulart bir kenara itilip geyik muhabbetlerine baqlanrr. Sokates' in dedi i gibi,,sorgulanmayan bir yagamda ya anmaya depnez". Ve son olarak da ; I- Marks' rn, Engels' in ve Lenin' in kitaplannr manastrr e itimi gibi sürekli okumakla bir yere vanlmaz. Yanllq anlagtlmasrn okunmastn demiyorum. Marks, Engels, Lenin, Mao...Ezilenlerin lehine gok önernli analizler yapmrglardrr. 2- Ülkemizin sorunlarma gözüm olacak tek yol Demokratik gözümdür. 3- Herkesin kendisini rahatga ifade edebilece i dillerin, dinlerin, kültürlerin örgütlenmenin serbest oldugu bir ortam, yani önce Demokasi ve paralel olarak MAVi im teknoloji, kültür, bilim, enternasyonalizm dügüncesinin geliqimi ve Sosyalizm. Boynunu büken kugum Seni bu halde garesiz gördükge Gelir aklrna zincirlenmiq kaderim Kafeste de olsan acm, acrmln yanrnda kalr hafif. Sorarrm kurgunlandrmr kalbinde Yakrldrmr özge canlartn Srzlattml beynini feryadr figan Süt kokan bebeler el uzattp l-lawar dedilermi hawar igte brrakrorum özgürsün U9 ugabildi in kadar Kanat gtrp git ülkeme dosu Görürsen eler maviqim Sevdasrnt namluya sürmüg O yi it delikanhlart Onlarrn yüre ine bir orman esintisi Umut lsrltlsl Korkma buluguruz ug maviqim u9 Ülkerne dogu Qok delerti STRAN gahqanlarr, ilk baqta sizi tebrik etmek istiyorum, gergekten yaptrlrnrz yani adtm attrltrrrä yol gok getin bir yoldur. Ve ancak cesaretli insanlar bu adrmt atabilirdi"' " Mehmet sööüt STRAN olarak de erli hocamtz sayrn Mehmet bey' e yollamrs oldulu yazrlardan dolayr teqekkür ediyoruz. ileriki sayrlanmzda saym hocamurn de erli yazrlarrnr sürekli okumak dile iyle'. '. Say 6 STK4N Sayfa l5
26 OCAK 2002 Cumartesi günü,yapms oldu umlz, kadrnlar kahvaltrsmr sizlere anlatmak istiyorum. Oncelikle bu kahvaltrrun ve söyleginin yaprjrq nedenini agabm biraz.sizinde bildi iniz gibi 9u an anadille ilgili gahgmalar ve eylemlikler basladr.halen ülkemizde devam etmekte olarqbir kampanya söz konusu. Bizde Langenthal deme indeki kadrnlar olarak, bu girigime destek oimak amacryla b,byle bir günü organize ettik.bunun drqrnda,kadrrlar olarak birlikte o[- mak ve sorunlanmzr ele alrnaktl. Sabah saat 09.00 da baqlamasr gereken kahvaltr ve viyleei,zürihten gelecek olan bayaniann biraz gecikmesiyle,saat 10.30 da baslamak zorunda kaldr.böyle kügük bir aksilikten sonra nihayetinde bayanlar geldi.öncelikle Zarife arkadagrmz günün önemini ankattrktan soffa kahvaltr l:ahna gegildi.(nihayet kahvalhya baglanmsb, qünkü orda bulunan herkes baya ac*mstl.) O gün burda bulunan bayan misafirlerimiz, sadece Zürihten gelen bayanlar de ildi.sirilankah 3 bayan misafirimizde vardr.onlar,bizim dilimizi anlamamalanna ra men bizi qok dikkatli ve saygrft bir gekilde dinliyorlardr.ve bir gok insamnrn önemsedi i, anadil televizyonumuz MEDYA TV de,gekim yapmak igin orada buh-uroyordu.insanlar kahvaltr ve sohbet ederken ben qay da[rtryordurn, öbülr arkadaglar ise orda bulunan bayanlann ihtiyaglarmr saghyordu.medya TV ise kahvaltr yapan bayanlan gekmckteydi. (Kimbilir kameraman arkdaqunrz ne gibi aerklar yakaladr) Kahvaltr bittikten sonra arkada;larrmrz Kürtge (zazhki), Türkgeve Almanca olmak i.izere basrn agftlamast yapt ar.bunun ardmdan gocuklar,halk ol,rnlan gösterisi sundular.(qocuklarla gurur duluyorum gänkü onlan EaLstran benim onlann yetene iyle birleeince muhtegem bir ekip grltr ortaya.) Halk oyunlan gösterisinden sorna,4 bayan arkadasmrzla daha önce kültür gecesinde ögrenmig oldugumuz STRAN' lar söyledik. Misafirlerimizin ve gocuklann isteyi do rultusunda haiaylar Eekildi. Nihayetinde saat ilerliyordu orda bulunan bayanlann bir qogu kalkmays baslamlqtl öncelikle Sirilanka} bayanlar ayrrldl datn sorra Langenthal ve gel,resinde oturan bayar ar da yavas,yavaq oradan ayrrlmaya bagladrlar.t-ürihten gelen bayanlar ve demepimizde kalan bayanlar arasmda krsada olsa güzel bir sohbet gerqekleeti.bayan arkadaslanmrzrn gitmek istemelerine,zarife arkada- rnrzn yapmrs oldulu kirekler engel oldu. (Gergektende kirekler gok güzel olmustu eline saglk Zarife.) Sohbet edilerek kirekler yenildi.ksada olsa Langenthal dernelindeki bayan gahqmalan ve demek faliyetleri anlatrldr.bizde,zürihlen gelen bayanlan tamnaya gahgrk,onlarda krsa bir qekilde kendilerini ve dernek faliyetlerini anlattrlar.demeyimizinkadrn koliarrndan sorumlu arkadaqrmrzrr ayarlamalanna göre, bundan träyle,samnm ayda I defa demepimizde kadmlar eylencesi yaprlacak. (Bilmeyenlere duymlur.) Krsacasr ben kendi adrma kiyle bir günde bulunmaktan,bi hayli mutlu oldum.umarrm o gün orda bulurnn herkes benimle hemfikirdir.aprca o günü organize eden Zarile arkadaqa da kendi adma tegektirediyorurnbenim her zaman söyledi im ve gok sevdi im bir söz var,mutlu olun, sevgiyle dolu4yüre inizden insaa sevgisini eksik etmeyin HO QAI(ALIN FATMA ERDOÖAN Sayfr 6 STRAN Say 6
rru,run 5. Salrmrzda ilk ki1ümünü yaynladr rmz hikayenin ikinci kilümü ve devamr. Qamagrrhane anahtan Bu ülkede,gamagrrhane anahtarl; gamagr yrkamak ve qamasr makinelerinin bulundu[u odayr agmak igin kutlanlan, basit bir anahtar olma özellipini yitirmigtir. Düstindü!ünüzün tam tersine daha da derin anlamlar igeren ince bir detaydr Ve bu IsviEreli ev hanimlanmn, güncel yagamda, qamasr yrkama günlerini, salt yüksek bir delerde görmelerinden ötürü defiil,aym zamanda; ipe asrh gömleklerin ve bluzlarrn, goraplarrr ya da donlann temizli in temsili adlandrrlmasindan ileri gelrnektedir' bayraklar olarak Hayr hayr, gamaguhane anahtan; igerdi i basit fonksiyonun drqrna grkarak,herhangi bir kupry, agmaya yarayan, anahtardan ziyade;demokratik durugu olan ve düzenli yagayan bir zihniyeti agtla grkaran anahtardr.. Bu olayr daha iyi anlayabilmeniz igin, kendi gegmigime dönerek, yrllar önce yaqadr rm bir arumr,aklarmahpnr,sizlere.tamdrklanmdan birinin, bu dogrultudaki hikayesi ve benzer sorur an günümüzdede yaqamrq olmasr, geqmigte yaqadr rm bu olayn güncelli ini devam ettirdifiini gösteriyor' Helvesiya gelenelinin temel taglanndan birini olugturan gamasrhane anahtarr, bu kültüre dair edinilecek olan, ilk deneyimi, insana kazandrryor.. Hikayenl tahmin edece iniz gibi; kalabalik bir apartrmanda gegiyor ve esas kahraman; bildifiniz üzre, gamasrhane anahtan. Apartrmanrmrzda; katlar, daireler, qatl katt,bodrumlar ve koridorlardan öte, herkesin kollektif olarak kullandr[r, bir gamasnhane ve buraya ait bir anahtar vardt. Iste kiyle bir apartrmana, yeni tasmms geng ve yalrrz bir in-sandm. Son derece önemli olan bu anahtara, her daire; önceden yaprlm4, bir liste srasryla ulaqryor,böylelikle saedan-sola,pkarrdan-aqa tya, elden ele herkesi kapsryan delerli bir anahtara sahip olabitme gansrmz oluguyordu. Geng ve bekar bir insan olarak, camagnlarlmr kendim yrkadr rmdarqböyle bir anahtara ihtiyaq duymuyordum,fakat yakrnda anlyacaktrm ki; o anahtara sahip olnnk, bir gereklilik ve listedeki siralamadan gok, ona karei itinayla göslerilmesi gereken, bir sorumlulukmug. Apa(rman yönetimi gerepince gönderilcn,bina ve daire düzeninin kullammrna dair mektup,bana henüz yeni ulasmrstr ki kapi galmaya baglamrsdr bile' Say 6 Zadina Kargimda duran bayaq bana bir anahtar getirmiqti. Bu anahtara ihtiyacun olmadrlrru ve benden bi sonrakilere verilmesi gerektigini xiyledigimde,hayli gaqkin bir gekilde,yüzüme bakakaldr. Somaki günlerden birinde; yani yrkama srasrun bana ait oldugu bir günde; kaprrin z:/li tekrar gahyordu.benimle tamsmaya geldi[ini sandr[un genc bayan, gamaqrhane anahtanm istiyordu.genq ve iki gocuklu bir anneydi karqrmda duran,arada bir anahtan ahp alamryacafirm, sorrnaya gelrniqti'hig tereddüt etmeden, anahtan verdim ve igi bittikten sonar tekar geri getirmesini istedim.pek kabullenmig görilnmesede; basini sallayarak, " tamam. "dedi. Iki gün sonra kapirun zili yine gaüyordu' Bu seferde, üst katta oturan bayan gelmfti. Kendisi, temiz.lik srralamasmda benden sonra yer ahyordu. Benim, bir önceki camasir günümün takipcisi saygrde er hanimefendi yani;.gamagirhane düzenini aklinca koruyan bu kadin, qamagirhanenin kirli brakrlrnasurdan son derece rahatsz olmuqtu. Bir hayli kzgrn bir gekrlde grkayet ediyordu; anahtarr nasrl olurda baskasma verirmiqim, üstelik etrafi kirletmigim de felan filan... Qamagrhaneyi hig kullanmadrgrmr ve kirletenin ben olmadr rmr söylerek,özür dilememe ralmen kadrn, bilakis qamagrhanenin temizli inden sorumlu oldu umu, dikkatli ve titiz dawanmam gerekti ini söyleyip duruyordu. Erkek kardesi polismiq de ve onun anlattigina görede:araba sahibi bir insamn, arabamn durumundan her zaman sorumlu olmasl gerektilini, isterse kigi arabayr bagka birine teslim etsin yinede olacak seylerden araba sahibi sorumludur... gibi bi sürü laflar sarf edip durdu. Anahtari verdigim kadrrla, merdivende karqrlaqtrfirmda, gültimsüyerek olalr anlattrm.hemen bir gün som4 kaümn kocast kaprda dikitnigti:olayrn benim tarafimdan orda burda anlatrlmasi, üstelik kansmn pasakli oldufunun anlatrlmasr,ayrp bir darramgtr, bu olayr anlatrsam, bagrna geleceklerden kimsenin sorumlu olmadi rnr, tehditvari bir gekilde söyledi' Buna ralmen geng anne, bir gün sonm; anahtari tekrar alip alarruyaca rm,yine sormaya gelrni ti.kisa bir süre sonra, alt kattan safdaki komgum da anahtan sorrnaya gelmigti; kendiside (kutsal)anahtanmi bir defah ma kullanabilir miydi, acaba?nasil olsa kullanmryordum ya...maalesef, biraz önce dördüncü katta soldaki dairede oturan kadma verdinr, dedi[imde ise gülümsem ti sadece. Ben artk Eüpheli bir qa}rs olmugtum (bunu önceden fark edememigtim),bütün bina beni trjyle de erlendiriyordu. Kendi aralarrnda yaptftlari dedikodularda: geng Aeschliman'da -yani ben- ne vardr bäyle,niye gamasrhane anahtarrru herkese veriyordu? Duyar duymaz, anahtan bir qekmecenin Safa l7
KULTTIR igine koyup, huzur iginde dinlenmesini sa ladrrl madem öyle; bende gamaqir sram geginceye kadar insanlarin kimseye vermeyecektim. beni bu basit anahtardan dolay rahatsiz etmeleri gergektende canlmr slkmmaya baqlamqtr, hergün birilerini kaprmda görmek, gece gündüz demeden kaprmm zililt galmalan bende, yeter artft dayanarnyaca m! gi hklarura dönü5tü.kimse benimle gergekten iliski kurma gibi bir istege sahip de ildi,gelenler sadece ksa bir selamlaqmadan sonra gamaqthane anahtanm isteyip,sahte gülücükler da[itip gidiyorlardr.bunun bir gözümü olmahydr artft.aklqna ilk gelen bina yönetimiydi,telofon agarak yagadi im sorunu anlattim ve bir gözüm bekledim. Telefondaki adam bana bu konunun halledilmesinin bu kadar basit olrmyacap,rru,e er rahatsztk duyuluyorsa en iyisinin ev de[iqtirmek oldu unu söyledi.fakat bu sorunu ortadan kaldrmamn en iyi yolu gamaqr makinesini düzenli bir qekilde kullanmaktr, bunun igin kendisinin makinenin k-ullarumni öeretmeye hazr oldulunu vurguladi.tamdrgr bir gok geng varm gamagrlanni kendi yrkayan bende yapabilirmigirrl neden olmasrr ki. Böylelikle bir somaki gamaqr ykama gülntimde kirlilerimi bir sepete doldurup aqa i indim. Daha duvarda asrhi olan makinenin kullanm kurallanm okumadan konrgum ve yamnda bir kiqiyle birlikte merdivenlerden asagrya do ru gamagirhaneye indiklerini duydum muhtemelen be ni ariyorlardi belliki anahtan isteyeceklerdi. Qamagu sepetini orta yerde brakarak bir kö;eye saklandrm ve gama rr snam gegince gizlice tekrar evime grkardun, bir valize koyarak binadan uzakta bir gamaqirhaneye götürdüm. Tam kurtuldum diye düqünürken ügüncü bloktan bir kadm ne zaman camasir yrkayacafimi sorrnaya gelmigti. Kendiside digerleri gibi anahtan kullanmak istiyordu. Bir kag kez kaprni galdrrmig fakat beni bulamamrqh, cünkü eve genelde geceleri geliyormugum,sabahlanida bu yüzden rahatsrz etmek istemiyormug.kisaca bütün komqularun gamagrhane anahtarrmin peqinde kogturuyorlardr. Bt gazeteci olarak artrk ara trrnacl konumundaydtm, sürekli gözlem yapmam gerekiyordu bu yüzden gezerek olaylart irdeliyordum.yoklu um diferlerine yani sevgili komgulanma gamaqr yrkama konusunda tamamen yol agryordu, benim igin öngörülen gamaqr ykama günlerim artft onlarrin olrnugtu. Ben apartrman sakinlermi ve anahtarrmi brrakrp kendi iqime yofiunlaqmgtim ama onlar sra kavgast etmeye baglamrglardr. Anahtarrmr kim ahnahydr Zadtna acaba benden önce slrasl olan mi yoksa benden sonnraki mi ya da digerleri mi boylece bir sürü parti ve Ilaksiyonlar oluqturmuglardt, kendi aralannda didigmeleri kaerrulmazdr.yalnrz bir konu hakkrnda hepsi aym düqünüyordu: apartlmana kiracr olarak herkes gelebilirdi ve bu durumu görerek buz kesilebilirdi, kisaca gelen hemen kaqabilirdi. Qamaqrhane anahtan benim kafamda sadece basit bir anahtardr, fikimce gamagrhane igin yaprlmiq bir anahtardr,fakat boyle olmadrgrni zar zor da olsa anhyabilmiqtim.ev ve bina düzenin entegrasyonunu tamamlayan camaqirhane kavramrnt tümüyle yok etmig bir nesneydi Qamagrrhaneyi kendi demokasimiz gibi kullaruyoruz aslnda;özgürlüklere adanmtq bir yerden öte kurulu düzeni esas ahp ona göre davranmak, Güncel yaeam ne kadar da genig seyler ileri süniyor de il mi? Bir dahaki sayda buluqmak dile iyle,... Zadina Mart ayr Dünya ve Kürtler igin gok önemli bir aydrr. 8 Mart Dtinya emekgi kadlnlar günü Kadrnlari sadece 8 Martta de ilde her gününü kutlar ve bu anlamda bayan arkadaglafl daha etkili qahsmalar yaparalq bilingleqmeye davet ediyoruz. Baqta Kürdistan ve tüm DüLnyadaki bayanlarrn 8 Mart'rnr kutluyoruz. 21 Mart Newroz Bayramt Kürtler agrsrndan gok önemli ve anlamh bir gündür. Hepinizin Newroz bayrammt kutluyoruz. Kendi bedenleri ile Newroz ateqini gö e grkaran Mazlum, Agit, Zey,tye ve tüm dewrim gehitlerinin gehadetleri Newroz ateqini sonsuza kadar yaktrlar. Avnrpadan taaa Kürdistana Newroz köprüsünü bedenlerini atese veren Ronahi ve Beriwan' rn qehadetleri ise, Kürdistana uzanan anlamh bir köprü oldu. Newroza rgrk olan sehitlerimizin önünde bir daha saygryla e iliyor ve antyoruz. Tüm Kürdistandaki ve Ortado u halklarrnrn Newroz bayramrnr kutlar, özgür topraklarda bayramlagmak dile iyle, Saygrlarrmrzla... Langenthal D.K.K. Yönetim Kurulu adrna Sayfa I8 Say 6 Zarife
XACEREZ A-Kavak Sevgili STRAN okurlarr, bu ayki sayrmzda sizlere farkh gekillerde bulmaca hazrlamayt uygun buldum. Hem eylendirici hemde ölretici oldu una inanryorum. Aqa rda yine sayrn Alan Dilpak hocamtztn galtgmalarndan örnekler bulacaksnz. Anlayrqrnzdan dolayl sizlere teqekhür ediyorum. Saygrlanmla A. Kavak g v -t - G=-n- 0q-r-k - o t_ o, _r_ Oc-c-r @k-=- 0z-n- 0u-z - Q_e*d-r- Od-s- (D x-t-k -h - r - i GD r - l- t3 14 Sayr 6 STRAN Sayfa 19
aörz rau Stran Etli Lahana Sarmasr Malzemeler: Kryma (ona ya h) 1 314 su barda r 300 gram Salga 1 yemek kagr r 10 gram Kara Biber 1/2 tath kaer r 1 gram Nane I yemek kaqrgx 1.3 gram N{argarin i yemek kaqr r 10 gram Lahana 1 orta boy 1 800 gram Su 2 1,'3 su barda r 465 gram Tnz 1 ll2 tath kasrg 9 gram Piring 2/5 su barda r 75 gram So an 2 orta boy 120 gram Maydanoz I demet 60 gram Dernek Faalivetleri : Pazartesi günleri : Qargamba günleri : Cuma günleri : Cumartesi günleri : Pazar günleri : Hazrrlanrgr: Almanca Kursu 19.00-21.00 arast Qocuk folkloru 15.00-17.00 arasr Saz kursu 18.00-20.00 arast Kültür gecesi 19.00-21.00 arast Tiyatro gahqmasr 14.00-17.00 arast Büyükler folkloru 12.00-15.00 arast Lahanamn yapraklanm ayr. yrka. Tencereye 2 su barda r su ve I tath kaqr r tuz koy, kaynama derecesine gelince lahanalan kowp. bir kez alt üst ederek lumugayncaya de in 3-4 dakika hagla, bir tepsiye grkar. Haqlama sulunu sakla. Pirinci yrka, sü2. So anr soy, yrka, iuce do ra. Maydanozu yka, airrkla. ince ince kry. Piring, so an, maydanoz, loyma, salqa kalan tuz, kara biber, nane, 1/3 su barda r su ve ya r iyice kangtr. Lahana yaprafim ortasrndan ayr, bir ucuna iqten koyarak, kenarlanm krnr ve sar. Sarmalan yayvan bir tencereye yerlegtir. Lahananrn haglama suyunu ekle, kapa r kapat- Kaynama dunlmuna gelince ategi krs ve yaklaqrk 45 dakika pigir. 'l'üm denrek üvelerintn ve dostlafln Newroz' Lrnu kutluyoruz,.. STRAf,i Bu ayki sayrmrzda Sponsorluk yapmrg olan tüm dostlarrfiiza ve iqyeri sahiplerine bu gekilde duyarh bir tutum sergiledikleri igin tüm STRAN gahqanlan olarak teqekkür ediyoruz. Sponsor gahqmasrrda bu ay ola an üstü bir gaba sarfederek baqanh bir gahgma grkarmrg olan CUMA arkadasrmra ise aynyetten tesekkür etmeyi STRAN ekibinin dieer elemanlarr olarak bo)mumuzr borg olarak kabul ediyor, ve STRAN aracrh r ile bir defa kendisine belirtrniq oluyoruz. A, Kavak STRAN