Kadın ve Erkek Psikiyatri Kapalı Servislerinde Fiziksel Tespit Uygulamasının Klinik Özelliklerle İlişkisi Araştırmacılar: As. Dr. Simge Seren KIRLIOĞLU As. Dr. Sinem ACAR Doç. Dr. Pınar ÇETİNAY AYDIN Prof. Dr. Nazan AYDIN Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi
Terminoloji Yalıtım Tecrit Fiziksel Tespit Bağlama Kimyasal Tespit Kaltiala-Heino, R., Tuohimäki, C., Korkeila, J., & Lehtinen, V. Reasons for using seclusion and restraint in psychiatric inpatient care. International Journal of Law and Psychiatry-2003
Uygulamalar Antik çağdan günümüze değişik şekillerde tecrit/tespit uygulamaları Dr. Philippe Pinel (1745-1826) 200 yılı aşkın süredir devam eden tartışmalar? Hasta ve çevresindekilerin güvenliği Tedavi uyumunu olumsuz etkiliyor Ortopedik yaralanmalar, rabdomiyoliz, tromboz riski, asfiksi ve ölüm Colp Jr R. History of Psychiatry: In Sadock BJ, Sadock VA (editors). Comprehensive Textbook of Psychiatry/VII Vol.II.Baltimore:Lipincott/Williams and Wilkins, 2000. Zun LS. A prospective study of the complication rate of use of patient restraint in the emergency department. J Emerg Med 2003
Dünyada Tespit Uygulamaları USA - %8-13.6 Avustralya - %9.4-12.5 Almanya - %7 İsviçre - %6.6 Finlandiya - %3.8 Türkiye - %20.3-25 Beghi, M., Peroni, F., Gabola, P., Rossetti, A., & Cornaggia, C. M. (2013). Prevalence and risk factors for the use of restraint in psychiatry: a systematic review. Rivista di psichiatria, 2013 Sercan M, Bilici R. Türkiye de bir ruh sağlığı bölge hastanesindeki hasta bağlama uygulamalarının değişkenliği. Turk Psikiyatri Derg 2009
Amaç Psikiyatri kapalı servislerinde tespite alınan hastaların demografik ve klinik özelliklerini tanımlamak ve cinsiyetler arasında karşılaştırmak Psikiyatri kapalı servislerinde tespit sayısını öngören faktörleri belirlemek Acil serviste uygulanan tedavi ile yatış günü olan tespit arasındaki ilişkiyi belirlemek
Yöntem Retrospektif Haziran/2015 Aralık/2015 Kadın ve erkek iki kapalı psikiyatri servisi Demografik ve klinik özellikleri sorgulayan veri formu Dosya taraması
Yöntem-2 Tespit sayısını öngören faktörleri belirlemek için; 1 kez tespite alınanlar 2 tespite alınanlar olarak gruplandırıldı Çok değişkenli lojistik regresyon analizine aday veriler belirlendi: -Yatış tanısı -2.eksen tanı varlığı -EKT öyküsü -Yaş -Cinsiyet -Yatış şekli -Tedavi uyumu
Yöntem-3 Backward eliminasyon yöntemi Bir kez tespite alınan hastaların ilk tespit gerekliliklerini belirlemek için; Tek tespiti yatış günü olanlar Tek tespiti yatış günü dışında olanlar
Bulgular Yatan toplam 896 hasta; Kadın servisine yatan 302 58 i (%19.8) Erkek servisine yatan 592 128 i (%21.6) Tespite alınan 186 (%20.8); 58 i(%31.2) kadın 128 i(%68.8) erkek
Cinsiyetler arası anlamlı fark Bulgular-2 Demografik ve klinik özellikler; Kadınlarda; Yaş ortalaması; 38.4±13.0 Hastalık süresi(yıl); 9.9±10.3 Medeni durum; %51.7 evli Yatış tanısı; %32.7 Bipolar- Mani 2.eksen tanı; Sınırda Kişilik Bzk Erkeklerde; Yaş ortalaması; 31.1±11.2 Hastalık süresi(yıl); 6.3±7.4 Medeni durum; %71.8 bekar Yatış tanısı; %33.5 madde intoksikasyonu 2.eksen tanı; Antisosyal Kişilik Bzk
Bulgular-3 B S.E. Sig. Ex(B) 95% C.I.for OR Lower Upper Step 5 a cinsiyet,740,351,035 2,096 1.054 4,168 ikincieksen_gruplama 1,258,472,008 3,519 1,396 8,867 ektuygulumasi 2,051,809,011 7,774 1,591 37,987 Constant -1,722,635,007,179 Çok değişkenli lojistik regresyon analizi sonuçlarına göre; 1- Cinsiyet 2- EKT öyküsü 3- İkinci eksen tanı varlığı tespit sayısının artmasını öngörücü faktörler
Bulgular-4 Step 1 a B S.E. Sig. OR 95% C.I.for OR Lower Upper cinsiyet,550,386,155 1,733,813 3,696 ikincieksen_gruplama 1,176,493,017 3,242 1,234 8,517 yatistani_grup1,518 yatistani_grup1(1),691,561,218 1,995,664 5,994 yatistani_grup1(2),141,531,791 1,152,406 3,263 yatistani_grup1(3),237,569,676 1,268,416 3,864 ektuygulumasi 2,125,812,009 8,376 1,706 41,116 Constant -1,679,776,030,187 Madde ile ilişkili bozukluğu olan hastaların %98 i erkek olduğundan tanı ve cinsiyetin birlikte olduğu bir model oluşturduğumuzda; - Cinsiyet tespit sayısının öngörücü faktörü değil
Bulgular-5 acilde_tedavi Total yok var acilde_tedavi * tektespityatısgunu Crosstabulation tektespityatısgunu Total tektespityatı sgunudısı tektespityatı sgunu Count 62 37 99 % within 54,4% 57,8% 55,6% tektespityatısgunu Count 52 27 79 % within 45,6% 42,2% 44,4% tektespityatısgunu Count 114 64 178 % within 100,0% 100,0% 100,0% tektespityatısgunu 1 kez tespite alınan ve tespit günü yatış gününde olanlar ile yatış günü dışında olanlar; Acilde tedavi alıp almamasına göre karşılaştırıldığında istatistiksel olarak anlamlı fark yok (p=0.659)
Bulgular-6 Step 1 a Variables in the Equation B S.E. Wald df Sig. Exp(B) 95% C.I.for EXP(B) Lower Upper cinsiyet -,106,393,073 1,787,899,416 1,943 yas -,004,015,063 1,802,996,967 1,026 yatisekli_1-1,151,884 1,693 1,193,316,056 1,791 ektuygulumasi -,963,818 1,386 1,239,382,077 1,897 ikincieksen_grupla -1,075,563 3,645 1,056,341,113 1,029 ma yatistani_grup1 1,592 3,661 yatistani_grup1(1),044,459,009 1,923 1,045,425 2,572 yatistani_grup1(2),076,530,021 1,886 1,079,382 3,050 yatistani_grup1(3),672,596 1,272 1,259 1,959,609 6,302 tedavi_uyum,801 2,670 tedavi_uyum(1),485,547,786 1,375 1,624,556 4,748 tedavi_uyum(2),454,611,551 1,458 1,574,475 5,216 Constant,464 1,478,098 1,754 1,590 2.Eksen tanı varlığında hastaların yatış günü dışında tespite alınma olasılıklarında 1/3 oranında artış
Tartışma Fiziksel tespit için risk faktörleri arasında; -Bipolar Bozukluk-Manik/Karma Dönem
Tartışma-2 Fiziksel tespit ile ilişkili faktörler arasında; -Madde Kötüye Kullanımı
Tartışma-3 Fiziksel tespit için risk faktörleri arasında; -Erkek cinsiyet -Genç yaş -Şizofreni
Tartışma-4 2009 yılında Türkiye de yapılan bir çalışmada fiziksel tespit olasılığının; -Kadın cinsiyet -İleri yaş 2015 yılında hastanemizde yapılan bir çalışmada fiziksel tespit ile ilişkili faktörler; -EKT öyküsü -Hastalık süresi -Madde ile ilişkili bozukluk
Sonuç Tespite alınan hastalarda cinsiyetler arasında sosyodemografik ve klinik özellikler karşılaştırıldığında; -Yaş ortalaması -Hastalık süresi -Medeni durum açısından anlamlı fark saptandı. -Yatış tanısı -2.eksen tanı Tespit sayısının birden fazla olmasını öngören faktörler: -EKT öyküsü -İkinci eksen tanı varlığı Tespiti olan hastalarda 2. eksen tanı varlığı yatış günü sonrasında da tespite alınma açısından risk faktörü Acilde tedavi alıp almamasına göre karşılaştırıldığında istatistiksel olarak anlamlı fark yok
Teşekkürler