Serüveni 5.ÜNİTE Tuzlar kullanim ALANLARI
YAYGIN KULLANILAN TUZLAR ÖZELLİKLER- KULLANIM ALANLARI Yemek tuzu arasında adı NaCI Suda çözünür. Nötral tuz SODYUM KLORÜR Dericilik Hayvan Besiciliği Suyu yumuşatma Sabun ve cam yapımında Fizyolojik tuz:100 gr suda 0,9 NaCl.içeren çözelti.(çözeltinin ozmotik basıncı kanın ozmotik basıncına eşit yapar Na 2 SO 4 Formül SODYUM SÜLFAT Suda çözünür. Sudaki çözeltisi nötraldır. Kağıt sanayinde selüloz Deterjan sanayinde dolgu maddesi Cam sanayinde Tekstil sektöründe (boya tekstil yüzeyine homojen geçmesi için) Kimya endüstrisinde Çamaşır sodası arasında adı Na 2 CO 3 Suda çözünür. Çözeltisi BAZİK özelliktedir. SODYUM KARBONAT Sert suların yumuşatılması Tekstil sektöründe (lif ile boya arasında bağ) Gıda katkısı olarak Diş macunlarında Tuğla yapımında
NaHCO 3 Bazik bir tuzdur. Suda iyi çözünür. 50 C ısı Yemek sodası SODYUM BİKARBONAT Kabartma tozu yapımı Sütün kesilmesi engellemek Meşrubat üretimi Yangın söndürücü İlaç, deri, madencilik Plastik ve kauçuk köpük şişirme işlemi KNO 3 Suda çözünür. Sudaki çözeltisi nötr Güherçile POTASYUM NİTRAT Gübre yapımında (bitkilerde verimi arttırır) Havai fişek ve karabarut yapımı CaCO 3 Suda az çözünür Bazik bir tuzdur. Kireç Taşı KALSİYUM KARBONAT Sanayide mermer, kireç, tebeşir üretiminde Boya malzemelerinin üretiminde,kağıt üretiminde Cam- seramik yapımında
NH 4 CI Suda kolaylıkla çözünür. Asidik tuzdur. Nişadır veya amonyak tuzu AMONYUM KLORÜR Gübre yapımı Pillerde Kalaycılıkta Metallerin lehimlenmesi Sığır yemlerinde Yapıştırıcı yapımında Kontraplak üretiminde NH 4 NO 3 AMONYUM NİTRAT Suda iyi çözünür. Asidik tuzdur. Tarımsal gübre yapımı Patlayıcı yapımı Hızlı soğutma torbalarında (NH 4 ) 2 PO 4 Formül AMONYUM FOSFAT Suda iyi çözünür. Fosfatlı gübre yapımı Yangın söndürme tüpleri
Al 2 (SO 4 ) 3 ALÜMİNYUM SÜLFAT Suda iyi çözünür. Asidik bir tuzdur. Kağıt yapımında Su ve kanalizasyon arıtımı (İçme ve atık sularda çöktürme işlemi) Suda kolay çözünen bir maddedir. KAI(SO 4 ) 2.12H 2 O Şap Arasında Potasyum Alümina sülfat Su arıtımında Dericilik Boyacılık İlaç ve gübre üretiminde Kağıt ve gıda endüstrisinde CaSO 4 Suda çözünür. Nötr tuz. Alçı taşı KALSİYUM SÜLFAT Yapı malzemesi Binalarda ses izolasyonu Toprak için kimyasal gübre
1.SORU: 1.TEST Amonyum Nitrat ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Kimyasal NH 4 NO 3 tür. B) Sporcuların küçük çaptaki berelenmelerinde kullanılan soğutma torbalarında kullanılır C) Kokusuz saydam nem çekici kristallerdir D) Sulu çözeltisi bazik özellik gösterir. E) Kimyasal gübre ve patlayıcı madde yapımında kullanılır. 3.soru: Aşağıda berilen tuz örneklerinden hangisinin karşısında verilen bilgi yanlıştır? 2.soru: Tuzlar aşağıdaki yöntemlerden hangisi ile elde edilemez? A) Asitlerin bazlarla tepkimesinden B) Metallerin ametallerle tepkimesinden C) Asitlerin su ile tepkimesinden D) Metal oksitlerin asitlerle tepkimesinden E) Metallerin asitlerle tepkimesinden 4.soru: Kalsiyum karbonat kullanım arasında aşağıdakilerden hangisi yer almaz? A) Kireç üretimi B) Kibrit üretimi C) Seramik sektörü D) Boya üretimi E) İnşaat sektörü Tuz Bilgi A) NaCl Yanıcı ve tehlikeli değildir B) Na 2 SO 4 Sülfat tuzlarından biridir. C) Na 2 CO 3 Sert suları yumuşatır. D) NaHCO 3 Sofra tuzu olarak kullanılır E) KNO 3 Gübre endüstrisinde kullanılır 5.soru: Potasyum nitrat kullanım arasında I_Gübre endüstrisi II-Kibrit yapımı III-Barut üretimi Verilenlerden hangileri yer alır? 6.soru: Aşağıdakilerden hangisi sodyum karbonat ve sodyum bikarbonat ortak özelliklerden değildir? A) Beyaz renkli olma B) Kokusuz olma C) Aynı sıcaklıkta erime D) Yanıcı olmama E) Su arıtımında kullanılma A)Yalnız I B) I ve II C) I veiii D) II ve III E) I,II,III
7.soru: Sodyum sülfat tuzu ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Kristal yapılıdır. B) Yanıcı değildir. C) Na 2 S dir. D) Suda çözünür. E) Tekstilde kullanılır 8.soru: Tuzların kullanım na ilişkin I-Tarım nda yabani otların imhasında kullanılabilir II-Trafik alanında karayolların buz mücadelesinde kullanılabilir III-Sanayide konserve yapımında kullanılabilir. Yargılardan hangileri doğrudur? A)Yalnız III B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I,II,III 9.soru: Bir X tuzunun kullanım şu şekildedir. Alçı şeklinde dekoratif işlerde Dişçilikte kalıp alınmasında Hazır duvar üretiminde Buna göre X tuzunun formülü aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? A)Na 2 SO 4 B) Na 2 CO 3 C) CaSO 4 D) CaCO 3 E) KNO 3 10.soru: Aşağıda verilen tuzlardan hangisinin karşısında verilen özelliği yanlıştır? Tuz A) CaSO 4 Alçı şeklinde dekoratif işlerde B) Na 2 SO 4 Adı sodyum sülfattır C) (NH 4 )H 2 PO 4 Gübre endüstrisinde D) Al 2 (SO 4 ) 3 Sulu çözeltisi aşındırıcı değildir E) Kal(SO 4 ) 2.12H 2 O Potasyum şapı olarak adlandırılır. 11.soru: NH 4 Cl NH 4 NO 3 (NH 4 ) 2 SO 4 (NH 4 ) 3 PO 4 CaCO 3 Yukarıda formülleri verilen tuzlardan kaç tanesi gübre olarak kullanılır? 12.soru: Aşağıda formülü verilenlerden hangisi tatlımsı bir tuzdur? A)KAl(SO 4 ) 2 B) NH 4 Cl C) Na 2 CO 3 D)NaHCO 3 E) CaCO 3 A)5 B)4 C)3 D)2 E) 1
13.soru: I-NaCl II-Na 2 CO 3 III-NaHCO 3 Yukarıdaki sodyum tuzlarından hangileri gıda maddesi olarak kullanılır? A)Yalnız III B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I,II,III 14.soru: Gıda amaçlı kullanılan sodyum bikarbonatın hamurlu yiyeceklerdeki kabartma etkisini yapan gaz aşağıdakilerden hangisidir? A) SO 2 B)CO 2 C)NO 2 D)SO 3 E)NO 15.soru: Na 2 CO 3 tuzu sert sularda aşağıdaki hangi iyon çiftini çöktürür. A)Mg +2 Ca +2 B) Mg +2 - K +1 C) Mg +2-2 -CO 3 D) Mg +2 -Al +3 E) Ca +2-2 CO 3 16.soru: Aşağıdaki tuzlardan hangisi yalnız iyonik bağ içerir? a) Na 2 CO 3 b) CaCO 3 c) NaCl d) NaHCO 3 e) Na 2 SO 4 17.soru: Kağıt yapımında Cam imalatı Tekstil boyamacılığı Gübre üretminde Sert suların sertliğinin giderilmesinde 18.soru: Aşağıdaki tuzlardan hangisi cam ve suni ipek Üretiminde kullanılır? a) CaCO 3 b) NH 4 Cl c) NaCl d) Mg(OH) 2 e)mgco 3 Yukarıdakilerden kaç tanesi sodyum sülfatın kullanım ndandır? a) 5 b) 4 c) 3 d) 2 e) 1 19.soru: Aşağıdaki tuzlardan hangisinin sulu çözeltisi böcek sokmalarındaki yanma hissini dindirmek için kullanılır? a)nh 4 Cl b ) NaCl c)caco 3 d) NaHCO 3 e) CaCl 2 20.soru: Aşağıdaki tuzlardan hangisi nötr tuz değildir? a)nacl b) Na 2 SO 4 c) Na 2 CO 3 d) KCl e) KNO 3
21.soru: Aşağıdaki yaygın adları verilen tuzlardan hangisinin kullanım alanı karşısında yanlış verilmiştir? Tuz Alanı A) NH 4 Cl Öksürük şuruplarında B) NaCl Sabun sanayisinde C) Na 2 SO 4 Kireçtaşı yapımında D) KNO 3 Patlayıcı madde Üretiminde E) CaSO 4 Alçı yapımında 22.soru Yemek sodası olarak bilinen tuz ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? A) Küf kokusunu absorbe etme özelliği vardır B) Hamurun kabartılmasında kullanılır C) Asidik bir tuzdur D) NaHCO 3 tür. E) Antiseptik özelliği vardır. 23.soru: Aşağıdaki tuzlardan hangisinin bir molekülündeki iyon sayısı en fazladır? A) Potasyum nitrat B) Sodyum bikarbonat C) Amonyum klorür D) Alüminyum sülfat E) Kalsiyum sülfat 25.soru: I-Sodyum sülfat II-Amonyum klorür III-Sodyum karbonat Yukarıdaki tuzların oda koşullarındaki ph değerleri arasındaki ilişki için hangisi doğrudur? A)I>II>III B) II>I>III C) I>III>II D) III>II>I E) III>I>II 24.soru: Aşağıdaki yaygın adları verilen maddelerden hangisi tuz sınıfında yer almaz? A) Tuz ruhu B) Güherçile C) Kireçtaşı D) Şap E) Nişadır 26.soru: I-Amonyak+sönmüş kireç II-Amonyak+sudkostik III-Sirke+tuz ruhu IV-Amonyak+tuz ruhu Yukarıda belirtilen madde çiftlerinden hangilerinin karıştırılması sonucu bir tuz oluşur? A)Yalnız I B) Yalnız IV C) I ve III D) II,III,IV E) I,II,III ve IV