Endüstriyel İlişkiler
Mevzuat Mobilite- Cinsiyet eşitliği Çalışma koşulları Sağlık ve Güvenlik Avrupa Sosyal Fonları Sosyal Politika Gündemi Avrupa Sosyal Diyalogu Açık Eşgüdüm Yöntemi İstihdam Sosyal koruma
Avrupa düzeyinde sosyal diyalogun yeri Güçlü bir kurumsal kabullenme Anlaşmanın 138. maddesi Komisyonun, sosyal ortakların topluluk düzeyindeki görüş alışverişini geliştirme, bu diyalogu kolaylaştırıcı her tür önlemi alma ve her iki taraftan da dengeli destek alma sorumluluğu vardır. Anlaşmanın 139. maddesi Sosyal ortaklar arasında topluluk düzeyindeki diyalog, kendileri isterse, sözleşme dahil toplu görüşmelere yol açabilir. Bercelona Avrupa Konseyi Avrupa sosyal modelleri sağlıklı bir ekonomi, üst düzey sosyal koruma ve sosyal diyalog temelinde oluşturulmuştur. Anayasa Madde I - 48
138 ve 139. maddelerin anlaşılması Konsey Komisyon Sosyal Ortaklar İstişare Görüşler Pazarlık/ Başarısızlık yok Pazarlık Yasama süreci Kapsama Anlaşma bir kararla uygulanıyor Özerk anlaşma sosyal ortaklar tarafından uygulanmak üzere MEVZUAT ÜLKEDEKİ USULLER VE UYGULAMALAR
Avrupa sosyal ortakları Genel anlamda sanayi kesimi içi yapılanma & Belirli işçi ve işletme kategorilerini Sanayi örgütlenmeleri ETUC, UNICE, CEEP, UEAPME, CEC, Eurocadres Özel kuruluşlar Eurochambres İşverenleri temsil eden sektörel örgütlenmeler EUROCOMMERCE, AEA, POSTEUROP, COPA, HOTREC, FBE,... & Avrupa sendika kuruluşları UNI-Europa, EPSU, EFFAT, EMF... Gönüllülük temelinde harekete yönelik Avrupa kapasitesi Sosyal ortaklar olarak kabullenilen kuruluşlarca oluşturulma Yeterli örgütsel yapılanma
Sendikalılaşma yoğunluğu oranları
İşveren örgütlenme oranı
Üç taraflı diyalog Avrupa sosyal diyalogu hangi biçimleri alıyor? Üç taraflı sosyal zirve Makroekonomik diyalog Eğitim üzerine diyalog İstihdam üzerine diyalog 138. Madde çerçevesindeki istişareler 1993 ten bu yana 20 konu İki taraflı diyalog Val Duchesse Sosyal diyalogu Sektörel sosyal diyalog komiteleri EWC? Sanayiler arası Sektörel Şirket
Sosyal diyalog yönetişimin ana unsurlarından biri 1. 1. Avrupa Avrupa Çalışma Çalışma Konseyleri Konseyleri (EWC) (EWC) 2. 2. Aile Aile ve ve çalışma çalışma yaşamının yaşamının uyumlulaştırılması uyumlulaştırılması 3. 3. İspat İspat yükümlülüğünün yükümlülüğünün uyarlanması uyarlanması 4. 4. Çalışma Çalışma zamanı zamanı esnekliği esnekliği ve ve işçilerin işçilerin güvenliği güvenliği 5. 5. Cinsel Cinsel tacizin tacizin önlenmesi önlenmesi 6. 6. İşçilerin İşçilerin bilgilendirilmesi bilgilendirilmesi ve ve kendilerine kendilerine danışılması danışılması 7. 7. Çalışanların Çalışanların işveren işveren iflas iflas durumlarına durumlarına karşı karşı korunması korunması 8. 8. İstihdam İstihdam ilişkilerinin ilişkilerinin modernleştirilmesi modernleştirilmesi 9. 9. Çalışmada Çalışmada asbeste asbeste maruz maruz kalma kalma 10. 10. Ekonomik Ekonomik olarak olarak bağımlı bağımlı işçiler işçiler 11. 11. Verilerin Verilerin korunması korunması 12. 12. Yeniden Yeniden yapılanma yapılanma 13. 13. Ek Ek ödenekler ödenekler 14. 14. Çalışma Çalışma yaşamında yaşamında stres stres 15. 15. Kanserojen Kanserojen maddeler maddeler 16. 16. Çalışma Çalışma süresi süresi direktifinin direktifinin gözden gözden geçirilmesi geçirilmesi 17. 17. EWC EWC direktifinin direktifinin gözden gözden geçirilmesi geçirilmesi 18. 18. Adale/iskelet Adale/iskelet bozuklukları bozuklukları 19. 19. İşyerinde İşyerinde şiddet şiddet Direktifler Direktifler Avrupa Çalışma Konseyleri Avrupa Çalışma Konseyleri İspat yükümlülüğü İspat yükümlülüğü Bilgilendirme ve danışma Bilgilendirme ve danışma Cinsel Cinsel taciz taciz Ödeyememe durumu Ödeyememe durumu Asbest Asbest Verilerin Verilerin korunması korunması Çalışma süresi Çalışma süresi Üzerinde Üzerinde görüşülen görüşülen anlaşmalar anlaşmalar Analık Analık babalık babalık izni izni Yarı zamanlı çalışma Yarı zamanlı çalışma Part-time work Part-time work Sabit Sabit süreli süreli sözleşmeler sözleşmeler Tele çalışma Tele çalışma Çalışma Çalışma yaşamında yaşamında stres stres Devam ediyor Kanserojen maddeler EWC gözden geçirme/yenileme Adale/iskelet bozuklukları Şiddet
31 Sektörel sosyal diyalog komiteleri Acier Secteur hospitalier Futbol Madenler Balıkçılık Tarım Gas Kimya Agaç işleri Tekstil/giyim Deri/tabakçılık Şeker Gemi yapımı Mobilya Ayakkabı Elektrik İnşaat Canlı performans. Geçici işler Sigorta Telekom. İç sularda sefer Deniz taşımacılığı. Sınai temizleme Karayolu taşım. Horeca Demiryolu Ticaret Özel sigorta Sivil havacılık Posta hizmetleri Bankacılık Kişisel hizmetler Görsel/işitsel hizm. Yerel Yönetim
Sosyal diyalog komitesi - Süreç Sosyal Ortaklar 1. 1. Temsil gücü ve kapasite 2. 2. Ortak talep Komisyon 3. 3. Temsil gücü testi (üyelik, görev, yapılar)
SDC Nasıl işliyor? Sosyal ortakların Özerklik ve sorumluluğu" Kom. Sosyal Diyalog tablosu Diyalog usulleri konusunda karar (Hedefler, hazırlık, başkanlık ) Diyalogun düzeyi ve ritmi konusunda karar (Toplantı sayısı ve türü) Diyalogun içeriği konusunda karar (Toplantıların gündemi) Diyalogun sonucu konusunda karar
Sosyal diyalogdan hangi sonuçlar beklenebilir? Standart oluşturan anlaşmalar Anlaşmanın 139.2 maddesi Çerçeve anlaşmalar Özerk anlaşmalar Eylem çerçeveleri Analık babalık izni ile ilgili çerçeve anlaşma, 1995 Yarı zamanlı çalışma ile ilgili çerçeve anlaşma, 1997 Denizcilerin çalışma sürelerinin düzenlenmesi ile ilgili Avrupa anlaşması, 1998 Sabit süreli çalışma ile ilgili çerçeve anlaşma, 1999 Sivil havacılıkta hareketli çalışanların çalışma sürelerinin düzenlenmesi ile ilgili Avrupa anlaşması, 2000 Sınır ötesi hizmetlerde görevlendirilen hareketli işçilerin işlerinin kimi yönlerine ilişkin anlaşma, 2005 Tele çalışma ile ilgili çerçeve anlaşma, 2002 Sınır ötesi yolculuk yapanlara verilecek Avrupa ehliyeti ile ilgili anlaşma, 2004 Çalışma yaşamında stres anlaşması, 2004 Yeterlilik ve vasıfların yaşam boyu geliştirilmesine yönelik eylem çerçevesi, 2002 Toplumsal cinsiyet eşitliği çerçeve anlaşması (2005) TMS çerçeve anlaşması (tarım- 2005) Standart ve ilkelerle ilgili tavsiyeler Kılavuzlar ve davranış kuralları Politika yönelimleri Telekomünikasyonda tele çalışma ile ilgili kılavuzlar, 2001 Ticarette tele çalışma kılavuzları ile ilgili anlaşma, 2001 Avrupa kuaförleri ile ilgili davranış kuralları kılavuzlar, 2001 Ticarette yaş çeşitliliğini destekleyici gönüllü kılavuzlar, 2002 Bankacılık sektöründe yaşam boyu öğrenme ile ilgili ortak bildiri, 2002 Tarımda mesleki eğitimle ilgili Avrupa anlaşması, 2002 Avrupa şeker sanayiinde CSR ile ilgili davranış kuralları, 2003 Özel güvenlik sektörü ile ilgili davranış kuralları ve etik, 2003 Avrupa tekstil/giyim sektörü ile ilgili davranış kuralları, 1997 Bilgi alışverişi Ortak görüşler Bildiriler Araçlar 250 metin
Konsey kararıyla uygulanan asgari standartları belirleyen 6 anlaşma Analık babalık izni ile ilgili çerçeve anlaşma, 1995 Yarı zamanlı çalışma ile ilgili çerçeve anlaşma, 1997 Denizcilerin çalışma sürelerinin düzenlenmesi ile ilgili Avrupa anlaşması, 1998 Sabit süreli çalışma ile ilgili çerçeve anlaşma, 1999 Sivil havacılıkta hareketli çalışanların çalışma sürelerinin düzenlenmesi ile ilgili Avrupa anlaşması, 2000 Sınır ötesi hizmetlerde görevlendirilen hareketli işçilerin işlerinin kimi yönlerine ilişkin anlaşma, 2005 Yönetim ve işçi tarafına özgü usuller ve Üye Devletlerin özerk anlaşmaları aracılığıyla uygulanan asgari standartları belirleyen 3 anlaşma Tele çalışma ile ilgili çerçeve anlaşma, 2002 Sınır ötesi yolculuk yapanlara verilecek Avrupa ehliyeti ile ilgili anlaşma, 2004 Çalışma yaşamında stresle ilgili anlaşma, 2004 İşçilerin Sağlığının, Kristalize Silika ve bunu içeren Maddelerin Doğru Kullanımı Yoluyla Korunmasına yönelik Anlaşma, 2006
Eylem çerçeveleri ortak öncelikler doğrultusunda çalışma Yeterlilik ve vasıfların yaşam boyu geliştirilmesine ilişkin eylem çerçeveleri, 2002 Toplumsal cinsiyet eşitliği ile ilgili eylem çerçeveleri (2005) TMS ile ilgili eylem çerçeveleri (tarım- 2005)
Standartlar veya ilkeleri belirleyen kılavuzlar, davranış kuralları Telekomünikasyon alanında tele çalışma kılavuzları, 2001 Ticaret alanında tele çalışma ile ilgili kılavuzlar anlaşması, 2001 Davranış kuralları Avrupa kuaförleri için kılavuz, 2001 Ticarette yaş çeşitliliğini destekleyici gönüllü kılavuzlar, 2002 Bankacılık sektöründe yaşam boyu öğrenme ile ilgili ortak bildiri, 2002 Tarımda mesleki eğitimle ilgili Avrupa anlaşması, 2002 Avrupa şeker sanayinde CSR ile ilgili davranış kuralları, 2003 Özel güvenlik sektörü ile ilgili davranış kuralları ve etik, 2003 Avrupa tekstil/giyim sektörü ile ilgili davranış kuralları, 1997
AKTÖRLERİN ROLLERİ Avrupa Avrupa sosyal sosyal ortakları ortakları Ulusal Ulusal sosyal ortaklar sosyal ortaklar Komisyon Komisyon Üye Üye Devletler Devletler Görüşler Görüşler Bildiriler Bildiriler Bilgilendirme Finansal destek ANLAŞMALAR ANLAŞMALAR Konsey kararıyla Konsey kararıyla uygulama uygulama Uygulama raporları üzerine görüş alışverişi Uygulama raporları Transpozisyon Eylem çerçeveleri Eylem çerçeveleri Kılavuzlar Kılavuzlar Davranış kuralları Davranış kuralları Politika yönelimleri Politika yönelimleri Takip raporları Ulusal metinlerde atıf Takip Finansal destek ANLAŞMALAR ANLAŞMALAR Kendi usullerine göre Kendi usullerine göre uygulama uygulama Uygulama raporları Ulusal metinlerle bütünleştirme İzleme Finansal destek Kolaylaştırma
Özerk anlaşmalar - Görevler 25 ayrı ulusal durum Anlaşmanın ülke ölçeğinde uygulanması Madde 138 Komisyon görüşmeleri 25 ayrı endüstriyel ilişkiler s istemi Sosyal ortaklar arasında pazarlık ANLAŞMA Benzer Avrupa yaklaşımı Avrupa Özerk Anlaşması
Alanlar kimi örnekler EĞİTİM Eylemler Çerçevesi Tarımda anlaşma HORECA Kişisel hizmetler DEMOGRAFİ Sanayiler arası arası (kampanya) İnşaat (Eğitmenlik) Ticaret(kuşaklar arası) Avrupa Gençlik Paktı Paktı katkıları İSTİHDAM Referans yönlendirmeleri Şeker reformu konferansı TekstilCSR EWC ÇALIŞMA KOŞULLARI Tele Tele çalışma Demiryolu taşım. Kamu ihaleleri SAĞLIK/GÜVENLİK Stres Stres anlaşması Çalışma hayatında şiddet İnşaat (Rehber) Tarım, Telecoms (MSD) Silika ile ile ilgili ilgili görüşme platformu GENİŞLEME Ağ Ağ oluşturma Katılım Mübadele
Avrupa sosyal diyaloguna katılmanın ön koşulları Katılım katılmama özgürlüğü Pazarlık yapma özgürlüğü Anlaşma imzalama yetkisi Avrupa sosyal diyalog anlaşmalarını ülke ölçeğinde toplu sözleşmelerle uygulama kapasitesi Sosyal politikalara ve çalışma koşullarına ilişkin herhangi bir konuda danışılma hakkı
Avrupa sosyal diyaloguna katılmanın ön koşulları Sektörel ve sektörler arası boyut Kurumsallık boyutu İki taraflı boyut Sosyal ortakların özerkliği Sosyal ortakların temsil kabiliyetleri İdari kapasite Sendika üyeliği/toplu sözleşme kapsamı vb. ye ilişkin güvenilir istatistikler
Daha fazla bilgi için EUROPA website for sosyal diyalog http://europa.eu.int/comm/employment_social/social_dialogue/ Report "Industrial Relations in Europe 2004"