Sektör Haberleri 15 EYLÜL 2017

Sektör Haberleri 15 EYLÜL 2017

İçindekiler Türkiye 2. Çeyrekte %5.1 Büyüdü 3-4 Cari Açıkta Bozulma 5-6 İhracatçının Yıl Sonu Dolar Kuru Beklentisi 3,67 7-8 TANAP ın Devamı TAP Yüzde 50 Tamam! 9-10 Çin den İhracat Piyasalarına Verilen Yassı Mamul Fiyatları Yükseldi 11 Türkiye Yerel Sıcak Rulo Piyasasında Talep Zayıf 12 Çin Yerel Çelik Piyasasında Fiyatlar Farklı Seyirler İzledi 13 ABD de Hat su Piyasası Halen Harvey Kasırgası nın Etkilerini 14 Ölçüyor 2

Türkiye 2. Çeyrekte %5.1 Büyüdü (BloombergHT, 11 Eylül 2017) Türkiye ekonomisi yılın 2. çeyreğinde % 5.1 büyüdü Gayrisafi Yurtiçi Hasıla (GSYH) %5,1 arttı Beklenti %5.3'tü. 2. çeyrekte işgücü ödemeleri %10.8 arttı. Üretim yöntemiyle gayrisafi yurtiçi hasıla tahmini, 2017 yılının ikinci çeyreğinde cari fiyatlarla %16,3 artarak 734 milyar 211 milyon TL oldu. 3

Gayrisafi yurtiçi hasılayı oluşturan faaliyetler incelendiğinde; 2017 yılının ikinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim değeri olarak; tarım sektörü %4,7, sanayi sektörü %6,3, inşaat sektörü %6,8 arttı. Ticaret, ulaştırma, konaklama ve yiyecek hizmeti faaliyetlerinin toplamından oluşan hizmetler sektörünün katma değeri ise %5,7 arttı. Takvim etkisinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, 2017 yılı ikinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %6,5 arttı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, bir önceki çeyreğe göre %2,1 arttı. Hanehalklarının ve HHKOK ların toplam nihai tüketim harcamaları %3,2 arttı Yerleşik hanehalklarının ve hanehalkına hizmet eden kar amacı olmayan kuruluşların(hhkok) toplam nihai tüketim harcamaları, 2017 yılının ikinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre zincirleme hacim endeksi olarak %3,2 arttı. Devletin nihai tüketim harcamaları %4,3 azalırken, gayrisafi sabit sermaye oluşumu ise %9,5 arttı. Mal ve hizmet ihracatı %10,5 mal ve hizmet ithalatı ise %2,3 arttı Mal ve hizmet ihracatı, 2017 yılının ikinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre zincirleme hacim endeksi olarak %10,5, ithalatı ise %2,3 arttı. İşgücü ödemeleri %10,8 arttı İşgücü ödemeleri, 2017 yılının ikinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %10,8, net işletme artığı/karma gelir %22,5 arttı. İşgücü ödemelerinin gayrisafi katma değer içerisindeki payı %36,2 oldu İşgücü ödemelerinin cari fiyatlarla gayrisafi katma değer içerisindeki payı geçen yılın aynı döneminde %38,1 iken bu oran 2017 yılının ikinci çeyreğinde %36,2 oldu. Net işletme artığı/karma gelirin payı ise %45,5'ten %47,8'e yükseldi. 4

Cari Açıkta Bozulma (BusinessHT, 15 Eylül 2017) Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası ödemeler dengesi istatistiklerini yayınladı Temmuz ayında cari işlemler açığı bir önceki yılın aynı dönemine göre 2,6 milyar dolar artışla 5,12 milyar dolar olarak bozulma sinyali verdi. Bloomberg anketine katılan ekonomistlerin beklentisi Temmuz ayında cari işlemler açığının 5,45 milyar dolar olacağı yönündeydi. Haziran ayına ilişkin cari açık ise 3,76 milyar dolardan 3,8 milyar dolara revize edildi. Kaynağı belirsiz para olarak da bilinen net hata noksa Temmuz'da 911 milyon fazla verdi. Yıllıklandırılmış cari açık ise 37,1 milyar dolar olarak gerçekleşti. Böylelikle yılın en yüksek yıllıklandırılmış cari açık seviyesi kaydedildi. 5

Merkez Bankası'ndan yapılan açıklamaya göre söz konusu gelişmede, ödemeler dengesi tablosundaki dış ticaret açığının bir önceki yılın aynı ayına göre 3,4 milyar dolar artarak 7,2 milyar dolara yükselmesi etkili oldu. Hizmetler dengesi altında seyahat kaleminden kaynaklanan net gelirler, bir önceki yılın aynı ayına göre 652 milyon dolar tutarında artarak 2,2 milyar dolara yükseldi. Birincil gelir dengesi kalemi altında yatırım geliri kaleminden kaynaklanan net çıkışlar, bir önceki yılın aynı ayına göre 11 milyon dolar azalarak 541 milyon dolar oldu. İkincil Gelir Dengesi kalemi kaynaklı girişler, bir önceki yılın aynı ayına göre 175 milyon dolar artarak 226 milyon dolara yükseldi. ALTINDA YILLIKLANDIRILMIŞ İTHALAT 14,5 MİLYAR DOLAR Temmuz ayında parasal olmayan altın ithalatı 2,7 milyar dolar olarak kaydedildi. Böylece 1992 yılından bu yana en yüksek aylık altın ithalatı rakamı görüldü. Yılbaşından bu yana yapılan altın ithalatının büyüklüğü de 10,6 milyar dolara yükseldi. Merkez Bankası'nın açıkladığı verilere göre parasal olmayan altında yıllıklandırılmış ithalat rakamı 14,5 milyar dolar oldu. 6

İhracatçının Yıl Sonu Dolar Kuru Beklentisi 3,67 (Dünya, 13 Eylül 2017) TİM in İhracatçı Eğilim Araştırması nda; yıl sonu dolar kuru beklentisi 3,67, euro beklentisi 4,25 seviyesinde oluştu. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM), İhracatçı Eğilim Araştırması 2017 2. Çeyrek Gerçekleşme ve 3. Çeyrek Beklentilerini açıkladı. Araştırma sonuçlarını açıklayan TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi, ilk 6 ayda yüzde 8,2 artan ihracatımız, yarıyıl büyümemize 2 puan katkı verdi. 3. Çeyrek büyümemiz ihracatımızın katkılarıyla yüzde 7 ler seviyesinde gerçekleşecek diye konuştu. Araştırmaya katılan 50 nin üzerinde çalışana sahip firmaların yüzde 54 ünün 2. çeyrekte istihdamlarını artırdıklarını ifade eden Büyükekşi, Atılım yılı ilan ettiğimiz 2017 yılının kalanında da ihracatımızdaki artış istihdam verilerine olumlu yansımayı sürdürecek dedi. Yeni pazarlara girme oranı artıyor Bir önceki çeyrekteki araştırmaya katılan firmaların yüzde 51 inin yeni bir pazara girmediği cevabını verdiğini hatırlatan Büyükekşi. Bu çeyrekte bu oran yüzde 43 e geriledi. Firmalarımızın yüzde 57 si daha önce ihracat yapmadıkları pazarlara girerek ihraç pazarlarını çeşitlendirdi dedi. TİM olarak firmaların yeni pazarlara girmelerine destek olmak açısından İhracat Pusulası adıyla Güney Kore, Gana ve Rusya pazarlarıyla ilgili toplantılar yaptıklarını söyleyen Büyükekşi, bir sonraki etkinliğin Irak ile ilgili olacağını ve tüm ihracatçı firmaları bu toplantılara davet ettiğini söyledi. Hedef ülke Rusya Araştırmada firmaların hedeflediği ülkelere bakıldığında, ihracatçıların ticaret heyetlerinde yer alarak en çok girmek istedikleri pazarların sırasıyla Rusya, Katar ve Almanya olduğunu söyleyen 7

Büyükekşi, Rusya, düzelen ikili ilişkilerimiz sonrası yeniden ihracatçılarımızın radarına girmiş durumda. İlk 8 aylık verilere baktığımızda da bu toparlanmayı görebiliyoruz. Ocak - Ağustos döneminde ihracatımız Rusya ya yüzde 52,6 artış kaydetti. Şimdiden tüm firmalarımızı kasım ayında Rusya ya düzenleyeceğimiz ticaret heyetimize davet etmek istiyorum dedi. Başlıca sorunlar arasında siber saldırılar var Araştırmaya katılan firmaların küresel gelişmelerdeki başlıca sorunları da aktaran Büyükekşi, En önemli sorun siber saldırlar. Bu durum sadece firmalarımızın kendi sistemlerini etkilemedi. Aynı zamanda tedarikçisi oldukları büyük ölçekli Avrupa ve ABD firmaları bu saldırılardan çok ciddi anlamda etkilendi. Bu da firmalarımızın ihracatlarında yavaşlamaya sebep oldu dedi. İhracata olumsuz etki eden diğer gelişmeler ise, Trump ın başkan seçilmesi, Katar krizi ve Brexit süreci. Yıl sonu dolar kuru beklentisi 3,67 Eylül ve yıl sonu itibariyle ihracatçıların kur, enflasyon ve büyüme beklentilerini açıklayan Büyükekşi, şunları söyledi: Dolar kuru beklentisi eylül sonu için 3,54, yıl sonu için 3,67, euro için ise sırasıyla 4,13 ve 4,25 seviyeleri bekleniyor. Diğer taraftan, büyümeye baktığımızda firmaların 3. çeyrek beklentisi 6,5 ve yıl geneli büyüme beklentisi yüzde 5,2. TİM olarak biz de yüzde 5 in üzerinde büyümeyi öngörüyoruz. 8

TANAP ın Devamı TAP Yüzde 50 Tamam! (Enerji Günlüğü, 7 Eylül 2017) TANAP ile Türkiye ye gelecek Azerbaycan doğalgazını İtalya ya ulaştıracak Trans Adriyatik Hattı (TAP) yüzde 50 oranında tamamlandı. Azerbaycan doğalgazını Türkiye üzerinden Avrupa ya ulaştırmak üzere 16 ay önce inşasına başlanan Trans Adriyatik Hattı nda (TAP) önemli ilerlemeler kaydedildi. Şu anda projenin yüzde 50'den fazlası tamamlandı. Buna, Yunanistan, Arnavutluk ve İtalya daki tüm mühendislik, satın alma ve inşaat çalışmaları dahil. TAP ın inşasında bugüne kadar toplamda 16 milyon saatten fazla çalışıldı. Yunanistan ve Arnavutluk'taki proje yolunun yüzde 70'i (765 km'den 539km) kısmı tamamlandı. Ayrıca, kaynaklı çelik boruların yüzde 45'inden fazlası yerleştirilmiş durumda. hattının inşasında kullanılacak toplam 55 bin adet borunun yaklaşık yüzde 95'i Yunanistan, Arnavutluk ve İtalya'da alındı. Deniz altından geçecek hat borularının son sevkiyatı 3-6 Eylül 2017 tarihleri arasında İtalya Brindisi den gerçekleştirildi. TAP'ın ev sahibi ülkelerde 5 bin 500 den fazla kişi çalışıyor. Bunların yüzde 85 nden fazlasını yerel istihdam oluşturuyor. TAP İdare Müdürü Luca Schieppati, projenin zamanında ve öngörülen bütçeyle ilerlemeye devam ettiğini belirterek 2020 yılında ilk Shah Deniz II gazını sağlamak için yolumuza devam ediyoruz. TAP ile Avrupa enerji şebekesine çok önemli ve gerekli yeni bir enerji kaynağı ekleniyor dedi. ÇEVREYE AZAMİ DİKKAT TAP Yöneticisi Luca Schieppati, projenin çevreye en üst düzeyde özen gösterilerek hayata geçirildiğini vurgularken Ekiplerimiz, yapımının tamamlandığı arazinin orijinal haliyle veya daha iyi durumda sahiplerine veya kullanıcılarına geri döndürülmesini sağlamak için rotamız boyunca çok dikkatli çalışıyorlar dedi. Schieppati, projenin faydalarının boru hattı güzergahındaki tüm kesimlere yansımasını sağlamak için yerel yetkililer ve yerel paydaşlarla da işbirliği içinde hareket ettiklerini ekledi. YENİ ÜLKELER EKLENEBİLİR Azerbaycan'daki Shah Deniz II sahasından çıkarılacak doğalgazı Avrupa'ya taşıyacak yaklaşık 878 km uzunluğundaki TAP, Türk-Yunan sınırındaki Trans Anadolu Hattı na (TANAP) bağlanacak. TAP ın Bulgaristan, Arnavutluk, Bosna-Hersek, Karadağ ve Hırvatistan ın da aralarında bulunduğu diğer bazı Güneydoğu Avrupa ülkelerine gaz tedarikini de 9

kolaylaştırabileceği belirtiliyor. Ayrıca TAP'ın İtalya'daki kara hattı, Hazar doğalgazının Almanya, Fransa, İngiltere, İsviçre ve Avusturya gibi Avrupa nın önemli pazarlarına taşınmasına da imkan sağlayabileceği vurgulanıyor. Sah Deniz II doğalgazının, TANAP üzerinden Türkiye ve Gürcistan a sevkıyatına 2018 yılının sonlarına başlanması öngörülüyor. Bu gazın TAP üzerinden Avrupa ya ilk sevkıyat yılı olarak 2020 yılı hedefleniyor. TAP ın ortakları BP (% 20), SOCAR (% 20), Snam (% 20), Fluxys (% 19), Enagás (% 16) ve Axpo'dan (% 5) oluşuyor. 10

Çin den İhracat Piyasalarına Verilen Yassı Mamul Fiyatları Yükseldi (SteelOrbis, 14 Eylül 2017) Çin den ihracat piyasalarına verilen yassı mamul teklifleri geride kalan bir haftalık süre içerisinde yükseldi. Şu sıralar Çinli tedarikçilerin ihracat piyasalarına verdiği 5,75 mm bor ilaveli sıcak rulo teklifleri 590-610$/mt FOB, 1 mm soğuk rulo fiyatları 620-640$/mt FOB aralığında seyrediyor. Önümüzdeki hafta, Çin den verilen yassı mamul tekliflerinin yatay seyretmesi bekleniyor. Ürün Adı Kalite Ebat Fiyat ($/mt) FOB Haftalık değişim ($/mt) Sıcak Rulo Q235B/SS400 5,75 mm x 1500 x C 600 15 Q235B/SS400 2,75 mm x 1250 x C 635 15 Soğuk Rulo ST12 1,0 mm x 1250 x C 630 15 ST12 0,6 mm x 1250 x C 655 15 Sıcak levha Q235 20 mm 545 5 Gemi sacı CCSA/B 20 mm 565 5 Boyalı sac CGCC 0,476 mm x 1000 mm x C 675 15 Galvanizli Sac SGCC 1,0 mm x 1250 mm x C 695 15 SGCC 0,5 mm x 1000 mm x C 805 15 11

Türkiye Yerel Sıcak Rulo Piyasasında Talep Zayıf (SteelOrbis, 14 Eylül 2017) Geçtiğimiz bir haftalık süre içerisinde, Türkiye yerel sıcak rulo piyasasında fiyatlar global yassı mamul fiyatlarındaki artışların etkisiyle alt sınırdan 30$/mt, üst sınırdan ise 40$/mt yükselerek 610-640$/mt fabrika çıkışı aralığında yer almaya başladı. Ancak fiyatların geldiği seviyeleri oldukça yüksek bulan alıcıların, alıma geçmek için piyasaları izlemeyi tercih ettikleri gözleniyor. Spot piyasada ise fiyatlar geçtiğimiz haftaya göre sıcak rulo için 10$/mt, asitli sıcak rulo için 20$/mt yükseldi. Talebin zayıf olmasının yanı sıra stokların düşük olduğu ve nakit sıkıntılarının devam ettiği gözleniyor. Alıcıların da fiyatların düşüşe geçebileceği düşüncesiyle alımlarını yalnızca acil ihtiyaçlarıyla sınırladıkları görülüyor. Ürün Fiyat ($/mt) Ereğli Gebze 2-12 mm sıcak rulo 590-610 600-620 1,5 mm sıcak rulo 630-650 645-675 2-12mm sıcak rulo (yüksek tonajlı satışlar) 580-600 3-12 mm asitlenmiş sıcak rulo 660-670 680-710 12

Çin Yerel Çelik Piyasasında Fiyatlar Farklı Seyirler İzledi (SteelOrbis, 14 Eylül 2017) Geride kalan bir haftalık süre içerisinde Çin yerel piyasasında dikişsiz boru fiyatları yükselirken, kaynaklı boru fiyatları değişmedi. 14 Eylül tarihi itibarıyla Çin'in üç temel çelik piyasası olan Şanghay, Guangzhou ve Pekin'de, 20# (GB/T8162- kalite 108 x 4,5 mm dikişsiz boru fiyatları 837$/mt (5.483 RMB/mt) seviyesinde yer alırken, 20# (GB/T8163- kalite 219 x 6 mm dikişsiz boru fiyatları ise 835$/mt (5.467 RMB/mt) seviyesindeydi. Aynı tarih itibarıyla Q195-215 kalite 48 x 3,25 mm ebatlı ve Q215-235 kalite 114 mm x 3,75 mm kaynaklı boru fiyatları ise sırasıyla 700$/mt (4.583 RMB/mt) ve 695$/mt (4.553 RMB/mt) seviyesinde yer aldı. Söz konusu fiyatlara %17 KDV dahildir. Söz konusu haftada, Çin yerel dikişsiz boru piyasasında ortalama fiyatlar bazı ürünlerde gözlenen hafif fiyat artışlar sebebiyle yükseldi. Öte yandan, kütük fiyatlarında gözlenen artış da dikişsiz boru fiyatlarına destek sağladı. Satışlar açısından iyi geçen sezonun başlamasına rağmen piyasada talep halen zayıf. Önümüzdeki hafta, Çin yerel dikişsiz boru piyasasında fiyatların çoğunlukla sabit kalması bekleniyor. Öte yandan, Çin yerel kaynaklı boru piyasasında fiyatlar çelik şerit ve hammadde fiyatlarının sabit kalmasından dolayı önceki haftaya kıyasla değişmedi. Alımların normal olduğu piyasada fiyatlar, ülkede çevre önlemleri nedeniyle üretim kısıtlamalarının olmasından da destek görüyor. Önümüzdeki hafta, Çin yerel kaynaklı boru piyasasında fiyatların yükseleceği düşünülüyor. Ürün Adı Ebat Kalite Şehir Üretici/Menşe Fiyat (RMB/mt) Kaynaklı Kaynaklı Kaynaklı Kaynaklı boru Fiyat ($/mt) Haftalık Değişim (RMB/mt) Ø108 mm x 4.5 mm 20# (GB/T8162- Şanghay Wuxi 5.350 817 0 Ø108 mm x 4.5 mm 20# (GB/T8162- Guangzhou Shandong 5.600 855 0 Ø108 mm x 4.5 mm 20# (GB/T8162- Pekin Angang 5.500 840 100 Ø108 mm x 4.5 mm 20# (GB/T8162- Ortalama - 5.483 837 33 Ø219 mm x 6 mm 20# (GB/T8163- Şanghay Zhenda 5.350 817 0 Ø219 mm x 6 mm 20# (GB/T8163- Guangzhou Angang 5.600 855 50 Ø219 mm x 6 mm 20# (GB/T8163- Pekin Shandong 5.450 832 100 Ø219 mm x 6 mm 20# (GB/T8163- Ortalama - 5.466 835 50 Ø48 mm x 3.25 mm Q195-Q215 Şanghay Tangshan 4.600 702 0 Ø48 mm x 3.25 mm Q195-Q215 Guangzhou Guangzhou 4.650 710 0 Ø48 mm x 3.25 mm Q195-Q215 Pekin Jinghua 4.500 687 0 Ø48 mm x 3.25 mm Q195-Q215 Ortalama - 4.577 699 0 13

Kaynaklı Kaynaklı Kaynaklı Kaynaklı Ø114 mm x 3.75 mm Q215-Q235 Şanghay Huaqi 4.510 689 0 Ø114 mm x 3.75 mm Q215-Q235 Guangzhou Guangzhou 4.650 710 0 Ø114 mm x 3.75 mm Q215-Q235 Pekin Zengzhou 4.500 687 0 Ø114 mm x 3.75 mm Q215-Q235 Ortalama - 4.553 695 0 Tüm fiyatlara %17 KDV dahildir ve fiyatlar depo çıkışı bazındadır. 1$ = 6,55 RMB 14

ABD de Hat su Piyasası Halen Harvey Kasırgası nın Etkilerini Ölçüyor (SteelOrbis, 11 Eylül 2017) Harvey Kasırgası Houston u etkisi altına alalı bir haftadan uzun süre oldu ancak SteelOrbis in görüştüğü piyasa kaynakları stoklarındaki hasar tespitinin devam ettiğini bildiriyor. Geçtiğimiz haftanın başında, ABD li tüccarlardan biri limanların iyi durumda olduğunu ancak boru sahalarının su altında kaldığını aktarmıştı. Aynı tüccar, kısa vadede kasırganın olumsuz etkilerinin hissedileceğini ancak uzun vadede fiyatların kademeli olarak artacağını düşündüğünü de sözlerine eklemişti. Bir başka piyasa kaynağı, yerel ve ithal API X-52 hat borusu fiyatlarının şimdilik değişmediğini, boru sahaların ancak açılmaya başlandığını ve kasırganın bir etkisi olacaksa da henüz hissedilmediğini ifade ediyor. ABD yerel piyasasında API X-52 hat borusu fiyatları halen 1.191-1.213$/mt FOB Houston aralığında seyrederken, Meksika dan ithal API X-52 ERW hat borusu fiyatlarının da halen 1.025-1.047$/mt FOB Houston seviyesinde olduğu aktarılmakta. Son olarak, ABD de Güney Kore den ithal API X-52 ERW hat borusu fiyatları halen ABD Körfez limanlarında teslim yaklaşık 1.047$/mt DDP seviyesinde yer almakta. 15