TJK NIN SES OCAK 2010 SAYI 126 TÜRK YE JOKEY KULÜBÜ NÜN AYLIK RESM DERG S ATÇILIK GELECEKLE TANIfiIYOR DUBAI MEYDAN CITY NG L Z PRENS TÜRK YE DE BANKNOTE MASALLARDAN GERÇE E ATLI TABLOLAR
Bir y l daha geçti. Ömürden de, görevden de Bir y l daha geçti. Ac s yla, tatl s yla Yeni y l her zamanki gibi yeni umutlar da beraberinde getirdi. Ama ümit etmek yetmez, umutlar gerçeklefltirmek için. Aslolan umuda koflmakt r. Umutlar m z n bize sunulmas n beklemeden, Omuzlar m zda sorumluluk, Azimle elimizdeki bayra ileriye tafl ma inanc n bir an olsun kaybetmeden Bu hislerle 2010 y l na bafll yoruz. Misyonumuz ata, atç ya, yar flsevere hizmet etmek. Prensibimiz her y l bir önceki y ldan daha iyi, daha yararl olmak. Bu hislerle tüm camiam z n umutlar na kavuflmas n dilerken, Biz umuda koflmaya devam edece iz. Sa l k, mutluluk dolu günler ve iyi seneler temennileri ile Behçet Homurlu Baflkan TJK NIN SES 3
TJK NIN SES AYLIK DERG Ocak 2010 / Say 126 Türkiye Jokey Kulübü ad na mtiyaz Sahibi ve Yönetim Kurulu Baflkan Behçet HOMURLU Genel Yay n Yönetmeni Kübra ÇA LAYAN Yaz flleri Yaz flleri Müdürü (Sorumlu) D fl Haberler Koordinatörü Yurtd fl Yar fllar Editörü Kültür ve Sanat Editörü Yar fl Editörü Erkut DEL ORMAN erkutd@tjk.org K v lc m KENGER kkenger@tjk.org Mehmet B LBAfiAR mbilbasar@tjk.org Sonnur KARAKURT skarakurt@tjk.org fiair GENÇERO Tasar m ve Uygulama Görsel Yönetmen ve Foto raf Editörü Arda OLGAÇ Foto raf Editör Yard mc lar Kadir Ç V C Tu çe ADAfi Katk da Bulunanlar Celal ÇABUK Erdem VURGUN Ercan FIRTINA Eren fiengül Hakan ZARALI Mustafa URAL Umut SERBESTLER dari ve Teknik Sat fl ve Pazarlama Müdürü Reklam ve Sat fl fiefi Protokol ve Halkla liflkiler fiefi Da t m ve Planlama Sorumlusu Demet DOLTAfi ddoltas@tjk.org Tel : (0212) 414 67 01 Nihan ULUÇAY nihanu@tjk.org Sibel RAMAZAN pr@tjk.org Ali hsan ERBEY Yönetim Yeri TJK Kurumsal letiflim Müdürlü ü Yay n Tasar m Grubu Ekrem Kurt Bulvar, Osmaniye, 34144 Bak rköy stanbul Tel : (0212) 414 66 85 web : www.tjk.org e-mail : basin@tjk.org Yay n Türü Yerel Süreli Yay n Ayl k Bas m: Euromat Entegre Matbaac l k Tel : (0212) 451 70 70 Her hakk sakl d r. TJK NIN SES lisans yla yay mlanmaktad r. Bu dergide yer alan yaz, makale, foto raf ve ilüstrasyonlar n elektronik ortamlar da dahil olmak üzere ço alt lma haklar Türkiye Jokey Kulübü ne aittir. Yaz l ön izin olmaks z n hangi dile ve hangi ortamda olursa olsun materyalin tamam n n ya da bir bölümünün ço alt lmas yasakt r. Bu dergi, bas n meslek ilkelerine uymaya söz vermifltir. 4 TJK NIN SES
Ç N D E K L E R TJK NIN SES 8 20 28 8 20 26 28 Dünden Bugüne Türkiye Jokey Kulübü 60 y ll k serüvenin öncesi ve sonras... Osmanl Döneminde modern anlamda ilk yar fllar zmir de yaflayan Levanten ailelerin eliyle bafllar. Dubai Meydan Okuyor Gökyüzünü delen kuleler, 7 y ld zl yelken oteli, palmiye adalar... Dubai yine yap lmam fl yap yor. Kraliçe nin O lu Türkiye de bir ngiliz Prens. At n Dilini Çözen Adam Atlarla Konuflan adam: Halis Karatafl. Veliefendi nin sihirbaz, Helin Avflar a konuk oldu. 6 TJK NIN SES
TJK NIN SES 36 44 54 36 44 54 66 Oryantalist Masallardan Bat Gerçe ine Koflanlar Bugün görmekten keyif ald n z, tutku ile ba land n z bir varl n tuvallere sihirli f rçalarla yans mas. Yolunuz Düflerse Deniz, kum ve günefl d fl nda alternatif tatil arayanlara yurtd fl ndan seçenekler. Dubai den Amerika ya, ngiltere den rlanda ya 2010 un en önemli yar fllar. Doludizgin 2010 Birbirinden de erli safkan Arap ve ngiliz atlar n n binlerce kofluda verece i birincilik mücadelesi yeni y lda da yürekleri hoplatacak. Türk Destan ve Efsanelerinde Atlar Türk mitolojisinde ölümün ve sezginin sembolü olan at n gökyüzünde de, yeryüzünde de yeri vard r. Tanr sal ve esrarengiz bir alemi temsil eder. TJK NIN SES 7
6 0. Y I L Dünden Bugüne Türkiye Jokey Kulübü 1.Bölüm ONLAR Dadalo lu ata der aflk n denizi Hiçbir fley bilmiyor sanmay n bizi Dadalo lu n Sonnur KARAKURT Padiflah II. Murat için Mercimek Ahmet taraf ndan yap - lan Kâbusname Tercümesi nde der ki: Ey o ul, e er at al rsan aldanmayas n. At n ve âdemin cevheri biridir, iyi ata ve iyi âdeme ne denli de er verirsen yerindedir Bilgeler demifller ki âlem âdemle kaimdir ve âdem hayvanla kaimdir. Hayvan n iyisi att r, bunun ölçüsü at n ululu undand r. Yani bir kiflinin at olsa, birinin de olmasa, halk n gözünde at olan ulu görünür. 8 TJK NIN SES
B R TAR H YARATTI Tarih sahnesine at ehlilefltiren ve at yetifltiren kavim olarak ç kan Türkler kadar di er büyük medeniyetler için de attan yararlan lmas önemli bir dönüm noktas olmufltur. Tarihinin her döneminde at, en de erli arkadafl, s rdafl, kader orta olarak gören ve yaflam tarz ile bütünlefltiren Türk insan için at, Türk at ad alt nda özel bir tan m kazanm fl ve tüm dünyaya ün salm flt r. Atl göçebe bozk r kültüründe önceleri elveriflli yerleflim alanlar, otlak ve suyollar bulmak için kullan lan atlar, daha sonra savafl at olarak yetifltirilir. Bu eski ve köklü kültür Türklerin slamiyeti kabulünden sonra da geliflerek devam eder. Osmanl Dönemi nde de at yetifltiricili i ve at terbiyesine büyük önem verilmifltir. Istabl- Amire (Padiflah Saray n n Ah r ) saraya ba l çok önemli bir kurumdur. Bu kuruma ba l çok say da yund oca nda (haralarda) at yetifltirilmifltir. Evliya Çelebi, Seyahatname sinde Osmanl atlar n n çoklu unu flöyle anlat r: Osmanl Ordusu sefer esnas nda atlar n Tuna da sulamaya bafllad nda, Tuna n n suyu 1-2 kulaç kesilirdi, o derece yük ve binek hayvan çoktu. TJK NIN SES 9
Modern anlamda ilk at yar fl zmir de yap ld Osmanl Dönemi nde modern anlamda ilk at yar fllar levanten ailerler eliyle zmir de yap l r. Öyleki 19. yüzy l boyunca stanbul da bile zaman zaman kesintiye u rayan at yar fllar süreklili ini ve düzenini yitirmeden devam etmifltir. ve Arap atlar gönderilir. 1853 y l nda Sultan Abdülmecid M s r seyahatinden dönerken yine zmir e u ram fl ve kente bir hafta kalm flt r. Levanten aileler taraf ndan büyük bir ilgiyle karfl lanan Abdülmecid in flerefine Buca vadisinde büyük bir at yar fl düzenlenmifltir. zmir deki bu yar fllar yabanc lar n düzenledi ini ö renen Abdülmecid, bu duruma zmir de 1840 l y llarda çeflitli yar fllar n belli bir programa ba l kalmadan, ço u kez e lence amaçl olarak bofl arazilerde yap ld anlafl l r. zmir deki at yar fllar na iliflkin ilk bilgi ise 1949 y l nda Sultan Abdülmecid in kente gelifli ve flerefine düzenlenen koflularda haz r bulunufluyla ilgilidir. Yar fllar çok be enen Abdülmecid e zengin levanten aileler taraf ndan hediye olarak ngiliz k zm fl ve her y l zmir koflular için hazineden 20 alt n verilmesini emretmifltir. Bu tarihten itibaren koflu program na eklenen Sultan Koflusu Osmanl Hanedan son buluncaya kadar devam etmifltir. zmir in ilk düzenli hipodromu ise 1850 de Frans z flair Lamartine in kenti ikinci ziyareti s ras nda eflinin katk lar yla infla edilmifltir. 1956 y l nde zmir - Ayd n Demiryolu direktörü Mösyö Purcer Paradiso bir koflu sahas düzenleyerek 23 Eylül de zmir in zengin Levanten ailelerinin de kat l m yla ilk programl at yar fllar na bafllam flt r. Böylece Paterson, Rees, Alyotti, Whithal ailelerinin giriflimiyle ülkemizde ilk at yar flç l kulübü olarak bilinen Smyrna Races Clup kurulur. Bu kulübün düzenledi i yar fllar Paradiso da, bugünkü hipodromun bulundu u yer olan fiirinyer de yap lm flt r. Bu alan n yap lmas nda baflta Paterson olmak üzere Alyoti, Rees, Forbes ve Refik Evliyazade nin büyük katk lar olmufltur. zmir in köklü ailerinden birinin o lu olan Refik Bey, küçük yafllardan itibaren ata ve atç l a ilgi duymufl, Smyrna Races Clup n faaliyetlerinde yer alan tek Türk olmufltur. ngilizlerin zmir den ayr lmas ile son bulan bu yar fllardan geriye 10 TJK NIN SES
haz r bir hipodrom kal r. Bir süre sonra spora olan sevgisi ile tan nan Sultan Abdülaziz de 1863 y l nda kulüp kurdurarak stanbul Ka thane'de, zmir'deki gibi at yar fllar düzenletir. Sultan Abdülaziz dönemini izleyen Abdülhamit dönemi, at yar flç l bak m ndan k s r ve sessiz bir dönem olur. Ülkemizde yar fl ve yetifltiricili in jokey kulüp arac l Osmanl da at yetifltiricili inde ve at yar flç l nda cins at yetifltirmenin önemini kavram fl olan Meflrutiyet dönemi yöneticileri, Islah- Nesl-i Feres Cemiyeti'ni kurarlar ve bu Cemiyet in düzenledi i yar fllar I. Dünya Savafl na dek devam eder. 1913 y l nda Mahmut fievket Pafla ve Mahmut Muhtar Pafla n n öncülü- ünde Sipahi Oca Binicilik Kulübü kurulur. Enver Pafla Harbiye Naz r olduktan sonra da Veliefendi Çay r hipodrom haline getirilir ve at yar fllar düzenli bir biçimde sürdürülür. O dönemde Osmanl Jokey Kulübü'nün Baflkanl n Sadrazam Bu y llarda ngilizlerin kurdu u Makrikeuy Racing Syndicate (Bak rköy Yar fl fiirketi) Veliefendi Çay r nda bir y l süre ile at yar fllar düzenler. Kulüp 1922 y l nda kapat l r ve 2 k srak d fl nda bütün atlar M - s r a gönderilir. Bu k sraklardan Quarrelsome Ali Muhittin Hac bekir taraf ndan al n r. Bu k srak, 1927 y l nda Neriman ad yla ilk Gazi Koflusu nu kazanacakt r Cumhuriyetimizin kurucular, Kurtulufl Savafl n n en hararetli günlerinde Ankara da modern anlamda at yar fllar düzenlemifl, ata savafltan ulafl ma, tar mdan yar flç l a olan ihtiyaç nedeniyle, at neslinin slah ve say s n n ço alt lmas na büyük önem vermifllerdir. ile düzenlenmesi düflüncesi, Abdülhamit i tahttan indiren II. Meflrutiyet döneminde oluflur ve 1909 da kurulan Jockey Clup Otoman/Osmanl Jokey Kulübü yle birlikte yar fllar yeniden düzenlenir. Sait Halim Pafla yapmaktad r. Mütareke döneminde ise stanbul da at yar fllar Beyaz Ruslar ve iflgalci ngiliz askerler taraf ndan bafllat l r. 1920 y l nda ülkenin bir k sm hâlâ iflgal alt nda iken Mustafa Kemal Atatürk, Ankara tren istasyonu yan nda 1600 metrelik pisti olan bir alanda at yar fllar düzenletir. Bu yar fllar n 1922 den sonra da sürdü ü, programda yaz l Gazi Mustafa Kemal Pafla Hazretlerinin himaye-i fahimanelerinde Ankara'da icra edilecek sonbahar at koflular bafll ndan anlafl l r. TJK NIN SES 11
Cumhuriyet döneminde savafl n k rd, salg n hastal klar n telef etti- i ve Arabistan elden ç k nca kayna- kuruyan binlerce attan geriye kala kala saray tavlalar ndan bir miktar dam zl k Arap at kalm flt. Bu atlara Çifteler Haras ndan gelen 1 k srak ve 2 ayg r da eklenerek Türkiye Cumhuriyeti nin ilk milli haras olan Karacabey Haras 1924 y - Böylece Yüksek Yar fl ve Islah Encümeni nin çal flmalar ile düzenli bir yar fl program haz rlanarak, Bat da düzenlenen yar fllar örnek al n r ve bu çal flmalar ile ayn günlerde modern yar flç l n da ilk temelleri at l r. 10 Haziran 1927 y l nda Mustafa Kemal Atatürk ün arzusuyla Ankara da Bahçelievler e giden yol üzerinde, Tayyare Meydan diye bilinen düzlükte ilk Gazi Koflusu düzenlenir. l nda kurulur. Bir y l sonra ülke s - n rlar içinde kalan ve Arap at yetifltirilen Urfa ve Mardin e gönderilen uzman heyet taraf ndan sat n al nan bölgenin en iyi atlar da Karacabey in dam zl k kadrosuna eklenir. 1922 y l nda skoçya'da Hamilton Park Hipodromu nun yöneticili- ini yapan Sir Loftus Bates'in öncülü ünde Makrikuey Racing Syndicate (MRS), di er ad yla Bak rköy Yar flç l k Sendikas kurulur. Bu kurulufl Veliefendi Çay r na öncelikle bir beton tribün yapt r r ve engelli koflu pistini idman pistine dönüfltürür. Ça dafl kurallarla yap lan MRS Yar fllar bir y l kadar sürer. 1923'te kesintiye u rayan yar fllar, Akif (Akson) Bey, Hac bekirzade Ali Muhittin Bey, Nemlizade Mithat Bey, Sabri Bey gibi isimlerin çabalar yla bir süre sonra Büyükdere Çay r nda yeniden düzenlenmeye bafllan r. 1926 y l nda Atatürk ün de deste i ile Baflvekil smet Pafla ( nönü) baflkanl nda Yüksek Yar fl ve Islah Encümeni kurulur. Türk yar flç l nda yeni bir ç r açan encümenin amac, at rk n gelifltirmek, at say s n ço altmak ve atç l n yay lmas n sa lamakt r. Yar fllar n Reisicumhur Hazretlerinin himayelerinde ve Baflvekil smet Pafla n n riyasetinde yap laca ilan edilir. Kofluyu Ali Muhittin Hac bekir in sahibi oldu u Neriman, jokeyi hsan Atç ile kazan r Yüksek Yar fl ve Islah Encümeni 1927 y l nda stanbul, Ankara, zmir le birlikte Bursa, Adana, Samsun, Sivas ve Konya da yar fllar düzenler. 1928 y l nda Islah Encümeni taraf nda yurtd fl ndan getirilen 21 12 TJK NIN SES
k srak ile Ziraat Vekâleti taraf ndan getirilen 4 k srak, yine yurtd fl ndan sa lanan 4 ayg r ile birlikte Karacabey Haras nda safkan ngiliz at yetifltiricili ine bafllan r. Atatürk de k sraklar ndan ikisini s fat için Karacabey e gönderir. lk zamanlarda ayg r olarak Onyx II, Adromikus ve Celal Bayar n Gazi Koflusu galibi safkan Cap Griz Nez kullan l r. geriler. 1930 lu y llar Yüksek Yar fl ve Islah Encümeni nin geliflmifl bir kadrosu ve paras olmad ndan zorlu geçer. Yar fllar n organizasyonundaki çok bafll l k 1942 de, Ankara da Yar fl Atlar Yetifltiricileri ve Sahipleri Cemiyeti kurulmas ile son bulur. 1942 y l ndan itibaren yar fllar kurucular, Fikret Yüzatl, Sait Akson, Ahmet Atman, lhami durmufl, Karacabey Haras da 1946 y l sonras nda safkan ngiliz at sat fl yapamaz duruma gelmifltir. Bu dönemde özel haralar n geliflmesi, at neslinin ve yar flç l n sürdürülmesi için zorunlu hale gelmifltir. Savafltan sonra at yar fllar na olan ilgi artm fl, 1946 dan itibaren özel haralar say ca artm fl ve güçlenmifltir. 1932 y l na gelindi inde Gazi Koflusu na, sadece Türkiye de do mufl safkanlar n kat labilece i flart getirilir ki böylece ülke içinde ngiliz at yetifltiricili i devlet himayesine al n r. 1940 y l nda ise safkan Arap at yetifltiricili i, iklim flartlar daha uygun olan Sultansuyu Haras na kayd r l r. Ne var ki daha sonraki y llarda yeni ayg rlar ve anaç k sraklar getirilmedi inden at yetifltiricili i Aytaç, Ali Ersan, Zeki Sertol, Fehmi Simsaro lu, Saip Sunay, Nuri O lakç ve Fevzi Lütfi Karaosmano lu olan bu cemiyet eliyle düzenlenir. Bir yandan da yetifltiricilik teflvik edilir. Bu tarihlerde yar mkan Arap at koflular kald r lm fl ve hipodromlar yaln z safkanlara terk edilmekle, uluslararas yar fl ilkeleri tam anlam yla benimsenmifltir. II. Dünya Savafl boyunca d flal m Cemiyet 1948 ve 49 y llar nda ngiltere den toplam 20 safkan at getirmifl ve bu atlar n kura ile sat fl yap lm flt r. Dönemin baflar l atlar ndan Citadel i Burhan Karamehmet, Dorre o adl at Özdemir Atman, Darling i fiadi Eliyeflil alm flt r. stanbul da at yar fllar büyük bir h zla geliflirken 31 Temmuz 1949 da ç kan olaylar sonucu Veliefendi Hipodromu nun k smen yak l p y k lmas, yar flç l kta yeni bir dönemin de bafllang c olur. TJK NIN SES 13
A R A L I K Y A R I fi L A R I BERAN /G3 HASAN BASR KARABUCAK Aral k ay n n önemli koflular ndan, Hasan Basri Karabucak Koflusu Adana Hipodromu nda 19 Aral k günü kofluldu. Kum pistte 1900 metrede koflulan yar flta bu pistin en iyi safkanlar n n bir bölümünü izleme f rsat n da bulduk. Kofluya ciddi bir favori olarak kat lan Fairson, son dönemin ç - k fl yapan ismi Dervifla a yar flta öne ç kan isimlerdi. 2009 y l nda 4 kez koflu kazanma baflar s göstermifl olan Fairson son olarak Ankara da 2200 metrede Y ld r m Bayezid Koflusu nu kazanm flt ve o gün geride b rakt Beran, My Sea, Mungan Da isimli rakipleriyle bu yar flta bir kez daha karfl laflt. Di er öne ç kan safkan Dervifla a ise son start nda 2000 metrede mücadele vermifl ve G1 Byerley Turk Koflusu nu kazanm flt. Kurtiniadis i geride b rakt koflusuyla kariyerinin en önemli yar fl n kazanan Dervifla- a y l n flafl ayg r Unaccounted For un yavrusudur. Hasan Basri Karabucak Koflusu nda favori safkanlar n aras nda birincili e ulaflan safkan, jokeyi Kadir Tokaço lu idaresinde Beran oldu. Cemilo lu Ekürisi yetifltirmesi olan bu safkan kat ld koflularda ikramiye aç s ndan G2 ye denk gelen KV11 s n fta koflu kazanm fl bir safkand r. El de ifltirdikten sonra stanbul, zmir, Ankara aras nda 5 kofluda start alan ancak kazanamayan Beran, birincili i çok iyi kofltu- u Adana pistinde yakalam fl oldu. 2009 y l n n ilk döneminde Adana da üç koflu kazanan safkan Akdeniz Derbisi ve Adana Büyükflehir Belediye Baflkanl Koflular galibi olmufltu. Adana Büyükflehir Belediye Baflkanl Koflusu nda Fairson geçmifl olan Beran bir kez daha güçlü rakibini bu kofluda ma lup etmeyi baflarm fl oldu. Hasan Basri Karabucak Koflusu nda tabelan n di er s ralar n, çok iyi tempo yar fl koflan Baflpilot yavrusu Abhazyal, Dervifla a ve Fairson paylaflt lar. Derece 1900 metrede 2.03.14 olurken farklar ise bafl - 4 boy - 2 boy olarak gerçekleflti. 14 TJK NIN SES
KUPA JOKEY KAD R TOKAÇO LU VE ANTRENÖR M. HANEF ES N N ELLER NDE... HASAN BASR KARABUCAK (SOLDA) 1981 GAZ KOfiUSU TÖREN Hasan Basri Karabucak Hasan Basri Karabucak, 1925 senesinde Adana da do mufltur. stanbul Bo aziçi Lisesi nden mezun olduktan sonra 1953 y l nda ticaret hayat na at lm flt r. Adana da bulunan Özbucak Mensucat Fabrikas n n kurucusu olan Karabucak, 1963 y - l nda Türkiye Jokey Kulübü Asli Üyesi olmufltur. 1969 1983 seneleri aras nda Adana Sanayi Odas Meclis Baflkanl görevinde de bulunan Basri Karabucak, çeflitli zamanlarda Türkiye Jokey Kulübü Yönetim Kurulu üyeliklerinde de bulunmufltur. Bu dönemlerde 1980 1982 y llar aras nda Türkiye Jokey Kulübü Baflkanl yapm flt r. Her atç n n rüyas olan Gazi Koflusu nu 1987 y l nda sahibi oldu u Mehter 1 isimli at yla kazanma mutlulu unu yaflayan Karabucak, Sezgin 1 ve Safder gibi flampiyon Arap atlar n da koflturma flerefine ulaflm flt r. Merhum Hasan Basri Karabucak, 3 Aral k 2005 tarihinde aram zdan ayr lm flt r. Beran / d.a. 2004 BERAN West By West Best Of All Gone West West Turn Try My Best Skisette Mr. Prospector Secrettame Coxs Ridge Win Nona Northern Dancer Sex Appeal Malinowski Salette TJK NIN SES 15
Y U R T D I fi I G Ü N L Ü Ü Arjantin de Türk Günü Jockey Club De Turquia n n galibi Cacho De Baires oldu. SAN ISIDRO H PODROMU Arjantin'de Türkiye Jokey Kulübü ad na düzenlenen yar - fl, Abuelo Alfredo Haras na ait Cacho De Baires, jokeyi Carinao Jose D. ile kazand. Buenos Aires teki San sidro Hipodromu nda 12 Aral k Cumartesi günü düzenlenen kofluda, 3 yafll 13 safkan difli ngiliz tay birincilik mücadelesi verdi. Toplam ikramiyesi 42.500 $ olan çim pistteki 1000 metre mesafeli kofluda ikincili i Mr. Helterms, üçüncülü ü Psametic ve dördüncülü ü ise Dandy Prize elde etti. Koflu sonras gerçeklefltirilen törende kazanan at n ilgilisi Omar Rodolfo Vara ya kupay TJK Baflkan Behçet Homurlu verdi. Törende at n antrenörü Aguilar Horacio E. ye plaketini TJK Muhasip Üyesi Cüneyt Çal c o lu, jokeyi Carinao Jose D. ye plaketini TJK Asli Üyesi Can N. Güven verdi. 2007 y l ndan bu yana ikili iliflkileri gelifltirmek amac yla yap lan karfl l kl yar fllardan 28 Haziran 2009 da Veliefendi Hipodromu nda düzenlenen Arjantin Jokey Kulübü Koflusu nu ise O lumemre kazanm flt. Kupa ve plaketleri Arjantin Jokey Kulübü Baflkan Bruno Quintana vermiflti. 16 TJK NIN SES
Arjantin San Isidro Hipodromu San Isidro Hipodromu 1935 y l aral k ay nda Arjantin Buenos Aires de bulunan San Isidro da hizmete girmifltir. Arjantin Jokey Kulübü nün sahibi oldu u bu hipodrom G. Amerika n n en büyük hipodromlar aras ndad r. 2.783 metre uzunlu unda ve 45 metre eninde çim piste sahip hipodromda viraj kullan lmadan 1000 metrelik yar fllar da yap labilmektedir. 1994 y - l nda hipodromda hizmete giren 2590 metre uzunlu unda ve 31 metre eninde çim pistin iç k sm nda bir de kum pisti bulunmaktad r. 32.000 metrekare alana kurulu tesis 100.000 kifli kapasitelidir hatta 1952 senesinde bu say 102.600 rakam na kadar ulaflm flt r. Türkiye Jokey Kulübü Kupas nn da kofluldu u bu önemli hipodromda Arjantin in en önemli ve önde gelen yar fllar olan Gran Premio International Carlos Pellegrini G1, Gran Premio International Felix de Alzaga Inzue G1, Gran Premio International J. S. De Anchorena G1, Gran Premio Jockey Club G1 yar fllar da koflulmaktad r. TJK BAfiKANI BEHÇET HOMURLU, KUPAYI ATIN LG L S OMAR RODOLFO VARA YA VERD. TÖRENE ARJANT N JOKEY KULÜBÜ BAfiKANI BRUNO QUINTANA DA KATILDI ANTRENÖR AGUILAR HORACIO YE PLAKET N TJK MUHAS P ÜYES CÜNEYT ÇALICIO LU VERD TJK NIN SES 17
G Ü N C E L Türkiye Jokey Kulübü nün 2010 y l bütçesi kabul edildi n Mustafa URAL / Umut SERBESTLER Türkiye Jokey Kulübü Genel Kurulu, 2010 Y l tahmini bütçesini görüflmek üzere 20 Aral k 2009 Pazar günü 51 üyenin kat l m yla, Veliefendi Hipodromu fieref Salonu nda topland. Saat 10.30 da TJK Baflkan Behçet Homurlu taraf ndan aç lan genel kurulda, divan baflkanl na Utku Do du, baflkan yard mc l na Alaattin Çoban, kâtip üyeliklere de Cengizhan Gödek ve Esra Atman Özyi it seçildi. Daha sonra Türkiye Jokey Kulübü Yönetim Kurulu Baflkan Behçet Homurlu söz alarak, 2009 y l nda yap lan çal flmalar, al nan önlemler ve geliflmeler hakk nda bir konuflma yapt ve 2010 y l bütçesi hakk nda genel bilgiler verdi. Daha sonra Yönetim Kurulu Muhasip Üyesi Cüneyt Çal c o lu At Yetifltiricili i ve Yar fllar ktisadi flletmesinin 2010 y l gelir ve gider bütçeleri ile yat r m bütçesinin bölümleri üzerinde, tablolar üzerinden aç klay c bir konuflma yapt. Verilen 2 önergenin ve 2010 bütçesinin üzerinde yap lan konuflmalar n ard ndan, Yönetim Kurulu Muhasip Üyesi Cüneyt Çal c o lu bir kez daha söz alarak sorulan sorulara cevap verdi. Yönetim Kurulunca 2010 y l uygulamalar na esas olmak üzere talep edilen, 7 madde halinde yer alan yetkiler ayr ayr oylamalar ile genel kurulun onay na sunuldu ve; 2010 y l nda da Yönetim Kurulunun sa l kl çal flmalar n teminen, önceki y llara ait bütçelerin onay s - ras nda kabul buyuruldu u gibi bu defa da; 1) Bütçe gelir-gider fazlalar n TJK BAfiKANI BEHÇET HOMURLU teflkil eden bölüm içi kalemlerin aras nda münakale yap lmas n, 2) Addeden tespit edilen sürekli ve geçici kadrolar n yetersiz kalmas halinde yeni kadro ihdas ve ilgas n, 3) Bütçe gelir fas llar nda art fl sa lanmas halinde bu tasarrufun kulüp menfaatine olacak ifller için sarf n, 4) Baz müesseseler ile vuku bulacak ifl münasebetlerimizde gerekti inde borçlanma yetkisi verilmesini, TJK MUHAS P ÜYES CÜNEYT ÇALICIO LU 5) Bakanl m z Özel Hesab ndan talep edilen yat r m tutarlar ndan, Bakanl m z taraf ndan kabul görmeyen ancak, gerekli olan yat - r mlar ile yar fl gelirlerinden yap lacak olan yat r m bütçemizde iz bedeli ile yer alan yat r mlar n mali durumumuzun elvermesi halinde, yar fl gelirlerinden karfl lanarak yap lmas hususunda yetki verilmesini, 6) Tek Düzen Hesap Plan na uygun olarak haz rlanan yeni y l bütçesine harcama yetkisi verilmesini, 7) Gayrimenkul sat n al nmas için yetki verilmesini, hususlar ekseriyetle kabul edildi. Kabul edilen yetkilerle birlikte 2010 y l bütçesinin tümü oya sunuldu ve oy çoklu uyla kabul edildi. Genel kurula, Tar m ve Köyiflleri Bakanl Hukuk Müflaviri E. Celal Sumaytao lu, Tar m flletmeleri Genel Müdürlü ü Genel Müdür Yard mc s ve Yönetim Kurulu Üyesi Mustafa Erdo an, Yüksek Komiserler Kurulu Üyeleri M. Mircan F rat ve Demir Kamil Görgün de kat ld. 18 TJK NIN SES
Hepsine sordu unuzda al nan yan t hep ayn olmufltur. Çünkü bu k sa boylu, çelimsiz görünen ama cesur yürekleri olan minik dev adamlar n ortak hayali; Süleyman Akd, Halis Karatafl, Selim Kaya, Fuat Çakar, Sadettin Boyraz, Yalç n Aka aç, Erhan Yavuz, Nurettin fien ve örnek ald klar di er jokey a abeyleri gibi olabilmek. yi bir gelecek ve güzel bir meslek sahibi olmak yönündeki hayallerini gerçeklefltirebilmek için müracaatta bulunan 42 apranti (Jokey Yama ) aday, ebeveynleriyle beraber Türkiye Jokey Kulübü Ekrem Kurt Apranti E itim Merkezi nin yolunu tuttular.ekrem Kurt Apranti E itim Merkezi nce her y l n sonuna do ru yap lan kursiyer al m seçmelerine gösterilen ilgi bu y l da devam etti. Adaylar n, hayallerini gerçeklefltirebilmek için sadece baflvuru yapmalar yetmiyor. Merkeze ilk ad mlar n atabilmeleri için uygulanan testlerden baflar yla da ayr lmalar gerekiyor. Kursiyer olabilmek için Ülkemizin çeflitli illerinden gelen gençlerimizin kat l m yla gerçekleflen seçmeler, 27 Aral k 2009 Pazar günü stanbul Veliefendi Hipodromu nda bulunan Ekrem Kurt Apranti E itim Merkezi nde yap ld. Sabah bafllayan seçmeler öncesinde adaylar n bir hayli heyecanl olduklar gözlerden kaçm yordu. lk s nav heyecanlar n, Rehberlik Bölümü nün haz rlad Kiflisel De- erlendirme Testi nde yaflayan adaylar, testin ard ndan genel kültür bilgilerinin s nand yaz l s nava kat ld lar. Adaylar son olarak, oluflturulan kurul taraf ndan mülakata al nd lar. Yaz l ve sözlü olarak yap lan s - navlara kat lan adaylar n de erlendirilmesi, Tar m ve Köyiflleri Bakanl Yüksek Komiserler Kurulu nu temsilen YKK Üyeleri Demir G Ü N C E L E itim Merkezi ne 32 taze kan Kamil Görgün ve A. Hücum Tulgar (TJK Asli Üyesi), Türkiye Jokey Kulübü nü temsilen Yönetim Kurulu Üyesi Dr. Ender Ayd ner, hipodrom doktoru Hasan Erdo an, Ekrem Kurt Apranti E itim Merkezi Müdürü Adil Özgen ile merkezin e itmenli ini yapan Sevda Akp nar, Bercis Merdano lu ve Cemal Kurt tan oluflan heyet taraf ndan yap ld. De erlendirmenin ard ndan 32 aday, 2010 y l ndan itibaren Ekrem Kurt Apranti E itim Merkezi nde hem kursiyer olabilme flans - n yakalad hem de hayallerine ulaflmak yolunda ilk ad m atm fl oldular. 11 Ocak ta bafllayan ve önümüzdeki y l n Ekim ay sonuna kadar sürecek e itim ve ö retim y l nda, Ekrem Kurt Apranti E itim Merkezi nde kursiyer olmaya hak kazanan adaylar; Tolgahan Keresteci, Hakan Güven, Ümit Cem Yücel, Onur Seçer, Hakan Y ld z, Furkan Yüksel, Oktay Y ld z ve Onur Can Vatansever ( stanbul), Vedat K zmaz, Delil Korkmaz, Mehmet Fatih Aslan, Mehmet Tumbul (fianl urfa), Mustafa Altukaler, Ali Emre Tülek, Ahmet fiaflmaz (Adana), Ünal Candemir, Abdurrahman Kayim, O ulcan Kocabafl (Ankara), Nevzat Avci, Mustafa Çiçek, Ça r Çall ( zmir), Mahsun Demirbafl (Ardahan), Ferdi Yan k (Bal kesir), Mehmet Güner (Diyarbak r), Savafl Erduman (Erzurum), Zeynel Gün (Gaziantep), Sercan Y lmaz (Konya), Yunus Ergün (Mu la), Okan Akel (Samsun), Musa leri (fi rnak), Yunus fievflere (Tarsus) ve Talha Öztel (Trabzon) oldu. Çeyrek as rl k bir hizmet Türkiye Jokey Kulübü taraf ndan 1985 y l nda hizmet vermeye bafllayan merkez, 1998 y l nda merhum jokeyimiz Ekrem Kurt un ad n alarak bu tarihten itibaren Türkiye Jokey Kulübü Ekrem Kurt Apranti E itim Merkezi ad alt nda hizmet veriyor. Yat l olmayan merkezde ö rencilere 2 y l süreyle e itim veriliyor. TJK Ekrem Kurt Apranti E itim Merkezi ayn zamanda, ülkemizde benzeri olmayan ve atç l k konusunda mesleki eleman yetifltiren tek kurulufl olma özelli ini tafl yor. Ücretsiz olarak baflvurular n yap ld merkezde elemeleri geçip kurs görmeye hak kazanan adaylar, ald klar e itim süresince de hiçbir ücret ödemiyorlar. Ö renimleri s ras nda ö rencilerin e itim k yafetleri, ders araç gereçleri ile sa l k masraflar da Türkiye Jokey Kulübü taraf ndan karfl lan yor. Apranti E itim Merkezi nde e itim gören ö renciler, mesleklerinin en önemli temel özelliklerinden birini oluflturan binicilik derslerini, yurtiçi ve yurtd fl nda ülkemizi baflar yla temsil eden jokeylerimiz Mehmet Emin Özdekli, Aykut Ar c, Davut Akd ve Cemal Kurt tan al yor. Ö rencilere e itim gördükleri süre içinde binicilik derslerinin yan s ra kültür dersleri ve ngilizce dersleri ile rehberlik hizmeti de veriliyor. lk ö retim y l n tamamlayan ö rencilere, hipodromlar m zda bulunan ekürilerin yan nda staj görmeleri sa lanarak, at bilgisi, at bak m, yemleme, sulama, at temizli i, t - mar, at malzemelerinin bak m, tavla temizli i, atlar n cinsleri, padok durufllar ve çal flmalar gibi pratik bilgiler edinmeleri sa lan yor. TJK NIN SES 19
H P O D R O M Dubai Meydan Okuyor! 20 TJK NIN SES
Ekonomik kriz dünyay kas p kavururken, Dubai yine yap lmam fl yap yor ve at yar fllar nda yeni bir ça bafllat yor. n K v lc m KENGER 7y ld zl yelken otel Burj Al Arab, devasa kuleler, çölün ortas ndaki cennet suni palmiye adalar Bu yap lar n her biri son y llarda Dubai flehrini dünyaca bilinen bir marka haline getirdi. Art k Dubai dendi inde akl m za cehennem s ca nda bir çöller diyar de il ihtiflaml bir alameti farikalar dünyas geliyor. Dubai fieyhi Al Maktoum bugüne kadar hep yap lmayan yaparak tüm dünyan n ilgisini çekmeyi baflarm flt. Rekor denemelerini al flkanl k haline getiren Al Maktoum un bizlere verece i yeni y l hediyesi ise Meydan City olacak. Temellerinin at ld 31 Mart 2007 tarihinden itibaren, 8000 e yak n iflçinin gece gündüz çal flt Meydan City Projesi, dünyan n en büyük ekürilerinden Godolphin ekürisinin ve Darley Haralar n n sahibi, Birleflik Arap Emirlikleri Baflbakan ve Dubai fieyhi Muhammed Bin Rashid Al Maktoum un genifl vizyonunu, vizyonundan daha da genifl olan servetiyle birlefltirmesi sonucu bugünkü halini ald. TJK NIN SES 21
Bir hipodromdan çok yaflam, ifl ve e lence kompleksi olarak infla edilen Meydan City için bugüne kadar yaklafl k olarak 1.300.000.000 Dolar n üstünde para harcand tahmin ediliyor. Meydan Hipodromu aç ld nda, bu özelli iyle dünyan n en pahal hipodromu ünvan n eline alm fl olacak. Tüm dünyada ve ülkemizde yaklafl k 2 y ld r devam eden global ekonomik s k nt lar geçti imiz haftalarda Birleflik Arap Emirlikleri nde de yüzünü gösterdi. Birleflik Arap Emirlikleri`ni sarsan kriz, Dubai`deki devlet tekellerinden ve ana yat r m flirketlerinden birisi olan Dubai World ün 60 milyar Dolarl k borcunu ödemesini alt ay ertelenmesini talep etmesiyle bafllam flt. Devlet deste ine sahip bir yat r m flirketinin ödemelerinde gecikme olmas dünya marketlerinde endifleye yol açarak, ABD ve Avrupa borsalar nda h zl düflüfller yaflanmas na neden olmufltu. fieyh Al Maktoum un dan flmanlar ndan John Ferguson geçti imiz hafta ngiltere Newmarket taki Tattersalls Aral k sat fllar nda konuyla ilgili bir aç klama yaparak, Dubai World te yaflanan ekonomik krizin, Al Maktoum un atç l k yat r mla- 22 TJK NIN SES
r yla hiçbir ilgisi olmad n ve bu tip spekülasyonlar n yersiz oldu unu belirtmiflti. Krizin Meydan City nin halen devam etmekte olan inflaat n nas l etkileyece i kulislerde tart fl l rken, Dubai World ün borçlar na sad k kalaca konusunda garanti vermesiyle, hem piyasalar rahat bir nefes alm fl oldu, hem de Meydan Hipodromu nun aç l fl ile ilgili endifleler ortadan kalkt ve geri say m kald yerden devam etmeye bafllad. 28 Ocak 2010 tarihinde Dubai de aç lacak olan Meydan Hipodromu ile, at yar fl dünyas yeni bir mabede kavuflacak. Lüks, komfor ve teknolojik imkanlar yla dünya standartlar nda ç tay yükseltip, rekabetin boyutunu de ifltirmesi beklenen 60.000 seyirci kapasiteli hipodrom aç ld nda, flüphe yok ki dünyan n en iyi atlar n n, en önemli at sahiplerinin ve dünya çap nda tüm yar fl severlerin ilgi oda Meydan olacak. Meydan Hipodromu 28 Ocak 2010 tarihinde, son y llar n en popüler at yar fl organizasyonlar ndan olan Dubai Enternasyonal Yar fl Karnaval ile aç lacak. Bu y l yedincisi düzenlenecek olan program n ilk gününde aç l fl mücadelesi ngiliz atlar n n kat laca G3 Al Maktoum Challenge olacak. Karnaval 4 Mart 2010 tarihinde son bulacak. Dubai Racing Club taraf ndan yap lan aç klamaya göre, dünyan n en yüksek ödüllü yar fl olan, 27 Mart 2010 tarihinde yap - lacak Dubai World Cup n ikramiyesi, Meydan Hipodromu aç l fl n n flerefine 6 milyon dolardan 10 milyon dolara ç kart lacak. Bir yenilikte Dubai World Cup n bu sene ilk defa kum pist yerine, Tapeta ad verilen sentetik kum pistte yap lacak olmas. Tapeta sentetik kum pist, 1996 ve 1998 Breeders Cup Mile yar fllar n n galibi Da Hoss un antrenörü Michael Dickinson taraf ndan gelifltirildi. 2007 y l nda antrenörlü ü b rak p pist yüzeyleri gelifltirmeye bafllayan Dickinson, Kaliforniya ve Pensilvanya dan sonra Meydan Hipodromu nda kullan lmaya bafllanacak olan sentetik kum pist için, Tapeta, kötü hava flartlar ndan olumsuz etkilenmeyen bir pist ayr ca atlar ve jokeyler için en güvenli yar fl ortam n sa layarak biz yar flseverle müthifl bir deneyim yaflatacak. demekte. Safkan ngiliz atlar n n koflaca 6 yar flta toplam 25 milyon dolar ikramiyenin da t laca Dubai World Cup yar fl günü dünyan n en yüksek ikramiyeli yar fl günü olma özelli ini de tafl yor. Geçti imiz sene Well Armed(USA), Eastern Anthem(IRE) ve Gladiatorus(USA) gibi IFHA handikap puanlar s ralamas nda en üst s ralarda yer alan atlar n zaferleriyle geçen Dubai World Cup yar fl gününün 2010 senesinde de dünyan n en h zl ngiliz atlar na, en önemli at sahiplerine ve en iyi jokeylerine ev sahipli i yapmas bekleniyor. Dubai World Cup n bafllang c ndan beri düzenlendi i Nad Al Sheba Hipodromu na çok yak n mesafede kurulu, 76.000.000 metrekareye yay lan dev kompleks Meydan City dört ayr ana bölümden olufluyor. 22 adet Boeing 747 uzunlu undaki (1200 m), 60.000 seyirci kapasiteli tribünüyle, aç l fl dünyan n dört bir yan nda ki yar fl severlerce merakla beklenen Meydan Hipodromu nda 1750 metrelik sentetik kum ve 2400 metrelik çim olmak üzere iki farkl pist bulunmakta. dman pistlerinde ise at sa l n esas alan ve sakatl k riskini azaltan sentetik kum pist kullan l yor. Restoran, müze ve teknoloji harikas IMAX sinemalar yla yar fl d fl aktivitelerde sunan Hipodromda, araçlar yla gelecek yar fl severlerin park sorunu yaflamamas için 10.000 araçl k bir otoparkta bulunuyor. TJK NIN SES 23
Dubai Racing Club CEO su Frank Gabriel, Meydan Hipodromu lansman için düzenlenen bas n toplant s nda, hipodromun inflas ndan önceki planlama aflamas nda, at sahipleri, antrenörler, jokeyler, yar flseverler ve dünyan n büyük hipodromlar n n yetkileri de dahil olmak üzere, atç l k sektöründeki herkes ile fikir al flveriflinde bulunduklar n ve onlardan ald klar tavsiye ve önerileri de dikkate alarak, dünyada efli benzeri bulunmayan, herkesi kendine hayran b rakacak bir hipodrom yapacaklar n duyurmufltu. Horizons isimli ikinci k s m ise, üst s n f ifl merkezleri ve lüks residence lardan olufluyor. Horizons n en büyük özelli i, tüm sokaklardan geçen ve kompleksi sarmalayan görüntüsüyle Venedik i and ran yapay su kanallar. 80 teknelik bir Marina ya da sahip olan Horizons, ifl ve e lencenin iç içe geçti i renkli ve h zl dünyas yla sanki günümüz kozmopolitlerini and r yor. Marina n n bulundu u alanda, su üzerine infla edilen villalar dünya jet sosyetesinin ilgisini flimdiden çekmifl bulunuyor. Godolphin Parks isimli üçüncü k sm n en ilgi çekici yap s kuflkusuz Godolphin Gateway Tower isimli 40 katl ve at kafas fleklinde infla edilen bina. Tasar m yla dünyada bir efli 24 TJK NIN SES
daha olmayan binan n yan s ra, bir kilometrelik su kanal boyunca uzanan ve içinde lüks markalar n yer ald Al flverifl Merkezide Godolphin Parks göz al c bir ifl ve yaflam alan haline getiriyor. Sukunet ve ferah n merkeze al nd bu ekolojik yaflam alan nda, su kanal boyunca uzanan birbirinden güzel evlerle sakin bir konaklama flans sunuluyor. Modern bir ifl merkezi olarak kurulan Metropolis ise dünyan n en büyük markalar n ve flirketlerinin dikkatini çekmesi beklenen bir kompleks. Mimari tasar m yla özellikle teknoloji, biliflim, iletiflim gibi sektörlerin ilgisini çekmesi beklenen Metropolis in içinde lüks bir otel ve özel konaklama olanaklar da yer al - yor. Son y llarda yap lan emlak yat - r mlar ile bölgesel finans ve turizm merkezi haline gelen Dubai, Meydan City nin hayata geçmesiyle sadece turistik anlamda bile Birleflik Arap Emirliklerine büyük bir getiri sa layarak, ngiltere deki Ascot, ABD deki Santa Anita Park gibi ünlü hipodromlar geride b rakarak, at yar fllar tarihinde bir dönüm noktas olacak ve krallar n sporu olarakta bilinen at yar fllar yeni bir saraya kavuflmufl olacak. TJK NIN SES 25
G Ü N C E L Kraliçe nin O lu n Erkut DEL ORMAN Mehmet B LBAfiAR 1971 y l nda ülkemize yapt resmi ziyarette, kendisine gösterilen ilgiyi karfl l ks z b rakmay p ad na düzenlenen koflu için özel kupa yapt rt p getirten Majesteleri Kraliçe II. Elizabeth, 38 y ll k bu dostlu unun iflareti olarak Türk atç lar na en sevdi i atlar ndan Banknote u hediye etti. Asl nda Banknote un Türk atç - lar yla tan flmas 2007 y l na dayan yor. O sene yap lacak Enternasyonal Topkap Kupas Koflusu için Majesteleri Kraliçe II. Elizabeth Banknote u stanbul a gönderir. O tarihlerde Kraliçe nin bu jesti ülkemizde büyük yank uyand r r. Safkan, Kraliçe nin geleneksel formas yla start ald bu kofluyu fieyh Makdum un at Caradak n arkas nda yak n ara ile 5. bitirir. 2009 y l na gelindi inde ise Kraliçe'nin yar flç l k menajeri Sir Michael Oswald, sürpriz bir flekilde Türkiye Jokey Kulübü'ne gönderdi i yaz s nda, Majesteleri Kraliçe II. Elizabeth in Banknote isimli at n Türk yetifltiricilerine, ayg r olarak kullanmalar umuduyla, hediye etmek istedi ini bildirir. Verilen özel izinle safkan n ifllemleri tamamlanarak 9 Aral k ta ülkemize gelir. ngiltere Kraliçesi Elizabeth in atlara ve at yar fllar na ilgisini bilmeyen yoktur. Bu ilgi daha genç bir prenses iken kraliyete ait haradaki atlarla bafllar. Annesi I. Elizabeth in de deste iyle büyüyen hara, geçmiflte süvari birliklerine at yetifltirme misyonunu, de iflen zaman 26 TJK NIN SES
içerisinde kaliteli yar fl atlar yetifltirmeye yönlendirir. Ve bu gelenek majesteleri taraf ndan günümüze kadar tafl d onurlu bir miras olmufltur. Günümüzde hara 200 k srak kapasitelidir ve 9 adet tavla kapasitelidir. Haran n en önemli amaçlar, ngiliz yetifltiricilik endüstrisine kalite düzeyi yüksek bir hizmet sunmak, endüstriye yeni girmifl kiflilere e itim vermektir. Kraliçe için Banknote un yeri çok ayr d r. Suudi Arabistan Kral Abdullah n 2007 senesinde ngiltere yi ziyaretinde, kendisine çok sevdi i Banknote dan bahsetmesi ve di er atlar yla birlikte resimlerini göstermesi de bu sevgi ve ilginin ifadesidir. Kraliçe II. Elizabeth in atlar çok sevdi- ini bilen baz ülke liderleri ona de iflik hediyelerin yan s ra at hediye etmeyi de unutmazlar. Buna en yak n örnek 2008 y l nda yapm fl oldu u Slovenya ziyaretinde yaflan r. Bu ülkeyi ziyaretinde Slovenya Baflkan Danilo Türk kendisine çok nadir bulunan bir at türü olan Lipizzaner hediye eder. Kraliçenin Slovenya n n talya s - n r nda bulunan Lipica bölgesinde bir çiftlik ve at binme kursuna yapt bir ziyareti s ras nda hediye edilen bu at n ismi ise Kanizo. fiu an 17 yafl nda olan Kanizo, dünyada sadece 9000 adet bulunan Lipizzaner türünün temsilcisi. Özel terbiye edilmifl Kanizo nun Kraliçe ve heyeti ah rlardan ayr ld klar zaman onlar selamlam flt. Bu selamlama Kraliçe için çok mutluluk verici bir tabloydu. Kraliçe, Kanizo nun sahiplik plaketini ald ktan sonra at n yine ayn yerinde, her zaman bak m gördü ü bu yerde kalmas n istemiflti. Banknote (Zafonic - Brand / Shareef Dancer ) 7 yafl ndaki safkan n 27 yar flta 8 birincili i, 4 ikincili i, 1 de üçüncülü ü bulunuyor. Safkan 2007 y - l nda ülkemizde yap lan Enternasyonal Topkap Kupas Koflusu na ifltirak etmifl ve jokeyi Francis Norton ile yar fl 5. bitirmiflti. Banknote 29 Mart 2007 günü ngiltere Lingfield Hipodromu nda Doncaster Mile Listed yar fl n ve 13 May s 2007 günü Almanya da G3 Badener Meile yar fl n kazand. Banknote un babas Zafonic ise bir Gone West o lu. Gone West in babas ise, önemli safkanlar n pedigrilerinde görmeye aflina oldu umuz Mr. Prospector. Annesi Brand yine yar fl ve yetifltiricilik dünyas n n en önemli isimlerinden hala pedigrilere adeta damgas n vuran Northern Dancer n baflar l temsilcisi Shareef Dancer n bir k z. flte kraliyet mensubu bir ngiliz safkan olan Banknote un k sa ama etkileyici Türkiye maceras. O art k zmit Afl m stasyonu nda k srak sahiplerine hizmet verece i günü bekliyor. TJK NIN SES 27
28 TJK NIN SES 19 at kofluyordu, ben de ikinciydim. Birden kapakland m, üstümden 15 at geçti. Ama at yerde birini görürse üstüne basmaz. Belki hafif çarpmalar olur ama basmamak için elinden gelen gayreti gösterir.
R Ö P O R T A J At n Dilini Çözen Adam Ona Atlarla konuflan adam da diyorlar, Okeyde ara tafl, Alt l da Karatafl da... Halis Karatafl Helin Avflar n sorular n, Helin Avflar ise bizim sorular m z yan tlad. At binmeyi biliyorum ama bugüne kadar hiç alt l oynamam flt m. Bu yüzden, Halis Karatafl la buluflmak için Veliefendi ye giderken biraz heyecanland m. Ona alt l ve yar fllarla ilgili her fleyi sordum. flte yan tlar... K rbaçlam yormuflsunuz, konufluyormuflsunuz atlarla, öyle mi? Atla devaml iletiflim ve diyalog kurman n çok iyi bir yaklafl m oldu- una inan yorum. Onun duygular n hissetmeye çal fl r m. Çünkü at n bir gücü vard r. Onu kamç yla bir yere getiremezsiniz. Yerine göre iyi, yerine göre de ciddi davranmak gerekir. Atlarla kurdu unuz bu iliflki de zamanla geliflti herhalde, de il mi? Tabii ki her fley zamanla geliflti. Kamç yla sonuç al nacak yer var, al nmayacak yer var, insan zamanla her fleyi ö reniyor. Peki bu spora nas l bafllad n z? Amcam ve a abeyim de baflar l birer jokeydi. A abeyim aya k - r ld s rada çok kilo al nca bayra- bana devretti. Hayalinizdeki meslek jokeylik miydi? Benim spora yatk nl m var. Futbol oynamay da seyretmeyi de çok severim. Amcam, Seni jokey yapal m dedi. Onun vas tas yla bafllam fl oldum. fiu ana kadar da bu ifli baflar yla götürdü üme inan - yorum. Atlar sizin için ne ifade ediyor? Atlar benim vazgeçilmezlerimden biridir. Mesela askere gitti imde çok özledim atlar. 18 ay askerlik yapt m. nsan her gün birlikte oldu u, çok sevdi i fleylerden ayr l nca zorlan r tabii... Sabah, ö le devaml birlikte oldu um bir canl varl ktan 18 ay ayr kald m, zordu tabii. Bazen acaba yeniden at binebilecek miyim diye düflünüp hüzünlenirdim. Hakikaten atlar n anlam benim için çok büyük. Atlar çok güzel varl klar. Çok güzel hayvand r, duygusald r bir de... Çok de erli varl klar bence. Atlar n dilini çözdü ünüze inan yor musunuz? Çünkü onlar n bir dili oldu una inananlardan m ben. Onlar n dilini çözemeseydim, bu baflar lar kazanmama imkân yoktu. Bu ifli yapacak kiflinin mutlaka o iletiflimi kurmas laz m. Atla iletiflim kuramazsan, bafllamadan b rakmak zorunda kal rs n. Belli baflar lar elde etmifl bir jokeyin o iletiflimi kurmufl olmas gerekir. Az baflar l olan az kurmufltur, çok baflar l olan çok kurmufltur. Bir yar fl kaybederseniz sadece siz mi üzülürsünüz, yoksa at n z n da üzüldü ünü hisseder misiniz? Yar flmak atlar n do as nda var. Onlar koflmak için yarat lm fl. Atlar inan lmaz h rsl ve mücadeleci hayvanlar. Hiç geçilmemifl bir at, herhangi bir yar flta geçilirse onun üzüntüsünü hemen fark edersiniz. Yeme ini yemez, suyunu içmez. Birkaç gün bunal ma girer. TJK NIN SES 29
A lar m mesela atlar? Tabii. Geçilen at muhakkak üzülür, kazanan da sevinir. Baz atlar geçilece ini anlad an yan nda koflan at s r r. lk yar fl n zda at n z Ben Hur muydu? Ben Hur du. Ne oldu Ben Hur a? Vefat etti. Zaten ben onunla yar flmaya bafllad mda befl ya da alt yafl ndayd. lk yar fl m onunla kazanm flt m. 23 y ld r da yar fl kazan yorum. Kaç at n z var? Benim kendime ait at m yok. Sizin için söylenen Okeyde ara tafl, alt l da Karatafl ifadesi do ru mu? Evet var öyle bir fley. Peki sizin yar fla girmeden önce bir u urunuz var m? Evden d flar ya ç karken besmelesiz ad m atmam. Uykuma çok dikkat ederim. Efliniz ve çocuklar n z at biniyor mu? Evet, k z m çok merakl. Televizyonda nerede beyaz at görse 30 TJK NIN SES
Baba bundan istiyorum diyor. Enerji kazanmak için özellikle tercih etti iniz bir g da var m ya da yar fltan önce masaj yapt rmak gibi al flkanl klar n z var m? S k bir sabah kahvalt s yapar m mutlaka. E er yar fl yoksa akflam alt gibi yemek yerim. Yar m kilo alaca m hissetsem, hemen spora bafllar m. Tabii ki masaj yapt r r m. Ama her fleyden önce kendime çok iyi bak yorum, çünkü sorumlulu- um herkesten daha fazla. Ata, at sahibine, seyise ve yar flseverlere karfl çok büyük sorumlulu um var. Yar fl severler program eline al nca do rudan Karatafl a bak yor. Ata bakm yor. Karatafl varsa önce onu iflaretliyor. O yüzden kendime çok iyi bakmak zorunday m. Uyku en çok özen gösterdi im fleydir. Her müsabakadan önce mutlaka iyi uyurum. Uykusuzluk ve yorgunluk karar verme mekanizman z da yavafllat yor. En büyük g da uyku benim için. Bu kadar kofluflturmacan n içinde ailenize yeteri kadar vakit ay rabiliyor musunuz? Efliniz flikâyet ediyor mu yaln zl ktan? Yeri geldi inde ediyor. Hak veriyorum ona ama o da bu camian n içerisinde oldu u için flartlar n ne kadar a r oldu unu biliyor. O yüzden de çok anlay fl gösteriyor. Çocuklar m özlüyorum en çok. Onlar da beni özlüyorlar ama iflimizin gere i bu. Çocuklar n zdan birinin ileride jokey olmas n ister misiniz? sterim ama onlar yetenekleri do rultusunda yönlendirmeyi tercih ediyorum. Her fleyini at yar fl na yat ranlar var, ne düflünüyorsunuz bu konuda? Var n yo unu yat ranlara karfl y m. Çünkü bu iflin bileni yok. ki canl n n birlikte yapt tek spor. At yar flta sanc lanabilir, s - k nt s olabilir, tansiyonu düflebilir. Bir de rakibe karfl kofluyorsunuz, o gün rakibiniz sizden iyiyse, yapacak pek fazla bir fley yoktur. Bir yar flta en az 10-15 at kofluyor. stemeyerek biri sizi kapatabilir. Alt l oynayanlar n bütün bunlar göz önünde bulundurmas laz m, böyle bir durumda var n yo unu bilmedi in bir fleye yat rmamal s n. TJK NIN SES 31
Hayat n zda önem tafl yan kifliler kimler? Kay npederim Özdemir Atman, Turhan Türeray ve Umur Tamer benim için çok önemli üç kiflidir. Antrenörüm Sebati Duman n da bana inan lmaz deste i olmufltur. Kaybettim, hata yapt m ama o bana olan inanc n hiçbir zaman kaybetmedi. Baflar l olaca ma inand, srar etti. Kaç tane kupa kazand n z? nan n saymad m, ama çok fazla. Yurtd fl nda da yar fl yorsunuz de il mi? Ya da böyle bir düflünceniz var m? Çok önemli at sahiplerinden teklifler ald m oldu Gel burada at bin, yar fl dediler. Ama ben bir aile babas y m. Avrupa da çok önemli bir eküriden teklif gelirse, o zaman düflünebilirim ama macera olsun, kendimi kan tlamak istiyorum düflüncesiyle gitmeyi düflünmüyorum. Öyle bir program m yok. Bu iflin jübilesi var m? Yok, sa l m elverdi i sürece devam etmeyi düflünüyorum. lk kazand n z yar fl hat rl yor musunuz? Tabii ki. Ne yapm flt n z? Vallahi herhalde robot gibiydim. Ama o yar fl metre metre hâlâ akl mda. Camiada be endi iniz isimler kimler? Yeni yetiflen çok kabiliyetli kardefllerimiz var. Onlar çok flansl, çünkü burada her türlü e itimi al - yorlar. Nas l at bineceklerini, yar fl esnas nda nas l gideceklerini, kamç y kullanmay ö reniyorlar. Biz bunlar n hiçbirinin e itimini almad k. Kendi kendimize yetifltik. Ben gördüklerimle yetifltim mesela. At n difli olmas m iyidir, erkek olmas m? At n yürekli olmas iyidir. Öyle difli atlar m z vard r ki inan lmaz baflar lar elde etmifllerdir. Ama erkek atlar daha çok tercih edilir. Yar fl s ras nda yaflad n z ve unutamad n z ilginç bir olay var m? Bu sene Cumhurbaflkanl Kupas Koflusu nu kazand m. Yar fltan önce de biraz ya mur çiseliyordu. Ç k flta at n gözündeki gözlükte örtü olur. Start verildi i anda örtüyü açar z. At gözü aç k olursa daha çok startta kal r. Örtü ya mur yüzünden biraz a rlaflt. Start verildi, bir çektim, gözlük gelmedi. Atlar gidiyor ancak ikinci, üçüncü hamlede gözlü- ü alabildim. Atlar bana fark yapt. O an dedim ki Bu sene de olmad. Önceden kafamda yar fl için tasarlad m fleyler, taktikler tamamen tersine döndü. Oyunun dengesini kaybettik, ama sonra kazand m. Bafl n za bir kaza geldi mi? Evet, 19 at kofluyordu, ben de ikinci, üçüncü gidiyordum, o an kapakland m, üstümden 14-15 at geçti. Ama at yerde birini görürse üstüne basmaz. Belki hafif çarpmalar olur ama basmamak için elinden gelen gayreti gösterir. Rakiplerinizi gördükten sonra Ben bu yar fl al r m der misiniz? At m z n o günkü performans na ve rakiplere göre ço u zaman derim. Yar fl n gidiflat n n hemen hemen belli oldu u zamanlarda Tamam diyorsunuz. Ben flu flekilde gidersem, flunu flurada ekarte ederim, yar fl kazan r m dedi im oluyor tabii ki. Ama bazen evdeki hesap çarfl ya uymuyor. n Habertürk 32 TJK NIN SES
Helin Avflar n Gözüyle... Daha önce hipodroma gelmifl miydiniz? Hipodroma ilk kez gelenler düflündüklerinden çok daha farkl bir yer bulduklar n söylerler? Siz nas l buldunuz? Gerçekten çok farkl bir ortam. Atlarla iç içe olmak gerçekten çok huzur verici. Bundan sonra hipodroma s k s k gelmeyi düflünüyorum. Dünyan n birçok ülkesinde jokeylerin neredeyse futbolcular ve sanatç lar kadar hayran kitlesi var. Pefllerinde bas n ordusu ile dolafl yorlar. Türkiye de ise durum daha farkl. Sizce bunun nedeni ne olabilir? Çünkü ülkemizde futbolun reklam çok fazla yap l yor oysa ki birçok farkl spor dal nda da jokeylerimiz gibi oldukça baflar l ve bizi baflar ile temsil eden sporcular m z var. Bence medyan n yar flç l k ve di er spor dallar gibi futbola göre daha arka planda kalm fl sporlar biraz daha fazla ön plana ç karmas gerekiyor. Türkiye de bas n n yar flç l a ve jokeylere olan ilgisinin daha çok Gazi Koflusu ve Enternasyonal Koflular gibi dönemlerde oldu unu düflünürsek sizi Türkiye nin en iyi jokeylerinden biri ile herhangi bir zamanlama göz etmeden röportaj yapmaya iten ne oldu? Ne kadar dünyada oldu u gibi Türkiye de de bir futbol gerçe i olsa da spor olarak sadece futbolun var olmad n, yar flç l k gibi bir sporun da var oldu unu ve Halis Karatafl gibi oldukça baflar l bir sporcunun bulundu unu bildirmek istedim. Özellikle de bu sporcu dünyan n birçok ülkesinden davet ediliyor ve bizi yurtd fl nda da baflar l bir flekilde temsil ediyorsa bunu vurgulamak gerekir diye düflündüm. Biz hep yar fl izlemeyen, atlar n pistte koflarken nal seslerini duymayan birinin bu tutkuyu, bu sevgiyi anlamayaca na inan r z. Bu nokta da siz hiç bu heyecan yaflad n z m? Yaflad ysan z neler hissettiniz? Ben iki sene önce 5 ay binicilik dersi ald m. Yar flç l ktan farkl olsa da atlar çocuklu umdan beri çok severdim. Ama do ruyu söylemek gerekirse bugüne kadar çok fazla yar fl izledi im söylenemez. Ancak Halis Bey le tan flt ktan sonra özellikle hipodroma gelip, atlarla k sa bir süreli ine de olsa vakit geçirdikten ve o ortamda bulunduktan sonra muhakkak yar fl izlemeye karar verdim. TJK NIN SES 33
Genel olarak binicilik ve yar flç l k birbirinden ayr tutulmaya çal fl lsa da bizce hepsinin temelinde at sevgisi yat yor. Bir süre binicilik dersi de ald n za göre atlara uzak de ilsiniz. Binicili in d fl nda yar flç l k ile ilgilenmeyi ve bir gün bir yar fl at sahibi olmay düflünür müsünüz? Evet binicilik deneyimim var. nflallah bir gün bir yar fl at sahibi de olurum. Ya da binek at sahibi hatta belki de güzel bir midillim olur. Atç l kla u raflan birçok kifli için atlar, onlar n flehrin gürültüsünden pat rt s ndan s yr lmas na yard mc olan bir terapist gibi. Siz s k ld n z ya da flehrin içinde olsa bile flehirden uzak kalmak istedi inizde neler yapars n z? Zaten çok flehrin içinde oturmuyorum. Ama ata bindi im zamanlar Polonezköy taraflar na giderdim. Sizi bundan sonra yar fllar da görebilecek miyiz? Evet, en k sa sürede göreceksiniz. stanbul da en k sa sürede yar fl izlemeye gelece im. Heyecanla bekliyorum. 34 TJK NIN SES