KOU 14 ŞK GÖLG RK Çözümler TST 14-1 ÇÖÜMLR 1. şık bir enerji türü olup doğrusal yolla yayılır (örnek olayları), saydam maddelerden (cam-su) geçer. ve 5. ve de koyu rengin tercih edilmesi güneş ışınlarının koyu renkler tarafından soğurulmasıdır. Kutup ayılarının üşümeme nedeni vücutlarındaki yağlardır. ve doğru. 6. Bağımsız değişken konserve kutusunun rengi ve bağımlı değişken suların sıcaklıkları olduğundan Güneş ten gelen ışınları en az yansıtan renkteki kutu, suyun sıcaklığını daha çok artırır. 2. Gölge, Güneş ten gelen ışınların önünde ışığı geçirmeyen cisimlerden kaynaklanır. Bu olay, ışığın doğrusal yolla yayılmasının sonucudur. ve doğru. 7. 3. (2) den ışık alır. engelden uzaklaştırılırsa ya da kaynak ile engel arası uzaklık küçülürse alanı artar. Kürenin yarıçapı daha büyük olursa alanı yine artar. Sadece a nın azaltılması gerekir. Cevap: 2 nolu bölge den ışık alır., ye yaklaşırsa tam büyür yarı küçülür. engele yaklaştırılırsa tam değişmez yarı büyür. ve doğru. 8. arım küreler kaynağa farklı uzaklıkta olduğu için ler farklı büyüklükte oluşur ve birbirine teğettir. 106 FK GS SORU BKS 4. Kıyafetlerin solmasının nedenlerinden biri Güneş ışığını soğurmalarıdır. Beyaz cisme Güneş ışığı altında bakıldığında gözlerin kamaşmasının nedeni ışığın yansımadır. Güneş altında bir cismin ısınma nedeni güneş ışınlarının soğurulmasıdır. ve doğru. 9. Bağımsız değişken deneyde sabit tutulmayan değişkendir. eneyde engel ile perde arası uzaklık değiştiği için bağımsız değişkendir.
10. 13. Hiç ışık almayan bölge G 1 nin 1 birimlik bölümü hiç ışık almaz 4 birimlik bölümü ışık alır. Cevap 4 1 tür. G 2 G 3 şeklinde görür. 11. 14. 0 2a B a b a 2a = b a 2a = b dir. 12. ışık altında kırmızı görünen cisim. Beyaz. 15. a = 1 dir. b 2. Sarı V. Meganta olabilir. ise mavi görünür. ise siyah görünür. ise mavi görünür. alnız doğru. eşil 107 FK GS SORU BKS
TST 14-2 ÇÖÜMLR 4. 1. Üzerine düşen ışığa, davranışına göre maddeler saydam, yarı saydam ve saydam olmayan maddeler olarak üçe ayrılır. 3 m Üzerine düşen ışığın hemen hemen tamamını geçirenler saydam, belli bir kısmını geçirenlere yarı saydam, hiç geçirmeyenlere opak ya da saydam olmayan madde denir. Buzlu cam ve yağlı kâğıt yarı saydam maddeye örnektir. 15, x = 3 x +1 2x = x + 1 x = 1 metre 1 m x Cevap: 2. şık kaynakları akkor ve akkor olmayan madde olmak üzere ikiye ayrılır. kkor (sıcak) ışık kaynaklarına mum ve güneş örnektir. kkor olmayan (soğuk) ışık kaynaklarına floresan lamba örnek gösterilebilir. 5. O 3. (2) (1) O Tam arı K O 6. 108 FK GS SORU BKS Ok yönlerinde hareket edince değişimleri net olarak görünüyor. arı Tam sınıra buraya kadar Cevap:
7. 10. V V arı Tam,, ve V. bölgeler yarı dir. V. bölge aydınlıktır. 8. 11. (2) (1) arı K L Tam Karşıdan bakılınca çizimi daha rahat anlaşılıyor. K ışık kaynağı 2 yönünde hareket edince tam, küçülürken yarı artar. L ışık kaynağı 1 yönünde hareket ederse tam değişmez, yarı artar. 1 yönünde hareket ederse yarı ve tam azalır. 9. 12. 109 ydınlık arı Tam V V V V, ve V aydınlıktır. Cevap: FK GS SORU BKS
13. 3 K 4 5 2 1 5. noktasına konulursa tam oluşmaz. 16. şık kaynağı, ve bölgelerin hiçbiri kaynağın bir kısmından ışık alamıyor. Bu yüzden hepsi yarı dir. 14. TST 14-3 ÇÖÜMLR 1. Bahçe duvarı 2 metre 7 birim arı Cevap: 4 metre 4 2 = 12 h 1 2 = 3 h h = 6 metre 8 metre atay zemin Cevap: 110 15. 2. Lamba FK GS SORU BKS Siyah leke 4 metre h 2 metre 2 metre 2 h = = h =200 cm 4 4
3. 6. 2r x h h ı d d d 2r = Ş x = 4r 2d X hl 2x = h x x 2x hl = 2h Cevap:C 4. 1 2 Tam arı 7.. ışık kaynağı 1 yönünde hareket ederse engelden uzaklaşır tam küçülür daha büyük yarı oluşur.. 1 yönünde hareket ederse tüm ler daha büyük olur.. 2 yönünde hareket ederse tüm ler daha büyük olur. 5. 8. 111. perdeye yanaşırsa yarı alanı azalır.. engelden uzaklaştıkça yarı alanı azalır.. engelden uzaklaştıkça yarı alanı artar. FK GS SORU BKS
9. 12. Tam arı Tam arı 2 = = 2 1 arı Cevap: 13. 10. arı noktasından engele ışınlar çizilince kaynak üzerinde şekildeki gibi leke görünür. Cevap: 14. 112 FK GS SORU BKS 11. 1 1 den bakılırsa Şekil deki gibi kaynakta leke olur. Çocuk 4 metre 1,6 1 metre x 16. 1 = 4 1 + x 40 = 16 + 16x 24 3 = x& = x 16 2 1,5 m = x = 150 cm
15. K Tam Paralel ışık demeti arı 2. Siyah olan, ışığın tamamına yakınını soğurur; kırmızı olan, kırmızı haricindekini soğurur; beyaz ise büyük çoğunluğunu yansıtır. Bu durumda termometrelerin gösterdiği değerler, > > olur. Tam yi paralel ışık demeti oluşturduğu için yapılan hiçbir değişiklik tam yi değiştirmez. 16. 3. Her üçü de farklı nedenlerle de olsa beyaz ışığın renklere ayrıldığını kanıtlayan deneylerdir. x y z t v x: yarı y: tam z: yarısı tam, yarısı yarı 4. Beyaz perde t ve v aydınlıktır. Mavi cam eşil TST 14-4 ÇÖÜMLR ışık mavi camdan geçemez, içerisinin yeşil, dış bölgenin tamamının sarı olduğu bir bölge oluşur. 1. perde Siyah Siyah eşil 5. K 113 perde yeşil ışığı soğurduğu için 2 bölge siyahtır. 3. bölgeye kırmızı ışık düştüğünden ve perde bunu yansıttığından 3. bölge kırmızıdır. 1. bölge ışık almaz, 2. bölge ışığı soğurduğu için 2. bölge daha sıcaktır. ve M arasıdır. L M P R FK GS SORU BKS
6. şık yansıdığı yüzeyde daha büyük basınç uygular.. Şekilde kırmızı yüzeyden kırmızı ışık yansır ve levha saat ibresi ile aynı yönde döner.. Şekilde yeşil zeminden yeşil ışık yansırken daha çok kuvvet uygular, levha saat ibresinin tersi yönünde döner.. Şekilde beyaz zemindeki ışınlar yansır, levha saat ibresi ile aynı yönde döner. 10. eşil elikli karton levha ışık kaynağı x bölgesine yaklaştırılırsa deseni Şekil- deki gibi olur. eşil ışık kaynağı x bölgesine yaklaştırılırsa deseni Şekil- teki gibi olur. 7. eşil ışık yeşil, mavi ve sarı renkli camlardan geçer. Bu durumda herhangi bir levhanın kırmızı ya da turuncu olması olanaklı değildir. ve 11. eşil Siyah Sarı 8. 12. Göz eşil ışık kaynağı 114 FK GS SORU BKS 9. Gölge olayı ve aydınlanma, ışığın doğrusal yolla yayıldığını kanıtlar. ışık kaynağı Beyaz top
13. ışık magenta camdan geçer, yeşil camdan geçemez. Beyaz perde ışık Magenta cam eşil ışık eşil cam eşil ışık perde üzerinde her yere düşer. ışık magenta camdan geçer, yeşil camdan geçemez. ç taraf yeşil, dış taraf sarı olur. 14. kırmızı + yeşil + mavi Beyaz ışıktır. mavi oldu undan taral bölge mavidir. 15. kırmızı + yeşil + mavi Beyaz ışıktır. Kesişim bölgesine düşen beyaz ışık olduğuna göre, perde yeşildir. 16. K; X ten geçen, L; X ve den geçen, M; X,, den geçen ışıktır. X ile nin yeri değişirse L ve M değişmez. ve nin yeri değiştirilirse K ve M değişmez. X ve nin yeri değiştirilirse yalnız M değişmez. 115 FK GS SORU BKS