Psikiyatrinin en önemli hastalıklarından biridir. Bu hastalıkta gerçeği değerlendirme yetisinde bozulma, acayip tuhaf davranışlar, hezeyanlar ( mantıksız, saçma, olması mümkün olmayan veya olması mümkün olsa bile kişinin söylediği şeyin o an için olması mümkün olmamasına rağmen olduğuna inanma), halüsinasyonlar ( duyu organlarının olmayan şeyleri var gibi algılaması ve kişinin bunlara inanması), karmakarışık birbiri ile ilişkisiz, konu dışı, anlamsız şeyleri konuşma, karmakarışık ve anlamsız davranışlar veya bazı vucut pozisyonlarını anlamsızca sürdürme, davranışlarda yavaşlama, içe kapanma ve insanlardan,dış dünyanın gerçeklerinde uzaklaşma, affektif küntlük, yada uygunsuz affekt sözkonusudur. Bu bozukluk madde kullanımına veya genel tıbbi durumdaki bir bozukluğa bağlı değildir. Otistik bozuklukla birliktede görülebilir. Şizofreninin paranoid tip, dezorganize tip, katatonik tip, farklılaşmamış tip, rezidüel tip şeklinde tipleri vardır.bu tipler arasında bazı farklılıklar olmasına rağmen temel belirtiler aynıdır. Her toplumda ve her sosyoekonomik sınıfta yaklaşık % 1 oranında görülmektedir. Kronik seyreden ve ömür boyu devam eden bir hastalıktır.tedavide kullanılan birçok ilaç bulunmaktadır.iyi bir tedavi, takip ve rehabilitasyon hizmeti ile birçok vaka önemli ölçüde tedavi edilebilmekte ve kendi kendilerine yetebilmekte, çalışabilmekte veya en az sorunla yaşayabilmektedirler. 1 / 5
ÇOCUKLUK ÇAĞI ŞİZOFRENİSİ Yetişkin şizofrenisi için yukarıda yazılan belirtiler çocukluk çağı şizofrenisindede görülmekle birlikte, bu çağda görülen şizofrenide farklı yanlarda bulunmaktadır. 13 yaşından önce başlayan şizofreni için çok erken başlangıçlı şizofreni, 13-18 yaş arasında başlayan şizofreni içinse erken başlangıçlı şizofreni ismi kullanılmaktadır. Çok erken başlangıçlı şizofreni vakalarının % 20'den fazlasına 10 yaşından önce tanı konmakta ve erkek çocuklarda yaklaşık iki kat daha fazla görülmektedir.ergenlik döneminde fark azalmakta ve yetişkinlikte oran eşitlenmektedir. Erken başlangıçlı olgularda ailesel yüklülüğün daha fazla olduğu, daha ağır seyirli ve daha kötü sonlanımlı olduğu kabul edilmektedir. Çok erken başlangıçlı şizofreni belirtilerinden önce bazı psikiyatrik sorunlar ortaya çıkmaktadır.hastalık sinsi bir şekilde başlamaktadır.özellikle dil gelişiminde, motor gelişimde ve sosyal becerilerde yetersizlikler le başlayabilmektedir.bu nedenle yanlışlıkla otizm tanısı konabilmektedir. Okul başarısında düşme, sosyal çekilme, dezorganize davranışlar, günlük aktivitelere ilginin azalması gibi belirtiler sinsice ortaya çıkar.kendine bakımda bozulma, alışkanlıklarda değişme, agresyon ortaya çıkar.sinsice başlaması teşhisi geciktirmektedir.belirtiler çocuğun yaşı ile ilişkilidir.küçük çocuklarda negatif belirtiler ( içe kapanma, insanlardan uzaklaşma, ilgi azalması, duygulanımda küntlük veya azalma) daha baskınken yaş büyüdükçe pozitif belirtiler ( hezeyanlar- olması mümkün olmayan şeylere inanma-, hallüsünasyonlar, anlamsız ve birbirinden kopuk konuşmalar, anlamsız davranışlar) ortaya çıkmaktadır. Konuşmalar amaçsız, anlamsız ve biribirinden kopuk, bir konudan diğerine geçme, konuşma içeriğinde fakirleşme, yavaşlama olabilir. Ayrıca ekolali( başkalarının kelimelerini anlamsızca tekrarlama), sözcük uydurma veya hiç konuşmama görülebilir. 2 / 5
Birçok hezeyanlar, düşüncenin akışında bozulmalar ( fikir uçuşmaları, bloklar, bellek bozuklukları, dikkatte azalma) görülür.işitsel, görsel, dokunsal hallüsünasyonlar 6-7 yaşından sonra görülürler. Duygulanım sıklıkla uygunsuzdur.duygulanım oynak veya düzleşmiş olabilir.düz veya künt duygulanım, monoton konuşma, bazen depresif duygulanım, bazen keyifli bir hal ortaya çıkabilir.gülünecek durumda ağlama, ağlanacak durumlarda gülme görülebilir Bazen tamamen hareketsiz kalma, değişik vucut ve yüz hareketleri, el kol hareketleri, amaçsız anlamsız hareketlilik görülebilir. TEDAVİ -Öncelikle hasta ve aile, hastalık belirtileri, yapılacak tedavi, ilaçların etki ve yan etkileri, gidişat hakkında bilgilendirilmelidir. -Çeşitli ilaçlar kullanılmaktadır. -Sosyal beceriler, eğitim, iş ve mesleki beceri kazandırma çalışmaları, - Ve ailenin diğer üyeleri ruhsal açıdan desteklenmelidir. GİDİŞ 3 / 5
Şizofreni, yaşam boyu devam eden, kötü seyirli bir hastalıktır.başlangıç yaşı ne kadar küçükse ve negatif belirtiler ne kadar fazla ise gidişat o kadar kötüdür. Yetişkinlikte başlayan şizofrenilere göre, çok erken ve erken başlangıçlı şizofreniler çok daha kötü gidişlidir.tedaviye yanıt daha azdır. Şizoaffektif Bozukluk Bir kimsede bazen yukarıda belirtilen şizofreni, bazende depresyon veya manik bozukluk belirtileri görülür. Şizofreniform Bozukluk Şizofrenide görülen belirtiler görülür.bu belirtiler en az bir ay en fazla altı ay sürer.altı aydan uzun sürerse tanı şizofreni olarak değiştirilmelidir. Kısa Psikotik Bozukluk En az bir gün en fazla bir ay süreyle hezeyanlar, hallüsünasyonlar, karmakarışık konuşma, ileri derecede anlamsız davranışlar veya belli bir pozisyonda uzun süre anlamsızca durma görülür. 4 / 5
Bu bozukluk o kimsenin kültüründe ve benzer koşullarda hemen herkes için belirgin stres kaynağı olabilecek bir durumdan sonra ortaya çıkar. 5 / 5