Faik ÖZTRAK CHP Tekirdağ Milletvekili

Faik ÖZTRAK CHP Tekirdağ Milletvekili

1946 ile 2002 arasında ülkemizi 43 Hükümet yönetti. Bu hükümetler döneminde ortalama büyüme hızı % 5,1 oldu. Ekonomideki sıkıntılar milli gelir makyajıyla örtülmeye çalışıldı. Buna rağmen son iki yılda büyüme hızı % 4,5 e düştü Fiili tek adam yönetimi vatandaşın cebinden 1305 doları çekip aldı. 2014 de 12bin 112 dolar olan kişi başı gelir 2016 da 10bin 807 dolara düştü. 6.0 5.0 4.0 3.0 2.0 Türkiye Ekonomisi Ortalama Büyüme Hızı (%) 5.1 5.0 4.5 5.6 3.4 4.5 13,000 12,000 11,000 10,000 9,000 8,000 7,000 Fiili Tek Adam Yönetiminde Kişi Başı Gelirin Seyri ($) 10,395 12,112 11,014 10,807 9,257 9,083 1.0 6,000 5,000 0.0 1946-2002 (43 Hükümet İş Başında) 2003-2016 2015-2016 (Fiili Tek Adam Yönetimi) 4,000 3,000 2014 2015 2016 Eski GSYH Yeni GSYH Kişi Başı Gelir ($) Kişi Başı Gelir ($) Kaynak: TÜİK, Kalkınma Bakanlığı Kaynak: TÜİK, Kalkınma Bakanlığı

Türkiye sahip olduğu ekonomik büyüklük ve coğrafi konum itibariyle her yıl 30-35 milyar $ doğrudan yabancı sermaye yatırımı çekebilecekken gelen para giderek azalıyor. Küresel rekabet gücü endeksinde Türkiye sürekli geriliyor. 2014 den bu yana 10 basamak geriledik. Yabancıların Türkiye'de Doğrudan Yatırımı (Milyar $) Küresel Rekabet Gücü Endeksinde Türkiye'nin Yeri 25 20 20 22 20 16 18 Dönem Ülke sayısı Sıralamada Türkiye 2012-2013 144 43 15 14 13 13 12 12 2013-2014 148 44 10 9 9 2014-2015 144 45 5 2015-2016 140 51 0 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017-3 2016-2017 138 55 Kaynak: TCMB Kaynak: World Economic Forum

3 021 3 019 3 026 3 022 2 998 3 043 3 082 3 060 3 057 3 076 3 117 3 081 3 068 3 048 3 035 2 996 3 024 3 170 19.0 18.6 19.0 18.8 18.6 18.7 18.8 18.7 18.4 18.4 18.7 18.3 18.0 17.8 17.7 17.3 17.6 19.2 20.5 20.2 20.0 19.9 20.6 3 341 3 415 3 480 3 486 3 598 3 651 3 699 3 689 3 674 21.6 22.4 22.7 22.2 Tek adam yönetimi ve Anayasanın askıya alınması işsizler ordumuza yüzbinler ekledi. İşsiz sayısı, 2014 den 2017 Şubat ayına, 653 bin kişi artarak 3,7 milyon kişiye ulaştı. Tek adam yönetiminin en büyük bedelini gençler ödedi. İş arayan her 100 gençten 22 si iş bulamaz hale geldi. 3 900 İşsiz Sayısı (Mevsimsel Düzeltilmiş, Bin kişi) Genç İşsizlik Oranı (Mevsimsel Düzeltilmiş, %) 3 700 24.0 23.0 3 500 22.0 3 300 3 100 21.0 20.0 19.0 2 900 18.0 2 700 17.0 16.0 2 500 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 101112 1 2 3 4 5 6 7 8 9 101112 1 2 15.0 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 2014 2015 2016 2017 2014 2015 2016 2017 Kaynak: TÜİK Kaynak: TÜİK

Tüketici enflasyonu, neredeyse 5 yıl aranın ardından, yeniden çift hanelere yerleşti Türkiye deki enflasyon benzer ekonomilerin neredeyse 3 katı. 13.0 12 Aylık Tüketici Enflasyonu (%) 12 Aylık Enflasyon (%, Güncel Rakamlar İtibariyle) 12.0 11.0 11.9 11.7 14 12 10 11.7 10.0 9.0 8.0 8 6 4 2 4 3.0 4.1 4.1 5.8 5.3 7.0 0 6.0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 101112 1 2 3 4 5 6 7 8 9 101112 1 2 3 4 5 2015 2016 2017 Kaynak: TÜİK Kaynak: TÜİK, Trading Economics

2014 de ülkenin her 100 dolar geliri karşısında 43 dolar dış borcu varken; 2017 de her 100 dolar gelir karşısında 47 dolar dış borcu var. Ailelerin, şirketlerin ve devletin borçlarının toplamı milli geliri aştı. 2016 da GSYH 2,6 trilyon TL, Toplam Borç 2,8 trilyon TL. Türkiye Brüt Dış Borç Stoku /GSYH (%) Türkiye'nin Borçluluk Grafiği (Milyar TL) 48.0 47.0 46.0 45.0 44.0 46.0 47.2 3,000 2,500 2,000 1,500 1,000 1,987 356 981 2,352 385 1,245 2,755 420 1,516 3,000 2,500 2,000 1,500 1,000 43.0 42.0 43.0 500 0 650 722 820 2014 2015 2016 500 0 41.0 40.0 2014 2015 2016 Hane halkı (Tüketici Kredisi+Kredi Kartı) Reel Sektör (Banka Kredisi+Dış Borç) Kamu (İç+Dış Borç) GSYH Kaynak: Hazine Müsteşarlığı Kaynak: BDDK, Hazine Müsteşarlığı, TCMB, TÜİK

2014 den sonra Anayasa askıya alındı. Hukuk devleti ortadan kalktı. Hukukun üstünlüğü yerine, üstünlerin hukuku işlemeye başladı. Dünya da Hukukun Üstünlüğü endeksinde Türkiye, 2014 den 2016 ya, 40 basamak gerileyerek 99. sıraya indi. Hukuk sistemi bizden daha kötü çalışan sadece 14 ülke var. Darbe girişimi ve ardından gelen OHAL rejimi belirsizlikleri daha da artırdı. Son Anayasa değişikliğiyle devlet krizi daha da derinleşti. Hükümet reform yapma iştah ve kapasitesini yitirdi.

Ekonomide bir defalık tedbir ve şeffaf olmayan uygulamalara hız verildi. Mali dengelerde hızlı bozulma yaşandı. Nisanda dış ticaret açığı %16,7 arttı. Bu durum sürdürülebilir değil. Kredi Garanti Fonu aracılığıyla şirketlere 181 milyar TL kredi kullandırıldı. Vergi ve diğer kamu alacakları yapılandırıldı. Türkiye Varlık Fonu kuruldu. Pek çok kamu varlığı bu fona devredildi. Ekonomide şeffaf olmayan uygulamalara, piyasalara müdahale araçlarına bir yenisi daha eklendi. 30.0 25.0 20.0 15.0 10.0 5.0 0.0 9.1 Yılın İlk Dört Ayında Hazine Nakit Açığı (Milyar TL) 8.2 13.7 9.3 19.0 16.2 5.6 12.8 4.1 12.7 5.3 1.5 26.2 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Kaynak: Hazine Müsteşarlığı

Ekonominin yarışma gücünü artırmak için yapısal reformlara başlanmalı, yatırım iştahı artırılmalı. Bunun için; OHAL biran önce kalkmalı. Seçim güvenliğini sağlayacak düzenlemelerle yeni seçim hilelerine izin verilmemeli. Kamu yönetiminde liyakat ilkesi yeniden tesis edilmeli. Dış dünya ile ilişkiler onarılmalı. Devlet krizine son verecek, kuvvetler ayrılığını güçlendirecek, hukukun üstünlüğünü sağlayacak yeni bir Anayasa hazırlıklarına başlanmalı. Ekonomide artan keyfi ve şahsa özel uygulamalara son verilmeli, hesap verebilirlik ve şeffaflığı sağlamak adına adımlar atılmalı. TCMB nin yetki alanına müdahale edilmemeli, finansal istikrarı tehdit edecek adımlardan derhal geri dönülmeli. Kamunun mali dengelerine dikkat edilmeli.