CAEeda TM NACA0012 OLUŞTURULAN DÖRTGENE ÇÖZÜMAĞI OLUŞTURMA EĞİTİM NOTU EDA Tasarım Analiz Mühendislik
KAPSAM Naca 0012 profili kullanılarak oluşturulmuş düzlem geometrisinde çözümağı üretme. MODELLEME SIRASINDA KULLANILACAK FONKSİYONLAR CAEeda TM Geometri Modülü kullanımı. Yapım menüsü (Bölümleme Kenar, Yüzey) CAEeda TM Çözümağı Modülü kullanımı. HAZIRLIK Tanımla Menüsü (Kenar Bölümü, Düzensiz Yüzey Çözümağı) Oluştur Menüsü (Düzensiz Yüzey Çözümağı) Eleman (Oluştur Uzat) Program daha önce açılmış ve üzerinde çalışılan herhangi bir projeyi barındırıyor ise, yeni proje oluşturmak için Menü Çubuğu üzerinden Dosya > Yeni komutunu tıklayınız. Bu durumda, mevcut projenin kaydedilip kaydedilmeyeceğini soran bir mesajı içeren pencere açılacaktır. Kaynak: Proje kaydedilmek isteniyor ise, Evet butonu tıklanarak açılacak pencerede kayıt işleminin gerçekleştirileceği yer ve dosya isim seçimleri yapıldıktan sonra Kaydet butonu ile işlem tamamlanmalıdır. Kayıt işlemi gerçekleştirilmek istenmiyor ise, Hayır butonu tıklanmalıdır. Bir önceki eğitim notunda oluşturulmuş Naca profiline sahip düzlem geometrisi kullanılacaktır. UYGULANACAK YÖNTEM 1. Çözümağı üretimi öncesi, geometri bölümleme işlemlerinin yapılması. 2. Elde edilen geometrinin kenar ve yüzeylerinde çözümağı tanımlamalarının yapılması. 3. Yüzey çözümağı üretimi 4. Çözümağına uzat işleminin uygulanması. UYGULAMA 1. Çözümağı üretimi öncesi, geometri bölümleme işlemlerinin yapılması. Hatırlatma: Dörtgen yüzeyi bölmek için öncelikle yüzeyi oluşturan kenarların bölünmesi gerekmektedir. Burada dörtgen yüzeye ait karşılıklı kenarlar iki eşit bölümlere ayrılacaktır. a) Dörtgen yüzeyin karşılıklı kenarlarını bölmek için Geometri > Yapım > Bölümleme > Kenar komutunu çalıştırınız. b) Bölümlenecek kenarı seçin mesajına karşılık dörtgen yüzeye ait kenarı seçip işlemi onaylayınız. Bölümleme noktasını kaydırmak için yüzde cinsinden mesafe girin veya 2/15
kontrol tuşuna basın mesajına karşılık %50 değerini girerek işlemi onaylayınız. (Bkz. Şekil 1) Şekil-1 Dörtgen Yüzeyde Kenar Bölümleme İşlemi c) Dörtgen yüzeye ait diğer karşılıklı kenarı seçiniz, %50 değerini girerek işlemi onaylayınız. (Bkz. Şekil 2) Şekil-2 Dörtgen Yüzeyde Karşı Kenarında Bölümleme İşlemi 2. Dörtgen yüzeyde yüzey bölümleme işleminin uygulanması. a) Dörtgen yüzeyde yüzey bölme işlemini uygulamak için Geometri > Yapım > Bölümleme > Yüzey komutunu çalıştırınız. Bölümlenecek yüzeyi seçin mesajına karşılık Dörtgen yüzeyi seçip işlemi onaylayınız. Bölümleme çizgisinin ilk noktasını eklemek için yüzey üzerinde tıklayın mesajına karşılık ilk nokta için dörtgen yüzeye ait kenarın orta noktasını seçiniz. İkinci nokta için naca profile ait burun noktasını seçip işlemi onaylayınız. (Bkz. Şekil 3 ) 3/15
Şekil-3 Dörtgen Yüzeyde Yüzey Bölümleme İşlemi b) İlk nokta için dörtgen yüzeye ait karşı kenarın orta noktasını seçiniz. İkinci nokta için naca profile ait diğer noktasını seçip işlemi onaylayınız.(bkz. Şekil 4). Şekil-4 Dörtgen Yüzeyde Yüzey Bölümleme İşlemi-2 Sonuç olarak, dörtgen yüzeyi 2 yüzeye bölmüş oldunuz. 3. Dörtgen yüzeyine kenar ve yüzey bölümle işleminin uygulanması. a) Dörtgen yüzeyinin kenarlarını bölmek için Geometri > Yapım > Bölümleme > Kenar komutunu çalıştırınız. b) Bölümlenecek kenarı seçin mesajına karşılık dörtgen yüzeyin orta kenarını seçip işlemi onaylayınız. Bölümleme noktasını kaydırmak için yüzde cinsinden mesafe girin veya kontrol tuşuna basın mesajına karşılık 0.5 değerini girerek işlemi onaylayınız. (Bkz. Şekil 5) 4/15
Şekil-5 Dörtgen Yüzeyde Kenar Bölümleme İşlemi c) Dörtgen yüzeyin diğer orta kenarını seçiniz ve -0.5 değerini girerek işlemi onaylayınız. (Bkz. Şekil 6) Şekil-6 Dörtgen Yüzeyde Kenar Bölümleme İşlemi-2 Uyarı: Bölümleme işlemi sırasında tanımlanan değerlerin, geometrinin hangi yönünde uygulanacağını göstermek amacıyla ön izleme yapılmaktadır. Kullanıcı tarafından yönün doğru olduğunun belirlenmesi halinde işlem onaylanır. Yönün ters olduğunun belirlenmesi halinde ise; klavyenin Enter tuşu kullanılarak ya da tanımlanan değere negatif işaret verilerek tanımlama yapılmalıdır. d) Dörtgen yüzeye ait kenarların bölümleme işlemini tamamladıktan sonra Geometri > Yapım > Bölümleme > Yüzey komutunu çalıştırınız. Bölümlenecek yüzeyi seçin mesajına karşılık dörtgen üst yüzeyini seçerek işlemi onaylayınız. Bölümleme çizgisinin ilk noktasını eklemek için yüzey üzerinde tıklayın mesajına karşılık ilk nokta olarak dörtgen yüzeyin orta kenarında 0.5 birim mesafedeki noktayı seçiniz. İkinci nokta olarak dörtgen yüzeyin orta kenarında 0.5 birim mesafedeki noktasını seçip işlemi onaylayınız. (Bkz. Şekil 7 ) Şekil-7 Dörtgen Üst Yüzeyinde Yüzey Bölümleme İşlemi 5/15
e) Dörtgen alt yüzeyinde bölümleme yapmak için Geometri > Yapım > Bölümleme > Yüzey komutunu çalıştırınız. Bölümlenecek yüzeyi seçin mesajına karşılık dörtgen alt yüzeyini seçerek işlemi onaylayınız. Bölümleme çizgisinin ilk noktasını eklemek için yüzey üzerinde tıklayın mesajına karşılık ilk nokta olarak dörtgen yüzeyin orta kenarında 0.5 birim mesafedeki noktayı seçiniz. İkinci nokta olarak dörtgen yüzeyin orta kenarında 0.5 birim mesafedeki noktasını seçip işlemi onaylayınız. (Bkz. Şekil 8 ) Şekil-8 Dörtgen Alt Yüzeyinde Yüzey Bölümleme İşlemi 7. Dörtgen Geometrisinin Çözümağı Tanımları Bilgilendirme: a) Dörtgen geometrisi üzerinde çözümağı oluşturabilmek için bu geometri bir sonlu modelde tanımlı olmalıdır. Bunun için öncelikle Çözümağı > Yönet > SM Oluştur komutunu çalıştırınız. Dörtgen geometrisi parçasını seçerek açılan pencerede SM ismini girerek işlemi onaylayınız. Dörtgen çözümağı oluşturulurken seçilecek yüzey ve kenarlar aşağıdaki şekillerde numaralandırılmıştır. (Bkz. Şekil 9, 10) 6/15
1 2 3 4 Şekil-9 Yüzey Numaraları 2 1 3 4 6 7 11 8 10 5 15 9 17 18 16 14 13 12 Şekil-10 Kenar Numaraları 7/15
b) Çözümağı oluşturmadan önce öncelikle çözümağı yapılacak Yüzey-1 ve 2'ye ait kenarların tanımlamaları yapılır. (Bkz. Şekil 11) Bunun için öncelikle Çözümağı > Tanımla > Kenar Bölümü komutunu çalıştırınız. Tanımlanacak kenarları seçin mesajına karşılık tanımı yapılacak kenarı seçiniz. Açılan pencerede kullanıcı tarafından belirlenen değerler girilerek işlemi tamamlayınız.(bkz. Şekil 12) 2 1 3 4 6 7 11 8 10 5 9 Şekil-11 Kenar Tanımları Yapılacak Olan Yüzeylerin Kenarlarının Gösterilmesi Şekil-12 Kenar Bölümü Tanımla Ekranı 8/15
c) Dörtgen geometrisinde Yüzey-1 ve 2'ye ait olarak kullanıcı tarafından verilen kenar tanımlamaları aşağıda verilen tablodaki gibidir. a b c Kenar 1 20 Otomatik çıkan değeri değiştirmeyin Otomatik çıkan değeri değiştirmeyin Kenar 2 40 Otomatik çıkan değeri değiştirmeyin Otomatik çıkan değeri değiştirmeyin Kenar 3 20 Otomatik çıkan değeri değiştirmeyin Otomatik çıkan değeri değiştirmeyin Kenar 4 40 0.08595 0.2799 Kenar 5 48 Otomatik çıkan değeri değiştirmeyin Otomatik çıkan değeri değiştirmeyin Kenar 6 80 Otomatik çıkan değeri değiştirmeyin Otomatik çıkan değeri değiştirmeyin Kenar 7 200 Otomatik çıkan değeri değiştirmeyin Otomatik çıkan değeri değiştirmeyin Kenar 8 80 Otomatik çıkan değeri değiştirmeyin Otomatik çıkan değeri değiştirmeyin Kenar 9 48 Otomatik çıkan değeri değiştirmeyin Otomatik çıkan değeri değiştirmeyin Kenar 10 40 0.2486 0.0683 Kenar 11 120 0.0049 0.0118 d) Kenar tanımlamaları yapılan Yüzey-1ve 2'de çözümağı oluşturmadan önce yüzey çözümağı tanımlamalarının yapılması gerekir. Bunun için Çözümağı > Tanımla > Düzensiz Yüzey Çözümağı komutunu çalıştırınız. Açılan pencerede belirlenen değerleri girerek işlemi tamamlayınız. (Bkz. Şekil 13). 9/15
Şekil-13 Yüzey Çözümağı Tanımla Ekranı e) Dörtgen geometrisinde Yüzey-1 için yapılan düzensiz yüzey çözümağı tanımlamaları aşağıdaki tabloda verilmiştir. d e f g h ı Yüzey 1 0.422618 812 0.6 5 1 1 f) Dörtgen geometrisinde Yüzey-2 için yapılan düzensiz yüzey çözümağı tanımlamaları aşağıdaki tabloda verilmiştir. d e f g h ı Yüzey 2 0.422618 13547 0.015 5 1 1 g) Yüzey-3 ve 4'e ait kenarların tanımlamalarını yapınız. (Bkz. Şekil 14) 10/15
4 10 15 17 18 16 14 13 12 Şekil-14 Kenar Tanımları Yapılacak Olan Yüzeylerin Kenarlarının Gösterilmesi h) Dörtgen geometrisinde Yüzey 3 ve 4 için yapılan kenar tanımlamaları aşağıdaki tabloda verilmiştir. a b c Kenar 4 40 0.08595 0.2799 Kenar 10 40 0.2486 0.0683 Kenar 12 20 Otomatik çıkan değeri değiştirmeyin Otomatik çıkan değeri değiştirmeyin Kenar 13 40 Otomatik çıkan değeri değiştirmeyin Otomatik çıkan değeri değiştirmeyin Kenar 14 20 Otomatik çıkan değeri değiştirmeyin Otomatik çıkan değeri değiştirmeyin Kenar 15 48 Otomatik çıkan değeri değiştirmeyin Otomatik çıkan değeri değiştirmeyin Kenar 16 200 Otomatik çıkan değeri değiştirmeyin Otomatik çıkan değeri değiştirmeyin Kenar 17 48 Otomatik çıkan değeri değiştirmeyin Otomatik çıkan değeri değiştirmeyin Kenar 18 120 0.0119 0.0049 i) Kenar tanımlamaları yapılan Yüzey-3 ve 4 üzerinde yüzey çözümağı tanımlanır. j) Dörtgen geometrisinde Yüzey-3 için yapılan düzensiz yüzey çözümağı tanımlamaları aşağıdaki tabloda verilmiştir. d e f g h ı Yüzey 3 0.422618 15003 0.0130 5 1 1 11/15
k) Dörtgen geometrisinde Yüzey-4 için yapılan düzensiz yüzey çözümağı tanımlamaları aşağıdaki tabloda verilmiştir. d e f g h ı Yüzey 4 0.422618 813 0.6 5 1 1 8. Dörtgen Yüzey Üzerinde Çözümağı Oluşturma a) Tanımları yapılmış dörtgen yüzey üzerinde çözümağı oluşturmak için Çözümağı > Oluştur > Düzensiz Yüzey Çözümağı komutunu çalıştırınız. Çözümağı oluşturulacak yüzeyleri seçin mesajına karşılık dörtgen geometriye ait yüzeyleri hiyerarşi panelinden klavyenin Shift tuşu yardımıyla seçerek işlemi onaylayınız. (Bkz. Şekil 15, 16) Şekil-15 Dörtgen Yüzey Üzerindeki Çözümağı(Genel Görünüm) 12/15
Şekil-16 Dörtgen Yüzey Üzerindeki Çözümağı (Yakın Görünüm) b) Oluşturulan kabuk elemanlardan hacim çözümağı oluşturmak için öncelikle CAEeda TM ekran bölgesinde fare sağ tuşunun kullanımı ile açılan Seçim Filtresi penceresinden Çözümağı Seç modundaki Kabuk Seç seçeneğini etkinleştiriniz. Çözümağı > Eleman > Oluştur > Uzat komutunu çalıştırınız. Uzatılacak kabuk elemanları seçin mesajına karşılık dörtgen geometri üzerinde bulunan tüm kabuk elemanları klavyenin Ctrl+A tuş kombinasyonu kullanarak seçerek işlemi onaylayınız. Onaylama sonucu açılan ekrandaki katman sayısı değerine 2 girilerek işlem tamamlanır. (Bkz. Şekil 17) 13/15
Şekil-17 Kabuk Elemanları Uzat EKranı c) Oluşturulan hacim çözümağlarını görüntüleyebilmek için ilk önce Görüntü filtresi > Çözümağı seçeneğinden Hacimleri Göster özelliğini etkinleştiriniz. Daha sonra Çözümağı > Yönet komutunda işlem yapılan SM'ye bağlı olarak açılan menüde Hacimler Kapalı seçeneğini Hacimler Açık duruma getiriniz. (Bkz. Şekil 18) 14/15
Şekil-18 Hacim Çözümağı 9. Dörtgen Geometrisi Üzerindeki Çözümağı Bilgisi a) Dörtgen üzerinde oluşturulan çözümağları bilgilerine ulaşabilmek için Çözümağı > Kontrol > Çözümağı Bilgisi komutunu çalıştırınız. b) Dörtgen üzerinde oluşturulan çözümağı bilgilerine daha detaylı ulaşabilmek için Çözümağı > Kontrol > İstatistikler komutunu çalıştırınız. 15/15