Solunum Fonksiyon Testleri Prof Dr Mustafa Erelel İstanbul Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları
Solunum Fonksiyon Laboratuvarı Göğüs Hastalıklarının En Gürültülü Yeri İyi ventile edilmiş Nem %2080 Isı 1430 6 feet kare (3.344m²)
SFT LABORATUVARI EKİPMANI (ATS) MEDİKAL DİREKTÖR Akciğer fizyoloji deneyimli SFT ekipmanı hakkında bilgili Test sonuçlarını yorumlama deneyimli
SFT LABORATUVARI EKİPMANI (ATS) TEKNİK DİREKTÖR Yüksek okul (biyoloji, matematik)mezunu 34 yıl SFT lab. Deneyimi (test uygulaması ve sorun giderme) En az 2 yıl süpervizörlük
SFT LABORATUVARI EKİPMANI (ATS) SÜPERVİZÖR Yüksek okul (biyoloji, matematik) 23 yıllık lab. deneyimli
SFT LABORATUVARI EKİPMANI (ATS) SFT TEKNİSYENLERİ En az lise, tercihen yüksek okul (biyoloji, matematik) Spirometre için en az 6 ay, DLCO ve egzersiz için 1 yıl, Sorun giderme için 12 yıl deneyimli
Spirometre teknolojisi
Spirometri, solunum işlevlerinin incelenmesini sağlayan yöntem ne zamandan beri kullanılmaktadır M.Ö. 700
Spirometre Sulu Kuru İnfra Red Kızaran Teller Akım Yaprakları Volümden Akım Akımdan Volüm
SULU SPİROMETRE KURU PİSTONLU SPİROMETRE KÖRÜKLÜ SPİROMETRE
BASINÇDİFERANSİYEL PNÖMOTAKOGRAFI AKIM = BASINÇ REZİSTANS TERMİSTOR VORTEKS TÜRBİN
N2 WASHOUT He DİLÜSYON Hacimlerin Ölçülmesi VÜCUT PLETİSMOGRAFI
SFT DEĞERLENDİRMESİ Yaptırmama Gerek Var mı? Kontrendikasyonu Var mı? Beklenen Ne? Konsültasyon Gerekli mi? Ön Koşulları Hazır mı? Akciğer grafisi, Hb değeri,kbb muayenesi Hangi Test Yapılmalı? FizyopatolojiAranılacak kriter
AKIMVOLÜM MANEVRASI EKSPİRYUMİNSPİRYUM Hacimler Kapasiteler (En az iki hacimden oluşur) Akım Hızları TV IRV ERV RV FEV10,5236 TLC IC FRC VC (FVC) FEF25% FEF50% FEF75% FEF2575% FEF7585% PEF
Endikasyonları Kontrendikasyonları Gereken Şartlar
İletim Yolları Fonksiyonel Ünite Mekanizma
Bu solunum hacimleri Efor Uyum Hasta Teknisyen bağımlıdır
Prediktif Değer: Yaş Cins Boy Kilo Etnik köken CaucasionBlackWhiteYellow
Bu değerlere göre kişinin normali belirlenir Normalden sapmalar da patoloji olarak karşımıza çıkar
Test Öncesinde
Test Sırasında 510 dak. dinlendirilmeli, Testler anlatılmalı, Zorlu ekspirasyon manevraları sırasında oturtulmalı Karşılaştırma amacıyla aynı cihaz kullanılmalı Oda ısısı ve basınç ile BTPS düzeltmesi yapılmalı Dinamik çalışma, statik AC volümleri, gaz transferi, bronkodilatör çalışması.
Test Sırasında Standart pozisyonda ve rahat Oturur Ayakta Yatar Burun mandalla kapatılır
Test Sırasında Dikkat Edilmesi Gerekenler Yeterli Test Sayısı Öksürük Glottis kapanması Kaçak Erken Bitirme Eforun tam başlamamasısürdürülmemesi Testler arasında uyum farkı Hile
Sonuçlar Doğru Kesin Tekrar edilebilir Her an yapılabilir olmalı
Akciğer Volümleri TOTAL AKCİĞER KAPASİTESİ Tidal volüm Rezidüel volüm İnspiratuvar rezerv volüm Vital kapasite Ekspiratuar rezerv volüm İnspiratuvar kapasite Fonksiyonel reziduel kapasite
Solunum Fonksiyonlarına Göre Akciğer Hastalıkları Reversibilitesi genellikle olan Obstrüktif ASTIM Restriktif Reversibilitesi genellikle olmayan KOAH Parenkimal İnterstisyel Ac Hastalıkları Ekstraparenkimal Kasİskelet sistemi Hastalıkları
Obstrüksiyonda Ne Olur? Direnç Artar Akım Hızı Zamanlı Hacimler Hacimler
FVC :10 FEV1 :8 FEV1/FVC :%80 T zamanı 5 4 %80 5 4 %80 Obstrüksiyon
Obstrüksiyon
T Zamanda çıkan hava azalır RV ve FVC artar IRV azalır EELV artar Total AC kapasitesinde solunum autopeep oluşur ve artar Egzersiz kapasitesi azalır Dispne ortaya çıkar ve ağırlaşır
IRV VT IRV ERV VT ERV RV RV RV RV
Obstrüksiyonda Egzersiz Dispnesinin Nedeni
Obstrüksiyonda Zorlu Ekspiryum İstirahat durumu Derin İnspiryum FVC mi VC mi + autopeep + + + + + + + +
Restriksiyonda Ne Olur? İletim Yolları Fonksiyonel Ünite Mekanizma Ø
FVC :10 FEV1 :8 FEV1/FVC :%80 Küçültülmüş Model 5 4 %80 5 4 %80 Restriksiyon
FVC :10 FEV1 :8 FEV1/FVC :%80 5 4 %80 5 4 %80 Obstrüksiyona Mikst X Bağlı Restriktif? Tipte Değişiklik
FVC :10 FEV1 :8 FEV1/FVC :%80 Örnek Obstrüktif Hastalık + Restriktif Hastalık 5 4 %80 5 4 %80 Mikst Patern
Obstrüktif Restriktif FVC N FEV1 FEV1/FVC N Akımlar
Obstrüksiyonda Normal Reversibilite NBPT
Erken Reversibilite Kısa Etkili Beta2mimetik FEV1 Pred Pre % Post % A B C Mutlak Reversibilite Prediktif Değer Üzerinden Reversibilite Başlangıç Değeri Üzerinden Reversibilite %12 200 ml %15
Geç Reversibilite FEV1 02.Ekim.2008 Pred Pre % Post % 17.Ekim.2008 Pre % A B C D Mutlak Reversibilite 200 ml Başlangıç Değeri Üzerinden Reversibilite %15
Obstrüksiyonu Olan Hasta Erken Reversibilite Pozitif Nedenleri Bul Düz kas İnflamasyon Ödem Sekretuvar hücreler Düz kas Sekresyon İnflamasyon Kitle Ödem Taşiflaksi Sekretuvar hücreler Tolerans Sekresyon Yapısal değişiklikler Kitle Taşiflaksi Tolerans Nedenleri Bul Negatif Geç Reversibilite Pozitif Yapısal değişiklikler
SFT Normal Olan Astım Şüpheli BPT Negatif %99 Pozitif ASTIM
Venn Diagramı Kronik Bronşit 1 3 11 5 8 6 7 2 4 Amfizem KOAH 9 10 Hava Akımı Obstrüksiyonu Astım
Normal bronşiol Alveol duvarı Elastik çekilme Hava yolu düz kası Epitel Kronik bronşit Amfizem İnflamasyon Daralmış lümen Fibrozis Aktive nötrofiller Artmış hava yolu tonüsü Daralmış lümen Azalmış elastik çekilme Alveol harabiyeti
Havayolu Basınç Eğrileri
NORMAL DURUM
İnspiryum Durumunda Basınçlar
Ekspiryum Durumunda Basınçlar + + + + + +
Havayolu TM lerinde SFT
Üst Hava Yolu Obstrüksiyon Değişken intratorasik darlık Değişken ekstratorasik darlık Sabit darlık
Değişken İntratorasik Darlıkta Basınçlar
Değişken İntratorasik Darlıkta Basınçlar + + + + + +
Değişken Ekstratorasik Darlıkta Basınçlar + + + + + +
Değişken Ekstratorasik Darlıkta Basınçlar
Sabit Darlıkta Basınçlar + + + + + +
Sabit Darlıkta Basınçlar
FEF50% / FIF%50 1
Ana bronş obstrüksiyonu Tam obstrüksiyon
Sağ ana bronş obstrüksiyonu
Sol ana bronş obstrüksiyonu
Üst Hava Yolu Obstrüksiyonu FEF50% /FIF 50% =<1 FEV1/PEF FIF50% >10ml/L/min <100L/min FEV1/FEV0.5 <1.5