Bankacılıkta Yapısal GeliĢmeler

BANKACILIK DÜZENLEME VE DENETLEME KURUMU Bankacılıkta Yapısal GeliĢmeler Sayı: 6 / Aralık Strateji GeliĢtirme Daire BaĢkanlığı

Bu Yayın kamuoyunu bilgilendirme amacıyla hazırlanmıştır. Yayında yer alan bilgilere dayanarak alınacak kararların sonuçlarından BDDK sorumlu tutulamaz. Yayından kaynak gösterilmek suretiyle kısmen alıntı yapılabilir. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu Adına Sahibi: Mukim ÖZTEKĠN Sorumlu Yazı ĠĢleri Müdürü: Faruk DEMĠR BANKACILIK DÜZENLEME VE DENETLEME KURUMU Atatürk Bulvarı No: 191 668 Kavaklıdere, Ankara-Türkiye STRATEJĠ GELĠġTĠRME DAĠRE BAġKANLIĞI Telefon: (9 312) 455 65 29; Faks: (9 312) 424 8 74; Ġnternet Sitesi: www.bddk.org.tr; E-Posta: bygr@bddk.org.tr Bu yayın tüm içeriği ile BDDK internet sayfasında yer almaktadır. BDDK doküman merkezinde 1 adet basılmıştır. Basım Tarihi: 26 Temmuz 212; 212 BDDK ISSN: 137-5691

AÇIKLAMA Temel amaçlarından biri finansal piyasalarda güven ve istikrarı sağlamak olan Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu, 5411 sayılı Bankacılık Kanunu nun 97 nci maddesinin 3 üncü fıkrasına göre; bankacılık sektörü ile banka dışı finansal sektörde (finansal kiralama, faktoring ve finansman şirketleri) yaşanan gelişmelerden yapısal nitelikte olanlara dair değerlendirmeleri içeren Bankacılıkta Yapısal Gelişmeleri yayınlamaktadır. Bankacılıkta Yapısal Gelişmeler Yayını nın altıncı sayısı altı bölümden oluşmaktadır. Yayında, piyasa yapısı analizine, bankacılığa ilişkin kapasite göstergelerine, aracılık faaliyetlerine, strateji ve politika konularına dair gelişmelere yer verilmektedir. Bankacılıkta Yapısal Gelişmeler Yayını nda yer alan bankalara ilişkin veriler aksi belirtilmedikçe, bankaların yurt içi şubelerinin yanı sıra yurt dışı şubelerini de kapsamakta olup toplulaştırılarak sunulmaktadır. Bankacılıkta Yapısal Gelişmeler Yayını nın herhangi bir sayısında yer alan dönemsel bir bilgi, takip eden sayılarda çeşitli sebeplerle meydana gelecek güncellemeler sonucunda değişikliğe uğrayabilir. Bu çalışma, BDDK Veritabanından 13 Temmuz 212 tarihi itibarıyla alınmış olan verilere dayalı olarak hazırlanmıştır. Bu tarihten sonraki güncellemeler raporun kapsamı dışındadır. Çalışmanın bankacılık sektörünün tümünü içeren analiz bütünlüğünün bozulmaması amacıyla, küresel ve Türkiye karşılaştırmalarında, Türkiye için bankaların bütünü kapsanmıştır. BDDK i Bankacılıkta Yapısal Gelişmeler - Aralık

BDDK ii Bankacılıkta Yapısal Gelişmeler - Aralık

Mev. Kredi Aktif GENEL DEĞERLENDĠRME Türk bankacılık sektörünün aktif büyüklüğünün %92 sini mevduat bankaları, %4,6 sını katılım bankaları ve %3,4 ünü kalkınma ve yatırım bankaları oluşturmaktadır. Son yıllarda mevduat bankalarının payında gözlenen azalışa paralel olarak katılım bankalarının payında istikrarlı bir artış görülmektedir. Ölçek açısından son 1 yıllık dönem incelendiğinde, büyük ölçekli bankaların payının sürekli arttığı, buna mukabil diğer banka gruplarının paylarının azaldığı görülmekle birlikte, büyük ölçekli bankaların sektör payı azalırken orta ölçekli bankaların lehine bir değişim gözlenmektedir. Söz konusu gelişme görece küçük ölçekli bankaların büyüme potansiyelini göstermekte olup, motivasyon unsuru oluşturacak politikalarla desteklenme ihtiyaçlarına işaret etmektedir. Küresel sermayenin Türk bankacılık sektörüne olan ilgisi 22 yılından itibaren artarak devam etmekte ve sektörde faaliyet gösteren 36 bankada küresel sermayenin payı bulunmaktadır. yılında %2,1 olan yurtdışı organizasyonların toplam dönem kârındaki payı, yılında %7,5 e yükselmiştir. yılı itibarıyla yurtdışı organizasyonların sektörün toplam aktiflerindeki payı ise %15,1 dir. Banka şubelerinin yurt içi dağılımında ağırlığını İstanbul un oluşturduğu Marmara Bölgesinde önemli bir yoğunlaşma görülmektedir. Sektördeki bankaların 34 farklı ülkede yurtdışı organizasyonu mevcut olup, yılında özellikle Bahreyn ve Irak ta yeni şubeler açılmıştır. Bankacılık sektörü yoğunlaşma göstergeleri analiz edildiğinde Türk bankacılık sektörünün pek çok gelişmiş ekonomiye göre risklilik düzeyinin düşük olması sektörün sağlamlığın işaret etmekte, yüksek aktif büyüme hızı ise sektörün hala çok büyük bir potansiyelinin bulunduğunu göstermektedir. Tablo: Türk Bankacılık Sektörü Piyasa Görünümü (%) 2 21 22 23 24 25 26 27 Büyük Ölçekli 53,2 73,3 71,3 73,4 73,7 74, 75,2 74, 74,3 75,5 74,8 73,2 Orta Ölçekli 27,1 16,8 2,3 17,2 16,7 16, 14,9 16,5 16,4 16,3 16,8 18,5 Küçük Ölçekli 19,7 9,9 8,4 9,5 9,7 1,1 9,8 9,5 9,3 8,2 8,5 8,2 HHI 623,4 794,9 851,7 94,6 95,9 934,7 911, 879,1 885,7 913,3 897, 855,5 Mevduat Bankaları 88,8 88,7 87,6 88,4 9,2 9,4 92,5 91,9 92, 9,5 91,1 91, Kalkınma ve Yatırım 6, 8,6 8,3 7,1 5,1 3,7 3,3 3,1 3,2 3,5 3, 3,4 Katılım Bankaları 5,1 2,7 4,1 4,5 4,7 5,9 4,3 4,9 4,8 6, 5,9 5,6 HHI 578,7 761,3 732, 71,2 712,6 751, 85,8 784,2 811,7 772,9 797,1 812,9 İlk 5 Banka 49,7 56,7 6,8 61,4 62,9 63,9 63,2 62,2 62,3 62,6 63,1 59,8 İlk 1 Banka 7,6 82,8 84,5 85,3 86,8 86,9 87,3 86,3 86,1 86,1 86,9 86,5 HHI 72,7 878,2 969,8 127, 19,3 156,7 134,1 13,3 994,9 115,3 142, 937,8 Kredilerin bankacılık sektörü toplam aktifleri içindeki ağırlıklı payı, yılında da devam etmektedir. Sektörün aktiflerinde gözlenen artışı sürükleyen temel nedenin, kredi hacminde yaşanan büyüme olduğu görülmektedir. Türk bankacılık sektöründe kredi piyasasında yüksek bir yoğunlaşmanın bulunmadığı değerlendirilmektedir. Kredi hacmi piyasası yoğunlaşmasında yılında gözlene kısmi artışa rağmen, yoğunlaşma ölçütü, 1. puanın altında 812,9 puan seviyesinde gerçekleşmiştir. Mevduat bankalarının kredi piyasasındaki ağırlığı, yılında da devam etmektedir. Küçük ölçekli bankaların kredi piyasası içindeki paylarında 26 yılından beri yaşanan düşüş eğilimi de yılı itibarıyla sürmüştür. Piyasa yapısı çerçevesinde, ticari krediler ve KOBİ kredileri, toplam krediler ile paralel bir gelişim izlerken, tüketici kredileri piyasasında daha yüksek bir yoğunlaşma bulunmaktadır. Özellikle kredi kartı alacakları piyasasındaki görece yüksek yoğunlaşma ve 27 yılı sonrası konut kredisi piyasasındaki yoğunlaşmanın kısmen artması, tüketici kredileri piyasası yoğunlaşmasındaki artışta etkili olmuştur. Türk bankacılık sektöründe mevduat piyasasında, büyük ölçekli bankaların toplam içindeki paylarında meydana gelen azalış ile birlikte, yılında yoğunlaşmanın daha da azaldığı gözlenmektedir. Sektörde faaliyet gösteren dört katılım bankasının pazar payları birbirine yakın seviyede bulunmaktadır. Katılım fonları piyasasında, yılı itibarıyla, Asya ve Orta Doğu bölgesinde faaliyet gösteren kuruluşlarca toplanan küresel mevduat 324 milyar ABD dolarına ulaşmıştır. Söz konusu mevduatta Suudi Arabistan ın yılı itibarıyla ilk sırada yer aldığı görülmektedir. Türkiye nin söz konusu pazardaki payı yılında %5 düzeyindedir. Türk bankacılık BDDK iii Bankacılıkta Yapısal Gelişmeler - Aralık

24 25 26 27 22 23 24 25 26 27 sektörünün, mevduat dışı finansman kaynaklarına erişim kapasitesi yükselmiştir. yılında sektör tarafından kullanılan sendikasyon kredileri içinde, büyük ölçekli bankaların paylarının azaldığı, orta ölçekli bankaların ise bu kredilerden daha yüksek pay aldıkları görülmektedir. Bu durum, sektörün kaynak çeşitliliğinin artmasına olanak sağlamaktadır. Türk bankacılık sektöründe kapasite göstergeleri genel olarak istikrarlı bir gelişim süreci içindedir. Katılım bankalarının bütün kapasite göstergelerinde sektörün üzerinde performans sergilediğini ve çok hızlı bir gelişim süreci içinde olduğu gözlemlenmektedir. Ölçek bazında ise, küçük ölçekli bankalar, kapasite göstergeleri açısından en az gelişim sağlayan gruptur. Sektördeki şube ve çalışan sayısında 23 yılından sonra bu göstergelerde istikrarlı bir artış süreci başlamıştır. Ilımlı da olsa şube ve personel sayılarında artışın devam etmesi, bankacılık sektörünün küresel krizden etkilenme düzeyinin görece düşük olduğunu kanıtlar niteliktedir. Ödemeler sisteminin unsurlarından olan ATM ve POS sayılarının, son sekiz yılda sırasıyla yılda ortalama %11 ve %18 oranında artması bankacılık hizmetlerine erişimin her yıl daha da kolaylaştığını göstermektedir. Kredi kartı sayısı, bankaların pazar payı ve kâr stratejilerinin de etkisiyle son 1 yılda yaklaşık üç katına ulaşmıştır. Perakende bankacılığa yönelik güçlü risk iştahı, sektörde güçlü bir rekabeti beraberinde getirmektedir. Bu rekabet yapıcı bir nitelikle sektörün pazar payını büyütmesine yardımcı olmaktadır. Ayrıca, internet bankacılığı, telefon bankacılığı ve çağrı merkezleri, e-posta, posta vb. kanallar da dikkate alındığında, sektörün hizmet sunum kapasitesi bakımından önünde çok büyük bir parkurun olduğu görülmektedir. Tablo: Türk Bankacılık Sektörü Temel Kapasite Göstergeleri (%) 25 26 27 Kredi Müş. Sayısı İlk 5 Banka 63,7 61,3 58,5 59,7 57,4 58,1 58,6 İlk 1 Banka 88, 88,7 88,3 88,7 88,3 89,3 9,1 Mudi Sayısı İlk 5 Banka 83,2 8,6 81, 79,5 78,9 71, 71,7 İlk 1 Banka 94,8 95,3 94,2 94,3 93,7 9,9 9,5 Şube Sayısı İlk 5 Banka 57,3 54,7 51,3 51,2 51,3 51,5 51,4 İlk 1 Banka 78,8 79,8 77,4 76,5 77,1 78,1 8,6 Piyasa yapısı ile ilgili olarak analiz edilmesi gereken temel unsurlardan birisi de kuruluşların davranış biçimidir. Sektörde oluşan davranışın önemli bir göstergesi fiyatlama politikalarıdır. Bu çerçevede, TP-YP ayrımında ortalama plasman faizi ve ortalama faiz maliyetleri incelenmiştir. TP plasman faizinde orta ölçekteki bankaların, ortalama TP faiz maliyetinde ise küçük ölçekli bankaların diğer gruplara göre daha düşük oranlarla çalıştıkları gözlenmektedir. Ayrıca, kredi ve mevduata ilişkin faiz oranları incelendiğinde, bankaların faiz oranlarını indirdikleri ve genel olarak marjların daraldığı görülmektedir. Nitekim mevduat faizlerinde yakınsamanın olduğu, yine orta ölçekli bankaların daha yüksek mevduat faizi ödedikleri dikkat çekmektedir. Önümüzdeki dönemde özellikle yurtiçi tasarrufu teşvik eden politikaların ve İstanbul Finans Merkezi teşvik uygulamalarının, ürün çeşitliliği ve rekabet açısından etkili olacağı ve sektörün potansiyelini realize etmesi konusunda yardımcı olacağı beklenmektedir. Ayrıca, yılında para politikasının bir aracı olarak kullanılan zorunlu karşılık oranı uygulaması ile BDDK nın aktif olarak kullandığı genel ve özel karşılık oranı uygulamalarının, kredi davranışını etkilediği izlenmiştir. Grafik: Bireysel Kredi Kartı Taksit Tercih Oranı ve Bankacılıkta ARGE/Faiz DıĢı Giderler 8 7 6 5 4 3 2 1 (%) Büyük Orta Küçük Bireysel Kredi Kartlarında Taksit Kullanım Oranı 1,5 1,3 (%) Büyük Ölçekli ARGE Harcamaları/ Faiz Dışı Giderler 1,1,9,7,5,3,1 -,1 Orta Ölçekli Küçük Ölçekli BDDK iv Bankacılıkta Yapısal Gelişmeler - Aralık

Sektörde dikkat çeken bir davranış biçimi ise, Ar-Ge harcamalarının toplam faiz dışı giderler içinde oldukça düşük bir paya sahip olmasıdır. Finansal sistemin geleceğe bakış açısı ve yeni iş modelleri kapsamında bu harcamaların artması beklenmektedir. Sektör, yüksek uyum kabiliyeti ve genç nüfusu ile küresel yenilikleri izlemek ve Türk finans piyasasına uyarlamak konusunda oldukça başarılıdır. Ancak, yüksek potansiyelini hayata geçilebilmek, pazarını genişletmek ve ürün çeşitliliğini artırabilmek için, bu alanda programlı ve koordineli atılımlara açık olması da gerekmektedir. Bu konjonktürde Ar-Ge faaliyetlerinin desteklenmesi hakkındaki yasa ve İstanbul Finans Merkezi teşvik uygulamalarının önemli fırsatlar yaratabileceği düşünülmektedir. Sektörün, kâr payı ve ikramiye ödemelerinde, yerel ve küresel koşulları dikkate aldığı görülmektedir. Sektör kârlılığını sürdürmekle beraber, özellikle ve yıllarında söz konusu gider kalemlerinde reel azalma gözlenmiştir. Piyasa yapısı ile etkileşimde olan diğer bir husus bankaların göstermiş oldukları performanstır. Kârlılık, etkinlik ve verimlilik açısından analiz edilen sektörün performansı, yılında ortaya çıkan küresel krizin devam eden yansımalarından etkilenmeden olumlu seyrini sürdürmektedir. yılında, küçük ve orta ölçekli bankaların toplam kârdan aldıkları pay artarken, büyük ölçekli bankalarınki azalmıştır. Bu gelişme, sektörde rekabetin güçlendiğine ve küçük ölçekli bankaların kapasitelerini geliştirdiklerine yönelik bir işaret olarak değerlendirilmektedir. Küresel dalgalanmaların yarattığı olumsuz ortamın varlığına rağmen yılı performansı, hafif yavaşlama ile sonuçlansa bile, muadil ekonomilerden daha olumlu bir tablo çizmektedir. Son üç yıllık dönemde küresel boyutta ülkelerin aktif ve özkaynak getiri oranları karşılaştırıldığında, Türkiye nin gelişmiş ekonomilerden daha yüksek aktif ve özkaynak getirisine sahip olduğu gözlenmektedir. Bununla birlikte, hızlı büyüyen ve yükselen piyasalara erişilmesi açısından, aktif ve özkaynak getirilerinde yukarı yönlü önemli bir potansiyelin bulunduğu görülmektedir. Performans, piyasa tabanlı ölçütler vasıtasıyla incelendiğinde, dalgalı bir seyir izleyen fiyat/kazanç ve fiyat/maddi varlıklar oranları, yılında genel risk algısında görülen yükselişle birlikte bir miktar aşağı yönlü olduğu görülmektedir. Bu nedenle, uzun vadeli düşünen yatırımcılar için bankacılık sektörü önemli fırsatlar sunmaya devam etmektedir. Temel bir performans göstergesi olan etkinlik, kârlılığa benzer biçimde sektörde gelişme potansiyeline işaret etmektedir. Etkinliğin önemli bir ölçütü olan kredi/mevduat oranının gelişimine bakıldığında, tüm ölçeklerde ve banka gruplarında yukarı yönlü eğilimin devam ettiği ve mevduatın yıllar itibarıyla daha fazla krediye dönüştüğü izlenmektedir. Ayrıca, yine ölçekler ve fonksiyonel açıdan takibe dönüşüm oranlarının yılı itibarıyla aşağı yönlü olması, etkinlikteki artışın bir sonucu olarak değerlendirilmektedir. Veri zarflama yöntemine göre yapılan analiz de, son iki yılda özellikle büyük ölçekli bankalardaki etkinlik artışını teyit etmektedir. Türk bankacılık sektörünün, son 1 yıllık süreçte etkinlik ölçütlerinde ivme yakalamasına rağmen, küresel boyutta yapılan kıyaslamalarda yukarı yönlü gelişmeye çok müsait olduğu ve büyük bir potansiyelinin bulunduğu görülmektedir. yılında sektör geneli için %98,2 olan kredi/mevduat oranının, muadil büyüklükteki ekonomilerde %15 ler civarında olması, söz konusu potansiyelin gerçekleşme ihtimalinin yüksek olduğuna işaret etmektedir. Ayrıca şube ve çalışan bazlı verimlilik göstergeleri, bu alandaki olumluya gidişi ve büyüme potansiyelini teyit eden bir görünüm ortaya koymaktadır. Nitekim şube başına aktif, kredi ve mevduat tutarları yılında da büyümeye devam etmiştir. Küresel karşılaştırma yapıldığında, şube ve personel başına büyüklükler açısından, Türk bankacılık sektörünün muadil büyüklükteki gelişmiş ve gelişen piyasalara yaklaşması açısından daha yukarı çıkabilecek bir fırsatın olduğu görülmektedir. Benzer biçimde, işletme bazlı verimlilik göstergeleri, genel eğilim itibarıyla iyileşme göstermektedir. Nitekim toplam işletme giderlerinin toplam gelirlere oran sektör genelinde kabul edilebilir oran olan %5 nin altında seyretmeye devam etmektedir. BDDK v Bankacılıkta Yapısal Gelişmeler - Aralık

BDDK vi Bankacılıkta Yapısal Gelişmeler - Aralık

ĠÇĠNDEKĠLER 1. BANKACILIK SEKTÖRÜNÜN YAPISI... 1 1.1. Bankaların Tür/Grup/Statü Analizi... 1 1.2. Banka Lisansları... 9 1.3. Bankacılıkta Faaliyet ve Organizasyon Bölümlenmesi... 12 1.4. Aktif Büyümesi ve Yoğunlaşması... 18 2. BANKACILIK SEKTÖRÜ PĠYASA YAPISI... 23 2.1. Krediler... 23 2.2. Ticari Krediler... 25 2.3. KOBİ Kredileri... 27 2.4. Tüketici Kredileri... 28 2.5. Konut Kredileri... 3 2.6. Kredi Kartları Alacakları... 33 2.7. Mevduat... 36 2.8. Tasarruf Mevduatı... 39 2.9. Mevduat Dışı Fonlar... 41 2.1. Gayrinakdi Krediler ve Yükümlülükler... 44 3. BANKACILIK SEKTÖRÜNDE KAPASĠTE... 47 3.1. Müşteri Analizi... 47 3.2. Şube ve Personel Analizi... 51 3.3. ATM ve POS Analizi... 55 3.4. Kredi ve Banka Kartı Analizi... 61 4. BANKACILIK SEKTÖRÜNDE DAVRANIġ... 67 4.1. Bankacılıkta Fiyat Farklılaşması... 67 4.2. Bireysel Kart Kullanımı Gelişmeleri... 74 4.3. Birleşme ve Devirler... 77 4.4. Tanıtım ve Promosyon Faaliyetleri... 79 4.5. Araştırma ve Geliştirme Faaliyetleri... 84 4.6. Kâr Payı ve İkramiye Giderleri... 86 5. BANKACILIK SEKTÖRÜNÜN PERFORMANS GÖSTERGELERĠ... 89 5.1. Performans Göstergeleri... 89 5.2. Etkinlik Analizi... 93 5.3. Verimlilik Göstergeleri... 1 6. BANKA DIġI FĠNANSAL SEKTÖRLER... 19 6.1. Finansal Kiralama Sektörü Piyasa Yapısı... 19 6.2. Faktoring Sektörü Piyasa Yapısı... 114 6.3. Finansman Sektörü Piyasa Yapısı... 117 BDDK vii Bankacılıkta Yapısal Gelişmeler - Aralık

KUTULAR Kutu 1: Banka Türlerinin Küresel Görünümü... 11 Kutu 2: Banka Sayılarının Küresel Görünümü... 14 Kutu 3: Aktif Büyüklüğünün Küresel Görünümü... 19 Kutu 4: Aktif Yoğunlaşması İtibarıyla Türkiye-AB Karşılaştırması... 2 Kutu 5: G-2 Ülkeleri Kredilerinin Görünümü... 24 Kutu 6: Reel Kesime Açılan Kredilerin Küresel Görünümü... 26 Kutu 7: Konut Dışı Tüketici Kredilerinin Küresel Görünümü... 3 Kutu 8: Konut Kredilerinin Küresel Görünümü... 32 Kutu 9: Ödeme Araçları İşlem Hacminin Küresel Görünümü... 35 Kutu 1: Mevduatın Küresel Görünümü... 38 Kutu 11: Katılım Fonlarının Küresel Görünümü... 4 Kutu 12: Sendikasyon Kredilerinin Küresel Görünümü... 43 Kutu 13: Kredi Müşteri Sayılarında Küresel Görünüm... 48 Kutu 14: Mevduat Müşteri Sayılarında Küresel Görünüm... 5 Kutu 15: Banka Şube Sayılarında Küresel Görünüm... 52 Kutu 16: Çalışan Sayılarında Küresel Görünüm... 55 Kutu 17: ATM Sayılarında Küresel Görünüm... 57 Kutu 18: POS Sayılarında Küresel Görünüm... 6 Kutu 19: Kredi Kartı Sayılarında Küresel Görünüm... 63 Kutu 2: Banka Kartı Sayılarında Küresel Görünüm... 66 Kutu 21: Net Kârların Gelişimi Küresel Görünüm... 9 Kutu 22: Performans Göstergelerinde Küresel Görünüm... 93 Kutu 23: Etkinlik Analizinde Küresel Görünüm... 99 Kutu 24: Şube Bazlı Verimlilik Göstergelerinde Küresel Görünüm... 13 Kutu 25: Personel Bazlı Verimlilik Göstergelerinde Küresel Görünüm... 15 Kutu 26: İşletme Bazlı Verimlilik Göstergelerinde Küresel Görünüm... 18 Kutu 27: Finansal kiralama göstergelerine ilişkin küresel görünüm... 112 Kutu 28: Finansal kiralama işlem hacmine ilişkin küresel görünüm... 113 Kutu 29: Faktoring işlem hacmine ilişkin küresel görünüm... 115 TABLOLAR Tablo 1.1-1: Fonksiyonlarına Göre Bankaların Görünümü... 1 Tablo 1.1-2: Ölçeklerine Göre Bankaların Görünümü... 2 Tablo 1.1-3: G-SIFI Listesi... 2 Tablo 1.1-4: Sahiplik Yapılarına Göre Bankaların Görünümü... 3 Tablo 1.1-5: Organizasyonlarına Göre Bankaların Görünümü... 4 Tablo 1.1-6: Statü Değişiklikleri... 4 Tablo 1.2-1: Bankacılık Lisansına Konu Temel Faaliyetlerin Görünümü... 9 Tablo 1.3-1: Aktiflerin Yurt İçi Yurt Dışı Ağırlığı... 12 Tablo 1.3-2: Kredilerin ve Mevduatın Yurt İçi ve Yurt Dışı Şubeler Dağılımı... 12 Tablo 1.3-3: Dönem Net Kârında Yurt İçi ve Yurt Dışı Şubeler Dağılımı... 13 Tablo 1.3-4: Banka Sayılarının Gelişimi... 13 ablo 1.3-5: Bankaların Organizasyonları... 15 Tablo 1.3-6: Bankacılığın Yerel Coğrafyası... 16 Tablo 1.3-7: Bankacılığın Küresel Coğrafyası... 17 Tablo 1.4-1: Toplam Aktif Büyüklük ve Yoğunlaşma Göstergeleri... 18 Tablo 1.4-2: Sektördeki Aktif Pay Sıralaması... 21 Tablo 2.1-1: Toplam Kredi Hacmi Yoğunlaşma Göstergeleri... 23 Tablo 2.1-2: Kredilerde İlk 1 Banka Sıralaması... 25 Tablo 2.1-1: Ticari Krediler Yoğunlaşma Göstergeleri... 25 Tablo 2.2-1: KOBİ Kredileri Yoğunlaşma Göstergeleri... 27 BDDK viii Bankacılıkta Yapısal Gelişmeler - Aralık

Tablo 2.2-2: KOBİ Kredilerinde İlk 1 Banka Sıralaması... 28 Tablo 2.3-1: Tüketici Kredileri Yoğunlaşma Göstergeleri... 29 Tablo 2.3-2: Tüketici Kredileri Hacminde ilk 1 Banka Sıralaması... 29 Tablo 2.4-1: Konut Kredileri Yoğunlaşma Göstergeleri... 31 Tablo 2.4-2: Konut Kredileri Hacminde ilk 1 Banka Sıralaması... 33 Tablo 2.5-1: Kredi Kartları Tutarı Yoğunlaşma Göstergeleri... 33 Tablo 2.5-2: Kredi Kartları Tutarında ilk 1 Banka Sıralaması... 34 Tablo 2.6-1: Mevduat Yoğunlaşma Göstergeleri... 36 Tablo 2.6-2: Mevduatta İlk 1 Banka Sıralaması... 37 Tablo 2.6-3: Katılım Fonu Piyasası Büyüklüğü... 37 Tablo 2.6-4: Katılım Fonunda Sıralama... 37 Tablo 2.7-1: Tasarruf Mevduatı Yoğunlaşma Göstergeleri... 39 Tablo 2.8-1: Mevduat Dışı Fonlar Yoğunlaşma Göstergeleri... 41 Tablo 2.8-2: Sendikasyon Kredileri Yoğunlaşma Göstergeleri... 42 Tablo 2.8-3: Sendikasyon Kredilerinde İlk 1 Banka Sıralaması... 42 Tablo 2.8-4: Seküritizasyon Yoğunlaşma Göstergeleri... 42 Tablo 2.8-5: Seküritizasyon Kredilerinde İlk 1 Banka Sıralaması... 44 Tablo 2.9-1: Gayrinakdi Kredi ve Yükümlülükler Yoğunlaşması... 44 Tablo 2.9-2: Gayrinakdi Kredi ve Yükümlülüklerde İlk 1 Banka Sıralaması... 45 Tablo 2.9-3: Türev İşlemler Yoğunlaşma Göstergeleri... 45 Tablo 2.9-4: Türev İşlemlerde İlk 1 Banka Sıralaması... 46 Tablo 3.1-1: Kredi Müşteri Sayısının Gelişimi ve Fonksiyonel Dağılımı... 47 Tablo 3.1-2: Kredi Müşteri Sayısı Yoğunlaşma Göstergeleri ve Gruplar İtibarıyla Ortalamalar... 48 Tablo 3.1-3: Kredi Müşteri Sayısında İlk 1 Banka Sıralaması... 48 Tablo 3.1-4: Mudi Sayısının Gelişimi ve Fonksiyonel Dağılımı... 49 Tablo 3.1-5: Mudi Sayısı Yoğunlaşma Göstergeleri ve Gruplar İtibarıyla Ortalamalar... 5 Tablo 3.1-6: Mudi Sayısında İlk 1 Banka Sıralaması... 5 Tablo 3.2-1: Şube Sayısının Gelişimi ve Fonksiyonel Dağılımı... 51 Tablo 3.2-2: Şube Sayısı Yoğunlaşma Göstergeleri ve Gruplar İtibarıyla Ortalamalar... 53 Tablo 3.2-3: Şube Sayısında İlk 1 Banka Sıralaması... 53 Tablo 3.2-4: Çalışan Sayısının Gelişimi ve Fonksiyonel Dağılımı... 53 Tablo 3.2-5: Çalışan Sayısı Yoğunlaşma Göstergeleri ve Gruplar İtibarıyla Ortalamalar... 54 Tablo 3.2-6: Çalışan Sayısında İlk 1 Banka Sıralaması... 54 Tablo 3.3-1: ATM Sayısının Gelişimi ve Fonksiyonel Dağılımı... 55 Tablo 3.3-2: ATM Sayısı Yoğunlaşma Göstergeleri ve Gruplar İtibarıyla Ortalamalar... 56 Tablo 3.3-3: ATM Sayısında İlk 1 Banka Sıralaması... 56 Tablo 3.3-4: POS Sayısının Gelişimi ve Fonksiyonel Dağılımı... 58 Tablo 3.3-5: POS Sayısı Yoğunlaşma Göstergeleri ve Gruplar İtibarıyla Ortalamalar... 59 Tablo 3.3-6: POS Sayısında İlk 1 Banka Sıralaması... 59 Tablo 3.4-1: Kredi Kartı Sayısının Gelişimi ve Fonksiyonel Dağılımı... 61 Tablo 3.4-2: Kredi Kartı Sayısı Yoğunlaşma Göstergeleri ve Gruplar İtibarıyla Ortalamalar... 62 Tablo 3.4-3: Kredi Kartı Sayısında İlk 1 Banka Sıralaması... 62 Tablo 3.4-4: Banka Kartı Sayısının Gelişimi ve Fonksiyonel Dağılımı... 64 Tablo 3.4-5: Banka Kartı Sayısı Yoğunlaşma Göstergeleri ve Gruplar İtibarıyla Ortalamalar... 65 Tablo 3.4-6: Banka Kartı Sayısında İlk 1 Banka Sıralaması... 65 Tablo 4.1-1: Politika Araçları, Temel Düzenlemeler ve Etkileri... 72 Tablo 4.3-1: Yıllara Göre Birleşme ve Devir İşlemlerinin Sayısı ve Büyüklüğü... 77 Tablo 4.3-2: Birleşme ve Devirlerin Yoğunlaşma Üzerine Analizi... 78 Tablo 4.4-1: Tanıtım Giderleri Yoğunlaşma Göstergeleri... 8 Tablo 4.4-2: Tanıtım Giderlerinde ilk 1 Banka Sıralaması... 8 Tablo 4.4-3: Tanıtım Giderleri/Faiz Dışı Giderler... 81 Tablo 4.4-4: Tanıtım Giderleri/Faiz Dışı Giderler ilk 1 Banka Sıralaması... 81 Tablo 4.4-5: Promosyon Giderleri Yoğunlaşma Göstergeleri... 82 BDDK ix Bankacılıkta Yapısal Gelişmeler - Aralık

Tablo 4.4-6: Promosyon Giderlerinde ilk 1 Banka Sıralaması... 83 Tablo 4.4-7: Promosyon Giderleri/Faiz Dışı Giderler Yoğunlaşma Göstergeleri... 83 Tablo 4.4-8: Promosyon Giderleri/Faiz Dışı Giderler ilk 1 Banka Sıralaması... 84 Tablo 4.5-1: ARGE Giderleri Yoğunlaşma Göstergeleri... 84 Tablo 4.5-2: ARGE Giderlerinde ilk 1 Banka Sıralaması... 85 Tablo 4.5-3: ARGE Giderleri/Faiz Dışı Giderler... 85 Tablo 4.5-4: ARGE Giderleri/Faiz Dışı Giderler ilk 1 Banka Sıralaması... 86 Tablo 4.6-1: Kâr Payı ve İkramiye Giderleri Yoğunlaşma Göstergeleri... 87 Tablo 4.6-2: Kâr Payı ve İkramiye Giderleri ilk 1 Banka Sıralaması... 87 Tablo 4.6-3: Kâr Payı ve İkramiye Giderleri /Faiz Dışı Giderler... 88 Tablo 4.6-4: Kâr Payı ve İkramiye Giderleri /Faiz Dışı Giderler ilk 1 Banka Sıralaması... 88 Tablo 5.1-1: Ölçek ve Fonksiyona Göre Aktif ve Özkaynak Getirisi... 89 Tablo 5.1-2: Aktif Getirisinde İlk 1 Banka Sıralaması... 89 Tablo 5.1-3: Özkaynak Getirisinde İlk 1 Banka Sıralaması... 89 Tablo 5.1-4: Ölçek ve Fonksiyona Göre Net Faiz Marjı... 9 Tablo 5.1-5: Ortalama Fiyat/Kazanç Oranı... 92 Tablo 5.1-6: Ortalama Fiyat/Maddi Varlıklar Rasyosu... 93 Tablo 5.2-1: Toplam Aktiflere Göre İlk 1 Bankanın Krediler/Toplam Aktifler... 94 Tablo 5.2-2: Toplam Aktiflere Göre İlk 1 Bankanın Kredi/Mevduat Oranları... 95 Tablo 5.2-3: Toplam Aktiflere Göre İlk 1 Bankanın Takibe Dönüşüm Oranı... 96 Tablo 5.2-4: Toplam Aktiflere Göre İlk 1 Bankanın Karşılıklar/TGA Oranı... 96 Tablo 5.2-5: Girdi-Çıktı Değişkenleri... 97 Tablo 5.2-6: Girdi ve Çıktı Değişkenlerinin Gelişimi... 97 Tablo 5.3-1: Şube Başına Aktif Tutarı... 1 Tablo 5.3-2: Şube Başına Kredi Tutarı... 1 Tablo 5.3-3: Şube Başına Mevduat Tutarı... 11 Tablo 5.3-4: Şube Başına Dönem Kârı... 11 Tablo 5.3-5: Personel Başına Aktif Tutarı... 12 Tablo 5.3-6: Personel Başına Mevduat Tutarı... 12 Tablo 5.3-7: Personel Başına Dönem Kârı... 12 Tablo 5.3-8: Toplam Aktiflere Göre İlk 1 Bankanın T.İşletme Giderleri/T. Gelirleri... 14 Tablo 5.3-9: T. Aktiflere Göre İlk 1 Bankanın Personel Giderleri/T. İşlet. Giderleri... 14 Tablo 5.3-1: T.Aktiflere Göre İlk 1 Bankanın Komisyon Gelirleri/T. İşlet. Giderleri... 16 Tablo 5.3-11: T.Aktiflere Göre İlk 1 Bankanın Net Faiz Gelirleri/Toplam Gelirler... 17 Tablo 6.1-1: Ölçek Grupları İtibarıyla Yapısal Göstergeler... 19 Tablo 6.1-2: Aktiflerde İlk 1 Şirketin Payı... 11 Grafik 6.1-3: Toplam Kredi Hacmi ve Yoğunlaşma Göstergeleri... 11 Tablo 6.2-1: Ölçek Grupları İtibarıyla Yapısal Göstergeler... 114 Tablo 6.2-2: Aktiflerde Şirket Yoğunlaşması... 116 Tablo 6.2-3: Kârlılığın Ölçeğe Göre Dağılımı... 117 Tablo 6.3-1: Ölçek Grupları İtibarıyla Yapısal Göstergeler... 118 Tablo 6.3-2: Toplam Aktif ve Yoğunlaşma Göstergeleri... 118 Tablo 6.3-3: Aktiflerde İlk 5 Şirket Yoğunlaşması... 118 Tablo 6.3-4: Kârlılığın Ölçeğe Göre Dağılımı... 119 BDDK x Bankacılıkta Yapısal Gelişmeler - Aralık

GRAFĠKLER Grafik 1.4-1:Aktif Yoğunlaşması ve Fonksiyonel Dağılım... 19 Grafik 2.1-1: Kredi Yoğunlaşması ve Fonksiyonel Dağılımı... 23 Grafik 2.1-1: Ticari Krediler Yoğunlaşması ve Fonksiyonel Dağılım... 27 Grafik 2.2-1: KOBİ Kredileri Yoğunlaşması ve Fonksiyonel Dağılım... 28 Grafik 2.3-1: Tüketici Kredileri Yoğunlaşması ve Fonksiyonel Dağılım... 29 Grafik 2.4-1: Konut Kredileri Yoğunlaşması ve Fonksiyonel Dağılım... 31 Grafik 2.5-1: Kredi Kartları Tutarı Yoğunlaşması ve Fonksiyonel Dağılım... 34 Grafik 2.6-1: Mevduat Yoğunlaşması ve Fonksiyonel Dağılım... 36 Grafik 2.7-1: Tasarruf Mevduatı Yoğunlaşması ve Fonksiyonel Dağılım... 39 Grafik 2.8-1: Mevduat Dışı Fonlar Yoğunlaşması ve Fonksiyonel Dağılım... 41 Grafik 2.9-1: Gayrinakdi Kredi ve Yük. Yoğunlaşması ile Fonksiyonel Dağılım... 44 Grafik 2.9-2: Türev İşlemler Yoğunlaşması ve Fonksiyonel Dağılım... 45 Grafik 3.1-1: Sahiplik ve Ölçek İtibarıyla Kredi Müşteri Sayısı Gelişim Endeksi... 47 Grafik 3.1-2: Fonksiyon ve Ölçek İtibarıyla Mudi Sayısı Gelişim Endeksi... 49 Grafik 3.2-1: Fonksiyon ve Ölçek İtibarıyla Şube Sayısı Gelişim Endeksi... 51 Grafik 3.2-2: Fonksiyon ve Ölçek İtibarıyla Çalışan Sayısı Gelişim Endeksi... 54 Grafik 3.3-1: Fonksiyon ve Ölçek İtibarıyla ATM Sayısı Gelişim Endeksi... 56 Grafik 3.3-2: Fonksiyon ve Ölçek İtibarıyla POS Sayısı Gelişim Endeksi... 58 Grafik 3.4-1: Fonksiyon ve Ölçek İtibarıyla Kredi Kartı Sayısı Gelişim Endeksi... 61 Grafik 3.4-2: Fonksiyon ve Ölçek İtibarıyla Banka Kartı Sayısı Gelişim Endeksi... 64 Grafik 4.1-1: Ortalama TP Plasman Faizi ve Faiz Maliyeti Ölçeğe Göre Dağılım*... 67 Grafik 4.1-2: Ortalama YP Plasman Faizi ve Faiz Maliyeti Ölçeğe Göre Dağılım... 67 Grafik 4.1-3: Ortalama Plasman Faizi ve Faiz Maliyeti Ölçeğe Göre Dağılım... 68 Grafik 4.1-4: Ortalama TP Plasman Faizi ve Faiz Maliyeti Fonksiyonel Dağılım... 68 Grafik 4.1-5: Ortalama YP Plasman Faizi ve Faiz Maliyeti Fonksiyonel Dağılım... 68 Grafik 4.1-6: Ortalama Plasman Faizi ve Faiz Maliyeti Fonksiyonel Dağılım... 69 Grafik 4.1-7: Ortalama TP Plasman Faizi ve Faiz Maliyeti Sahiplik Dağılım... 69 Grafik 4.1-8: Ortalama Kredi ve Mevduat Faizi Ölçeğe Göre Dağılım*... 7 Grafik 4.1-9: Ortalama Kredi ve Mevduat Faizi Fonksiyonel Dağılım*... 7 Grafik 4.1-1: Ortalama Kredi ve Mevduat Faizi Sahipliğe Göre Dağılım... 71 Grafik 4.1-11: Komisyon ve Ücret Gelirleri ile Personel Giderleri Ölçeğe Göre Dağılım... 71 Grafik 4.1-12: Komisyon ve Ücret Gelirleri ile Personel Giderleri Fonksiyonel Dağılım... 71 Grafik 4.1-13: Komisyon ve Ücret Gelirleri ile Personel Giderleri Sahipliğe Göre Dağılım... 72 Grafik 4.1-14: İşletmelere Verilen Krediler - Standartlar Ve Talepler... 73 Grafik 4.1-15: Bireysel Krediler - Standartlar Ve Talepler... 74 Grafik 4.2-1: Bireysel Kredi Kartı Kullanımının Ölçeğe Göre Gelişimi... 75 Grafik 4.2-2: Bireysel Kredi Kartında Taksit Kullanımının Ölçeğe Göre Gelişimi... 75 Grafik 4.2-3: Bireysel Kredi Kartı Kullanımının Fonksiyona Göre Gelişimi... 76 Grafik 4.2-4: Bireysel Kredi Kartında Taksit Kullanımının Fonksiyona Göre Gelişimi... 76 Grafik 4.2-5: Bireysel Kredi Kartı Kullanımının Sahipliğe Göre Gelişimi... 77 Grafik 4.2-6: Bireysel Kredi Kartında Taksit Kullanımının Sahipliğe Göre Gelişimi... 77 Grafik 4.3-1: Bankacılıkta Küresel Birleşme ve Devir Faaliyetleri... 79 Grafik 4.3-2: Bankacılıkta Küresel Birleşme ve Devir Faalyetlerinin Türleri ve Büyüklüğü... 79 Grafik 4.4-1: Tanıtım Giderleri Yoğunlaşması ve Fonksiyonel Dağılım... 8 Grafik 4.4-2: Tanıtım Giderleri/Faiz Dışı Giderler Yoğunlaşması ve Fonksiyonel Dağılım... 81 Grafik 4.4-3: Promosyon Giderleri Yoğunlaşması ve Fonksiyonel Dağılım... 82 Grafik 4.4-4: Promosyon Giderleri/Faiz Dışı Giderler Yoğunlaşması ve Fonksiyonel Dağılım... 83 Grafik 4.5-1: ARGE Giderleri Yoğunlaşması ve Fonksiyonel Dağılım... 85 Grafik 4.5-2: ARGE Giderleri/Faiz Dışı Giderler Yoğunlaşması ve Fonksiyonel Dağılım... 86 Grafik 4.6-1: Kâr Payı ve İkramiye Giderleri Yoğunlaşması ve Fonksiyonel Dağılım... 87 Grafik 4.6-2: Kâr Payı ve İkramiye Giderleri /Faiz Dışı Giderler Yoğunlaşması... 88 BDDK xi Bankacılıkta Yapısal Gelişmeler - Aralık

Grafik 5.1-1: Ölçek ve Fonksiyon Gruplarına Göre Ortalama Fiyat/Kazanç Oranı... 91 Grafik 5.1-2: Ölçek ve Fonksiyon Gruplarına Göre Ortalama Fiyat/Maddi Varlıklar Rasyosu... 92 Grafik 5.2-1: Ölçek ve Fonksiyon Gruplarına Göre Krediler /Toplam Aktifler... 94 Grafik 5.2-2: Ölçek ve Fonksiyon Gruplarına Göre Kredi / Mevduat Oranı... 95 Grafik 5.2-3: Ölçek ve Fonksiyon Gruplarına Göre Takibe Dönüşüm Oranı... 95 Grafik 5.2-4: Ölçek ve Fonksiyon Gruplarına Göre Karşılıklar/TGA Oranı... 96 Grafik 5.2-5: Etkinliğin Gelişimi... 98 Grafik 5.2-6: Sahiplik Yapısına ve Fonksiyon Gruplarına Göre Etkinlik Dereceleri... 98 Grafik 5.3-1: Toplam İşletme Giderleri/Toplam Gelirler... 13 Grafik 5.3-2: Personel Giderleri/Toplam İşletme Giderleri... 14 Grafik 5.3-3: Komisyon Gelirleri/Toplam İşletme Giderleri... 16 Grafik 5.3-4: Net Faiz Gelirleri/Toplam Gelirler... 17 Grafik 6.1-1: Şube, Personel ve Şirket Sayısının Gelişimi... 19 Grafik 6.1-2: Aktif Pay Dağılımı ve Yoğunlaşma Göstergeleri... 11 Grafik 6.2-1: Şube, Personel ve Şirket Sayısının Gelişimi... 114 Grafik 6.2-2: Aktif Pay Dağılımı ve Yoğunlaşma... 116 Grafik 6.2-3: Özkaynakların Dağılımı ve Yoğunlaşması Göstergeleri... 117 Grafik 6.3-1: Şube, Personel ve Şirket Sayısındaki Gelişmeler... 117 BDDK xii Bankacılıkta Yapısal Gelişmeler - Aralık

KISALTMALAR AB ABD BDDK BIS BKM BRS CEBS COSO CPSS DTH ECB GSMH GSYH HH/HHI Küm. KOBİ KYB MDP P.B. SIFI TCMB TGA TMSF TÜFE TÜİK TP ÜFE v.y. YP TL Avrupa Birliği Amerika Birleşik Devletleri Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu Uluslararası Ödemeler Bankası Bankalar arası Kart Merkezi Bankalar Raporlama Sistemi Avrupa Banka Denetçileri Komitesi Treadway Komisyonu Sponsor Organizasyonlar Komitesi BIS Ödemeler Sistemi Komitesi Döviz Tevdiat Hesabı Avrupa Merkez Bankası Gayri Safi Milli Hasıla Gayri Safi Yurt İçi Hasıla Herfindahl Hirschman Endeksi Kümülatif Küçük ve Orta Boy İşletme Kalkınma ve Yatırım Bankası Menkul Değerler Portföyü Parasal Birlik Sistemik Önemi Haiz Finansal Kuruluş Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Tahsili Gecikmiş Alacaklar Tasarruf Mevduatı ve Sigorta Fonu Tüketici Fiyatları Endeksi Türkiye İstatistik Kurumu Türk Parası Üretici Fiyatları Endeksi Veri Yok Yabancı Para Türk Lirası BDDK xiii Bankacılıkta Yapısal Gelişmeler - Aralık

BDDK xiv Bankacılıkta Yapısal Gelişmeler - Aralık

1.1. Bankaların Tür/Grup/Statü Analizi 1. BANKACILIK SEKTÖRÜNÜN YAPISI Türk bankacılık sektörü, 5411 sayılı Bankacılık Kanununa göre mevduat bankaları, katılım bankaları ile kalkınma ve yatırım bankaları olarak üç fonksiyonel grupta sınıflandırılmaktadır. Toplam aktifleri Aralık itibarıyla 1.217,7 milyar TL ye ulaşan Türk bankacılık sektörü, fonksiyonel banka grupları itibarıyla incelendiğinde, sektörün aktif büyüklüğünün %92 sinin 31 adet mevduat bankasından, %4,6 sının 4 adet katılım bankasından ve %3,4 ünün 13 adet kalkınma ve yatırım bankasından oluştuğu görülmektedir. Fonksiyonel sınıflamaya göre aktif analizi yapıldığında; ilk 5 mevduat bankasının grup toplamının %63,5 ini oluşturduğu görülmektedir. İlk 3 kalkınma ve yatırım bankasının grup toplamının %73,3 ünü oluşturması ise yoğunlaşma riski açısından dikkat çekmektedir. Az sayıda banka bulunan katılım bankaları grubu ise, diğer gruplara göre daha homojen bir yapı sergilemektedir. Tablo 1.1-1: Fonksiyonlarına Göre Bankaların Görünümü Aralık Aktif Genel Grup Aktif Genel Grup Banka Adı (Milyon TL) Pay (%) Payı (%) (Milyon TL) Pay (%) Payı (%) Mevduat Bankaları 1 Türkiye İş Bankası A.Ş. 161.775 13,29 14,45 17 Eurobank Tekfen A.Ş. 4.923,4,44 2 T.C. Ziraat Bankası A.Ş. 16.681 13,2 14,35 18 Bank Mellat 3.547,29,32 3 T. Garanti Bankası A.Ş. 146.642 12,4 13,9 19 Tekstil Bankası A.Ş. 3.489,29,31 4 Akbank T. A.Ş. 133.552 1,97 11,93 2 Arap Türk Bankası A.Ş. 3.13,25,27 5 Yapı ve Kredi Bankası A.Ş. 18.13 8,88 9,65 21 Fibabanka A.Ş. 2.487,2,22 6 T. Halk Bankası A.Ş. 91.44 7,51 8,16 22 Deutsche Bank 2.242,18,2 7 T. Vakıflar Bankası T.A.O. 89.465 7,35 7,99 23 JP Morgan Chase Bank 2.224,18,2 8 Finansbank A.Ş. 46.199 3,79 4,13 24 Turkland Bank A.Ş. 2.23,18,2 9 T. Ekonomi Bankası A.Ş. 38.92 3,13 3,4 25 The Royal Bank of Scotland 1.154,9,1 1 Denizbank A.Ş. 36.32 2,96 3,22 26 Societe Generale 992,8,9 11 HSBC Bank A.Ş. 24.172 1,99 2,16 27 Turkish Bank A.Ş. 896,7,8 12 ING Bank A.Ş. 21.66 1,73 1,88 28 Birleşik Fon Bankası A.Ş. 829,7,7 13 Şekerbank T. A.Ş. 14.4 1,18 1,29 29 WestLB 732,6,7 14 Citibank A.Ş. 7.227,59,65 3 Habib Bank Ltd 8,1,1 15 Alternatifbank A.Ş. 6.446,53,58 31 Adabank A.Ş. 51,, 16 Anadolubank A.Ş. 5.796,48,52 Mevduat Bankaları Toplamı 1.119.911 Katılım Bankaları 1 Asya Katılım Bankası A.Ş. 17.19 1,41 3,62 3 Kuveyt T. Katılım Bank. A.Ş. 13.528 1,11 24,9 2 Kuveyt Türk Katılım Bankası A.Ş. 14.969 1,23 26,66 4 Albaraka T. Katılım Bank. A.Ş. 1.461,86 18,63 Katılım Bankaları Toplamı 56.148 Kalkınma ve Yatırım Bankaları 1 İller Bankası 11.393,94 27,36 8 Merrill Lynch Yatırım Bank 83,7 1,99 2 T. İhracat Kredi Bankası A.Ş. 9.66,79 23,2 9 Nurol Yatırım Bankası A.Ş. 183,1,44 3 T. Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. 9.456,78 22,71 1 GSD Yatırım Bankası A.Ş. 15,1,36 4 T. Kalkınma Bankası A.Ş. 2.8,23 6,72 11 Diler Yatırım Bankası A.Ş. 111,1,27 5 Aktif Yatırım Bankası A.Ş. 2.553,21 6,13 12 Credit Agricole Yatırım B. A.Ş. 75,1,18 6 İMKB Takas ve Saklama Bankası A.Ş. 2.362,19 5,67 13 Taib Yatırımbank A.Ş. 22,,5 7 Bankpozitif Kredi ve Kalkınma B. A.Ş. 2.44,17 4,91 Kalkınma ve Yatırım Bankaları Toplamı 41.636 Genel Toplam 1.217.695 Yedi adet bankadan oluşan büyük ölçekli bankalar 1 grubunun sektördeki payı %73,2 olarak gerçekleşirken, dokuz adet bankanın bulunduğu orta ölçekli bankalar grubunun payı %18,5, 14 adet bankadan oluşan küçük ölçekli bankalar grubunun payı %6,8 ve 18 adet bankanın bulunduğu mikro ölçekli bankalar grubunun payı %1,4 tür. Mikro ölçekli bankalar arasında yer alan 13 adet bankanın aktif büyüklüğü, sektörün aktif büyüklüğünün %,1 inin altındadır. Büyük ölçekli bankalar grubu içerisinde üç adet kamu bankası bulunmakta ve söz konusu grubun tamamı mevduat bankalarından oluşmaktadır. Bu nedenle büyük ölçekli bankalar grubu, fonksiyonel açıdan diğer banka gruplarına göre daha homojen bir yapı sergilemektedir. Katılım bankaları ise orta ölçekli bankalar grubunda kümelenmişlerdir. Mikro ölçekli bankalar ise genel olarak kalkınma 1 Aktif büyüklüğü sektör toplamı içindeki payı %5 in üzerinde olan bankalar büyük, %1-%5 arasında olanlar orta, %,2-%1 arasında olanlar küçük ve %,2 nin altında olanlar mikro ölçekli banka olarak sınıflandırılmıştır. BDDK 1 Bankacılıkta Yapısal Gelişmeler - Aralık

ve yatırım bankaları ile yabancı banka şubelerinden oluşmaktadır. yılında mikro ölçekli bankalar grubunda yer alan 2 si mevduat 2 si kalkınma ve yatırım bankası olmak üzere 4 adet bankanın yılında küçük ölçekli bankalar grubuna, küçük ölçekli bankalar grubunda yer alan 1 adet katılım bankasının orta ölçekli bankalar grubuna geçmesi Türk bankacılık sektörünün büyüme motivasyonunun yüksekliğine ve rekabetçi yapısına işaret etmektedir. Tablo 1.1-2: Ölçeklerine Göre Bankaların Görünümü Ara.11 Aktif Sek.Payı Gr.Pay Aktif Sek.Payı Gr.Payı Banka Adı (Milyon TL) (%) (%) (Milyon TL) (%) (%) Büyük Ölçekli Bankalar 1 Türkiye İş Bankası A.Ş. 161.775 13,29 18,14 5 Yapı ve Kredi Bankası A.Ş. 18.13 8,88 12,12 2 T.C. Ziraat Bankası A.Ş. 16.681 13,2 18,2 6 Türkiye Halk Bankası A.Ş. 91.44 7,51 1,25 3 Türkiye Garanti Bankası A.Ş. 146.642 12,4 16,45 7 Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. 89.465 7,35 1,3 4 Akbank T.A.Ş. 133.552 1,97 14,98 Grup Toplamı 891.623 Orta Ölçekli Bankalar 1 Finansbank A.Ş. 46.199 3,79 2,47 6 Asya Katılım Bankası A.Ş. 17.19 1,41 7,62 2 Türk Ekonomi Bankası A.Ş. 38.92 3,13 16,88 7 Kuveyt Türk B. A.Ş. 14.969 1,23 6,63 3 Denizbank A.Ş. 36.32 2,96 15,97 8 Şekerbank T.A.Ş. 14.4 1,18 6,38 4 HSBC Bank A.Ş. 24.172 1,99 1,71 9 T. Finans Katılım Bankası A.Ş. 13.528 1,11 6, 5 ING Bank A.Ş. 21.66 1,73 9,34 Grup Toplamı 225.647 Küçük Ölçekli Bankalar 1 İller B. 11.393,94 13,69 9 Bank Mellat 3.547,29 4,26 2 Albaraka Türk Katılım B.A.Ş. 1.461,86 12,57 1 Tekstil Bankası A.Ş. 3.489,29 4,19 3 T. İhracat Kr. B. A.Ş. 9.66,79 11,6 11 Arap Türk B. A.Ş. 3.13,25 3,62 4 T. Sınai Kalk.B. A.Ş. 9.456,78 11,36 12 T. Kalkınma B. A.Ş. 2.8,23 3,36 5 Citibank A.Ş. 7.227,59 8,68 13 Aktif Yatırım B. A.Ş. 2.553,21 3,7 6 Alternatifbank A.Ş. 6.446,53 7,74 14 Fibabanka A.Ş. 2.487,2 2,99 7 Anadolubank A.Ş. 5.796,48 6,96 8 Eurobank Tekf. A.Ş. 4.923,4 5,91 Grup Toplamı 83.249 Mikro Ölçekli Bankalar 1 İMKB Takasbank A.Ş. 2.362,19 13,75 11 WESTLB A.G. 732,6 4,26 2 Deutsche Bank A.Ş. 2.242,18 13,5 12 Nurol Yatırım B. A.Ş. 183,1 1,6 3 Jp Morgan Chase 2.224,18 12,95 13 GSD Yatırım B. A.Ş. 15,1,87 4 Turkland Bank A.Ş. 2.23,18 12,83 14 Diler Yatırım B. A.Ş. 111,1,65 5 Bankpozitif A.Ş. 2.44,17 11,9 15 Habib Bank Ltd. 8,1,46 6 Royal Bank Of Sc 1.154,9 6,72 16 Credit Agr. Yat. B. 75,1,44 7 Societe Generale 992,8 5,77 17 Adabank A.Ş. 51,,3 8 Turkish Bank A.Ş. 896,7 5,22 18 Taib Yatırım B. A.Ş. 22,,13 9 Merrill Lynch 83,7 4,83 1 Birleşik Fon B. A.Ş. 829,7 4,82 Grup Toplamı 17.176 Genel Toplam 1.217.695 Ölçek büyüklüğü, sistemik önemi haiz kuruluşların(sifi) belirlenmesi ölçütlerindendir. Sunulan finansal hizmetlerin hacmini ve iflas halinde karşı tarafın ve müşterilerin uğrayacağı zararın büyüklüğünü yansıtması açısından önemli bir göstergedir. Tablo 1.1-3: G-SIFI Listesi 1 Bank of America 9 Credit Suisse 17 Lloyds Banking Group 25 State Street 2 Bank of China 1 Deutsche Bank 18 Mitsubishi UFJ FG 26 Sumitomo Mitsui FG 3 Bank of New York Mellon 11 Dexia 19 Mizuho FG 27 UBS 4 Banque Populaire CdE 12 Goldman Sachs 2 Morgan Stanley 28 UniCredit Group 5 Barclays 13 Group Crédit Agricole 21 Nordea 29 Wells Fargo 6 BNP Paribas 14 HSBC 22 Royal Bank of Scotland 7 Citigroup 15 ING Bank 23 Santander 8 Commerzbank 16 JP Morgan Chase 24 Société Générale Kaynak: FSB Türk Bankacılık sektörünün sahiplik yapısı incelendiğinde, %26,5 inin kamu kesimine, %35,4 ünün küresel sermayeye ait olduğu ve %27,3 ünün halka açık olduğu görülmektedir. Bankalarının 35 inin sermayesinde küresel sermaye bulunduğu görülmektedir. Bağlantılılık, SIFI ların belirlenmesinde kullanılan diğer bir ölçüttür. Finansal sistemdeki piyasalar ve diğer kuruluşlar ile olan bağlantıların yoğunluğunu ve iflas halinde bağlantılı kuruluşların iflas artış olasılığı yansıtmaktadır. BDDK 2 Bankacılıkta Yapısal Gelişmeler - Aralık

Küresel Kalkınma ve Yatırım Bankaları Özel Kamu Katılım Bankaları Küresel Özel Küresel Şube Küresel Banka Mevduat Bankaları Özel Kamu Tablo 1.1-4: Sahiplik Yapılarına Göre Bankaların Görünümü O.Y.P O.K.P H.A.P % Hakim Ortak* T.K.P. K.P T.K.P H.A.P G.K.P G.K.P. T.K.P. Yerel Küresel Banka Adı Özel Kamu Unvan Ülke Adabank,, 1,,,,,, 1,, TMSF Türkiye Birleşik Fon B.,, 1,,,,,, 1,, TMSF Türkiye T.C. Ziraat B.,, 1,,,,,, 1,, Hazine Müsteşarlığı(1) Türkiye T.Halk B.,, 75,,, 3,2 21,8 21,8 75, 25, Özelleştirm.İd.Bşk.(1) Türkiye T. Vakıflar B.,, 74,6,, 7,2 18, 18, 74,6 25,2 Vakıflar GM vd. (2) (6) Türkiye Akbank, 39,,, 1,3 23,4 25,4 35,7 49,2 48,8 H.Ö.Sabancı Hold.(1) Türkiye Alternatifbank, 95,2,,, 4,7,1,1 95,2 4,8 Anadolu End. Hold.(1) Türkiye Anadolubank 28,5 7,,,,,,, 7,, Habaş S.T.G.İ.End. (1) Türkiye Şekerbank Munzam Türkiye, Şekerbank, 34,,, 34, 24,5 7,5 41,5 68, 32, Vakfı, BTA Sec.JSC(3) Kazakistan Tekstil B., 74,8,,, 15,4 9,8 9,8 74,8 25,2 GSD Holding A.Ş.(1) Türkiye Turkish B. 5,2 53,8,, 4,,, 4, 93,8, Özyol Holding A.Ş.(1) Türkiye T.Ekonomi B., 74,6,,, 22,5 2,9 2,9 74,6 25,3 T.Garanti B., 17,6,, 26,3 16,8 39,9 66,2 43,8 56,7 TEB Hold.ve Vb. (3) (7) Doğuş Holding A.Ş., BBVA Banco Bilbao(3) Belçika, Türk., Fra. Türkiye, İspanya T.İş Bankası, 68,5,,, 11,8 19,5 19,5 68,5 31,3 Tibaş M.M.Sos.Güv.(1) Türkiye Yapı ve Kredi B., 76,2,,, 11, 12,8 12,8 76,2 23,8 Koç Fin.Hizm.(1) Türk.,Avust Arap Türk B, 2,6 15,4, 64,,, 64, 1,, Libyan For. Bank(1) Libya Citibank,,,, 1,,, 1, 1,, CitiB. Over.Inv.Corp.1) ABD Denizbank,,,, 75,,2 24,9 99,9 75, 25, Dexia Parti.Belg. SA(1) Belçika Deutsche B.,,,, 1,,, 1, 1,, Deutsche Bank AG(1) Almanya Eurobank Tekfen, 3,,, 7,,, 7, 1,, Eurobank EFG Hold., Tekfen Hold.(4) Yunanistan, Türkiye Fibabanka,,,, 1,,, 1, 1,, Credit Europe N.V.(1) Türkiye Finansbank,,,, 58,2,2 41,6 99,8 58,2 41,7 National B.of Gre.(1) Yunanistan HSBC Bank,,,, 1,,, 1, 1,, HSBC Bank PLC(5) İngiltere ING Bank,,,, 1,,, 1, 1,, ING Bank N.V(1) Hollanda Turkland Bank,,,, 1,,, 1, 1,, Arab Bank(1) Ürdün Bank Mellat,,,, 1,,, 1, 1,, B.Mellat Head Off.1) Iran Habib Bank Ltd,,,, 1,,, 1, 1,, HabibB Ltd Karachi(1) Pakistan Jp Morg.Chase B.,,,, 1,,, 1, 1,, JPMorg.ChaseB.CO(1) ABD Soiıete Gen.,,,, 1,,, 1, 1,, Societe Gen. Paris(1) Fransa Royal B.Of Royal B. of Scotland Scotland,,,, 1,,, 1, 1,, N.V. Amsterdam(1) Hollanda WESTLB AG Westlb A.G.,,,, 1,,, 1, 1,, Düsseldorf(1) Almanya Ortadoğu Tekstil Asya Katılım B. 8,3 15,8,,, 23, 29,9 29,9 15,8 52,9 Tic.San.A.Ş. Vd. (8)(2) Türkiye Albaraka B.Grp(1),S. Bahreyn, S. Albaraka Türk 6,2,,, 61,9 4,4 18,4 8,3 61,9 22,8 Abdullah Kamel(5) Arabistan Kuveyt Türk K.B., 18,7,, 8,2,, 8,2 98,9, Kuwait Fin.House(1) Kuveyt T.Finans K.B. 12,4 15,8,, 64,7,, 64,7 8,5, National Comm.Bank(1) Suudi Arabistan İller Bankası,, 1,,,,,, 1,, Belediyeler(1) Türkiye İMKB Takasbank, 42,4 46,6,,,,, 88,9, İMKB(1) Türkiye T.İhracat Kr.,, 1,,,,,, 1,, Hazine Müsteşarlığı(1) Türkiye T.Kalkınma B.,, 99,1,,,9,, 99,1,9 Hazine Müsteşarlığı(1) Türkiye Aktif Yatırım B.,2 99,7,,,,,, 99,7, Çalık Holding(1) Türkiye Yazıcı Demir Çelik San Diler Yatırım B. 5, 5,,,,,,, 5,, ve Turizm Tic. A.Ş.(1) Türkiye GSD Yatırım B., 1,,,,,,, 1,, GSD Holding A.Ş.(1) Türkiye Nurol Yatırım B., 1,,,,,,, 1,, Nurol Holding A.Ş.(1) Türkiye T.Sınai Kalk. B., 4,4 5,3,, 24, 3, 3, 45,7 54, T.İş Bankası A.Ş.(1) Türkiye Bankpozitif Tarshish Hapoalım Kre.ve Kalk.B., 3,2,, 69,8,, 69,8 1,, Hold. and Inv. Ltd.(1) İsrail Credit Agricole Credit Agricole Yat.B.,,,, 1,,, 1, 1,, Corp.and Inv. Bank(1) Fansa Merrill Lynch Merrill Lynch Eu. Yat.B.,,,, 1,,, 1, 1,, Assets Hold. Inc.(1) ABD Taib Yatırımbank,,,, 99,4,, 99,4 99,4, Taib bank(5) Bahreyn Toplam,6 27,7 26,5, 17,7 9,6 17,7 35,4 72, 27,3 O.Y.P: Oransal Yerel Pay, O.K.P: Oransal Küresel Pay, H.A.P: Halka Açık Pay G.K.P: Gerçek Kişi Payı,T.K.P: Tüzel Kişi Payı,, K.P: Küresel Pay * Birinci Aşamada En Yüksek Paya Sahip Tüzel Kişiliği Göstermektedir (1) Sermayenin Çoğunluğuna Sahip Olma (2) İmtiyazlı Hisselere Sahip Olma (3) Birlikte Kontrol (4) Diğer Hissedarlarla Yapılan Anlaşma (5) Herhangi Bir Surette Yönetim Kurulunda Karara Esas Çoğunluğu Atayabilme (6) Vakıflar GM.nün idare ettiği Mazbut Vakıflar, Mülhak Vakıflar (7) BNP Pariba Fortis Yatırımlar Hold. A.Ş., BNPP Yatırımlar Hold. A.Ş. (8) Forum İnş.Dek.Tur.veTic.A.Ş., Osmancan Pehlivan, Birim Bir.İnş.Mü.A.Ş., Abdulkadir Konukoğlu, BJ Teks.Tic.ve san.a.ş., Serra Tur.Ltd.Şti., Negiş Giyim İmalat ve İhr.A.Ş., Hasan Sayın, İbrahim Sayın BDDK 3 Bankacılıkta Yapısal Gelişmeler - Aralık

Finansal holding şirketleri, içlerinden en az bir tanesi bir kredi kuruluşu olmak şartıyla bağlı ortaklıklarının tümü veya çoğunluğu kredi kuruluşu veya finansal kuruluş olan şirketler olarak tanımlanmaktadır. Türkiye de faaliyette olan üç adet finansal holding şirketi bankalarının toplam aktif büyüklüğü sektörün aktif büyüklüğünün %12 sini oluşturmaktadır. Türkiyede faaliyette bulunan bankaların 34 adedinin iştirak ve bağlı ortaklıkları, 22 adedinin yurtdışında organizasyonu bulunmaktadır. Bankaların %71 inin ana ortaklık niteliğinde olmasının genel olarak sektörde riski azaltıcı bir etkiye sahip olduğu ve bu yapının zenginleştirilmesinin sektörün sağlamlığına katkıda bulunacağı düşünülmektedir. Tablo 1.1-5: Organizasyonlarına Göre Bankaların Görünümü Finansal Holding Şirketleri 1 Koç Finansal Hizmetler A.Ş. (Yapı ve Kredi Bankası A.Ş.) 3 TEB Holding A.Ş. (Türkiye Ekonomi Bankası A.Ş.) 2 Özyol Holding A.Ş. (Turkish Bank A.Ş.) Ana Ortaklık Bankalar 1 Adabank A.Ş. 1 Birleşik Fon B. A.Ş. 19 Merrill Lynch 28 T. Garanti B. A.Ş. 2 Akbank T.A.Ş. 11 Denizbank A.Ş. 2 Şekerbank T.A.Ş. 29 T. Halk B. A.Ş. 3 Aktif Yatırım B. A.Ş. 12 Finansbank A.Ş. 21 Taib Yatırım B. A.Ş. 3 T. İş Bankası A.Ş. 4 AlBaraka Türk Katılım 13 GSD Yatırım B. A.Ş. 22 Tekstil Bankası A.Ş. 31 T. Kalkınma B. A.Ş. 5 B.A.Ş. Alternatifbank A.Ş. 14 HSBC Bank A.Ş. 23 Turkish Bank A.Ş 32 T. Sınai Kalk.B. A.Ş. 6 Anadolubank A.Ş. 15 İller B. 24 Turkland Bank A.Ş. 33 T. Vakıflar B.T.A.O. 7 Arap Türk B. A.Ş. 16 Ing Bank A.Ş. 25 T.C. Ziraat B. A.Ş. 34 Yapı ve Kredi Bankası A.Ş 8 Asya Katılım Bankası A.Ş. 17 İMKB Takasbank A.Ş. 26 T. Ekonomi Bankası A.Ş. 9 Bankpozitif A.Ş. 18 Kuveyt Türk Katılım 27 T. Finans Katılım Bankası A.Ş. Sınır Ötesi Organizasyonu Bulunan Bankalar 1 Akbank T.A.Ş. 7 Finansbank A.Ş. 13 Tekstil Bankası A.Ş. 19 T. Kalkınma B. A.Ş. 2 Albaraka Türk Katılım 8 HSBC Bank A.Ş. 14 T.C. Ziraat B. A.Ş. 2 T. Sınai Kalk.B. A.Ş. 3 B.A.Ş. Anadolubank A.Ş. 9 ING Bank A.Ş. 15 T. Ekonomi Bankası A.Ş. 21 T. Vakıflar B.T.A.O. 4 Asya Katılım Bankası A.Ş. 1 Kuveyt Türkb. A.Ş. 16 T. Garanti B. A.Ş. 22 Yapı ve Kredi Bankası A.Ş. 5 Bankpozitif A.Ş. 11 Royal Bank Of Sc 17 T. Halk B. A.Ş. 6 Denizbank A.Ş. 12 Şekerbank T.A.Ş. 18 T. İş Bankası A.Ş. yılında sektörün statü yapısında önemli bir değişiklik gerçekleşmemiştir. Bununla birlikte, 27 Ekim de Lübnan merkezli Audi Saradar Group a verilen izinle 12 yıldan sonra ilk kez yeni bir bankacılık lisansı verilmiştir. Tablo 1.1-6: Statü DeğiĢiklikleri Kuruluş Ticari Unvanı Tarihi Tarihsel Gelişim / Statü Değişiklikleri / Sermaye Yapısı Kamu Sermayeli Mevduat Bankaları T.C. Ziraat Bankası A.Ş. Türkiye Halk Bankası A.Ş. Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. 1863 1938 1954 1863'de kurulmuş, 1888'de Ziraat Bankası haline dönüştürülmüştür. 1937'de çıkarılan Kanun ile İktisadi Devlet Teşekkülü statüsü kazanmış ve Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası unvanını almıştır. 2 yılında, kamu hukuku statüsünden çıkarılan Banka, özel hukuk hükümlerine tabi bir anonim şirket statüsü kazanmış ve yeniden yapılanma sürecine girmiştir. 21 yılında ise Türkiye Emlak Bankası A.Ş., Bankaya devredilmiştir. Banka sermayesinin tamamı Hazineye aittir. 195 yılından sonra doğrudan şube açma ve kredi kullandırma yetkisi kazanmıştır. 1992 yılında Türkiye Öğretmenler Bankası T.A.Ş., 1993 yılında Sümerbank, 1998 yılında Etibank, 21 yılında Türkiye Emlak Bankası A.Ş. nin 96 şubesi ve nihayetinde de 24 yılında Pamukbank T.A.Ş., Bankaya devredilmiştir. Aralık itibariyle Bankanın halka açık hisse oranı %24,94'dir. 1954 yılında özel bir kanunla kurulmuştur. Banka hisse senetlerinin %25,18 i 25 yılında halka arz edilerek İMKB'de işlem görmeye başlamıştır. Banka sermayesinin %43 ü A Grubu, %15,44 ü B Grubu olmak üzere toplam %58,44 ü Vakıflar Genel Müdürlüğü ne, geri kalan %16,38 lik bölümü de gerçek ve tüzel kişilere aittir. Özel Sermayeli Mevduat Bankaları 199 yılında Bankanın hisse senetleri İMKB'de işlem görmeye başlamıştır. Ayrıca Banka hisselerinin bir bölümü 1998 yılında American Depository Receipt ve adi hisse senedi olarak uluslararası piyasalara arz edilerek satılmıştır. 25 yılında, Ak Uluslararası Bankası A.Ş., Bankaya devredilmiştir. 26 da Banka sermayesinin %2'si Citibank Overseas Invesment Corporation (COIC) tarafından devralınmıştır. Citigroup Inc. hisselerinin %33,6 lık kısmına sahip Akbank T.A.Ş. 1948 olan ABD Hazinesinin payı, Citigroup Inc. nin sermaye artırması ve ABD Hazinesinin bu artırıma iştirak etmemesi nedeniyle %27,2 ye düşmüştür. Aksigorta A.Ş. ve Exsa Export Sanayi Mamülleri Satış ve Araştırma A.Ş. nin Akbank T.A.Ş. deki mevcut ortaklık paylarının, Hacı Ömer Sabancı Holding e devredilmesi ile Hacı Ömer Sabancı Holding in Banka sermayesindeki doğrudan payı %32,28 den %4,75 e çıkmıştır. Kalan %19,31 lik pay diğer ortaklara ait ve %19,94 lük pay ise halka açıktır. BDDK 4 Bankacılıkta Yapısal Gelişmeler - Aralık

Kuruluş Ticari Unvanı Tarihi Tarihsel Gelişim / Statü Değişiklikleri / Sermaye Yapısı Banka hisseleri 1995 yılında İMKB'de işlem görmeye başlamıştır. Banka, 1996 yılında Anadolu Alternatif Bank 1992 Grubu nun bağlı ortaklığına geçmiştir. Banka sermayesinin %77,8 i Anadolu Endüstri Holding A.Ş. A.Ş. ye, %22,92 si diğer ortaklara aittir. 1997 yılında Özelleştirme İdaresi'nce Etibank A.Ş.'nin üçe ayrılarak Etibank A.Ş., Denizcilik Bankası T.A.Ş. ve Anadolu Bankası T.A.Ş. adı altında üç ayrı özelleştirme işlemine tabi Anadolubank 1996 tutulması sonucunda, Anadolu Bankası T.A.Ş.nin isim ve lisans haklarının Anadolubank A.Ş.'ye A.Ş. devri gerçekleştirilmiştir. Banka sermayesinin % 69,97 si Habaş Sınai ve Tıbbi Gazlar İstih. End. A.Ş. ye, %27,32 si Mehmet Rüştü Başaran a ve kalan pay diğer ortaklara aittir. 1953 yılında, Pancar Kooperatifleri Bankası adı altında Eskişehir de kurulmuştur. Daha sonra merkezini Ankara'ya taşımış ve 1956 yılında Şekerbank T.A.Ş. unvanını almıştır. Bankanın hisse senetleri 1996 da İMKB'de işlem görmeye başlamıştır. 26 yılında Bankanın ödenmiş Şekerbank T.A.Ş. 1953 sermayesinin %33,98'ine karşılık gelen hisseleri, Turanalem Securities JSC tarafından devralınmıştır. Bankanın geri kalan sermayesinin %31,96 sı halka açık olup, %33,98 i Şekerbank T.A.Ş. Munzam Vakfı na aittir. 199 yılından itibaren İMKB'de işlem görmeye başlayan Tekstil Bankası A.Ş. hisselerinin Tekstil Bankası 1986 %24,5'i, halka açıktır. GSD Grubu bünyesinde yer alan Bankanın ödenmiş sermayesinin %75,5'i A.Ş. GSD Holding A.Ş.'ye aittir. Banka faaliyetlerine, 1982 yılında İstanbul da, Kıbrıs ta kurulu olan Türk Bankası Limited in İstanbul Merkez Şubesini açarak başlamıştır. Daha sonra 1991 yılında, Turkish Bank A.Ş. kurulmuş ve Banka, Türk Bankası Limited'in İstanbul Merkez Şubesini devralmıştır. Yine 1991 Turkish Bank A.Ş. 1982 yılında, Bankanın bankacılık işlemlerine ve mevduat kabulüne izin verilmiştir. Banka sermayesinin %4 ı National Bank of Kuwait e, %53,77 si Özyol Holding A.Ş. ye ve kalan % 6,23 lük pay diğer ortaklara aittir. 1927 yılında Kocaeli Halk Bankası T.A.Ş. unvanıyla kurulmuş, 1961'deki statü değişikliğinden sonra unvanı Kocaeli Bankası T.A.Ş. olarak belirlenmiştir. Bankanın unvanı 1982 yılında Türk Türk Ekonomi Ekonomi Bankası A.Ş. olarak bir kez daha değiştirilmiş ve genel merkezi aynı yıl İstanbul'a 1927 Bankası A.Ş. taşınmıştır. Bankanın hisse senetleri 2 de İMKB'de işlem görmeye başlamıştır. Banka sermayesinin %55 i TEB Holding e, %2,35 BNPP Yatırımlar Holding A.Ş. e ve %14,9 u BNP Paribas Fortis Yatırımlar Holding A.Ş ye aittir. 1983 yılında Doğuş Holding bünyesine katılmış, hisse senetleri 199'da İMKB'de işlem görmeye başlamış, 1993'te yurtdışına hisse ihraç etmiştir. 21 yılında, Osmanlı Bankası Türkiye Garanti A.Ş.'yi bünyesine almıştır. 25 de Bankanın %25,5'ine karşılık gelen hisse senetleri General 1946 Bankası A.Ş. Electric Grubuna satılmıştır. Kasım da Banka hisselerinin %24.89 u Banco Bilbao Vizcaya Argentaria (BBVA) tarafından alınmıştır.banka sermayesinin %48,62 si halka açık olup, General Electric Capital Corporation % 1,25 oranında pay sahibidir. Hazine'ye ait olan %12,3 oranındaki pay, Mayıs 1998 de halka arz işlemi ile yerli ve yabancı Türkiye İş yatırımcılara sunulmuştur. Şu anda Bankanın halka açıklık oranı %32,43 dür. Banka 1924 Bankası A.Ş. sermayesinin %39,29 u Türkiye İş Bankası A.Ş. Men. Mun. Sos. Güvenlik Sandığına, %28,9 u Cumhuriyet Halk Partisine aittir. 198 yılında Çukurova Holding bünyesine girmiş ve hisse senetleri 1987'den itibaren İMKB'de işlem görmeye başlamıştır. 25 yılı itibariyle, daha önce Çukurova Grubu Şirketleri ve TMSF nin sahip olduğu %57,43 oranındaki Banka hisseleri, finansal iştirakleri ile birlikte, Yapı ve Kredi 1944 Koçbank A.Ş.'nin mülkiyetine geçmiştir. Yapı ve Kredi Bankası A.Ş. Koçbank A.Ş.'yi, tüzel Bankası A.Ş. kişiliğinin sona erdirilmesi suretiyle, tüm hak, alacak, borç ve yükümlülükleriyle birlikte 26 yılında devralmıştır. Banka sermayesinin %81,8 i Koç Finansal Hizmetler A.Ş ye ve %18,2 si de diğer ortaklara aittir. Küresel Sermayeli Mevduat Bankaları 1977 tarihinde kurulan Arap Türk Bankası, Arap (%62,37 si Libyan Foreign Bank, %1,62 si Kuwait Investment Co.) ve Türk (%2,58 i T.İş Bankası, %15,43 ü T.C. Ziraat Bankası) hissedarların bir ortak girişim bankasıdır. 5411 sayılı Bankacılık Kanununun 18 inci maddesinin (5) numaralı fıkrasına istinaden, Libyan Foreign Bank ın mülkiyetinde bulunan Arap Türk Arap Türk 1977 Bankası A.Ş. nin % 62,37 oranındaki hissesinin temettü dışındaki ortaklık hakları, 4.7. Bankası A.Ş. tarihinden itibaren TMSF tarafından kullanılmaya başlanmıştır. 212/2727 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının (3) numaralı maddesi ile Libyan Foreign Bank ın ve Libya Merkez Bankasının sahip olduğu varlık, fon ve ekonomik kaynakların dondurulmasına yönelik işlemin sona erdirilmesi neticesinde, söz konusu süreç, 15.3.212 tarihi itibarıyla sonlandırılmıştır Citibank A.Ş. 198 Citibank N.A. 198 yılında Türkiye'de şube açan yabancı banka statüsünde faaliyetlerine başlamıştır. 23 yılında (tamamı Citibank N.A.'ya ait bir yan kuruluş olarak) Citibank A.Ş. kurulmuştur. Citibank A.Ş., 24 yılında mevduat kabul etme ve bankacılık işlemleri yapma izni almıştır. Yine aynı yıl Citibank N.A., Citibank A.Ş.'ye devredilmiştir. Böylece Banka Türkiye deki faaliyet şeklini şubeden anonim şirkete dönüştürmüştür. Banka sermayesinin BDDK 5 Bankacılıkta Yapısal Gelişmeler - Aralık