Kore Cumhurbaflkan Roh Moo-hyun un Türkiye Resmi Ziyareti Kore Yurtd fl Bilgi Servisi http://www.korea.net Mart 2005 Ziyaret Tasla 14~17 Nisan tarihleri aras nda Türkiye yi resmi ziyaret. Cumhurbaflkan Ahmet Necdet Sezer le zirve toplant s. (Ticaret, yat r mlar n artt r lmas, bilgi teknolojisi gibi alanlarda iki ülke aras ndaki iflbirli i iliflkisini kuvvetlendirme konular n n görüflülmesi ayn zamanda Kore Yar m Adas sorunu, Irak n politik durumu gibi bölgesel politikalar ve uluslararas platformdaki iflbirli i hakk nda fikir al flverifli) Baflbaflkan Recep Tayyip Erdo an la resmi toplant. Meclis Baflkan Bülent Ar nç la görüflme. Türkiye nin ticaret merkezi stanbul ziyareti ve Kore-Türk yat r mc lar yla ö le yeme i toplant s. Türkiye deki Koreli yat r mc flirketleri ziyaret. Ekim 2005 te yapaca Avrupa Birli i müzakeresi ve co rafi konum avantajlar nedeniyle, Türkiye ile her alanda yap lacak iflbirli i arac l yla Kore nin Avrupa Birli i ne karfl diplomatik aç dan güçlenmesi, Orta Do u ve Orta Asya girifliminde ilerleme temelinin sa lamlaflt r lmas ve slam dünyas yla yap lacak d fl politikan n güçlenmesi beklenmektedir. Bununla birlikte bir Kore Cumhurbaflkan n n Türkiye yi ziyareti ilk olarak gerçekleflecek, Kore Savafl na kat lm fl ve uzun süredir kardefl ülke iliflkisinde bulunulan Türkiye ye özel ilgi ifade edilecektir. Bu ziyaretin, tarihsel dostluk temel al narak iki ülke aras ndaki ekonomik, ticari, kültürel v.s. alanlardaki al flverifl ve iflbirli i iliflkisini kuvvetlendirecek bir f rsat olmas beklenmektedir. - 1 -
Ziyaretin Anlam Bir Güney Kore Cumhurbaflkan n n Türkiye yi lk Ziyareti - Kore Savafl na kat lan ülkeler aras nda ABD ve ngiltere den sonra en çok flehit ve gazi say s na (toplam 3.240 kifli) sahip olan kardefl ülke Türkiye ye özel ilgi sunumu. Türkiye eski Cumhurbaflkan Kenan Evren in 1982 y l ziyaretinden sonra Kore Cumhurbaflkan iadeyi-ziyarette bulunamam flt r. - Irk ve dil benzerli ine sahip olan Türkiye-Kore aras ndaki dostluk, iflbirli i ortam n canland rmak. 1999 y l nda Türkiye de yaflanan deprem felaketi ve 2002 Dünya Kupas üçüncülük karfl laflmas nda tüm Kore halk n n Türkiye ye karfl artan hararetli destek ortam. - slam dünyas na karfl güçlü d fl politika Irak konusuna iliflkin iki ülke iflbirli i ve tüm slam dünyas na yak nl k ortam n n yarat lmas Tarihsel beraberlik iliflkisinin iflbirli i iliflkisi olarak sa lamlaflt r lmas - Kore flirketlerinin Türkiye ye yap lacak yat r mlar n n artt r lmas, Türk flirketlerinin özellefltirilmesine kat l m, Irak gibi üçüncü bir ülkedeki inflaat piyasas na ortak at l m sevkedilmesi. - Kore-Türk Bilgi Teknoloji Merkezi kurulmas önerisi. Bilgi teknoloji politikas teknik dan flma grubunun yollanmas, bilgi teknolojisinde insan gücüne davet e itim program arac l yla Türkiye ile bilgi teknolojisi iflbirli inin kuvvetlendirilmesi. - ki ülke letiflim Bakanl aras nda anlaflma tezkeresini gerçeklefltirme, bilgi teknoloji forumu v.s. düzenlenmesi. - Savunma sanayi iflbirli inin kuvvetlendirilmesi. - Deniz tafl mac l ve turizm anlaflmalar n n ilerletilmesi. - 2007 Kore- Türkiye diplomatik iliflkisi, 50. y ldönümü faaliyetleri için öngörüflme. - 2 -
Kore Türkiye liflkisi Avrupa, Orta Do u ve Orta Asya girifliminde ilerleme temelinin sa lamlaflt r lmas Ekim 2005 te yapaca Avrupa Birli i müzakeresi ve co rafi konum avantajlar nedeniyle Türkiye merkez al narak; Avrupa, Orta Do u ve Orta Asya giriflimlerinin geniflletilmesi temelini yaratmak. D fl Politika liflkisi Türkiye 1949 y lnda Kore Cumhuriyeti nin kuruluflunu onaylam flt r. ki ülkenin Mart 1957 de kurdu u büyükelçilik düzeyindeki özel ve yak n diplomatik iliflkiler devam etmektedir. Türkiye, Kore Savafl na Birleflmifl Milletler in üyesi olarak 14, 936 gibi bir rakamla ABD ve ngiltere den sonra en çok say da askeri yollayarak kat lan dost ülkedir. Savaflta 765 kifli flehit olmufl, 2,068 kifli yaralanm fl, 407 kifli de esir düflmüfl ya da kay plara kar flm flt r. Özellikle Kore Savafl tarihinde önemli olan Kunuri, Kunyangjangri ve Nevada cephelerindeki çat flmalar n savafla büyük katk s olmufltur. Kore hükümeti Kunyangjangri çat flmas n hat rlamak için Kyunggi Bölgesi Youngin flehrine dikti i an tla Türk gençlerinin yüce fedakâr ruhunu anmaktad r. Ayr ca 1975 y l ndan itibaren her y l 10-15 Türk gazisi Kore ye davet edilerek Türkiye Gaziler Günü faaliyetleri düzenlenmektedir. Türkiye deki Kore Büyükelçili i Türk gazilerine minnettarl n ifade etmek için 2001-2003 y llar aras nda 4,000 kifliye Bar fl Elçisi Madalyas vermifltir. Ayr ca Türkiye de yaflamakta olan Koreli lerden oluflan sosyal topluluk ve büyükelçilik gazi yak nlar ve ö rencilere burs vermek gibi faaliyetlerde bulunmufl, bu da Kore-Türkiye aras nda özel bir duygusal ba oluflmas n sa lam flt r. 1999 y l deprem facias n n zararlar n onarmak için Kore, hükümet ve halk düzeyinde dost ülke Türkiye yi destekleyerek iflbirli i iliflkisini gelifltirmifltir. 2002 Dünya Kupas üçüncülük karfl laflmas nda Kore halk n n Türk futbolcular na gösterdi i ateflli destek iki ülke aras ndaki yak n iliflkiyi kan tlayan özel bir f rsat olmufltur. - 3 -
Önemli Devlet Adamlar n n Karfl l kl Ziyaretleri Kore Cumhurbaflkan Roh Moo-hyun un Türkiye ye yapt bu ziyaret, 1982 y l nda eski Türkiye Cumhurbaflkan Kenan Evren in gerçeklefltirdi i Kore ziyaretine karfl l k ve bir Kore Cumhurbaflkan n n Türkiye ye yapt ilk ziyaret olma niteli ini tafl maktad r. May s 1977 de Baflbakan Choi Kyu-hah, Temmuz 1990 da Baflbakan Kang Younghoon, May s 1996 da Baflbakan Lee Soo-sung, Nisan 2004 te D fliflleri Bakan Ban Kimoon Türkiye yi ziyaret etmifltir. Nisan 1958 de Baflbakan Adnan Menderes, Kas m 1986 da Baflbakan Turgut Özal, May s 1991 de Baflbakan Y ld r m Akbulut, fiubat 2004 te Baflbakan Recep Tayyip Erdo an Kore yi ziyaret etmifllerdir. Türkiye nin Kore Yar madas Politikas Tarihsel Dost Ülke - Türkiye Kore Savafl na kat larak Kore yi dost ülke olarak kabul etmifltir ve Kuzey Kore politikas nda Güney Kore yi desteklemektedir. Güney Kore nin Irak a asker yollamas konusunda Türkiye nin tepkisi - Türk hükümeti, Türkiye ile do rudan ilgili olan Kuzey Irak a, tarihsel dostluk iliflkilerini sürdürmekte oldu u Güney Kore nin asker yollamas n aktif olarak desteklemektedir. Güney Kore ile ekonomik iflbirli ini gelifltirme beklentisi - Kore Savafl sonras Güney Kore nin ekonomik geliflmesini son derece olumlu de erlendirerek günümüzde de ekomomik iflbirli i beklentisi içerisindedir. - Özellikle eski Türkiye Cumhurbaflkan Kenan Evren (20-23 Aral k 1982) ve Baflbakan Turgut Özal (4-7 Kas m 1986) resmi Kore ziyaretlerinden sonra, Güney Kore nin geliflmesine özel bir ilgi duyarak, Kore nin ekomomik geliflmesinin Türkiye ye örnek olmas gerekti ine dair önemli de erlendirme lerde bulunmufllard r. Uluslararas Platformda flbirli i - Birleflmifl Milletler, Uluslararas Atom Enerjisi Ajans gibi uluslararas platformda Güney Kore yi aktif olarak desteklemektedir. - 4 -
ki Ülke Aras Ticaret Güney Kore ve Türkiye aras ndaki ticaret iliflkisi 1990 y l ndan sonra, y ll k %15 i aflan bir art fl göstererek, 1997 y l nda ilk olarak 1 milyar dolar aflm flt r. Ancak 1998 y l nda Türkiye ve Güney Kore de yaflanan ekonomik s k nt lar n etkisiyle iki ülke aras ndaki ithalat ve ihracatta durgunluk söz konusu olmufl ve ilk kez Türkiye ye yap lan ihracatta düflüfl yaflanm flt r. ki ülkenin ticaret rakam 2000 y l nda 1.2 milyar dolara kadar art fl göstermiflken, 2001 y l Türkiye ekonomik krizi dolay s yla ticaret rakam yeniden 800 milyon dolara düflmüfltür. Ancak 2002 y l ndan itibaren bu durum düzelmifl, 2003 y l nda 1.3 milyar afl p 2004 y l nda 2.3 milyara ulaflm flt r. ki ülke aras ndaki ticaret kâr Güney Kore yi daha kazançl göstermekte oldu undan, ekonomik iliflkilerin sürekli geliflmesi için Kore flirketlerinin Türkiye ye yat r m yapmalar ve ticaret kazanc n n dengeli olarak geniflletilmesine yönelik bir yaklafl m gerekmektedir. Kültür Al flverifli Ural Altay dil ailesinden gelen Korece ve Türkçe ayn dil grubuna ait oldu undan cümle yap s, gramer ve ünlü uyumu v.s. benzerlik göstermekte ve iki dil aras nda benzer atasözleri bulunmaktad r. Ayr ca iki halk duygu, örf ve adetler aç s ndan birbirine benzer. Özellikle 2002 Dünya Kupas üçüncülük karfl laflmas nda bütün Kore halk n n Türkiye yi desteklemesiyle iki ülke halk aras ndaki yak nl k daha da artm flt r. ki ülke, May s 1974 te yap lan Kültür Anlaflmas yla sistematik olarak kültür al flverifli faaliyetlerini devam ettirmektedir. 2003 y l nda 4-5 bin, 2004 y l nda ise yaklafl k 5-6 bin Koreli Türkiye yi ziyaret etmifltir. 2007 y l Güney Kore-Türkiye diplomatik iliflkilerinin 50. y ldönümünde yap lacak çeflitli faaliyetlerin, dostluk iliflkisini artt rmak için ortam sa lamas ve bu sayede kültür, turizm ve spor alan ndaki al flveriflin geniflletilmesi plânlanmaktad r. - 5 -
Türkiye ve Güney Kore Aras ndaki Kültürel ve Bilimsel Al flverifl Kültür : Haziran 2003 te Antalya Aspendos Tiyatrosu nda Kore Devlet Tiyatrosu nun sahneledi i oyun, Kral Uru. - Yaklafl k 8 bin kiflinin izledi i oyun, Türkiye nin kültür dünyas ve medyas ndan iyi bir elefltiri ald. - Shakespeare in Kral Lear eseri ile Kore nin geleneksel hikâyesi olan Baridegi nin adaptasyonu yap larak ortaya ç kar lan oyun, Kore nin geleneksel müzi i, Bat müzi i, Pansori ve müzikalin kar fl m d r. 3-4 May s 2004 y l nda Kore folklor/ Modern Müzik Konseri stanbul ve Ankara da sahnelenmifltir. (Kore Uluslararas Vafk n n deste iyle) Bilim : Her sene 2-3 Türk, Kore bilimini araflt rmaya davet edilmektedir. E itim : Her iki ülkenin 5 üniversitesi aras nda kardefllik iliflkisi anlaflmas. (Kyunghee ve Erciyes Üniversiteleri flifal bitkisel ilaçlar alan nda iflbirli i yapma aflamas ndad r.) fiu an Türkiye deki çeflitli üniversitelerde 43 Koreli ö renci ö renim görmektedir. Ankara Üniversitesi ne Kore bilimini araflt rma deste i : 2000-2003 y llar aras ndaki destek yaklafl k 14 bin dolard r. Kardefl flehir anlaflmas : Seul-Ankara, Pusan- stanbul, nchon- zmir, Ulsan- zmir, Kyungsang Bölgesi-Bursa Bu sene içerisinde Youngin- Kayseri aras nda kardefl flehir anlaflmas yap lmas beklenmektedir. - 6 -