FRANSA CUMHURBAŞKANLIĞI SEÇİMLERİNE DOĞRU



Benzer belgeler
Kuruluş 843 (Verdun Anlaşması) ( 1958 Cumhuriyet ) Tarım %1,8, Endüstri %19,3, Hizmetler %78,9

ÜLKE RAPORLARI ÇİN HALK CUMHURİYETİ Marksist-Leninist Tek Parti Devleti Yüzölçümü 9,7 milyon km 2

Aşırı sağcı Ulusal Cephe'nin lideri Marine Le Pen ise yabancı düşmanı, AB karşıtı ve korumacı, kapalı ekonomiden yana

TÜRKĠYE DE ANAYASA DEĞĠġĠKLĠĞĠ: NEDENLER, YAġANANLAR VE SONUÇLAR

ÖZETLE. Türk ye Cumhur yet Cumhurbaşkanlığı S stem

CUMHURBASKANININ YETKİ VE SORUMLULUKLARI

Avrupa Birliği Yol Ayrımında B R E X I T

KKTC SİYASİ ARAŞTIRMA RAPORU

Süleyman Demirel Hayatını Kaybetti

TÜRKİYE TİPİ BAŞLANLIK SİSTEMİ MODEL ÖNERİSİ. 1. Başkanlık Sistemi Tartışmasının Temel Gerekçeleri

TÜRKİYE-AB İLİŞKİLERİNİN İLETİŞİM BOYUTU

Cumhurbaşkanı. Türkiye nin Yönetim Yapısı Doç. Dr. Aslı Yağmurlu

Avrupalıların Müstakbel Bir AB Üyesi Olarak Türkiye ye Bakışları ve Türkiye nin Avrupalılaşma Sorunları

Türkler Kendi işinin patronu olmak istiyor!

Küresel Sorunlar Platformu Avrupa Masası

GÜCLÜ DEMOKRASİ GÜCLÜ MECLİS MECLİS CUMHURBASKANINI VE BAKANLARI DENETLİYOR

Türkiye ve Avrupa Birliği

TÜRKİYE NİN AVRUPA BİRLİĞİ İLETİŞİM STRATEJİSİ

(DEÜ Hukuk Fakültesi Kamu Hukuku Bölümü Anayasa Hukuku Anabilim Dalı)

ACR Group. NEDEN? neden?

Aç l fl Vural Öger Çok değerli misafirler, Konrad-Adenauer vakfının 23 senedir yapmış olduğu bu gazetecilik seminerinde son senesinde bizim de k

ABD BAŞKANLIK SİSTEMİ Hacı Dede Hakan KARAGÖZ

Ekonomi Bülteni. 11 Mayıs 2015, Sayı: 12. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı

1: İNSAN VE TOPLUM...

DİASPORA - 13 Mayıs

Başbakan Erdoğan'ın adaylığı dünya basınında

Türkiye Siyasi Gündem Araştırması

HAZİRAN AYINDA ÖNE ÇIKAN GELİŞMELER. AB Liderleri Jean-Claude Juncker in AB Komisyonu Başkanı Olması İçin Uzlaştı

Devletin Şefleri Cumhurbaşkanları


DenizBank Yatırım Hizmetleri Grubu Özel Bankacılık Araştırma İngiltere, Haziran 2017 Seçim Sunumu

GAE GİRNE ARAŞTIRMA ENSTİTÜSÜ

BAŞKANLI PARLAMENTER SİSTEM

KARARSIZ AK PARTĠ SEÇMENĠ PARTĠSĠNE DÖNÜYOR

İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...VII İÇİNDEKİLER...IX

IŞIKFX Uluslararası Piyasalar Departmanı Günlük Yorum

Anayasa Çalışma Metinleri 2/ Fransız Anayasa Tartışması: Güçler Kurgusunda Denge Arayışı

ALMANYA VE FRANSA NIN NÜKLEER KARARININ ARDINDAN

ANAYASA HUKUKU DERSİ

NEDEN. Türk ye Cumhur yet Cumhurbaşkanlığı S stem

TÜRKİYE DE SİYASET VE DEMOKRASİ

HAKİMLER VE SAVCILAR YÜKSEK KURULU DEĞİŞİKLİK TEKLİFİ HAKKINDA BİLGİ NOTU

KARŞILAŞTIRMALI SİYASAL SİSTEMLER

ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ PAKETİ Ne getiriyor, Ne götürüyor? Onur Bakır Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Uzmanı

24 Haziran Seçimlerine İlişkin Kamuoyu Eğilimleri

TÜRKİYE CUMHURİYETİ ANAYASASININ BAZI MADDELE RİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN. (Resmi Gazete ile yayımı: 16.6.

İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... V İÇİNDEKİLER... VII 24 HAZİRAN 2018 CUMHURBAŞKANLIĞI SEÇİMİ

1.Cumhurbaşkanının Meclise geri gönderemediği ve kabule etmek zorunda olduğu tek kanun aşağıdakilerden hangisidir? I. Cumhurbaşkanı. II.

Filistin Sahnesinde Faal Olan Gruplara Karşı Filistin Halkının Tutumu (Anket)

IŞIKFX Uluslararası Piyasalar Departmanı Günlük Yorum

İÇİNDEKİLER. ÖNSÖZ...XI GİRİŞ... 1 İkinci Meclisler... 1 Osmanlı Âyan Meclisi ve 1924 Anayasaları... 3 Cumhuriyet Senatosu...

KAMU YÖNETİMİ. 5.Ders. Yrd.Doç.Dr. Uğur ÖZER

İSPANYA ÜLKE RAPORU AĞUSTOS 2017 ULUSLARARASI İLİŞKİLER MÜDÜRLÜĞÜ

IŞIKFX Uluslararası Piyasalar Departmanı Günlük Yorum

IŞIKFX Uluslararası Piyasalar Departmanı Günlük Yorum

10 Ağustos 2014 Cumhurbaşkanlığı Seçimlerinin Değerlendirilmesi

IŞIKFX Uluslararası Piyasalar Departmanı Günlük Yorum

Çevresel Performans İncelemeleri. Türkiye İNCELEME SÜRECİ

Türkiye küçük Millet Meclisleri MAYIS 2018 Ortak Payda Raporu

T.C. YARGITAY CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞI Basın Bürosu Sayı: 19

TEMEL HUKUK DERS NOTLARI SON HAFTA. Öğr. Gör. Erkan ÇAKIR

21 EKİM 2007 TARİHLİ HALKOYLAMASI

TÜSİAD Kayıtdışı Ekonomiyle Mücadele Çalışma Grubu Sunumu

İÇİNDEKİLER SUNUŞ...IX KISALTMALAR... XIII I. BÖLÜM SEÇİM DÖNEMİ

İ Ç İ N D E K İ L E R

IŞIKFX Uluslararası Piyasalar Departmanı Günlük Yorum

10 soruda İngiltere'nin AB referandumu

BİRİNCİ MEŞRUTİYET'İN İLANI (1876)

ANAYASA DERSĐ ( ) ( GÜZ DÖNEMĐ YILSONU SINAVI) CEVAP ANAHTARI

MACARİSTAN SUNUMU Dr. Csaba UJKERY

3 Kasım 2002 Seçimlerine Doğru: Senaryolar ve Alternatifler...

AVRUPA BİRLİĞİ GELİŞİMİ, KURUMLARI ve İŞLEYİŞİ

Ahmet Davutoğlu'nun Görevinden Ayrılması ve Başkanlık Sistemi Tartışmaları Anketinin Sonuçları

Küresel Sorunlar Platformu Avrupa Masası

Haziran 2015 Seçimlerine Giderken Kamuoyu Dinamikleri

Seçim süreci hakkında sorular ve cevaplar

Ermenistan, Azerbaycan, Beyaz Rusya, Gürcistan, Moldova, Rusya, Türkiye ve Ukrayna da kamu sektöründe çalışan 20 genç yönetici adayına

Türkiye küçük Millet Meclisleri Mayıs 2014 O.P. Raporu

Türkiye nin geleceğini 25 milyonluk kitle belirleyecek

DERSİMİZİN TEMEL KONUSU

Yrd. Doç. Dr. Tevfik Sönmez KÜÇÜK Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Anayasa Hukuku Anabilim Dalı Öğretim Üyesi PARTİ İÇİ DEMOKRASİ

EUR-USD. Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar

MİLLİ GÜVENLİK KURULU VE MİLLİ GÜVENLİK KURULU GENEL SEKRETERLİĞİ KANUNU

SORU- Bize kısaca kendinizi tanıtır mısınız? Hangi okullarda okudunuz? Nerelerde çalıştınız bugüne kadar?

1-Hâkim ve Savcılar idari görevleri dolayısıyla aşağıdaki kurumlardan hangisine bağlıdır?

AVRUPA BİRLİĞİ TARİHÇESİ

İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... V İÇİNDEKİLER... VII. I. BÖLÜM HAZİRAN 2015 ten KASIM 2015 e DOĞRU

EMRE KÖROĞLU BAŞKANLIK İÇİN ADAYLIĞINI AÇIKLADI

Cumhuriyet Halk Partisi

Göç ve Serbest Dolaşım Eğilimler ve Engeller. Ayşegül Yeşildağlar Ankara, Turkey

Beyaz Saray'daki Trump-Erdoğan Zirvesinden Ne Çıktı?

IŞIKFX Uluslararası Piyasalar Departmanı Günlük Yorum

MEŞRUTİYET DÖNEMİNDE OSMANLI DEVLET TEŞKİLATI

Türkçe Ulusal Derlemi Sözcük Sıklıkları (ilk 1000)

Haftalık Gelişmeler

Şebinkarahisar lı bir baba ve Rumeli göçmeni bir annenin oğlu, İlk, orta ve lise öğrenimini Özel Tarhan Koleji'nde tamamladı,

Salı İzmir Gündemi

Ayşegül DEDE / Etüd Araştırma Servisi / Uzman 2009 YILI TÜRKİYE-AB İLİŞKİLERİ GENEL DEĞERLENDİRME

EKONOMİK VE MALİ POLİTİKA GENEL BAŞKAN YARDIMCILIĞI Eylül 2011, No:5

Transkript:

İpek Aydın Nisan 2007 İpek Aydın TEPAV Nisan 2007 Avrupa Birliği nin kurucu üyelerinden olan Fransa, Birliğin karar alma mekanizmasındaki en etkin aktörlerden biri. Fransa, Birliğin motor gücü olarak nitelendiriliyorken, Anayasal Anlaşma nın kamuoyu referandumunda reddedilmesi AB deki bütünleşme sürecine sekte vurdu. Türkiye nin AB ye üyeliğine şüphe ile yaklaşan ve zamanı geldiğinde halkoyuna sunulması görüşünü savununan Fransa daki yaklaşan Cumhurbaşkanlığı seçimlerini Türkiye açısından doğru değerlendirebilmek için mevcut tabloyu mercek altına almakta yarar gördük. FRANSA CUMHURBAŞKANLIĞI SEÇİMLERİNE DOĞRU Batı Avrupa nın en geniş topraklarına sahip 60,5 milyon nüfuslu Fransa, idari olarak 26 bölgeye ayrılmış üniter bir devlettir. Fransa da Cumhurbaşkanlığı seçimi oy çoğunluğu esasına dayanır. Bir adayın seçmen pusulasında yer alabilmesi için en az 500 parlamenterin imzasını alarak destek toplaması gerekir. Eğer birinci tur seçimlerde %50 nin üzerinde oy alan bir aday çıkarsa galibiyetini ilan eder. Fakat Fransız tarihinde hiçbir aday henüz 1. turda seçimi kazanamamıştır. İkinci tur seçimlerde, birinci turda en yüksek oy alan iki aday yarışır ve oy çoğunluğunu sağlayan kişi Fransa nın yeni Cumhurbaşkanı olarak görevine başlar. Bu sene Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin birinci turu 22 Nisan 2007 tarihinde, ikinci turu ise 6 Mayıs 2007 de gerçekleştirilecektir. Fransa da Cumhurbaşkanı 5 yılda bir halk oyuyla seçilir. Başbakan ise Fransız Ulusal Meclisindeki çoğunluk tarafından aday gösterilir ve Cumhurbaşkanı tarafından atanır. Bakanlar Konseyi üyeleri Başbakan ın önerisi ile Cumhurbaşkanı tarafından atanır. Fransa daki siyasi sistemde Cumhurbaşkanı ve Başbakan aynı partiye mensup ise Cumhurbaşkanı yetkilerini daha etkin kullanabilir. Ancak ikisi farklı partilerden geliyorlarsa idareyi birlikte yürütmek ve yetkiyi paylaşmak (Cohabitation) durumundadırlar. İçişlerinde Başbakan, dış politika konularında ise Cumhurbaşkanı nın kararları etkilidir. Cumhurbaşkanının meclisi feshetme ve bazı suçluları affetme yetkisi vardır. Uluslararası anlaşmalara imza yetkisi devlet başkanı olarak Cumhurbaşkanındadır. Fransa üniter bir devlet olduğundan bölgelerin ne yasama ne de yürütme özerklikleri vardır. Fransız Milli Meclisi (Assemblée Nationale) Fransa nın ana yasama organıdır. Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Sayfa 1 / 8

Fransa daki Siyasi Partiler ve Duruşları Fransa da dört temel siyasi görüş olduğundan söz etmek mümkündür. İlk gruba muhafazakâr sağ kanattaki Gaullistler giriyor. Bunları Cumhuriyet için Birlik Partisi (Rassemblement pour la République RPR) ve Yeni Gaullistler olarak adlandırılan Sarkozy liderliğindeki Fransız Halk Hareketi Birliği (Union pour un Mouvement Populaire UMP) temsil ediyor. Önceki Başkanlardan Valery Giscard d Estaing in çizgisindeki merkez sağ görüşün savunucuları, seçimlerde mevcut Fransız Demokrasisi için Birlik Partisi (Union pour la Démocratie Française UDF) şemsiyesinde, François Bayrou başkanlığında yarışıyorlar. Sol kanattaki partiler arasında Sosyalist Parti (Parti Socialiste PS), görüşleri aşırıya kaçmayan, ılımlı bir sol siyasi ideoloji savunuyor. Fransız Komünist Partisi (Parti Communiste Français PCF), sanayide çalışanların geleneksel partisi olarak daha radikal bir duruşa sahiptir. Diğer partiler, ya sağda ve solda radikal görüşleri ile dikkat çekiyorlar; ya da çeşitli çıkar gruplarının fikirlerini yansıtıyorlar. Radikal siyasi görüşteki partiler arasında en sivrilen isim aşırı sağ kanadın temsilcisi Ulusal Cephe Partisi nin (Front National FN) lideri Jean Marie Le Pen. 1965 yılında aşırı sağcı lider Jean Louis Tixier Vignancour un seçim kampanyasını yöneten Le Pen, 1972 de Ulusal Cephe Partisini kurdu. Yahudi soykırımını geçmişteki küçük bir detay olarak nitelendiren Le Pen, göçmenlere karşı sert tavrı, ırkçı politikaları desteklemesi, milliyetçi söylemleri ile medyada sıklıkla yer buluyor. Fransa nın İç Dinamikleri Her seçim döneminde belli meseleler seçimlerin ana teması haline gelir ve tartışmalara egemen olur. 2007 Fransız Cumhurbaşkanlığı seçimlerindeki kilit mesele ekonomi ve işsizlik sorunu olacak gibi görünüyor. Yaş ortalamasının 38 olduğu ülkede, Fransızlar 2004 ten bu yana Polonya ve Çek Cumhuriyeti nden gelen göçmenlere işlerini kaptırma endişesi yaşıyorlar. Seçim dönemine giren ülke için işsizlik, sosyal güvenlik sistemi ve emeklilik yaşının yükseltilmesi seçmenlerin hassas olduğu konuların başında geliyor. Fransa da 55 64 yaş arası çalışan nüfus toplam çalışan nüfusun % 37,8 ini oluşturuyor; AB ortalamasının % 42,5 olduğu dikkate alındığında, AB ülkeleri arasındaki en düşük orana sahip ülke Fransa. Yaş ortalamasının yüksek olduğu Avrupa ülkelerinde, uzun erimli bir çalışma yaşamı olmadığı takdirde sosyal güvenlik sisteminin zorda kalması söz konusu. Aralık 2006 da yayınlanan Eurobarometer (66) anketinde, Fransız halkı işsizlik sorununun ardından suç oranlarının yüksek olmasını, ekonomik duruma ilişkin kaygıları ve enflasyon oranını temel sorunlar olarak algılıyor. Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Sayfa 2 / 8

Fransız Halkına Göre Ülkenin Temel Sorunları Enflasyon Ekonominin durum Suç Fransız Halkına Göre Ülkenin Temel Sorunları İşsizlik 0 10 20 30 40 50 % Ankete göre, halkın % 62 si devletin insanların günlük yaşamına çok fazla karıştığını düşünürken; % 85 i Fransa daki halkın siyasi hayata daha fazla katılımının gerektiğini savunuyor. Nisan 2007 de seçimlere giden Fransa da adaylık yarışı gün geçtikçe kızışıyor. Belki de Fransa, önümüzdeki seçimlerde Cumhurbaşkanını, sosyalist kanadın lideri, Marie Ségolène Royal i seçerek tarihinde bir ilke daha imza atacak. Mart başına kadar kamuoyu yoklamalarında ve medyada Fransız Halk Hareketi Birliği nin adayı Nicolas Sarkozy ile başa baş giden Royal, Fransa nın bir kadın lidere hazır olduğu görüşüne inandığı için mücadeleci tavrıyla ortaya çıkıyor. Son dönemde ortaya çıkan, Sarko-Sego (Sarkozy, Ségolène) tartışmalarının gölgesinde, arka planda fakat emin ve sessiz adımlarla destek toplayan Fransa siyaset sahnesindeki bir başka aday da, François Bayrou. Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Sayfa 3 / 8

Marie Ségolène Royal Kimdir? Katolik bir aileden gelen ve topçu albay babanın sekiz çocuğundan biri olan Royal, 1953 te Senegal in Dakar şehrinde dünyaya geldi ve Fransa nın Lorraine bölgesindeki küçük bir kasabada büyüdü. Ségolène Royal, üniversite eğitimini Fransa nın şimdiki Başbakanı Dominique de Villepin ile aynı sınıfta, École Nationale d'administration ENA da tamamladı. Elit okulu olarak bilinen ve 1960 dan beri Fransız kabinesinde bakanlık yapanların üçte birinin mezun olduğu ENA, Fransa nın sosyal bilimler alanındaki en pretijli üniversitesi. Charles de Gaulle tarafından 1945 te Paris te kurulan ENA nın sloganı siyasette yarının karar alıcılarını yetiştiriyoruz ; önde gelen mezunları arasında Valéry Giscard d'estaing ve Jacques Chirac gibi liderler de yer alıyor. Ségolène Royal in ENA daki öğrencilik yıllarında tanıştığı François Hollande, Sosyalist Parti nin (PAC - pacte civil de solidarité) Genel Sekreteri; aynı zamanda Royal in hayat arkadaşı ve dört çocuğunun babası. 1982 de Cumhurbaşkanı François Mitterrand ın kadrosunda siyasete atılan Royal, Pierre Bérégovoy un Başbakanlığı döneminde, 1992-1993 arasında Çevre Bakanlığı görevini yürüterek ilk üst düzey pozisyonunu üstlendi. 2000-2002 yıllarında Lionel Jospin hükümetinde önce Eğitim Bakanı Yardımcısı daha sonra Aile ve Çocuktan Sorumlu Bakanlıkta Bakan Yardımcısı olarak görev aldı. Mart 2004 te Fransa nın batı yakasının ortasında yer alan, tarıma dayalı ekonomisi ve kuzey Amerika dan gelen göçmenlerin ağırlıkta olduğu Poitou-Charentes bölgesine başkan seçildi. Ségolène Royal, ulusal seçim kampanyasında kullandığı kilit konulardan eğitim ve çevre alanlarındaki politikalarını öncelikle 1,7 milyon nüfuslu yerel laboratuar ı Poitou-Charentes da hayata geçirerek kamuoyunun desteği sağladı. Royal sayesinde bölgedeki lise öğrencileri okul kitaplarını ücretsiz olarak temin edebiliyor; ayrıca okullarının bütçesinde de söz hakkına sahip olabiliyorlar. Ségolène Royal ın yürürlüğe soktuğu politikalarla Poitou- Charentes de kız öğrenciler okullarından ücretsiz doğum kontrol hapı edinebiliyorlar. Çevre konusuna gelince, kendi bölgesindeki idareler yağmur sularını fıçılara dolduranlara ödeme yapıyor. Bu uygulamalar her ne kadar temel politikalarda çok büyük farklar yaratmasa da sıradanlığın dışına çıkarak insanların günlük hayatlarını olumlu etkiliyor. Fransız basını Cumhurbaşkanlığı seçim kampanyası sırasında Royal ın sosyal ve ailevi konularda güçlü ve somut politika önerileri olduğuna sıklıkla yer verirken, ekonomik ve dış politika konularına yeteri kadar hâkim olmadığını baş sayfalarına taşıdı. Royal in Kanada nın Quebec eyaletine yaptığı ziyaret sırasında Quebec in bağımsızlığına ilişkin yorumlarına Kanada Başbakanı Stephen Harper dan Bir yabancı liderin başka bir ülkenin demokratik işlerine burnunu sokması uygun düşmez 1 tarzında sert bir yanıt geldi. Sego bu nedenle Fransa basınında da ciddi eleştirilere maruz kaldı. 1 The Guardian 24/01/2007 Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Sayfa 4 / 8

Yurt dışı seyahatlerinin Çin e uzanan bölümünde Pekin de yaptığı; Çin hükümeti, muhalif aydınları hapsetmekten vazgeçmeli... Çin ekonomisinin dünyada dev bir ejderha gibi tüm ülkeleri tehdit etmesi karşısında önlemler almamız gerekiyor... 2 açıklamalarıyla Çin Komünist Parti Hükümeti nin de şimşeklerini üzerine topladı. Royal in iç politikada kendi partisinden en fazla eleştiri aldığı konuların başında, 2001 de kaldırılan zorunlu askerlik hizmetinin geri getirilmesine yönelik görüşleri geliyordu. Ayrıca Lionel Jospin in Başbakanlığı döneminde kanunlaşan haftalık çalışma süresinin 35 saate indirilmesini eleştiren Royal, bu konuda da parti içi bölünmelere yol açtı. 2007 Ocak ayı sonunda Fransız Ipsos şirketinin düzenlediği kamuoyu yoklamalarında Sosyalistlerin adayı Royal (% 46) ile muhafazakârların tercihi Sarkozy (% 54) arasındaki fark geçtiğimiz sene Şubat ayından itibaren en geniş seviyesine çıktı. Nedenlerini Ségolène Royal in yurt dışı seyahatlerinde kırdığı potlara ve deneyimsizliğine bağlayabiliriz. Nicolas Sarkozy Kimdir? Cumhurbaşkanlığının en güçlü adayı olarak görülen Fransız Halk Hareketi Birliği (UMP) partisinin lideri Nicolas Sarkozy 1955 te Paris te doğdu. Babası Macaristan göçmeni bir Katolik, annesi ise Yunan asıllı Yahudi bir Fransız. Université Paris X - Nanterre de hukuk eğitimi alan Sarkozy, Institut d'etudes Politiques de Paris (Sciences Po) da siyaset bilimi okudu. 22 yaşında siyasetle tanıştı. 19 yıl boyunca (1983-2002) Paris in batısındaki zengin bir bölge olan Neuilly-sur-Seine nin belediye başkanlığı görevini yürüttü. Édouard Balladur hükümeti döneminde hem bütçeden sorumlu bakan olarak, hem de kabine sözcüsü olarak görev yaptı (1993-1995). 2002 de Cumhurbaşkanı Chirac, Nicolas Sarkozy yi Başbakan Jean-Pierre Raffarin in kabinesine İçişleri Bakanı olarak atadı. 2004 yılındaki kabine değişikliği sonucunda Maliye Bakanı görevini yürütmeye başlayan Sarkozy; 2005 Haziran da Dominique de Villepin hükümetinde tekrar İçişleri Bakanlığı pozisyonuna döndü. 14 Ocak 2007 de adaylığını ilan ettiği günden beri yarışta önde giden Nicolas Sarkozy, ikna kabiliyetinin yüksek olması ve konulara pragmatik yaklaşımıyla Fransız siyasetinde popülaritesini giderek arttırıyor. Sarkozy nin Mart başında yaptığı bir açıklama Fransa da gündemi karıştırdı. Ulusal Kimlik Bakanlığı kuracağını söyleyen Sarkozy, insan hakları 2 http://www.forumgazetesi.com/haber_detay.asp?haber_id=13561 Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Sayfa 5 / 8

örgütleri tarafından Sarkozy, faşist Le Pen i geçti şeklinde yorumlandı. Fransa için radikal ekonomik ve sosyal reformlar vaat eden Sarkozy, vergi konusunda daha basitleştirilmiş ve daha adil bir sistem önereceğini savunuyor. Ayrıca, önerilen işleri geri çeviren işsizlere sosyal yardımların azaltılması veya bu alandaki yardımların geri çekilmesini de öngörüyor. François Bayrou Kimdir? 1951 de Fransa nın Bordères yakınlarındaki Pyrénées-Atlantiques kasabasında dünyaya gelen François Bayrou çiftçi bir aileden geliyor. Öğretmen olan Bayrou, 1998 de Fransız Demokrasisi için Birlik Partisi, UDF nin lideri seçildikten sonra, merkez sağ koalisyon hükümetinde 1993 1997 yılları arasında Eğitim Bakanlığı yaptı. 2002 Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde ilk turda % 6.84 oy oranıyla dördüncü sırada yer alarak, ikici tur seçimlere katılamadı. Fransız Demokrasisi için Birlik Partisi (UDF) lideri, Avrupa Parlamentosu nun eski üyesi olan François Bayrou, Fransa da Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde adaylığını açıkladığı günden beri popülerliğini hızla yükseltiyor. 55 yaşındaki liberal eğilimli lider, GSA Şirketi nin Şubat 2007 de düzenlediği kamuoyu yoklamalarına göre % 20 oranındaki oy oranı ile Sarkozy ile Royal in hemen arkasında üçüncü sırada yer alıyor. Hem merkez sağın, hem de merkez solun oylarını toplayan Bayrou seçim kampanyasında, sosyal harcamaları kısacağını, yeni iş olanakları yaratacağını ve eğitim sitemini tekrar düzenleyeceğini vaat ediyor. Merkezci olarak bilinen Bayrou, Cumhurbaşkanı seçilmesi halinde, hem sağ ve hem de soldan isimlerle bir hükümet kuracağının sinyallerini veriyor. Avrupa Birliği içinde Fransa nın daha aktif olması gerektiği görüşünde olan Bayrou, AB nin bir sonraki genişlemesine karar verecek olanların, diplomat ve bürokratlar yerine Avrupa vatandaşları olacağını dile getiriyor. Bayrou ya göre, Anayasal Anlaşma nın Fransa ve Hollanda da reddedilmesinin sebebi anlaşma metninin anlaşılmaz, uzun ve amacından sapmış olması, Beyrou ya göre oylanacak metin temel ilkeleri içeren, anlaşılır, Avrupa Birliği halklarının karar almadaki yetkinliğini artıracak ve konumlarını güçlendirecek nitelikte olmalı. Fransa daki Cumhurbaşkanlığı Yarışı ve Türkiye Fransa Meclisi nin Ermeni iddialarına dayanarak soykırımı tanıma yasa tasarısını kabul etmesi 2001 de Fransa ile Türkiye arasındaki ilişkilerin gerilmesine neden olmuştu. 12 Ekim 2006 da sözde Ermeni soykırımının inkârını suç sayan ve ihlal edenlere 1 yıl hapis ve 45.000 Euro para cezası verilmesini öngören yasa teklifinin Fransız Parlamentosu nca kabul edilmesi son dönemde ilişkilerdeki gerginliğin tırmanmasına yol açtı. Türkiye, bu olayı sert bir dille kınayarak yaptırım uygulayacağını açıkladı. Hemen arkasından da resmi düzeyde olmasa da bazı sivil toplum kuruluşlarınca ekonomik boykot Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Sayfa 6 / 8

kararları alındı. Fakat teklifin yasalaşması için Fransız Cumhurbaşkanı nın imzalaması gerekiyor. Chirac ın görev süresi boyunca yasalaşması beklenmese de Nisan/Mayıs ayında Sarkozy nin Cumhurbaşkanlığı koltuğuna geçmesi durumunda onaylanmasına olası gözle bakılıyor. Sarkozy nin Türkiye ye bakış açısında herhangi bir belirsizlik yok. Nicholas Sarkozy, Ocak 2007 de ortasında partisinin başkanlık seçimlerinde yeniden liderliği ele aldığı akşam, yaptığı ilk konuşmasında iç siyasete yönelik taahhütlerinin yanı sıra 75 milyonluk Müslüman bir Türkiye nin Avrupalı olmadığı için Birliğin içinde olmaması gerektiğini net olarak dile getirdi. Türkiye nin AB ile ilişkilerindeki kesin tavrını iç siyaset kozu olarak kullanan Sarkozy, Cumhurbaşkanı olması halinde Türkiye için alternatif üyelik seçeneklerini tekrar gündeme getirebilir. Ne var ki; Sarkozy nin geçmiş deneyimlerini referans alarak oturduğu makamın ağırlığı ile daha diplomatik ve ılımlı bir yaklaşım sergilemesi de mümkün. Ségolène Royal in Türkiye nin üyeliğine ilişkin kanaati Sarkozy kadar keskin değil. Royal, Türkiye nin Avrupa Birliği ne üyeliğine Fransız kamuoyunun karar vereceğinin altını çiziyor. Türkiye AB ile müzakereleri tamamladığında karşımıza bambaşka bir tablo çıkabilir; ne var ki, mevcut duruma ilişkin Aralık 2006 Eurobarometer anket sonuçlarına baktığımızda, Fransız halkının Türkiye nin dâhil olmasıyla genişleyecek Avrupa Birliği ne yaklaşımı da oldukça açık: destekleyenlerin oranı % 22 iken; halkın % 69 u buna karşı olduklarını dile getiriyor. Genel olarak Birliğin genişlemesi konusunda Fransa, AB ülkeleri içinde % 54 oranıyla en çok karşı çıkan ülkeler arasında Almanya, Avusturya ve Lüksemburg un hemen ardından geliyor. Yalnız, Royal e göre Türkiye nin tam üye kabul edilmesi için sözde Ermeni soykırımını da tanıması gerekiyor. Türkiye, Ségolène Royal in gündeminde ilk ne zaman yer aldı diye baktığımızda 1994 te Leyla Zana nın yanındaki fotoğraflarıyla dikkati çekiyor. Ankara Devlet Güvenlik Mahkemesi nde Zana nın duruşmasını izlemeye gelen Royal, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi nde eski DEPli milletvekillerinin avukatlığını da üstlenmişti. On yıl sonra 2004 te Royal, Leyla Zana ve Orhan Doğan ı Fransız Ulusal Meclisi nde ağırlaşmıştı. Adaylar arasında Fransız Demokrasisi için Birlik Partisi (UDF) Genel Başkanı François Bayrou nun Türkiye ye karşı tutumu da dikkat çekici. Bayrou, 2004 te Le Point dergisine verdiği mülakatta Türkiye nin Birlik içinde yer almaması gerektiğini ve Türkiye ye ayrıcalıklı ortaklık verilmesini görüşünü savunmuştu: Avrupa'nın siyasi bir bütün olması gerektiği düşüncesini savunuyorum. Türkiye'nin katılımı bu tutkunun gerçekleşmesini imkânsız veya çok güç kılacaktır. Türkiye hakkındaki tartışmanın aslında Avrupa hakkındaki bir tartışma olduğunu anlamak gerekmektedir... Türkiye, gerek coğrafi, gerek tarihi, gerek sosyolojik açıdan Avrupalı değildir. Antropolojisi, bizimkiyle aynı değildir... Ben, Türkiye ve Avrupa Birliği arasında Türkiye ye belirsiz Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Sayfa 7 / 8

olmayan bir statü sağlayan istisnai bir anlaşma yapılmasından yanayım. Ama Türkiye nin AB ye katıldığını hayal edemiyorum. 3 Bayrou, Şubat ayında katıldığı bir televizyon programında Türkiye nin AB ye üyeliğine ilişkin bir soruya Türkiye ile müzakereler tamamlandıktan sonra bu konuya referandumla karar verilmesinin uygun olduğunu dile getirdi. Royal ile referandum konusunda hemfikir görünen François Bayrou, Avrupa Birliği ne ilişkin çemberler sistemi görüşünü ortaya atıyor. Buna göre, ilk çemberde AB nin tüm kurallarına uyabilen çekirdek Avrupa ülkelerinin, daha geniş çemberlerde de Türkiye ve diğer Avrupa ülkelerinin bulunacağı bir sistemin işlevsel olabileceğini dile getiriyor. 2008 in ikinci yarısında Birliğin dönem başkanlığını üstlenecek olan Fransa da güçlü Cumhurbaşkanı adaylarının Türkiye nin Avrupa Birliği üyeliğine ilişkin görüşlerinin olumlu olduğunu söylemek pek mümkün değil. Türkiye için imtiyazlı ortaklık önerisini her fırsatta dile getiren Sarkozy, Avrupa Birliği nin genişlemesinin askıya alınmasından yana görüş bildiriyor. Birliğin bütçesinin AB kaynakları ile finanse edilmesi gereğini ve üye ülkelerin bütçelerinden bağımsız olmasının gerektiğini de ekliyor. Ségolène Royal, Avrupa Anayasal Anlaşması nın güçlü savunucularından biri olmasına rağmen, bu konuda şimdilik rafa kaldıralım, önce insanlarımıza aş ve iş bulalım, anayasayı sonra ele alalım yorumunu yaparak, önceliğin Fransa nın iç meseleleri olduğunu vurguluyor. Fransa daki politikacıların Türkiye nin Avrupa Birliği üyeliğine soğuk bakmalarını bir iç siyasi malzeme olarak kullanmalarında, halkın ön yargılarının yanı sıra Fransa da yerleşik Ermeni ve Kürt diasporasının süregelen etkin propagandasının da rolü olduğunu söylemek mümkün. Sonuç olarak, Fransız Cumhurbaşkanı adaylarının hiçbiri Türkiye nin Avrupa Birliği ne tam üyeliğini savunmuyor. Fransızların bakış açısıyla Türkiye ve Avrupa Birliği ne ilişkin temel sorular: Avrupa nın siyasi sınırları, Türkiye nin büyük nüfusuna dönük AB kurumlarındaki temsil gücüne ilişkin kaygılar, Birliğin geleceğiyle ilgili belirsizlik ve demokrasiyle ilgili tartışmalar şeklinde sıralanıyor. Fransız seçmenler, her ne kadar adaylardan hiçbirinin tüm politikalarını desteklemeseler de, oylarını daha az eleştirdikleri aday yönünde kullanacaklarını dile getiriyorlar. 3 5-12 Ağustos 2004, Le Point Dergisi, UDF Başkanı: Türkiye nin Üyeliğine Hayır başlığı altında ve Pierre Beylau imzasıyla UDF Başkanı François Bayrou ile yapılan mülakat. Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Sayfa 8 / 8