Seçim Senaryoları ve Sonrası

Benzer belgeler
7 Haziran Sonrası: Erken seçim ufukta mı?

Dünya Altın Konseyi nin küresel altın talebine yönelik 2011 yılı raporu bu sabah yayınlandı. Raporda öne çıkan başlıklar:

AKBANK 2015 Yılı Takvimi

3 Kasım 2002 Seçimlerine Doğru: Senaryolar ve Alternatifler...

AKBANK 2014 Yılı Takvimi

Çin: Yumuşak iniş mi?

AKBANK 2018 Yılı Takvimi

Tarım : Cesur Yeni Dünya. Bu hafta başında açıklanan. OECD-FAO ortak ürünü olan Tarım Raporu, tarım. sektörünün küresel ölçekte orta

İki ateş arasında: Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası

Haftanın Odağında. Güncel konularla her hafta. 16 Şubat ABD ekonomisinde sırada borç ve bütçe sorunu var

Piyasalarda Son Durum

Durgunluk yılları - büyüme nereye?

Kasım. Günlük Araştırma Bülteni Sabah RAPORU

AKBANK Ekonomi Sunumu. Ocak 2016

CUMHURBAŞKANLIĞI SEÇİM YORUMLARI VE SONRASINDA BİZİ BEKLEYENLER

En zayıf halka. FED in olası yeni terminolojisini beklerken, Rusya da olanları mercek altına almakta fayda var.

Güncel Ekonomik Yorum

Yılsonu nedeniyle global piyasaların çoğunun kapalı olduğu haftada, düşük işlem hacimleri devam ediyor.

Güncel Ekonomik Yorum

PAY OPSİYON FİYATLAMALARI

Böyle günlerde dünyaya sadece ekonomi penceresinden bakmakta çok zorlanıyor insan.

Aylık Strateji ve Hisse Tavsiyeleri Sunumu ETİ YATIRIM A.Ş.

Erken seçim kararı sonrası en geç 90 gün içinde seçimler düzenlenir; bu da Kasım ayı ortasına denk geliyor.

Amerikan tüketicisi geri döndü!

Güncel BES Verileri. Toplam Fon Büyüklüğü (milyar TL) 42,35 Faizsiz Fon Büyüklüğü (milyar TL) 1,70 Katılım Emeklilik Fon Büyüklüğü (milyon TL)

Tatlıya bağlanınca faiz de sabit kaldı; ama TL ne olacak?

Güncel BES Verileri. Toplam Fon Büyüklüğü (milyar TL) 44,67. Faizsiz Fon Büyüklüğü (milyar TL) 1,91 163,78

Agro-Sanayide Yapılandırılmış Finansman Zamanı Çoktan Geldi. Zamanı Çoktan Geldi. problemleri içinde. Ziraat

A N A L İ Z. 7 Haziran dan 1 Kasım a Seçim Beyannameleri: Metin Analizi. Furkan BEŞEL

Haftanın Ortası. Güncel konularla her Çarşamba. 25 Mart ılımlı bir ton seçmesi ve Haziran ayında beklenen -sınırlı da olsa-

Gıda Fiyatlarında Oynaklığı Yönetmek

Güncel Ekonomik Yorum

Ekonomi Bülteni. 17 Ağustos 2015, Sayı: 23. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı

Merkez Bankası da faiz artırımına hazırlanıyor; ama ne zaman ve nasıl?

Güncel BES Verileri. Toplam Fon Büyüklüğü (milyar TL) 43,06. Faizsiz Fon Büyüklüğü (milyar TL) 1,76 139,65

Güncel Ekonomik Yorum

Haftanın Ortası. Güncel konularla her Çarşamba. 9 Kasım Orta sınıfın öcü. Nereden çıktı, nasıl gelişti?

Tarım Arazilerinin Finansallaşması: Dünyada Yeni İlgi Odağı. Dünyadaki değişimleri. yakalayıp da bu değişimlere. yatırım yapanlar, orta ve uzun

Haftanın Ortası. Güncel konularla her Çarşamba. 6 Mayıs ilk faiz artışının 2016 ya. FED faiz artırdıktan sonra

PAY OPSİYON FİYATLAMALARI

Güncel BES Verileri. Toplam Fon Büyüklüğü (milyar TL) 46,15. Faizsiz Fon Büyüklüğü (milyar TL) 2,01

Fon Bülteni Ocak Önce Sen

Global Piyasalarda Son Durum

Güncel Ekonomik Yorum

GLOKAL TEKNİK ANALİZ - YATIRIM DANIŞMANLIĞI

Cari açık, borçluluk ve merkez bankası: Nereye doğru?

Dünyayı ne kurtaracak: Borcum borç mu yoksa başka bir yol mümkün mü?

PİYASALARDAKİ GELİŞMELER VE FON PİYASASINA YANSIMASI ALTERNATIF YATIRIM ARAÇLARININ GETİRİLERİ YATIRIM FONLARININ GETİRİLERİ FON ANALİZ

Güncel BES Verileri. Toplam Fon Büyüklüğü (milyar TL) 49,04. Faizsiz Fon Büyüklüğü (milyar TL) 2,29. Katılım Emeklilik Fon Büyüklüğü (milyon TL)

Günlük FX & Emtia Strateji Notu

24 Haziran Seçimlerine İlişkin Kamuoyu Eğilimleri

KARARSIZ AK PARTĠ SEÇMENĠ PARTĠSĠNE DÖNÜYOR

Çözüm Süreci Şimdilik Paralize

Günlük FX & Emtia Strateji Notu

ASYA EMEKLİLİK ve HAYAT A.Ş. ALTIN KATILIM EMEKLİLİK YATIRIM FONU 6 AYLIK RAPOR

Piyasalarda Son Durum

Güncel BES Verileri. Toplam Fon Büyüklüğü (milyar TL) 47,24. Faizsiz Fon Büyüklüğü (milyar TL) 2,08

ABD Başkanı Donald Trump küresel piyasaların ana gündemini oluşturmaya devam ediyor.

Korku endeksi olarak adlandırılan VIX oynaklık endeksi halen tarihsel ortalamalarının üzerinde fiyatlanmaya devam etmektedir.

Güncel BES Verileri. Toplam Fon Büyüklüğü (milyar TL) 43,75. Faizsiz Fon Büyüklüğü (milyar TL) 1,85 152,31

Günlük FX & Emtia Strateji Notu

NEDEN. Türk ye Cumhur yet Cumhurbaşkanlığı S stem

PİYASALARDAKİ GELİŞMELER VE FON PİYASASINA YANSIMASI ALTERNATIF YATIRIM ARAÇLARININ GETİRİLERİ EMEKLİLİK YATIRIM FONLARININ GETİRİLERİ FON ANALİZ

Güncel Ekonomik Yorum

GLOKAL TEKNİK ANALİZ - YATIRIM DANIŞMANLIĞI

Biz seçimlere kitlendik; dünya ekonomiye. Son yılların en önemli genel seçimine günler kala, Türkiye nin gündemi elbette seçim sonuçlarına odaklı.

Günlük FX & Emtia Strateji Notu

Haftanın Odağında. Güncel konularla her hafta. 9 Şubat ABD, Türkiye ye ekonomik yaptırımlara ne kadar yakın?

Günlük FX & Emtia Strateji Notu

tepav Haziran2011 N POLİTİKANOTU 12 Haziran 2011 Seçiminde Seçim Sisteminin Parlamento Yapısına Etkileri

Haftanın Ortası. Güncel konularla her Çarşamba. 3 Ağustos Yabancı sermaye sahipleri gözünden Türkiye

Ekim. Günlük Araştırma Bülteni Gün Sonu RAPORU

FOREKS GÜNLÜK BÜLTEN İÇİNDEKİLER

Türkiye Ekonomisi 2000 li yıllar

İDARE MERKEZİ ANKARA, 28 Ocak 2014

Piyasalarda Son Durum

FOREKS GÜNLÜK BÜLTEN İÇİNDEKİLER

Foreks Günlük Bülten 14 Eylül 2015

Haftanın Ortası. Güncel konularla her hafta. 29 Haziran Küreselleşme gelir adaletsizliği ve. normalleşme

EGELİ & CO.: REEL YATIRIMLAR İÇİN YERLİ ve YABANCI FİNANSAL YATIRIMCIYI TARIM SEKTÖRÜNE ÇEKECEĞİZ

Büyüyen şehirlerin çığ gibi artan gıda ihtiyacı. Şehirleşme, toplam nüfusun. kentlerde yaşayan bölümünün. artması demek. Dünya

Makro Veri. Cari açık yeni rekorda. Tablo 1: Cari Denge (milyon $) -month,

Büyüme: İyi, Kötü, Çirkin

Piyasalarda Son Durum

tepav Mart2011 N POLİTİKANOTU Seçim Barajını Yönetimde İstikrarı Azaltmayan Bir Seviyeye Düşürmek Mümkün mü?

Asya ve Güney Amerika piyasalarında ise karışık seyir hakimdi.

Ak Portföy Yönetimi A.Ş. Girişim Sermayesi Yatırım Fonları

Yatırımcı Sunumu Mart 2013

7 Haziran bitti; şimdi çok çok sıcak bir yaz geliyor

NUROL YATIRIM BANKASI A.Ş YILI İKİNCİ ÇEYREK ARA DÖNEM FAALİYET RAPORU

Seçmen sayısı. Böylesine uçuk rakamlar veren bir YSK na nasıl güvenilir?

PİYASALARDAKİ GELİŞMELER VE FON PİYASASINA YANSIMASI ALTERNATIF YATIRIM ARAÇLARININ GETİRİLERİ YATIRIM FONLARININ GETİRİLERİ SAYI:31 A R A L I K 2017

ACR Group. NEDEN? neden?

Günlük FX & Emtia Strateji Notu

Ayın Yatırım Sözü: Vasatın üstünde getirinin yolu, sıradışı ve rahat olmayan yatırımdan geçer. -- Howard Marks (Oaktree)

Endeksleri pozitif performans ile öne çıkarken; İtalya, Kanada ve Japonya da %1 den az değer kayıpları yaşandı.

IŞIKFX Uluslararası Piyasalar Departmanı Günlük Yorum

Global bankacılık endekslerinde yükselişin devam etmesi halinde BIST Bankacılık Endeksi de pozitif seyirden olumlu etkilenebilir.

TÜRKİYE SİYASİ GÜNDEM ARAŞTIRMASI

Sabah Analizi

Transkript:

Haftanın Ortası Güncel konularla her Çarşamba Haftanın Ortası her Çarşamba posta kutunuzda. 7 Haziran genel seçimlerine kadar önümüzde zor 53 gün var. Tartışmalar, başkanlık sistemi merkezinde, yeni anayasa, %10 seçim barajı ve son günlerde anketlerden yansımaya başlayan koalisyon olasılıkları ekseninde giderek sertleşiyor. Yurtdışında yaşayan 2,8 milyon seçmenin tercihi kritik önemde; keza 56,6 milyon seçmenin mobilize olacağı ülkede HDP nin seçime parti olarak girme kararı ile birlikte taşlar yerinden oynamış durumda. Son iki aydaki seçim anketlerinde, genel eğilim, AKP nin kaybettiği bir miktar oyun en başta HDP yi barajı aşma noktasına getiriyor oluşu. Detayları kamuoyu tarafından bilinmese de, Kürt-Türk barış projesinin benzer şekilde AKP den uzaklaştırdığı bir kısım milliyetçi oyların da, MHP ye yarıyor görüntüsü var anketlerde. Seçim Senaryoları ve Sonrası 7 Haziran genel seçimlerine kadar önümüzde zor 53 gün var. Tartışmalar, başkanlık sistemi merkezinde, yeni anayasa, % 10 seçim barajı ve son günlerde anketlerden yansımaya başlayan koalisyon olasılıkları ekseninde giderek sertleşiyor. Yurtdışında yaşayan 2,8 milyon seçmenin tercihi kritik önemde; keza 56,6 Grafik 1. Seçim Anketleri milyon seçmenin mobilize olacağı ülkede HDP nin seçime parti olarak girme kararı ile birlikte taşlar yerinden oynamış durumda. Son iki aydaki seçim anketlerinde, bazı ekstrem sonuçlar hariç tutulduğunda genel eğilim, AKP nin kaybettiği bir miktar oyun en başta HDP yi barajı aşma noktasına getiriyor oluşu. Detayları kamuoyunun Bu anketler ışığında, değişik yüzdesel olasılık vererek 7 Haziran sonrası için beş temel hükümet senaryosunu ön plana çıkarmak mümkün. Bunları biraz daha detaylı incelemekte fayda var. İşin esası seçimden sonra da Türkiye için rahat yılların görünmediği. Keyifli okumalar dileriz. 1

ezici çoğunluğu tarafından bilinmese de, Kürt-Türk barış projesinin benzer şekilde AKP den uzaklaştırdığı bir kısım milliyetçi oyların da, MHP ye yarıyor görüntüsü var anketlerde. Bu arada not etmek gerek, seçim anketlerinde partilere oransal olarak ağırlıkları ölçüsünde dağıtılan kararsızların oranı Mart ayında %20 lerde dolanırken, Nisan başında %15 lere gerilemiş durumda. Daha da ilginç bir nokta %15 ler civarındaki kararsız seçmenin neredeyse %35 lik kısmı iki kutup gibi görünen MHP ve HDP arasında kararsız kalmış durumda. Anket sonuçlarının gösterdiği ne olursa olsun, ortaya çıkan ilginç bir durum ise MHP nin joker rolü. Kendi kemik seçmeni yanı sıra; MHP, hem AKP hem de CHP seçmeni açısından ikinci en çok tercih edilen parti konumunda. AKP den ağırlıklı olarak Orta Anadolu da oy çalabilen MHP; CHP den ise ağırlıkla büyükşehirlerden oy alabilmekte. Geride kalan bir kaç seçimden öğrendiğimiz, zaman zaman anket sonuçlarının çok yanıltıcı olabildiği yönünde. Anketleri, politik tercihleri belli kişilerin yoğunlaştığı yerlerde yaparak, istenen sonuçları çıkarmak mümkün. Ya da doğru bir örnekleme ile seçilen çeşitli bölgelerden nerede, ne zaman, kimlerle yapıldığına göre gerçeğe yakın bir resmi yakalamak da elbette olası. Geçtiğimiz hafta partiler milletvekili aday listelerini tamamlayarak YSK ya teslim ettiler. Yeni parlamentoda henüz oy dağılımın ne olacağını bilemiyor olsak da, aday tercihlerinden partiler bazında değişen- ya da hiç değişmeyen - dinamiklere bakarak bir anlam çıkarmak mümkün. AKP içinde en fazla öne çıkan, MV adayı listesinde Cumhurbaşkanı Erdoğan ın mı yoksa Başbakan Davutoğlu nun mu ağırlığını koyduğuydu. Yazılanlara göre belli bir denge gözetilerek sadakat ön plana çıkmış durumda. Bunun tam olarak neye karşılık geldiğini herhalde seçimlerden sonra daha iyi anlamlandırabileceğiz. Üç dönem kuralı nedeniyle AKP kurucuları içinde olan 70 milletvekilinin liste dışında kalması yansıra toplamda AKP li 175 milletvekilinin yeni kadronun dışında tutulması dikkat çekiciydi. Arınç-Gökçek kavgasının yansıması olarak Ankara Belediye Başkanı Gökçek in oğlu da AKP yönetimi tarafından liste dışında bırakılanlar arasına girdi. Sonuç olarak, oldukça yeni ve taban tarafından fazla tanınmadığı iddia edilen genç isimlerin AKP aday listesine girmiş olması 7 Haziran öncesinde dikkat çekici noktalardan bir tanesi görünüyor. CHP tarafında ise yapılan önseçimlerin, yarattığı dinamizm bir yana, en çok parti içindeki ulusalcıların elenmesi sonucunu doğurduğunu söylemek mümkün. Diğer yandan, Başkan Kılıçdaroğlu nun kontenjandan gösterdiği adaylar içinde, ulusalcı kanattan olmayan ve son dönemlerde kendine yakın önemli isimlerden bazılarını dışarda tutması, genel olarak parti tabanından tepki çekmiş gibi görünüyor. 2

MHP de mevcut 52 milletvekilinin çoğunluğu listede isimlerini korudu ve dengelerde önemli değişiklikler olmamış gibi görünüyor. Hedefini meclise parti olarak % 10 barajını aşarak girmek ve AKP nin tek başına iktidarını engellemek olarak koyan HDP ise, Türkiye Partisi olabilme yolunda daha ön plana çıkan isimlerle ilerleyerek liste tartışmalarında yer aldı. Ekonomi yönetimine talipler çok Piyasalar açısından istikrar anlamında en önemli faktör, son 13 sene boyunca tek parti hükümetinde ekonominin Grafik 2. Seçim Senaryoları direksiyonunda fazla değişiklik olmamasıydı. Seçim süreçleri belirli dalgalanmalar getirmiş olsa da, AKP içinde öne çıkan birkaç isim seçim sonrası süreçte ekonomi yönetiminde kötü sürprizlerle karşılaşılmayacağının garantisi anlamına geliyordu. Şimdi ise, AKP nin üç dönem kuralı gereği, AKP de liste dışı kalan ağır topların içinde ekonomik istikrarla adı özdeşleşmiş isimler de var. Koalisyon olasılıklarının tartışılmasıyla beraber, AKP kadar diğer partilerin içindeki ekonomi yönetimine aday kadrolar da dikkat çekiyor. Bu açıdan bakınca, hem AKP, hem CHP hem de MHP de iddialı isimler var. Öyle ki, seçim sonucu tartışmaları içinde partilerin ekonomi politikaları başlı başına bu isimlerin kamuoyundaki yansımaları üzerinden yürütülecek. AKP milletvekili aday listeleri içinde Başbakan Davutoğlu na yakınlığı ile bilinen eski BIST Başkanı İbrahim Turhan var. Diğer yanda ise, Cumhurbaşkanı Erdoğan ın damadı, Çalık Holding GM si ve Sabah yazarı Berat Albayrak var. Berat Albayrak ayrıca, özellikle ekonomi konulu yazılarında Cumhurbaşkanı baş ekonomi danışmanı Yiğit Bulut u çağrıştırmasıyla 3

akıllarda. Her iki aday da mevcut Bakan Babacan ın koltuğuna aday olabilecek kuvvetli isimler. Davutoğlu nun imasının aksine, Babacan ın dışardan kabine desteği vermesi ise, bu nedenle pek de gerçekçi değil. CHP, takımını yenilerken, ekonomi bakanlığı için dışardan destek almak üzere Kemal Derviş ile anlaşma kararını, daha listelerin tesliminden önce açıklamıştı zaten. Kemal Derviş ise, 2001 krizi sonrası IMF desteğinde uygulanmış olan ekonomi dönüşüm planının uzunca bir süredir miyadını doldurduğunu ve Türkiye nin yeni nesil reformlara ihtiyacı olduğunu anlatıyor. MHP de ise eski TCMB Başkanı Durmuş Yılmaz ın varlığı, partinin ekonomi tarafında öngördüğü oyun planının yansıması olarak algıladı bile. Burada verilen en önemli mesaj, merkez bankası özerkliğinin devamının esası ve enflasyon hedeflemesi çerçevesinde istikrarlı büyüme için önceliğin düşük enflasyona verileceği. senaryolarına sonuçlarına göre, sandalye Anketlerde elde edilen bir grup dağılımında ve hükümet kurma sonuca göre, AKP önümüzdeki sayısına ulaşmada belirleyici seçimlerde de gücünden hiçbir parti artık herkesin bildiği üzere şey kaybetmeden %50 HDP. %9-11 aralığında oy civarında oy alacak ve doğal potansiyeli ile HDP nin meclise sonucu olarak HDP parti kıl payı girip girmemesi olarak ilk kez katıldığı bu hükümet senaryolarını yakından yarışta meclis dışı kalarak etkiliyor. AKP nin gücüne güç katacak. Hatırlatmakta fayda var. 550 Bazı anketler ise tam ters bir sandalyeli mecliste hükümet duruma işaret ediyor. Buradan kurmak için gereken oy sayısı çıkan sonuçlara göre, AKP 276. Herhangi bir anayasa oyları hızla eriyor ve %40 ın değişikliğini, konumuz gereği bile altına kaymış durumda. yeni anayasayı referanduma Bu resimde, HDP meclise sunmak şartıyla kabul girerek AKP nin sandalye edebilmek için 330 oy lazım. sayısının katlanarak Referanduma gitmeden düşmesine neden oluyor; ama mecliste tamamlanacak bir yeni asıl kazananlar CHP ve MHP. anayasa için ise, 367 sandalye gerek. Daha gerçekçi görünen anket sonuçlarında AKP nin oyları % Bu bilgiler ışığında, değişik 42-45 arasında seyrediyor. yüzdesel olasılık vererek 7 Bu aralıktaki anket Grafik 3. Seçim Senaryoları: Çok güçlü AKP Gelelim seçim 4

Haziran sonrası için beş temel hükümet senaryosunu ön plana çıkarmak mümkün. Bunları biraz daha detaylı incelemekte fayda var. 1) Çok güçlü AKP Senaryosu (%10 olasılık): Ekstrem sonuçlara işaret eden birkaç anketten ilham alındığında, AKP nin %50, CHP nin %24, MHP nin %13 ve HDP nin %8,4 oy alarak meclis dışında kaldığı bir senaryo oluşturmak mümkün. Bu çerçevede AKP nin sandalye sayısı Erdoğan ın revize hedefi 330 un rahat bir payla üzerinde ve 360 ta. Tek başına geniş geniş hükümeti kurabildiği gibi, Cumhurbaşkanı nın arzu ettiği tipte bir başkanlık sistemini Türkiye de uygulaması için önünde çok az engel var. Ya işi mecliste bitirmek için 7 milletvekilini daha yanına çekecek; ya da yeni sistemi rahatça işleyebileceği bir kampanya sonrası sadece AKP vizyonuyla oluşturulmuş bir başkanlık sistemini halkın oyuna sunacak. Metropoll un Nisan ayında yaptığı bir ankete göre Türk halkının sadece % 32 si başkanlık sistemini desteklemekten yana- ki AKP çıkacak. Çok güçlü bir AKP tabanı içinde bile bu oy ancak karşısında Kürtlerin temsil %50. edilmediği bir meclise sahip olan Ancak, böyle bir referandumun Türkiye için, riskler faydalardan sadece başkanlık sistemi çok daha fazla görünüyor. üzerinden değil, yeni bir Diğer taraftan, ekonomi anayasa üzerinden yapılacağı yönetiminin değişecek olması; en göz önüne alındığında, basitinden, merkez bankası referandum sonucunu kanunun birkaç ay önce ima olumluya çevirmek 360 edildiği üzere bankanın özerk sandalye sahibi güçlü bir AKP statüsünün kaldırılması hükümeti için son derece çağrışımları yapabileceği ve mümkün. bilinmezliği yüksek yeni Türkiye Geçmiş yılların aksine, çok sisteminde 2001 krizi sonrası güçlü AKP senaryosu bu sefer uygulanan reformlarda geri Türkiye açısından istikrara dönüşlere gidilebileceği gibi işaret etmeyebilir. korkular yaratabilir. Başkanlık sisteminin güçlü AKP elinde İlk başta, Türkiye partisi olma alacağı şekil, demokrasi ve yolunda vizyon genişletmiş, güçler ayrılığı tartışmaları barış sürecinde ısrarlı bir üzerinden uzunca bir süre HDP nin meclise %10 barajı Türkiye piyasalarına bakış nedeniyle girememesi, başlı olumsuz etkilenebilir; tüketici başına bir istikrarsızlık kaynağı güveni zedelenebilir. olarak mutlaka önümüze Grafik 4. Seçim Senaryoları: Çok zayıf AKP 5

2) Çok zayıf AKP Grafik 6. Seçim Senaryoları: Koalisyon Hükümeti Senaryosu (%10 olasılık): Yine ekstrem sonuçlara işaret eden birkaç ankete bakarak AKP nin %39, CHP nin %28, MHP nin %18 ve HDP nin % 10,4 oy alarak meclise girdiği senaryoya kısaca bir göz atmakta fayda var. Bu senaryoda, AKP tarihi bir hezimet yaşayarak ancak 246 sandalye çıkarabiliyor. Buna karşın, CHP 147; MHP 98 ve HDP de 59 milletvekili sayısına ulaşıyor. Bu senaryoda ortaya çıkması beklenen bir koalisyon hükümeti. İki seçenek var: Ya zayıflamış bir AKP nin büyük ortak olduğu ve yanına sandalye ile dışarıdan HDP destekli bir hükümet kuracak. 304 sandalyeye sahip üçlü bir CHP-MHP-HDP koalisyonu da teorik olarak mümkün. Ancak, son iki seçeneğin gerçekleşmesi Türkiye nin demokrasi ikliminde oldukça zor görünüyor. politik ve ekonomik dengelerin büyük ölçüde değiştiği bir yapıya işaret edecek. Çok zayıflamış bir AKP nin hükümet dışında kaldığı, CHP-MHP-HDP arasında oluşabilecek ikili veya üçlü bir koalisyon hükümetinin ise, çok kırılgan olacağı gerçeği herhalde çok da tartışma götürmez. Hele ki, AKP siz bir hükümetin muhalefetteki herhangi Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Büyük ortak da olsa çok kan partiden birini koyduğu bir ilişkisi, en ılımlı ifade ile işleri kaybetmiş bir AKP nin koalisyon hükümeti olacak. Ya yavaşlatıcı olacaktır. koalisyon hükümeti içinde yer da, CHP ve MHP toplamda 245 3) Zayıf AKP Hükümeti (%30 alması bugünden bakıldığında olasılık): Ekstrem senaryolar bir Grafik 5. Seçim Senaryoları: Zayıf AKP Hükümeti yana, Davutoğlu-Erdoğan arasına sıkışmış bir AKP de oyların %42-45 aralığında seyretmesi daha gerçekçi görünüyor. 2014 yerel seçim sonuçlarını ve son birkaç seçimdir başarılı olduğu ortaya çıkan anket firmalarının şimdiki sonuçlarını baz alarak, temel senaryoda AKP oylarını %44,5 6

civarında almak mümkün. Bu da zaten Başbakan Davutoğlu nun kendini başarılı adlandırdığı alt sınıra çok yakın. Bu senaryoda CHP için %25,8, MHP için %17,5 ve HDP için de yine baraj üstü %10,4 oy oranı öngörülebilir. Sandalye dağılımı olarak bu söz konusu oranlarla AKP nin 276 ile yine bir tek parti hükümeti kurması mümkün. Karşısındaki CHP (122), MHP (93) ve HDP (59) muhalefet bloğunun toplam sandalyesi 274 ile çok dengeli bir meclis olacağı anlamına gelmekte. Piyasalar açısından en ferah senaryoyu zayıflamış bir tek parti AKP hükümeti olarak okumak mümkün. Keza, böyle bir AKP nin bırakın anayasa değiştirmek için, yasa çıkarmak için bile muhalefetle ortak çalışma yapması gerek. Bu senaryoda, AKP ye ait yeni Türkiye uygulamalarının yaratacağı olası belirsizlik süreci daha katlanılabilir olabilir. Üstelik tek parti AKP hükümetinin, normal şartlar altında Cumhurbaşkanı Erdoğan ile herhangi bir koalisyon hükümetine göre çok daha uyumlu çalışması beklenebilir. 4) Koalisyon Hükümeti (% koalisyon hükümetlerini unutmuş 30 olasılık): Burada seçenekler bir Türkiye den bahsetmekteyiz. daha dengeli kurulabilir. Üstelik, AKP-MHP ortaklığı ile AKP nin %41,7, CHP nin % AKP-HDP ortaklığı elbette 25,8, MHP nin %17,5 ve birbirinden çok farklı hükümet HDP nin yine meclise girerek programları doğuracak. %10,4 oy aldığı bu senaryoda, Ancak, yeni anayasa hedefinde kaçınılmaz olarak bir uyumlu çalışılması ve koalisyon hükümeti Cumhurbaşkanı ile potansiyel kurulması gerekecek. sürtüşmelerin aşılabildiğinin Olasılıklar yine büyük ortağın görülmesi halinde, koalisyon AKP olduğu, yanına da MHP nin hükümetlerinin kötü olduğunu ya da HDP nin geleceği bir iddia etmek de zor. Hatta yeni hükümete işaret ediyor. anayasa yazılması, başkanlık Mevcut senaryoda AKP-MHP merkezinde sistemin ve AKP-HDP alternatifleri değiştirilmesi gibi çok önemli bir olduğu sürece, AKP ve CHP yi dönemeçte ortak fikir üzerinden hükümette el ele hayal etmek hareket etmek çok daha farklı bir biraz zor. politik ve ekonomik dinamizm Zayıf da olsa tek parti bir AKP getirebilir. Tabi, bugünden hükümetine göre, AKP li bir bakınca böyle bir uyumu hayal koalisyon partisi ilk aşamada etmek için henüz erken. kafa karıştırıcı olabilir. Ne de 5) Referandum AKP olsa 10 yıldan fazla bir süredir Hükümeti (%20 olasılık): Grafik 7. Seçim Senaryoları: Referandum AKP Hükümeti 7

Diyelim ki, HDP %10 un altında oy alarak meclise giremedi. AKP nin oy kaybı oldukça sınırlı kaldı ve Haziran seçimlerinde % 45,5 oy aldı. Buna karşılık CHP %24,5 ve MHP de %16,2 civarında kaldılar. Başka bir ifadeyle, AKP yeni mecliste Cumhurbaşkanı nın revize hedef sandalye sayısı 330 a ulaştı. Karşılığında CHP(135) ve MHP (85) muhalefetinin sadece 220 sandalyesi var. Kısaca fazla bir söz sahibi değil. Böyle bir senaryonun sonuçları, aslında çok güçlü AKP olan birinci senaryoya çok yakın çünkü AKP söz verdiği yeni anayasayı mecliste tek başına hazırlayıp, tek başına referanduma sunabilir. Makul bir kampanya ile kabul de ettirebilir. Ancak, HDP mecliste yok ve barış sürecinde olası aksamalar veya ortak bir işbirliği zemininin eksikliği Türkiye ölçeğinde sıkıntı yaratabilir. Başkanlık sistemi merkezinde ele alınacak bir yeni anayasada, barış süreci sadece AKP vizyonuna göre şekillenerek amacına ulaşmayabilir. Sonuç: Koalisyon olasılığı %40 ile az değil Seçim sonrası dönemin karakterini belirlemek için birkaç noktaya değinmek lazım; ama işin esası seçimden sonra da Türkiye için rahat yılların görünmediği. Bir kere, Haziran ayı sadece çok önemli bir seçim açısından kritik değil Türkiye için. ABD merkez bankası Fed in faiz artırma potasına resmen girdiği, zaten küresel ekonomiler anlamında yüksek tansiyonla geçecek bir ay. Haziran da faiz artış olasılığı hala %50 nin altında görünse de, 2015 sonbahar aylarında bir faiz artışı neredeyse kaçınılmaz. Bunun piyasalar ve doğrudan ekonomiler üzerinde yaratacağı oynaklık zaten veri olarak elimizde. Sonrasında da 2-3 yıllık bir faiz artış süreci ufkumuzun görüntüsü konusunda fikir vermesi açısından önemli. Üzerine, yukarıdaki 5 seçim senaryosundan ortaya çıkan, Haziran sonrasında bir koalisyon dönemine geçiş olasılığının azımsanmayacak şekilde %40 olması eklenmeli. Dolaysısıyla, seçim öncesinde belirsizliğin yüksek seyredeceğinin altını çizmek gerek. Küresel anlamda gelişmekte olan ekonomiler yavaşlarken, bu belirsizlik Türkiye için ekstradan kayıp anlamına gelebilir. Üstelik seçimden sonra başkanlık, yeni anayasa, barış süreci derken yaşanacak tartışmalar, büyük olasılıkla ekonomik ajandayı öncelikler listesinin çok alt sıralarına itecek. Nitekim son dönemlerde, Başbakan Davutoğlu tarafından açıklanan ekonomik paketler, daha çok günü kurtarmaya odaklı görünüyor ve rekabet gücüne odaklanmış kapsamlı bir reform sürecine benzemiyor. Bir de, koalisyon hükümetlerinin kendi içlerinde ve/veya Cumhurbaşkanı ile uyumsuz çalışması sonucunda erken seçimin gündeme geldiğini düşünelim. Sonuçta güçlü başkanlık isteyen Cumhurbaşkanı Erdoğan ın istediğini alması için esasta 2019 genel seçimlerine kadar süresi var. Ve kim bilir bu önümüzdeki dört yıl ne tip karşılıklı politik manevralara gebe. 8

Ekonomik belirsizlik, politik belirsizlikle birleştiğinde Türkiye de 2015 yılı büyümenin %1,5-2,0 le sınırlı kalması gerçekçi görünüyor. 2016 yılı ise, küresel anlamda zaten yine kolay geçecek bir sene değil, ancak mevcut politik ajanda ile 2016 da da büyümenin %3 ün üzerine çıkması için veri yakalamak kolay değil. Politik tansiyonun yüksek seyretmesi, erken seçim ve zorlaşan küresel ekonomik koşullar acaba Türkiye yi 2016 da eksi büyümeye doğru sürükler mi? Yine de altını çizmek de lazım. Tüm partilerin desteği ile yapılacak ve barış sürecini de nihayetlendirecek, küresel ölçekte kabul edilebilir bir başkanlık sistemini de belki kapsayacak yeni bir anayasanın da, zorlaşan küresel ekonomik koşullara rağmen Türkiye yi uzun yıllar istikrarlı bir büyüme ortamına sokabilecek can suyu anlamına geleceğini de göz ardı etmemek gerek. İletişim: Güldem Atabay Şanlı Direktör, Araştırma ve Strateji +90 530 016 98 69 guldem.atabaysanli@egelico.com Bu doküman Egeli & Co. Portföy Yönetim A.S. ( Egeli & Co. ) tarafından hazırlanmıştır. Egeli & Co. SPK düzenlemelerine tabi ve SPK tarafından düzenlenen yetki belgesine sahip, kendine değer yaratmaya adamış bağımsız bir portföy yönetim şirketidir. (Yetki belgeleri: 03.11.2010 PYS./PY. 35/946 ve 03.11.2010 PYS./YD. 15/946). Portföy yönetimi ve yatırım danışmanlığı hizmeti veren Egeli & Co. 2002 yılından bu yana, dürüst ve seçkin yaklaşımı ile yerli ve yabancı kurumsal yatırımcılara, aile şirketlerine ve özel bireysel portföylere hizmet etmektedir. Başarısı, yatırımcıları için yurtiçi ve yurtdışında geliştirdiği finansal ürünler ile değer yaratma becerisinden gelmektedir. Egeli & Co. yu diğerlerinden ayıran fark alternatif varlık sınıflarına ve yatırım temalarına odaklanmasıdır. Egeli & Co. Türk sermaye piyasalarındaki alternatif yatırım temaları alanında bulunan geniş bilgi, tecrübe ve geçmiş performansı ile yatırımcıları için uzun vadeli yatırımlarla önemli getiriler yaratmaktadır. YASAL UYARI: Bu rapor ve yorumlardaki yazılar, bilgiler ve grafikler, ulaşılabilen kaynaklardan iyi niyetle ve doğruluğu, geçerliliği, etkinliği velhasıl her ne şekil, suret ve nam altında olursa olsun herhangi bir karara dayanak oluşturması hususunda herhangi bir teminat, garanti oluşturmadan, yalnızca bilgi edinilmesi amacıyla derlenmiştir. Bu belgedeki bilgilerin doğruluğu, güvenirliliği ve güncelliği hakkında gerekli özeni göstermekle birlikte bu bilgilerin güvenirliliği, doğruluğu, güncelliği ve eksiksizliği hakkında hiçbir garanti vermemektedir. (Varsa) Yürürlükteki herhangi bir yasa veya düzenleme ile sorumluluğun sınırlandırması ölçüde tasarruf olarak, Egeli & Co., yöneticileri, çalışanları, temsilcileri ve ajansları bu belgenin içeriği, hatası veya eksiklerinden ya da bu bilgilere dayanılarak yapılan işlemlerden doğacak her türlü maddi/manevi zararlardan (ihmal olup olmadığı ya da başka bir şekilde olursa da) ve her ne şekilde olursa olsun üçüncü kişilerin uğrayabileceği her türlü zararlardan dolayı sorumlu tutulamaz. Herhangi bir şirket, sektör, hisse veya yatırım için detaylı ve tam bir analiz değildir. Egeli & Co. her an, hiçbir şekil ve surette ön ihbara ve/veya ihtara gerek kalmaksızın söz konusu bilgileri, tavsiyeleri değiştirebilir ve/veya ortadan kaldırabilir. Bu rapor hangi amaçla olursa olsun çoğaltılamaz, dağıtılamaz ve yayınlanamaz. 8 Nisan 2015 9